Inhoud. 1 Standaardfunctionaliteit Beeldcontrole Toegankelijkheid van de applicatie Help Installatie...

Transcriptie

1

2

3

4 Inhoud 1 Standaardfunctionaliteit Beeldcontrole Toegankelijkheid van de applicatie Help Installatie Calamiteiten Disclaimer Gegevensbeheer Creëren van gegevens Algemene eigenschappen van gegevens Relaties tussen gegevens Verwijderen van gegevens Sluiten van een scherm na wijziging Bewaren van gegevens Opslaan als kopie Locken van gegevens Sjabloonmodellen Sjabloon ecotopenclassificaties Sjabloon kaarten Toevoegen van externe kaarten aan de database Omgaan met centrale databases door de beheerder Up to date resultaten Exporteren i

5 3 Specifieke gegevens Case verificatie Case run Model Ecotopenclassificatie Kennisregel Kaart Berekening Initialisatie van gegevens Eenvoudige cases Univariaat Multivariaat Gebroken lineair Klassenverdeling Model met minimumfunctie Model met maximumfunctie Model met optel/vermenigvuldig functie Ecotopen case Reële case Habitatmodel driehoeksmossel Habitatmodel schedelfonteinkruid Veerse Meer Acceptatietest RIKZ Referenties ii

6 1 Standaardfunctionaliteit 1.1 Beeldcontrole Het doel van deze test is te verifiëren dat de gebruiker de verschijningsvorm van de applicatie kan instellen. Start de applicatie. Check en uncheck de browser en messages in het menu (checken/unchecken is aan/uitzetten van schermen, via menu optie Scherm). Kies een manier om de gegevens te tonen (panels, tabs) en open enkele gegevens. Kies een andere manier om de gegevens te tonen. Zet de toolbar uit, resize de application en herstart de applicatie. OK als de browser en messages zichtbaar zijn in overeenstemming met de check-status. De gegevens moeten geopend worden in verschillende tabs of panels, ook als de manier van tonen wordt veranderd. Na herstart moet de applicatie opstarten op dezelfde manier als deze voor het laatst was afgesloten, inclusief grootte van het scherm, zichtbaarheid toolbars en keuze voor panels / tabs. Dit gaat in het algemeen goed. Wel zijn de opties voor de weergave van vensters en tabbladen verwisseld: de keuze voor vensters geeft tabbladen en de keuze voor tabbladen geeft vensters. 1.2 Toegankelijkheid van de applicatie Het doel van deze test is te verifiëren dat de gebruiker gebruik kan maken van de applicatie, ongeacht welke processen er draaien. Als dat niet zo is, dan moet de gebruiker daarover geïnformeerd worden. Creëer een case die een langdurige berekening inhoudt. Run de case. Bewaar deze nadat deze berekening klaar is. Draai de case opnieuw en breek deze voortijdig af. OK als gedurende de berekening de gebruiker in staat is andere taken uit te voeren, zoals een ander gegeven openen. Gedurende opslag van de case moet een zandloper getoond worden en kan hij geen andere taken uitvoeren. Bij afbreken van de berekening moet de applicatie onmiddellijk de controle aan de gebruiker teruggeven. 1 1

7 Tijdens een berekening is de gebruiker in staat andere taken uit te voeren. De gebruikte berekening voor de test duurde relatief kort. Het is aan te bevelen een langduriger berekening uit te voeren bij de acceptatietests van RIZA. 1.3 Help Het doel van deze test is te verifiëren dat de gebruiker de on-line help kan benaderen. Kies help op het menu. OK als on line help wordt gestart. Er is geen on-line help aanwezig. Dit klopt omdat overeengekomen is met Dick de Jong dat een help functie alleen op papier voorlopig voldoende is. 1.4 Installatie Het doel van deze test is te verifiëren dat de applicatie naar behoren wordt geïnstalleerd. Run de installatie procedure op een Windows 98 / 2000 / XP-machine. Laat dit ook de partners bij RIZA en RIKZ doen. OK als de applicatie naar behoren draait. De applicatie draait naar behoren. 1.5 Calamiteiten Het doel van deze test is te verifiëren dat de applicatie naar behoren omgaat met zogenoemde calamiteiten: 1. uitvallen van de netwerkverbinding, 2. indrukken van ctr alt del, 3. aan/uit zetten van de computer. Realiseer in drie cases de drie bovengenoemde calamiteiten. (Her)start de computer. 1 2

