Orthopedisch verwijskompas. thopedische verwijskompas.indd :50

Transcriptie

1 Orthopedisch verwijskompas thopedische verwijskompas.indd :50

2 Inleiding Als huisarts bent u de poortwachter naar verdere zorgverlening. Na een gedegen diagnose adviseert u de patiënt om bepaalde medicijnen in te nemen, een bezoek te brengen aan een specialist, hulp in te roepen van een psycholoog of paramedicus. Of u adviseert een medisch of orthopedisch hulpmiddel te gaan gebruiken. In een tijd waarin de patiënt zijn lot meer zelf in handen neemt en een groter beroep wordt gedaan op zelfzorg, is het inzetten van een door u geadviseerd hulpmiddel een serieus alternatief. Maar dan moet u wel op een goede partner kunnen vertrouwen. Als u pijn of artrose in het bewegingsapparaat vaststelt, als u een indicatie heeft voor lage rugklachten, verrekte pezen of spieren, wilt u geen risico lopen in het verdere behandeltraject. De specialisten van Bewegingsvisie zijn dan de oplossing. Het leveren en aanmeten van een orthopedisch hulpmiddel sluit naadloos aan bij de diagnose en indicatiestelling van u als huisarts. Waar mogelijk met een standaard product, waar nodig met maatwerk. Wij bieden een integrale samenwerking waarin de specialist in orthopedische hulpmiddelen garant staat voor de juiste keuze van het hulpmiddel. Inclusief het antwoord op de vraag of een hulpmiddel wordt vergoed door de zorgverzekeraar. In dit Orthopedisch Verwijskompas zetten wij de indicaties in uw huisartsenpraktijk op een rij waarbij u een orthopedisch hulpmiddel kunt inzetten. Een gezond alternatief. thopedische verwijskompas.indd :50

3 Voet thopedische verwijskompas.indd :50

4 Voet Van voet- tot rugklachten Voetproblemen kunnen zich uiten in een reeks van klachten: overbelasting, rugklachten, hakklachten, voorvoet- en hielklachten, branderige voetzolen, vermoeide benen of knieën, pijnlijke drukplekken en teenklachten. De niet-aangeboren voetafwijkingen worden meestal veroorzaakt door een blessure, ziekte of een ongeval. Hieronder worden gerekend holvoet (pes cavus), platvoet (pes planus) en hielspoor (fasciitis plantaris). Voetproblemen kunnen ook ontstaan door diabetes. Een oplossing komt meestal naar voren door een goede analyse van het bewegingspatroon. Fat Pad Syndroom Pijn in het midden van de hiel, die ervaren wordt als een diepe kneuzing. Dit vetkussentjes syndroom moet worden onderscheiden van fascia pijn of hielspoor pijn, die zich meer aan de voorzijde van de hiel uiten. Bij de ganganalyse door een specialist in orthopedische hulpmiddelen wordt gebruik gemaakt van digitale drukplaten. Door de ingebouwde sensoren is de druk per cm² te meten. De steunzool, sportzool of inlay wordt aangemeten op basis van een driedimensionale afdruk van de voet, waarna met CAD-CAM de zolen worden gefreesd. Bij het Fat Pad Syndroom kan een op maat gemaakte hiel pad zorgen voor extra demping in de loop- of sportschoen. thopedische verwijskompas.indd :50

5 Voet Morbus Sever Een ontsteking aan de apophyse van het hielbeen (calcaneus). Deze Ziekte van Sever komt het meest voor bij sportende jongens tussen 7 en 15 jaar (meisjes tussen 5 en 13 jaar) en ontstaat net voor of tijdens een groeispurt, als er spanning komt te staan op de groeischijf. Hielspoor Een verkalking onder de hiel bij de aanhechting van de pees die naar de voorvoet loopt. Deze hielspoor verkalking hoeft lang niet altijd hielpijn te veroorzaken. Ongeveer 30% van de bevolking heeft namelijk een zo n verkalking. Ook is het mogelijk dat mensen wel hielpijn klachten ondervinden, maar helemaal geen verkalking hebben. Dan is er sprake van peesplaatontsteking. Hielspoor en peesplaatontsteking veroorzaken meestal dezelfde klachten. Bij de ganganalyse door een specialist in orthopedische hulpmiddelen wordt gebruik gemaakt van digitale drukplaten. Door de ingebouwde sensoren is de druk per cm² te meten. De steunzool, sportzool of inlay wordt aangemeten op basiss van een driedimensionale afdruk van de voet, waarna met CAD-CAM de zolen worden gefreesd. Bij het Fat Pad Syndroom kan een op maat gemaakte hiel pad zorgen voor extra demping in de loop- of sportschoen. thopedische verwijskompas.indd :50

