CONTROLE VAN DE VZW. Sprekers: P. Van Cauter W. Rutsaert BDO Bedrijfsrevisoren BCV

Transcriptie

1 CONTROLE VAN DE VZW Sprekers: P. Van Cauter W. Rutsaert BDO Bedrijfsrevisoren BCV Brussel, 16 november 2004 Brussel, 1 december 2004

2 "De controle van de VZW" Brussel, 16 november 2004 Brussel, 1 december 2004 Sprekers: P. Van Cauter W. Rutsaert BDO Bedrijfsrevisoren BCV INHOUDSTAFEL 1. Wettelijk kader 2. De aanpassingen aan de bestaande VZW-wet 3. De boekhoudkundige verplichtingen van kleine VZW's 4. De boekhoudkundige verplichtingen van grote en zeer grote VZW's 5. De commissaris en de VZW

3 CURRICULUM VITAE I NAAM - Voornaam Geboortedatum Burgerlijke stand Nationaliteit Professioneel adres VAN CAUTER Patrik 7 oktober 1956 Gehuwd Belg BDO Antwerpen Uitbreidingstraat 66, bus Antwerpen-Berchem V 03/ ~ 03/ patrik.vancauter@bdo.be OPLEIDING Licentiaat Handels- en Financiële Wetenschappen (Vlekho, 1978) Bedrijfsrevisor Accountant TITEL EN FUNCTIES Vennoot-bestuurder van BDO Belgium ACADEMISCHE BEZIGHEDEN Gastdocent Vlekho LIDMAATSCHAP PROFESSIONELE ORGANISATIES Lid van het Instituut der Bedrijfsrevisoren sinds 1986 Lid van het Luxemburgs Instituut der Bedrijfsrevisoren Lid van het Instituut der Accountants Lid van de werkgroep 'Boekhouding en controle in de non-profitsector' aan het Instituut der Bedrijfsrevisoren (IBR) Lid van de interinstitutionele werkgroep (IBR, lab, BIBF, CBN, Ministerie van Justitie,... ) met als doel het schrijven van meerdere brochures over VZW's CONFERENTIES EN PUBLICATIES Diverse seminaries Instituut der Bedrijfsrevisoren Diverse seminaries Vlekho

4 CURRICULUM VITAE I NAAM - Voornaam Geboortedatum Burgerlijke stand Nationaliteit Professioneel adres RUTSAERT Wim 17 juli 1968 Ongehuwd Belg BDO Gent Guldensporenpark 14 (blok B) 9820 Merelbeke ~ wim.rutsaert@bdo.be OPLEIDING/KWALIFICATIES Graduaat Boekhouding (Industriële Hogeschool BME te Gent, ) Licentiaat Handels- en Financiële Wetenschappen, optie Financiewezen (Vlaamse Ekonomische Hogeschool of kortweg VLEKHO te Brussel, ) Postgraduaat Fiscaliteit (Vlekho-VPOO of Vlaams Postuniversitair Onderwijs voor Ondernemingsbeleid te Brugge, ) Eedaflegging bedrijfsrevisor (september 1998) TITEL EN FUNCTIES Sinds 1992 actief bij BDO Bedrijfsrevisoren Burg. C.V. en doorgegroeid tot manager ACADEMISCHE BEZIGHEDEN Docent VLEKHO-VPOO (Brugge) en VLEKHO Business School (Brussel) in de opleiding van enerzijds Postgraduaat m Accounting & Controlling en anderzijds Postgraduaat bedrij fsmanagement Spreker op meerdere seminaries omtrent de nieuwe VZW-wet (o.a. ingericht door het Instituut der Bedrijfsrevisoren, Stichting Bedrijfsmanagement, Syntea,... ) LIDMAATSCHAP PROFESSIONELE ORGANISATIES Lid van het Instituut der Bedrijfsrevisoren Lid van de werkgroep 'Boekhouding en controle in de non-profitsector' aan het Instituut der Bedrijfsrevisoren (IBR) Lid van de interinstitutionele werkgroep (IBR,IAB, BIBF, CBN, Ministerie van Justitie,... ) met als doel het schrijven van meerdere brochures over VZW's. PUBLICATIES Auteur van meerdere artikels in het kader van de nieuwe VZW-wet

5

6 1

7 Controle van de VZW Wim Rutsaert, Bedrijfsrevisor Patrik Van Cauter, Bedrijfsrevisor IBR, dinsdag 16 november 2004 IBR, woensdag 1 december

8 INHOUDSTAFEL 1. Wettelijk kader 2. De aanpassingen aan de bestaande VZW-wet 3. De boekhoudkundige verplichtingen van kleine VZW's 4. De boekhoudkundige verplichtingen van grote en zeer grote VZW's 5. De commissaris en de VZW 3

9 1. Wettelijk kader 4

10 Wettelijk kader Welke wetteksten moeten in verband worden gebracht met de nieuwe VZW-wetgeving? 1. De wet van 2 mei 2002 tot aanpassing van de bestaande VZWwet (i.c. Wet 27 juni 1921) Aangepaste versie gepubliceerd in SS dd. 11/12/2002 Gewijzigd door: Wet van 16 januari 2003 Programmawet van 22 december 2003 Programmawet van 9 juli Wet inzake de kruispuntbank van ondernemingen (wet van 16 januari 2003) 3. K.S. inzake uitvoeringstermijnen en overgangsmaatregelen (K.S. van 15 mei 2003) 4. K.S. betreffende vereenvoudigde boekhouding van kleine VZW's (K.S. van 26 juni 2003) IBOO 5

11 Wettelijk kader Welke wetteksten moeten in verband worden gebracht met de nieuwe VZW-wet? K.B. betreffende de openbaarmaking van akten en stukken (K.B. van 26 juni 2003 en gewijzigd bij K.B. van 12 juli 2004) M.B. m.b.t. de bekendmakingskosten van akten en stukken van verenigingen (M.B. van 30 juni 2003) K.B. betreffende dubbele boekhouding van grote en zeer grote VZW's (K.B. van 19 december 2003) Programmawet: geen verplichte vermeldingen meer van geboortedatum en -plaats van stichters (wet van 22 december 2003) Programmawet: rechten en plichten van de commissaris (wet van 9 juli 2004) IBOO 6

12 Inwerkingtreding van de nieuwe VZW-wetgeving Startdatum In drie fasen Overgangsperiode IBOO 7

13 Inwerkingtreding van de nieuwe VZW-wetgeving Nieuwe VZW's: start in drie fasen 1. 1 juli 2003: alles, behalve 2. en Boekhouding: Het boekjaar dat aanvangt op of na 1 januari Inzagerecht van de leden: 1 januari 2005 Bestaande VZW's: Een overgangsperiode tot 31 december 2004 (behalve inzagerecht leden: 31 december 2005) Besluit voor bestaande VZW's: Tijd om alles in orde te brengen tot 31 december 2004 IBDO 8

14 2. De aanpassing van de bestaande VZW-wet (via gecoördineerde wet van 2 mei 2002) De belangrijkste wijzigingen... 9

15 Welke zijn de beoogde objectieven? 1. Administratieve vereenvoudiging 2. Transparantie en bescherming van derden 3. De oprichting van stichtingen en instellingen van openbaar nut IQ IBDO 10

16 1. Administratieve vereenvoudiging Gestandaardiseerde boekhoudkundige verplichtingen Centralisatie van de informatie over een VZW in een dossier bij de griffie Versoepeling van de voorwaarden om legaten of giften te ontvangen 11 IBOO 11