8 OK als de applicatie naar behoren opstart in de standaard verschijningsvorm. Nog niet bewaarde gegevens zijn verloren. NB het probleem van tijdelijke files, die de harde schijf vervuilen, speelt niet bij deze applicatie omdat geen tijdelijke files worden aangemaakt. Uitvallen netwerkverbinding: Habitat blijft het doen (projectgegevens staan op D schijf). Een kaart die op de netwerkschijf staat kan niet worden gevisualiseerd. Wel is de meta-info toegankelijk. Dit hoort ook zo want deze staat op de d schijf. Aan/uit zetten computer of control alt delete: Habitat start weer goed op in de algemene verschijningsvorm. Niet bewaarde gegevens zijn inderdaad verloren. Wanneer je de task van Habitatmodule beëindigt en daarna Habitat weer opstart zijn alle bewaarde gegevens nog aanwezig. 1.6 Disclaimer Het doel van deze test is te verifiëren dat de disclaimer naar behoren verschijnt. Start de applicatie. Observeer of de volgende disclaimer in beeld komt tijdens de opstart procedure: Het onjuist gebruik van het habitatinstrument kan niet leiden tot claims bij de ontwikkelaars en eigenaars van het instrument. OK als de disclaimer naar behoren verschijnt tijdens de opstart procedure. De disclaimer verschijnt naar behoren. 1 3

9 2 Gegevensbeheer 2.1 Creëren van gegevens Het doel van deze test is te verifiëren dat gegevens naar behoren worden gecreëerd. Start de applicatie. Creëer een project, case, model en kennisregel. Kies hierbij al dan niet een sjabloon uit de knowledge library. Open de gegevens en wijzig data en naam naar nietstandaard waardes. Sla de gegevens op. Sluit de applicatie en start deze opnieuw op. OK als de gecreëerde gegevens in de browser zichtbaar zijn. Na herstart van de applicatie behoren de gegevens nog steeds aanwezig te zijn. Gecreëerde gegevens zijn in de browser zichtbaar en zijn nog steeds aanwezig na herstart van de applicatie. 2.2 Algemene eigenschappen van gegevens Het doel van deze test is te verifiëren dat gegevens naar behoren worden gecreëerd. Start de applicatie. Creëer een project, case, model en kennisregel. Sla deze op en wijzig deze een aantal keer. Kies uit het menu eigenschappen. Bekijk het laatste wijzigingstijdstip en vul de persoon in. Herstart de applicatie. OK als de het tijdstip overeenkomt met het laatste opslagtijdstip van de gegevens. Daarnaast moet de persoon correct worden onthouden. Ook na herstart van de applicatie. Tijdstippen van wijzigingen worden correct aangegeven, alsmede de personen die het model of de case hebben aangemaakt. 2.3 Relaties tussen gegevens Het doel van deze test is te verifiëren dat relaties tussen gegevens correct worden afgehandeld. 2 1

10 Creëer een case en onder deze case een model. Onder het model moeten een aantal kennisregels worden gespecificeerd. Draai de case en sla hem op. Draai de case nog een keer en breek hem af. OK als de browser de gegevensstructuur van de case reflecteert. Daarnaast moet ook de gegenereerde kaart zichtbaar zijn in de browser als de case tot het eind toe loopt. Bij afbreken van de case mag de kaart niet meer zichtbaar zijn. Gegevensstructuur en gegenereerde kaarten worden correct gereflecteerd. 2.4 Verwijderen van gegevens Het doel van deze test is te verifiëren dat het verwijderen van gegevens goed gaat. Start de applicatie. Creëer een case met daaronder een aantal modellen en daaronder een aantal kennisregels. Sla deze op. Herstart de applicatie. Probeer een aantal kennisregels te verwijderen en een aantal modellen. OK als de verwijderde gegevens niet meer zichtbaar zijn in de browser. Daarnaast moet de gebruiker een vraag om bevestiging krijgen van het instrument. Bij een opdracht tot verwijdering krijgt de gebruiker een vraag om bevestiging. Verwijderde gegevens zijn niet meer zichtbaar in de browser. Wanneer je een case verwijdert die nog openstaat, blijft het werkscherm van de case nog zichtbaar na verwijdering. Dit scherm moet de gebruiker dus zelf nog sluiten. Na sluiting is de case verwijderd. 2.5 Sluiten van een scherm na wijziging Het doel van deze test is te verifiëren dat het sluiten van een scherm na wijziging van gegevens goed gaat. Start de applicatie. Creëer een case met daaronder een aantal modellen en daaronder een aantal kennisregels. Sluit de schermen. OK als de gebruiker een vraag om bevestiging krijgt van het instrument wanneer hij gegevens gewijzigd of toegevoegd heeft. 2 2