6 Enkel/voet thopedische verwijskompas.indd :50

7 Enkel/voet Achillespees ontsteking Komt veel voor bij mensen die aan hardlopen doen en is de oorzaak van veel sportblessures. Deze tendinitis achillis is een ontsteking van de pees die van de kuitspier naar a de hiel loopt. Het is een steriele ontsteking, niet veroorzaakt door micro-organismen. Behalve een ontstoken achillespees kan ook een achillespees ruptuur optreden. Naast een gehele of gedeeltelijke scheur van de pees kan sprake zijn van bursitis van de achillespees, een ontsteking van de slijmbeurs van de pees. Het deel van de achillespees dat ontstoken is, is meestal het deel vlak boven de hak, waar de aanhechting van de pees begint. Juist hier is de doorbloeding van het peesweefsel het geringst. Haglundse exostose Zie achillesspeesontsteking. Als door druk op het hielbeen aan de achterzijde bij de aanhechting van de achillespees een uitsteeksel ontstaat, wordt dat een Haglundse exostose genoemd. Er is een grote keuze in enkelbraces die bij deze indicaties kunnen worden ingezet. Zoals elastische bandages, met en zonder pelottes, braces met een ritssluiting, kunstlederen en nylon braces met een vetersluiting, orthesen met klittenbandsluiting en braces met kunststof schalen. De volgende functies zijn te onderscheiden: - ontlasten, comprimeren en stabiliseren van het bovenste spronggewricht, waarbij pelottes voor een betere doorbloeding en het ondersteunen van de spieractiviteit kunnen zorgen; - ontlasting van de achillespees door een hielverhoging; - stabiliseren van de enkel, voorkomen van verstuikingen; - dynamisch ondersteunen van de dorsaalfl exie van de voet; - opvangen van de dropvoet tijdens de gang. thopedische verwijskompas.indd :50

8 Enkel/voet Dropvoet/klapvoet Een aandoening waarbij het voorste deel van de voet niet voldoende kan worden geheven. Daardoor komt de voet op een ruwe manier op de grond terecht en wordt het moeilijk om vlot te stappen. Het gaat om een verlamming van de voethefspieren. Kenmerkend voor de drop- of klapvoet is dat de voet bij het lopen als het ware op de grond valt of dropt. Daardoor kan de zogenaamde hanentred ontstaan. De patiënt wordt onzekerder in zijn stapbeweging wat de kans vergroot op een verzwikking van de enkel, pijn aan de voet door overbelasting en een dof, tintelend gevoel in de voet. Peroneus letsel Bij beschadiging van de kuitzenuw kan neuropathie ontstaan. Aan de laterale zijde van het onderbeen en op de rug van de voet kunnen bij een nervus peroneus neuropathie pijnklachten aanwezig zijn. Deze pijnen zijn vaak a prikkend, tintelend, brandend en stekend. Ook kan dat gebied gevoeliger zijn bij aanraking. Aangezien de nervus peroneus ook de heff ers van de voet innerveert, kan er bij beschadiging van deze zenuw een klapvoet ontstaan. Er is een grote keuze in enkelbraces die bij deze indicaties kunnen worden ingezet. Zoals elastische bandages, met en zonder pelottes, braces met een ritssluiting, kunstlederen en nylon braces met een vetersluiting, orthesen met klittenbandsluiting en braces met kunststof schalen. De volgende functies zijn te onderscheiden: - ontlasten, comprimeren en stabiliseren van het bovenste spronggewricht, waarbij pelottes voor een betere doorbloeding en het ondersteunen van de spieractiviteit kunnen zorgen; - ontlasting van de achillespees door een hielverhoging; - stabiliseren van de enkel, voorkomen van verstuikingen; - dynamisch ondersteunen van de dorsaalfl exie van de voet; - opvangen van de dropvoet tijdens de gang. thopedische verwijskompas.indd :50

