Rapport DEPUTATEN BETREKKINGEN BUITENLANDSE KERKEN (BBK) aan de Synode Hasselt 2011

Transcriptie

1 Rapport DEPUTATEN BETREKKINGEN BUITENLANDSE KERKEN (BBK) aan de Synode Hasselt Inleiding. De tijd tussen de sluiting van de synode te Emmen en het begin van de volgende synode te Hasselt is voor het werk van de deputaten erg kort. Slechts de lopende zaken hebben aandacht gekregen. 2. De opdracht. De Synode van Emmen heeft nieuwe instructies opgesteld. Aan de deputaten is opgedragen: 1. Zij zullen de vastgestelde Regels voor het beoefenen van Zusterkerkrelaties t.a.v. de Liberated Reformed Church te Abbotsford (Canada) inhoud geven in goed overleg met de kerkenraad van Abbotsford. 2. Zij zullen, uitgaande van de hartelijke bereidheid de kerkelijke eenheid te zoeken met allen, die op de grondslag van Schrift, belijdenis en Dordtse kerkorde willen leven, contact zoeken, c.q. contact onderhouden met die kerken in het buitenland die met de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) in Nederland zoals bijeen op de GS Leeuwarden-1990 in correspondentie staan (zoals genoemd onderpunt 4). 3. Het doel van deze contacten is om de wettigheid van de recente vrijmaking en van het kerkverband van De Gereformeerde Kerken in Nederland aan deze kerken over te brengen en hen te verzoeken deze wettigheid te erkennen als voortvloeiende uit de gehoorzaamheid aan Gods Woord en de binding aan de belijdenis van de kerk en de Dordtse kerkorde van De Gereformeerde Kerken. 4. Zij zullen contacten onderhouden, blijven zoeken of zo mogelijk intensiveren met de volgende kerken omdat God ons roept tot eenheid op grond van Schrift en belijdenis: de Free Reformed Churches of Australia (FRCA), die Vrye Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika (VGKSA, Zuid-Afrika), de Korean Presbyterian Churches (KPC, Korea), de Gereja Gereja Reformasi di Indonesia N.T.T. (GGRI, Indonesië), de Evangelical Presbyterian Church (EPC, Ierland), de Free Church of Scotland (FCS, de Free Church of Scotland (Continuing), Schotland), Reformed Presbyterian Church of Ireland (RPCI, eveneens Ierland), de Free Reformed Churches of the Philippines (FRCP, Philippijnen) en de Reformed Churches in the United States (RCUS, Verenigde Staten). 5. Zij zullen in het contact met de onder punt 4 genoemde kerken deze blijven waarschuwen op grond van Gods Woord dat het contact dat die kerken wensen te behouden met de GKv, niet verenigbaar is met contact met De Gereformeerde Kerken. 6. Zij krijgen m.b.t. de Australische kerken de opdracht: 1

2 a. richting de FRCA niet alleen haar diepe teleurstelling uitspreken over de genomen besluiten richting de GKv en DGK, maar ook haar grote bezorgdheid betreffende het ernstige tekort aan Schriftuurlijk onderscheidingsvermogen binnen de FRCA zelf; de FRCA op te roepen om van haar verkeerde beoordelingen terug te komen, op te komen voor het recht en de eer van de Heer der Kerk en te verwerpen alles wat tegen Gods Woord ingaat. b. Zij zullen daarbij gebruik maken van een Engelstalige versie van de brief van de GS van Emmen aan de GKv. c. pas nieuwe pogingen te ondernemen om eventueel met de FRCA een zusterkerkrelatie aan te gaan wanneer de FCRA de banden met de GKv verbreekt. d. eventuele ontwikkelingen in de FRCA blijven volgen. 7. Zij zullen op uitnodiging van de kerken in Indonesië alle beschikbare middelen gebruiken om zich op de hoogte te stellen van het Gereformeerde karakter van deze kerken en de kerken in Nederland daarvan op de hoogte brengen. Hiertoe kan behoren het bijwonen van de GS van deze kerken. 8. Zij zullen ten aanzien van de Canadian Reformed Churches (CanRC, Canada en Ver. Staten) het volgende doen: a. richting de CANRC niet alleen haar diepe teleurstelling uitspreken over de genomen besluiten richting de GKv en DGK, maar ook haar grote bezorgdheid inzake het ernstige tekort aan Schriftuurlijk onderscheidingsvermogen binnen de CANRC zelf; de CANRC oproepen om van haar verkeerde beoordelingen terug te komen, op te komen voor het recht en de eer van de Heer der Kerk en te verwerpen alles wat tegen Gods Woord ingaat. b. Zij zullen daarbij gebruik maken van een Engelstalige versie van de brief van de GS Emmen aan de GKv. c. pas nieuwe pogingen te ondernemen om met de CANRC een zusterkerkrelatie aan te gaan wanneer de beschuldiging aan het adres van De Gereformeerde Kerken van scheurmakerij wordt teruggenomen. d. eventuele ontwikkelingen in de CANRC blijven volgen. 9. Zij zullen ten aanzien van de Vrye Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika (VGKSA, Zuid-Afrika) eenzelfde benadering volgen als onder 8. uiteengezet is t.a.v. de CANRC. 10. Zij zullen in hun contacten o.a. gebruik maken van Engelstalige documenten waarin de gronden voor de Vrijmaking 2003 en de wettigheid van De Gereformeerde Kerken in Nederland worden uiteengezet en dient uit te komen dat De Gereformeerde Kerken, zoals bijeen in Emmen 2009, de begeerte hebben de eenheid te onderhouden met de bovengenoemde zusterkerken. Daarin zal gebruik gemaakt worden van vertalingen van de synodebesluiten van 2

3 GS Mariënberg 2005, GS Zwolle 2007 en GS Emmen 2009 aangaande oude synodebesluiten Zo nodig kan tevens nog gebruik gemaakt worden van één of meerdere van de volgende documenten: - de brochure Do not take Words away from this Book of Prophecy (verweerschrift tegen de GKv brochure Not beyond what is written en antwoord op het appèl van de GKv d.d. 2006), - Deed of Liberation or Return (Akte van Vrijmaking of Wederkeer) d.d. september 2003, - de brochure Let us repent (Laten wij ons bekeren) d.d. februari Call to Reformation d.d. februari Zij zullen, indien gewenst, de buitenlandse zusterkerken dienen met nadere toelichting op de ontwikkelingen binnen de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt). 12. Zij zullen, waar wenselijk en mogelijk in deze contacten mondeling een nadere toelichting geven, zo nodig in een gezamenlijke vergadering met afgevaardigden van de betrokken kerken. 13. Zij zullen antwoorden op reacties van de kant van buitenlandse kerken die betrekking hebben op de zusterkerkrelatie met onze kerken. Zij zullen kerkleden die tijdelijk in het buitenland verblijven, op hun verzoek, dienen met adviezen m.b.t. kerkgang en deelname aan het kerkelijk leven ter plaatse. 14. Zij stellen aan het begin van hun activiteiten een concept-begroting op van de te verwachten uitgaven en dienen die in bij Deputaten Financieel Beheer. 15. Zij kunnen voor het uitvoeren van de opdrachten beschikken over de nodige financiële middelen die worden verstrekt door Deputaten Financieel Beheer. 16. Zij zullen van hun werk rapport uitbrengen aan de eerstkomende generale synode van De Gereformeerde Kerken en dit rapport, eventueel aangevuld met voorstellen, vier maanden voor aanvang van de synode aan de roepende kerk en tevens aan de archivaris van de Generale Synode doen toekomen. 17. Zij zullen hun archief zowel in papieren- als ook in digitale vorm (pdf-formaat op cd-rom) uiterlijk na zes jaar overdragen aan de archivaris van de Generale Synode. 3. Samenstelling deputaatschap. Door de synode zijn de volgende broeders als deputaten BBK benoemd: Joh.Houweling(samenroeper) P.Drijfhout Ds. S. de Marie (adviseur) A. van der Net Dr. P. van Gurp 3