11 Het sluiten en bewaren van schermen gaat goed. De gebruiker krijgt een bevestiging na wijziging van de gegevens. De functietoetsen werken in het algemeen goed, maar alleen in het geval van het sluiten en bewaren van kaarten werken ze soms niet. Dit is niet goed te reproduceren. 2.6 Bewaren van gegevens Het doel van deze test is te verifiëren dat het bewaren van gegevens goed gaat. Start de applicatie. Creëer twee cases met daaronder twee modellen met daaronder een aantal kennisregels. Sla een case op case-niveau, sla binnen de andere case een model op model niveau en in een ander model een kennisregel op kennisregelniveau. Herstart de applicatie. OK als bij bewaren van een case, zowel de case gegevens als de gegevens van onderliggende modellen en kennisregels bewaard zijn. OK als bij bewaren van een model de gegevens van een model inclusief de onderliggende kennisregels bewaard zijn. OK als bij bewaren van een kennisregel alleen de gegevens van een kennisregel bewaard zijn. Het bewaren van gegevens gaat niet goed volgens het testcriterium. Bij het bewaren van een case worden alleen de gewijzigde case gegevens bewaard en niet de onderliggende kennisregels en modellen. Bij het bewaren van een model worden alleen de modelgegevens bewaard en bij het bewaren van een kennisregel worden alleen de kennisregelgegevens bewaard. Bij de implementatie is een andere invulling gekozen: het ligt voor de hand om elk scherm wat je invult als een afzonderlijk object te zien wat je moet bewaren. Dick de Jong geeft bij raadpleging aan dat de manier waarop het nu ontworpen is niet bezwaarlijk is, als voor de gebruiker maar helder is wat er gebeurt. 2.7 Opslaan als kopie Het doel van deze test is te verifiëren dat gegevens kunnen worden gedupliceerd. Creëer een case met daaronder een aantal modellen en kennisregels. Draai de case en sla deze op. Verander wat gegevens en run de case opnieuw. Sla de case nu op als kopie. OK als de case nu twee keer zichtbaar is in de browser, een keer met de oude gegevens en een keer met de nieuwe gegevens. Dit geldt ook voor de gegenereerde kaart(en) (oude en nieuwe resultaten). 2 3

12 De beschrijving van deze test klopt niet helemaal. Je moet de case na de eerste keer runnen opslaan als kopie. Als je de case dan wijzigt en opnieuw runt, heb je inderdaad twee cases. De originele met de nieuwe gegevens en de kopie met de oude gegevens. Dit gaat goed. 2.8 Locken van gegevens Het doel van deze test is te verifiëren dat een gegeven slechts door één persoon tegelijkertijd geopend kan worden. Dit geldt niet voor kaarten. Deze moeten door verschillende gebruikers tegelijk kunnen worden bekeken. Beide situaties worden getest. Creëer een case met daaronder een aantal modellen en kennisregels. Sla deze op en open dezelfde case op een andere machine (de opslagdirectory dient zich daarom op het netwerk te bevinden). Open vervolgens op twee machines een zelfde kaart vanuit de browser. OK als de case de tweede keer niet geopend kan worden. Hij dient wel zichtbaar te zijn in de browser. De gekozen kaart moeten op beide machines kunnen worden bekeken. Projectgegevens kunnen niet twee keer geopend worden. Kaarten kunnen wel twee keer geopend worden. 2.9 Sjabloonmodellen Het doel van deze test is te verifiëren of het omgaan met sjabloon soortmodellen correct verloopt. Creëer een case met een aantal modellen en kennisregels. Baseer de modellen en kennisregels op sjablonen uit de knowledge library. Wijzig een model en een aantal kennisregels. Maak een gebruikersdatabase aan onder soortmodellendatabase. Sla het model op als sjabloon in de gebruikersdatabase. Wijzig vervolgens het soortmodel onder de case en sla het op. Probeer het model uit de case ook op te slaan als sjabloon in de centrale database voor soortmodellen. OK als het sjabloon wordt toegevoegd aan de gebruikersdatabase in de knowledge library, inclusief alle onderliggende kennisregels, voor en na herstart van de applicatie. Wijzigingen in het model aangebracht na opslag als sjabloon mogen geen invloed hebben op het sjabloon. In het sjabloon model moeten de gerefereerde filenamen van de kaarten uit het model in de case verdwenen zijn. OK als het sjabloon niet kan worden toegevoegd aan de centrale database voor soortmodellen. 2 4

13 Sjablonen worden goed toegevoegd aan een gebruikersdatabase. Wijzigingen in een model onder een case hebben geen invloed op het als sjabloon opgeslagen model. Het afschermen van de centrale modellendatabase voor gebruikers werkt goed Sjabloon ecotopenclassificaties Het doel van deze test is te verifiëren of het omgaan met sjabloon ecotopenclassificaties correct verloopt. Creëer een case met een aantal ecotopenclassificaties. Baseer de classificaties op sjablonen uit de knowledge library. Wijzig een ecotopenclassificatie. Maak een gebruikersdatabase aan onder database voor ecotopenclassificaties. Sla de ecotopenclassificatie op als sjabloon. Wijzig vervolgens de ecotopenclassificatie onder de case nogmaals en sla deze op in de gebruikersdatabase. Probeer de ecotopenclassificatie uit de case ook op te slaan als sjabloon in de centrale database voor ecotopenclassificaties. OK als het sjabloon wordt toegevoegd aan de gebruikersdatabase in de knowledge library, voor en na herstart van de applicatie. Wijzigingen in de ecotopenclassificatie onder de case, aangebracht na opslag als sjabloon, mogen geen invloed hebben op het sjabloon. In de sjabloon ecotopenclassificatie moeten de gerefereerde filenamen van de kaarten uit het model in de case moeten verdwenen zijn OK als het sjabloon niet kan worden toegevoegd aan de centrale database voor ecotopenclassificaties. Sjablonen worden goed toegevoegd aan een gebruikersdatabase. Wijzigingen in een ecotopenclassificatie onder een case hebben geen invloed op de als sjabloon opgeslagen ecotopenclassificatie. Het afschermen van de centrale database voor ecotopenclassificaties voor gebruikers werkt goed Sjabloon kaarten Het doel van deze test is te verifiëren of de opslag van kaarten vanuit de browser in de centrale en gebruikerskaartendatabases correct verloopt. 2 5