9 Enkel/voet Enkelbandletsel Een enkelbandletsel is een gescheurde buitenband van het enkelgewricht, het bovenste spronggewricht. Een enkelbandletsel wordt veroorzaakt doordat de voet naar binnen zwikt. Het is een veel voorkomende blessure, vooral o bij jongeren en jong volwassenen tussen de 15 en 35 jaar oud. Vrijwel onmiddellijk na een ongeval ontstaat er een eivormige zwelling aan de buitenzijde van de enkel. In ongeveer de helft van de gevallen gaat dit gepaard met een rode, roodbruine en blauwe of groene verkleuring van de huid. De buitenzijde van de enkel is gevoelig. Deze pijn neemt e toe wanneer de voet naar binnen wordt getrokken. Hallux valgus Dit is een veel voorkomende voetklacht, veroorzaakt door een afwijkende stand van de grote teen. Hij treedt vooral o op bij vrouwen. De klacht is soms aangeboren en kan erfelijk zijn. De grote teen groeit in plaats van naar voren enigszins naar binnen, waardoor het gewricht van deze teen naar buiten groeit, resulterend in een bult. Deze knobbel wordt ook wel een bunion genoemd. Een orthese kan bij een conservatieve behandeling en postoperatief worden toegepast. Er is een grote keuze in enkelbraces die bij deze indicaties kunnen worden ingezet. Zoals elastische bandages, met en zonder pelottes, braces met een ritssluiting, kunstlederen en nylon braces met een vetersluiting, orthesen met klittenbandsluiting en braces met kunststof schalen. De volgende functies zijn te onderscheiden: - ontlasten, comprimeren en stabiliseren van het bovenste spronggewricht, waarbij pelottes voor een betere doorbloeding en het ondersteunen van de spieractiviteit kunnen zorgen; - ontlasting van de achillespees door een hielverhoging; - stabiliseren van de enkel, voorkomen van verstuikingen; - dynamisch ondersteunen van de dorsaalfl exie van de voet; - opvangen van de dropvoet tijdens de gang. thopedische verwijskompas.indd :50

10 Onderbeen thopedische verwijskompas.indd :50

11 Onderbeen Vochtophoping, varices Oedeem, veneuze insuffi ciëntie, varices: aderproblemen komen veel voor aan de onderbenen. Erfelijke aanleg, zwangerschap, een staand of zittend beroep, trauma s, weinig beweging en/of een ongezonde levenswijze kunnen hiervan de oorzaak zijn. Evenals een diepveneuze trombose of wondroos. Het vocht verspreidt zich intercellulair en vindt de weg niet naar een bloedvat of een lymfevat. De therapeutische elastische kousen (TEK), veelal steunkousen genoemd, geven extra druk aan het onderbeen om ophoping van vocht tegen te gaan. Door extra druk verplaatst het vocht zich deels van intercellulair naar intravasaal. Ook de afvoer van vocht door de bloedvaten verbetert. Er is keuze uit rondbrei- en vlakbreikousen. Vlakbreikousen met een naad op de kuit zijn stijver maar moeilijker aan te trekken dan rondbreikousen. De TEK s worden ingedeeld naar drukklasse. De klittenband bandage is een compressieverband dat snel en eenvoudig is aan te leggen. Het is een alternatief voor het zwachtelen van benen. De compressiebanden zijn onderling met elkaar verbonden en kunnen bij het dunner worden van het been eenvoudig worden bijgesteld. thopedische verwijskompas.indd :50

