Make it simple. Make it memorable. Make it inviting to look at. Make it fun to read. ~~ Leo Burnett ( ) Amerikaans reclamemaker

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Make it simple. Make it memorable. Make it inviting to look at. Make it fun to read. ~~ Leo Burnett ( ) Amerikaans reclamemaker"

Transcriptie

1

2

3 Make it simple. Make it memorable. Make it inviting to look at. Make it fun to read ~~ Leo Burnett ( ) Amerikaans reclamemaker

4

5 bizzbookz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het secundair onderwijs. De werkboeken uit de reeks BUSINESS class zijn ontwikkeld naar de uitgebreide doelstellingen uit de leerplannen van het GO!-onderwijs. De werkboeken zijn bruikbaar in alle onderwijsnetten. In de werkboeken worden ook alternatieve en motiverende werkvormen aangeboden, om het lesgebeuren aantrekkelijker te maken. De modules van de reeks BUSINESS class kunnen worden aangevuld met de educatieve spelen van GAME class, die ook nauw aansluiten bij de doelstellingen uit de werkboeken. Michaël Van den Brant BUSINESS class ik word ondernemer 2017, Michaël Van den Brant, bizzbookz Uitgegeven in eigen beheer Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

6

7 INHOUD Hoe gebruik je dit werkboek?... 9 Competentielijst attest bedrijfsbeheer Ik begin met een idee Deel 1: Ondernemen, een uitdaging Vaardigheden en attitudes Voor- en nadelen Ondersteuning voor startende ondernemers Faillissement Deel 2: Oprichting Een blik op de economie Wettelijke verplichtingen Marktpraktijken en consumentenbescherming Huwelijksstelsels Deel 3: Marktonderzoek Marktonderzoek versus marketingonderzoek Product Prijs Plaats Promotie Voorraad

8 Deel 4: Kredieten en verzekeringen Krediet Verzekeringen Deel 5: En dan nu, de cijfers! Boekhouding Balans Resultatenrekening Betalingsdocumenten Deel 6: Verkoopproces Verkoopgesprek Verkoopovereenkomst Deel 7: Fiscaal statuut Fiscaal statuut Belastingen Deel 8: Management Leiderschap Managementmethoden Personeel Deel 9: Analyse van de jaarrekening Verticaal en horizontaal Ratioanalyse Investerings- en financieringsanalyse

9 Hoe gebruik je dit werkboek? Het werkboek ik word ondernemer vormt een uitgebreide basis om het diploma bedrijfsbeheer te behalen. Gecombineerd met het invulboekje mijn businessplan is het ideaal om een eigen onderneming te starten. Het kan ingevuld worden aan de hand van de verschillende hoofdstukken. Het werkboek ik word ondernemer is zo opgebouwd dat elke student met een idee aan de slag kan om na te gaan wat precies haalbaar is. Elk hoofdstuk is opgebouwd volgens dezelfde structuur. Zo start elk hoofdstuk met een overzicht van de leerdoelstellingen volgens de leerplannen van het GO! onderwijs. Daarnaast worden de competenties van het attest bedrijfsbeheer opgesomd, die netjes kunnen worden afgevinkt op de volgende bladzijden. Verschillende hoofstukken hebben een link naar het online leerplatform CAPISJ, waar het hoofdstuk zelfstandig verwerkt kan worden aan de hand van informatie en oefeningen. De informatie uit het online leerplatform is ook te vinden in het werkboek. Op die manier biedt dit een leidraad voor de student, maar ook voor de leerkracht om de les rond op te bouwen. De informatie wordt afgewisseld met oefeningen, zodat de leerlingen actief betrokken blijven bij de les. Aan het eind van elk hoofdstuk worden verschillende opdrachten gegeven om te toetsen dat de leerdoelstellingen en de competenties al dan niet bereikt zijn. Deze opdrachten stellen de student in staat om de geziene informatie te herhalen en in de praktijk toe te passen. Als uiteindelijk evaluatiemoment wordt de link gelegd naar boekje mijn businessplan (indien van toepassing). Dit vormt dan het product om aan te tonen dat de leerdoelstelling en competentie daadwerkelijk bereikt is. Bij elk hoofdstuk is minstens één remediëringsoefening voorzien om studenten die een leerdoelstelling of competentie niet bereikt hebben, toch terug op het juiste pad te krijgen

10

11 Competentielijst attest bedrijfsbeheer Hoofdcompetentie 1: Als ondernemer een ondernemingsplan opstellen De keuze maken om zich al dan niet als zelfstandig ondernemer te vestigen 1 Facetten van de vaardigheden en attitudes bij het ondernemerschap 2 Risico's, opportuniteiten, voor- en nadelen bij het ondernemerschap 3 Informatie en ondersteuning voor startende ondernemers 4 Faillissement: begrip en gevolgen Juridische vormen en startersvoorwaarden nagaan 5 Wettelijke verplichtingen bij het starten van een eigen zaak 6 Het sociaal statuut van de ondernemer 7 8 Verschillende rechtsvormen van een onderneming: kenmerken Huwelijksstelsels: soorten en kenmerken 9 Handelshuurcontract: toelichting inhoud 10 Verplichte verzekeringen: soorten en risicodekking 11 Aanvullende verzekeringen: soorten en risicodekking 12 Wettelijke verplichtingen inzake milieu 13 Seveso-inrichtingen: begrip 14 HACCP: begrip 15 Vergunning voor een handelsvestiging 16 De wet op handelspraktijken en op de voorlichting en de bescherming van de consument 17 Steunmaatregelen bij opstarten zaak en aanwerving personeel 18 Kredietverlening door handelaars: verkoop op afbetaling en verkoop op termijn 19 Kredietverlening door financiële instellingen: kaskrediet Een marktonderzoek opzetten 20 Assortimentsstudie met inbegrip van voorraad 21 Concurrentiestudie 22 Leveranciersstudie 23 Verkoopplaats 24 Distributiekanalen 25 Publiciteit en promotie: enkele aspecten

12 Een financieel plan opzetten 26 Kosten: begrippen 27 Kostprijsberekening 28 Verkoopprijs: elementen + berekening 29 Omzetberekening 30 Break-even punt: begrip 31 Cashflow: begrip 32 Vaste activa: begrip en financieringsvorm bij aankoop Hoofdcompetentie 2: Als ondernemer het administratief luik van een onderneming behartigen Boekhoudkundige en fiscale aspecten van een onderneming leren kennen 33 Boekhouding als beleidsinstrument: nut 34 Rubrieken van de eenvoudige balans en resultatenrekening 35 Wettelijke bepalingen van de boekhoudreglementering voor zeer kleine - en kleine ondernemingen 36 Factuur en creditnota: opstellen en berekenen 37 Betalingsdocumenten: gebruik 38 BTW mechanisme 39 Fiscaal statuut van de zelfstandige 40 Vennootschapsbelasting & voorafbetaling: principes 41 Fiscaal statuut van de werknemer: soorten inkomsten 42 Bedrijfsvoorheffing: principe 43 Aftrekbaarheid van kosten: principe voor zelfstandige en werknemer Hoofdcompetentie 3: als ondernemer het commerciële luik van de onderneming behartigen Aan- en verkopen 44 Een verkoopgesprek 45 Verkoopovereenkomst: kenmerken en voorwaarden 46 Klanten- en leveranciersbeheer: opvolgen betalingen en inningen

13 Ik begin met een idee IK BEGIN MET EEN IDEE

14

15 BUSINESS class Ik begin met een idee Je kan een eenvoudig ondernemingsplan (inclusief een marketingplan en een financieel plan) opstellen. (LPD 4.1) Je kan een overzicht geven van enkele haalbare projecten en deze projecten toelichten. (LPD 6.1.1) Je kan een brainstorm organiseren waaruit de definitieve keuze van een project volgt. (LPD 6.1.2) Je kan een ondernemingsplan opstellen. (LPD 6.2.2) E E N I D E E De weg naar een onderneming start altijd met een idee. Een startende ondernemer zal dit idee zo goed mogelijk proberen voor te stellen, om zoveel mogelijk mensen te overtuigen van zijn idee. Om een onderneming op te starten, is het nodig om een concreet plan voor ogen te hebben, een plan waarin de bedoeling van de ondernemer beschreven staat. In dat plan is ook plaats om de waarden en doelen van de onderneming te beschrijven. Want elke goede onderneming creëert waarde. Meer zelfs, elke goede onderneming zal er voor proberen te zorgen dat deze waarde behouden blijft. Beschrijf je ondernemersidee hieronder op een bondige manier

