warm houden. koud laten! Hoe je dat doet en wie je daarbij kan helpen Maak jonge bestuurders weerbaar tegen drank en drugs

Transcriptie

1 Een grensoverschrijdende campagne tegen alcohol- en drugsmisbruik in het verkeer Maak jonge bestuurders weerbaar tegen drank en drugs warm houden. koud laten! Hoe je dat doet en wie je daarbij kan helpen

2 Help jonge bestuurders weerbaar maken Het aantal jeugdige verkeersslachtoffers is veel te hoog. Je kent de drama s wel uit de media of misschien wel uit je eigen omgeving. Jongeren die onder invloed achter het stuur kruipen, vormen niet alleen voor zichzelf maar voor iedere verkeersdeelnemer een gevaar. Kortom, je kunt niet blijven toekijken als iemand uit je directe omgeving zijn leven en dat van zijn medemensen op het spel zet. Ook jij kunt helpen het aantal jeugdige verkeersslachtoffers terug te dringen. In het grensgebied van Kreis Kleve en de provincie Gelderland is maar liefst een kwart van de jonge bestuurders betrokken bij verkeersongevallen met lichamelijk letsel tot gevolg. Het zijn vooral jonge mannen. Vaker dan andere bestuurders maken zij fouten door jeugdige overmoed, gebrek aan rijervaring, zelfoverschatting én het gebruik van alcohol en drugs. Onder hen heerst een echte groepsdruk: als je niet drinkt, tel je niet mee. Wat kun je daar tegen doen? Ken je jonge bestuurders, spreek ze aan op hun verantwoordelijkheid. Door ze ervan te doordringen dat ze alcohol en drugs en deelname aan het verkeer strikt moeten scheiden. Geef ook je eigen grenzen duidelijk aan. Zo bescherm je jezelf en oefen je een positieve invloed uit op de jonge bestuurders. Inderdaad, dat is makkelijker gezegd dan gedaan. In deze brochure vind je daarom nuttige informatie over alcohol, drugs en verkeer en tips hoe je in gesprek kunt gaan met bestuurders die wel eens onder invloed rijden. Ondersteun ons ook. Inhoud Pagina 2 Pagina 4 Pagina 6 Pagina 7 Pagina 8 Pagina 9 Pagina 11 Help jonge bestuurders weerbaar maken Drugs en hun werkingen In conflict met Nederlandse en Duitse wetgever Makkelijker gezegd dan gedaan Tips voor het voeren van gesprekken Aanbevolen literatuur Internetsites Doe mee!

3 3 Verkeerscampagne startklaar Deze brochure maakt deel uit van de informatie- en voorlichtingscampagne startklaar. In eerste instantie richt deze zich op jonge, hoofdzakelijk mannelijke bestuurders. Zij zijn helaas veel te vaak medeveroorzaker van zware ongevallen hier in het Duits- Nederlandse grensgebied. De campagne voorziet naast het verstrekken van informatie via deze brochure en andere middelen ook in het opleiden van leeftijdgenoten van de risicogroep. Zij helpen in zogeheten peer-groups (in dit geval jongeren tussen de 18 en 25 jaar) met het geven van voorlichting. De campagne startklaar is opgezet door IrisZorg en haar Duitse zusterorganisatie Caritas en de politie Gelderland- Zuid en Kreis Kleve en wordt ondersteund door de Euregio. Wie kan helpen? Iedereen kan helpen, maar mensen in de directe omgeving van jonge bestuurders kunnen de meeste invloed uitoefenen. Op de eerste plaats de vrienden en vriendinnen van deze jongeren. Verder ouders, collega s, klasgenoten en leraren. Hoor je tot deze groep, kaart het probleem van alcohol- en drugsmisbruik in het verkeer aan. Zo n gesprek aangaan is echter niet gemakkelijk. Toch is het probleem bespreekbaar maken juist het begin van een oplossing. Daarom vind je in deze brochure enkele tips voor het voeren van deze moeilijke gesprekken. Bijdrage Hopelijk wil jij ook een bijdrage leveren aan het verantwoord gebruik van alcohol en drugs onder jonge verkeersdeelnemers. Mocht je vragen hebben of om een andere reden de contactpersonen bij IrisZorg of de politie persoonlijk willen spreken, neem dan contact met hen op. Telefoonnummers en adressen vind je op pagina 11.