17 2. Transparantie en bescherming van derden Publicatie van akten en tegenstelbaarheid aan derden van deze akten Reorganisatie interne werking van de VZW's 12 IBOO 12

18 3. Nieuwe rechtsvormen Stichtingen en instellingen van openbaar nut zijn in het leven geroepen 13 IBOO 13

19 Wat is er allemaal vernieuwd en/of gewijzigd? 1. Een naamswijziging en een strengere definitie van een VZW 2. Uitbreiding van het aantal bepalingen dat ten minste in de statuten moet voorkomen 3. De term "toegetreden leden" 4. Opneming in de wet van het beperkt aantal gevallen waarin een VZW kan worden nietig verklaard 5. Moment verkrijging rechtspersoonlijkheid 6. Regels omtrent werking van de algemene vergadering 14 IBOO 14

20 Wat is er allemaal vernieuwd en/of gewijzigd? 7. De bestuursorganen 8. Het 'register van leden' 9. De bijzondere aansprakelijkheid voor wie handelt in naam van de VZW 10. De versoepeling van de voorwaarden voor VZW's om giften of legaten te ontvangen 11. De verplichting tot het aanleggen van een 'VZW-dossier' 12. Nieuwe formulieren 15 IBOO 15

21 Wat is er allemaal vernieuwd en/of gewijzigd? 13. Het bezit van onroerende goederen 14. Het inzagerecht 15. De boekhouding en de jaarrekening 16. De benoeming van een commissaris 16 IBOO 16

22 1. Een naamswijziging en een strengere definitie van een VZW Vroeger: 'De vereniging zonder winstgevend doel is die, welke niet nijverheids- of handelszaken drijft OF welke niet tracht een stoffelijk voordeel aan haar leden te verschaffen' Nu: 'De vereniging zonder winstoogmerk is die, welke niet nijverheidsof handelzaken drijft EN welke niet tracht een stoffelijk voordeel aan haar leden te verschaffen' q De wettekst is aangepast aan de rechtspraak

23 u IBR, 16 november Uitbreiding van het aantal bepalingen dat ten minste in de statuten moeten voorkomen In de oude VZW-wet was er reeds sprake van een verplichte inhoud. Nieuw daarbij zijn: 1. Naam en het adres van de zetel van de VZW, alsook de vermelding van het gerechtelijk arrondissement waaronder zij ressorteert 2. De wijze van benoeming van de commissarissen 3. De duur van de VZW indien zij niet voor onbepaalde tijd is aangegaan 18 IBOO 18

24 .. ISR, 16 november Uitbreiding van het aantal bepalingen dat ten minste in de statuten moeten voorkomen In de oude VZW-wet was er reeds sprake van een verplichte inhoud. Nieuw daarbij zijn: 4. Statuten moeten slechts in twee exemplaren worden opgemaakt (ingeval van onderhandse akte) 5. Herinnering: steeds minimum drie oprichters! 6. Noch het beroep, de nationaliteit, de geboortedatum en -plaats van de stichters moet worden vermeld 19 BDO 19

25 3. Toegetreden leden Naast de werkelijke leden (veelal oprichters) zijn er ook toegetreden leden. Het gaat om sympathisanten welke een band hebben met de VZW. (ze zijn er bij "betrokken") Het moet uitdrukkelijk in de statuten zijn toegelaten. Bepalingen van rechten en plichten 20 VZWwet Statuten Werkelijke leden X X Toegetreden leden X IBOO 20

26 4. Opneming van een beperkt aantal gevallen waarin de VZW kan worden nietig verklaard Twee gevallen: a) Indien de statuten volgende info niet bevatten: naam, adres van de zetel van de vereniging, alsook de vermelding van het gerechtelijk arrondissement preciese omschrijving van het doel of doeleinden waarvoor zij is opgericht b) Indien één van de statutaire doeleinden strijdig is met de wet of met de openbare orde 2\ IBDO 21

27 5. Nieuwe regeling volgens dewelke een VZW rechtspersoonlijkheid verkrijgt Oude wet: Datum waarop de oprichtingsakte wordt gepubliceerd in de Bijlagen tot het Belgisch Staatsblad Nieuwe wet: Vanaf de datum de statuten en akten tot benoeming van bestuurders worden neergelegd in het VZW-dossier 22 IBDO 22

28 5. Nieuwe regeling volgens dewelke een VZW rechtspersoonlijkheid verkrijgt ~ Mogelijkheid om verbintenissen aan te gaan vooraleer VZVV rechtspersoonlijkheid heeft (zgn "VZW in oprichting") ~ Persoonlijk en hoofdelijk aansprakelijk indien Rechtspersoonlijkheid niet wordt verkregen binnen de twee jaar Verbintenis niet na zes maanden na verkrijging rechtspersoonlijkheid wordt overgenomen

29 6. Nieuwe regels inzake de algemene vergadering van een VZW Er moeten minstens drie effectieve leden zijn Effectieve leden zijn stemgerechtigd: er kan volmacht aan iemand worden gegeven 24 IBOO 24

30 IBR, 16 november Nieuwe regels inzake de algemene vergadering van een VZW De bevoegdheden van de algemene vergadering Oude Nieuwe 1. Wijziging van de statuten X X 2. Benoeming en afzetting van bestuurders X X 3. Benoeming en afzetting van de co mmissaris en bepaling van diens be zoldiging (ind ien toegekend) X 4. Kwijting aan de bestuurders en com missarissen X Goedkeuring van de begroting en de jaarrekening X X

31 6. Nieuwe regels inzake de algemene vergadering van een VZW Oude 6. De ontbinding van de VZ W X 7. De uitsluiting van een lid 8. Omzetting van een VZW in een vennootschap met sociaal oog merk 9. Alle gevallen waar de statuten dat vereisen Nieuwe X X X X Opmerking: al deze bevoegdheden moeten uitdrukkelijk worden opgenomen in de statuten. 26 BDO 26

32 6. Nieuwe regels inzake de algemene vergadering van een VZW 27 Procedure bij een bijeenroeping van de algemene vergadering 1. De algemene vergadering wordt bijeengeroepen door de raad van bestuur a) Voor hoger opgesomde gevallen b) Indien 1/5 van de werkelijke leden het verzoekt 2. Er moet steeds een oproepingsbrief zijn welke wordt verstuurd aan de leden: minstens 8 dagen voor de algemene vergadering bevat de agenda IBOO 27

33 6. Nieuwe regels inzake de algemene vergadering van een VZW Procedure bij een bijeenroeping van de algemene vergadering 3. In principe beslissingen bij meerderheid van stemmen Soms aanwezigheidsquorum vereist: a) Statutenwijziging 2/3 b) Doelswijziging 4/5 28 IBDO 28

34 6. Nieuwe regels inzake de algemene vergadering van een VZW De jaarlijkse algemene vergadering Binnen de zes maanden na afsluiting: geen verplichting om dezelfde datum jaarlijks te houden en deze datum vast te leggen in de statuten Goedkeuring van de jaarrekening / budget Benoeming en kwijting van de bestuurders Noot: De Raad van Bestuur is niet verplicht een jaarverslag op te maken 29 IBOO 29

35 7. De bestuursorganen Vroeger: Raad van beheer; Nu: Raad van bestuur! Er zijn drie mogelijke bestuursorganen: Oude Nieuwe Raad van bestuur X X Dagelijks bestuur* X Orgaan van vertegenwoordiging* X * Facultatieve organen JO