12 Knie thopedische verwijskompas.indd :50

13 Knie PATELLAFEMORALE COMPARTIMENT Chondropathie patellae Een irritatie of aandoening van het kraakbeen van de knieschijf, ook wel omschreven met runners knee, jumpers knee of een slechte sporing van de knieschijf. Patellaire dislocatie, Patella(sub)luxatie, Patellaire (sub)luxatie richting lateraal Een aangeboren afwijking of veroorzaakt door een ongelukkige val, waarbij de knieschijf geheel (luxatie) of gedeeltelijk (subluxatie) uit de kom kan gaan. Naast tapetechnieken houden kniebraces de patella middels versteviging op zijn plaats. In lichte vorm kan een patellabandje volstaan. Wanneer een betere doorbloeding en lymfe-afvoer nodig zijn, is een kniebrace aan te bevelen. Een patellabandje is een licht elastisch bandje met pelotte dat direct onder de patella wordt aangebracht. Door druk op de kniepees en de onderrand van de patella vermindert de pijn tijdens het lopen en sporten. De patella stabilisator stabiliseert de patella mediaal of lateraal. Een pelotte helpt de knieschijf te sporen in de patellagroef van de femur. Wanneer sprake is van huidgevoels- en doorbloedingsstoornissen of lymfe-afvoerstoornissen, zorgt een elastische kniebrace voor een betere doorbloeding van de knie en een betere lymfe-afvoer. Een kniebrace met een goede pasvorm ontlast de knieschijf en kan bijdragen aan een vermindering van zwellingen. Een kniebrace in de vorm van een elastische bandage met soepele baleinen en een visco-elastische pelotte met geïntegreerd correctie-element, dat het verschuiven van de knieschijf tegengaat. thopedische verwijskompas.indd :51

14 Knie MEDIALE EN LATERALE COMPARTIMENT Bandletsel Een letsel aan een van de vier kniebanden leidt veelal tot instabiliteit van de knie. Een aantal aandoeningen kan operatief verholpen worden. De gewrichtsinstabiliteit kan worden opgevangen door een brace en de hiermee beoogde ondersteuning is ook van toepassing na reconstructies. Bij de modellen wordt soms onderscheid gemaakt naar een aandoening aan de binnenband van de knie (Mediaal Collateraal Ligamwent MCL), aan de buitenband van de knie (Lateraal Collateraal Ligament LCL), aan de voorste kruisband (Anteroir Collateraal Ligament ACL of VKB) en aan de achterste kruisband (Posteroir Collateraal Ligament PCL of AKB). De kniebraces hebben de functie de instabiele knie te stabiliseren. Zodat het onderbeen niet te ver naar voren schiet (ACL), het bieden van stevigheid tussen dijbeen/fermur en scheenbeen/tibia (PCL) en het ondersteunen van het zijdelings bewegen van de knie (MCL en LCL). Er is onderscheid is elastische bandages en braces met een frame van aluminium of koolstofcomposiet. Zowel confectie kniebraces als volledig op maat gemaakt kniebraces zijn mogelijk. Afhankelijk van de ernst en locatie van de gonartrose of artrose zijn diverse kniebraces beschikbaar. Er wordt onderscheid gemaakt tussen mediale en laterale artrose. Dit zijn enkele voorbeelden: - een elastische kniebrace met ronde visco-elastische pelotte en twee uitneembare kunststof scharnieren die zijdelingse stabiliteit biedt; - een zachte kniebrace met klittenband sluitingen die door oudere dames met verminderde kracht in de handen, gemakkelijk is vast te maken. Met de lichte aluminium scharnieren biedt de brace zijdelingse stabiliteit; - een kniebrace voor mediale artrose, waarbij het been met lucht te vullen polsters in de valgusstand (X-benen) worden gedrukt, waardoor het mediale compartiment wordt ontlast; - comfortabele brace van kunststof, waarvan de voering is voorzien van siliconen tegen het afzakken, die het been in de valgus- of varusstand drukt. - een kniebrace met een vast frame en een enkelzijdig in te stellen scharnier de gewenste correctie. Bij ernstige unicompartimentele gonartrose. Door de standverandering van de knie wordt het beschadigde compartiment ontlast. thopedische verwijskompas.indd :51