4 4 Drugs en hun werkingen Cannabis maakt doelgerichte bewegingen moeilijker vermindert de concentratie maakt de reactietijd langer Cocaïne leidt tot een onrustige rijstijl kan onbezonnen reacties veroorzaken veroorzaakt een grotere lichtgevoeligheid Wat drugs met je doen, hangt niet alleen af van de soort of de hoeveelheid. Ook stemming en gezondheid hebben invloed op de werking. Hoe vaak iemand drugs gebruikt en of hij drugs in combinatie met alcohol of medicijnen gebruikt, speelt ook een rol. Enkele werkingen zijn echter typisch voor alle middelen en hebben ook direct invloed op de rijvaardigheid. Hiernaast volgt een overzicht van de belangrijkste werkingen van een aantal middelen: XTC maakt doelgerichte bewegingen moeilijker vermindert de concentratie veroorzaakt een grotere lichtgevoeligheid Amfetamine (speed) leidt tot een onrustige rijstijl kan onbezonnen reacties veroorzaken veroorzaakt een grotere lichtgevoeligheid Medicijnen (als pijnstillers en slaapen kalmeringsmiddelen) kunnen suf of vermoeid maken maken de reactietijd langer verminderen de concentratie Gecombineerd gebruik Het combineren van alcohol, drugs of medicijnen kan volkomen verkeerd uitpakken, door onverwachte neveneffecten. Dat maakt gecombineerd gebruik in het verkeer dan ook uiterst gevaarlijk. heet worden! koud laten. Nog vragen over de werking van alcohol en drugs? Bel dan: (026) Of stuur een naar het team van startklaar : info@start-klaar.eu. Voor meer informatie over de gevolgen van drugs en alcohol kun je de websites die achterin de brochure staan raadplegen.

5 Alcoholgebruik en rijvaardigheid 5 Rijden en alcohol Het gebruik van alcohol behoort in ons land tot het dagelijkse leven. Veel mensen drinken graag een glas wijn, bier of sterke drank. Maar één glas kan al een negatieve invloed hebben op de rijvaardigheid. In het volgende overzicht staan enkele effecten die alcohol kan hebben op je rijvaardigheid. Uitwerkingen van alcohol op de hersenen Typische fouten bij het rijden Door de effecten die alcohol kan hebben, begaan bestuurders sneller overtredingen als te hard rijden, zigzag rijden en riskant inhalen. Andere opvallende fouten die vaker gemaakt worden na het drinken van alcohol: De auto parkeren met lichten aan Bij in- en uitrijden tegen andere voertuigen aanbotsen Zonder of met verkeerde verlichting rijden Verandering van richting niet of slecht aangeven Remlichten van voorgangers niet op tijd opmerken Stoppen met een te hoge snelheid Afbraak van alcohol in het lichaam Het duurt lang voordat het lichaam alcohol heeft afgebroken. Ook de ochtend na het stappen kan er nog te veel alcohol in het bloed zitten. Gemiddeld heeft het lichaam een tot anderhalf uur nodig om één glas wijn, bier of sterke drank af te breken. Na het drinken van zeven glazen alcoholhoudende drank duurt het dus al gauw 10 uur voordat de alcohol uit het bloed is verdwenen. gestoord coördinatievermogen verminderd reactievermogen en verslapte aandacht minder goed zien (bijvoorbeeld dubbel zien, of rood licht minder goed zien) grotere risico s nemen en risico s anders inschatten minder goed aanpassen aan licht-donker snelheid en afstand anders inschatten

