Ondervoeding. Een aanpak waar we mee aankomen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ondervoeding. Een aanpak waar we mee aankomen"

Transcriptie

1 Ondervoeding Een aanpak waar we mee aankomen 14 maart 2011

2 Programma Wat is ondervoeding? Behandeling door de diëtist Onze producten bij ondervoeding

3 Wat is ondervoeding? Ondervoeding treedt op bij onbedoeld gewichtsverlies (bij ziekte). Men spreekt van ondervoeding wanneer 1 van de volgende gevallen zich voordoen: - >10% onbedoeld gewichtsverlies in de laatste 6 maanden - >5% onbedoeld gewichtsverlies in de laatste maand - BMI <18,5 (< 65 jaar) of <20 ( 65 jaar) of <21 bij COPD Body Mass Index= Lichaamsgewicht (in kg) lichaamslengte (in meter)²

4 Enkele voorbeelden Mevrouw de Boer (68 jaar, 1.65 m) heeft na haar heupoperatie een gewicht van 52 kilogram. BMI <20, dus ondervoed Freek (45 jaar, 95 kg) is door aanhoudende darminfecties in 1 maand tijd 7 kg afgevallen >5% in 1 maand, dus ondervoed Maria (38 jaar, 70 kg) is na 4 kuren chemotherapie binnen 5 maanden 4 kg afgevallen >10% in 6 maanden, dus ondervoed

5 Wie zijn er ondervoed? 25% van de patiënten in het ziekenhuis is ondervoed en 45% heeft risico op ondervoeding 21% van de bewoners in verpleeg- en verzorgingshuizen is ondervoed en 50% heeft risico op ondervoeding Bron: Landelijke Prevalentiemeting Zorg 2010

6 Factoren die inname voeding beïnvloeden Fysisch Psychisch Sociaal Medisch Afnemende smaak en geur Depressie Mogelijkheid om boodschappen te doen Kauwproblemen Verminderde mobiliteit (spieren, botten) Angst Mogelijkheid om eten te bereiden Slikproblemen Vertraagde opname Eenzaamheid Financiële status/armoede Ziekte Ontregeling van het verzadigingsgevoel Veranderingen in de levenssituatie Minder dagelijkse dingen kunnen uitvoeren Medicijnen Minder maagzuur Verdriet Alleen eten Alcohol-verslaving Minder vetvrije lichaamsmassa Zwaarmoedigheid Dementie

7 Gevolgen ondervoeding Verhoogde mortaliteit Meer kans op infecties, verlaagde weerstand Verminderde wondgenezing decubitus Afname gewicht Ondervoeding Afname spiermassa Afname kwaliteit van leven Hogere behandelkosten Langere opnameduur

8 Screenen op ondervoeding Screeninginstrumenten: SNAQ/MUST/SNAQrc/SNAQ punt: geen ondervoeding - 2 punten: matige ondervoeding: 2-3 tussendoortjes en energie en eiwitverrijkte hoofdmaaltijden - 3 of meer punten: ernstige ondervoeding. Consult door een diëtist

9 Behandeling door de diëtist Het is optimaal om eerst de normale voeding aan te passen alvorens met modules of drinkvoeding te gaan werken * Met adequaat bedoelen we voldoende voeding, dus de volledig gedekte energie en ewitbhehoefte, vitamine en mineralenstatus is gedekt

10 Stap 1:Aanpassen normale voeding 6 mogelijkheden: 1.) Verhogen consumptie van energie en eiwitrijke voedingsmiddelen: Eiwit: 1,2-1,5 gram eiwit per kg lichaamsgewicht Energie (kcal): hoeveelheid is afhankelijk per situatie. Stelregel van Harris en Benedict + toeslagen

11 Stap 1:Aanpassen normale voeding 2.) Vergroten volume maaltijden Boterham dubbel of driedubbel beleggen Extra (volle) melkproducten bij de maaltijd (pap, vla, pudding) Energierijke dranken bij de maaltijd 3.) Aanpassen receptuur Energierijke toevoegingen (slagroom, crème fraiche, suiker, stroop etc) Vermijden scherpe kruiden en sterke smaak Luisteren naar aversie en aanbieden van gewaardeerde voedingsmiddelen 4.) Aanpassen consistentie - binden of fijnmalen bij slikproblemen

12 Aanpassen normale voeding (vervolg) 5. Extra eetmomenten: - Tussenmaaltijden (SNAQkar) met eiwit- en energierijke producten Eventueel opsplitsen van hoofdmaaltijden Lekkers bij de koffie (koek,gebak) 6. En verder: - Eetlust verhogen door een betere ambiance - Beter aansluiten op de voorkeuren, wensen en eetpatronen van cliënten door gebruik van A-merken

13 SNAQ-kar tussentijdse verstrekkingen Per tussentijdse verstrekking: 5 à 10 gram eiwit/200 kcal Testlocaties: 60-70% neemt tussendoortje

14 Voordelen aanpassingen normale voeding Met lekkere en herkenbare voeding eten cliënten gemakkelijker Reguliere voeding is goedkoper dan drinkvoeding en biedt meer variatie Cliënten kunnen thuis gemakkelijk het gebruik van de tussentijdse verstrekkingen doorzetten met producten die herkenbaar en volop verkrijgbaar zijn Opmerking: aanpassen van de normale voeding kost meer tijd voor oa de keuken, voedingsassistent, dietist etc.

15 Stap 2: Modules 400/500g= ± 12,- Per schepje (5 gram) 19,2 kcal 0 eiwit 21,5 kcal 0,86 g eiwit + vit/min/vezels 3,45 kcal 0,17 g eiwit 3,8 g vezels 18,5 kcal 4,4 g eiwit + mineralen Voordelen: Relatief goedkoop Smaak verandert niet al te veel Toe te voegen aan vloeibare (warm en koud) en vaste voedingsmiddelen Nadelen: Kost veel tijd

16 Stap 3: Drinkvoeding Voordelen: Gemakkelijk als aanvulling op de normale voeding of als volledige voeding Voldoende energie, vitamines, mineralen en spoorelementen (voor volledige voeding) Kosten drinkvoeding worden gedekt door verzekering Verschillende soorten drinkvoeding Energierijk, eiwitrijk, vezelrijk Ziektespecifiek: COPD, decubitus, kanker Uit de praktijk: Cliënten associëren drinkvoeding met ziek zijn (en hebben daardoor nog minder zin om te eten) Drinkvoeding is niet lekker 5-7 flesjes per dag voor volledige voeding ( 3/ flesje)