16 Ik begin met een idee BUSINESS class B U S I N E S S M O D E L C A N V A S Een ondernemersidee kan gestructureerd weergegeven worden via het Business Model Canvas, ontwikkeld door Alexander Osterwalder. Dit model geeft met 9 bouwstenen een duidelijk overzicht van je ondernemersidee

17 BUSINESS class Ik begin met een idee Value proposition (waarde propositie) In dit onderdeel wordt een overzicht gegeven van de producten die waarde creëren voor een bepaald klantensegment. De waarde propositie is de reden dat de klanten voor jouw onderneming kiezen en niet voor die van een ander. Welke producten/diensten bied je je klanten aan? Welke problemen van de klant los je op en in welke behoeften voorzie je? Waarom denk je dat je project zal slagen? Waarom zou de klant je product/dienst aankopen en niet die van je concurrenten? Welke elementen maken je zaak en/of product uniek voor de klant? Customer Segments (klantsegmenten) De karakteristieken van de klant worden besproken. Op deze manier kunnen de klanten ook ingedeeld worden in verschillende segmenten, wat het makkelijker maakt om in te spelen op de behoeften van de klanten. Wie zijn je klanten? Welke klantengroepen wil je bedienen? Wat zijn de behoeften van de klanten? Bespreek hun aankoopgedrag. Wat kan hun aankoopgedrag beïnvloeden? Van waar zullen je klanten komen? Hoe zal je de tevredenheid van de klanten meten? Channels (kanalen) Dit onderdeel beschrijft de manier waarop een onderneming in contact komt met haar klanten. Dat betekent zoveel als de marketing- en distributiestrategie. Via welke kanalen bereiken je producten en diensten de klant? Hoe worden de klanten op de hoogte gehouden van je aanbod? Aan welke criteria moet je vestigingsplaats voldoen op vlak van bereikbaarheid, parkeermogelijkheden, toegankelijkheid, uitbreidingsmogelijkheden, zichtbaarheid, sfeer,? Onder welke naam ga je je activiteit uitoefenen? Heb je al een huisstijl (logo, slogan, inrichting, kleurgebruik)? Welk imago wil je uitstralen?

18 Ik begin met een idee BUSINESS class Customer relationships (klantrelaties) De klantsegmenten die eerder bepaald zijn, zijn nu opnieuw van belang. Elk klantsegment vraagt namelijk om een aangepaste aanpak. In dit onderdeel worden de relaties bepaald die een bedrijf aangaat met elk van haar klantsegmenten. Op welke manier onderhoud je een relatie met je verschillende klanten? Hoe zal je je bekendmaken bij je klanten (internet, social media, eigen website, flyers, advertenties, )? Hoe zal je de kwaliteit van je producten garanderen? Key activities (kernprocessen) De kernprocessen zijn het geheel van activiteiten die een onderneming zal uitvoeren om de klanten te bereiken en om met de partners samen te werken. Geef een overzicht van de kernactiviteiten (productie, verkoop, marketing, ). Geef aan wie binnen de onderneming welke taak op zich neemt. Maak een planning van de werkweek (openingsuren, bestellingen, leveringen, onderhoud, administratie, ). Key resources (kernmiddelen) Om de klant te dienen en tevreden te houden, zijn natuurlijk middelen nodig. Al deze middelen kunnen we categoriseren in het onderdeel van de kernmiddelen. Wat zijn je belangrijkste middelen (fysieke, intellectuele, menselijke, financiële, )? Zal je je product of dienst beschermen en op welke manier? Met hoeveel voorraad zal je starten, per productgroep? Key partners (strategische partners) Een ondernemer kan zijn eigen zaak nooit alleen leiden. Hij zal steeds beroep moeten doen op partners om zijn succes te garanderen. Wie zijn de belangrijkste partners waarmee je samenwerkt? Welke samenwerkingsverbanden zijn essentieel voor uw aanbod? Welke diensten leveren zij? Welke partners zijn cruciaal om nog succesvoller te zijn? Met welke leveranciers zal je samenwerken en waarom (leveringstermijnen, service, imago, kwaliteit, )?

19 BUSINESS class Ik begin met een idee Revenue streams (inkomstenstromen) In dit onderdeel wordt een overzicht gemaakt van alle verwachte inkomsten. Ook al is het financieel plan nog niet aan bod gekomen, het is meer dan nuttig om hier op dit ogenblik al eens over na te denken. Waar verdien je je geld mee? Welke inkomstenbronnen heb je? Hoe kan je aanvullende bronnen van inkomsten genereren? Detailleer de samenstelling van de omzet per product of productgroep. Cost structure (kostenstructuur) Een onderneming kan niet enkel genieten van de inkomsten die ze genereert. Elke onderneming heeft kosten die nodig zijn om de vooropgestelde waarde te creëren. Wat zijn je belangrijkste vaste kosten (personeel, huisvesting, administratie, marketing, verplaatsing, financieel, )? Wat zijn je variabele kosten? Ga naar en bekijk de case study van Pokémon Go. Bespreek nu op dezelfde manier volgend Business Model Canvas van Ikea

20 Ik begin met een idee BUSINESS class Stel je ondernemersidee voor aan de hand van het Business Model Canvas in het boekje mijn businessplan. Ga naar en bekijk het filmpje Uitleg BMC

21 Deel 1: Ondernemen, een uitdaging DEEL 1 ONDERNEMEN, een UITDAGING

22 Deel 1 - Ondernemen, een uitdaging BUSINESS class 1. Vaardigheden en attitudes Je kan noodzakelijke vaardigheden en attitudes van een ondernemer herkennen en illustreren met voorbeelden. (LPD 1.1) Je kan jezelf evalueren m.b.t. noodzakelijke vaardigheden en attitudes van een ondernemer. (LPD 1.2) Competentie 1 DS1 Facetten van de vaardigheden en attitudes bij het ondernemerschap. Ga naar CAPISJ voor een zelfstandige studie. I N L E I D I N G Een ondernemer is een persoon die over vele eigenschappen dient te beschikken. In het meest ideale geval, zal de ondernemer over alle eigenschappen beschikken. Toch zien we in de werkelijkheid dat verschillende eigenschappen ontbreken bij de ondernemers. Er kan zeker een lijstje gemaakt worden van de verschillende vaardigheden en attitudes die nodig zijn om een goede ondernemer te worden. Maak voor jezelf wel de opmerking dat iedereen aan de meeste van deze vaardigheden en attitudes kan werken. Welke eigenschappen heeft een ondernemer volgens jou nodig?

23 BUSINESS class Deel 1 Ondernemen, een uitdaging Ben jij klaar om een ondernemer te worden? Ga naar ondernemingszin.ugent.be en vervolledig de twintig vragen over ondernemerschap. Hoe scoor jij? Licht enkele kenmerken toe. wilskracht en energie weten welke richting je uitgaat scenario s bedenken en uitvoeren afstand nemen leiderschap creativiteit zelfsturing V A K K E N N I S E N E R V A R I N G Voor elke ondernemer is het van belang dat hij weet wat hij doet. Daarom is ervaring zeker nodig. Deze ervaring kan je hebben opgedaan tijdens je studies, en zal dan weerspiegeld worden in je diploma. Maar je kan ook al opleidingen genoten hebben bij andere werkgevers, die je dan ook meteen enkele referenties kunnen opleveren. Stages of vrijwilligerswerk kunnen ook zorgen voor vakkennis en ervaring in je vakgebied. Maar één ding is zeker. Elke ondernemer zal een diploma bedrijfsbeheer nodig hebben om te kunnen starten. Dit diploma bekom je door een specifieke cursus bedrijfsbeheer te volgen, of je moet beschikken over een diploma hoger onderwijs. Dan hoef je geen specifiek diploma bedrijfsbeheer voor te leggen

24 Deel 1 - Ondernemen, een uitdaging BUSINESS class Er zijn nog verschillende andere mogelijkheden wanneer je vrijgesteld wordt van het attest bedrijfsbeheer. Wanneer je bijvoorbeeld een activiteit uitoefent die enkel uit thuisverkoop 1 bestaat, kan je een vrijstelling aanvragen bij een ondernemingsloket. Voor sommige beroepen is het noodzakelijk om nog een specifiek diploma beroepskennis te verkrijgen. Ga naar en zoek vijf beroepen waarvoor je een bewijs van beroepskennis moet voorleggen. cluster 1: fietsen en motorvoertuigen cluster 2: bouw en elektrotechnieken cluster 3: lichaamsverzorging, opticien, dentaaltechnicus en begrafenisondernemer D O E L G E R I C H T W E R K E N Een ondernemer moet volgens een strakke planning kunnen werken. Vooraleer hij met zijn onderneming start, zal hij al een plan moeten opgesteld hebben voor de komende jaren. Hij moet zeker weten waar hij binnen een bepaalde periode wil staan. Om zijn vooropgestelde doelen te bereiken, zal hij zelf ook actie moeten ondernemen. Hij zal reclame moeten maken voor zijn onderneming. C O M M E R C I E E L I N Z I C H T Het commercieel inzicht is een vaardigheid die moeilijk aan te leren is. Dit kan gecategoriseerd worden als een talent. De ondernemer heeft het of niet. De commerciële 1 Thuisverkoop is een vorm van verkoop waarbij 3 partijen betrokken zijn: een gastheer/-vrouw, een tussenpersoon en een organisatie

