Muziekwetenschap. Studiegids master

Transcriptie

1 Muziekwetenschap Studiegids master

2

3 Jaarrooster

4

5 Inleiding Deze studiegids bevat informatie over het masterprogramma Muziekwetenschap. U vindt hierin onder meer informatie over de programmaopbouw, de eindtermen en een shortlist van alle cursussen die deel uitmaken van het programma. U kunt de cursusbeschrijvingen raadplegen in OSIRIS Online, in de universitaire onderwijscatalogus ( en in de cursuskrant ( Tot slot vindt u achter in de gids huishoudelijke informatie van het masterprogramma. Het Opleidingsstatuut 2004/2005 van de Faculteit der Letteren is een aanvulling op deze studiegids. In het statuut staan de algemene universitaire en facultaire regelingen beschreven, inclusief de rechten en de plichten van zowel de studenten als de Universiteit Utrecht. Het Opleidingsstatuut verschijnt digitaal en is te vinden via StudiePunt Letteren Online ( Meer informatie over de Letteren masters is te vinden op de facultaire homepage:

6

7 Inhoudsopgave Deel I Algemene informatie Jaarrooster...3 Inleiding...5 Deel II Informatie over het masterprogramma Het Utrechtse onderwijssysteem Onderwijsprogramma Algemene beschrijving Eindtermen Programmaopbouw MA Thesis Stage Studeren in het buitenland Toekomstperspectieven Studiebegeleiding Examen Exameneisen Aanvraagprocedure Titulatuur, judicia, diploma-uitreiking Cursusaanbod en inschrijfprocedure Inschrijfprocedure Shortlist cursusaanbod Deel III Huishoudelijke informatie van de opleiding Plaats binnen faculteit en instituut Secretariaat, commissies StudiePunt Letteren Wetenschapswinkel Letteren Diverse organisaties en instellingen van de opleiding Relevante instellingen Medewerkers

8

9 Deel II Informatie over het masterprogramma 9

10

11 1. Het Utrechtse onderwijssysteem Binnen het bachelor-mastersysteem bestaat een complete academische opleiding uit twee fasen: de bachelorfase en de masterfase. Bacheloropleidingen duren drie jaar, de lengte van de masters varieert. Er zijn éénjarige masters en tweejarige research- en educatieve masters. In de masterfase specialiseert een student zich in wetenschapsbeoefening of beroepsuitoefening op academisch niveau. Voor elk masterprogramma geldt een toelatingsprocedure, maar elke student met een Utrechts bachelordiploma krijgt de garantie in te kunnen stromen in ten minste één van de Utrechtse masters. Een masteropleiding biedt één of meerdere masterprogramma s aan. Afronding van een masterprogramma leidt tot het behalen van een masterdiploma. Toelating tot een masterprogramma loopt via de toelatingscommissie van de betreffende masteropleiding. 2. Onderwijsprogramma 2.1 Algemene beschrijving De éénjarige masteropleiding Muziekwetenschap bouwt voort op de grondslagen zoals die gelegd zijn in de Bachelormajor van de opleiding. Centraal staan de historische en eigentijdse westerse muziek in de ruimste zin van het woord: de kunstmuziek, de populaire muziek en de functionele muziek. Het programma voegt een verdiepende dimensie toe aan het bachelorprogramma en bereidt tegelijkertijd voor op de uitoefening van functies in de praktijk van het muziekleven. Aan de ene kant wordt de kennis van de westerse muziek verdiept door detailstudies, analyses en eigen werkopdrachten, aan de andere kant wordt aandacht besteed aan vaardigheden, met name spreken en schrijven over muziek (op alle niveaus en voor een veelheid aan doelgroepen) en organisatorische werkzaamheden zoals die in het Nederlandse muziekleven plaatsvinden (waaronder het programmeren en invullen van concerten, opera-uitvoeringen, studiedagen, opleidingen, enz.). Naast deze praktische vaardigheden komt ook theoretische reflectie op de muziekwetenschap aan bod. Dit is met name interessant omdat er de laatste jaren grote verschuivingen hebben plaatsgevonden in de manier waarop het vak zichzelf als wetenschappelijke discipline ziet. 2.2 Eindtermen Het onderwijsprogramma leidt tot het diploma Master of Arts (M.A.) in de Muziekwetenschap en bereidt voor op beroepen op academisch niveau buiten het wetenschappelijk onderzoek. Studenten die de opleiding met goed gevolg hebben afgerond, beschikken over de volgende vaardigheden: spreken en schrijven over muziek op alle niveaus en voor verschillende doelgroepen; zelfstandig onderzoek doen en op basis van verzamelde informatie een tekst of presentatie maken die op een academisch, dan wel breed publiek is gericht; toegerust voor vervulling van beleidsmatige, adviserende, redigerende, inhoudelijke en ontwikkelingsfuncties in zowel de particuliere sector als bij overheidsinstellingen. 2.3 Programmaopbouw Het programma bestaat uit vier verplichte en vier keuzecursussen van elk 7,5 stp. en kent verschillende onderwijsvormen. (Bij het berekenen van de studielast wordt gebruik gemaakt van het ECTS: European Credit Transfer System. Alle cursussen van de Faculteit der Letteren hebben een studielast van 7,5 ECTS studiepunten 210 studie-uren of een veelvoud daarvan.) Naast op de praktijk gerichte onderdelen, waarin onder meer wordt gewerkt aan het spreken en schrijven over muziek voor uiteenlopende doelgroepen, is er een aantal werkcolleges waarin praktische onderzoeksvaardigheden getraind worden. De opleiding wordt afgesloten met een individuele scriptie, de MA thesis. 11