36 7. De bestuursorganen 7.1 De Raad van bestuur Steeds minstens één lid minder dan het aantal werkelijke leden Minstens 3 personen (behalve indien slechts 3 leden) Vormt een college en beslissing bij meerderheid Heeft een residuaire bevoegdheid Opm. De wet bepaalt niks over de wijze van bijeenroeping en de werking van de Raad van Bestuur. 3\ IBOO 31

37 w ISR, 16 november De bestuursorganen 7.2 Het dagelijks bestuur Facultatief orgaan (moet in de statuten voorzien zijn) Dagelijks bestuur = handeling nodig voor het dagelijks leven van vereniging. Kan opgedragen worden aan één of meer personen (al dan niet bestuurder of lid) die ofwel alleen, gezamenlijk of in college optreden. Regels worden statutair vastgelegd. Kan bediende zijn 32 BDO 32

38 7. De bestuursorganen 7.2 Het dagelijks bestuur Wordt (in beginsel) samengesteld door de Raad van Bestuur. Bevoegdheidsbeperking is enkel intern afdwingbaar Mandaat van bepaalde of onbepaalde duur Interne beperkingen inzake vertegenwoordigingsbevoegdheden taakverdeling en beperkingen: niet tegenwerpelijk aan derden 33 IBOO 33

39 7. De bestuursorganen 7.3 Orgaan van vertegenwoordiging Moet geen lid zijn van de Raad van Bestuur Dezelfde vertegenwoordigingsbevoegdheid als de Raad van Bestuur 34 IBOO 34

40 7. De bestuursorganen 7.4 Publicatie in het Belgisch Staatsblad bij benoeming en ambtsbeëindiging van Bestuurders Persoon gemachtigd om de vereniging te vertegenwoord igen Persoon aan wie het dagelijks bestuur is opgedragen 35 IBOO 35

41 . ISR, 16 november Verplichting om op de zetel een 'register van leden' bij te houden ~ Dit vervangt de huidige ledenlijst. ~ Worden erin opgenomen: q Naam, voornamen en woonplaats van de leden (natuurlijke personen of rechtspersonen) Alle beslissingen betreffende toetreding, uittreding of uitsluiting van de leden Spiegelt zich aan het aandeelhoudersregister in de privé-sector ~ Moet jaarlijks worden neergelegd ter griffie van de Rechtbank van Koophandel: Er is geen standaardformulier ontworpen IBDO 36

42 9. Bijzondere aansprakelijkheid Voor wie in naam van een VZW handelt waarbij een stuk (factuur, aankondiging, akte,... ) : Niet de naam van de vereniging vermeldt Waarin de benaming niet wordt voorafgegaan door VZW Het adres van de zetel niet wordt vermeld Kan persoonlijk aansprakelijk gesteld worden 37 IBOO 37

43 10. Giften Oude wetgeving: Koninklijke machtiging nodig wanneer de vereniging giften of legaten wil ontvangen, tenzij het gaat om giften van roerend goed met waarde < EUR Nieuwe wetgeving: 1. Er is geen machtiging nodig voor handgiften, ongeacht het bedrag Er is wel nog machtiging nodig indien de gift> EUR , ongeacht het gaat om roerend of onroerend goed IBDO 38

44 11. De verplichting tot het aanleggen van een 'VZW-dossier' Wat werd onder de oude wetgeving aan de buitenwereld bekendgemaakt? De ledenlijst ter griffie van de burgerlijke rechtbank Volgens de nieuwe wet wordt het VZW-dossier neergelegd bij de rechtbank van koophandel ~ Dit dossier wordt flink uitgebreid. Daarenboven is een publicatie in het Belgisch Staatsblad soms noodzakelijk. 39 IBDO 39

45 11. De verplichting tot het aanleggen van een 'VZW-dossier' Moeten in het dossier worden opgenomen: In register Publicatie es 1. Statuten van de VZ)N evenals de statutenwijziging X 2. Gecoördineerde statuten X 3. Iedere benoeming of ambtsbeëindiging - van bestuurders - van personen gemachtigd om de vereniging te vertegenwoordigen - van personen aan wie dagelijks bestuur is opgedragen - van commissarissen 4. Een kopie van het register van de leden (éénmaal per jaar een kopie van het gewijzigde register) 5. Beslissingen betreffende de nietigheid, ontbinding of vereffening van de Vl).N 6. De jaarrekening van de VZ)N X X X X X X X

46 12. Nieuwe formulieren (niet in de wet van 2 mei 2002 bepaald) Voor publicaties in Belgisch Staatsblad en inschrijvingen in Kruispuntbank zijn specifieke formulieren ontworpen : a) Aanvraagformulier I: tot inschrijving en/of tot bekendmaking in de Bijlagen van het Belgisch Staatsblad b) Aanvraagformulier 11: tot wijziging van inschrijving

47 12. Nieuwe formulieren Voorbeelden: a) Oprichting van een VZW Gebruik van kopie van de oprichtingsakte en benoeming bestuurders (voor het VZW-dossier) Formulier I - luik A (identificatie) Formulier I - luik B (publicatie Belgisch Staatsblad) Formulier I - luik C (bijkomende gegevens bij eerste neerlegging) Kostprijs: EUR 130,29 (incl. BTW) 42 IBDO 42

48 12. Nieuwe formulieren b) Wijziging samenstelling raad van bestuur Gebruik van kopie van de akte voor het VZW-dossier Formulier I - luik A (identificatie) Formulier I - luik B (publicatie Belgisch Staatsblad) Formulier 11 - luik A en C Kostprijs: EUR 98,34 (incl. BlW) 43 IBOO 43

49 12. Nieuwe formulieren Aan wie de documenten doorsturen? Steeds aan de griffie van de Rechtbank van Koophandel Aanvraagformulier I: 3-voud 1. Griffie 2. Belgisch Staatsblad 3. Wordt afgestempeld teruggestuurd Aanvraagformulier 11: 2-voud 1. Griffie 2. Wordt afgestempeld teruggestuurd 44 IBOO 44

50 13. Het bezit van onroerende goederen Een VZW mag in onroerende goederen bezitten, ook al zijn deze niet nodig voor het bereiken van het doel (beleggingen). 45 IBOO 45

51 14. Het inzagerecht De werkelijke leden kunnen inzage nemen in: ~ Register van de leden ~ Notulen en beslissingen van Algemene vergadering Raad van bestuur Personen die de VZW vertegenwoordigen ~ Alle boekhoudkundige stukken 46 MAAR niet van toepassing indien een commissaris is benoemd Opmerking: "commissaris" is een beschermde titel en moet steeds lid zijn van het ISR IBOO 46

52 15. De boekhouding en de jaarrekening van de VZW ~ In eerse instantie bepaald naar de aard en de omvang van de VZW ~ Zie hierna bij: a) Boekhoudkundige verplichtingen van kleine VZW's b) Boekhoudkundige verplichtingen van grote en zeer grote VZW's 47 IBOO 47

53 16. De benoeming van de commissaris ~ Zie later 48 IBOO 48

54 3. De boekhoudkundige verplichtingen van kleine VZW's 49 49

55 Inhoudstafel Inleiding 1. Welk soort boekhouding moet worden gevoerd? 2. Wat is een enkelvoudige boekhouding? 3. Hoe ziet het dagboek van ontvangsten en uitgaven er uit? 4. Welke regels zijn er allemaal opgelegd? 5. Specifieke aandachtspunten 6. Staat van ontvangsten en uitgaven 7. Wat is de samenstelling van de jaarrekening? 50 IBOO 50

56 . IBR, 16 november 2004 Inhoudstafel 8. Budget 9. Relatie met vermogensstaat 10. Boekjaar 11. Inwerkingtreding 12. Praktijkvoorbeeld 51 IBDO 51