15 Knie MEDIALE EN LATERALE COMPARTIMENT Gonartrose/artrose van de knie De veel voorkomende slijtage van de knie is een aandoening aan het kraakbeen in het gewricht. Het leidt tot toenemende pijn na belasting, tot stijfheid en bewegingsbeperking. Er zijn werkgerichte risicofactoren, maar ook overgewicht is een belangrijke determinant voor knie-artrose. De artrose kan eveneens ontstaan door andere gewrichtsaandoeningen zoals een meniscusbeschadiging of reumatoïde artritis. De kniebraces hebben de functie de instabiele knie te stabiliseren. Zodat het onderbeen niet te ver naar voren schiet (ACL), het bieden van stevigheid tussen dijbeen/fermur en scheenbeen/tibia (PCL) en het ondersteunen van het zijdelings bewegen van de knie (MCL en LCL). Er is onderscheid is elastische bandages en braces met een frame van aluminium of koolstofcomposiet. Zowel confectie kniebraces als volledig op maat gemaakt kniebraces zijn mogelijk. Afhankelijk van de ernst en locatie van de gonartrose of artrose zijn diverse kniebraces beschikbaar. Er wordt onderscheid gemaakt tussen mediale en laterale artrose. Dit zijn enkele voorbeelden: - een elastische kniebrace met ronde visco-elastische pelotte en twee uitneembare kunststof scharnieren die zijdelingse stabiliteit biedt; - een zachte kniebrace met klittenband sluitingen die door oudere dames met verminderde kracht in de handen, gemakkelijk is vast te maken. Met de lichte aluminium scharnieren biedt de brace zijdelingse stabiliteit; - een kniebrace voor mediale artrose, waarbij het been met lucht te vullen polsters in de valgusstand (X-benen) worden gedrukt, waardoor het mediale compartiment wordt ontlast; - comfortabele brace van kunststof, waarvan de voering is voorzien van siliconen tegen het afzakken, die het been in de valgus- of varusstand drukt. - een kniebrace met een vast frame en een enkelzijdig in te stellen scharnier de gewenste correctie. Bij ernstige unicompartimentele gonartrose. Door de standverandering van de knie wordt het beschadigde compartiment ontlast. thopedische verwijskompas.indd :51

16 Pols en hand thopedische verwijskompas.indd :51

17 Pols en hand Distorsie van de pols, sportblessure, lichte artrose, lichte artritis, overbelasting of ontsteking van pezen aan de polsextensoren, pijnklachten aan de pols Lichtere aandoeningen waarbij de pijnlijke of overbelaste pols voor korte of langere tijd beschermd moet worden. Beschermende polsbandages met een enkele of dubbele elastische s band waarvan de druk met het strakker of losser bevestigen van het klittenband is te variëren. Wanneer ne beperkte bewegingsvrijheid nodig is, kan een korte polsbrace die de handpalm vrij laat worden aangepast. thopedische verwijskompas.indd :51

18 Pols en hand Zwaardere artrose en artritis Bij artrose is het kraakbeen rond de handwortelbeentjes versleten, waarbij bot-tot-botcontact ontstaat. Reumatoïde artritis is een chronische gewrichtsontsteking, een autoimmuunziekte. m CTS Carpaal tunnelsyndroom Een storing in de functie van de medianus zenuw van de pols. Ook Medianus compressiesyndroom genoemd. RSI Repetitive strain injury Een verzamelnaam voor klachten die te maken hebben met het gedurende lange tijd herhaaldelijk uitvoeren van dezelfde, soms kleine en op zich niet inspannend lijkende bewegingen. Met RSI samenhangende aandoeningen zijn onder andere slijmbeursontsteking en peesschedeontsteking. Radiale parese Compressie van de zenuw tegen de humerus, het opperarmbeen. De aandoening kan bijvoorbeeld optreden wanneer een arm gedurende lange tijd over de rugleuning van een stoel heeft gehangen. Polsbraces die het gewricht stabiliseren. Ze zijn uitgevoerd met elastische banden, kunststof of aluminium baleinen. Bij sommige m polsbraces is het mogelijk de hand in het gewricht licht achterwaarts in de richting van de handrug te fi xeren. Bij oudere mensen wordt veelal een comfortabele, zachte spalk met een aluminium balein toegepast. Pols(hand)orthesen die voor immobilisatie van de pols (en vingers) zorgen. Ze zijn vervaardig van vormbaar kunststof en kunnen volair, lateraal en dorsaal voor stabilisering zorgen. thopedische verwijskompas.indd :51