12 Verplichte gedeelte Het verplichte deel van het programma bestaat uit de volgende onderdelen: 1. Muziekjournalistiek 2. Repertoire en programmering 3. Muziektheorie: analyse 4. MA thesis De cursus muziekjournalistiek is opgebouwd uit zowel praktische als historische elementen. Terwijl enerzijds de nationale en internationale geschiedenis van het vak in kaart wordt gebracht, wordt anderzijds met praktische opdrachten zoals het schrijven van stukken in verschillende muziekjournalistieke genres vooruitgelopen op werkzaamheden die veel musicologen op de arbeidsmarkt verrichten. Ook de cursus repertoire en programmering is een praktijkgebonden vak. In deze cursus staat het muziekaanbod op Nederlandse pop- en concertpodia, radio en tv centraal, waarmee onder meer inzicht wordt verworven in de rol van de muziek in de hedendaagse samenleving. De cursus Muziektheorie: analyse bouwt voort op de muziektheoretische fundamenten van de bacheloropleiding muziekwetenschap en richt zich niet alleen op het schriftelijk genoteerde muziekwerk, maar ook op methoden en problemen van analyses. Keuzegedeelte Het keuzegedeelte van de opleiding omvat eveneens vier onderdelen. Twee van deze cursussen waarvan ten minste één werkcollege dienen te worden gekozen uit het aanbod van de Utrechtse masteropleiding muziekwetenschap. De twee resterende cursussen kunnen worden gekozen uit het aanbod van de Utrechtse masteropleiding muziekwetenschap, dan wel uit het programma van andere opleidingen (waaronder ook het masterprogramma muziekwetenschap van de Universiteit van Amsterdam). In het keuzegedeelte krijgen studenten trainingen in onderzoeksvaardigheden. In minstens één muziekwetenschappelijk werkcollege naar keus wordt ervaring opgedaan in het zelfstandig opzetten van onderzoek. Om iedereen in de gelegenheid te stellen zich op verschillende tijdvakken en/of onderwerpen te oriënteren, kan dit werkcollege worden gekozen uit een aanbod dat een aanzienlijk deel van de westerse muziekgeschiedenis bestrijkt. Het werkcollege wordt traditioneel afgesloten met een mondelinge presentatie van de onderzoeksresultaten, waarna een schriftelijke vastlegging volgt. Studenten met een interdisciplinaire belangstelling kunnen de twee vrije keuzecursussen gebruiken om een voor hen interessante cursus uit het aanbod van een verwante opleiding binnen de faculteit te programmeren. Ook is het mogelijk een stage in het programma in te brengen (zie 2.5). 2.4 MA Thesis In het laatste deel van het programma, de MA Thesis, passen studenten de opgedane kennis, vaardigheden en inzichten integraal toe. Ze doen zelfstandig onderzoek en maken op basis van verzamelde informatie een academisch dan wel praktisch gericht werkstuk. Een praktisch gericht werkstuk zou in het verlengde van een gevolgde stage kunnen liggen. Meer onderzoeksgerichte scripties kunnen voortborduren op een beknopt onderzoek dat in een werkcollege is gestart. Voor degenen die zich willen toeleggen op een (zeer) gedetailleerd onderzoek bestaat de mogelijkheid de MA thesis uit te breiden tot een onderdeel van 15 studiepunten. De uitbreiding van de Thesis gaat in dat geval ten koste van één van de twee vrij te kiezen cursussen. 12

13 Schematische opbouw van het masterprogramma Muziekwetenschap 2004/2005 Onderwijsperiode 1 Verplicht Muziektheorie: Analyse Cursuscode Keuze Repertoire en programmering Cursuscode Muziekjournalistiek Cursuscode MA thesis Cursuscode Stage Een stage biedt studenten de mogelijkheid praktijkervaring op te doen op het terrein van hun studie, verschaft studenten inzicht in hun kennis en vaardigheden en vormt zo een goede voorbereiding op een baan na de studie. Een stage is geen verplicht onderdeel van het muziekwetenschappelijke masterprogramma, maar het is mogelijk om in overleg met de examencommissie een stage van 7,5 of 15 stp. in het programma op te nemen. De ruimte voor deze praktijkervaring wordt gecreëerd door één of meerdere vrije keuzecursussen daarvoor op te offeren. Een kant en klaar aanbod van muziekstageplaatsen is niet voorrradig, maar veel studenten hebben met succes stageplaatsen in het Nederlandse muziekleven gevonden (bij concertzalen, muziekensembles, of de omroepen). Gedetailleerde informatie over de stage kunt u vinden in de facultaire stageregeling. Deze is te verkrijgen bij het StudiePunt Letteren (Drift 8). De handleiding staat ook op internet ( Meer informatie over stages is te verkrijgen bij de facultaire stagecoördinator. Facultaire stagecoördinator Floris Tyl Drift 8, kamer BS Utrecht tel. : (030) spreekuur op afspraak:maandag uur inloopspreekuur:donderdag uur afspraken: via het StudiePunt Letteren, tel.: (030) stage@let.uu.nl internet: 13