14 Creëer een case met een model en kennisregels. Reken de case door. Maak een gebruikerskaartendatabase aan onder kaartendatabase. Sla de resultaatkaart uit de case op als sjabloon in de gebruikerskaartendatabase. Probeer de resultaatkaart ook als sjabloon op te slaan in de centrale kaartendatabase. OK als het sjabloon wordt toegevoegd aan de gebruikerskaartendatabase, inclusief de bijbehorende meta-informatie. Wijzigingen in de kaart na opslag als sjabloon mogen geen invloed hebben op het sjabloon. OK als de kaart niet kan worden opgeslagen in de centrale database voor kaarten. Deze functionaliteit werkt niet naar behoren. De kaartnaam en meta-informatie worden wel toegevoegd aan de gebruikersdatabase, maar het bestand wordt leeggemaakt door een fout in de kopieermodule. Daarnaast wordt geen kopie van het kaartbestand zelf aangemaakt. Dit is niet goed omdat een sjabloonkaart onafhankelijk moet zijn van de oorspronkelijke kaart in een projectcase. De oplossing is voorlopig dat de optie kopiëren als sjabloon uitgezet wordt. De workaround is dat de gebruiker kaarten toevoegt aan de database met de functionaliteit van 2.12: toevoegen van externe kaarten aan de database. De gebruiker moet in dit geval zelf op het netwerk of de harde schijf zorgen dat het kaartbestand uit de oorspronkelijke case naar een database directory wordt gekopieerd Toevoegen van externe kaarten aan de database Het doel van deze test is te verifiëren of het toevoegen van kaarten aan de centrale en gebruikerskaartendatabases correct verloopt. Creëer een gebruikerskaartendatabase. Maak enkele nieuwe kaarten aan en vul de benodigde kaartgegevens in (bestandsnaam en locatie). Doe dit voor: 1. bestanden die op het netwerk staan; 2. bestanden die op de harde schijf staan; en 3. bestanden die op een unix netwerk staan maar bereikbaar zijn via Windows. Probeer ook een nieuwe kaart aan te maken in de centrale kaartendatabase. OK als de kaarten vanaf de harde schijf, het netwerk en het UNIX netwerk worden toegevoegd aan de gebruikerskaartendatabase, voor en na herstart van de applicatie. OK als geen nieuwe kaarten kunnen worden toegevoegd aan de centrale kaartendatabase. Kaarten kunnen goed toegevoegd worden vanaf de harde schijf, een Windows netwerk of een UNIX netwerk. 2 6

15 Wel wordt de menu optie Bewerken-Toevoegen pas actief als de Netter OCX geladen is. Het laden van de Netter OCX vergt nu een windows event, zoals bijvoorbeeld het klikken op het tabblad Kaart of het bewegen van de muis over de kaart. Wanneer de gebruiker het bestand verwijdert waarmee de kaart in de database gekoppeld is en de gebruiker opent in de database de kaart verschijnt de boodschap dat het bestand niet bestaat en of de gebruiker een nieuw bestand wil opzoeken. Dit gaat prima. Wel is de tekst in het Engels, wat waarschijnlijk komt doordat het een functionaliteit van Netter is Omgaan met centrale databases door de beheerder Het doel van deze test is of de beheerder modellen, ecotopenclassificaties en kaarten mag opslaan in de centrale kaartendatabases. Installeer de applicatieversie voor de beheerder. Voer bovenstaande 4 tests uit. OK als de modellen, ecotopenclassificaties en kaarten kunnen worden toegevoegd aan de centrale databases. Modellen, ecotopenclassificaties en kaarten kunnen worden toegevoegd aan de centrale databases. Het opslaan van kaarten als sjabloon werkt niet goed, zie Hiervoor is de workaround de functionaliteit van Up to date resultaten Het doel van deze test is te verifiëren dat berekeningsresultaten gebaseerd zijn op gegevens die op dat moment zichtbaar zijn in de applicatie. Creëer een case en run deze. Open de gegenereerde kaart. Verander nu de gegevens uit een gebruikt model en kennisregel in deze case. Sla deze op en run de case. Herstart de applicatie. OK als een geopende resultaatkaart automatisch gesloten wordt als deze niet meer in overeenstemming is met de invoergegevens van de case. Een resultaatkaart van een case is verder alleen zichtbaar in de browser als de gegevens binnen de case (dus in een model of kennisregel) niet meer gewijzigd zijn na het draaien van de case, zelfs als de applicatie opnieuw is opgestart. 2 7