19 Pols en hand MCP1 bandletsel Metacarpofalangeale. Letsel aan de binnenband van het onderste gewricht van de duim, veelal veroorzaakt door een val op de hand. Ook wel skiduim genoemd. Er is een chronische variant die als de jachtopzienersduim door het leven gaat. CMC1 artrose Slijtage van het kraakbeen van het carpometacarpale (basisgewricht) van de duim, met pijn, krachtsverlies en verstijving van het gewricht tot gevolg. Pols-duimbraces die zowel de pols als het duimgewricht stabiliseren. De stugge uitvoering is een intensief te gebruiken brace met vetersluiting die met een klittenbandje is vast te maken. Bij oudere mensen wordt meestal gekozen voor een comfortabele o uitvoering met een aluminium balein voor de pols en een soepel baleintje voor de duim. Duimbraces zijn bij de duim voorzien van een balein of spalkje van aluminium of kunststof of ze zijn geheel in neopreen uitgevoerd. Sommige hulpmiddelen kunnen onder natte omstandigheden worden gedragen. thopedische verwijskompas.indd :51

20 Pols en hand Mallet vinger, flexie- en extensieproblemen Letsel aan de strekpees ter hoogte van het eindbotje van de vinger bij het DIP-gewricht. Ook wel baseball vinger genoemd. Reuma, artrose, RSI Chronische aandoeningen door reuma, artrose of RSI aan de vingers. Een vingerspalk kan voorzien zijn van een kunststof spalkje dat met klittenband wordt bevestigd om het DIP-gewricht in de neutraal stand te stabiliseren. Een variant is een vingerspalk van staaldraad, bekleed met een zacht foam. Bij fl exie en extensie zorgt de vingerspalk voor een constante spanning. Silver Ring Splints worden aangemeten door een orthopedisch op instrumentmaker en vervaardigd door een zilversmid. Sieraden die dat de stand van vingers corrigeren en de functionaliteit bevorderen. thopedische verwijskompas.indd :51

21 Schouder, arm en elleboog thopedische verwijskompas.indd :51

22 Schouder, arm en elleboog Schoudergewricht Bij een instabiel of ontstoken schoudergewricht en bij luxatie of subluxatie van de schouder is meestal ondersteuning van de arm nodig. Het geheel of gedeeltelijk uit de kom gaan van de bovenarm kan verband houden met een hemiplegie, een halfzijdige verlamming, of met plexuslaesie, een neurologische uitval. In het schoudergewricht kunnen ook slijtageverschijnselen optreden. Een anatomisch gevormde schouderbandage die het gewricht stabiliseert en de bewegingen ondersteunt. Een verplaatsbare visco-elastische pelotte stimuleert de doorbloeding. De schouderorthese is een lichte brace waarbij de onderarm dicht bij de elleboog wordt opgehangen. Het gewicht van de onderarm duwt de bovenarm als een hefboom in de kom van de schouder. thopedische verwijskompas.indd :51

23 Schouder, arm en elleboog Epicondylitis lateralis Als tennisarm of backhand elleboog door het leven gaande aandoening. Door overbelasting van arm en de strekkers van pols, hand en vingers ontstaat een irritatie van het botvlies of de pezen die hechten aan de epicondyl van het opperarmbeen. Epicondylitis medialis Als golfersarm, honkbal elleboog of forehand elleboog door het leven gaande aandoening. Door overbelasting van arm en de buigers van pols, hand en vingers ontstaat een irritatie van het botvlies of de pezen die hechten aan de epicondyl van het opperarmbeen. Een armbrace of elleboogbandage die door druk op de spierbuik de peesaanhechting ontlast. Er is keuze uit een licht elastische smalle band met een pelotte ter hoogte van de spierbuik. Bij lichte irritaties wordt door deze brace de peesaanhechting voldoende ontlast. Een bredere armbrace met een anatomische gevormde pelotte kan zowel links als rechts worden gebruikt. Met de elastische sluiting is de druk op de spierbuik te regelen. Er is ook een elastische elleboogbandage die voor een continue compressie rond de elleboog zorgt. De visco-elastische pelottes zorgen voor de ontlasting van de peesaanhechting. Deze bandage wordt toegepast bij postoperatieve en posttraumatische irritaties. thopedische verwijskompas.indd :51