14 2.6 Studeren in het buitenland U kunt, afhankelijk van het programma, studeren in het buitenland, maar ook onderzoek doen of stage lopen. Er zijn op facultair en universitair niveau verschillende beursmogelijkheden en er wordt met veel universitaire instellingen zowel binnen als buiten Europa samengewerkt. Uitgebreide informatie over studeren in het buitenland, de verschillende uitwisselingsprogramma s, beursmogelijkheden, en aanmeldingsprocedures kunt u opvragen bij het facultaire International Office op Drift 8. Informatie is ook te vinden op Voor de uitwisselingsprogramma's op universitair niveau en beurzen via culturele akkoorden met andere landen kunt u het best de brochure Studeren in het buitenland raadplegen. Deze brochure is verkrijgbaar bij het StudiePunt Letteren en het International Office of bij Bureau Buitenland in het Bestuursgebouw, Heidelberglaan 8 (Uithof) tel Bij Bureau Buitenland is eveneens nadere informatie te verkrijgen over aanmeldingen selectieprocedures voor deze uitwisselingsprogramma's. Ook liggen daar studiegidsen van buitenlandse universiteiten en studentverslagen over buitenlandstudie ter inzage. Coördinator International Office Faculteit der Letteren Marlies Bussemaker Drift 8, kamer BS Utrecht tel.: (030) inloopspreekuur: dinsdag uur en donderdag uur. afspraken: via het StudiePunt Letteren, tel.: (030) international.office@let.uu.nl internet: Bureau Buitenland Universiteit Utrecht Bestuursgebouw, Heidelberglaan 8, kamer inloopspreekuur: werkdagen van uur afspraken: via secretariaat (tussen uur) tel.: (030) welcome@bb.uu.nl internet: (doorklikken naar uitwisselingsprogramma s) 2.7 Toekomstperspectieven De student die de masteropleiding Muziekwetenschap heeft afgerond is in staat om een veelzijdige reeks van beroepen in de culturele sector te vervullen die een academisch niveau vereisen. Daarbij moet men denken aan het werken in de media (dag-, week- en maandbladen van algemene signatuur, gespecialiseerde pers; radio en televisie; internet), en in organisaties van allerlei aard, waaronder orkesten en andere instellingen van het Nederlandse muziekleven. 2.8 Studiebegeleiding Voor advies m.b.t. het onderwijsprogramma kunnen studenten terecht bij de coördinator van de masteropleiding muziekwetenschap, dr. E. Jas. De studieadviseur kan de student helpen die vragen heeft over onder meer de formele kanten van de studieplanning, exameneisen, gang van zaken rond MA Thesis en afstuderen. Daarnaast kunnen studenten zich tot haar wenden met vragen en problemen rond studiemotivatie, studiestaking, studievertraging, vrijstellingen, aanvragen afstudeersteun, studiefinanciering, studeren in het buitenland, stage en beroepsperspectieven. Bij specifieke vragen of persoonlijke problemen kan de studieadviseur studenten naar de juiste instantie of persoon doorverwijzen. Studenten die door ziekte of andere persoonlijke omstandigheden vertraging oplopen, wordt ten zeerste aanbevolen zo spoedig mogelijk contact op te nemen met de studieadviseur. Voor specifieke vragen over studiefinanciering kunnen studenten terecht bij het Studenten Service Centrum (SSC). De studieadviseur voor Muziekwetenschap is drs. Anneriek van Bommel, Kromme Nieuwegracht 29, kamer

15 Voor informatie over inloopspreekuren en telefonische spreekuren en het maken van afspraken: StudiePunt Letteren, tel ; 3. Examen 3.1 Exameneisen De exameneisen van het programma staan geformuleerd in de Onderwijs- en Examenregeling. Deze regeling is te vinden op > Onderwijs- en examenregelingen (OER). 3.2 Aanvraagprocedure Wanneer alle onderdelen van het programma verplichte en keuze-onderdelen met een voldoende zijn beoordeeld, kan het masterexamen worden aangevraagd. Iedere laatste werkdag van de maand controleert de Examencommissie de examenaanvragen op volledigheid. Deze dag geldt als formele examendatum en wordt op de bul vermeld. Bij de aanvraag van het diploma dienen de volgende bescheiden te worden ingeleverd: volledig ingevuld en ondertekend aanmeldingsformulier (verkijgbaar op het secretariaat); kopie identiteitsbewijs; een volledig dossieroverzicht; bewijs van inschrijving; indien van toepassing: kopieën van correspondentie met de examencommissie. 3.3 Titulatuur, judicia, diploma-uitreiking Door het Masterexamen wordt de graad Master of Arts verkregen (M.A.). Het judicium met lof kan door de examencommissie worden toegekend indien alle onderdelen van het programma met het cijfer 8 of hoger zijn afgerond. Het staat de examencommissie te allen tijde vrij hiervan in bijzondere gevallen af te wijken. De uitreiking van de behaalde bullen zal plaatsvinden in de maand september (2005). 4. Cursusaanbod 4.1 Inschrijfprocedure Inschrijving voor de cursussen verloopt via inschrijfformulieren, dus niet via OSIRIS Online. Voor meer informatie verwijzen we u graag naar uw mastercoördinator, het StudiePunt Letteren ( en de Nieuwsbrief Onderwijs en Studentzaken die één maal per onderwijsperiode via de studentsmail (voorletters.achternaam@students.uu.nl) wordt verspreid. Het cursusaanbod is ook te vinden via de websites: en 15

16 4.2 Shortlist cursusaanbod Verplichte vakken: Cursuscode Osiris Cursustitel ECTS Blok Verplicht / keuze Muziektheorie: Analyse 7,5 1 V Repertoire en Programmering 7,5 2 V Muziekjournalistiek 7,5 3 V MA Thesis 7,5 1-4 V Keuzevakken: Cursuscode Osiris Cursustitel ECTS Blok Verplicht / keuze Werkgroep Theoretische muziekwetenschap: andere muzieken, andere paradigma s 7,5 1 K Werkgroep popmuziek 7,5 1 K Dramaturgie en enscenering van de opera s van Puccini Werkcollege theoretische muziekwetenschap: Andere muzieken, andere paradigma s Werkcollege Hogeschool van de contrafactuur 7,5 2 K 7,5 2 K 7,5 3 K Werkcollege ,5 3 K Issue in het onderzoek naar Middeleeuwse muziek Het strijkkwartet en de historische uitvoeringspraktijk 7,5 4 K 7,5 4 K Stage muziekwetenschap 7,5 1-4 K Stage muziekwetenschap K 16