6 6 In conflict met Nederlandse en Duitse wetgever Wettelijke regels en bepalingen In Nederland en Duitsland ben je strafbaar als je onder invloed van alcohol, drugs of medicijnen een voertuig bestuurt. Er zijn verschillen tussen de Nederlandse en Duitse wet, maar als de verkeersveiligheid in het geding is, tolereren beide wetgevers steeds minder. Testmethodes De Nederlandse en Duitse politie gebruiken eenvoudige ademtesten om het gebruik van alcohol aan te tonen. In Nederland is een ademtest verplicht. Als uit de ademtest op straat blijkt dat je waarschijnlijk teveel gedronken hebt, dan volgt op het politiebureau een ademanalyse (deze levert de juridische bewijskracht). Kun je niet blazen, bijvoorbeeld om medische redenen, dan moet je meewerken aan een bloedproef. Weiger je, dan word je gestraft alsof je zwaar onder invloed hebt gereden. In Duitsland zijn de ademtesten vrijwillig. Wie echter weigert, kan voor een bloedproef worden meegenomen naar het politiebureau. Bij verdenking van rijden onder invloed van drugs ben je in Nederland verplicht een bloed- of urineproef te ondergaan. In Duitsland worden eerst zogeheten drug-wipe-testen gebruikt om gebruik aan te tonen. Daarbij wordt een teststrook langs het voorhoofd getrokken. Deze zweettesten zijn zeer betrouwbaar. Een definitief bewijs met juridische bewijskracht, wordt echter pas geleverd door een bloedproef. Promillage en straffen In Nederland mag je volgens de wet niet meer dan 0,5 promille alcohol in het bloed hebben. Voor beginnende bestuurders gelden strengere regels. Voor hen ligt de tolerantiegrens de eerste vijf jaar van het rijbewijs bij 0,2 promille. Omdat je ook voor de bromfiets ( scooter ) een rijbewijs moet halen, zul je als dat je eerste rijbewijs is automatisch beginnende bestuurder worden en geldt dus ook de 0,2 promillegrens. In Nederland variëren de straffen voor rijden onder invloed van geldboetes tot maximaal EUR 1000, en een rijontzegging, tot zelfs een gevangenisstraf. Je kunt je rijbewijs vijf of zelfs tien jaar kwijtraken. Geheel los van de straf, moet een beginnende bestuurder vanaf een promillage van 0,8 een cursus (de Educatieve Maatregel Alcohol en verkeer EMA) volgen van het CBR (Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen). De kosten voor de cursus moet de bestuurder zelf betalen. Het doel van de cursus is herhaling van alcoholgebruik in het verkeer te voorkomen. Vanaf een promillage van1, 3 moet een beginnende bestuurder deelnemen aan een onderzoek dat wordt uitgevoerd door een psychiater. Die adviseert het CBR of je wel geschikt bent om te rijden, waarna het CBR óf het rijbewijs ongeldig verklaart, óf alsnog een EMA oplegt. Voor ervaren bestuurders zijn de promillagegrenzen iets minder streng, maar ook zij kunnen een EMA of een onderzoek opgelegd krijgen. In Duitsland is rijden onder invloed van alcohol boven de grens van 0,5 promille alcohol in het bloed strafbaar. Rijdt men echter opvallend en vindt er derhalve een verkeerscontrole plaats, dan is een geringer alcoholpercentage in het bloed ook voldoende voor een straf. Rijden onder invloed van alcohol met een alcoholpromillage van 1,1 promille in het bloed is een strafbaar feit. Daar is geen ongeval of opvallend rijden voor nodig. Bij een ongeluk is ook een aangetoond gebruik van minder dan 0,3 promille voldoende reden voor onbekwaamheid tot rijden. In een dergelijk geval moet de betrokken persoon er rekening mee houden dat hem gedeeltelijke schuld aan het ongeval wordt toegewezen. De Duitse Bondsdag bespreekt momenteel een wetsontwerp waarmee de promillegrens voor beginnende bestuurders wordt vastgelegdop 0,0 promille.voor andere middelen zoals bijvoorbeeld cannabis bestaan tot nu toe geen grens- waarden. In Nederland kun je voor rijden met drugs in je bloed wél een gevangenisstraf van maximaal drie maanden of een geldboete van maximaal EUR 4.500, krijgen. Ook kun je je rijbewijs kwijtraken voor een periode van vijf jaar. In Duitsland riskeer je een boete van maximaal EUR 1.500, en een rijverbod van één tot dri maanden. Wanner bovendien onbekwaamheid tot besturen van een voertuig is vastgesteld en bewezen, dan dreigt een vrijheidsstraf van één tot vijf jaar. Wordt het bezit of gebruik van cannabis vastgesteld, dan moet men doorgaans een medisch-psychologisch onderzoek ondergaan. Coffeeshops In Nederland is het kopen van alle soorten drugs strafbaar. Voor cannabis geldt een uitzondering: de koop van maximaal vijf gram per persoon per dag in een coffeeshop wordt gedoogd. Let op, neem je drugs mee de Duitse grens over, dan maak je je zelfs bij een kleinere hoeveelheid dan vijf gram schuldig aan smokkelen. Verzekeringen De allriskverzekering biedt geen dekking bij rijden onder invloed. Schade aan de eigen auto wordt dan ook meestal niet vergoed. De schade aan bijvoorbeeld een andere auto wordt wel uitgekeerd, maar vaak verhaald op de rijder onder invloed. Je kunt ook uit de verzekering worden gezet, waarna de auto nog maar bij één maatschappij kan worden verzekerd, tegen een extreem hoge premie. Meer weten? Wil je meer weten over de wettelijke regels en bepalingen, neem dan contact op met de afdeling Communicatie van de politie Gelderland-Zuid (gegevens achterin de brochure). Kijk voor de boetes in Nederland op Hier vind je ook de regels die gelden voor jonge beginnende bestuurders.