16 Dit gaat goed. Wanneer je een case draait, een resultaatkaart opent, de case wijzigt en opnieuw runt dan sluit het instrument de geopende resultaatkaart waarbij het instrument eerst meldt dat de kaart gewijzigd is en of de gebruiker inderdaad wil afsluiten. Vervolgens wordt de case verder gerund en verschijnen nieuwe resultaatkaarten. De oude afgesloten resultaatkaart is correct verdwenen uit de browser. NB Als je padnamen in de case overzichtstabel wijzigt, wijzigen pas de gegevens in de kennisregels als je deze eerst sluit en dan opent Exporteren Het doel van deze test is te verifiëren dat een case of project kan worden geëxporteerd. Creëer een case, run deze en sla hem op. Start de export-dialoog en kies voor het wel kopiëren van gerefereerde filenamen. Ga naar een andere machine en voer de import uit. Start de export-dialoog nogmaals en kies voor het niet kopiëren van gerefereerde filenamen. Ga naar een andere machine en voer de import uit. Voer deze test ook uit voor een project. OK als de geïmporteerde case en project dezelfde gegevens bevat als de geëxporteerde case en project. Gerefereerde filenamen moeten relatief zijn, en worden alleen meegenomen als de gebruiker daarvoor de keuze maakt. Bij het exporteren en niet mee kopiëren van gerefereerde filenamen, worden de namen en paden van invoerkaarten inderdaad niet meegekopieerd. Bij het exporteren en wel mee kopiëren van gerefereerde filenamen, worden de namen en paden van de in- en uitvoerkaarten meegekopieerd. NB Gerefereerde paden zijn niet relatief, maar hard. Dit komt door de wijze van het aangeven van een pad bij de invoer. Dit is acceptabel. NBNB Een geëxporteerd project blijk je te kunnen importeren onder een ander project. Het is dan wel leeg. Formeel zou dit niet moeten kunnen, maar het levert verder geen problemen op. 2 8

17 3 Specifieke gegevens 3.1 Case verificatie Het doel van deze test is te verifiëren dat een case goed gevalideerd wordt. Start de applicatie. Creëer een project en een case met modellen en kennisregels. Verifieer de case en probeer deze daarna te runnen. OK als de case correct wordt bevonden als de kaarten die niet gegenereerd worden, aanwezig zijn. Alleen een correct bevonden case mag gerund worden. Wanneer een case een model en kennisregels bevat geeft de verificatie correct aan dat er bestanden missen als deze niet ingevuld zijn bij de invoerkaarten. 3.2 Case run Het doel van deze test is te verifiëren dat slechts één case tegelijkertijd gerund kan worden. Start de applicatie. Creëer een project met een aantal cases. Run het project. Na afloop run een aparte case en probeer gedurende de run een andere case te runnen. OK als bij de project-run alle cases na elkaar gerund worden. Als een case runt, mag op dat moment geen andere case of project gerund worden. Voor het runnen van projecten bleek een extra programmeeronderdeel bij PCRaster nodig te zijn, dat niet begroot was. Dit is gecommuniceerd naar de gebruikersgroep. Dick de Jong gaf aan deze functie niet als hoogste prioriteit te beschouwen. In het instrument kan nu dus alleen op caseniveau gerekend worden. Dit gaat goed en er kan ook maar 1 case tegelijk gerund worden. 3.3 Model Het doel van deze test is te verifiëren dat een model correct functioneert. 3 1

18 Start de applicatie. Creëer een case met een aantal modellen en kennisregels. Verwijder een aantal kennisregels. OK als het toevoegen en verwijderen van kennisregels naar verwachting verloopt. Daarnaast moet de tabel met parameters op ieder moment up-to-date zijn, dus er moeten alleen kaarten in staan die gebruikt worden met de op dat moment toegevoegde kennisregels. Het toevoegen en verwijderen van kennisregels gaat goed. De tabel met parameters is op ieder moment up-to-date. Wel kan de tabel alleen maar up-to-date zijn als de wijzigingen die de gebruiker doorvoert in kennisregels ook bewaard worden. 3.4 Ecotopenclassificatie Het doel van deze test is te verifiëren dat een ecotopenclassificatie kan worden ingevoerd. Start de applicatie. Creëer een case. Creëer een model en kies daarbij een ecotopen classificatie als basis. Koppel de kaartgegevens van een kaart uit de kaartendatabase aan een variabele uit de classificatie. Bewerk het model en sla deze op als sjabloon in de database voor ecotopenclassificaties. Creëer een nieuw model en kies als sjabloon een ecotopenclassificatie. OK als het model in ecotopenclassificatievorm wordt geopend. Na opslag als sjabloon moet deze op de juiste plek in de knowledge library worden getoond. Na openen van een model op basis van een sjabloon moeten de sjabloongegevens worden getoond. De kaartgegevens van de gekoppelde kaart moeten goed zijn gekopieerd in de variabelentabel. Een ecotopenclassificatie kan goed worden ingevoerd. 3.5 Kennisregel Het doel van deze test is te verifiëren dat een kennisregel correct functioneert. Start de applicatie. Creëer een case met een aantal modellen en kennisregels. Open een kennisregel. Probeer verscheidene varianten, wijzig de formules en laat een grafiekje genereren. Koppel de kaartgegevens van een kaart uit de kaartendatabase aan een variabele. Sla de kennisregels op en heropen deze na herstart van de applicatie. 3 2