4 3.1. Vergaderingen: De deputaten hebben 4 keer vergaderd: 28 april 2011, 19 mei 2011, 16 juni 2011 en 15 september 2011 Daarnaast is er veelvuldig overleg geweest via Uitvoering. 4.1 Werkzaamheden. In opdracht van de synode hebben deputaten zich vooral met de volgende zaken beziggehouden. Tussen haakjes is met nummers aangegeven met welke instructies deze zaken samenhangen. 1. Gesprek met de deputaten van de FRCA (4, 6 ). 2. Uitgeven en twee maal per jaar digitaal verzenden van het Engelstalig Magazine genaamd REFORMED CONTINUA. Tevens een toegankelijke website behorend bij het Magazine in standhouden (10). 3. Rapport synode Hasselt (16). 4. Verzenden van de acta van de synode Zwolle (digitaal) naar de Geref.Kerken in Australië (FRCA), Canada (CANRC en Abbotsford) en Zuid-Afrika (VGKSA) (2, 4). 5. De instructies en regels voor de zusterkerkrelaties zijn aan de kerkenraad van Abbotsford gestuurd (15 juni 2011) met het verzoek daarop eventueel commentaar te leveren (1). 6. Vraag over onderdeel van instructie. De hierboven genoemde zaken zullen in dit rapport verder uitgewerkt worden. 4.2 Australië Inleiding De Australische kerken (FRCA) hopen in juni 2012 hun volgende synode te houden in Rockingham. Er is op 20 mei 2011 een gesprek geweest met deputaat W.van der Ven, nadat er eerder met de afgevaardigden naar de GKv-synode Harderwijk geen gezamenlijk moment gevonden kon worden voor een gesprek. Op genoemde datum is er met elkaar gesproken over de huidige situatie in de FRCA, DGK en de opstelling tegenover de GKv. Een gezamenlijk verslag vindt u als bijlage bij dit rapport (Bijlage III). In deze bespreking is onze diepe teleurstelling en onze grote bezorgdheid uitgesproken betreffende het tekort aan Schriftuurlijk onderscheidingsvermogen binnen de FRCA. Ook is gewaarschuwd om Schrift en belijdenis voor leer en leven voluit te blijven erkennen. Er is tevens gesproken dat voor een nieuwe poging om te 4

5 komen tot een zusterkerkrelatie met de FRCA zij eerst de banden met de GKv moet verbreken. Op dit moment zijn er geen veranderingen ten opzichte van onze rapportage van 2009 aan Emmen. Wel kunnen we vermelden dat de toonzetting in de brieven van de FRCA aan de GKv meer vermanend is geworden en er door de FRCA duidelijk en uitvoerig over de inhoud van de vermaningen wordt gesproken. De deputaten van de FRCA hebben ook gesprekken gevoerd met de GKN en een deputaat van de FRCA heeft bij de GKN Kampen een kerkdienst bezocht. De deputaten FRCA hebben geen van onze kerkdiensten bezocht. Een deputatenrapport van de FRCA voor buitenlandse kerken aan de Synode te Rockingham 2012 hopen we eind van dit jaar (2011) te ontvangen. Voor onze opdracht verwijzen we naar de besluiten van Synode Emmen, die ongewijzigd van kracht kunnen blijven. 4.3 Webmagazine Reformed Continua Deputaten zijn in 2009 gestart met het Engelstalig tijdschrift Reformed Continua. De eerste uitgave was in januari 2009 en de zesde uitgave verscheen in mei We hopen het tijdschrift per 3 maanden (4x per jaar i.p.v. 2x per jaar) uit te gaan geven waardoor het aantal pagina s per uitgave minder zal zijn en het daardoor beter leesbaar zal worden. Zowel in Australië, Canada,Zuid Afrika, Indonesie en Amerika zijn veel jonge ambtsdragers de Nederlandse taal niet meer machtig. Zij zijn voor informatie over de Nederlandse kerkelijke situatie aan gewezen op stukken in de Engelse taal. Dat daar behoefte aan is blijkt steeds meer uit contacten in Canada, Australië, Zuid Afrika, Indonesie en Amerika. Het tijdschrift wordt over de hele wereld gelezen en er zijn totaal ca. 442 digitale abonnementen. Daarnaast wordt de website door veel mensen uit verschillende kerken bezocht. 4.4 De Gereformeerde kerken in Indonesië Na het gesprek dat in 2010 plaats vond is er geen contact meer geweest. Uit het rapport van de GKv deputaten buitenlandse kerken aan de GS Harderwijk blijkt dat deze kerken de band met de GKv niet willen verbreken 1. 1 Predikanten van de GGRI-NTT, op bezoek in Nederland, hebben naar aanleiding van een verzoek van de Gereformeerde Kerken (hersteld) GK(h) voor een zusterkerkrelatie, met nadruk gesteld dat de GGRI-NTT de relatie met de GKv niet zullen verbreken. (BBK rapport GKV ) 5