57 Inleiding Doelstelling: doorzichtigheid in de werking van de VZW Intern Extern In de oude VZW-wet was weinig vermeld over de boekhouding, behalve dat: Wijze waarop rekening (= boekhouding) werd gevoerd in de statuten moest worden opgenomen De rekening door de Raad van Beheer moest worden voorgelegd aan de Algemene Vergadering Gevolg: heel grote vrijheid, maar aan banden gelegd door o.a. subsidiërende overheden en bepaalde sectoren q ontstaan van gereglementeerde VZW's

58 1. Welk soort boekhouding moet worden gevoerd? a) De boekhouding moet steeds aangepast zijn aan de aard en de omvang van de activiteiten vzw

59 1.1. Wat is een kleine VZW? Criteria: géén of één van deze drie onderstaande criteria overschrijden bij de afsluiting van het boekjaar 1. Gemiddeld over het jaar minstens een equivalent van 5 VTE ingeschreven in het personeelsregister 2. Minstens EUR per jaar aan ontvangsten hebben (uitgezonderd de uitzonderlijke ontvangsten en excl. BlW) 3. Een balanstotaal hebben van minstens EUR IBOO 54

60 1.1. Wat is een kleine VZW? Opmerkingen Het wettelijk kader is vastgelegd in het K.B. van 26 juni 2003 (B.S. 11 juli 2003) Formaliteiten van andere wetgevingen (o.a. BTW) laten we hier buiten beschouwing 55 IBOO 55

61 2. Wat is een enkelvoudige boekhouding? Definitie: Een kasboekhouding, waarbij de mutaties van de liquide middelen (= contant geld of op rekeningen) moeten worden weergegeven. In eerste instantie is er weinig verschil met de huidige situatie, 56 MAAR: Verplicht schema opgelegd, waarin boekingen volgens regels moeten worden opgenomen, nl. het dagboek van ontvangsten en uitgaven Verplichte informatie te geven volgens vast schema, nl. in de jaarrekening

62 2. Wat is een enkelvoudige boekhouding? Hoe moeten die mutaties worden weergegeven? Zonder vertraging Getrouw Volledig Naar tijdsorde ingeschreven 57 IBOO 57

63 2. Wat is een enkelvoudige boekhouding? Opmerkingen: 1. Het is steeds toegelaten om te opteren voor een dubbele boekhouding, ook al valt de VZW nog binnen de criteria van een kleine VZW. Voorwaarden: a) Ten minste 3 opeenvolgende jaren conform wetgeving grote VZW's b) Beslissing vermelden en verantwoorden van de toelichting 58 BDO 58

64 2. Wat is een enkelvoudige boekhouding? Opmerkingen: 2. Het KB inzake de vereenvoudigde boekhouding is niet van toepassing voor zover zij ten minste gelijkwaardig aan een regelgeving zijn onderworpen 59 IBDO 59

65 3. Hoe ziet het dagboek van ontvangsten en uitgaven er uit? Zie bijlage Opsplitsing naar uitgaven en ontvangsten Noot: gebruikte terminologie, zoals Goederen en diensten Diensten en diverse goederen 60 IBOO 60

66 3. Hoe ziet het dagboek van ontvangsten en uitgaven er uit? Verplichte velden: Nummer document Datum registratie Bankrekening of kas waar transactie plaatsvindt en haar volgnummer Soort ontvangst of uitgave 61 IBOO 61

67 3. Hoe ziet het dagboek van ontvangsten en uitgaven er uit? In het Belgisch Staatsblad is een minimaal model weergegeven: dit mag steeds worden uitgebreid! De uitbreiding wordt ook sterk aanbevolen om van de boekhouding weldegelijk een beheersinstrument te maken. 62 IBDO 62

68 4. Welke regels zijn er allemaalopgelegd? 1. De boekingen moeten zonder vertraging, getrouw, volledig en naar tijdsorde worden ingeschreven in een ongesplitst dagboek Er is maar één dagboek: er is géén opsplitsing naar: Aankoopdagboek Verkoopdagboek Financieel dagboek Divers dagboek 63 IBOO 63

69 4. Welke regels zijn er allemaal opgelegd? 2. Het dagboek is genummerd en wordt geïdentificeerd door de naam van de VZW (geen visum rechtbank, wél van de bestuurders) 1. Bij eerste gebruik en 2. Vervolgens ieder jaar NB: Inplakken van spread-sheet documenten is toegelaten. 64 IBOO 64

70 4. Welke regels zijn er allemaal opgelegd? 3. Het dagboek wordt bijgehouden naar tijdsorde, zonder witte vlakken, noch weglatingen. Bij correctie moet oorspronkelijke boeking zichtbaar blijven. 65 IBOO 65

71 4. Welke regels zijn er allemaal opgelegd? 4. Elke boeking gebeurt op basis van een gedagtekend verantwoordingsstuk, waarnaar moet worden verwezen. 1. Externe verantwoordingsstukken 2. Interne verantwoordingsstukken 66 IBDO 66

72 4. Welke regels zijn er allemaal opgelegd? 5. De verantwoordingsstukken of een afschrift ervan worden methodisch opgeborgen en tien jaar bewaard, te rekenen vanaf 1 januari volgend op de afsluiting ervan. 67 IBOO 67

73 5. Specifieke aandachtspunten 1. Compensatie is niet toegelaten : ontvangsten moeten steeds van uitgaven gescheiden blijven 2. Schenkingen in natura worden niet geregistreerd (in het dagboek van ontvangsten en uitgaven) 3. Termijnrekeningen zijn geen zichtrekeningen 68 IBOO 68

74 6. Staat van ontvangsten en uitgaven = Samenvatting van het ongesplitst dagboek Voorbeeld in bijlage (minimaal schema). Geen vergelijkende cijfers met vorig jaar Maakt deel uit van de jaarrekening 69 IBDO 69

75 7. Wat is de samenstelling van een jaarrekening? Bij kleine VZW's: Jaarrekening Staat van ontvangsten en uitgaven 70 IBOO 70

76 7. Wat is de samenstelling van een jaarrekening? 1. Staat van ontvangsten en uitgaven 2. Toelichting (= bijkomende informatie bij de vereenvoudigde boekhouding) 71 a) Waarderingsregels van de inventaris b) Melding van aanpassing van waarderingsregels en het effect van deze wijziging c) Bijkomende inlichtingen d) Staat van het vermogen e) Belangrijke rechten en verplichtingen IBDO 71

77 IBR, 16 november Wat is de samenstelling van een jaarrekening? a) Waarderingsregels van de inventaris 1. Bestaande waarderingsregels kunnen blijven gelden indien deze, voorzichtig, oprecht en te goeder trouw zijn. 2. Bij een eerste inventaris moet de staat van het vermogen worden opgesteld volgens de reële waarde, welke nauw aanleunt bij de marktwaarde. voor materiële bezittingen die men reeds jaren heeft en waar niet onmiddellijk een marktwaarde voor is, kan dit problemen opleveren voor materiële bezittingen die slechts enkele jaren geleden werden verworven, kan beroep gedaan worden op de recente aankoopfacturen voor vorderingen, schulden, liquide middelen: nominale waarde indien moeilijke waardering: 1 EUR op pro memorie en in de toelichting vermelden I BOO 72 72