17 Vergelijking Nutridrink Compact Portie 125 ml Energie 300 kcal Eiwitten 12 gram Koolhydraten 37 gram Vetten 12 gram Waarvan verzadigd 0,9 gram Voedingsvezels - Natrium 96 mg B1 0,5 mg B2 0,5 mg B3 5,4 mg B5 1,6 mg B6 0,5 mg B12 0,9 µg C 30 mg E 3,8 mg K/Cl/Ca/P/Mg/Fe/Zn/Cu/Mn/F/Mo/Se/Cr/I Vit A/vit D/vit K/foliumzuur/biotine/choline Vifit drink Superfruit Portie 200 ml Energie 280 kcal Eiwitten 2,9 gram Koolhydraten 21 gram Vetten 1,6 gram Waarvan verzadigd 1,2 gram Voedingsvezels - Natrium 0,10 gram B1 0,7 mg B2 0,4 mg B3 9,0 mg B5 3,0 mg B6 1,0 mg B12 0,5 µg C 18 mg E 5 mg Nutridrink en Vifit kunnen niet vergeleken worden als volwaardige drinkvoeding!

18 Redenen om te kiezen voor FrieslandCampina producten Onze zuivelproducten zijn van nature rijk aan eiwit, calcium, vitamine B2, B12 etc. Uit onderzoek blijkt dat een energieverrijkte maaltijd en twee extra tussendoortjes per dag samen goed zijn voor 600 extra kilocalorieën, waarvan in elk geval twaalf gram eiwit. Dit is het equivalent van twee pakjes drinkvoeding. Wie ziek is krijgt lekkers: zorg voor een mooie plek op de SNAQ kar Herkenbare producten vergroten de kans op daadwerkelijke consumptie Mogelijke producten op de SNAQ kar Vifit drink rode vruchten Slaatje Saucijzenbroodje Chocomel vol Goedemorgen! Fruit Snickers Pinda s Boerenland kersen Vlaflip M&M s met pinda s Mona duo pudding Slagroomvla Mona pudding framboos Campina chocoladevla Melkchocolade Chips Slagroomsoesjes Sultana Ontbijtkoek gram Energie Eiwit(gram) ,0 7,0 7,0 7,0 6,0 6,0 6,0 5,7 5,4 5,0 4,6 4,5 4,0 3,0 3,0 2,0 2,0 1,0 1,0

19 Brochure ondervoeding Unieke samenwerking met dagvers OOH, Benelux OOH en het FrieslandCampina Instituut Alleen energie en eiwitverrijkte producten. Naast een sterk assortiment laten zien dat we kennis in huis hebben en meedenken met de klant/patient en de health professional Brochure is (door Benelux) verstuurd naar de zorginstellingen. In april wordt deze naar alle health professionals verstuurd (6.500 personen) samen met patientenfolder en meet&weet

20 Meer informatie Voedingskundige vragen over producten kunnen gesteld worden aan het FrieslandCampina Instituut Kijk ook op

21 Bedankt voor de aandacht

22 Heeft u vragen en/of opmerkingen klik hier Wilt u graag meer informatie ontvangen over dit onderwerp? Klik hier

Eiwitrijke voeding voor ouderen

Eiwitrijke voeding voor ouderen Eiwitrijke voeding voor ouderen Dr. Canan Ziylan, voedingswetenschapper Onderzoeker Kenniscentrum Zorginnovatie Docent HBO Verpleegkunde Midden-Delfland en de gezonde stad, 9 april 2018 Hoe vaak komt ondervoeding

Nadere informatie

Kennisclip Praktische tips voor goede voeding bij dementie. Kathleen Paal, diëtist MoveDis, voedings- en bewegingspraktijk

Kennisclip Praktische tips voor goede voeding bij dementie. Kathleen Paal, diëtist MoveDis, voedings- en bewegingspraktijk Kennisclip Praktische tips voor goede voeding bij dementie Kathleen Paal, diëtist MoveDis, voedings- en bewegingspraktijk Inhoud 1. Hoe vaak komt ondervoeding voor? 2. Oorzaken en gevolgen van ondervoeding

Nadere informatie

Kennisclip Signaleren van ondervoeding bij dementie. Kathleen Paal, diëtist MoveDis, voedings- en bewegingspraktijk

Kennisclip Signaleren van ondervoeding bij dementie. Kathleen Paal, diëtist MoveDis, voedings- en bewegingspraktijk Kennisclip Signaleren van ondervoeding bij dementie Kathleen Paal, diëtist MoveDis, voedings- en bewegingspraktijk Inhoud 1. Hoe vaak komt ondervoeding voor? 2. Oorzaken en gevolgen van ondervoeding 3.

Nadere informatie

Risico op ondervoeding bij ziekte tijdens opname

Risico op ondervoeding bij ziekte tijdens opname DIETETIEK Risico op ondervoeding bij ziekte tijdens opname Deze folder is voor u en uw familieleden bestemd, omdat bij u (risico op) ondervoeding is geconstateerd. In deze folder is te lezen wat ondervoeding

Nadere informatie

Ziek zijn en voeding. Informatie voor de ondervoede patiënt

Ziek zijn en voeding. Informatie voor de ondervoede patiënt Ziek zijn en voeding Informatie voor de ondervoede patiënt Deze folder is bedoeld voor patiënten en familieleden van patiënten waarbij ondervoeding is geconstateerd. Het doel is u schriftelijk te informeren

Nadere informatie

Ziek zijn en voeding Informatie voor de ondervoede patiënt met een natrium- en/of vochtbeperkt dieet

Ziek zijn en voeding Informatie voor de ondervoede patiënt met een natrium- en/of vochtbeperkt dieet Ziek zijn en voeding Informatie voor de ondervoede patiënt met een natrium- en/of vochtbeperkt dieet Deze folder is bedoeld voor patiënten met een natrium en/of vochtbeperkt dieet waarbij ondervoeding

Nadere informatie

Ondervoeding of risico op ondervoeding in het revalidatiecentrum Revalidatiecentrum Breda

Ondervoeding of risico op ondervoeding in het revalidatiecentrum Revalidatiecentrum Breda Ondervoeding of risico op ondervoeding in het revalidatiecentrum Revalidatiecentrum Breda Inleiding Ondervoeding is een veel voorkomend probleem bij mensen in revalidatiecentra. Ruim 1 op de 3 mensen is