17 Deel III Huishoudelijke informatie van de opleiding 17

18

19 1. Plaats binnen faculteit en instituut De verschillende disciplines die binnen de universiteit worden beoefend zijn organisatorisch gegroepeerd in faculteiten. Met de invoering van de MUB (Modernisering Universitaire Bestuursstructuur) zijn de verschillende vakgebieden, althans wat het onderwijs betreft, georganiseerd in onderwijsinstituten. Een onderwijsinstituut kan meerdere opleidingen omvatten. De Utrechtse Faculteit der Letteren kent nu vijf van dergelijke instituten (1) Geschiedenis, (2) Nederlands, (3) Vreemde talen, (4) Kunstgeschiedenis en Muziekwetenschap, (5) Media en Re/presentatie. De opleidingen Kunstgeschiedenis en Muziekwetenschap zijn weliswaar organisatorisch samengebracht in het Instituut Kunstgeschiedenis en Muziekwetenschap, maar zijn inhoudelijk en onderwijskundig duidelijk onderscheiden eenheden. De leiding van het Onderwijsinstituut berust uiteraard onder eindverantwoordelijkheid van de decaan en het bestuur van de Faculteit ) bij een meerhoofdig instituutsbestuur onder voorzitterschap van de directeur van het Instituut. Naast de directeur en een of meer stafleden heeft daarin ook een studentlid zitting. De directeur en het bestuur van het Instituut zijn belast met de organisatie en uitvoering van het onderwijs overeenkomstig de geldende facultaire onderwijs- en examenregelingen. Voor de afzonderlijke opleidingen worden door het faculteitsbestuur opleidingscoördinatoren aangesteld. In overeenstemming met de bepalingen van de MUB kent elke opleiding een eigen opleidingscommissie, waarin de wetenschappelijke staf en studenten in gelijke mate vertegenwoordigd zijn. Deze commissie is bedoeld om te voorzien in een forum van medezeggenschap van de betrokken geledingen ten aanzien van de vormgeving en uitvoering van het onderwijs. De commissie heeft tot taak (jaarlijks) een oordeel te vormen over de uitvoering van de onderwijs- en examenregeling en met betrekking daartoe advies uit te brengen; ook inzake alle andere aangelegenheden het onderwijs betreffende brengt de commissie gevraagd of ongevraagd advies uit aan het instituutsbestuur en/of de decaan van de faculteit. Ingevolge de wet kent iedere opleiding verder een eigen examencommissie, die belast is met de uitvoering van het examenreglement. Bij deze commissie dienen studenten ook goedkeuring te vragen voor alle afwijkingen van het voorgeschreven masterprogramma en voor de vrije invulling van de keuzeruimte. 2. Secretariaat, commissies Het secretariaat van het Opleidingsinstituut Kunstgeschiedenis en Muziekwetenschap is gehuisvest in het gebouw Kromme Nieuwegracht 29, in kamer De docenten, het instituutsbestuur en de studieadviseur hebben hier een postvak. In de gang naast kamer 1.01 hangt een publicatiebord met onderwijsmededelingen zoals de onderwijs- en tentamenroosters. Het secretariaat is elke dag voor studenten geopend van uur en van uur; tel Studenten kunnen hier terecht voor informatie over cursussen, inzage in tentamens, aanmeldingen voor het examen etc. Gezien de drukke werkzaamheden van het secretariaat wordt studenten dringend verzocht zich aan deze spreekuurtijden te houden. Het secretariaat houdt zich niet bezig met de administratie betreffende de studievoortgang; deze wordt voor de hele faculteit gedaan door de Studie Administratie Letteren (SAL), Drift 8. In het gebouw KNG 29 zijn de studieadviseur, het secretariaat en een aantal docenten van de opleiding Muziekwetenschap gehuisvest. Op een publicatiebord tegenover kamer 0.15 zijn de tentamenuitslagen te vinden. Vanuit de centrale hal naar rechts gaande, richting kantine, passeert men een ander publicatiebord met informatie over concerten en niet-universitaire cursussen. In dezelfde ruimte staan een fotokopieerapparaat en kasten met postmappen voor studenten, waarin regelmatig persoonlijke post is te vinden, zoals tentamenbriefjes en mededelingen over colleges etc. Bij de hoofdingang liggen iedere donderdagmiddag gratis exemplaren van het U-blad met universitair nieuws. 19