6 4.5 De Canadese kerken (CANRC) Bespreking Rapport van de Canadese Deputaten aan de synode te Burlington (Korte samenvatting) Beoordeling ontwikkelingen binnen GKv Algemeen Aan de synode van Burlington 2010 rapporteren de deputaten het volgende: Voorafgaand aan de synode Zwolle 2008 hebben we verschillende documenten en webadressen ontvangen, waar we de documenten betreffende de synode Zwolle konden vinden. De meeste waren in het Nederlands, alhoewel een paar rapporten in het Engels waren vertaald. De vertaalde rapporten waren: Men and Women in the Church en Church Unity. De reden dat deze rapporten vertaald waren is dat de synode en deputaten van de GKv de reacties wilden horen van de buitenlandse afgevaardigden over deze rapporten. Op dinsdagmiddag, 27 mei 2008, werd er een gesloten vergadering gehouden met de buitenlandse afgevaardigden en aan deze afgevaardigden werd dringend verzocht vrij en open te zijn over hun evaluatie van de twee rapporten die in het Engels waren vertaald. Het zou niet gepast zijn om bekend te maken wat precies in deze gesloten sessie is besproken, behalve om mee te delen dat een aantal broeders de gelegenheid gebruikten om op een zeer openhartige, directe manier te spreken. Hoewel het idee om een Foreigners Week te houden, in sommige opzichten een goed idee was, is het spijtig dat er geen echte gelegenheid was om samen als Canadese en Nederlandse deputaten te spreken. Ook was het teleurstellend dat we slechts twee zaken op de agenda van de synode konden behandelen. Over andere zaken kon niet worden gediscussieerd, gezien het tijdsschema van de synode, gebrek aan vertaald materiaal en andere factoren. Specifiek De eerste zaak waar de deputaten voor werden uitgenodigd om over te spreken was de rol van de vrouw in de kerk. Een synode-commissie had een voorlopig concept met voorstellen met verschillende benaderingen betreffende deze zaak. Dit concept kreeg veel commentaar van zowel synodeleden als de bezoekende afgevaardigden. Terwijl sommigen er voor waren, vroegen anderen zich af wat de onderliggende hermeneutiek is en wat ze beschouwen als een hellend karakter van het rapport. Zij drukten ook zorg uit waar dit rapport en de aanbevelingen van dit rapport de GKv in Nederland zal brengen. Het tweede rapport over binding aan belijdenis in verband met de Nederlands Gereformeerde Kerk ontlokte meer dan een klein debat. De commissie die dit rapport voorbereidde was verdeeld in een meerder- en minderheid. De meerderheid was van mening dat de GKv zich voort moest bewegen met de Nederlands Gereformeerde Kerk omdat er een nieuwe openheid was naar 6

7 een binding aan de belijdenis in die kerken. Echter in het minderheidsrapport vroeg men zich dit af, omdat deze zelfde kerken in principe al hadden besloten om alle ambten voor vrouwen open te stellen. Globaal uitten de afgevaardigden hun steun aan het minderheidsrapport en waarschuwden tegen het aannemen van het meerderheidsrapport. Enige weken nadat wij vertrokken waren, nam Synode Zwolle de zaak van deze twee rapporten weer op. Het besloot de meeste aanbevelingen van het rapport betreffende de rol van de man en vrouw in de kerk aan te nemen en benoemde een aantal commissies om de zaak verdere te bestuderen en met praktische toepassingen te komen. Wat betreft het rapport over binding aan de belijdenis besloot de synode om meer in de lijn van het minderheidsrapport verder te gaan en droeg de commissie, die zich met deze zaak bezighoudt, op om verder te spreken met de Nederlands Gereformeerde Kerk over binding aan de belijdenis en vrouwen in het ambt. Evaluatie door Deputaten van Canadian Reformed Churches. Van het bovengenoemde is duidelijk dat de inbreng van buitenlandse afgevaardigden impact heeft gehad als het gaat om binding aan de belijdenis. Toch is dit een zaak dat in de toekomst gevolgd moet worden en nadere studie vereist. Met het oog op het rapport van de rol van de vrouw in de kerk is het moeilijk te zeggen wat voor impact de inbreng van de buitenlandse afgevaardigden heeft gehad. Op dit moment kunnen we alleen maar afwachten waar de commissies, die deze zaak behartigen, mee komen. Zonder twijfel moeten we, als het nodig is, bereid zijn deze zaak in de toekomst verder te bespreken. Wat ons zorgen baart over de beide rapporten is echter de toenemende grote rol die sociologie schijnt te spelen. Het schijnt dat aan sociologische theorieën, modellen, vormen van onderzoek en evaluaties te gewichtig en te belangrijk gevonden worden. Dit is een zaak van zorg, daar de Kerk wordt gevormd en geregeerd door God en het Woord van God en niet door sociale wetenschap. Andere zaken Wat betreft de zaak van de nieuwe gezangen blijkt dat de verdeeldheid afneemt en de GKv betere procedures heeft aangenomen om bestaande gezangen te evalueren 7

8 en ze op te nemen in het kerkelijk leven. Als het kerkboek eenmaal compleet is, zullen we deze zaak beter kunnen evalueren. We kregen geen gelegenheid op de synode van Zwolle om met de Nederlandse deputaten te spreken over het vierde Gebod en Scheiding en Hertrouwen. Er moet ook op gewezen worden dat Synode Smithers de deputaten instructies gaf om te zien hoe de besluiten omtrent het vierde Gebod in de praktijk uitwerken. Zo te zien is het een redelijke vraag, echter is het in de praktijk een bijna onmogelijke vraag om hieraan te voldoen. We zouden synode Burlington dringend willen verzoeken om om ons ervan te verzekeren dat ons toekomstig mandaat zich zal beperken tot daadwerkelijke beslissingen,- (die we kunnen evalueren,-) in plaats van te zien hoe het in de praktijk verloopt, wat voor ons bijna onmogelijk is om te evalueren. Een nieuwe en andere zaak, die is ontstaan sedert synode Smithers, heeft te maken met personen die aan de Theologische Universiteit te Kampen verbonden zijn. Eerst lezen we over omstreden opmerkingen gemaakt door dr. G. Harinck in de Nederlandse pers. Ten tweede werden we geconfronteerd met de benoeming van dr. S. Paas, een benoeming die een bliksemafleider bleek te zijn voor meer kritiek gericht aan de Theologische Universiteit Met betrekking tot de opmerkingen van dr. G. Harinck hebben we onze teleurstelling uitgesproken op de Synode Zwolle, dat degene die leiding hebben, hem niet hebben opgeroepen om zijn opmerkingen terug te nemen. Een ontwijkende verontschuldiging is geen vervanger voor een duidelijk terugnemen. Met betrekking tot de opmerkingen van dr. S.Paas zijn we teleurgesteld dat een Theologische Hogeschool, die belijdt zuiver Schriftuurlijk en gereformeerd te zijn, een leraar benoemt die een dissertatie schrijft en verdedigt dat zo veel concessies doet met betrekking tot vrijzinnige wetenschap. Aanbevelingen De Deputaten Betrekkingen Buitenlandse Kerken adviseren Synode Burlington 2010 het volgende: 1. De kerkelijke betrekkingen met de GKv te continueren. 2. Om de ontwikkelingen betreffende de kwaliteit of inhoud van de nieuwe gezangen te blijven volgen. 8