Nadere informatie

SNAQ AFDELING DIËTETIEK FRANCISCUS GASTHUIS

SNAQ AFDELING DIËTETIEK FRANCISCUS GASTHUIS SNAQ AFDELING DIËTETIEK FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Tijdens het opnamegesprek heeft de verpleegkundige een aantal vragen gesteld over uw voedingstoestand. Deze vragen gingen over eetlust, onbewust gewichtsverlies

Nadere informatie

Ondervoeding bij ziekte tijdens opname

Ondervoeding bij ziekte tijdens opname Ondervoeding bij ziekte tijdens opname Deze folder is voor u en uw familieleden bestemd, omdat bij u (risico op) ondervoeding is geconstateerd. In deze folder is te lezen wat ondervoeding is, wat de oorzaak

Nadere informatie

Op krachten blijven. korte uitleg over medische drinkvoeding

Op krachten blijven. korte uitleg over medische drinkvoeding Op krachten blijven korte uitleg over medische drinkvoeding Op krachten blijven is belangrijk... Een fit en sterk lichaam is belangrijk voor uw algehele gezondheid en helpt u onafhankelijk en mobiel te

Nadere informatie

ENERGIE- EN EIWITVERRIJKTE VOEDING

ENERGIE- EN EIWITVERRIJKTE VOEDING ENERGIE- EN EIWITVERRIJKTE VOEDING 436 Inleiding Eten is niet alleen lekker en gezellig, maar eten is ook goed voor ons. Door te eten krijgen we allerlei belangrijke voedingsstoffen binnen, zoals energie,

Nadere informatie

Themabijeenkomst: Welke waarde voegt u toe aan kwetsbare ouderen in Ommoord? 13 november 2018

Themabijeenkomst: Welke waarde voegt u toe aan kwetsbare ouderen in Ommoord? 13 november 2018 Themabijeenkomst: Welke waarde voegt u toe aan kwetsbare ouderen in Ommoord? 13 november 2018 Hoe ziet de avond er uit? Kennis en inzicht meegeven over de problematiek van ondervoeding Gezamenlijk aan

Nadere informatie

Nutricia biedt meer. Persoonlijk advies van Nutricia Medische Voedingsservice

Nutricia biedt meer. Persoonlijk advies van Nutricia Medische Voedingsservice Nutricia biedt meer Persoonlijk advies van Nutricia Medische Voedingsservice Misschien heeft u na het lezen van deze brochure nog vragen of behoefte aan meer informatie. Uw arts of diëtist kan u meer informatie

Nadere informatie

ENERGIE- EN EIWITVERRIJKTE VOEDING

ENERGIE- EN EIWITVERRIJKTE VOEDING ENERGIE- EN EIWITVERRIJKTE VOEDING Inleiding Eten is niet alleen lekker en gezellig, maar eten is ook goed voor ons. Door te eten krijgen we allerlei belangrijke voedingsstoffen binnen, zoals energie,

Nadere informatie

Aanpak van ondervoeding bij kanker: screening, sonde- en bijvoeding. Sanne Mouha Competentiecentrum klinische voeding

Aanpak van ondervoeding bij kanker: screening, sonde- en bijvoeding. Sanne Mouha Competentiecentrum klinische voeding Aanpak van ondervoeding bij kanker: screening, sonde- en bijvoeding Sanne Mouha Competentiecentrum klinische voeding Inhoud Inleiding Screening Aanpak na screening Energie-en eiwitrijke voeding Drinkvoeding

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Ondervoeding. in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek

PATIËNTEN INFORMATIE. Ondervoeding. in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek PATIËNTEN INFORMATIE Ondervoeding in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek Ondervoeding bij ziekte Ondervoeding door ziekte is in ziekenhuizen een veel voorkomend probleem. Ongeveer 1 op de 4 patiënten is

Nadere informatie

Risico op ondervoeding tijdens opname

Risico op ondervoeding tijdens opname Risico op ondervoeding tijdens opname Ondervoeding door ziekte, een behandeling of een operatie is in het ziekenhuis een veelvoorkomend probleem. Ongeveer één op de drie patiënten heeft een risico op

Nadere informatie

Voorstellen. Wanneer naar de diëtist?

Voorstellen. Wanneer naar de diëtist? Voorstellen COPD Nut van goede voeding Aafke Hermsen, diëtist Karin Janssen-van Hemmen, kaderhuisarts astma/copd i.o. Agenda owanneer naar de diëtist? olichaamssamenstelling ogewichtsverandering onut van

Nadere informatie

Gezonde voeding voor Rotterdamse ouderen

Gezonde voeding voor Rotterdamse ouderen Gezonde voeding voor Rotterdamse ouderen Canan Ziylan Onderzoeker Kenniscentrum Zorginnovatie Docent HBO Verpleegkunde Evelyne Meynen Beleidsadviseur Publieke Gezondheid, Welzijn en Zorg Festival Rotterdam

Nadere informatie

Rekenen met eiwitten. zorgorganisatie Norschoten Klaverweide 1, 3773 AW Barneveld. T

Rekenen met eiwitten. zorgorganisatie Norschoten Klaverweide 1, 3773 AW Barneveld. T Rekenen met eiwitten zorgorganisatie Norschoten Klaverweide 1, 3773 AW Barneveld T 0342-40 40 00 info@norschoten.nl www.norschoten.nl Zelf aan de slag met eiwitten Om ondervoeding en/of sarcopentie tegen

Nadere informatie

Gezond gewicht. Wat kunt u er zelf aan doen? altijd dichtbij. Vraag ons gerust om advies.

Gezond gewicht. Wat kunt u er zelf aan doen? altijd dichtbij. Vraag ons gerust om advies. Gezond gewicht Wat kunt u er zelf aan doen? Vraag ons gerust om advies altijd dichtbij www.alphega-apotheek.nl Gezond gewicht De meeste mensen willen graag een aantal kilo s afvallen. Maar is dat wel nodig?