19 OK als de gegevens van de kennisregels goed worden opgeslagen, dat wil zeggen na herstart verschijnen dezelfde gegevens in het scherm. Daarnaast moet het grafiekje in overeenstemming zijn met de ingegeven formule en moeten de variabelen in de tabel in overeenstemming zijn met de formule. De kaartgegevens van de kaart moeten goed gekopieerd zijn in de variabelentabel. Kennisregels kunnen goed worden ingevuld en de gegevens van kennisregels worden goed bewaard. Er zijn enkele kleine opmerkingen te maken: 1. In het grafiekje van de univariate functie begint de y-as bij 1 in plaats van 0. Dit in het geval een geheel nieuwe kennisregel begonnen wordt. In een andere situatie waarbij we in een bepaalde kennisregel eerst een gebroken lineaire functie hadden gedefinieerd, maar daarna toch voor univariaat hadden gekozen, begon de y-as wel bij Als je een kennisregel definieert dan kun je voor alle verschillende typen kennisregels die mogelijk zijn het werkscherm invullen. Dit wordt allemaal bewaard bij het commando opslaan. Dit terwijl je zou verwachten dat je voor 1 type moet kiezen en dat de informatie uit de andere schermen dus verdwijnt. Een en ander geeft geen problemen bij berekeningen. 3.6 Kaart Het doel van deze test is te verifiëren dat een kaart naar behoren wordt getoond. Start de applicatie. Creëer een case met een aantal modellen en kennisregels en run deze. Leg op projectniveau vast wat de achtergrondkaart is. Open de gegenereerde kaart en voer enkele kaart-gebonden acties uit, zoals inzoomen. OK als de achtergrondkaart en het resultaatgrid beide zichtbaar zijn. Kaartgebonden acties moeten juist functioneren. Een kaart wordt naar behoren getoond. Een achtergrondkaart kan ook goed worden getoond. Een achtergrondkaart kan niet op projectniveau vastgelegd worden. Dit bleek niet in het technisch ontwerp opgenomen te zijn, en staat dus ten onrechte als formele functionaliteit in het testplan. Kaartgebonden acties functioneren goed. Dit zijn in/uitzoomen, het maken van een legenda, het bewaren als BitMap bestand en converteren van en naar ascii. Het blijkt dat de schaalbalk en het tonen van een kaartgrid niet mogelijk is. Het tonen van een kaartgrid is wel een functie van Netter en kan op eenvoudige wijze toegankelijk gemaakt worden. Het tonen van een schaalbalk is geen mogelijkheid binnen Netter en zou dus nieuw ontwikkeld moeten worden. 3 3

20 4 Berekening 4.1 Initialisatie van gegevens Het doel van deze test is te verifiëren dat alle gegevens die van belang zijn voor de berekening juist worden geïnitialiseerd. Creëer een case en run deze. Bekijk de resultaten. Run de case opnieuw en bekijk wederom de resultaten. OK als de resultaten identiek zijn. De resultaten zijn identiek bij het tweemaal doorrekenen van een eenvoudige case (4.3). 4.2 Eenvoudige cases Het doel van deze test is te verifiëren dat in een triviaal geval de uitkomst correct is. Deze testcase is samengesteld op basis van eenvoudige vooraf gedefinieerde kennisregels en invoerkaarten. Het verwachte resultaat is gemakkelijk te bepalen (zie onderstaande tabellen). Het verwachte resultaat moet gelijk zijn aan het te berekenen resultaat. Eventuele afwijkingen tussen verwacht en berekend resultaat zijn door de eenvoud van functies en invoerkaarten gemakkelijk te herleiden tot fouten in het instrument. Creëer een case met modellen en kennisregels. Formuleer de kennisregels zoals beschreven in tot Run de case. OK als de resultaatkaart voor iedere cel de verwachte waarde oplevert. De resultaatkaart levert voor iedere cel de verwachte waarde. 4 1

21 4.2.1 Univariaat Beschrijving Voer univariate functie in en vergelijk resultaat met verwacht resultaat Functie y= 2x+1 Invoerkaart Gebruik de volgende invoerkaart: uni.inp Verwacht resultaat uni.res Multivariaat Beschrijving Voer univariate functie in en vergelijk resultaatkaart met verwacht resultaat Functie z = 2.5x +2y Invoerkaart Gebruik de volgende invoerkaart: multi_x.inp multi_y.inp Verwacht resultaat multi.res

22 4.2.3 Gebroken lineair Beschrijving Breekpunten functie Voer gebroken lineaire functie in en vergelijk resultaat met verwacht resultaat X Y Invoerkaart Gebruik de volgende invoerkaart: gl.inp Verwacht resultaat gl.res 0 MV