20 Opleidingscommissie Bij het ter perse gaan van deze gids was de Opleidingscommissie Muziekwetenschap als volgt samengesteld: stafleden Prof.dr. Paul Op de Coul Drs. Jeske van Dongen Dr. Lutgard Mutsaers (secretaris) studenten Dr. Rien van Beusichem Marieke Morsman Sanne Nijenhuis Aart-Jan van de Pol (voorzitter) Wanneer er iets is dat het onderwijs van de masteropleiding muziekwetenschap betreft en dat aandacht van de opleidingscommissie verdient of vereist, neem dan contact op met één van de (student)leden, hetzij persoonlijk, via hun postvak op de Kromme Nieuwegracht, hetzij telefonisch. Examencommissie De examencommissie van de masterropleiding Muziekwetenschap is, bij het ter perse gaan van deze gids, samengesteld uit de volgende personen: Dr. A.A. Clement (voorzitter), Drs. H.Y. Kwee (secretaris), Prof. dr. P.M. Op de Coul, overig wetenschappelijk personeel in vaste dienst (leden). Studenten die in het kader van de overgangsregeling hun opleidingsprogramma dienen aan te passen, kunnen zich in verbinding stellen met de secretaris van de examencommissie. Tentamenuitslagen Zodra een docent een tentamenuitslag inlevert, wordt deze gekopieerd en op het uitslagenbord gehangen. Tentamens en werkstukken worden in principe binnen 10 werkdagen na de vastgestelde tentamen- c.q. inleverdatum nagekeken. Wanneer een bepaalde uitslag precies wordt verwacht, is op het secretariaat doorgaans niet bekend; dit weet alleen de betreffende docent. Sommige docenten geven de tentamens ter inzage. Deze kunnen dan tot vier weken na de bekendmaking van de uitslag tijdens de spreekuren op het secretariaat worden ingezien. Tentamens mogen niet van het secretariaat worden meegenomen en/of gekopieerd. Bent u het niet met een becijfering eens, dan kunt u een afspraak maken met de docent om het tentamen nog eens samen te bekijken. Neem in het geval behaalde tentamenresultaten na verloop van tijd niet in het dossier zijn bijgeschreven contact op met de betreffende docent of met het secretariaat. Colleges De colleges beginnen in principe op het in het rooster vermelde tijdstip en eindigen een kwartier voor het hele uur dat als tijdstip van einde is vermeld. Bij ziekte of andere dringende belemmeringen kunnen afspraken met docenten en/of werkgroepen worden afgemeld bij de docenten, die rechtstreeks zijn te bereiken (zie de telefoonlijst achterin deze gids). Als dit niet lukt, kan men het secretariaat vragen de boodschap over te brengen. 3. StudiePunt Letteren Het StudiePunt is het informatiecentrum Onderwijs van de Faculteit der Letteren en is bedoeld voor: studenten (zowel voltijd als deeltijd), aankomende studenten, oud-studenten (alumni) en andere belangstellenden in het onderwijs van de faculteit. Het StudiePunt verstrekt informatie over het onderwijs van de faculteit via de balie op Drift 8. Het is tevens mogelijk om telefonisch of via informatie aan te vragen. Per kunnen alleen korte en bondige vragen worden behandeld (GEEN cursusinschrijving of afspraken). Bij het StudiePunt kunt u terecht voor: informatie over inschrijving bij de faculteit; inschrijven voor cursussen. NB. Studenten (met uitzondering van contractanten) kunnen de meeste handelingen ook zelf verrichten via OSIRIS Online. Contractanten kunnen zich bij het StudiePunt inschrijven en tegelijkertijd het cursusgeld betalen. informatie over uitslagbrieven, dossieroverzichten, tempo- en prestatiebeurs. afspraken maken met studieadviseurs, de coördinator International Office en de facultaire stagecoördinator. 20

21 allerhande onderwijsbrochures zoals de cursuskrant en diverse formulieren (onder andere aanvraag vrijstellingen, adreswijziging). Bij het StudiePunt kunt u verder informatie vinden over: keuzevakken aan andere faculteiten of universiteiten studeren in het buitenland stages de Wetenschapswinkel Letteren Het StudiePunt verstuurt vier keer per jaar een digitale nieuwsbrief naar alle letterenstudenten. Het is belangrijk dat u op de hoogte bent van de inhoud daarvan. StudiePunt Letteren Online Op het StudiePunt Online vindt u praktisch alle relevante informatie voor Utrechtse Letterenstudenten. Ook vindt u hier de nieuwsbrief en belangrijke mededelingen (denk aan aankondiging voorlichtingsbijeenkomsten). Kijk op StudiePunt Letteren Drift BS Utrecht tel.: (030) Dagelijks geopend van uur Extra avondopenstelling: elke dinsdag en donderdag in de eerste week van de onderwijsperiode van uur. studiepunt@let.uu.nl internet: 4. Wetenschapswinkel Letteren Contactpersonen: mw. drs. H.C. Bijl, mw. drs. J.H. Schipper. Adres: Kromme Nieuwegracht 66, 3512 HL Utrecht Telefoon: (030) wetenschapswinkel@let.uu.nl Website: Geopend: maandag tot en met vrijdag, van 9.00 tot uur (maar: niet op woensdagmiddag en donderdagochtend) Een onderzoek via de Wetenschapswinkel Letteren Een student kan zowel in de Bachelor als in de Masters studieonderdelen opnemen die door de Wetenschapswinkel Letteren opgezet zijn: het gaat dan altijd om onderzoek in opdracht van een externe organisatie. Een praktijkgericht onderzoek via de Wetenschapswinkel Letteren is voor veel studenten een aantrekkelijke mogelijkheid om ervaring in het eigen vakgebied op te doen, en vakkennis te leren toepassen in een bredere wetenschappelijke, maatschappelijke of culturele context. Hij of zij doet praktische vaardigheden op en legt contacten die later op de arbeidsmarkt goed van pas komen. Voor het onderzoek krijgt de student natuurlijk ook studiepunten. Wat is de Wetenschapswinkel Letteren? De Wetenschapswinkel van de Faculteit der Letteren maakt wetenschappelijke kennis toegankelijk voor maatschappelijke organisaties die zelf niet over mogelijkheden en middelen beschikken om deze kennis te verwerven. De Wetenschapswinkel Letteren vertaalt vragen van maatschappelijke organisaties naar concrete onderzoeksvragen en zoekt een student die het onderzoek wil uitvoeren. Ook wordt een docent van een voor het onderzoek relevante studierichting aangetrokken voor de vakinhoudelijke ondersteuning. Voorbeelden van organisaties waarvoor de Wetenschapswinkel Letteren bemiddelde zijn Stichting Herdenkingsmonument Rhijnauwen, de Fietsersbond, de Europese Muziekschool Unie, De Verbeelding en Montevideo. Wat heeft de Wetenschapswinkel Letteren te bieden? Een wetenschapswinkelonderzoek doe je in opdracht van een organisatie die belang heeft bij de onderzoeksresultaten. Het eindresultaat zal daarom nooit ongebruikt in een la verdwijnen. De wetenschapswinkel biedt concrete onderzoeksvragen aan die kunnen worden gebruikt als onderwerp voor een individueel werkstuk, een bachelor-eindwerkstuk, een stage, een 21