7 Makkelijker gezegd dan gedaan 7 Iedereen draagt zelf de verantwoordelijkheid voor zijn gedrag. Dat de risico s die kleven aan het gebruik van alcohol en drugs in het verkeer, groot zijn, is op voorgaande pagina s gebleken. Veilig rijden onder invloed is onmogelijk. De bestuurder zet zijn eigen leven en dat van zijn bijrijders en andere weggebruikers op het spel. De straffen zijn bovendien zwaar. Dat klopt. Maar wanneer het gaat om wangedrag in het verkeer, dan kun je niet de andere kant opkijken. Dan is het ook jóuw verantwoordelijkheid: geef duidelijk aan wat je ervan vindt en probeer de ander ervan te overtuigen dat hij fout bezig is. Veel voorkomende situaties Ga je met vrienden op stap, spreek voordat je uitgaat duidelijk af wie rijdt en dat de chauffeur (de bob ) géén alcohol of drugs gebruikt. Sta niet toe dat een bekende onder invloed achter het stuur kruipt. Pak zijn sleutels af, regel alternatieven als een taxi, ouders of (nuchtere) vrienden. Wees vooral duidelijk: Jij hebt gedronken. Ik rijd niet met je mee. Merk je pas in de auto dat de bestuurder onvoldoende veilig rijdt, laat hem dan meteen stoppen en stap uit: Jij rijdt onveilig. Ik ga niet verder mee! Weet je dat een vriend of gezinslid onder invloed van alcohol of drugs heeft gereden, probeer dan met hem erover te praten. Maak duidelijk dat je het niet vindt kunnen of dat je je zorgen maakt: Ik heb gehoord dat je vanmorgen met de auto naar huis bent gereden. Je hebt nu nog steeds een kegel. Ik ben blij dat er niks met je is gebeurd, maar ik ben het niet eens met je gedrag! De bestuurder aanspreken Wacht niet te lang met het aankaarten van een dergelijk probleem. Maak het nog de volgende dag bespreekbaar. Op weg naar de disco of kroeg is nogal laat. Hoe voer je dit soort gesprekken en welke argumenten gebruik je? Lees daarvoor de volgende pagina s.