23 4.2.4 Klassenverdeling Beschrijving Klassenverdeling Voer univariate functie in en vergelijk resultaat met verwacht resultaat Range Klasse [0,5> 1 [5,7.5> 2 [7.5,10> 3 [10,11.5> 4 Invoerkaart Gebruik de volgende invoerkaart: klas.inp Verwacht resultaat klas.res MV Model met minimumfunctie Beschrijving Functie Invoerkaart Verwacht resultaat Voer bij een model een univariate functie in en vergelijk resultaat met verwacht resultaat y = minimum (klas.res, uni.res, multi.res, gl.res) Gebruik de volgende invoerkaart: uni.res mult.res klas.res gl.res min.res 0 MV 1 MV 4 4

24 4.2.6 Model met maximumfunctie Beschrijving Functie Invoerkaart Verwacht resultaat Voer bij een model een univariate functie in en vergelijk resultaat met verwacht resultaat y = maximum(klas.res, uni.res, multi.res, gl.res) Gebruik de volgende invoerkaart: (zie in bovenstaande tabellen) uni.res mult.res klas.res gl.res max.res 3 MV 9 MV Model met optel/vermenigvuldig functie Beschrijving Functie Invoerkaart Verwacht resultaat Voer bij een model een univariate functie in en vergelijk resultaat met verwacht resultaat y= 2*(klas.res + uni.res + multi.res + gl.res) Gebruik de volgende invoerkaart: uni.res mult.res klas.res gl.res optel.res 12.5 MV 34 MV 4.3 Ecotopen case Het doel van deze test is te verifiëren dat een ecotopen case juiste resultaten oplevert. 4 5

25 Creëer een case met onderstaande ecotopenclassificatie. Run de case. Beschrijving Classificatietabel Voer een model voor ecotopenclassificatie in en vergelijk resultaat met verwacht resultaat Var_uni Eco-klas Ecotoop [0,1> 1 1 [0,1> 2 2 [0,1> 3 3 [0,1> 4 4 [1, 1.5> 1 11 [1, 1.5> 2 12 [1, 1.5> 3 13 [1, 1.5> 4 14 [1.5,2> 1 21 [1.5,2> 2 22 [1.5,2> 3 23 [1.5,2> 4 24 [2,2.5> 1 31 [2,2.5> 2 32 [2,2.5> 3 33 [2,2.5> 4 34 Invoerkaart Gebruik de volgende invoerkaart: uni.inp (zie test univariate functie) eco-klas.inp Verwacht resultaat ecotoop.res MV 4 6

26 OK als de resultaatkaart voor iedere cel de verwachte waarde oplevert. De resultaatkaart levert voor iedere cel de verwachte waarde. 4.4 Reële case Het doel van deze test is te verifiëren dat bij een case de verwachte resultaten oplevert. Creëer een case met modellen en kennisregels. Kies een case die ook buiten dit instrument gedraaid is. Run de case. Doe dit met en zonder ecotopenclassificatie. OK als de resultaten overeenkomen met de resultaten van de case die eerder gedraaid is buiten dit instrument. Daarnaast dient de berekeningstijd van beide cases ongeveer even lang te zijn op dezelfde machine. De berekening duurt ongeveer even lang voor en De exacte resultaten zijn alleen vergeleken voor case en zijn identiek (afwijking ordegrootte 1*10-7 ). De berekening van is sneller met het instrument en levert de verwachte resultaten op Habitatmodel driehoeksmossel Deze testcase is in een eerder project uitgevoerd en gerapporteerd. De invoerkaarten en de standalone pcraster modellen zijn in bezit van WL. De resultaten van de testcase moeten overeenkomen met de resultaten die eerder door WL berekend zijn. De testcase is een onderdeel van de studie Kwaliteit van het HEP-instrumentarium voor toepassing in het IJsselmeergebied van Van der Lee et al., Beschrijving Habitatgeschiktheidsanalyse met minimumfunctie. Variabelen Waterdiepte, waterbodem, slibrijkdom, orthofosfaatgehalte Functie Functies per variabele zoals beschreven in Bijlage B van Van der Lee et al., Resultaatfunctie voor habitatgeschiktheid berekend met minimumfunctie. Invoerkaart Waterdieptekaart, waterbodemkaart, slibrijkdomkaart en orthofosfaatkaart zoals gebruikt in Van der Lee et al., Verwacht resultaat Habitatgeschiktheidskaart driehoeksmossel berekend met stand alone pcraster model zoals gebruikt in Van der Lee et al.,