Nadere informatie

Prior studie Voedingsproblemen bij slokdarmkankerpatiënten

Prior studie Voedingsproblemen bij slokdarmkankerpatiënten Prior studie Voedingsproblemen bij slokdarmkankerpatiënten Caroline van Opdorp, diëtist St Antonius 27-09-2018 Onderwerpen Huidig zorgpad / Prior Casus Productinformatie 2 Huidig zorgpad Aanmelding via

Nadere informatie

Vroege herkenning en behandeling van ondervoeding in Nederlandse Verpleegen Verzorgingshuizen ACHTERGRONDINFORMATIE

Vroege herkenning en behandeling van ondervoeding in Nederlandse Verpleegen Verzorgingshuizen ACHTERGRONDINFORMATIE Vroege herkenning en behandeling van ondervoeding in Nederlandse Verpleegen Verzorgingshuizen ACHTERGRONDINFORMATIE December 2008 INLEIDING Uit de LPZ meting van 2007 blijkt dat in verpleeg- en verzorgingshuizen

Nadere informatie

Ondervoeding: een niet te onderschatten probleem

Ondervoeding: een niet te onderschatten probleem Ondervoeding: een niet te onderschatten probleem Wat is ondervoeding? Geen trek, geen zin, stress, misselijkheid, angst, emoties, enz. Er zijn tal van redenen om minder te gaan eten. Voor u het weet, is

Nadere informatie

Voorkomen van ondervoeding bij volwassenen

Voorkomen van ondervoeding bij volwassenen Voorkomen van ondervoeding bij volwassenen Inleiding Ondervoeding door ziekte komt in het ziekenhuis veel voor. Daarom besteedt ook de Ommelander Ziekenhuis Groep hieraan extra aandacht. Ziek zijn is topsport

Nadere informatie

Gezond gewicht. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Gezond gewicht. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg Gezond gewicht Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Overgewicht 3 Oorzaken 4 Gezond gewicht 4 Tailleomvang 5 Voorkomen van overgewicht 6 Wat kun je

Nadere informatie

Ondervoeding, wat doen we eraan

Ondervoeding, wat doen we eraan Afdeling: Onderwerp: Diëtetiek Ondervoeding, wat doen we eraan 1 ? Bij het horen van ondervoeding zullen veel mensen denken aan ontwikkelingslanden. Toch komt ondervoeding ook in het welvarende Nederland

Nadere informatie

Ondervoeding: een miskend probleem

Ondervoeding: een miskend probleem Heeft u opmerkingen of suggesties i.v.m. deze brochure? Geef ons gerust een seintje! Ondervoeding: een miskend probleem Dienst Kwaliteit E-mail: info@jessazh.be Tel: 011 28 91 11 Jessa Ziekenhuis vzw Maatschappelijke

Nadere informatie

GOEDE VOEDING, GEZOND LEVEN, SNELLER GENEZEN INFORMATIE VOOR PATIËNTEN DIE EEN OPERATIE ONDERGAAN

GOEDE VOEDING, GEZOND LEVEN, SNELLER GENEZEN INFORMATIE VOOR PATIËNTEN DIE EEN OPERATIE ONDERGAAN GOEDE VOEDING, GEZOND LEVEN, SNELLER GENEZEN INFORMATIE VOOR PATIËNTEN DIE EEN OPERATIE ONDERGAAN FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Voeding doet meer dan u denkt! Goede voeding is van levensbelang om gezond

Nadere informatie

Daarbij kan er sprake zijn van minder eten door bijvoorbeeld: toenemende vermoeidheid; kortademigheid; minder beweging; angst; depressie.

Daarbij kan er sprake zijn van minder eten door bijvoorbeeld: toenemende vermoeidheid; kortademigheid; minder beweging; angst; depressie. Voeding bij COPD Inleiding Een gezond, afwisselend eetpatroon is voor iedereen goed. Voedsel is immers de brandstof van ons lichaam. Klachten als kortademigheid, vermoeidheid en hoesten kunnen uw lichamelijke

Nadere informatie

Vroege herkenning en behandeling van ondervoeding in het ziekenhuis

Vroege herkenning en behandeling van ondervoeding in het ziekenhuis Vroege herkenning en behandeling van ondervoeding in het ziekenhuis Uitgangspunten: Vroege herkenning: - binnen 24 uur na opname - hoogrisicopatiënten tijdens polikliniekbezoek Snelle en optimale behandeling

Nadere informatie

Ondervoeding bij ouderen

Ondervoeding bij ouderen Ondervoeding bij ouderen Marian de van der Schueren, PhD Hogeschool van Arnhem en Nijmegen VU medisch centrum Stuurgroep Ondervoeding Levensverwachting voor 50% van het cohort Christensen K et al, The

Nadere informatie

Assortimentsoverzicht. zuivel, vruchtensappen en fruitdranken FrieslandCampina

Assortimentsoverzicht. zuivel, vruchtensappen en fruitdranken FrieslandCampina Assortimentsoverzicht zuivel, vruchtensappen en fruitdranken Friesland 2 Assortimentsoverzicht zuivel, vruchtensappen en fruitdranken Over deze brochure Friesland heeft een breed assortiment zuivel, vruchtensappen,

Nadere informatie

Met goede voeding op weg naar beterschap

Met goede voeding op weg naar beterschap Met goede voeding op weg naar beterschap Ondervoeding bij ziekte Tijdens ziekte kan de behoefte aan voedingsstoffen verhoogd zijn. Door het ziek zijn is de eetlust echter vaak verminderd, bent u misselijk

Nadere informatie

Adviezen bij ondervoeding

Adviezen bij ondervoeding Adviezen bij ondervoeding Bij ziekte en herstel heeft het lichaam extra energie en eiwitten nodig. Als u onbedoeld veel afvalt door ziekte is er sprake van ondervoeding. U krijgt dan onvoldoende energie

Nadere informatie

(Risico op) ondervoeding

(Risico op) ondervoeding (Risico op) ondervoeding Op oudere leeftijd is het soms lastig om regelmatig, gezond en voldoende te eten. Dit kan uiteindelijk leiden tot een verminderde voedingstoestand en zelfs ondervoeding. Dit komt

Nadere informatie

Workshop Ondervoeding

Workshop Ondervoeding Workshop Ondervoeding Voedingsadviezen bij kanker Inge Cantatore 13-10-2016 Inhoud programma LESA Landelijke eerstelijns samenwerking afspraken Wanneer ben je ondervoed? Soorten ondervoeding Screenen op

Nadere informatie

Ongewild afvallen. Dietetiek. gemini-ziekenhuis.nl

Ongewild afvallen. Dietetiek. gemini-ziekenhuis.nl Ongewild afvallen Dietetiek gemini-ziekenhuis.nl Inhoudsopgave Ziek zijn is topsport 3 Gewicht 3 Wat doet het Gemini Ziekenhuis aan ondervoeding? 3 Wat is uw score? 4 Wat is goed eten en drinken? 4 Drink