22 doctoraalscriptie oude stijl of het eindwerkstuk voor de Master. Het initiatief kan ook bij de student liggen: de wetenschapswinkel komt ook graag in contact met een organisatie die door de student zelf wordt aangedragen. De wetenschapswinkel begeleidt het onderzoek van begin tot eind en zorgt ervoor dat de student door alle betrokkenen goed wordt ondersteund. De student bouwt tijdens zijn of haar onderzoek een netwerk van contacten op dat later van dienst kan zijn. Door het onderzoek doet de student vaardigheden op die een goede aanvulling vormen op de studie. In veel gevallen worden de onderzoeksresultaten gepubliceerd. Gemaakte onkosten zoals kopieer- en reiskosten worden vergoed. En, zoals eerder gemeld, voor het onderzoek krijgt de student studiepunten. Enkele voorbeelden van projecten * Een studente TCS (Literatuurwetenschap, Vrouwenstudies) onderzocht hoe de opkomst van de fiets in Nederland iets te maken heeft met de opkomst van de vrouwenemancipatie rond In opdracht van de Fietsersbond. Resultaat: publicatie. Vorm: afstudeerscriptie. * Twee studenten Geschiedenis deden onderzoek naar de fusillades die in de tweede wereldoorlog plaatsvonden bij Fort Rhijnauwen. In opdracht van Stichting Herdenkingsmonument Rhijnauwen. Resultaat: onderzoeksverslag. Vorm: Bachelor-eindwerkstuk. * Een studente TCS (Kunstgeschiedenis) maakte een inventarisatie van het werk van Servaas. Hoe conserveer je videokunst? In opdracht van: Montevideo, Nederlands Instituut voor Mediakunst. Resultaat: onderzoeksverslag. Vorm: Stage. * Voor de cursus Instrueren en Overtuigen werkten 270 studenten (Nederlands, CIW, TCS) aan een opdracht van de Gemeente Utrecht. Zij analyseerden een reeds gehouden voorlichtingscampagne over de introductie van de Reinigingspolitie in Utrecht. In een competitieve sfeer is gewerkt aan verbetervoorstellen voor deze campagne. Resultaat: mondelinge en schriftelijke presentaties van campagnes. Vorm: eerstejaarscursus. Actuele onderzoeksprojecten Openstaande projecten van de Wetenschapswinkel zijn te vinden in de Faculteitsberichten van het U-blad en worden via posters op het Studiepunt en op verschillende prikborden in faculteitsgebouwen aangekondigd. Op de website wordt bovendien regelmatig het aanbod van projecten geactualiseerd. 5. Diverse organisaties en instellingen van de opleiding Studievereniging Hucbald Hucbald leeft! Zelfs ruim duizend jaar na zijn dood waakt de aartsvader der Nederlandse musicologen nog steeds over zijn volgelingen: de studievereniging van Muziekwetenschap Utrecht draagt zijn naam. De vereniging komt op voor de belangen van de muziekwetenschapstudenten en organiseert ter verrijking activiteiten op veel gebieden. Aan deze activiteiten kunnen alle leden meedoen, maar het is ook mogelijk ervaring op te doen in het organiseren ervan. Dat kan door bij een commissie te gaan. Er zijn acht commissies (en soms tijdelijk nog meer, zoals de Lustrumcommissie); deze ondersteunen het bestuur, dat het reilen en zeilen van de vereniging in de gaten houdt. Het bestuur onderhoudt contacten met bijv. de docenten, facultaire organen en de universiteit, regelt de financiën, onderhoudt een zo goed mogelijk contact met haar commissies en doet nog veel meer. De Lezingen- en activiteitencommissie (LaCo) van S.V. Hucbald organiseert excursies, lezingen en de welbekende Open Podia (waar het niet uitmaakt wat je speelt, als je maar speelt). De BofCo (Borrel- en feestcommissie) geeft levendige feesten en gezellige borrels, maar ook het jaarlijkse Gala. De redactie van het Hucblad maakt het verenigingsblad (het oudste van de Universiteit) dat zelfs beloond is met een originaliteitprijs in Hierin staan recensies, interviews, verhalen, activiteitenkalenders, kortom de nieuwste informatie over ons vakgebied en nog veel meer. De aankomende eerstejaars worden wegwijs gemaakt in het doolhof, dat Universiteit heet, door de Introductiecommissie (IC). Er wordt niet alleen erg nuttige informatie verstrekt (hoe werkt de bibliotheek eigenlijk? Waar kan ik het secretariaat vinden? Wanneer mag ik een herkansing doen?), haar belangrijkste taak is het bevorderen van de integratie, niet alleen tussen de eerstejaars zelf, maar ook tussen de nieuwkomers en de ouderejaars studenten. Dit gebeurt tijdens het jaarlijkse introductiekamp, dat bijna een week duurt. Ook is er een Computercommissie (CoCo) die de bestuurscomputers onderhoudt, de website up to date houdt. Om iedere activiteit 22