8 8 Tips voor het voeren van gesprekken Wees een gelijkwaardige gesprekspartner Een vriend, familielid of kind op zijn gedrag aanspreken, is niet altijd makkelijk. Hier vind je enkele tips voor het voeren van deze gesprekken. Contact is belangrijk Als je niet precies weet wat alcohol en drugs voor effect hebben op de rijvaardigheid is dat geen schande. Het gaat in een gesprek niet alleen om de feiten; wanneer je te veel hebt gebruikt, wat wel en wat niet mag Voor een succesvol gesprek is vooral het contact belangrijk. Niet alleen praten, ook luisteren Het creëren van een geschikte gesprekssituatie is heel belangrijk. Neem er de tijd voor. Blijf kalm en luister naar je gesprekspartner, ondanks je zorgen. Wees met kleine resultaten tevreden. Morgen is er weer een dag! Ook als je ouder bent dan je gesprekspartner en met name wanneer het om je eigen kind gaat: spreek zo veel mogelijk op gelijke hoogte. Neem de motieven en uitspraken van je zoon of dochter serieus. Je kunt ook wat vertellen over je eigen ervaringen en de manier waarop je zelf met alcohol en drugs in het verkeer omgaat. Preken heeft doorgaans geen enkel effect. Stel eventuele regels ten aanzien van middelengebruik in een ander gesprek pas vast en probeer nu vooral een open gesprek op gang te brengen. Voer de juiste discussie Je gesprekspartner kan zich in het gesprek persoonlijk aangevallen voelen. Maak duidelijk dat je hem als persoon niet afkeurt, maar wel zijn gedrag. Het is geen rotjong maar iemand met een foute gewoonte. Op die manier is de kans groter dat je samen op zoek kunt naar oplossingen voor dit gedrag. Verwoord je zorgen op een positieve manier. Jullie moeten ook altijd die shitzooi gebruiken, kunnen jullie je niet als normale mensen amuseren!, is meer een verwijt dan dat je iemand aan het nadenken zet. Houd voet bij stuk Betrokkenen vinden gesprekken over alcohol- of drugsmisbruik meestal niet prettig. Laat je zorgen en waarnemingen niet uit je hoofd praten en laat je niet in verwarring brengen. Bedenk dat de persoon tegenover je een probleem heeft met drugs of alcohol. Jouw probleem is dat hij dat niet wil zien. Blijf bij je punt en benoem duidelijk hoe jij het graag anders zou zien ( Als je gaat drinken, neem je de auto niet mee! ). De kracht van het begin Wil je een moeilijk onderwerp aankaarten, dan is de opening van het gesprek meestal het belangrijkste. Begin een gesprek daarom met een vriendelijke, positieve opmerking. Dat kan een compliment zijn of stilstaan bij een onderwerp dat jullie beiden leuk vinden. Een gesprek dat begint met: Nou moet je eens even goed luisteren! levert vaak niets op. Wanneer je niet verder komt Wanneer het je niet lukt om over het probleem in gesprek te komen, vraag dan om professionele hulp. Hulpverleners in de verslavingszorg zijn er ook voor jou. Op pagina 11 vind je het telefoonnummer van IrisZorg. Op de internetsite van de campagne startklaar vind je nog meer tips en argumenten voor het voeren van dit soort gesprekken. Achterin de brochure staan ook nog enkele andere sites van succesvolle projecten rond dit thema.