Nadere informatie

Goed eten en drinken in het CWZ

Goed eten en drinken in het CWZ Goed eten en drinken in het CWZ Als u de laatste maand(en) onbedoeld bent afgevallen en/of een verminderde eetlust heeft (gehad) kan het zijn dat u risico loopt op een slechte voedingstoestand of dat u

Nadere informatie

Voeding & Dementie. Inge Cantatore, zelfstandig gevestigd dietist

Voeding & Dementie. Inge Cantatore, zelfstandig gevestigd dietist Voeding & Dementie Inge Cantatore, zelfstandig gevestigd dietist Inhoud programma Voeding bij dementerende ouderen Ondervoeding Wanneer ben je ondervoed? Prevalentie ondervoeding Screenen/Diagnostiek Wat

Nadere informatie

Dienst geriatrie Gevecht tegen ondervoeding. Informatiebrochure voor de patiënt en de familie

Dienst geriatrie Gevecht tegen ondervoeding. Informatiebrochure voor de patiënt en de familie Dienst geriatrie Gevecht tegen ondervoeding Informatiebrochure voor de patiënt en de familie INLEIDING Met ouder worden veranderen uw dagelijkse activiteiten en gewoonten. Het is niet altijd eenvoudig

Nadere informatie

12-10-2012. Voedingszorg rondom de COPD-patiënt. 2. In welke gold klasse valt mevrouw?

12-10-2012. Voedingszorg rondom de COPD-patiënt. 2. In welke gold klasse valt mevrouw? Voedingszorg rondom de COPD-patiënt Landelijk Diëtisten Netwerk COPD (LDN COPD) Gonnie Geraerts Heleen Froon Paula van Melick Anke Kalisvaart 1. Welke gegevens vraag je na en welke antropometrie voer je

Nadere informatie

Voedingszorg rondom de COPD-patiënt

Voedingszorg rondom de COPD-patiënt Voedingszorg rondom de COPD-patiënt Landelijk Diëtisten Netwerk COPD (LDN COPD) Gonnie Geraerts Heleen Froon Paula van Melick Anke Kalisvaart 1. Welke gegevens vraag je na en welke antropometrie voer je

Nadere informatie

Ondervoeding een zaak van gewicht

Ondervoeding een zaak van gewicht Ondervoeding een zaak van gewicht 2 Inleiding Ondervoeding door ziekte komt in het ziekenhuis veel voor. Daarom besteedt ook de Ommelander Ziekenhuis Groep, locatie Lucas hier extra aandacht aan onder

Nadere informatie

Voorkomen van ondervoeding bij ouderen Een zorg voor ons allen

Voorkomen van ondervoeding bij ouderen Een zorg voor ons allen Voorkomen van ondervoeding bij ouderen Een zorg voor ons allen Dr. Canan Ziylan, voedingswetenschapper Onderzoeker Kenniscentrum Zorginnovatie Docent HBO Verpleegkunde Nursing Experience, Ede, 6/7 december

Nadere informatie

Voeding bij chronische longziekten

Voeding bij chronische longziekten Voeding bij chronische longziekten Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 63 29 1 Inhoud pag. Inleiding... 3 Voeding bij chronische longziekten...

Nadere informatie

Energie en eiwitverrijkt dieet. Afdeling Diëtetiek

Energie en eiwitverrijkt dieet. Afdeling Diëtetiek 00 Energie en eiwitverrijkt dieet Afdeling Diëtetiek 1 Wanneer is een energie- en eiwitverrijkt dieet nodig? Een energie- en eiwitverrijkt dieet is bestemd voor mensen met een te laag lichaamsgewicht of

Nadere informatie

Voeding en Parkinson

Voeding en Parkinson Voeding en Parkinson Versie mei 2017 Inleiding Bij de ziekte van Parkinson kan het eten en drinken op den duur moeizamer gaan. Er kunnen klachten ontstaan zoals verminderde eetlust, kauw- en slikproblemen,

Nadere informatie

De wereld van. Optimel

De wereld van. Optimel De wereld van Volop variatie heeft een breed assortiment aan zuivelproducten. De drink, yoghurt en kwark zijn in verschillende fruitsmaken verkrijgbaar. De vla is verkrijgbaar in de smaakvarianten chocolade,

Nadere informatie

Voedingsadviezen na een Whipple-operatie

Voedingsadviezen na een Whipple-operatie Voedingsadviezen na een Whipple-operatie Albert Schweitzer ziekenhuis september 2014 pavo 1127 Inleiding U heeft een Whipple-operatie gehad waarbij (een deel van) uw alvleesklier is verwijderd. Na de operatie

Nadere informatie

Ongewild afvallen Diëtetiek.

Ongewild afvallen Diëtetiek. Ongewild afvallen Diëtetiek www.nwz.nl Ziek zijn is topsport 3 Gewicht 3 Wat doet Noordwest aan ondervoeding? 3 Wat is uw score? 4 Wat is goed eten en drinken? 4 Drink voldoende 5 Weinig trek? 5 Wat kunt

Nadere informatie

Energie en eiwitverrijkte. voor kinderen

Energie en eiwitverrijkte. voor kinderen Energie en eiwitverrijkte voeding voor kinderen Inleiding Als uw kind ziek is, verbruikt het lichaam van uw kind meer energie en voedingsstoffen in vergelijking met een gezond kind. Ook kan een ziekte

Nadere informatie

Wie beter eet, wordt sneller beter. Afdeling Diëtetiek

Wie beter eet, wordt sneller beter. Afdeling Diëtetiek 00 Wie beter eet, wordt sneller beter Afdeling Diëtetiek Tijdens uw bezoek aan de polikliniek zijn enkele vragen gesteld die verband houden met uw eetlust en uw gewicht. U ontvangt deze folder omdat uit

Nadere informatie

Ondervoeding voor een operatie

Ondervoeding voor een operatie 1/5 Diëtetiek Ondervoeding voor een operatie Inleiding Wie ziek is en/of geopereerd wordt, moet extra op zijn voeding letten. Net als bij zwaar werk of sport heeft het lichaam bij ziekte/operatie meer

Nadere informatie

Risico op ondervoeding tijdens uw behandeling

Risico op ondervoeding tijdens uw behandeling Risico op ondervoeding tijdens uw behandeling Ondervoeding door ziekte, een behandeling of een operatie is een veelvoorkomend probleem in het ziekenhuis. Ongeveer één op de drie patiënten loopt risico