9 3. Aan de zaak van bijbelse hermeneutiek prioriteit te geven, dit met de deputaten van GKv te bespreken en via hen met de aangewezen commissies van de synode. 4. Om wegen te vinden om een conferentie te organiseren over Hermeneutiek waaraan professoren deelnemen die momenteel les geven te Hamilton, Kampen en misschien elders. 5. Speciaal aandacht geven aan het komend rapport over de rol van de vrouw in de kerk en aan besprekingen die nu plaats vinden tussen de GKv en de Nederlands Gereformeerde Kerken. 6. Teleurstelling te uiten dat: a. Synode Zwolle van de GKv niet heeft geëist dat één van de professoren die les geeft aan de TU te Kampen, zijn omstreden opmerkingen terug te nemen. b. De TU geen grotere zorg heeft besteed aan een recente benoeming (dr. S. Paas). Tot zover het rapport van de Commissie Relaties met Kerken in het Buitenland over de GKv. Wat CRCA (Committee on relations with churches abroad of the Canadian Reformed Churches) rapporteren aan GS Burlington 2010 over de GKH. De synode Smithers 2007 besloot om het verzoek van GKH om hen als zusterkerken te accepteren niet aan te nemen. De synode Smithers besloot tevens om de GKH op een broederlijke manier te vermanen over haar onwettige afscheiding. Overeenkomstig de instructie van de synode Smithers werd in juni 2006 een brief ter vermaning gestuurd. Sinds die tijd is er geen antwoord gekomen van de GKH. De Commissie Relaties met Kerken in het Buitenland hebben een exemplaar van een nieuwe publicatie getiteld Continua (Nummer 1, januari 2009) ontvangen. Deze publicatie bevat deel 1 van een serie die het besluit van de synode 2007 (Smithers) bekritiseert om geen kerkelijke banden (ecclesiastical fellowship) met de GKH aan te gaan. Tot zover het rapport van de Commissie Relaties met Kerken in het buitenland over de GKH. Besluit Synode Burlington 2010 aangaande de GKH (DGK) De synode besluit: 1. De contacten met de GKH (DGK) aan de verantwoordelijkheid over te laten van de tijdelijke sub-commissie van de Commissie Relaties met Kerken in het Buitenland die ook de contacten onderhouden met de GKv 9

10 1.1 De commissie het volgende mandaat te geven: In dialoog te gaan met de GKH (DGK) om tot een doorzichtig, duidelijk begrip van hun zorgen en daden te komen. 1.2.Door te gaan om wegen te zoeken om verzoening te bevorderen tussen de GKv en de GKH (DGK). 1.3 Dit alles te doen in nauw contact met de FRCA en de OPC. 1.4 Zes maanden voor de volgende generale synode een uitvoerig rapport van de activiteiten voorleggen aan de die synode. Contacten Deputaten voor Betrekkingen Buitenlandse Kerken met de Canadian Reformed Churches. 1. Er is een verzoek geweest van Ds. Moesker van de Subcommissie van de CRCA om een gesprek te hebben met Ds. de Marie tijdens zijn bezoek aan Canada.(oktober/november 2010) De deputaten hebben dit verzoek besproken en hebben gemeend dat verzoek niet te kunnen honoreren. We hebben daardoor de redenen aangegeven. Zie bijlage IV: brief d.d. 18 oktober 2010 aan Rev. Jack Moesker, CRCA Subcommissie Churches the Netherlands, Owen Sound,ON. Canada. De deputaten BBK stellen in dezelfde brief aan de subcommissie voor, door middel van het schriftelijk uitwisselen van vragen en antwoorden,uiteindelijk toe te werken naar een afrondend gesprek. Dit zal dan gerapporteerd worden aan de volgende synode van de CANRC evenals aan de synode van DGK. 2. Op 25 januari 2011 is er een brief geschreven aan de Canadian Reformed Churches, Committee for Relations with Churches Abroad. Het betreft hier de synodebesluiten van de synode Smithers 2007 aangaande ons verzoek om een zusterkerk relatie met de DGK aan te gaan. Ons verzoek werd door de synode Smithers niet geaccepteerd. Zie bijlage brief d.d. 25 januari 2011 (Bijlage V). Aan het slot van deze brief stellen we hen, de CRCA, voor om aan ons hun vragen te sturen, zodat we hen een schriftelijk antwoord kunnen geven. Wat betreft Abbotsford, delen we hen mee, dat er een vertaling van ons rapport aan Synode Emmen 2010 is gepubliceerd op onze website Reformed Continua en delen hen ook mee dat we alle mogelijke vragen over ons rapport zullen beantwoorden. 3. Brief van CRCA Sub-committee of the Canadian Reformed Churches on Relations with Churches in the Netherlands. De brief, d.d. 1 februari 2011, houdt kort samengevat het volgende in: De sub-commissie wil graag een face to face dialoog. Dat zal, volgens hen, een beter wederzijds begrip bevorderen. De afstand tussen onze landen maken het 10

11 moeilijk om alles volledig te begrijpen wat er de kerken gaande is. Ze verzoeken daarom om een gelegenheid ons als deputaten te ontmoeten zonder de noodzaak van tevoren gestelde voorwaarden. De Canadese deputaten zijn beschikbaar voor zo n vergadering rond de tijd wanneer ze de Synode te Harderwijk van de GKv bezoeken van 28 maart tot 2 april. Zie bijlage brief d.d. 1 februari 2011(Bijlage VI) 4. Brief van CRCA In een brief van 16 maart 2011 (zie bijlage VII) bedanken ze ons zeer voor de gedetailleerde brief van 25 januari Ze hadden gehoopt op een mogelijk informele bijeenkomst terwijl de deputaten hier in Nederland waren, maar ze begrijpen onze bezorgdheid. Daarom zullen ze in de voorgestelde lijn in onze brief verder gaan en onze vragen zo goed als ze kunnen beantwoorden. Tegelijkertijd zullen zij ons hun vragen sturen. Het lijkt hen verstandig met hun vragen te wachten tot zij de Synode van de GKv in Harderwijk hebben bezocht. Dat, hopen ze, zal hen een beter begrip geven van wat er gebeurt en is gebeurd in de GKv en de richting die ze in de toekomst voorstellen te gaan. Ds. de Marie heeft in de afgelopen periode twee keer een bezoek gebracht aan onze zusterkerk te Abbotsford, Canada. Hieronder volgen er twee verslagen (zie bijlagen I en II). 4.6 Zuid Afrika Na jaren een gesprek Zoals in het rapport van de deputaten betrekkingen buitenlandse kerken aan de Generale Synode van Emmen is meegedeeld was er een verzoek van ds. P.G.Boon namens de deputaten betrekkingen buitenlandse kerken van de VGKSA om een gesprek te mogen hebben. Dat gesprek heeft inmiddels plaatsgevonden op 12 oktober Het verslag daarvan is als bijlage bij dit rapport gevoegd (Bijlage VIII). De voorgeschiedenis van dit gesprek is als volgt: De synode van de VGKSA van mei 2005 (Acta artikel 22) besloot om het verzoek van de Gereformeerde Kerken (hersteld) om de zusterkerkrelatie voort te zetten af te wijzen. Zij grondde dat besluit op haar oordeel dat de Gereformeerde Kerken (hersteld) een onjuiste voorstelling van de situatie en van synode-uitspraken had 11