78 7. Wat is de samenstelling van een jaarrekening? a) Waarderingsregels van de inventaris In latere jaren moet de staat van het vermogen steeds worden aangepast aan de actuele situatie. Materiële bezittingen kunnen: - constant gehouden worden, op voorwaarde dat de bezittingen een constante waarde vertegenwoordigen - jaarlijks worden afgeschreven Noot: geen enkele verwijzing naar terminologie of artikels uit KB van 30 januari IBDO 73

79 7. Wat is de samenstelling van een jaarrekening? b) Melding van aanpassing van waarderingsregels en het effect van deze wijziging c) Bijkomende inlichtingen, voorbeelden: - vergelijking met budget - overige cijfermatige overzichten (analytisch getint) 74 18DO 74

80 7. Wat is de samenstelling van een jaarrekening? d) Genormaliseerd schema van de staat van het vermogen «> balans), met daarin vermelding van - moet onmiddellijk voortvloeien uit de inventaris en de staat van ontvangsten en uitgaven - bezittingen en schulden - onderscheid tussen 'volle eigendom' en 'overige' - rechten en verplichtingen (hypotheken, gegeven waarborgen, beloofde subsidies,... ) - geen eigen vermogen - geen algemeen totaal e) Belangrijke rechten en verplichtingen die niet in cijfers kunnen worden weergegeven 75 IBDO 75

81 7. Wat is de samenstelling van een jaarrekening? In de toelichting zijn heel wat termen opgenomen die hun oorsprong vinden in de dubbele boekhouding - Waarderingsregels - Netto-boekwaarde 76 IBOO 76

82 7. Wat is de samenstelling van een jaarrekening? Opmerkingen: De Raad van Bestuur is verplicht de jaarrekening op te maken. Zij zijn echter niet verplicht een jaarverslag op te stellen. De jaarrekening moet worden publiek gemaakt, nl. neergelegd ter griffie van de rechtbank van koophandel. Ook publiek maken binnen 30 dagen? 77 IBDO 77

83 8. Budget (voormalige begroting) Het budget is ook nog steeds een wettelijk verplicht op te maken document van de VZW. Nergens in de financiële rapportering zijn (officieel) velden voorzien om deze cijfers in te vullen DO 78

84 9. Relatie met de vermogensstaat De saldi van de kas- en bankrekeningen worden opgenomen in vermogensstaat! 79 IBDO 79

85 s ISR, 16 november Boekjaar Geen verplichting om boekjaar te laten gelijklopen met kalenderjaar Een boekjaar kan niet langer duren dan 12 maanden Indien een boekjaar korter is dan 12 maanden, proratering criterium inzake ontvangsten 80 IBOO 80

86 11. Inwerkingtreding van dit KB Nieuwe VZW's Boekjaar dat aanvangt op 1 januari 2004 of na deze datum Bestaande VZW's Overgangsperiode van 1 jaar, te rekenen vanaf 1 januari IBDO 81

87 12. Praktijkgeval Zie brochure over kleine VZW's in bijlage

88 4. De boekhoudkundige verplichtingen van grote en zeer grote VZW's 83 83

89 IBR, 16 november 2004 Inhoudstafel 1. Welk soort soort boekhouding moet worden gevoerd? 2. Wettelijk kader omtrent de boekhoudkundige verplichtingen van grote en zeer grote VZW's 2.1 Aangepaste wet van 17 juli Aangepast en gedeeltelijk KB van 30 januari Minimumindeling van een Algemeen Rekeningstelstel 2.4 Een aangepaste jaarreken ing 3. De openingsbalans 4. Publicatie van een jaarrekening 5. De eerste te publiceren jaarrekening 6. Overgang van een volledige naar een vereenvoudig de boekhouding 7. Overgang van een vereenvoudigde boekhouding naar een volledige boekhouding 8. Specials BOO 84 84

90 Inhoudstafel 6. Overgang van een volledige naar een vereenvoudigde boekhouding 7. Overgang van een vereenvoudigde naar een volledige boekhouding 8. Special topics 85 IBOO 85

91 .. ISR, 16 november Welk soort boekhouding moet worden gevoerd? a) De boekhouding moet steeds aangepast zijn aan de aard en de omvang van de activiteiten b) vzw 86 IBDO 86

92 . ISR, 16 november Welk soort boekhouding moet worden gevoerd? 87 A. Wat is een kleine VZW? Criteria: géén of één van deze drie onderstaande criteria overschrijden bij de afsluiting van het boekjaar 1. Gemiddeld over het jaar minstens een equivalent van 5 VTE ingeschreven in het personeelsregister 2. Minstens EUR per jaar aan ontvangsten hebben (uitgezonderd de uitzonderlijke ontvangsten en excl. BTW) 3. Een balanstotaal hebben van minstens EUR B. Wat is een grote VZW? Méér dan één van bovenstaande criteria overschrijden

93 1. Welk soort boekhouding moet worden gevoerd? c. Wat is een zeer grote VZW? 1. Gemiddeld over het jaar meer dan het equivalent van 100 voltijdse werknemers tewerk stellen (ondernemingsraad) 2. Ten minste twee van de volgende drie criteria overschrijden a) Gemiddeld over het jaar 50 voltijdse werknemers b) Totaal van EUR ontvangsten (excl. BTW en exclusief uitzonderlijke ontvangsten) c) Een balanstotaal van EUR Er moet dan ook een commissaris-bedrijfsrevisor (lbr) worden aangesteld. 88 IBOO 88

94 2. Wettelijk kader omtrent de boekhoudkundige verplichtingen van grote en zeer grote VZW's Welke wettekst ligt aan de basis van het dubbel boekhouden voor VZ)N's? Het K.B. van 19 december 2003, welk leidt tot: 1. Een aangepaste wet van 17 juli Een aangepast en gedeeltelijk KB van 30 januari 2001 (voormalig KB van 8 oktober 1976) 3. Minimumindeling van een algemeen rekeningstelsel 4. Een aangepaste jaarrekening 5. Specifieke bepalingen omtrent schenkingen en legaten in natura

95 2.1 Aangepaste wet van 17 juli Elke VZW voert een voor de aard en omvang van haar bedrijf een passende boekhouding 2. Alle verrichtingen gebeuren Zonder uitstel Getrouw Volledig Naar tijdsorde en worden ingeschreven in een opgesplitst dagboek (of hulpdagboek) 90 IBOO 90

96 2.1 Aangepaste wet van 17 juli Er gebeurt ten minste eens per maand een samenvattende boeking in een centraal dagboek. 3. Er is een minimumrekeningstelsel opgelegd; uitbreiding is steeds mogelijk. 4. Elke boeking geschiedt aan de hand van een gedagtekend verantwoordingsstuk. De verantwoordingsstukken worden methodisch opgeborgen en 10 jaar bewaard (behalve stukken die geen bewijs zijn jegens derden: 3 jaar). 91 IBOO 91

97 2.1 Aangepaste wet van 17 juli De boeken worden per blad genummerd en vormen in hun soort een doorlopende reeks. Welke boeken? a) Inventarisboek b) Centraal dagboek Het inventarisboek omvat: a) Jaarrekening (als samenvatting van de inventaris) b) waarderingsregels De boeken moeten worden bijgehouden naar tijdsorde, zonder enig wit vlak of enige weglating De boeken moeten worden bijgehouden geduren 10 jaar, te rekenen vanaf 1 januari volgend op de afsluiting De boeken moeten niet worden geviseerd door de rechtbank, wel door de bestuurders. IBDO 92

98 2.1 Aangepaste wet van 17 juli Minstens eens per jaar moet een inventaris plaatsvinden. 7. Nadat de rekeningen in overeenstemming zijn gebracht met de inventaris, worden ze samengevat en beschreven in een staat, zijnde de jaarrekening. 93 IBDO 93