24 Rug, romp en bekken thopedische verwijskompas.indd :51

25 Rug, romp en bekken Lumbalgie Een algemene term voor meerdere vormen van lage rugpijn in de onderste vijf, lumbale lendenwervels. Dit kan worden veroorzaakt door spieren, banden, een aandoening aan het facetgewricht of aan de tussenwervelschijven: sen een discusaandoening. Als de pijn plotseling ontstaat, spreekt men veelal van spit/lumbago. De degeneratie van de lendenwervelkolom door artrose kan ook a-specifi eke lage rugpijn veroorzaken. Met een en elastische bandage of korset, veelal voorzien van baleinen, wordt ondersteuning aan de wervelkolom geboden, zodat deze stabiliseert. Er zijn korsetten die de rug delordoseren, ose dat wil zeggen dat ze specifi ek de wervelkolom ontlasten. ten De korsetten worden ook postoperatief toegepast, na operaties aan de wervelkolom. Functies: - ondersteuning en massage middels een pelotte van de lendenspieren, ens waardoor een betere doorbloeding ontstaat en de spanning op de spieren afneemt; - ondersteuning van de lumbale wervelkolom bij lendenpijn zonder complicaties of om lendenpijn te voorkomen; - te doseren ondersteuning van lumbale en onderste thoracale wervelkolom. thopedische verwijskompas.indd :51

26 Rug, romp en bekken Spondylolisthesis Aandoening waarbij de verbinding tussen twee wervels is verslapt of afwezig is. Op basis van spondylolyse verschuiven de wervels ten opzichte van elkaar. Korsetten met een te doseren ondersteuning van de lumbale en onderste thoracale wervelkolom. Er zijn ook korsetten van laag lumbaal tot hoog thoracaal, die een groter deel van de wervelkolom stabiliseren. Facetsyndroom Aandoening aan de beweegbare gewrichtjes van de wervelkolom, die de wervels met elkaar verbinden. Elastische en gebreide korsetten die zijn voorzien van baleinen; en; ze stabiliseren en ondersteunen de onderrug. Een aantal ant korsetten fi xeert de rug in plaats van deze te delordoseren. Lumbale wervel-kanaalstenose Een vernauwing van het lendenwervelkanaal. Korset dat als doel het delordoseren van de lumbale rug heeft, ook postoperatief. In een variant kan het korset de rug fi xeren. thopedische verwijskompas.indd :51

27 Rug, romp en bekken Osteoporose Een skeletaandoening die zich kenmerkt door een lage botmineraaldichtheid (botmassa) en een verstoorde samenhang van het botweefsel. Hierdoor is het bot brozer en is de kans op een botbreuk groter. Bij inzakking van de ruggenwervels gen spreekt men van een wervelfractuur, een compressiefractuur in de wervels, of werveldeformatie. Korsetten met een te doseren ondersteuning voor de lumbale en de onderste wervels van de thoracale wervelkolom. In een variant kan ook hoog thoracaal worden ondersteund thopedische verwijskompas.indd :51

28 Rug, romp en bekken Sacro-iliacale instabiliteit Met twee sacro-iliacale gewrichten (SIG) zit het heiligbeen vast aan de beide darmbeenderen. De gewrichtsbanden kunnen nen beschadigd raken of bij het ouder worden slijten. Er ontstaat speling in de gewrichten, ze kunnen ontsteken en ontwrichten, het sacro-iliacaal syndroom. Bekkeninstabiliteit (symfysiolyse) De aandoening wordt veelal door zwangere vrouwen ervaren. Door de verandering in het hormonale patroon verslappen de banden en verweekt het kraakbeen van het bekken. ken De symfysiolyse komt ook wel voor bij mannen en kan veroorzaakt worden door een sportblessure of een ongeval waarbij door een abnormale beweging de gewrichten onder druk zijn komen te staan. De pijn in de onderrug door een sacro-iliacaal (SI) syndroom kan worden verminderd door het dragen van een bekkenband. De brace bestaat uit een elastische bandage met vier niet elastische banden die onder de buik worden gesloten, en, waardoor onregelmatige gewrichtsbewegingen niet onmogelijk zijn. In een andere vorm heeft de bekkenband achter één band onder en één band boven de billen. Aan de voorzijde loopt een band onder de bekkenuitsteeksels (SIAS- en) door. De brace geeft het meeste ondersteuning bij het staan en het lopen. De band onder de billen ondersteunt het voortbewegen van de benen. De bekkenband biedt tevens ondersteuning bij bekkeninstabiliteit. thopedische verwijskompas.indd :51