12 gegeven. Daarbij riep zij de Gereformeerde Kerken (hersteld) op om de onttrekking te heroverwegen en de kerkelijke weg tot het einde toe te bewandelen. In een brief van wordt die Vrijmaking prematuur genoemd omdat een groot deel van de synodebesluiten nog niet zou zijn afgerond. In de Acta van de Generale Synode van Zwolle 2007 van de Gereformeerde Kerken (hersteld) wordt vermeld dat de Zuid-Afrikaanse kerken evenals de Canadese kerken enkele jaren daarvoor al de Gereformeerde Kerken (hersteld) beschuldigd hebben van scheurmakerij (artikel 79). In antwoord op bovenvermelde brief van de VGKSA zonden de deputaten betrekkingen buitenlandse kerken op een weerlegging van dat daarin genoemde oordeel inzake de Vrijmaking, met als bijlagen veel informatiemateriaal. Na geruime tijd kwam daarop antwoord, dat van de inhoud van de brief met de meegestuurde stukken kennis was genomen en dat de daarin genoemde zaken zouden worden behandeld. Uit het rapport van de Zuid-Afrikaanse deputaten vernemen wij dat zij ten gevolge van de verwarrende situatie rond de Gereformeerde kerken vrijgemaakt en sommige groepen van kerkleden die zich hebben afgescheiden van die kerken besloten om een extra bezoek naar Nederland te laten brengen om meer duidelijkheid te krijgen in de hele situatie. Dat vonden ze nodig om de synode van Mamelodi in 2011 op een goede en verantwoorde wijze van advies te kunnen dienen. Ds.P.G.Boon werd daarvoor aangewezen. Dat heeft dus geresulteerd in de bespreking met hem. Het gesprek met deputaat ds.p.g.boon We hebben een goed gesprek gehad, waarin van weerszijden informatie is verschaft. Het verslag daarvan is als bijlage bij dit rapport gevoegd. Enkele gegevens uit het gesprek met ds.boon. Over de VGKSA : Totaal zijn er 8 zelfstandige kerken en 6 kerken in wording. Pretoria-Maranatha, Mamelodi en Kaapstad zijn de zendende kerken. De VGK kent twee Classes met elk vier kerken (zij vergaderen 3 of 4 keer per jaar. De GS wordt eens in de drie jaar gehouden. Het aantal kerkleden ligt tussen 1000 en 2000 (ongeveer 1500?). De antithese werkt op twee fronten, enerzijds een strijd tegen de voorvaderverering en anderzijds tegen de westerse secularisatie. De zondagsrust kent de bevolking van Zuid Afrika eigenlijk niet. Dit is zo gegroeid vanuit het verleden. Grote winkels zijn dan ook, naast de vele cafies open. De westers georiënteerde kerken (Pretoria, 12

13 Johannesburg en Kaapstad) kennen wel degelijk de zondagsrust. In de zendingskerken is verder onderricht noodzakelijk. Ook wordt er veel op zondag gewerkt door de niet-westers georiënteerde broeders en zusters. Inherent aan veel banen. Vermaning is dan ook noodzakelijk. Er is een intensieve band met de GKv inzake zending. De financiële steun daarvoor uit Nederland (90%) is groot. Ook is er financiële steun uit Canada(CANRC) en Australië (FRCA) inzake hulpbehoevende kerken. Op onze vraag: U bent voor de financiering van de zending bijna geheel ( 90%) afhankelijk van de Gereformeerde kerken vrijgemaakt. Is dat niet een belemmering om de zusterkerkrelatie met de Gereformeerde kerken vrijgemaakt te verbreken? antwoordde ds.boon: Wij beseffen dat wel, maar zullen zeker daar ons niet door laten leiden. Als die steun zou wegvallen moeten we blijven geloven dat de Heere ons zal helpen. Inzake de houding van de VGKSA ten opzichte van de Gereformeerde kerken vrijgemaakt werd ons verzekerd, dat er verschillende zaken zijn die de VGKSA verontrusten, zoals de zaak Harinck, Paas en het proefschrift van K.van Bekkum. De ontwikkelingen op de TU vervullen de VGKSA met grote zorg. Op de vraag wat de VGKSA doen tegen de afval in de Gereformeerde kerken vrijgemaakt en of daarover ook officiële correspondentie is antwoordde ds. Boon, dat hij op de GS Zwolle-Zuid met betrekking tot een aantal zaken (o.a. het rapport M/V) indringend met de deputaten gesproken heeft, maar dat achteraf blijkt dat de deputaten voortgegaan zijn op de ingeslagen weg en dat er dus niet geluisterd is naar dat wat hij naar voren bracht. Ter zake van de theologische opleiding voor de VGKSA en een eventueel overleg/uitwisseling met de Theologische Universiteit Kampen antwoordde ds.boon dat er een student is die aan de TU te Kampen een opleiding volgt. Voor de niet westerse studenten wordt een eigen opleiding gevolgd die door eigen predikanten en docenten (o.a. ds. Boon) wordt gegeven. Het verslag van dit gesprek werd wederzijds goedgekeurd en is als bijlage van het rapport aan de synode van de VGKSA toegevoegd. Gesprek ds.boon met het voorlopig kerkverband Twee dagen later vond er een gesprek plaats met enkele afgevaardigden van het voorlopig kerkverband. Het verslag van dat gesprek werd eveneens als bijlage bij bovengenoemd rapport van de Zuid-Afrikaanse deputaten gevoegd. 13

14 Uit de mededelingen van de afgevaardigden van het voorlopig kerkverband noteren we enkele bijzonderheden: Er is een aanvraag van een (uit de GKv) afgescheiden groep in Assen. Er is een aanvraag van een (uit de GKv) afgescheiden groep in Goes. Verder is er een (uit de DGK) afgescheiden groep in Peize (heeft zich ruim twee jaar geleden afgescheiden van de DGK en kwam doorvoor rond 2004 uit de GKV; deze groep wil zich graag aansluiten bij de GKN. Op de vraag over de algemene opstelling van de GKN tegenover De Gereformeerde Kerk wordt geantwoord: De relatie met DGK wordt als moeilijk getypeerd. Er is op plaatselijk vlak hier en daar contact, bijv. de afspraak tot een gesprek tussen de gemeente van DGK in Lutten en de `Matrixgemeente` in Hardenberg. De indruk bestaat dat DGK de GKN als scheurkerken ziet, doelende met name op die gemeenten die zich van DGK hebben afgescheiden. Er wordt gemeld dat DGK wel met de `Ichthusgemeente` in Kampen wil praten, maar dat de andere kerken van de GKN er dan niet bij mogen zijn. Er is een klacht dat die groepen die zich van de GKv hebben afgescheiden (zoals Kampen, Assen) aan de ware kerk (bedoeld DGK) voorbij zijn gegaan. De GKN ziet geen grote leerstellige verschillen met DGK. Wel merkt men een radicalistische sfeer in DGK, die uitkomt in bijvoorbeeld het volgende: Je bent niet vrij naar een dienst te gaan waar je kleinkinderen gedoopt worden, bijv. in de GKv. Dat is censurabel. Er heerst een soort `consequentialisme` - verwezen wordt naar al de `en dus en dus en dus...' stellingen in het blad De Bazuin. In de gemeente in Zwolle wilde men bepaalde dingen bespreekbaar maken, maar het gesprek werd uitgedoofd met de vraag: belijd je nog dat deze kerk de ware kerk is? Er is geen zicht op de gebrokenheid, dat er wel degelijk soms voor een tijd twee ware kerken ter plaatse kunnen zijn. Er is het gevoel dat er binnen DGK boven de Schriften uit gebonden wordt. Er zijn wel vragen over de ambtsvisie binnen DGK. Dit is misschien niet direct een leerstellig verschil, maar men ziet wel hiërarchie van enkelen. Over de roeping om tot kerkelijke eenheid te komen antwoorden de afgevaardigden van het voorlopig kerkverband onder meer: De versplintering doet pijn. Het maakt ons nederig. Jezus vergadert zijn kerk niet alleen in je eigen gemeente of kerkverband. Er zijn meer kansels vanwaar het Woord naar waarheid wordt verkondigd elke zondag in Nederland. Het hart van de GKN gaat uit naar de reformatorische hoek. 14