99 2.1 Aangepaste wet van 17 juli 1975 Besluit: Er zijn enkel paragrafen en artikels weggelaten uit de oorspronkelijke wettekst. Vb. - kasboekhouding - werking CBN 94 IBOO 94

100 2.2 Aangepast KB van 30 januari 2001 Inhoudstafel van het aangepast KB van 30 januari 2001 (enkel boek 11) I. Jaarrekening: a) Algemene principes b) Waarderingsregels Algemene beginselen Bijzondere regels per rubriek c) Structuur van de jaarrekening 95 IBOO 95

101 2.2 Aangepast KB van 30 januari 2001: algemene principes Inhoud: 1. Algemene principes van de jaarrekening, waaronder: Jaarrekening omvat balans, resultatenrekening en toelichting (in EURO) Jaarrekening moet getrouw beeld geven van het vermogen, de financiële positie en het resultaat van de vennootschap Geen compensatie Balans wordt opgesteld na toewijzing 96 IBOO 96

102 2.2 Aangepast KB van 30 januari 2001: waarderingsregels 2. Waarderingsregels: 97 Vastgelegd door de Raad van Bestuur Going on principe versus discontinuïteit Algemene beginselen, waaronder: Consistentieprincipe Aanschaffingswaarde opm. : er is bij VZW's geen inbrengwaarde Afschrijvingen Waardeverminderingen Voorzieningen Herwaarderingsmeerwaarden opm.: kunnen niet in kapitaal worden omgezejsdo Bijzondere regels per rubriek 97

103 2.2 Aangepast KB van 30 januari 2001 Bijzondere waarderingsregels: I. Oprichtingskosten. Wijziging: Bij hertructureringskosten spreken we niet van een 'gunstige en duurzame invloed op de rentabliteit' I maar van 'gunstige en duurzame invloed op de activiteit' 98 IBDO 98

104 2.2 Aangepast KB van 30 januari 2001 Bijzondere waarderingsregels 11. Immateriële vaste activa. Schrapping: Geen versneld afschrijvingsplan mogelijk. 99 IBOO 99

105 2.2 Aangepast KB van 30 januari 2001 Bijzondere waarderingsregels: 111. Materiële vaste activa (MVA). 100 Schrapping: Geen versneld afschrijvingsplan mogelijk. Toevoeging: Wanneer de functionaliteit van de materiële vaste activa constant is, kan beslist worden om deze MVA niet af te schrijven, en de onderhouds- en vervangingskosten op zich te nemen. Voorwaarden: beslissing door Raad van Bestuur melding in de toelichting BDO 100

106 2.2 Aangepast KB van 30 januari 2001 Bijzondere waarderingsregels: IV. Financiële vaste activa. Ongewijzigd 101 IBOO 101

107 2.2 Aangepast KB van 30 januari 2001 Bijzondere waarderingsregels: V. Vorderingen> 1 jaar. Wetgeving bij vennootschappen: Via overlopende rekeningen verwerken: a) rente die in de nominale waarde is begrepen b) verschil tussen aanschaffingswaarde en de nominale waarde c) disconto op renteloze of abnormaal laag rentende vorderingen (... ) 102 IBOO 102

108 2.2 Aangepast KB van 30 januari 2001 Bijzondere waarderingsregels: V. Vorderingen> 1 jaar. (deel 2) Toevoeging: Er mag afgeweken worden van c) mits: - melding en verantwoording in de toelichting - toelichting moet overzicht bevatten van overzicht waarop dit betrekking heeft maar, toepassing mag geen inbreuk vormen op het beginsel van het getrouw beeld van het vermogen, de financiële positie en het resultaat 103 IBOO 103

109 2.2 Aangepast KB van 30 januari 2001 Bijzondere waarderingsregels: VI. Voorraden. Toevoeging. De grond- en hulpstoffen, het gereed product, de handelsgoederen en de voor verkoop bestemde ontvangen gebouwen worden gewaardeerd tegen aanschaffingswaarde of tegen marktwaarde op balansdatum als die lager is. (zie later) 104 IBOO 104

110 2.2 Aangepast KB van 30 januari 2001 Bijzondere waarderingsregels: VII. Bestellingen in uitvoering Ongewijzigd 105 IBOO 105

111 u ISR, 16 november Aangepast KB van 30 januari 2001 Bijzondere waarderi ngsregels: VIII. Geldbeleggingen en liguide middelen. Ongewijzigd. 106 IBDO 106

112 2.2 Aangepast KB van 30 januari 2001 Bijzondere waarderingsregels: IX. Uitgestelde belastingen Volledig geschrapt. Gevolg: geen opsplitsing bij o.a. ontvangen kapitaalsubsidies 107 IBOO 107

113 2.2 Aangepast KB van 30 januari 2001 Bijzondere waarderingsregels: X. Schulden. Ongewijzigd. 108 IBOO 108

114 2.2 Aangepast KB van 30 januari 2001 Bijzondere waarderingsregels: Bestanddelen verworven in het kader van fusie. Volledig geschrapt. 109 IBDO 109

115 2.2 Aangepast KB van 30 januari 2001 Bijzondere waarderingsregels: XII. Bestanddelen verworven in het kader van een splitsing. Volledig geschrapt 110 IBOO 110

116 2.2 Aangepast van Bijzondere waarderingsregels: XIII. Bestanddelen verworven in het kader van een inbreng van een bedrijfsafdeling of van eenalgemeenheid van goederen. Volledig geschrapt III

117 2.3 Minimumindeling van een Algemeen rekeningenstelsel Bijlage van KB van 19 december 2003 Gesteund op het MAR van vennootschappen, aangepast aan de "sector" Nieuwe rekeningen (o.a. bestemde fondsen,... ) Bepaalde rekeningen weggelaten (o.a. kapitaal, uitgestelde belastingen) 112 IBOO 112

118 2.4 Een aangepaste jaarrekening li3 a) volledig schema b) verkort schema grote VZW's: verkort schema of volledig schema indien zij dit verkiezen zeer grote VZW's: volledig schema Opmerkingen: Bij vennootschappen : - principe van 2 opeenvolgende jaren de criteria overschrijden vooraleer veranderd wordt van schema - op geconsolideerde basis berekend IBDO 113

119 2.4 Een aangepaste jaarrekening Identificatieblad van de jaarrekening. - geen sprake van een jaarverslag van de Raad van Bestuur - facultatieve vermeldingen: ook melding maken indien lid BIBF: - de boekhouding heeft gevoerd - de jaarrekening heeft opgesteld 114 Het lid BIBF kan niet: - verifiëren van de jaarrekening - opstellen van de jaarrekening IBOO 114

120 2.4 Een aangepaste jaarrekening Balans I. Oprichtingskosten - kunnen worden geactiveerd - hebben betrekking op : - kosten van oprichting - kosten bij uitgiften van leningen - andere oprichtingskosten - herstructureringskosten - hebben géén betrekking op kosten van kapitaalsverhoging 115 IBDO 115

121 2.4 Een aangepaste jaarrekening 11. Immateriële vaste activa Géén verschil met vennootschappen

122 2.4 Een aangepaste jaarrekening 111. Materiële vaste activa 117 Behalve bij de subrubriek leasing en vooruitbetalingen,opsplitsing naar - volle eigendom - andere Wat zijn 'andere'? bezittingen waar de VZW wél juridisch eigenaar is, maar waar de vereniging beperkingen kent van haar eigendomsrechten, waaronder: - het (ontbreken) van vruchtgebruik - verbod op vervreemding - verplichting om wederafstand te doen indien VZVV niet meer aan bepaalde voorwaarden voldoet (enkel indien het om belangrijke bedragen gaat) IBDO 117