25 BUSINESS class Deel 1 Ondernemen, een uitdaging beslissingen worden dikwijls genomen vanuit het buikgevoel of vanuit de intuïtie. De ondernemer moet zich wel bewust zijn van wat er zich allemaal afspeelt binnen de markt. F I N A N C I Ë L E B A S I S K E N N I S E N R I S I C O Een ondernemer kan het boekhoudkundige aspect perfect uitbesteden aan een professionele boekhouder, maar hij moet zelf toch ook op de hoogte zijn van zijn boekhouding en van de belastingen. Daarom is het meer dan noodzakelijk dat de ondernemer zelf ook over wat financiële basiskennis beschikt om zijn zaak te leiden. Dit gaat ook meteen gepaard met het risico dat verbonden is aan het ondernemerschap. De ondernemer werkt met zijn eigen geld en zal dus risico s moeten durven nemen. Hij kan deze risico s al voor een groot deel beperken door zijn financiële basiskennis te gebruiken. C O M M U N I C A T I E Een ondernemer moet evengoed een verkoper kunnen zijn. Hij moet zijn product aan de man kunnen brengen. Hiervoor moet hij zeker sociaalvaardig en assertief zijn. Dikwijls worden er opleidingen voorzien om de gesprekstechnieken te verbeteren. Z E L F S T A N D I G H E I D E N V E R A N T W O O R D E L I J K H E I D Voor eigen rekening werken, betekent ook zelfstandig en alleen kunnen werken. Het ondernemerschap op zich is geen sociale bezigheid. Het wordt pas sociaal wanneer je in contact kan komen met klanten, medewerkers en andere ondernemers. Als zelfstandige zal je ook je verantwoordelijkheid moeten nemen. Je neemt zelf beslissingen die je zal moeten waarmaken. Ook wanneer je een foute beslissing hebt genomen, moet je zelf instaan voor de gevolgen

26 Deel 1 - Ondernemen, een uitdaging BUSINESS class O R G A N I S A T I E V E R M O G E N Net zoals het commercieel inzicht is organisatievermogen een talent. De ondernemer heeft het of niet. De ondernemer moet de hoofdzaken van de bijzaken kunnen onderscheiden. Het is belangrijk dat hij eerst de noodzakelijke taken uitvoert, en nadien pas de bijkomstige. I N N O V A T I E Elke ondernemer probeert waarde toe te voegen aan zijn product. Wanneer hij dit probeert te doen, is hij iets nieuws aan het ontwikkelen. Met andere woorden, hij innoveert. 1. Presenteer jezelf aan je medestudenten aan de hand van een matrix. Maak in deze matrix een onderscheid tussen ik ben..., ik werk aan..., ik ben niet... en ik heb moeite met Stel een kort interview op, gericht aan één van je medestudenten, zodat je kan nagaan over welke vaardigheden en attitudes deze medestudent beschikt. 3. Speel het spel TEAMWORK in PROGRESS en ontdek wat jij in je mars hebt als ondernemer

27 BUSINESS class Deel 1 Ondernemen, een uitdaging Ben je geschikt om je productidee te verkopen? Stel jezelf voor als ondernemer in het boekje mijn businessplan. Wees zo volledig mogelijk en bespreek de verschillende vaardigheden en attitudes waarover je al dan niet beschikt. Speel het Kwaliteitenspel en geef concrete voorbeelden van kwaliteiten (vaardigheden en attitudes) waarover een ondernemer dient te beschikken

28

29 BUSINESS class Deel 1 Ondernemen, een uitdaging 2. Voor- en nadelen Je kan enkele risico's, opportuniteiten, voordelen en nadelen van het ondernemerschap omschrijven en illustreren met voorbeelden. (LPD 1.3) Competentie 1 DS2 - Risico s, opportuniteiten, voor- en nadelen bij het ondernemerschap. Ga naar CAPISJ voor een zelfstandige studie. Ga naar en bekijk het filmpje over de paradox van het ondernemen. In 2009 Studio 100 verkozen tot onderneming van het jaar. Tijdens deze verkiezing gaf Koning Filip een speech over ondernemerschap. Met welke 4 tegenstellingen krijgen ondernemers te maken? rendabiliteit en verantwoordelijkheid durven en risico s nemen kostenefficiëntie en levenskwaliteit zelfstandigheid en netwerking

30 Deel 1 Ondernemen, een uitdaging BUSINESS class Deze oefening maak je per twee. Ga tegenover elkaar zitten met een blanco blad en elk een balpen. Jullie gaan om de beurt iets noteren. De ene noteert als eerste een voordeel van werken als zelfstandige. De andere noteert nu een nadeel van werken als zelfstandige. Doe dit tot wanneer je geen voorof nadeel meer weet. Wie houdt dit het langste vol? 1. Schrijf een sketch uit van maximaal 2 minuten waarin je een voorbeeld geeft een voordeel én een nadeel van werken als zelfstandige. Je kan deze opdracht per twee maken. 2. Speel deze sketch voor je medeleerlingen en vraag hen te achterhalen wat het voordeel en het nadeel is dat vervat zit in je sketch. 3. Maak een vergelijkende tabel van de voor- en nadelen van werken als zelfstandige. Ga naar en download het filmpje van de kritische ondernemer. Welke voor- en nadelen geeft hij aan?

31 BUSINESS class Deel 1 Ondernemen, een uitdaging 3. Ondersteuning voor startende ondernemers Je kan instellingen waar startende ondernemers informatie en advies kunnen bekomen, opzoeken en toelichten. (LPD 1.4) Je kan het doel van het ondernemingsloket omschrijven en het ondernemingsloket raadplegen. (LPD 2.2.3) Je kan opzoeken en toelichten waarvoor men bij aanwerving van personeel beroep kan doen op een sociaal secretariaat. (LPD 5.2.4) Competentie 1 DS3 -- Informatie en ondersteuning voor startende ondernemers. Competentie 1 - DS17 -- Steunmaatregelen bij opstarten zaak en aanwerving personeel. Ga naar CAPISJ voor een zelfstandige studie. Als starter heb je in eerste instantie veel hulp en advies nodig. Er zijn verschillende organisaties en instellingen waar je terecht kan. De eerste organisatie waarmee een startende ondernemer mee in aanraking komt, is het ondernemingsloket. Dit is een organisatie die instaat voor het verstrekken van informatie en het geven van advies aan ondernemers. Ze dient als aanspreekpunt voor ondernemingen. via volgende links: Ga naar de website van de FOD Economie ( Klik door naar de pagina met informatie over het ondernemingsloket >> Ondernemingen en zelfstandigen >> Leven van een onderneming >> Een onderneming oprichten >> Ondernemingsloket Los nu volgende vragen op. a) Welke zijn de acht erkende ondernemingsloketten? b) Geef de taken van het ondernemingsloket weer in enkele kernwoorden

32 Deel 1 Ondernemen, een uitdaging BUSINESS class a) Acerta, Xerius, Eunomia, Formalis, Securex, Partena, Zenito, UCM b) - procedures en formaliteiten voor toegang tot activiteiten - inschrijving KBO - controle machtigingen (bv. basiskennis bedrijfsbeheer) - advies verlenen Link de halve logo s aan de juiste onderneming d.m.v. de QR-codes in te scannen. Let op! Je hebt hiervoor wel een internetverbinding nodig. UNIZO ondernemersorganisatie KBC kredietinstelling Acerta ondernemingsloket Agentschap Ondernemen overheid ADMB sociaal verzekeringsfonds SBB accountants

