Cliquez pour modifier les styles du texte du masque. Deuxième niveau Troisième niveau Quatrième niveau. Cinquième niveau

Transcriptie

1 Cliquez Institut et des modifiez Réviseurs d Entreprises le titre Norm en omzendbrief van het IBR inzake anti- Cliquez pour modifier les styles du texte du masque 29 juni 2011 Deuxième niveau Troisième niveau Quatrième niveau witwassen Cinquième niveau Cliquez et modifiez le titre Norm en omzendbrief inzake anti-witwassen Infosessie: Evolutie van de wet en (Thierry Dupont) Omzendbrief van het IBR (Piet Hemschoote) Beslissingsbomen (Thierry Dupont) Vragen & antwoorden Conclusie 26/09/

2 Evolutie van de wet en Evolutie van de anti-witwasregelgeving Algemene beginselen van de wet 26/09/ Evolutie van de wet en Evolutie van de anti-witwasregelgeving Wet van 11 januari 1993: Betreft de kredietinstellingen en de verzekeringsondernemingen Beperkt toepassingsgebied ratione materiae (terrorisme, georganiseerde misdaad, illegale drugshandel, enz.) Verplichtingen: Identificatie van de cliënten en de economisch rechthebbende Interne organisatie Vorming, benoeming van een verantwoordelijke, bewaring van de stukken Verhoogde waakzaamheid ten opzichte van de zakenrelatie Informatieverstrekking aan de CFI ( weten of vermoeden dat ) 26/09/

3 Evolutie van de wet en Evolutie van de anti-witwasregelgeving Wet van 10 augustus 1998: Uitbreiding van het toepassingsgebied ratione personae: economische beroepen, casino s, notarissen, enz. Uitbreiding van het toepassingsgebied ratione personae: ernstige en georganiseerde fiscale fraude, omkoping, beursmisdrijf, financiële oplichting, enz. Economische beroepen, notarissen: Melding aan de CFI van feiten waarvan zij vaststellen dat zij verband houden met witwassen van geld (begrip versterkt vermoeden ) Administratieve sancties 26/09/ Evolutie van de wet en Evolutie van de anti-witwasregelgeving Wet van 12 januari 2004: Uitbreiding van het toepassingsgebied ratione personae: advocaten (uitzondering: bepaling van de rechtspositie van de cliënt) Uitbreiding van het toepassingsgebied ratione materiae: financiering van terrorisme, enz. Economische beroepen, notarissen, advocaten: melding aan de CFI in geval van gewoon vermoeden 26/09/

4 Evolutie van de wet en Evolutie van de anti-witwasregelgeving Wet van 18 januari 2010 (1/3): Cliëntenidentificatie: Meer gedetailleerde regels over de identificatie van de cliënt en de uiteindelijke begunstigde en over hun identiteitsverificatie Risicogeoriënteerde benadering Voorwaarden waaronder een beroep mag worden gedaan op een derde zaakaanbrenger om de klantenonderzoeksvereisten toe te passen Verscherpte klantenonderzoeksmaatregelen voor politiek prominente personen Uitzonderingen: Juridisch advies is aan de beroepsgeheimhoudingsplicht onderworpen en uitbreiding van deze uitzonderingspositie naar andere niet financiële beroepen 26/09/ Evolutie van de wet en Evolutie van de anti-witwasregelgeving Wet van 18 januari 2010 (2/3): Interne procedures: Opstellen van een schriftelijk verslag bij vaststelling van het ongebruikelijk karakter van verrichtingen of feiten Uitbreiding van de verplichting om interne controleprocedures op te stellen tot de niet-financiële beroepen Verplichting om de werknemers en vertegenwoordigers vertrouwd te maken met de voorkoming van het witwassen Verplichting voor de grote structuren om een witwasverantwoordelijke aan te stellen 26/09/

5 Evolutie van de wet en Evolutie van de anti-witwasregelgeving Wet van 18 januari 2010 (3/3): Instituten: Verplichte melding aan de CFI in geval van gewoon vermoeden De Instituten kunnen aan hun leden alle inlichtingen opvragen die zij nuttig achten met betrekking tot de wijze waarop zij de wet toepassen De Instituten bepalen bij reglement de toepassingsmodaliteiten van de verplichtingen bedoeld in hoofdstuk II van de Wet (cliëntenidentificatie, klantenonderzoek ten aanzien van de verrichtingen en de zakelijke relaties, interne organisatie, bewaring van de gegevens en documenten) De Instituten zijn verantwoordelijk voor de effectieve controle van de naleving door hun leden van de in de wet gestelde eisen 26/09/ Evolutie van de wet en Algemene beginselen van de wet 1. Identificatie van de cliënt: Cliënt Lasthebbers Uiteindelijke begunstigden Derde zaakaanbrenger Niet betrokken cliënten Politiek prominente personen (verscherpte klantenonderzoeksmaatregelen) 26/09/