Nadere informatie

Energie en eiwitverrijkt dieet. Afdeling Diëtetiek

Energie en eiwitverrijkt dieet. Afdeling Diëtetiek 00 Energie en eiwitverrijkt dieet Afdeling Diëtetiek Wanneer is een energie- en eiwitverrijkt dieet nodig? Een energie- en eiwitverrijkt dieet is bestemd voor mensen met een te laag lichaamsgewicht of

Nadere informatie

Nutricia biedt meer /0416. Nutricia Nederland B.V. Postbus 445, 2700 AK Zoetermeer

Nutricia biedt meer /0416. Nutricia Nederland B.V. Postbus 445, 2700 AK Zoetermeer Nutricia biedt meer Persoonlijk advies van Nutricia Medische Voedingsservice Misschien heeft u na het lezen van deze brochure nog vragen of behoefte aan meer informatie. Uw arts of diëtist kan u meer informatie

Nadere informatie

Relatie voeding en valpreventie

Relatie voeding en valpreventie Relatie voeding en valpreventie Donderdag 10 oktober 2018 Suzan Bijleveld, diëtist Doel van deze presentatie Signaleren van factoren die de kans op vallen vergroten Voedings- en beweegtips om dit tegen

Nadere informatie

Sneller herstellen door beter te eten

Sneller herstellen door beter te eten Sneller herstellen door beter te eten Dieetbehandeling voor: Naam: Geboortedatum: Datum van afgifte: Naam diëtist: Telefoonnummer diëtist: Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Wat kunt

Nadere informatie

Energie- en eiwitverrijkte voeding

Energie- en eiwitverrijkte voeding Energie- en eiwitverrijkte voeding Wanneer is een energie- en eiwitverrijkte voeding nodig? Een energie-en eiwitverrijkte voeding is een voeding met extra veel calorieën en eiwitten en bedoeld voor mensen

Nadere informatie

Energierijk voedingsadvies voor de operatie

Energierijk voedingsadvies voor de operatie Energierijk voedingsadvies voor de operatie Binnenkort wordt u opgenomen in het Havenziekenhuis voor een operatie. Tijdens het intakegesprek op de polikliniek bent u gescreend op ondervoeding en hieruit

Nadere informatie

H.40025.0416. Voedingsadvies voor ouderen met (dreigende) ondervoeding

H.40025.0416. Voedingsadvies voor ouderen met (dreigende) ondervoeding H.40025.0416 Voedingsadvies voor ouderen met (dreigende) ondervoeding Inleiding Een gezond voedingspatroon is voor iedereen van belang. Gezonde voeding levert de energie en de voedingsstoffen die uw lichaam

Nadere informatie

Het Grote Toetjesboek

Het Grote Toetjesboek Het Grote Toetjesboek De Sterrenlanden 2014 INHOUD Ondervoeding & toetjes... 2 Ondervoeding... 2 Onze toetjes... 2 Energie & Eiwit... 2 Toen & Nu... 2 Slikproblemen... 2 Richtlijnen... 2 Soesjes met chocoladesaus...

Nadere informatie

Ouderen en ondervoeding

Ouderen en ondervoeding Ouderen en ondervoeding Rens Henquet, Kaderarts ouderengeneeskunde Angela van Liempd, Huisarts/medisch directeur RCH Ellen Mathijssen, Diëtist De Wever Inleiding Casus Ondervoeding in de huisartsen praktijk,

Nadere informatie

Voeding bij kaakfixatie. Afdeling Mondziekten en Kaakchirurgie

Voeding bij kaakfixatie. Afdeling Mondziekten en Kaakchirurgie Voeding bij kaakfixatie Afdeling Mondziekten en Kaakchirurgie Dun vloeibare voeding bij kaakfixatie Na een chirurgische ingreep waarbij een afwijkende kaakstand is gecorrigeerd, kunnen de boven- en onderkaak

Nadere informatie

Diëtetiek. Ondervoeding, wat doen we eraan. Afdeling: Onderwerp:

Diëtetiek. Ondervoeding, wat doen we eraan. Afdeling: Onderwerp: Afdeling: Onderwerp: Diëtetiek 1 in het Ikazia Ziekenhuis? Bij het horen van ondervoeding zullen veel mensen denken aan ontwikkelingslanden. Toch komt ondervoeding ook in het welvarende Nederland voor

Nadere informatie

PATIËNTENINFORMATIE COPD EN VOEDING

PATIËNTENINFORMATIE COPD EN VOEDING PATIËNTENINFORMATIE COPD EN VOEDING 2 COPD EN VOEDING Algemeen Door middel van deze informatiefolder wil het Maasstad Ziekenhuis u informatie geven over de rol van voeding bij COPD. Indien u specifieke

Nadere informatie

Better in, better out, goede voeding voor en na een operatie bij ouderen. zaterdag 15 maart 2014, Marion Theuws

Better in, better out, goede voeding voor en na een operatie bij ouderen. zaterdag 15 maart 2014, Marion Theuws Better in, better out, goede voeding voor en na een operatie bij ouderen zaterdag 15 maart 2014, Marion Theuws Wie werkt er samen met een diëtist? Wie houdt rekening met voeding bij de behandeling? Slaat

Nadere informatie

Kwetsbaarheid bij ouderen is een proces van het opeenstapelen van lichamelijke, psychische en/of sociale tekorten in het functioneren dat de kans

Kwetsbaarheid bij ouderen is een proces van het opeenstapelen van lichamelijke, psychische en/of sociale tekorten in het functioneren dat de kans 1 Kwetsbaarheid bij ouderen is een proces van het opeenstapelen van lichamelijke, psychische en/of sociale tekorten in het functioneren dat de kans vergoot op negatieve gezondheidsuitkomsten (functiebeperkingen,opname

Nadere informatie

HHS Workshop Ondervoeding en chronische nierschade. Verminderen Chronische Nierschade. Leerdoelen

HHS Workshop Ondervoeding en chronische nierschade. Verminderen Chronische Nierschade. Leerdoelen 8-0-00 Workshop Ondervoeding en chronische nierschade Verminderen Chronische Nierschade Hans van Overbeeke, specialist ouderengeneeskunde Maria Lutke Schipholt Pouderoijen, dietiste Ton v.d. Maas, internist-nefroloog

Nadere informatie

Op krachten komen met medische drinkvoeding

Op krachten komen met medische drinkvoeding Op krachten komen met medische drinkvoeding Uw arts of diëtist heeft u geadviseerd om medische drinkvoeding te gebruiken. In deze brochure vindt u hier meer informatie over. Op krachten blijven is belangrijk

Nadere informatie

Ondervoeding, wat doen we eraan Diëtetiek

Ondervoeding, wat doen we eraan Diëtetiek Ondervoeding, wat doen we eraan Diëtetiek Beter voor elkaar 2 Ondervoeding, wat doen we eraan in het Ikazia Ziekenhuis? Bij het horen van ondervoeding zullen veel mensen denken aan ontwikkelingslanden.