33 BUSINESS class Deel 1 Ondernemen, een uitdaging Starters kunnen niet enkel rekenen op advies verlenende organisaties. Ze kunnen ook beroep doen op de overheid om premies, subsidies of andere aanmoedigingsmaatregelen te krijgen. Zo zal het participatiefonds enkele leningen aanbieden aan starters, tegen voordelige tarieven. De overheid biedt daarnaast ook steunmaatregelen voor wanneer je als zelfstandige personeel wil aanwerven. Dit zijn premies die verschillen naargelang de duurtijd van de arbeidsovereenkomst, het soort werk dat wordt geleverd,... De zelfstandige kan deze premies zelf aanvragen, maar kan zich ook aansluiten bij een sociaal secretariaat, die de premies dan voor hem opzoekt en aanvraagt. Ga naar en zoek de kenmerken voor de leningen KMOcofinanciering en Startlening+. KMO-cofinanciering: achtergestelde lening (max ) looptijd 3 tot 10 jaar financiering materiële, immateriële en financiële investeringen voor starters en bestaande ondernemingen Startlening+: lening van max vaste rentevoet 3% looptijd 3 tot 10 jaar financiering materiële, immateriële en financiële investeringen voor starters en bestaande ondernemingen

34 Deel 1 Ondernemen, een uitdaging BUSINESS class Ga naar en klik op Personeel aanwerven. Onderaan de pagina krijg je een zicht op de premies en tegemoetkomingen die de overheid voorziet bij het aanwerven van bepaalde personen. Geef een korte toelichting bij de steunmaatregelen die overheid aanbiedt. Premie vervangen door RSZ-korting voor 55-plussers VOP (Vlaamse OndersteuningsPremie) - voor werknemers met een arbeidshandicap - premie gedurende 5 jaar Subsidies voor sociale tewerkstellingsprojecten - Europees Sociaal Fonds - doelstelling: alle groepen uit de bevolking kansen geven 1. Stel zelf een kruiswoordraadsel op, waarin minstens 10 begrippen aan bod komen die in dit hoofdstuk gezien zijn. 2. Geef alle informatie rond het ondernemingsloket weer in een SmartArt (Microsoft Office Word). Ga naar het dichtstbijzijnde ondernemingsloket en maak een afspraak. Vertel er meteen bij dat je voor een schoolopdracht op zoek moet gaan naar de taken van een ondernemingsloket. Na je bezoek geef je via een kort verslag (max. een half A4-blad) weer wat het takenpakket is van een ondernemingsloket

IK BEGIN MET EEN IDEE. Ik begin met een idee

IK BEGIN MET EEN IDEE. Ik begin met een idee Ik begin met een idee IK BEGIN MET EEN IDEE - 13 - BUSINESS class Ik begin met een idee Je kan een eenvoudig ondernemingsplan opstellen. Je kan brainstormen over ideeën. Je kan een keuze maken uit meerdere

Nadere informatie

Leerplandoelstellingen. Ik begin met een idee 8 blz. 1

Leerplandoelstellingen. Ik begin met een idee 8 blz. 1 Leerplandoelstellingen Ik begin met een idee 8 blz. 1 Je kan een eenvoudig ondernemingsplan (inclusief een marketingplan en een financieel plan) opstellen. ( 4.1) Je kan een overzicht geven van enkele

Nadere informatie

De leerplandoelstellingen zijn rechtstreeks vertaald vanuit de leerplannen (GO! onderwijs) van volgende richtingen:

De leerplandoelstellingen zijn rechtstreeks vertaald vanuit de leerplannen (GO! onderwijs) van volgende richtingen: De leerplandoelstellingen werden vertaald naar een e doelstelling die voor de leerling verstaanbaar overkomt. De e doelstellingen zijn te vinden in het leerwerkboek. De leerplandoelstellingen zijn rechtstreeks

Nadere informatie

UPDATE - businessplan BUSINESS class. - een eenvoudig ondernemingsplan (inclusief een marketingplan en een financieel plan) opstellen.

UPDATE - businessplan BUSINESS class. - een eenvoudig ondernemingsplan (inclusief een marketingplan en een financieel plan) opstellen. 1. Ondernemingsplan L E E R D O E L S T E L L I N G E N Je kan - een eenvoudig ondernemingsplan (inclusief een marketingplan en een financieel plan) opstellen. (LPD 4.1) Om een onderneming op te starten,

Nadere informatie

Overtuiging dringt overal door. Overtuiging is onoverwinnelijk. ~~ Epictetus (1 e eeuw na Christus) Grieks filosoof

Overtuiging dringt overal door. Overtuiging is onoverwinnelijk. ~~ Epictetus (1 e eeuw na Christus) Grieks filosoof Overtuiging dringt overal door. Overtuiging is onoverwinnelijk. ~~ Epictetus (1 e eeuw na Christus) Grieks filosoof bizzbookz biedt educatief materiaal met een economische insteek aan voor het secundair

Nadere informatie

3. Hulp voor starters

3. Hulp voor starters 3. Hulp voor starters L E E R D O E L S T E L L I N G E N Je kan - instellingen waar startende ondernemers informatie en advies kunnen bekomen, opzoeken en toelichten; - het doel van het ondernemingsloket

Nadere informatie

Beroepsopleiding Studiegebied Handel BO HA Bedrijfsbeheer. Opleidingsprofiel secundair volwassenenonderwijs

Beroepsopleiding Studiegebied Handel BO HA Bedrijfsbeheer. Opleidingsprofiel secundair volwassenenonderwijs Beroepsopleiding Studiegebied Handel BO HA 011 01.02.2017 Bedrijfsbeheer Opleidingsprofiel secundair volwassenenonderwijs REFERENTIEKADER: ERKENDE BEROEPSKWALIFICATIE: KAPPER- SALONVERANTWOORDELIJKE NIVEAU

Nadere informatie

Beroepsopleiding Studiegebied Handel BO HA Bedrijfsbeheer. Opleidingsprofiel secundair volwassenenonderwijs

Beroepsopleiding Studiegebied Handel BO HA Bedrijfsbeheer. Opleidingsprofiel secundair volwassenenonderwijs VR 2016 0912 DOC.1344/7 Bijlage 5 bij het besluit van de Vlaamse Regering van.../.../... tot wijziging van de indeling van studiegebieden in opleidingen van het secundair volwassenenonderwijs en van de

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED HANDEL

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED HANDEL Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED HANDEL Opleiding Bedrijfsbeheer BO HA 001 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 9 Inhoud 1 Opleiding... 3 1.1 Relatie opleiding referentiekader... 3 1.2 Inhoud... 3 1.3

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED HANDEL

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED HANDEL RLLL/EXT/ADV/006bijl5 Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED HANDEL Opleiding Bedrijfsbeheer BO HA 001 (Ontwerp) Bijlage bij het Vlor-advies Inhoud 1 Opleiding... 3 1.1 Relatie opleiding referentiekader...

Nadere informatie

Project leernetwerken Perspectiefplan Startdagen 12 en 19 maart 2014

Project leernetwerken Perspectiefplan Startdagen 12 en 19 maart 2014 Project leernetwerken Perspectiefplan 2020 Startdagen 12 en 19 maart 2014 1 Programma 13u30 13u45 14u05 14u40 15u00 Introductie in het project Het perspectiefplan 2020 opgefrist Het canvas van de ondernemer

Nadere informatie

Starten als zelfstandige in 10 stappen

Starten als zelfstandige in 10 stappen Starten als zelfstandige in 10 stappen Hoe begin ik eraan? Wil je een eigen zaak starten, maar zit je met de handen in het haar omdat je niet weet waar eerst beginnen? De volgende 10 stappen leiden je

Nadere informatie

Ondernemerschap. Algemene opleiding Studiegebied Bedrijfsbeheer AO BB Opleidingsprofiel secundair volwassenenonderwijs

Ondernemerschap. Algemene opleiding Studiegebied Bedrijfsbeheer AO BB Opleidingsprofiel secundair volwassenenonderwijs Algemene opleiding Studiegebied Bedrijfsbeheer AO BB 001 01.02.2019 Ondernemerschap Opleidingsprofiel secundair volwassenenonderwijs REFERENTIEKADER: ERKENDE BBROEPSKWALIFICATIE: KAPPER- SALONVERANTWOORDELIJKE

Nadere informatie

N Programmawet art. 6 A06 Brussel, 26 april 2007 MH/BL/LC A D V I E S. over

N Programmawet art. 6 A06 Brussel, 26 april 2007 MH/BL/LC A D V I E S. over N Programmawet art. 6 A06 Brussel, 26 april 2007 MH/BL/LC A D V I E S over EEN ONTWERP TOT WIJZIGING VAN ARTIKEL 6 VAN HET KONINKLIJK BESLUIT VAN 21 OKTOBER 1998 TOT UITVOERING VAN HOOFDSTUK I VAN TITEL

Nadere informatie

Jaarplan Bedrijfsbeheer 3de graad BSO-KSO-TSO

Jaarplan Bedrijfsbeheer 3de graad BSO-KSO-TSO Schooljaar 2011-2012 Leerkracht(en): Vak: Klassen: Schooljaar: 2011-2012 Béa Gyselen, Sigrid Hertogs, Danny Heylen, Liesbeth Hofmans, Linda Servaes, Christine Somers Bedrijfsbeheer 3de graad BSO-KSO-TSO

Nadere informatie

BUSINESS MODEL CANVAS WAT IS HET?