6 Evolutie van de wet en Algemene beginselen van de wet 2. Klantenonderzoek ten aanzien van de verrichtingen en de zakelijke relaties Atypische verrichtingen: schriftelijk verslag 26/09/ Evolutie van de wet en Algemene beginselen van de wet 3. Interne organisatie van het kantoor Interne maatregelen en controleprocedures teneinde toe te zien op de naleving van de bepalingen van de wet, alsook procedures voor communicatie en informatiecentralisatie teneinde verrichtingen die verband houden met witwassen van geld of financiering van terrorisme te voorkomen, op te sporen en te verhinderen Procedures inzake de opleiding en aanwerving van personeel Grote structuren : benoeming van een verantwoordelijke voor de toepassing van de wet 26/09/

7 Evolutie van de wet en Algemene beginselen van de wet 4. Informatieverstrekking aan de CFI Wanneer feiten worden vastgesteld waarvan de bedrijfsrevisor weet of vermoedt dat ze verband houden met het witwassen van geld of de financiering van terrorisme Uitzondering: wanneer informatie van of over een cliënt wordt verkrijgen bij het bepalen van de rechtspositie van deze cliënt Tipping off -verbod (met uitzonderingen) Ook door de Instituten 26/09/ Evolutie van de wet en Algemene beginselen van de wet 5. Controle en sancties De toezichthoudende overheden moeten de naleving door de bedrijfsrevisoren van de verplichtingen bedoeld in de wet controleren Voor het IBR: in het kader van de kwaliteitscontrole Administratieve sancties door de tuchtinstanties: De tuchtinstanties kunnen de genomen beslissingen en getroffen maatregelen openbaar maken Administratieve boeten van tot /09/

8 Waarom een norm? Art. 38 van de wet: reglement De normen zijn bindend voor de bedrijfsrevisoren (art. 30, 3 van de wet van 22 juli 1953) Hoe werd de norm opgesteld? Interinstitutencomité: meer dan 10 vergaderingen in 2010 Beslissing door de raad: begin oktober Openbare raadpleging tot eind januari 2011 Goedkeuring door de Raad van het IBR (5 februari 2011) en door de HREB (17 februari 2011) Ministerieel bericht van 22 april 2011 met betrekking tot de goedkeuring van de norm en inwerkingtreding op 9 mei /09/ Algemene beginselen Beperkt tot de wetsbepalingen (art. 38): Bepaling van de toepassingsmodaliteiten van de verplichtingen bedoeld in hoofdstuk II van de wet: cliëntenidentificatie klantenonderzoek ten aanzien van de verrichtingen en de zakelijke relaties interne organisatie van de kantoren bewaring van de gegevens en documenten Mogelijkheid van aanpassing van de toepassingsmodaliteiten in functie van het risico verbonden aan de betrokken cliënt, de zakelijke relatie, het product of de verrichting Geen andere verplichtingen dan deze die door de wet aan de bedrijfsrevisoren zijn opgelegd Opstellen van een gemeenschappelijk beknopt document voor de drie Instituten, met toelichting via een omzendbrief 26/09/

9 Structuur van de norm 1. Definities 2. Klantenonderzoek: Identificatie verificatie Identificatie en verificatie van de identiteit van de uiteindelijke begunstigden Tussenkomst van derden bij de identificatie van de cliënten en de uiteindelijke begunstigden 3. Gegevensbewaring 4. Cliëntacceptatiebeleid 5. Bepalingen aangaande op afstand geïdentificeerde cliënten 6. Klantenonderzoek bij zakenrelaties en occasionele verrichtingen 7. Aanwijzing en rol van de verantwoordelijke voor de toepassing van de wet 8. Opleiding en sensibilisering van het personeel 26/09/ Klantenonderzoek identificatie 1) Algemeen Geen zakenrelatie zolang de identificatie niet beëindigd is, behalve in beperkte gevallen De identificatie en identiteitsverificatie zijn een resultaatsverplichting De identificatie betreft: de lasthebber (de persoon die de cliënt vertegenwoordigt in het kader van de zakenrelatie): dezelfde identificatieprocedure als voor een natuurlijke persoon; de uiteindelijke begunstigde identificatie = resultaatsverplichting, verificatie = middelenverplichting (behalve in geval van risico op witwassen van geld) 26/09/

10 Klantenonderzoek identificatie 2) Natuurlijke personen: Face-to-face -identificatie Identificatie op afstand Alternatieve procedure: aan de hand van een kopie van een bewijsstuk dat de cliënt aan de bedrijfsrevisor heeft bezorgd, voor zover: dit bewijsstuk pertinent en geloofwaardig is, de identificatie geschiedt met het oog op het aanknopen van een zakenrelatie noch de cliënt, noch de zakenrelatie een specifiek risico op witwassen van geld of terrorismefinanciering inhoudt. 26/09/ Klantenonderzoek identificatie 3) Entiteiten: Statuten Lijst van de beheerders - in principe geen kopie van de identiteitskaart Recentste publicatie van de vertegenwoordigingsbevoegdheden Identificatie van de lasthebber(s) zoals voor een natuurlijke persoon 4) Identificatie van het voorwerp en de geplande aard van de zakenrelatie 5) Identificatie van de uiteindelijke begunstigde 26/09/