23 nog onvergetelijker te maken dan ze al is, is de Fotocommissie (FoCo) in het leven geroepen. Zij is altijd en overal aanwezig om de belangrijkste momenten vast te leggen voor het archief én natuurlijk voor de leden zelf, die de foto s uiteraard kunnen nabestellen. Last but not least is er dan nog de Reiscommissie (ReisCo), die ieder jaar zorg draagt voor een waanzinnig leuke en ontzettend leerzame studiereis naar het buitenland! Afgelopen jaren zijn Parijs, Londen, Praag en Rome bezocht. En alsof dit alles nog niet genoeg is, is het ook nog eens financieel voordelig om lid te worden; je krijgt een grote korting op je studieboeken! Als dit je wel aanspreekt, word dan lid. Naast het Hucblad, dat één keer per blok in je postvak belandt, krijg je dus ook de mogelijkheid mee te doen aan alle activiteiten die S.V. Hucbald organiseert. Schrijf even een briefje naar: Studievereniging Hucbald Kromme Nieuwegracht HD Utrecht tel. (030) of mail naar Hucbald@studver.uu.nl. Je kunt ook langskomen op de Hucbald-kamer: kamer 2.05 op Drift 21. Op het Hucbald-prikbord beneden in Drift 21 vind je verdere informatie, zoals data van activiteiten en openingstijden van de Hucbaldkamer. Kijk ook eens op onze internetsite: hier vind je foto s, oude Hucbladen, een discussieforum en data van activiteiten. Eduard Reeser Stichting De Michelingids voor muziekbibliotheken, de Directory of Music Research Libraries, vermeldde in 1970 over de bibliotheek van wat toen nog het Instituut voor Muziekwetenschap heette onder meer het volgende: Exclusively music [...] Make microfilm, quick, photocopies [...] c. 50,000 titles [...] 17-18th cent printed music and books, 15-16th cent music on microfilm and photostat, and 18-20th cent composers' mss in photostat (duplicates of Vienna Photogramm-Archiv). [...] 4,500 organ photographs. In de jaren die sindsdien zijn verstreken, is er veel veranderd. De muziekbibliotheek bezit intussen zo n banden. Ook bevindt zij zich niet meer in het Instituut aan Drift 21, maar is zij ondergebracht in het gebouw van de Letterenbibliotheek aan Drift 27. De internationale reputatie is er echter niet minder om geworden. Opdat deze reputatie kan worden geconsolideerd en versterkt, is de Eduard Reeser Stichting opgericht, genoemd naar de eminente musicoloog die van 1947 tot 1974 als hoogleraar muziekwetenschap aan de Utrechtse universiteit was verbonden. De Eduard Reeser Stichting (ERS) ondersteunt de muziekbibliotheek bij het verwerven van belangwekkende publikaties op musicologisch gebied. Een groeiende groep donateurs verschaft de ERS daartoe de financiële middelen. De ERS koopt daarmee jaarlijks een hoeveelheid publicaties om deze in bruikleen te geven aan de muziekbibliotheek. Iedere student muziekwetenschap krijgt tijdens zijn of haar studie veelvuldig te maken met deze bibliotheek. Daarom roepen wij hen op donateur van de ERS te worden. Speciaal voor donateurs wordt jaarlijks een boekje samengesteld met titels van de publicaties, die dankzij de donaties door de ERS zijn aangeschaft. Bovendien wordt in dit boekje een volledig overzicht gegeven van alle aanwinsten van de muziekbibliotheek in het desbetreffende jaar. Men kan donateur worden door overmaking van slechts op gironummer t.n.v. de Eduard Reeser Stichting te Utrecht. Ook is het mogelijk te reageren op het informatievel, dat aan het begin van het collegejaar in ieders postmap wordt gestoken. Ten slotte is het mogelijk contact op te nemen met de ERS via haar postadres Kromme Nieuwegracht 29, 3512 HD Utrecht, t.a.v. Prof. dr. Paul Op de Coul. 23