BUSINESS MODEL CANVAS WAT IS HET? Introductie in Business Model Canvas Veerle Serpieters 29 januari 2018 BUSINESS MODEL CANVAS WAT IS HET? 2 De BESTE INNOVATIES ontstaan waar CREATIEVE IDEEËN, samenkomen met een perfecte UITVOERING en

Nadere informatie

Ondernemerschap. Algemene opleiding Studiegebied Bedrijfsbeheer AO BB Opleidingsprofiel secundair volwassenenonderwijs

Ondernemerschap. Algemene opleiding Studiegebied Bedrijfsbeheer AO BB Opleidingsprofiel secundair volwassenenonderwijs Bijlage 13 bij het besluit van de Vlaamse Regering van.../.../... tot wijziging van de indeling van studiegebieden in opleidingen van het secundair volwassenenonderwijs en van de regelgeving betreffende

Nadere informatie

Praktische opdracht Management & Organisatie Een eigen bedrijf

Praktische opdracht Management & Organisatie Een eigen bedrijf Praktische opdracht Management & Organisatie Een eigen bedrijf Praktische-opdracht door een scholier 2071 woorden 17 juli 2009 5,4 14 keer beoordeeld Vak M&O 1. Inleiding Mijn werkstuk gaat over de eigen

Nadere informatie

Business Model Generation Canvas

Business Model Generation Canvas Business Model Generation Canvas Een Business Model beschrijft hoe een organisatie waarde creëert, levert en genereert [ WAT IS EEN BUSINESS MODEL?. ] Een Business Model is een kans om te innoveren/verbeteren,

Nadere informatie

ALLES IN HUIS VOOR JE EIGEN ONDERNEMING

ALLES IN HUIS VOOR JE EIGEN ONDERNEMING ALLES IN HUIS VOOR JE EIGEN ONDERNEMING Infosessie Starten als zelfstandig ondernemer INTRO WAT IS DAT? HOE BEGIN IK ERAAN? a JEZELF INFOR- MEREN b HAALBAAR- HEID c PRAKTISCH d OPSTART 4 WAT KAN UNIZO

Nadere informatie

Starten met een plan. Alles op een rij. Robert Loontjens & Anne de Jong

Starten met een plan. Alles op een rij. Robert Loontjens & Anne de Jong Starten met een plan Alles op een rij Robert Loontjens & Anne de Jong Even voorstellen Robert Loontjens en Anne de Jong Accountmanager MKB Rabobank Parkstad Limburg (045) 533 44 44 bedrijven@parkstadlimburg.rabobank.nl

Nadere informatie

Deelnemer: Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming Dienst Beroepsopleiding

Deelnemer: Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming Dienst Beroepsopleiding Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming Dienst Beroepsopleiding Volledig en duidelijk leesbaar ingevuld terug te sturen (per post) vóór 13 februari 2008 naar: Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming

Nadere informatie

Op zoek naar nieuwe business modellen

Op zoek naar nieuwe business modellen Op zoek naar nieuwe business modellen Oegstgeest, 15 november 2012 Vandaag leg ik uit waarom business as usual dood is Centrale vraag Wie voegt op welk moment waarde toe? Welk gereedschap kunnen we hiervoor

Nadere informatie

Business Model Canvas

Business Model Canvas Business Model Canvas Het Business Model Canvas helpt je jouw Business Model te visualiseren. Met een business model beschrijf je hoe je bedrijf waarde creëert, levert, en verkrijgt. Het geeft een gedeelde

Nadere informatie

Starten als Zelfstandige

Starten als Zelfstandige Starten als Zelfstandige Dinsdag 28 februari 2012 Jobinfodag KU Leuven Koen Lauriks 2011 1 1 UNIZO Definitie ZELFSTANDIG Al wie met eigen middelen en op eigen risico zelfstandig is Starters Eenmanszaken

Nadere informatie

KLANTSEGMENTERING [ BUSINESS MODEL GENERATION CANVAS. ]

KLANTSEGMENTERING [ BUSINESS MODEL GENERATION CANVAS. ] KLANTSEGMENTERING [ BUSINESS MODEL GENERATION CANVAS. ] [ ZOEKTOCHT. ] [ ZOEKTOCHT. ] STARTUP CENTER STARTUP NEXT [ BUSINESS DEVELOPMENT. ] [ WAT IS EEN BUSINESS MODEL?. ] Een Business Model is een kans

Nadere informatie

EEN EIGEN ONDERNEMING STARTEN ALS WEDDING PLANNER. Deel 2

EEN EIGEN ONDERNEMING STARTEN ALS WEDDING PLANNER. Deel 2 Master Executive in Wedding Management EEN EIGEN ONDERNEMING STARTEN ALS WEDDING PLANNER Deel 2 [LES 2] Event & Media Education. Alle rechten voorbehouden. Elke vorm van kopiëren of verspreiding van de

Nadere informatie

VAKFICHE EXAMENCOMMISSIE SECUNDAIR ONDERWIJS

VAKFICHE EXAMENCOMMISSIE SECUNDAIR ONDERWIJS VAKFICHE EXAMENCOMMISSIE SECUNDAIR ONDERWIJS VAK: TOEGEPASTE ECONOMIE Dit is een vakfiche toegepaste economie voor 3de graad bso kantoor. Let op: de inhoud van een vakfiche wordt jaarlijks aangepast. Deze

Nadere informatie

Workshop DNA & Strategie IVN December 2012. Wat gaan we doen vandaag?

Workshop DNA & Strategie IVN December 2012. Wat gaan we doen vandaag? Workshop DNA & Strategie IVN December 2012 Wat gaan we doen vandaag? Workshop DNA & Strategie IVN December 2012 Wat hebben deze bedrijven gemeen? Workshop DNA & Strategie IVN December 2012 Wat gebeurt

Nadere informatie

Coach, docent, coördinator

Coach, docent, coördinator BUSINESS MODEL CANVAS Start Up Factory Bart Sutorius Sheets 27 augustus & 3 september 2015 Coach, docent, coördinator minor Ondernemerschap ACE-HvA minor Entrepreneurship ACE-UvA Snelkookpanweekend medewerkers

Nadere informatie

Infosessie: Hoe stel ik mijn ondernemingsplan op?

Infosessie: Hoe stel ik mijn ondernemingsplan op? Infosessie: Hoe stel ik mijn ondernemingsplan op? Spreker : Joost Deldycke Jurist- vennoot Voor wie maak je een ondernemingsplan? in de eerste plaats voor jezelf voor participant / medevennoot in je project

Nadere informatie

Basis dubbel boekhouden (module A1)

Basis dubbel boekhouden (module A1) Basis dubbel boekhouden (module A1) In deze module maakt de cursist kennis met de techniek van het boekhouden. Er wordt ingegaan op alle belangrijke basisboekingen binnen een onderneming. basisbegrippen

Nadere informatie

Starterslab. Zelfstandig zijn. Zelfstandig worden begint bij een sterk idee en de passie om te ondernemen! aanslaan.