9 Aanbevolen literatuur Internetsites 9 Aanbevolen literatuur Het SWOV (Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid) geeft een beknopt overzicht uit van de belangrijkste aspecten rondom het thema rijden onder invloed : Factsheet_Rijden_onder_invloed_Aug_ 2005.pdf. IrisZorg heeft een onderzoek uitgevoerd naar het vrijetijds- en rijgedrag van jonge automobilisten in Duitsland (Kreis Kleve) en Nederland (Arnhem-Nijmegen). Een verslag hiervan vind je onder de titel: Monitoring_Alcohol_drugs_en_verkeer_2006.pdf. De wetenschappers M.P.M. Mathijssen en D.A.M. Twisk onderzoeken wat er tijdens de opname en afbraak van alcohol nou precies gebeurt in het menselijk lichaam: Opname_en_afbraak_van_alcohol.pdf. Interessante internetsites Op de site van het project startklaar kun je meer informatie vinden over het project. Er is een Duitse en een Nederlandse versie van de site beschikbaar. De site van IrisZorg geeft een uitgebreid overzicht van genotmiddelen, te beginnen bij de A van alcohol tot en met de X van XTC. Op de site vind je een nauwkeurige beschrijving van de werking en risico's, de wettelijke regelingen en het hulpaanbod inclusief lijsten van therapeuten. Op de site van het Nederlandse Trimbosinstituut vind je zeer omvangrijke informatie over drugs. Het Trimbos-instituut biedt op deze site een ABC van middelen en hun werking inclusief een zelftest. Op deze site vind je de hoogte van de boetes in Nederland. Ook vind je hier de regels voor jonge beginnende bestuurders die vanaf 1 januari 2006 gelden. (de BOB-campagne in België en Nederland) (campagne Be my Angel in Zwitserland) Op deze sites staan succesvolle projecten beschreven die zich richten op de betrokkenheid van familie, vrienden en begeleiders. Een site rondom het thema alcohol van het Nationaal Instituut voor Gezondheidsbevordering en Ziektepreventie (NIGZ). Opmerking: de hier genoemde literatuur kun je downloaden via de internetsite Voor meer informatiemateriaal kun je terecht bij IrisZorg (zie pagina 11). De website de kater komt later is onderdeel van een campagne van het NIGZ en richt zich vooral op 18- tot 25-jarigen. Op deze site, ook van het NIGZ, kun je je eigen alcoholgebruik online testen. Een portaal met een groot aanbod informatie: onder andere over drugs, relevante instituten en wetgeving, en met links en forums.

10 10 Netwerkpartners Caritasverband Kreis Kleve e. V. is projectdrager van startklaar. De consultatiebureaus voor alcohol en drugs van het Caritasverband Kleve e.v. begeleiden mensen met verslavingsproblemen binnen de Kreis (regio) Kleve. Er bestaat al vele jaren intensief contact met instellingen van de verslavingszorg in Nederland en de politie in beide landen. De Euregio Rijn-Waal ondersteunt de verslavingszorg al meer dan tien jaar bij de uitvoering van kleinere grensoverschrijdende projecten. Contactpersoon: Gerd Engler telefoon 0049 (0) Vanuit IrisZorg is de afdeling Preventie en Monitoring betrokken bij het project startklaar. Deze afdeling concentreert zich op het voorkomen van problemen veroorzaakt door alcohol- en drugsgebruik. Doel is een verantwoorde omgang met deze genotmiddelen. IrisZorg is ervan overtuigd dat problematische vormen van drugsgebruik van welke aard dan ook kunnen worden voorkomen, mits ze vroegtijdig worden ontdekt en er snel wordt ingegrepen. Preventief richt IrisZorg haar aandacht onder meer op jongeren in de leeftijd tussen 12 en 24 jaar, binnen verschillende gebieden (in dit project de gebieden vrije tijd en school ). Contactpersoon: Tamara Baert telefoon (026) , Een van de belangrijkste doelstellingen van de politie Gelderland-Zuid is de verbetering van de verkeersveiligheid en het terugdringen van het aantal verkeersslachtoffers. Een wezenlijk aspect hierbij is het rijgedrag van jongeren onder invloed van alcohol en drugs. Uit onderzoek wordt duidelijk dat in het grensgebied het alcohol- en drugsmisbruik bij beginnende automobilisten groter is dan in de rest van de provincie Gelderland. Contact: Afdeling Communicatie telefoon (024) Dat jonge bestuurders van motorvoertuigen vaker betrokken zijn bij verkeersongevallen dan de rest van de bevolking is voor de politie in de Kreis Kleve aanleiding genoeg om deel te nemen aan dit project. Een deel van deze verkeersongevallen is te wijten aan het gebruik van alcohol en drugs door de jonge bestuurders. Contact: Afdeling Verkeer telefoon 0049 (0) Voor doelstellingen van de verschillende netwerkpartners binnen het project startklaar, verwijzen wij graag naar de website van het project.