15 Het is belangrijk ook kritisch te zijn op onze eigen traditie. In vrijgemaakte kringen hebben wij in onze aversie tegenover de zgn. Nadere Reformatie misschien het kind met het badwater weggegooid. K. Schilder heeft veel klem gelegd op de zichtbare kerk en zijn volgelingen zijn soms te veel hiermee weggelopen. Vooral op dit punt ervaart men een soort radicalisme in DGK. M.b.t. DGK wordt door de afgevaardigden van het voorlopig kerkverband nog genoemd dat men bewogen en geduldig moet zijn met broeders en zusters in DGK. Veel van hen hebben moeite met het radicalisme van de leiding, zoals dat vooral uitkomt in De Bazuin. Laten we oog houden voor het dynamisch werk van Christus` kerkvergadering. Bij DGK is er te snel kritiek als je spreekt over broeders en zusters in andere kerkverbanden zoals de Gereformeerde Gemeenten. Over de verhouding tussen de VGKSA en de Gereformeerde Kerken (hersteld) antwoordt ds.boon: De VGKSA hebben kort na de Vrijmaking van 2003 een verzoek van DGK ontvangen tot een zusterkerkrelatie. In 2005 hebben de VGKSA op hun synode van Pretoria- Maranata dit verzoek afgewezen, al hebben zij aangegeven dat zij veel zorgen delen met betrekking tot de GKv en dat zij de broederschap met DGK erkennen. Zij hebben DGK opgeroepen de breuk met de GKv weer te helen. Op de synode van Kaapstad 2008 hebben de VGKSA hun deputaten BBK verzocht ook het gesprek met DGK aan te gaan. De synode van de VGKSA In juni 2011 hebben de VGKSA hun synode gehouden. Wij hebben het Kort Verslag van die synode ontvangen alsmede het rapport dat deputaten betrekkingen buitenlandse kerken van de VGKSA aan de synode hebben uitgebracht. Uit beide stukken geven we het voornaamste door uit de onderdelen van het Kort Verslag die betrekking hebben op de Gereformeerde Kerken (hersteld) en het voorlopig kerkverband en ook op wat ten aanzien van de GKv werd gerapporteerd en besloten. De GKv zonden twee afgevaardigden, namelijk ds. J. M. van Leeuwen en zr. E. Blok. De synode beraadde zich apart over de vraag of de vrouwelijke afgevaardigde kon worden ontvangen en zo ja, in welke capaciteit. De deputaten betrekkingen buitenlandse kerken deelden mee dat zij de Nederlandse deputaten hadden verzocht indien enigszins mogelijk (if at all possible ) geen vrouwelijke deputaat te zenden. Maar de Nederlandse kerken bleven erbij de vrouwelijke deputaat toch te zenden. 15

16 De synode sprak uit dat dit ongevoelig (insensitive) was van de Nederlandse kerken en besloot dat zr. Blok alleen in de zaak van de zusterkerkrelatie met de Nederlandse kerken gerechtigd was aan de besprekingen deel te nemen. Het Zuid-Afrikaanse rapport over de gesprekken Wij geven uit dat rapport één en ander door wat betrekking heeft over de Gereformeerde Kerken (hersteld) en het voorlopig kerkverband. Gereformeerde Kerken (hersteld) Het is niet realistisch om nu al een keus te maken tussen, aan de ene kant de zusterkerkrelatie met de GKv voort te zetten en deze met DGK en/of de GKN af te wijzen of misschien aan de andere kant juist omgekeerd. Wat De Gereformeerde Kerken betreft kunnen we vaststellen dat zij een afspiegeling zijn van de GKv van 25 jaar geleden. Zij confronteren de GKv met hun eigen verleden, zowel positief als negatief. De synode van Pretoria Maranata 2005 heeft uitgesproken dat onze kerken de broederschap met De Gereformeerde Kerken te erkennen, maar dat de Vrijmaking van 2003 onwettig was en dat van beide zijden moet worden gewerkt aan het herstel van de scheiding. Er is wel contact geweest via briefwisseling, maar naar de mens gesproken is het niet waarschijnlijk dat de scheiding spoedig kan worden geheeld. Bovendien maken de verontrustende ontwikkelingen binnen de GKv de situatie nog ingewikkelder. Hoewel De Gereformeerde Kerken de wettigheid van de Vrijmaking van 2003 handhaven gebruiken ze die niet als een shibboleth voor nieuwe leden. Conclusie Met het oog op de verontrustende ontwikkelingen binnen de GKv en omdat de broederschap met de broeders en zusters binnen De Gereformeerde Kerken erkend is, moeten de deputaten betrekkingen buitenlandse kerken in de komende jaren onderzoeken of er wettige bezwaren zijn tegen het aangaan van een zusterkerkrelatie met deze kerken. Met het oog op de toenemende zorgen met betrekking tot de GKv is er reden om een verder onderzoek in te stellen naar het bestaansrecht van dit kerkverband. Het voorlopig kerkverband 16

17 Dit kerkverband bestaat deels uit enkele kerken die zich hebben losgemaakt van De Gereformeerde Kerken wegens volgens hen te radicale tendensen. De spreekwoordelijke druppel die de emmer deed overlopen was de vraag of er - ten gevolge van de gebrokenheid van het leven op aarde meer dan één ware kerk in eenzelfde plaats kan zijn, alsmede de beschuldiging van hiërarchie in de manier waarop De Gereformeerde Kerken functioneren. Verder bestaat dit kerkverband uit gemeenten die afkomstig zijn uit de GKv. Dat geldt ook de twee predikanten ds. R. van der Wolf en ds. E. Hoogendoorn. Deze maakt er aanspraak op, samen met de Ichthus gemeente, de wettige voortzetting te zijn van de kerk te Kampen-Noord, waar enkele jaren geleden een scheuring plaatsvond. Voor een buitenstaander is het moeilijk om grip te krijgen op de vele jaren van conflict in Kampen. Het ene deel van de kerkeraad kwam tot de conclusie dat ds. Hoogendoorn als persoon niet bekwaam was als predikant van de gemeente te fungeren. Het andere deel van de kerkeraad stond achter ds. Hoogendoorn vanuit de overtuiging dat het niet ging om persoonlijke zaken, maar om de gereformeerde richting waarin ds. Hoogendoorn wilde verder gaan. Het conflict liep erop uit dat ds. Hoogendoorn tenslotte afgezet werd door de (GKv) kerkenraad van Kampen-Noord, in samenwerking met de synode van Zwolle-Zuid Aan de ene kant stelde de synode vast dat ds. Hoogendoorn op wettige wijze was geschorst. Aan de andere kant stelde de synode vast dat ds. Hoogendoorn na het volgen van enkele procedures die de synode vaststelde - weer beroepbaar kon worden verklaard in de GKv. Hoe zijn die twee besluiten te combineren? Hoe kan een predikant die geschorst en afgezet is in een andere gemeente vruchtbaar werken? In het algemeen kan opgemerkt worden dat het moeilijk is zoals waarschijnlijk het geval is in de hele kerkgeschiedenis om persoonlijke zaken te scheiden van de echte zaken. Is ds. Hoogendoorn als predikant ongeschikt, was hij een scheurmaker, of wilde hij alleen maar verder gaan in de gereformeerde richting? Het is te hopen dat in de toekomst een helder antwoord komt op deze vragen. In ons gesprek met dit kerkverband werd het duidelijk dat zij geen helder beeld hebben van de toekomst. Zij zien veel verdeeldheid onder de gelovigen. Zij herkennen ook oprechte gelovigen en ervaren eenheid met broeders en zusters in de Hersteld Hervormde kerk en de Christelijke Gereformeerde kerken. Hoe moeten de VGKSA dit kerkverband beoordelen? Die vraag is temeer dringend nu verschillende synodes van de VGKSA de afgelopen jaren hun zorg hebben uitgesproken over de hen verontrustende ontwikkelingen in de GKv. Veel van dezelfde elementen hebben geleid tot het huidig bestaan van het voorlopig kerkverband. Conclusie 17