11 Klantenonderzoek identificatie 6) Tussenkomst van derden bij de identificatie van de cliënten en de uiteindelijke begunstigden: Voorwaarden: Kredietinstelling of beroepsbeoefenaar / notaris / advocaat die in een land van de Europese Economische Ruimte is gevestigd (gedocumenteerd) De derde zaakaanbrenger heeft de identificatie persoonlijk verricht Hij moet aan de bedrijfsrevisor de wettelijk vereiste identificatiegegevens bezorgen Hij moet er zich schriftelijk toe verbinden om de bedrijfsrevisor, op zijn verzoek, onverwijld een kopie te bezorgen van de documenten 26/09/ Cliëntacceptatiebeleid De beroepsbeoefenaar dient een aan zijn activiteiten aangepast cliëntacceptatie- en opvolgingsbeleid uit te stippelen Voorafgaand onderzoek naar de risico s op witwassen van geld verbonden aan het profiel van de cliënt en aan de aard van de zakenrelatie Risicocategorieën worden gedefinieerd op basis van objectieve risicocriteria die onderling coherent gecombineerd zijn, om zo een passende risicoschaal te kunnen definiëren Cliënten die mogelijk een specifiek risico vormen worden aanvaard na een grondig onderzoek en nadat ter zake een beslissing is genomen overeenkomstig de interne procedureregels 26/09/

12 Klantenonderzoek bij zakenrelaties en occasionele verrichtingen De criteria die de bedrijfsrevisor in staat moeten stellen om atypische verrichtingen op te sporen moeten schriftelijk worden opgesteld Wanneer een atypische verrichting wordt opgespoord, moet de bedrijfsrevisor een schriftelijk intern verslag opmaken Het schriftelijk intern verslag moet zo snel mogelijk worden geanalyseerd om te kunnen bepalen of die verrichtingen of feiten ter kennis moeten worden gebracht van de CFI 26/09/ Aanwijzing en rol van de verantwoordelijke voor de toepassing van de wet Elk bedrijfsrevisorenkantoor met minstens tien beroepsbeoefenaars die: een activiteit uitoefenen of die een participatie hebben en/of lid zijn van het bestuursorgaan moeten één of meer verantwoordelijke(n) aanduiden voor de toepassing van de wet binnen het kantoor Bedrijfsrevisorenkantoren hebben de mogelijkheid om een verantwoordelijke te benoemen beroepsbeoefenaars : natuurlijke personen die lid zijn van het IBR, het IAB (extern) en het BIBF 26/09/

13 Aanwijzing en rol van de verantwoordelijke voor de toepassing van de wet De verantwoordelijke voor de toepassing van de wet dient : de passende professionele betrouwbaarheid te bezitten; te beschikken over de nodige kennis van het Belgisch wettelijk en reglementair kader; beschikbaar te zijn om zijn functie effectief en autonoom te kunnen uitoefenen, Taken: naleving van de verplichtingen van het kantoor en zijn leden op het vlak van de voorkoming van witwassen van geld (cliëntacceptatiebeleid, vorming en sensibilisering van het personeel, enz.) analyse van de interne schriftelijke verslagen en conclusie daarvan (al dan niet melding aan de CFI) contactpersoon voor de CFI, het IBR, enz. 26/09/ Opleiding en sensibilisering van het personeel Betreft de personeelsleden die door de taken die zij verrichten voor de cliënten, of door de verrichtingen die zij uitvoeren, het risico lopen geconfronteerd te worden met pogingen tot witwassen van geld of financiering van terrorisme De opleiding en sensibilisering van en de geregelde informatieverstrekking aan de personeelsleden zijn er inzonderheid op gericht : hen te helpen de vereiste kennis te verwerven en de nodige kritische reflex te ontwikkelen om atypische verrichtingen of feiten vast te stellen; hen te helpen de nodige kennis van de procedures te verwerven om op passende wijze te reageren wanneer zij met dergelijke verrichtingen of feiten worden geconfronteerd. 26/09/

14 Controle door het IBR Overeenkomstig de wet stelt het IBR doeltreffende mechanismen in ter controle van de naleving door deze ondernemingen en personen van de in de wet bedoelde verplichtingen De controle zal voornamelijk door middel van de kwaliteitscontrole gebeuren Er is geen tipping off -verbod voor de door het IBR opgevraagde informatie Bedrijfsrevisoren mogen aan het IBR alle inlichtingen verstrekken die nuttig zijn met betrekking tot de wijze waarop bedrijfsrevisoren de wet toepassen. 26/09/ Cliquez Institut et des modifiez Réviseurs d Entreprises le titre Cliquez pour modifier les styles du texte du masque Deuxième niveau Troisième *** niveau Bedankt *** Quatrième niveau Cinquième niveau Cliquez et modifiez le titre 14