11 Doe mee! 11 startklaar. Peer-Group? Het woord peer-group komt uit het Engels. Peer-group is een aanduiding voor een groep van leeftijdsgenoten. Zij zijn herkenbaar door hun gevoel van saamhorigheid en goede communicatie onderling. Peers spreken niet alleen dezelfde taal, ze hebben dezelfde interesses en overtuigingen en ze staan voor dezelfde waarden. Hierdoor raken opgeleide peers makkelijk in gesprek met leeftijdsgenoten, ook als het gaat om moelijke onderwerpen als alcohol, drugs en verkeer. Doordat aangesloten wordt bij de jongerencultuur heeft een discussie of voorlichting voor en door jongeren meerwaarde. Onderdeel van de startklaar -campagne is de opleiding tot en inzet van jongeren als startklaar-campagnevoerder, ook wel de startklaar-peers of peervoorlichters genoemd. De peervoorlichters bezoeken discotheken, scholen, jeugdcentra en evenementen. Hier leggen ze contact met leeftijdsgenoten om in gesprek te gaan en hen voor te lichten over de risico's van rijden onder invloed van drugs en/of alcohol. De opleiding tot startklaar-peer kan ook als stage worden erkend. De opleiding omvat de volgende onderwerpen: informatie over drugs en alcohol gevolgen van het rijden onder invloed wetgeving gespreks- en presentatietechnieken getallen en feiten duidelijk beeld krijgen van de eigen houding De startklaar-peers worden begeleid door professionele preventiewerkers, maken kennis met de Duitse en Nederlandse verslavingszorg en wisselen voortdurend onderling informatie uit. Wil je meer weten over de peervoorlichters? een startklaar-peer boeken voor een les of voorlichtingsgesprek? ook worden opgeleid tot peervoorlichter? een eigen voorlichtingsactie opzetten? bezoek de startklaar-website of neem contact op met: Tamara Baert, IrisZorg telefoon: (026) Colofon Dit is een uitgave van: Caritasverband Kleve e. V. Hoffmannallee 66a-68, Kleve telefoon: 0049-(0) internet: verantwoordelijk: Gerd Engler Concept, redactie, tekst: Kressin Public Relations, Kleve i.s.m. HDtt Communicatieadvies, Nijmegen, Vormgeving en grafisch ontwerp: plan-e Büro für Kommunikationsdesign, Essen Druk: Reinjes Grafischer Betrieb, Kleve Fotografie: Johannes Kaßenberg (pag. 1, 4, 5, 7, 8), Lutz Kamieth (pag.1, 2), Thomas Momsen (pag.3) Kleve en Nijmegen, mei 2007

12 Een Nederlands-Duits netwerk van politie en preventiedeskundigen houdt zich sinds januari 2005 bezig met oplossingen voor het groeiende probleem van drugs- en alcoholmisbruik in het verkeer. Het gaat daarbij vooral om jonge bestuurders. Vanaf januari 2007 loopt in het grensgebied van Kreis Kleve en provincie Gelderland de informatiecampagne startklar - startklaar. Doel van deze campagne is meer aandacht voor het probleem en de mogelijke oplossingen. Tot het netwerk behoren het Caritasverband Kleve e.v. met zijn consultatiebureaus voor alcohol en drugs (projectverantwoordelijke), de Nederlandse organisatie voor verslavingszorg IrisZorg, gevestigd in Arnhem, de Polizei Kreis Kleve en de Politie Gelderland-Zuid. Contact: IrisZorg, afdeling Preventie en Monitoring tel: (026) fax: (026) info@start-klaar.eu Mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van het EU-programma INTERREG-III-A Kofinanziert durch das EU-Programm INTERREG-III-A