123 2.4 Een aangepaste jaarrekening IV. Financiële vaste activa. Vennootschappen Vz:.N's A. Verbonden ondernemingen A. Verbonden entiteiten 1. Deelnemingen 1. Deelnemingen in verbonden vennootsch~~en 2. Vorderingen 2. Vorderingen B. Ondernemingen waarmee een B. Andere vennootscha~~en waarmee een deelnemingsverhouding bestaat deelnemingsverhouding bestaat 1. Deelnemingen 1. Deelnemingen 2. Vorderingen 2. Vorderingen C. Andere financiële vaste activa C. Andere financiële vaste activa 1. Aandelen 1. Aandelen 2. Vorderingen in 2. Vorderingen in borgtochten ontvangen borgtochten ontvangen 16DO 118

124 2.4 Een aangepaste jaarrekening IV. Financiële vaste activa (toelichting). Vennootschappen Vz:.N's A. Deelnemingen en maatschappelijke A. Deelnemingen en maatschappelijke rechten in andere ondernemingen rechten in andere vennootschaj:men B. Ondernemingen waarvoor de B. Entiteiten waarvoor de vereniging onderneming onbeperkt aansprakelijk is in onbeperkt aansprakelijk is in haar haar hoedanigheid van aansprakelijk hoedanigheid van aansprakelijk vennoot vennoot of lid of lid - C. Andere verbonden entiteiten 119 IBDO 119

125 2.4 Een aangepaste jaarrekening V. Vorderingen op meer dan één jaar Opsplitsing van de overige vorderingen naar al dan niet rentedragend of gekoppeld aan abnormaal lage rente. 120 IBDO 120

126 2.4 Een aangepaste jaarrekening VI. Voorraden en bestellingen in uitvoer. Ongewijzigd 121 IBOO 121

127 IBR, 16 november Een aangepaste jaarrekening VII. Vorderingen op ten hoogste één jaar. Opsplitsing van de overige vorderingen naar al dan niet rentedragend of gekoppeld aan abnormaal lage rente DO 122

128 2.4 Een aangepaste jaarrekening VIII. Geldbeleggingen De subrubriek 'Eigen aandelen' werd geschrapt. 123 IBDO 123

129 2.4 Een aangepaste jaarrekening IX. Liquide middelen X. Overlopende rekeningen Geen verschillen 124 IBOO 124

130 2.4 Een aangepaste jaarrekening Passiva I. Fondsen van de vereniging Gebruikt i.p.v. 'kapitaal'. Kan worden onderverdeeld in : a. Beginvermogen b. Permanente financiering Noot: de rubriek '11. Uitgiftepremies' bestaat niet bij VZW's. 125 IBDO 125

131 2.4 Een aangepaste jaarrekening 111. Herwaarderingsmeerwaarden. Geen verschillen Opmerking: - Bij herstructurering werd het woord 'rentabiliteit' vervangen door 'activiteit' - Bij herwaardering wordt het woord niet vervangen. - Herwaarderingsmeerwaarden kunnen niet worden geïntegreerd in "Fondsen" 126 IBOO 126

132 2.4 Een aangepaste jaarrekening IV. Bestemde fondsen. - gevormd vanuit het positieve resultaat dat een vereniging haalt en waaraan zij een specifieke bestemming wenst te geven. - Specifieke vermelding als het om fondsen bestemd om een sociaal passief te dekken gaat. Daarenboven dienen de waarderingsregels te worden vermeld die werden gekozen om het bestemde bedrag te bepalen. Noot: Bij vennootschappen staan 'reserves'. lz7 IBOO 127

133 2.4 Een aangepaste jaarrekening VI. Kapitaalsubsidies Idem als bij vennootschappen 128 IBOO 128

134 2.4 Een aangepaste jaarrekening VII. Voorzieningen voor risico's en kosten. - Voorzieningen voor risico's en kosten: idem als bij vennootschappen - Bij VZW's geen uitgestelde belastingen - Nieuwe rubiek bij VZW's: voorzieningen voor schenkingen en legaten met terugnemingsrecht. 129 IBOO 129

135 2.4 Een aangepaste jaarrekening VIII. Schulden op meer dan één jaar. '0. Overige schulden' wordt gedetailleerder opgenomen en opgesplitst in : 1. Rentedragend 2. Niet-rentedragend of gekoppeld aan een abnormaal lage rente 3. Borgtochten ontvangen in contanten 130 BDO 130

136 2.4 Een aangepaste jaarrekening IX. Schulden op ten hoogste één jaar. CF. Overige schulden' wordt gedetailleerder opgenomen en opgesplitst in : 1. Vervallen obligaties, coupons en borgtochten ontvangen in contanten 2. Rentedragend 3. Niet-rentedragend of gekoppeld aan een abnormaal lage rente 131 IBDO 131

137 2.4 Een aangepaste jaarrekening X. Overlopende rekeningen Geen verschillen 132 IBOO 132

138 2.4 Een aangepaste jaarrekening Resultatenrekening I. Bedrijfsopbrengsten Bijkomende rubriek 'lidgeld, schenkingen, legaten en subsidies'. Opsplitsing gewenst in de toelichting, behalve indien een uitsplitsing niet relevant is ten aanzien van het getrouw beeld. 133 IBOO 133

139 2.4 Een aangepaste jaarrekening 11. Bedrijfskosten Geen verschilpunten. lj4 IBOO 134

140 2.4 Een aangepaste jaarrekening IV. & V. Financiële opbrengsten en kosten In de toelichting geen opsplitsing van de andere financiële opbrengsten naar 'door de overheid toegekende subsidies, aangerekend op het resultaat: - kapitaalsubsidies - interestsubsidies' IJ5 IBOO 135

141 2.4 Een aangepaste jaarrekening VII.& VIII. Uitzonderlijke opbrengsten en kosten Geen verschilpunten 136 IBOO 136

142 s ISR, 16 november Een aangepaste jaarrekening IX. e.v. Géén: - onttrekkingen en overboekingen aan/naar de uitgestelde belastingen - geen belastingen op het resultaat - onttrekkingen en overboekingen aan/naar belastingvrije reserves - resultaatverwerking 137 IBDO 137

143 2.4 Een aangepaste jaarrekening XVIII. Betrekkingen met verbonden entiteiten en met vennootschappen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat Toevoeging onder 'verbonden entiteiten' van: Omzet, lidgeld, schenkingen, lidgelden en subsidies, als ook andere bedrijfsopbrengsten

144 3. De openingsbalans Iedere Vz:.N moet boekjaar starten met openingsbalans die voldoet aan de nieuwe wetgeving 3 mogelijkheden a) De reeds gevoerde boekhouding stemt volledig overeen -7 openingsbalans = eindbalans vorig jaar b) De VZW voert dubbele boekhouding maar op bepaalde gebieden stemt die niet overeen met nieuwe wetgeving -7 aan de eindbalans nodige correcties aanbrengen c) De VZW heeft geen passende boekhouding de beginbalans wordt opgemaakt door alle balansposten te waarderen aan werkelijke waarde of gebruikswaarde op IBOO dat moment 139

145 4. Publicatie van een jaarrekening./ De algemene jaarvergadering is steeds binnen 6 maanden na afsluitdatum./ Binnen 30 dagen na goedkeuring door de Algemene Vergadering: neerlegging bij de Nationale Bank van België (NBB)./ Gelijktijdige neerlegging Lijst met namen bestuurders en commissarissen in functie Het verslag van de commissaris 140 IBOO 140