18 Deputaten betrekkingen buitenlandse kerken adviseren de synode de broederschap met de leden van het voorlopig kerkverband te erkennen. Veel van de zorgen die door de laatste drie synodes van de VGKSA aan de GKv zijn aanhangig gemaakt zijn de redenen waarom deze broeders en zusters zich van deze kerken hebben afgescheiden. De deputaten moeten in de komende jaren ook onderzoeken of er wettige bezwaren zijn tegen het aangaan van een zusterkerkrelatie met deze kerken. Besluit van de synode Beide synodes Pretoria-Maranata (2005) en Kaapstad (2008) hebben de broederschap erkend met DE GEREFORMEERDE KERKEN, die zich in 2003 en volgende jaren hebben afgescheiden van de GKv. Synode Pretoria 2011 heeft de deputaten opgedragen de gesprekken met deze kerken voort te zetten en daarbij te onderzoeken of de contacten moeten worden voortgezet. Ten aanzien van Gereformeerde Kerken in Nederland (GKN) eerder bekend onder de naam Voorlopig Kerkverband heeft de synode besloten dat het nog te vroeg is om aan te vangen met een ambtelijk ( official ) proces om te onderzoeken of een zusterkerkrelatie moet worden aangegaan. In de tussentijd moeten deputaten echter op de hoogte blijven van de ontwikkelingen. De GKN bestaan uit kerken die zich hebben afgescheiden van De Gereformeerde Kerken of de GKv. CONCLUSIE Terecht oordeelde de VGKSA synode dat het niet mogelijk is een zusterkerkrelatie te hebben met zowel de Gereformeerde kerken vrijgemaakt als met De Gereformeerde Kerken. Daar zij echter van oordeel was de zusterkerkrelatie met de GKv voort te zetten was het haar niet mogelijk De Gereformeerde Kerken als zusterkerken te erkennen. Opmerkelijk dat in afwijking van het advies van deputaten de synode voor eventueel contact met het voorlopig kerkverband een andere weg koos dan met betrekking tot De Gereformeerde Kerken. Zij was van oordeel dat met die groep nog geen besprekingen moeten worden aangegaan over de mogelijkheid van het voortzetten van de contacten. De relatie met de Gereformeerde kerken vrijgemaakt 18

19 In hun rapport geven deputaten betrekkingen buitenlandse kerken een uitvoerig breed gedocumenteerd overzicht van zaken die zij als zorgwekkend en verontrustend betitelen. Zo worden achtereenvolgens besproken de ontwikkelingen rond dr. G. Harinck, dr. K. van Bekkum, dr. S. Paas, de hermeneutiek, publicaties van Kamper hoogleraren, het contact met de Nederlands Gereformeerde kerken, de zogenaamde werkorde, de Algemene Synode van Dordrecht. Na vermelding van de feiten geven zij telkens een beoordeling, die steeds weer moet aangeven dat er sprake is van afdwaling van en strijd tegen Schrift en belijdenis. Opmerkelijk is het dat zij in een apart onderdeel van hun betoog aandacht vragen voor de wijze van behandeling van controversiële zaken. Hoewel de Bijbel daarbij nog wel beschouwd wordt als richtingaangevend en beslissend voor de besluitvorming is het duidelijk dat daarvoor steeds meer en andere overwegingen zijn die belangrijk worden geacht. Dat zijn de volgende: - hermeneutische overwegingen; - de landelijke praktijk, ook al wijkt die af van de kerkorde; - het draagvlak onder kerkleden en kerken; - de noodzaak van een open discussie, dat wil zeggen dat het kerkrecht niet langer het uitgangspunt is. Maar dit alles betekent volgens de deputaten dat er niet voldoende bescherming is tegen moderne en postmoderne ideeën. In de bespreking van dit rapport op de synode klaagden de afgevaardigden van de GKv erover dat het rapport van deputaten betrekkingen buitenlandse kerken eenzijdig was en de positieve ontwikkelingen ongenoemd laat. De deputaten lichten toe dat hun rapport niet moet worden gelezen alsof zij er op uit zijn de zusterkerkrelatie te beëindigen. Maar om die relatie gezond te houden is het noodzakelijk serieuze besprekingen te houden, vooral met het oog op verontrustende tendensen. De deputaten merken verder op dat zij de laatste tien jaren ondervonden hadden dat de bezwaren van de Zuid-Afrikaanse kerken door de Nederlandse kerken niet serieus werden genomen. Inderdaad is hun rapport meer confronterend dan vroeger in de hoop dat de Nederlandse kerken en haar deputaten nu dan bereid zullen zijn grondiger op de zaken in te gaan. De synode sprak haar dankbaarheid uit voor de bereidheid van de Nederlandse deputaten om dat de komende tijd ook te gaan doen. Daarom besloot de synode nog niet over te gaan om de voorstellen van de deputaten met betrekking tot mogelijke beperkingen in de zusterkerkrelatie te behandelen. Dat moet wachten op de besprekingen in de komende tijd en de uitkomst daarvan 19