Nadere informatie

Voedingsadvies bij een kaakfixatie. Diëtetiek

Voedingsadvies bij een kaakfixatie. Diëtetiek Voedingsadvies bij een kaakfixatie Diëtetiek Inleiding De arts heeft u doorverwezen naar de diëtist omdat u dun vloeibare voeding moet gebruiken. Dit boekje geeft u informatie over: waarom een dun vloeibare

Nadere informatie

Ondervoeding bij Ouderen 14/11/2013. S. Lonterman; Klinisch Geriater

Ondervoeding bij Ouderen 14/11/2013. S. Lonterman; Klinisch Geriater Ondervoeding bij Ouderen 14/11/2013 Inhoud Presentatie Definitie Ondervoeding Verschillende schalen Ouderen Centrum & Ondervoeding HagaZiekenhuis & Ondervoeding Eigen Onderzoek Voedingsgebied Supplementen

Nadere informatie

Dieet bij decubitus (doorliggen)

Dieet bij decubitus (doorliggen) Dieet bij decubitus (doorliggen) Wat is decubitus In de volksmond wordt decubitus doorliggen genoemd. Decubitus ontstaat als door ziekte of ongeval het lichaam langdurig in dezelfde houding moet blijven,

Nadere informatie

Goede voeding bij ziekte en herstel

Goede voeding bij ziekte en herstel Goede voeding bij ziekte en herstel Deze brochure is een uitgave van het Transmuraal Voedingsteam Gelderse Vallei Het belang van goede voeding bij ziekte en herstel Toch ondervoed? Als u ziek bent is het

Nadere informatie

Diab-eten. Voeding en hartchirurgie. Jacobien Hiemstra Diëtist, St Antonius Ziekenhuis 9 april 2013

Diab-eten. Voeding en hartchirurgie. Jacobien Hiemstra Diëtist, St Antonius Ziekenhuis 9 april 2013 Diab-eten Voeding en hartchirurgie Jacobien Hiemstra Diëtist, St Antonius Ziekenhuis 9 april 2013 Inhoud Belang goede voedingstoestand De voedingstoestand van diabeten Risico s intake bij diabeten Gevolgen

Nadere informatie

De wereld van. Optimel

De wereld van. Optimel De wereld van Volop variatie heeft een breed assortiment aan zuivelproducten. De drinkyoghurt, yoghurt en kwark zijn in verschillende fruitsmaken verkrijgbaar. De vla is verkrijgbaar in de smaakvarianten

Nadere informatie

Afdeling Diëtetiek ONDERVOEDING BIJ ZIEKTE

Afdeling Diëtetiek ONDERVOEDING BIJ ZIEKTE Afdeling Diëtetiek ONDERVOEDING BIJ ZIEKTE U heeft vanwege uw ziekte misschien minder eetlust. Misschien bent u ook onbedoeld afgevallen. U loopt dan het risico ondervoed te raken. In deze folder leest

Nadere informatie

24 mei 2011 Gezonde voeding voor senioren

24 mei 2011 Gezonde voeding voor senioren 24 mei 2011 Gezonde voeding voor senioren Annette Schormans, diëtist Lezing 26 januari 2015 KBO Boxtel Gezondheidsproblemen leefregels voor senioren goede keuze in voeding maken blijven bewegen hersenen

Nadere informatie

Voedingenwondzorg. Hanneke van Beek Diëtist

Voedingenwondzorg. Hanneke van Beek Diëtist Voedingenwondzorg Hanneke van Beek Diëtist 30-1-2018 Disclosure Hanneke van Beek, diëtist Groene Hart Dieetadvies, gelieerd aan het Groene Hart Ziekenhuis Inhoud -Wonden - Doel behandeling - Voedingstoestand

Nadere informatie

Energie- en eiwitrijke voeding

Energie- en eiwitrijke voeding Energie- en eiwitrijke voeding U heeft het advies gekregen om een energie- en eiwitrijke voeding te gaan gebruiken, omdat u met uw huidige voeding te weinig voedingsstoffen binnen krijgt. Dit kan bijvoorbeeld

Nadere informatie

Whitepaper. De lekkere aanpak van ondervoeding De praktijk van Zorgpartners Midden - Holland

Whitepaper. De lekkere aanpak van ondervoeding De praktijk van Zorgpartners Midden - Holland Whitepaper De lekkere aanpak van ondervoeding De praktijk van Zorgpartners Midden - Holland PIT Actief besprak in een rond-de-tafelgesprek met bovenstaande medewerkers van Zorgpartners Midden-Holland de

Nadere informatie

Parkinsonismen Vereniging. Parkinson en Voeding

Parkinsonismen Vereniging. Parkinson en Voeding Parkinsonismen Vereniging Parkinson en Voeding Inhoudsopgave Inleiding 4 Gezonde voeding 5 Voeding en gebruik van Levodopa 5 Volle maag 5 Obstipatie 5 Eten van eiwitten 6 Adviezen bij het innemen van Levodopa

Nadere informatie

Bijlage 1a - Programma van Eisen - Sondevoeding, drinkvoeding en modulaire voeding

Bijlage 1a - Programma van Eisen - Sondevoeding, drinkvoeding en modulaire voeding Bijlage 1a - Programma van Eisen - Sondevoeding, drinkvoeding en modulaire voeding Algemeen - sondevoeding en drinkvoeding Alle sondevoeding en drinkvoeding dient vloeibaar te zijn. Alle sondevoeding en

Nadere informatie

Diëtetiek Ondervoeding bij ziekte

Diëtetiek Ondervoeding bij ziekte Diëtetiek Ondervoeding bij ziekte Inleiding Als u ziek bent moet u extra op uw voeding letten. Net als bij zwaar werk of sport heeft het lichaam bij ziekte meer energie, eiwit en andere voedingsstoffen

Nadere informatie

ROL VAN DE DIËTISTE IN HET ONCOLOGISCH PROCES. Gebracht door Nadieh Verhoest

ROL VAN DE DIËTISTE IN HET ONCOLOGISCH PROCES. Gebracht door Nadieh Verhoest ROL VAN DE DIËTISTE IN HET ONCOLOGISCH PROCES Gebracht door Nadieh Verhoest Programma Nationaal kankerplan Kankercachexie Voedingsplan bij cachexie Andere voedingsrichtlijnen Nationaal kankerplan L. Onkelinx

Nadere informatie

Ondervoeding,wat doen we eraan

Ondervoeding,wat doen we eraan Ondervoeding,wat doen we eraan Diëtetiek Beter voor elkaar 2 Ondervoeding, wat doen we eraan in het Ikazia Ziekenhuis? Bij het horen van ondervoeding zullen veel mensen denken aan ontwikkelingslanden.