Starterslab. Zelfstandig zijn. Zelfstandig worden begint bij een sterk idee en de passie om te ondernemen! aanslaan. Starterslab Martine Keleman martine.keleman@telenet.be Zelfstandig zijn Zelfstandig worden begint bij een sterk idee en de passie om te ondernemen! Je bent overtuigd dat je een sterk concept hebt dat zal

Nadere informatie

1819 B EL ONS. Zin om uw onderneming op te starten? Denk aan alles! ALLE INFO OM TE ONDERNEMEN IN BRUSSEL

1819 B EL ONS. Zin om uw onderneming op te starten? Denk aan alles! ALLE INFO OM TE ONDERNEMEN IN BRUSSEL Zin om uw onderneming op te starten? Denk aan alles! U hebt beslist een onderneming op te starten. Gefeliciteerd! Voor u ligt een gids in de vorm van een interactieve «checklist». Hierin worden een reeks

Nadere informatie

WERKZOEKEND MET ONDERNEMERSAMBITIES. UNIZO NeleMeers Activiteitencoöperatie Vanessa Becker VDAB Reinhilde Adriaens

WERKZOEKEND MET ONDERNEMERSAMBITIES. UNIZO NeleMeers Activiteitencoöperatie Vanessa Becker VDAB Reinhilde Adriaens WERKZOEKEND MET ONDERNEMERSAMBITIES UNIZO NeleMeers Activiteitencoöperatie Vanessa Becker VDAB Reinhilde Adriaens Infosessie 1. Voorwaarden voor werkzoekenden 2. Begeleidingstraject via Activiteitencoöperatie

Nadere informatie

Het ondernemingsplan

Het ondernemingsplan Meesterproef Dienstverlening & Commercie Meesterproef D&C - Ondernemingsplan Het ondernemingsplan Pleincollege Nuenen Schooljaar 2015/2016 1 Inhoud 1. Korte inleiding... 3 2. Het ondernemingsplan... 4

Nadere informatie

ONDERNEMINGSPLAN. UNIZO i.s.m. CODA Boekhouders

ONDERNEMINGSPLAN. UNIZO i.s.m. CODA Boekhouders ONDERNEMINGSPLAN UNIZO i.s.m. CODA Boekhouders Spreker : Patrick KESSELS Boekhouder Fiscalist Zaakvoerder www.codaboekhouders.be Voor wie maak je een ondernemingsplan? in de eerste plaats voor jezelf voor

Nadere informatie

Leerplandoelstellingen (GO!-onderwijs: 2008/062, 2008/063, 2008/065) DEEL 1 Burgerlijk recht. Inleiding tot het burgerlijk recht

Leerplandoelstellingen (GO!-onderwijs: 2008/062, 2008/063, 2008/065) DEEL 1 Burgerlijk recht. Inleiding tot het burgerlijk recht Leerplandoelstellingen (GO!-onderwijs: 2008/062, 2008/063, 2008/065) DEEL 1 Burgerlijk recht Inleiding tot het burgerlijk recht Je kan het begrip recht (in eigen woorden) omschrijven. ( 1.1) Je kan de

Nadere informatie

Deelnemer: Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming Dienst Beroepsopleiding

Deelnemer: Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming Dienst Beroepsopleiding Versie juli 08 Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming Dienst Beroepsopleiding Volledig en duidelijk leesbaar ingevuld terug te sturen (per post) vóór 3 maart 2009 naar: Vlaams ministerie van Onderwijs

Nadere informatie

START-UP BATTLE looks // business // marketing

START-UP BATTLE looks // business // marketing START-UP BATTLE looks // business // marketing VRAGENLIJST BUSINESSPLAN In samenwerking met INTRO Een onderneming starten in de kapperswereld is meer dan alleen knippen en kleuren. Een goed management

Nadere informatie

Business Model Canvas

Business Model Canvas Business Model Canvas (Bron: Business Model Generatie Osterwalder & Pigneur NL editie) Ben je een ondernemende geest? Denk je constant over hoe je waarde kunt creëren en nieuwe businesses kunt opbouwen,

Nadere informatie

Alles wat een ondernemer in het mkb moet weten. Het ZAken ZAk boekje

Alles wat een ondernemer in het mkb moet weten. Het ZAken ZAk boekje Alles wat een ondernemer in het mkb moet weten Het ZAken ZAk boekje De accountant in uw achterzak Hij die niet kan lachen, moet geen winkel beginnen Inhoudsopgave 3 Een goede start is het halve werk Wie

Nadere informatie

Ondernemingsplan. De basis in 10 stappen. Een leidraad om je bedrijf, de markt en jezelf goed in kaart te brengen. Ik ga starten

Ondernemingsplan. De basis in 10 stappen. Een leidraad om je bedrijf, de markt en jezelf goed in kaart te brengen. Ik ga starten Ondernemingsplan De basis in 10 stappen Een leidraad om je bedrijf, de markt en jezelf goed in kaart te brengen Ik ga starten Hoe maak je een ondernemingsplan? Een ondernemingsplan is de eerste stap naar

Nadere informatie

Praktijkopdracht. Instructie student. Kwalificerend. Ondernemer horeca/bakkerij Meewerkend horeca ondernemer. Uitstroom : Meewerkend horeca ondernemer

Praktijkopdracht. Instructie student. Kwalificerend. Ondernemer horeca/bakkerij Meewerkend horeca ondernemer. Uitstroom : Meewerkend horeca ondernemer Praktijkopdracht Kwalificerend Instructie student Ondernemer horeca/bakkerij Meewerkend horeca ondernemer Uitstroom : Meewerkend horeca ondernemer Niveau : 4 Crebonr. : 25185 Kerntaak : B1-K1 Dossier :

Nadere informatie

Preview. What will. you do. to change. the world. today? Havo/VWO

Preview. What will. you do. to change. the world. today? Havo/VWO Preview What will you do to change the world today? Havo/VWO 3 Inhoudsopgave Day for Change 4 Van microkrediet naar inclusieve financiering 6 Werkblad 1 Over Arm en Rijk 9 Werkblad 2 Diversiteit in microfinanciering

Nadere informatie

1. Eenmanszaak versus vennootschap

1. Eenmanszaak versus vennootschap 1. Eenmanszaak versus vennootschap L E E R D O E L S T E L L I N G E N Je kan - enkele belangrijke voor- en nadelen van zelfstandig ondernemen versus ondernemen via vennootschappen opzoeken en toelichten

Nadere informatie

KREDIETAANVRAAG. Stappen:

KREDIETAANVRAAG. Stappen: KREDIETAANVRAAG Stappen: 1. De Ondernemer 2. De Onderneming en de kredietaanvraag 3. Het Business Model van de onderneming 4. Het Financiële Plan 5. Bijlage(n) Kredietaanvraag Stichting Impulsfonds Utrecht

Nadere informatie

Werken binnen commercieel groen

Werken binnen commercieel groen Profielvak Groen Werken binnen commercieel groen Licentie: Voor het activeren van de licentie kijk op pagina 5 van dit werkboek. COLOFON Uitgeverij: Auteur(s): Inhoudelijke redactie: Illustraties: Edu

Nadere informatie

PROJECT ONDERNEMEN FRIESLAND COLLEGE 2012-2013 LOOPBAAN & BURGERSCHAP ECONOMISCHE DOMEIN 1.2

PROJECT ONDERNEMEN FRIESLAND COLLEGE 2012-2013 LOOPBAAN & BURGERSCHAP ECONOMISCHE DOMEIN 1.2 PROJECT ONDERNEMEN FRIESLAND COLLEGE 2012-2013 LOOPBAAN & BURGERSCHAP ECONOMISCHE DOMEIN 1.2 INHOUDSOPGAVE Inleiding... 3 Opdracht... 4 Doelen... 4 Inhoud... 4 Werkwijze... 5 Productinhouden en beoordeling...

Nadere informatie

Business Model Canvas

Business Model Canvas Business Model Canvas Vivian Vleeshouwers Lekko B.V. Mariëlle Meuffels Philips Industry Consulting 10 Oktober 2013 Agenda - tijdschema 13:30 Welkom en voorstellen Vivian en Mariëlle Korte uitleg Business

Nadere informatie

Kinderen Van Dewindt Starter!

Kinderen Van Dewindt Starter! Kinderen Van Dewindt Starter! Handleiding voor de leerkracht 1. Wat is het? Starter! is een vakoverschrijdend, educatief simulatiespel waarin de speler een kledingwinkel opstart en beheert. Met dit spel

Nadere informatie

Checklist. Startende Ondernemer

Checklist. Startende Ondernemer Checklist Startende Ondernemer De voorbereiding: 1. Bepaal de vijf W s: 1. Wat zijn de producten/diensten die worden aangeboden? 2. Waarom wordt dit bedrijf succesvol? 3. Wat wordt de doelgroep? 4. Welke

Nadere informatie

Module 3: LEER: BEDRIJFSPLANNING MET DE KENNIS VAN NU

Module 3: LEER: BEDRIJFSPLANNING MET DE KENNIS VAN NU WERKBOEK Module 3: LEER: BEDRIJFSPLANNING MET DE KENNIS VAN NU GEBRUIK DIT WERKBOEK VOOR DE OPDRACHTEN UIT MODULE 3 Dit project werd gefinancierd met de steun van de Europese Commissie. De verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Trek jouw ideale klant aan in een oogopslag

Trek jouw ideale klant aan in een oogopslag WERKBOEK Trek jouw ideale klant aan in een oogopslag Naar een sterker, zichtbaarder en aantrekkelijker merk in 3 maanden. Anne Quaars, De Beeldstrateeg, 2016 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave

Nadere informatie

VOORDAT JE START ALS ZZP ER

VOORDAT JE START ALS ZZP ER www.damd.nl Voordat je start als zzp er Voordat je als zzp er gaat starten, is het verstandig om na te gaan of je inderdaad ondernemer wil zijn. Dit kun je doen door aan jezelf vragen te stellen als: zie

Nadere informatie

Hoofdstuk 31. Ondernemingsplan. Persoonlijk plan Marketingplan Financieel plan Organisatieplan

Hoofdstuk 31. Ondernemingsplan. Persoonlijk plan Marketingplan Financieel plan Organisatieplan www.jooplengkeek.nl Ondernemingsplan Persoonlijk plan Marketingplan Financieel plan Organisatieplan Persoonlijk plan Persoonsgegevens Motivatie om ondernemer te worden Sterke punten & zwakke punten 1 Ondernemingsplan

Nadere informatie

Stap 2 WERKBOEK. door

Stap 2 WERKBOEK. door Stap 2 WERKBOEK door Auteursrechten en gebruik met toestemming Niets uit deze online cursus en/of informatie mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt

Nadere informatie

2016

2016 2016 Alle rechten voorbehouden 2015www.power2bloom.be ONLINE Dit zijn 2x GRATIS aanbiedingen van Power2Bloom: E-cursus in 6 delen : Geef jouw Business een Vliegende Start Online Business Magazine Femagine

Nadere informatie

Customer segments: de verschillende groepen mensen en organisaties die een onderneming wil bereiken en bedienen.

Customer segments: de verschillende groepen mensen en organisaties die een onderneming wil bereiken en bedienen. Innovatie theorie en praktijk Auteurs: Alexander Osterwalder & Yves Pigneur. Business Model Canvas Formulier Customer segments: de verschillende groepen mensen en organisaties die een onderneming wil bereiken

Nadere informatie

Infosessie WELKOM. www.syntra-ab.be. www.syntra-mvl.be

Infosessie WELKOM. www.syntra-ab.be. www.syntra-mvl.be Infosessie www.syntra-mvl.be WELKOM Infosessie 1. Voorstelling Traject Maak werk van je zaak 2. Voorstelling Menukaart 3. Starten met je eigen zaak: aandachtspunten 4. Vragenronde Voorstelling traject

Nadere informatie

Praktijk Werkboek. Retail Trainingen. werkboek met opdrachten en vragen

Praktijk Werkboek. Retail Trainingen. werkboek met opdrachten en vragen werkboek met opdrachten en vragen Onderdeel van de Opleidingen Verkopen in de Gemengde Branche en Verkopen in de Speelgoedbranche Retail Trainingen 2 Dit vakinformatieboek is een uitgave van: Vereniging

Nadere informatie

BUSINESS MODEL CANVAS

BUSINESS MODEL CANVAS BUSINESS MODEL CANVAS Gebruik van de tool Template Voorbeeld Business Model Canvas Het Business Model Canvas helpt je jouw bedrijf te visualiseren. Met een business model beschrijf je hoe je bedrijf waarde

Nadere informatie

Sterk van start. met een ondernemingsplan

Sterk van start. met een ondernemingsplan Sterk van start met een ondernemingsplan Financieel plan: How to be a millionair? Welkom Sterk van start met een ondernemingsplan Elles Derrez Manager MKB Thijs Grijsbach Accountmanager MKB 2 Wat is een

Nadere informatie

Sint-Jan Berchmanscollege

Sint-Jan Berchmanscollege Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure 7 Retail (7de jaar BSO) Leerlingprofiel Je hebt het zesde jaar Retail achter de rug. Je wil jouw kansen op de arbeidsmarkt vergroten en bovendien een diploma van

Nadere informatie

Samenvatting Economie hoofdstuk 3 management en organisatie

Samenvatting Economie hoofdstuk 3 management en organisatie Samenvatting Economie hoofdstuk 3 management en organisatie Samenvatting door J. 1369 woorden 10 februari 2014 5,5 2 keer beoordeeld Vak Economie 3.1 a -werken als werknemer: in dienst van bedrijf, solliciteren

Nadere informatie

Sint-Jan Berchmanscollege

Sint-Jan Berchmanscollege Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure 7 Retail (7de jaar BSO) Leerlingprofiel Je hebt het zesde jaar Retail achter de rug. Je wil jouw kansen op de arbeidsmarkt vergroten en bovendien een diploma van

Nadere informatie

Nieuwe verdienmodellen

Nieuwe verdienmodellen INLEIDING Welk antwoord krijg je als je iemand vraagt wanneer een bedrijf het goed doet? Negen van de tien keer krijg je te horen dat een bedrijf het goed doet als het een hoge omzet heeft en veel winst

Nadere informatie

Voka Open Bedrijvendag

Voka Open Bedrijvendag Voka Open Bedrijvendag Met je klas naar de Open Bedrijvendag en omgekeerd Inleiding voor de leerkracht Gefeliciteerd! Weldra ga je met de klas tijdens de Voka Openbedrijvendag op bezoek bij een onderneming.

Nadere informatie

Business Model Canvas & Elevator pitch. Value050 Eelco Bakker

Business Model Canvas & Elevator pitch. Value050 Eelco Bakker Business Model Canvas & Elevator pitch Value050 Eelco Bakker Start Verwachtingen? Vragen? Ervaringen business model canvas? Ervaringen elevator pitch? 14.00-16.15 BMC 16.15-17.00 Pitchen 1. Het business

Nadere informatie

Business model canvas. Connie Smits

Business model canvas. Connie Smits Business model canvas Connie Smits Inhoud Business model canvas... 3 Customer Segments... 4 Value Proposition... 5 Customer Relationships... 6 Channels... 7 Revenu Streams... 8 Key Resources... 9 Key Activities...

Nadere informatie

Running Lean. Op zoek naar een ondernemingsmodel dat werkt. Innovatiecentrum Vlaams Brabant 28/02/2014 peter.rutten@innovatiecentrum.

Running Lean. Op zoek naar een ondernemingsmodel dat werkt. Innovatiecentrum Vlaams Brabant 28/02/2014 peter.rutten@innovatiecentrum. Running Lean Op zoek naar een ondernemingsmodel dat werkt Innovatiecentrum Vlaams Brabant 28/02/2014 peter.rutten@innovatiecentrum.be Intro Running Lean Wanneer zijn starters succesvol? Klanten zijn geïnteresseerd

Nadere informatie

Junior Company op vmbo basis, kader en gemengd (profiel economie en ondernemen)

Junior Company op vmbo basis, kader en gemengd (profiel economie en ondernemen) Junior Company op vmbo basis, kader en gemengd (profiel economie en ondernemen) Tijdens Junior Company richten de leerlingen hun eigen company op en deze runnen ze één schooljaar. Ze verdelen functies,

Nadere informatie

Werkboek Introductie Het belangrijkste doel van de introductie is dat we elkaar beter leren kennen en dat we de verwachtingen kunnen managen.

Werkboek Introductie Het belangrijkste doel van de introductie is dat we elkaar beter leren kennen en dat we de verwachtingen kunnen managen. Werkboek Introductie Het belangrijkste doel van de introductie is dat we elkaar beter leren kennen en dat we de verwachtingen kunnen managen. Oefening Deel jouw verwachtingen Wat is de reden waarom je

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Mijnondernemingsplan.rtf Pagina 2 van 20Mijnondernemingsplan.rtf Pagina 2 van 20

Inhoudsopgave. Mijnondernemingsplan.rtf Pagina 2 van 20Mijnondernemingsplan.rtf Pagina 2 van 20 Ondernemingsplan Inhoudsopgave 1. Ondernemer... 4 1.1. Persoonlijke gegevens... 4 1.1.1. Persoonlijke gegevens... 4 1.1.2. Opleiding... 4 1.1.3. Arbeidssituatie... 4 1.2. Medeondernemer... 4 1.2.1. Medeondernemer(s)...

Nadere informatie

U heeft zojuist een voorbeeld ondernemingsplan gedownload vanuit MKB Bankadvies. Wij wensen u veel succes. Vragen?...info@mkbbankadvies.