146 ju ISR, 16 november Publicatie van een jaarrekening Volgens welk schema de jaarrekening neerleggen? Ofwel verkort ofwel volledig schema Uitzondering: Indien de Raad van Bestuur oordeelt dat de jaarrekening welke voortvloeit uit de bijzondere wetgeving des gelijkwaardig kan worden beschouwd ~ Laten voorafgaan door identificatieblad van verkort or volledig schema 141 IBOO 141

147 4. Publicatie van een jaarrekening Jaarrekening gaat dus naar NBB VZW-dossier bij de Rechtbank van Koophandel (wordt automatisch doorgestuurd) Neerleggingskosten: EUR 129,28 op papier en EUR 105,08 op diskette Naaf: ook hier is een bijdrage voorzien voor CBN

148 5. De eerste te publiceren jaarrekening Verschillende uitgangspunten: a) De VZW voert momenteel kasboekhouding b) De VZW voert dubbele boekhouding maar niet gelijkwaardig c) De VZW voert een gelijkwaardige dubbele boekhouding BDO

149 5. De eerste te publiceren jaarrekening De openingsbalans wordt beschouwd als cijfers van het vorig boekjaar. Dus geen: - cijfers vorig jaar in de resultatenrekening - cijfers vorig jaar in de toelichting 144 Maar: Indien de VZW over een gelijkwaardige boekhouding beschikt, kunnen de cijfers van de resultatenrekening en toelichting van N-1 worden ingevuld (niet bij wet vastgelegd). IBOO 144

150 6. Overgang van volledige naar vereenvoudigde boekhouding Indien: niet langer aan de criteria van grote VZW wordt voldaan melden en verantwoorden in de toelichting aanvullen met belangrijkste gevolgen voor deze wijziging Opmerkingen: a) Welk moment is determinerend? b) Remember opmerking gemaakt bij kleine VZW's, indien geopteerd wordt om dubbele boekhouding te voeren (ten minste 3 opeenvolgende jaren!) 145 IBOO 145

151 7. Overgang van vereenvoudigde naar volledige boekhouding Indien: niet langer aan de criteria van kleine VZW wordt voldaan melden en verantwoorden in de toelichting aanvullen met belangrijkste gevolgen voor deze wijziging Opmerkingen: a) Welk moment is determinerend? b) Vanaf wanneer moet worden overgeschakeld? c) Quid met vergelijkende cijfers?

152 8. Specials 1. Tegemoetkomingen aan VZW's - subsidies in cash - schenkingen en subsidies ovv goederen in natura - gratis ter beschikking gestelde goederen 2. Vrijwilligerswerk 147 IBOO 147

153 8. Special topic: Tegemoetkomingen aan de VZW Tegemoetkomingen aan de VZW Schenkingen en legaten in natura Vrijwilligersprestaties 148 Subsidies in cash Gratis ter beschikking gestelde goederen I BD 0 148

154 8.1. Subsidies in cash Subsidies in cash I \ ~ Netto Zonder Stichting of bedrijfskapitaal vermelding schaaluitbreiding ondersteunen bestemming (gewone ondersteuning Met als doel activiteit) I actief te A: vaste of verwerven I vlottende A: vlottende activa@ A: vaste RR: Lidgeld, RR: Lidgeld, P: Fondsen van schenkingen, legaten schenkingen, de vereniging en subsidies legaten en subsidies I 149 vast I vlottend I I A: vaste 11 A: vlottende I P: subsidies in kapitaal RR: Lidgeld, schenkingen legaten en subsidies lbo o 149

155 Schenkingen en legaten in natura I Schenkingen en legaten in natura I Stichting of schaaluitbreiding / \ I ~ Om gratis te Niet bestemd worden Netto voor de uitgedeeld Om als vast actief gebruikt te worden bedrijfskapitaal ondersteunen werking maar om gerealiseerd te worden T Vermelding in de toelichting (2) * A: vlottende activa@ RR: Lidgeld, A: vaste schenkingen, legaten *A: vaste of P: Fondsen van en subsidies (1) vlottende de vereniging (1) RR: Lidgeld, schenkingen, I A: vaste legaten en subsidies P: subsidies in kapitaal (2) (1 ) (1) waarderingsmethode: marktwaarde of gebruikswaarde (2) waarderingsmethode: vermoedelijke realisatiewaarde op inventarisdatum * indien op balansdatum aanwezig IBOO 150

156 8.3. Gratis ter beschikking gestelde goederen Welke een opbrengst aenereren Gratis ter beschikking gestelde!loederen / \ Welke geen opbrengst genereren I / \ Vermelding in de toelichting Vaste Vlottende activa activa (1 ) (1) I A: vast A: vlottende P: subsidies in RR: Lidgelden, kapitaal schenkingen, legaten en subsidies (1 ) waarderingsmethode: marktwaarde of gebruikswaarde IBOO 151 Indien op balansdatum aanwezig 151

157 8.4. Vrijwilligerswerk Die ten gelde gemaakt kunnen worden (of ten bezwarende titel benut kunnen worden) I A: RR: Lidgeld, schenkingen, legaten en subsidies (1) I Vrijwilligerswerk I / ~ Waaruit een vast actief voortvloeit dat opbrengsten genereert I A: vaste P: subsidies in kapitaal I?\ 152 (1) (2). waarderingsmethode: vermoedelijke realisatiewaarde waarderingsmethode: marktwaarde of realisatiewaarde indien op balansdatum aanwezig IBDO 152

158 8. Wanneer treden deze nieuwe boekhoudkundige regels in werking?../ Voor nieuwe VZW's: Het boekjaar dat aanvangt op of nà 1 januari / Voor bestaande VZW's: Overgansperiode tot 31 december IBOO 153

159 5. De commissaris en de VZW

160 Inhoudstafel 5.1 Artikels waarnaar wordt verwezen in W. Venn. 5.2 Welke bepalingen van W. Venn. zijn niet van toepassing 5.3 Neerlegging van het verslag van de commissaris 5.4 Problematiek van het eerste boekjaar 5.5 Problematiek verslaggeving 5.6 Enkele bijzondere revisorale aspecten 155 IBOO 155

161 5.1 Artikels waarnaar wordt verwezen in W. Venn. Via programmawet (22 december 2003) die de wet van 2 mei 2002 vervolledigt Opgenomen in artikel 17 7 wet 2 mei 2002 Rechtbank van koophandel = rechtbank van eerste aanleg 156 IBOO 156

162 5.1 Artikels waarnaar wordt verwezen in W. Venn. Art. 130: benoeming door de algemene vergadering Art. 131: aanstelling van tijdelijke vervanger door voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg Art. 132: aanduiding van vaste vertegenwoordiger Art. 133: onafhankelijkheid (andere taak, opdracht of mandaat) Art : bezoldiging is vast en wordt bij het bewijs van het mandaat vastgelegd 157 Art : commissaris mag geen enkel voordeel genieten buiten zijn bezoldiging IBOO 157

163 5.1 Artikels waarnaar wordt verwezen in W. Venn. Art. 135: mandaattermijn is 3 jaren ontslag enkel om wettige redenen gewichtige persoonlijke redenen Art. 136: procedure norm ontslag Art. 137: bevoegdheden van de commissaris - alle info opvragen die nuttig is voor het controleren van de financiële toestand van de VZW - meerdere commissarissen: college - nazicht halfjaarlijkse staat van activa en passiva - confirmaties opvragen bij derden