24 Muziekinstrumentencollectie De Universiteit Utrecht bezit een fraaie collectie historische muziekinstrumenten, afkomstig uit de gehele wereld. Uit de westerse cultuursfeer zijn alle gebieden van de 'klassieke' muziek met instrumentarium vertegenwoordigd. Daarnaast zijn instrumenten uit de diverse Europese volksmuziektradities en de traditionele muziek van de Balkan aanwezig. Het Aziatische cultuurgebied is vertegenwoordigd met instrumenten uit de Indiase, Vietnamese, Birmese en Indonesische muziektradities, en uit het Midden-Oosten en Afrika zijn er instrumenten aanwezig die zowel de relatie met het Europese en Aziatische cultuurgebied als de eigenheid van (vooral) de Centraal- en Zuidafrikaanse muziek duidelijk maken. In de collectie bevinden zich eveneens instrumenten uit andere werelddelen. De meeste instrumenten dateren uit de periode Een groot deel van de collectie is in 1963 aan de Universiteit geschonken door de vermaarde Utrechtse astronoom prof.dr. M.G.J. Minnaert ( ), die reeds in de jaren '20 van de vorige eeuw muziekinstrumenten verzamelde. Daarna is de collectie verscheidene malen aangevuld. De collectie biedt unieke mogelijkheden voor het aanschouwelijk onderwijs in de muziekgeschiedenis van Europa en daarbuiten. Verschillende instrumenten uit de collectie zijn van hoge kwaliteit en worden op gezette tijden uitgeleend aan vooraanstaande musici. De collectie muziekinstrumenten wordt door de Opleiding Muziekwetenschap in het onderwijs betrokken en bevindt zich in het pand Drift 21. Voor inlichtingen omtrent de collectie en verzoeken om t.b.v. het onderwijs gebruik te mogen maken van de collectie (werkstukken, scripties, anderszins), kan men zich wenden tot de docent van de cursus 'Muziekinstrumenten', dr. R.A. Rasch. Het orgelarchief Het orgelarchief van de Universiteit Utrecht is vanaf ca aangelegd door prof.dr. Maarten Albert Vente, die in later tijd als hoogleraar orgelkunde aan de universiteit werkzaam is geweest. Ook na zijn emeritaat (1980) is het orgelarchief zeer regelmatig aangevuld, waardoor dit archief thans tot de belangrijkste orgelarchieven van Europa behoort. Het archief bevat uitgebreide documentatie en informatie met betrekking tot de bouw en restauratie van orgels. Er zijn originele stukken (bouwtekeningen, bestekken, contracten) en stukken van andere aard aanwezig. Het archief verleent inmiddels op zijn beurt onderdak aan een aantal archieven van verschillende Nederlandse orgelbouwers. De documentatie van het Utrechtse orgelarchief biedt daardoor uitstekende mogelijkheden voor onderzoek op het gebied van de orgelkunde. Een deel van de aanwezige, enorme hoeveelheid informatie dient nog te worden ingevoerd. Daarnaast is een begin gemaakt met de digitale ontsluiting van dit archief. Teneinde deze en andere doelstellingen te kunnen verwezenlijken is enige tijd geleden de Stichting Utrechts Orgelarchief Maarten Albert Vente in het leven geroepen. Meer informatie over deze stichting en het archief, dat is ondergebracht op de archiefzolder van de Letterenbibliotheek, is te vinden op de website 6. Relevante instellingen Opleiding Muziekwetenschap Amsterdam Voor studenten Muziekwetenschap uit Utrecht bestaat de mogelijkheid in Amsterdam cursussen te volgen. Tot het onderwijsaanbod dat als een verrijking voor de individuele programma's van Utrechtse studenten kan dienen, horen onder meer cursussen op het gebied van de Etnomusicologie. Een goede planning is echter noodzakelijk aangezien de Universiteit van Amsterdam een ander jaarrooster hanteert dan de Universiteit Utrecht. Informatie over de in Amsterdam aangeboden cursussen is te verkrijgen via de website of bij de onderwijsbalie van het Instituut Kunst- en cultuurwetenschappen (Oude Turfmarkt 147, 1012 GC Amsterdam, tel ; De balie is van maandag tot en met vrijdag geopend van tot uur. 24

25 7. Medewerkers van de Opleiding Muziekwetenschap Medewerkers Dr. P.H.A.M. van Emmerik Dr. E. Jas Drs. H.Y. Kwee Drs. J. Langeveld Dr. L. Mutsaers Prof. dr. P.M. Op de Coul Dr. R.A. Rasch Drs. W. Turkenburg (Koninklijk Conservatorium) Stage-coördinator Drs. H.Y. Kwee Onderzoekers Drs. J. van Dongen (aio) Drs. J. Prins (aio) Akademieleerstoelhouder Prof. dr. A.A. Clement vanwege Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen Bijzonder hoogleraren Prof. dr. E. Wennekes vanwege MuziekGroep Nederland en BUMA, met als leeropdracht: Nederlandse muziek na 1600 Prof. dr. L.P. Grijp vanwege Stichting Meertens' Externe Activiteiten met als leeropdracht: De Nederlandse liedcultuur in heden en verleden Bestuur van het Onderwijsinstituut Kunstgeschiedenis en Muziekwetenschap Voorzitter Prof.dr. P. Hecht (directeur) Secretaris Dr. R.A. Rasch (tevens adjunct-directeur) Studentlid R. Kits Werkadressen medewerkers opleiding Muziekwetenschap Naam Kamer Tel. CLEMENT, Prof. dr. Albert D21, Muziek van de 17e en 18e eeuw DONGEN, Drs. Jeske van KNG66, aio: Middelnederlands geestelijk lied EMMERIK, Dr. Paul van Kunstmuziek van de 20e eeuw GRIJP, Prof. dr. Louis Peter Nederlandse liedcultuur in heden en verleden JAS, Dr. Eric Muziek van de 15e en 16e eeuw KWEE, Drs. Him Yong Theoretische muziekwetenschap LANGEVELD, Drs. Joost Muzieksociologie MUTSAERS, Dr. Lutgard D21, Populaire muziek van de 20e eeuw OP DE COUL, Prof. dr. Paul Muziek van de 19e en vroege 20e eeuw RASCH, Dr. Rudolf Beginselen van de muziektheorie TURKENBURG, Drs. Wouter Jazzmuziek WENNEKES, Prof. dr. Emile Nederlandse muziekgeschiedenis Secretariaat Muziekwetenschap Adres: Kromme Nieuwegracht 29, kamer HD Utrecht Tel.:

26 Privé-adressen van medewerkers van de opleiding Muziekwetenschap Clement, prof. dr. A.A. Singelstraat SV Middelburg Dongen, drs. J. van Van Anrooijstraat BC Oss Emmerik, dr. P.H.A.M. van Levantkade ME Amsterdam Grijp, prof. dr. L.P. Welgelegenlaan HN Driebergen-Rijsenburg Jas, dr. E. Mariastraat HM Bussum Kwee, drs. H.Y. Mr. Tripkade SZ Utrecht Langeveld, drs. J. Hobbemastraat LH Nijmegen Mutsaers, dr. L. Frederikastraat CS Utrecht Op de Coul, prof. dr. P.M. Zeeburgerstraat AG Amsterdam Turkenburg, drs. W. p/a Koninklijk Conservatorium Juliana van Stolberglaan CA 's-gravenhage Wennekes, prof. dr. E. Marowijnedreef SE Utrecht 26