Nadere informatie

Assortimentsoverzicht. zuivel, vruchtensappen en fruitdranken FrieslandCampina

Assortimentsoverzicht. zuivel, vruchtensappen en fruitdranken FrieslandCampina Assortimentsoverzicht zuivel, vruchtensappen en fruitdranken Friesland Assortimentsoverzicht zuivel, vruchtensappen en fruitdranken 3 Over deze brochure Friesland heeft een breed assortiment zuivel, vruchtensappen,

Nadere informatie

Ondervoeding. 1.1 Begrippen

Ondervoeding. 1.1 Begrippen 1 Ondervoeding Wanneer is er sprake van ondervoeding? Welke soorten ondervoeding zijn er? En wat is eraan te doen? Voor een antwoord op deze en andere vragen volgt eerst een uiteenzetting van de diverse

Nadere informatie

Zin en onzin van voedingssupplementen Voeding voor senioren 23 november 2017 Best

Zin en onzin van voedingssupplementen Voeding voor senioren 23 november 2017 Best Zin en onzin van voedingssupplementen Voeding voor senioren 23 november 2017 Best BOT Voor sterke botten is nodig: Calcium + Vitamine D + Bewegen >>> alle 3 samen! Sterke botten worden al in de jeugd gevormd

Nadere informatie

Scheper Beter: 'SNAQ-en met zorg' Folder over ondervoeding op de polikliniek van het Scheper Ziekenhuis. SNAQ-score > 2. Diëtetiek

Scheper Beter: 'SNAQ-en met zorg' Folder over ondervoeding op de polikliniek van het Scheper Ziekenhuis. SNAQ-score > 2. Diëtetiek Scheper Beter: 'SNAQ-en met zorg' Folder over ondervoeding op de polikliniek van het Scheper Ziekenhuis SNAQ-score > 2 Diëtetiek 1 Afdeling Diëtetiek Telefoon: 0591-69 12 57 Email: dietetiek@sze.nl 2 Ondervoeding

Nadere informatie

COPD en voeding. Albert Schweitzer ziekenhuis september 2014 pavo 1146

COPD en voeding. Albert Schweitzer ziekenhuis september 2014 pavo 1146 COPD en voeding Albert Schweitzer ziekenhuis september 2014 pavo 1146 Inleiding In deze folder leest u algemene informatie over de rol van voeding bij COPD. Wat is COPD? De afkorting COPD staat voor Chronic

Nadere informatie

Voeding bij kanker. Ondervoeding. Diëtetiek Telefoon Route

Voeding bij kanker. Ondervoeding. Diëtetiek Telefoon Route Voeding bij kanker Diëtetiek Telefoon Route 020 510 8504 11 Door de lichamelijke en psychische gevolgen van kanker en de behandeling van de ziekte kan uw eetlust afnemen. Ondervoeding is een veelvoorkomend

Nadere informatie

Ondervoeding, wat nu? INFORMATIE EN PRAKTISCHE TIPS OVER ONDERVOEDING VOOR MEDEWERKERS, BEWONERS EN FAMILIE. Maartje is onderdeel van

Ondervoeding, wat nu? INFORMATIE EN PRAKTISCHE TIPS OVER ONDERVOEDING VOOR MEDEWERKERS, BEWONERS EN FAMILIE. Maartje is onderdeel van Ondervoeding, wat nu? INFORMATIE EN PRAKTISCHE TIPS OVER ONDERVOEDING VOOR MEDEWERKERS, BEWONERS EN FAMILIE Maartje is onderdeel van Ondervoeding, wat nu? WAT KAN DE DIËTIST VOOR U BETEKENEN BIJ (DREIGENDE)

Nadere informatie

Dieetadviezen bij wondgenezing

Dieetadviezen bij wondgenezing Dieetadviezen bij wondgenezing Diëtetiek Bereikbaarheid afdeling Diëtetiek Amphia Ziekenhuis: Locatie Langendijk, Molengracht, Pasteurlaan: (076) 595 30 75 Algemeen telefoonnummer Amphia Ziekenhuis: (076)

Nadere informatie

Energie- en eiwitverrijkt dieet voor uw kind.

Energie- en eiwitverrijkt dieet voor uw kind. Energie- en eiwitverrijkt dieet voor uw kind www.nwz.nl Inhoud Energie- en eiwitrijke voeding 3 Hoe maakt u maaltijden energie- en eiwitrijker? 4 Hoe maakt u voeding aantrekkelijker voor uw kind en zorgt

Nadere informatie

Frailty en ondervoeding doet (veel) vallen

Frailty en ondervoeding doet (veel) vallen www.hhzhlier.be 1 h.-hartziekenhuis vzw Frailty en ondervoeding doet (veel) vallen Ann Gryp, Hoofdverpleegkundige geriatrie Frailty Frailty heeft te maken met kwetsbaarheid. Frailty zegt iets over de ernst

Nadere informatie

Voeding bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa. Ginette van Lienen, diëtist

Voeding bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa. Ginette van Lienen, diëtist Voeding bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa Ginette van Lienen, diëtist De diagnose en dan? Nog niet wetenschappelijk aangetoond dat voeding een rol speelt bij ontstaan IBD Er is géén specifiek

Nadere informatie

Voeding bij chronische longziekten

Voeding bij chronische longziekten Voeding bij chronische longziekten Voeding bij chronische longziekten Goede lichamelijke conditie Veel mensen met chronische longziekten (ook wel COPD genoemd) hebben voortdurend last van hun aandoening.

Nadere informatie