29 Rug, romp en bekken Navelbreuk, liesbreuk Een hernia umbilicalis is een breuk in de buikwand ter hoogte ogte van de navel. De omvang van de zichtbare breukzak is afhankelijk van de grootte van de breukpoort. Ook liesbreuken zijn te herkennen aan een bult. Veelal wordt een navelbreuk operatief verholpen. Een breukband ban kan na de operatie als hulpmiddel worden voorgeschreven om de wond sneller te laten genezen. Een breukband ban kan ook een (nieuwe) breuk in de lies of de buikwand voorkomen, bijvoorbeeld bij zware belasting zoals zwaar tillen en sporten. thopedische verwijskompas.indd :51

30 Hals en nek thopedische verwijskompas.indd :51

31 Hals en nek Whiplash Schade aan de nek door een ongeval of een plotselinge gebeurtenis. Daarbij zijn de zachte weefsels en structuren beschadigd. Discopathie Veroudering van de tussenwervelschijf. Wanneer de schijf uitpuilt, uilt wordt de aandoening HNP genoemd. Lichte cervicale hernia nuclei pulposi HNP Beschadiging van de tussenwervelschijf, waarbij hij tegen een zenuw drukt. Met nekpijn en/of pijn en doof gevoel in de arm. Cervicobrachialgie Vanuit de onderste nekwervel uitstralende pijn in schouder en arm. Artrose Een reumatische aandoening (osteo-artritis) waarbij de kwaliteit van het kraakbeen verslechtert en de kraakbeenbekleding akb zachter en dunner wordt. Zachte, soepele of semi-vormvaste halskragen van schuimrubber met een katoenen hoes en meer of minder anatomisch gevormd. De kraag biedt lichte ondersteuning en helpt de patiënt herinneren aan een beperkt bewegingspatroon. Met een extra verstevigingsplaat van kunststof kan nog meer ondersteuning tijdens de ADL activiteiten worden geboden. thopedische verwijskompas.indd :51

32 Hals en nek Bij de volgende aandoeningen zal de patiënt veelal in behandeling zijn bij een specialist. Dezee schrijft de hulpmiddelen voor. U kunt er bijvoorbeeld postoperatief mee te maken krijgen. Zware cervicale hernia nuclei pulposi HNP Zware beschadiging van de tussenwervelschijf, waarbij hij tegen een zenuw drukt. Met nekpijn en/of pijn en doof gevoel in de arm. Spondylolisthese Verschuiving van een wervel. Door de lithese kan een vernauwing van het spinaal kanaal ontstaan, een spinale kanaalstenose. aal Stijve halskragen van kunststof die de beweging van het hoofd zo veel mogelijk beperken tijdens een kortere of langeree periode van immobilisatie. Er zijn ook halskragen die voor een en goede drukverdeling zorgen ter hoogte van het os occiput. Die worden toegepast bij langdurige bedlegerigheid. De halskragen kunnen worden uitgebreid met een achter- en voorschaal om het occipitaal en de kin te ondersteunen. Of een voorhoofdsband die de beweging van het hoofd nog verder beperkt. thopedische verwijskompas.indd :51

33 Leden Bewegingsvisie Bewegingsvisie Algemeen Buchrnhornen-Van Dinter Tilburg Van Dinter Den Haag Den Haag Gardeslen Orthopaedie Goes Heckert&Van Lierop Eindhoven Kamer Orthopedie Amsterdam LM Orthopedie Utrecht Meijer Orthopedie Bussum Orthopedie Techniek Heiloo Heiloo Orthopaedie 2000 Roermond Plexus Orthopedie Rotterdam ProReva Apeldoorn Guido Schoenen Orthopedie Vaals Stel Orthopedie Tynaarlo Vermolen O.M.S Wijchen thopedische verwijskompas.indd :51