27 4.4.2 Habitatmodel schedelfonteinkruid Beschrijving Habitatgeschiktheidsanalyse met minimumfunctie Variabelen Waterdiepte, strijklengte, waterbodem, slibrijkdom, doorzicht, orthofosfaatgehalte Functie Functies per variabele zoals beschreven in Bijlage B van Van der Lee et al., Resultaatfunctie voor habitatgeschiktheid berekend met minimumfunctie. Invoerkaart Waterdieptekaart, strijklengtekaart, waterbodemkaart, slibrijkdomkaart, doorzichtkaart en orthofosfaatgehaltekaart zoals gebruikt in Van der Lee et al., Verwacht resultaat Habitatgeschiktheidskaart schedefonteinkruid berekend met stand alone pcraster model zoals gebruikt in Van der Lee et al., Veerse Meer Recentelijk is er door WL een HEP-studie uitgevoerd in het Veerse Meer (Wijsman 2002). Omdat de testcase voor het IJsselmeer ook al is gebaseerd op een habitatmodel en het wenselijk is ook een testcase voor een ecotopenclassificatie te hebben is er voor gekozen dummy ecotopen te definiëren voor de Veerse Meer testcase. Om te kunnen vergelijken met het nieuwe habitat instrument zal de zelfde berekening ook worden uitgevoerd met het oude instrumentarium door Jeroen Wijsman. De resultaten van de testcase moeten overeenkomen met de resultaten die door Jeroen Wijsman met het oude instrumentarium worden berekend. Beschrijving Variabelen Klassegrenzen Invoerkaart Verwacht resultaat Dummy ecotoopmodel Veerse Meer waterdiepte, zeesla, zoutgehalte zie onder Waterdiepte: Gridkaart met gemiddelde diepte per gridcel Zeesla: Gridkaart met 1 en 0 voor aan/afwezigheid zeesla per gridcel Zoutgehalte: Gridkaart met gemiddeld zoutgehalte per gridcel Deze gridkaarten worden aangemaakt door een conversie van binaire delwaq files. Ruimtelijke verdeling ecotopen in het Veerse Meer, waarbij alle gridcellen één waarde hebben die het ecotooptype in betreffende gridcel weergeeft. Klassegrenzen: Waterdiepte: Range Klasse < [0.7 5> 2 =

28 Zeesla: Klasse Aanwezig 1 Afwezig 2 Zoutgehalte: Range Klasse [0 12> 1 [12 15> 2 [15 18> 3 = 18 4 Ecotopenindeling Waterdiepte Zeesla Zoutgehalt Ecotoop e Codes ecotopen: 1 Brak 2 Zout 3 Geul 4 Ondiep water met vegetatie 5 Diep water met vegetatie 6 Ondiep water zonder vegetatie 7 Diep water zonder vegetatie 4 9

29 4.5 Acceptatietest RIKZ Het te ontwikkelen habitatinstrument wordt eerst getest door het WL op correct functioneren. Dit vindt plaats volgens de procedure Kookboek testen zoals bij het WL in gebruik. In aansluiting daarop zal door RIKZ een aanvullende gebruikerstest worden gedaan. Daarbij zal door onbekenden met het instrument een aantal kaarten worden gemaakt. Voorgesteld wordt om minimaal de volgende typen kaarten te maken: 1. Habitatkaart kokkel Westerschelde cf habimap -methode (HEP); 2. Habitatkaart kokkel Westerschelde cf combinatie van univariate functies; 3. Habitatkaart kokkel Westerschelde cf multivariatie functie; 4. Habitatkaart Noordkromp Noordzee, a) met en b) zonder visserij; 5. Habitatkaart zeegras Waddenzee situatie ca cf habimap -methode (HEP); 6. Ecotopenkaart Noordzee NCP ZES-classificatie (250*250m); 7. Ecotopenkaart Noordzee zuidelijk deel met EUNIS-classificatie niveau 3; 8. Ecotopenkaart Westerschelde ZES-classificaite met stroomsnelheid; 9. Ecotopenkaart Westerschelde ZES-classificatie met geomorfologie; 10. Indien mogelijk zal een kaart worden gemaakt met parameters waarbij de relaties tussen de parameters en de (fictieve) soort afhangen van de waarde van een andere parameter; 11. Indien mogelijk ook: Dichtheidskaart bergeend westelijke Waddenzee. Hierbij zal voor diverse kaarten een eerste instellingen file worden gemaakt en zullen hierop vervolgens aanpassingen gemaakt worden. In principe zullen de kaarten worden vergeleken met dezelfde kaarten gemaakt met HABIMAP. Acceptatiecriteria: Getest wordt op goede werking applicatie, op snelheid van werken, op gemak van werken met de applicatie (is alles voldoende helder?), op correctheid van de uitkomsten (vergelijken met HABIMAP-resultaten). Toelichting: goede werking: het instrument moet de tests goed doen en niet stuk lopen snelheid van werken: minimaal dezelfde snelheid als Habimap gemak van werken: dit is niet in getallen uit te drukken, het instrument moet uitnodigen om mee te werken. correctheid van uitkomsten: het verschil tussen celwaarden is verwaarloosbaar en is te wijten aan het rekenproces van de computer zelf. De gebruikersvriendelijkheid wordt reeds eerder getest op gebruikersovereenkomsten vooraf aan de definitieve oplevering en moet dan ook al eerder geaccepteerd zijn. 4 10

30 5 Referenties Lee, G.E.M. van der, H.Duel,S. Groot, H. Aarts & R. Pouwels, Kwaliteit van het HEPinstrumentarium voor toepassing in het IJsselmeergebied. WL rapport T2391. Wijsman, J: Onderzoek naar de toekomstige waterkwaliteit en ecologie van het Veerse Meer : studie naar het effect van het doorlaatmiddel en aanvullende maatregelendeel 2: opzet en verificatie van de habitat evaluatie procedure door J. Wijsman. Delft WL

31