U heeft zojuist een voorbeeld ondernemingsplan gedownload vanuit MKB Bankadvies. Wij wensen u veel succes. Vragen?...info@mkbbankadvies. U heeft zojuist een voorbeeld ondernemingsplan gedownload vanuit MKB Bankadvies. Wij wensen u veel succes. Vragen?...info@mkbbankadvies.nl Samenvatting Het woord samenvatting zegt hier natuurlijk eigenlijk

Nadere informatie

3. Een opleidingsdomein kiezen

3. Een opleidingsdomein kiezen Edu4all LOB 3. Een opleidingsdomein kiezen Licentie: Voor het activeren van de licentie kijk op pagina 5 van dit werkboek. COLOFON Uitgeverij: Auteur(s): Inhoudelijke redactie: Bronvermelding: Illustraties:

Nadere informatie

BEDRIJFSBEHEER BEDRIJFSBEHEER THEORIE + OEFENINGEN

BEDRIJFSBEHEER BEDRIJFSBEHEER THEORIE + OEFENINGEN BEDRIJFSBEHEER BEDRIJFSBEHEER THEORIE + OEFENINGEN WWW.BEDRIJFSBEHEERDIPLOMA.BE 1. INHOUDSOPGAVE 2. Het examen 6 2.1 Hoe inschrijven? 6 2.2 Waar vinden de examens plaats? 7 2.3 Wanneer nemen de examens

Nadere informatie

Sint-Jan Berchmanscollege

Sint-Jan Berchmanscollege Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure ADMINISTRATIE & RETAIL (3de graad BSO) Leerlingprofiel Je bent 16-17 jaar. Je kiest voor een studierichting in de derde graad. Je wil meer te weten komen over het

Nadere informatie

killer CV waarmee je in no-time aan tafel zit met de recruiter?

killer CV waarmee je in no-time aan tafel zit met de recruiter? Hoe maak je een killer CV waarmee je in no-time aan tafel zit met de recruiter? 5 CV geheimen die je concurrentie niet toepast dit e-book wordt je aangeboden door 1 Hoe maak je een killer CV waarmee je

Nadere informatie

Business Model Analyse met het Canvas André Miedema

Business Model Analyse met het Canvas André Miedema klantwaarde financieel rendement geluk Business Model Analyse met het Canvas André Miedema www.hetzuiderlicht.nl Kennismaking Canvas http://www.businessmodelgeneration.com/canvas Business Model Canvas:

Nadere informatie

Sint-Jan Berchmanscollege

Sint-Jan Berchmanscollege Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure 7 Retail (7de jaar BSO) Leerlingprofiel Je hebt het zesde jaar Retail of Administratie achter de rug. Je wil jouw kansen op de arbeidsmarkt vergroten en bovendien

Nadere informatie

Business Ondernemingsplan opstellen en uitvoeren. Inleiding

Business Ondernemingsplan opstellen en uitvoeren. Inleiding Inleiding Nederland heeft meer ondernemers nodig, zeker nu met de economische crises. Jongeren worden in Nederland vooral opgeleid om te werken voor een baas, maar in werkelijkheid wordt 1 op de 8 jongeren

Nadere informatie

Het eigen adviesbureau De eigen winkel (vaardigheidstoets voor de opleidingen Mode en Interieuradviseur)

Het eigen adviesbureau De eigen winkel (vaardigheidstoets voor de opleidingen Mode en Interieuradviseur) Het eigen adviesbureau De eigen winkel (vaardigheidstoets voor de opleidingen Mode en Interieuradviseur) MODULE 5: HET MARKETINGPLAN Inhoud: SWOT-analyse concurrentie-onderzoek conclusies marktonderzoeken

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding 6. 1 Introductie 7 Ondernemerschap in Nederland 8 Drie manieren om een bedrijf te starten 8 IK als ondernemer 9

Inhoud. Inleiding 6. 1 Introductie 7 Ondernemerschap in Nederland 8 Drie manieren om een bedrijf te starten 8 IK als ondernemer 9 Inhoud Inleiding 6 1 Introductie 7 Ondernemerschap in Nederland 8 Drie manieren om een bedrijf te starten 8 IK als ondernemer 9 2 Instanties in Nederland 13 Belangrijke instanties voor ondernemers 14 Kamer

Nadere informatie

KICK op meer klanten

KICK op meer klanten KICK op meer klanten Word gevonden met de KICK-methode Daisy Goddijn ebookpoint COLOFON KICK op meer klanten oktober 2011- Daisy Goddijn, ebookpoint Versie 1.1 Daisy Goddijn ebookpoint www.ebookpoint.nl

Nadere informatie

Contacteer gerust uw Client Advisor als u hulp nodig hebt bij het invullen van dit formulier. Naam:... Voornaam:... T +32 /... M +32 /

Contacteer gerust uw Client Advisor als u hulp nodig hebt bij het invullen van dit formulier. Naam:... Voornaam:... T +32 /... M +32 / Securex Integrity PB 10.600 1040 BRUSSEL (Aanvraag bedoeld in art. 11, 3, 6e lid van KB nr. 38 van 27/07/1967) Met dit formulier vraagt u een vermindering van uw voorlopige bijdragen. U moet met bewijsstukken

Nadere informatie

Checklist Starters. Checklist Startende coaches, therapeuten, trainers Checklist ZZP-er

Checklist Starters. Checklist Startende coaches, therapeuten, trainers Checklist ZZP-er Checklist Starters Checklist Startende coaches, therapeuten, trainers Checklist ZZP-er 1. Wat is jouw motivatie om te gaan starten? Starten vanuit jouw passie en jouw diepste verlangens geeft de grootste

Nadere informatie

Elementaire kennis Bedrijfseconomie

Elementaire kennis Bedrijfseconomie Elementaire kennis Bedrijfseconomie Werkboek Peter H.C. Hintzen Licentie: Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur(s): Peter H. C. Hintzen Titel: Elementaire

Nadere informatie

Ondernemingsplan. Alles op een rij. 3 november 2018

Ondernemingsplan. Alles op een rij. 3 november 2018 Ondernemingsplan Alles op een rij 3 november 2018 Ondernemingsplan Alles op een rij Ellen van Westen 30 juni 2018 Ondernemingsplan Alles op een rij Bruno Slappendel 30 juni 2018 Financieel plan: How to

Nadere informatie

BEDRIJFSBEHEER DERDE GRAAD BSO-KSO-TSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. September 2008 VVKSO BRUSSEL D/2008/7841/048

BEDRIJFSBEHEER DERDE GRAAD BSO-KSO-TSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. September 2008 VVKSO BRUSSEL D/2008/7841/048 BEDRIJFSBEHEER DERDE GRAAD BSO-KSO-TSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS September 2008 VVKSO BRUSSEL BEDRIJFSBEHEER DERDE GRAAD BSO-KSO-TSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL September 2008 Vlaams

Nadere informatie

In het begin moeten wij vooral op de kosten leggen en niet teveel geld uitgeven. Dus gratis is natuurlijk beter.

In het begin moeten wij vooral op de kosten leggen en niet teveel geld uitgeven. Dus gratis is natuurlijk beter. 3. INFORMATIE VOOR STARTENDE ONDERNEMERS Als jij een onderneming wil opstarten, kan jij beroep doen op en aantal organisaties waar jij meer informatie kunt vinden en waar jij tevens administratieve of

Nadere informatie

ERKEND BOEKHOUDER-FISCALIST WORDEN. Verantwoordelijke uitgever: Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten

ERKEND BOEKHOUDER-FISCALIST WORDEN. Verantwoordelijke uitgever: Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten ERKEND BOEKHOUDER-FISCALIST WORDEN Verantwoordelijke uitgever: Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten 10/2017 DE BEROEPSACTIVITEITEN DE 2 BEROEPSPERSPECTIEVEN Fiscaliteit Boekhouder-fiscalist

Nadere informatie

WHITEPAPER BUSINESS MODEL CANVAS

WHITEPAPER BUSINESS MODEL CANVAS WHITEPAPER BUSINESS MODEL CANVAS WHITEPAPER BUSINESS MODEL CANVAS Het businessplan is het startpunt voor veel ondernemers, alleen is het iets statisch. Een businessmodel daarentegen is de manier waarop

Nadere informatie

Duaal leren, dat is vaardigheden ontwikkelen op school én op de werkvloer. Dat biedt heel wat voordelen voor alle partijen. Als jongere vind je na je

Duaal leren, dat is vaardigheden ontwikkelen op school én op de werkvloer. Dat biedt heel wat voordelen voor alle partijen. Als jongere vind je na je Duaal leren Duaal leren, dat is vaardigheden ontwikkelen op school én op de werkvloer. Dat biedt heel wat voordelen voor alle partijen. Als jongere vind je na je studies sneller een job én ben je helemaal

Nadere informatie

Start up Talk 10/02. Unizo 1

Start up Talk 10/02. Unizo 1 Start up Talk 10/02 Unizo 1 Voor UNIZO: Ondernemen met eigen middelen. Maar ook op eigen risico. Intro Wat is dat? Hoe begin ik eraan? Wat kan UNIZO voor u doen? Gestart. En nu? Vragen 2 In deze crisis?...

Nadere informatie