20 De synode droeg de deputaten op over deze zaak met de deputaten van de Australische en Canadese kerken samen te werken. BEOORDELING Het besluit met betrekking tot De Gereformeerde Kerken is in vergelijking met vroegere besluiten iets positiever omdat de mogelijkheid van een zusterkerkrelatie niet geheel wordt uitgesloten. Hoewel er, zowel door de opmerkingen van deputaten betrekkingen buitenlandse kerken als door de uitspraken van de synode, meer druk wordt uitgeoefend op de Nederlandse kerken is het toch teleurstellend dat zelfs de voorzichtige opstelling van deputaten ten aanzien van beperkingen in de zusterkerkrelatie door de synode afgewezen werd. Al moet wel worden opgemerkt dat om zo te zeggen de stok achter de deur werd gezet: wanneer de komende serieuze besprekingen geen goed resultaat opleveren zal over het deputatenvoorstel moeten worden gehandeld. Tenslotte wat dit onderdeel betreft: 1. Aan de synode van Hasselt voor te stellen om deputaten betrekkingen buitenlandse kerken op te dragen diligent te zijn met betrekking tot gesprekken met Zuid-Afrikaanse deputaten. 2. De deputaten zijn van oordeel dat het wenselijk is dat de synode de beschuldigingen van het voorlopig kerkverband zoals uit het BBK verslag aan de synode (Pretoria 2011) naar voren komt.(.. bestaan gedeeltelik uit sommige kerke wat afgeskei het van die DGK, vanweë vir hulle te radikale tendense in die DGK. Die spreekwoordelike druppel wat die emmer laat oorstroom het was die vraag of daar a.g.v. die gebrokenheid op aarde meer as een ware kerk op dieselfde plek kan wees, sowel as die beskulding van hiërargie in die manier waarop die DGK funksioneer ) weerlegt. 4.7 De Presbyteriaanse kerken in Schotland, Ierland, Korea en Filippijnen. In het rapport aan de synode van Emmen hebben deputaten de synode verzocht hen de opdracht te geven om een onderzoek in te stellen naar de Westminster Confessie. Als reden werd door deputaten gewezen op kwestie van de pluriformiteit en de open avondmaalstafel in de Presbyteriaanse kerken. De synode heeft op dit verzoek geen duidelijk antwoord gegeven. 4.8 Vragen n.a.v. de instructie a. Contacten met presbyteriaanse kerken 20

21 Nu er een zusterkerkrelatie met de kerk te Abbotsford tot stand gekomen is, waarbij uitdrukkelijk de pluriformiteitsgedachte en de open avondmaalstafel in de URC en OPC is afgewezen, vragen de deputaten zich af of de opdracht om contact op te nemen met de presbyteriaanse kerken in Schotland, Ierland, Korea en de Filipijnen wel mogelijk is, aangezien deze kerken ook de pluriformiteit en open avondmaalstafel in de praktijk toepassen 2. b. Plaats Westminster Confessie in instructie BBK. Bij het verwerpen van de instructie zoals aangenomen op de GS van Mariënberg en het aannemen van de instructie Leeuwarden 1990, is daarmee ook duidelijk vervallen de toevoeging onder 1na belijdenis : (waaronder wordt verstaan de Drie Formulieren van Eenheid en/of de Westminster Confessie)? Het eerste punt in instructie BBK GS Zwolle 2007 vermeldt deze toevoeging niet: Zij zullen, uitgaande van de hartelijke bereidheid de kerkelijke eenheid te zoeken met allen, die op de grondslag van Schrift, belijdenis en Dordtse kerkorde willen leven, contact zoeken, c.q. contact onderhouden met die kerken in het buitenland die met de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) in Nederland zoals bijeen op de GS Leeuwarden (1990) in correspondentie staan. Ook onder tweede punt in instructie BBK GS Emmen 2010 wordt zij niet vermeld Zij zullen, uitgaande van de hartelijke bereidheid de kerkelijke eenheid te zoeken met allen, die op de grondslag van Schrift, belijdenis en Dordtse kerkorde willen leven, contact zoeken, c.q. contact onderhouden met die kerken in het buitenland die met de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) in Nederland zoals bijeen op de GS Leeuwarden (1990) in correspondentie staan. GS Mariënberg geeft in art 26 van de Acta onder 3 (bl. 104) zegt over de toevoeging en/of Westminster Confessie: De generale synode van De Gereformeerde Kerken te Mariënberg besluit a. in art. 1 van de instructie voor Deputaten Betrekkingen Buitenlandse Kerken toe te voegen "en/of Westminster Confessie"; b. m.b.t. de verwijzing naar de Dordtse kerkorde de betreffende zin uit art. 47 KO over te nemen: "Op ondergeschikte punten van kerkorde en kerkelijke praktijk zullen buitenlandse kerken niet veroordeeld worden"; c. aan de instructie toe te voegen de regels voor het contact met zusterkerken uit de toelichting op de kerkorde van Bouma; d. de instructie definitief vast te stellen op de septemberzitting van de synode. Zij geeft hiervoor de volgende gronden: a. er zijn buitenlandse kerken, die als zusterkerken erkend moeten worden die echter niet de NGB hanteren maar de Westminster Confessie; 2 Zie ook Bijlage 4 bij DDK rapport aan GS Emmen Open Avondmaal in de OPC door ds. B.R. Hofford in Bijlage bij Acta bl

22 b. er zijn buitenlandse kerken die als zusterkerken erkend moeten worden maar die een andere dan de Dordtse Kerkorde hanteren; c. art. 47 KO voorziet in het omgaan met praktische verschillen; d. het is van belang om heldere regels te hebben voor het contact met zusterkerken; de toelichting van Bouma geeft de regels weer zoals die altijd gehanteerd werden in de Gereformeerde Kerken. 5. Voorstellen aan de Generale Synode: 1. Weer deputaten te benoemen met de opdracht zoals geformuleerd door GS Emmen Aan de synode van Hasselt voorstellen deputaten betrekkingen buitenlandse kerken op te dragen diligent te zijn met betrekking tot gesprekken met Zuid- Afrikaanse deputaten. 3. De deputaten zijn van oordeel dat het wenselijk is dat de synode de beschuldigingen van het voorlopig kerkverband zoals blijkt uit het verslag van de samenspreking van ds.boon met enkele afgevaardigden van het voorlopig kerkverband, te weten: De GKN ziet geen grote leerstellige verschillen met DGK. Wel merkt men een radicalistische sfeer in DGK, die uitkomt in bijvoorbeeld het volgende: Je bent niet vrij naar een dienst te gaan waar je kleinkinderen gedoopt worden, bijv. in de GKv. Dat is censurabel. Er heerst een soort `consequentialisme` - verwezen wordt naar al de `en dus en dus en dus...' stellingen in het blad De Bazuin. In de gemeente in Zwolle wilde men bepaalde dingen bespreekbaar maken, maar het gesprek werd uitgedoofd met de vraag: belijd je nog dat deze kerk de ware kerk is? Er is geen zicht op de gebrokenheid, dat er wel degelijk soms voor een tijd twee ware kerken ter plaatse kunnen zijn. Er is het gevoel dat er binnen DGK boven de Schriften uit gebonden wordt. Er zijn wel vragen over de ambtsvisie binnen DGK. Dit is misschien niet direct een leerstellig verschil, maar men ziet wel hiërarchie van enkelen. Het is belangrijk ook kritisch te zijn op onze eigen traditie. In vrijgemaakte kringen hebben wij in onze aversie tegenover de zgn. Nadere Reformatie misschien het kind met het badwater weggegooid. K. Schilder heeft veel klem gelegd op de zichtbare kerk en zijn volgelingen zijn soms te veel hiermee weggelopen. Vooral op dit punt ervaart men een soort radicalisme in DGK. M.b.t. DGK wordt door de afgevaardigden van het voorlopig kerkverband nog genoemd dat men bewogen en geduldig moet zijn met broeders en zusters in DGK. Veel van hen hebben moeite met het radicalisme van de leiding, zoals dat vooral uitkomt in De Bazuin. Zie ook het BBK verslag aan de synode (Pretoria 2011). 22