beleid De positie van hoogbouw in de stad is bepaald in de grote lijn : een gebied dat gemarkeerd is als gebied waar hoogbouw plaats kan vinden.

Transcriptie

1

2 Voor u ligt de Hoogbouweffect Rapportage (HER) locatie Koldewijn aan het Kanaal in Apeldoorn. Het plan voor de locatie Koldewijn bevindt zich in het begin van voorlopig ontwerpfase. Het is dus nog niet mogelijk om definitieve uitspraken te doen. In deze concept-her zijn de hoogbouweffecten van het plan beoordeeld. Het gaat in de HER vooral om een analyse van de effecten in de directe omgeving en van de uitwerking op aspecten als architectonische kwaliteit, windhinder, beschaduwing, de verkeersproblematiek en de ruimtelijke en functionele relatie met het maaiveld. Dit samenstel van aandachtspunten is gericht op het minimaliseren van hinder door het gebouw zelf (schaduw en wind) en vanwege het gebruik (bereikbaarheid/ toegankelijkheid, parkeren, functies in de laagste verdiepingen). De HER geldt voor gebouwen hoger dan 25 m. In deze HER komen de volgende aspecten aan de orde: - effecten op het windklimaat; - effecten op de bezonning; - de effecten op het uitzicht en de privacy in de directe omgeving; - effecten in sociaal opzicht; - stedenbouwkundige inpassing; - effecten op grote afstand. Bovenstaande deelonderzoeken worden ieder in een afzonderlijk hoofdstuk besproken. In het laatste hoofdstuk worden voorlopige conclusies en aanbevelingen gegeven. Na het voorlopig ontwerp hopen we de conclusies definitief te kunnen maken. inleiding

3 Het vigerende beleid t.a.v. hoogbouw van de gemeente Apeldoorn wordt verwoord in de Beleidsnota hoogbouw, ruimte door hoogte, d.d. 26 mei De hoogbouwnota geeft de koers aan voor hoogbouw in Apeldoorn, maar levert géén rechtstreeks bouwrecht op. Deze nota is cruciaal voor de beantwoording van de vraag of concrete hoogbouwplannen in Apeldoorn een kans van slagen hebben. Ook levert de nota input bij de ontwikkeling van nieuwe bestemmingsplannen en is daarnaast een belangrijk communicatiemiddel richting initiatiefnemers voor hoogbouw in Apeldoorn. Het karakter van Apeldoorn kan worden beschreven als een lappendeken van diverse bouwstijlen, transparant gebouwd in een groene omgeving. Vanwege dit karakter staat in de door de gemeenteraad vastgestelde architectuurnota Architectuur als Cultuur d.d. januari 2002 de volgende voor hoogbouw relevante alinea: Juist de verticale geleding van gebouwen is zeer bepalend voor het behoud van een transparant Apedoorn met veel groen. Lange gesloten bouwblokken zijn dan ook niet passend binnen het karakter van Apeldoorn. Behoud en versterking van de transparante en groene stad met hoogwaardige stedelijke kwaliteit nodigt juist uit tot nadenken over hoogbouw in Apeldoorn. aan het Kanaal. (uit beleidsnota hoogbouw) De positie van hoogbouw in de stad is bepaald in de grote lijn : een gebied dat gemarkeerd is als gebied waar hoogbouw plaats kan vinden. De kanaalzone-zuid valt in het gebied tussenzone hoogbouw. beleid

4 De locatie Koldewijn bevindt zich ten zuiden van het centrum van Apeldoorn. Voor het gebied is een ontwikkelingsplan gemaakt: ontwikkelingsplan pilot zuidelijke kanaalzone: schatkamer van zuid, d.d. 9 juli De Zuidelijke Kanaalzone is een cultuurhistorische schatkamer. Op het eerste gezicht lijkt het een industrieel wasteland, compleet met braakliggende terreinen en versleten bedrijfspanden. Maar wie verder kijkt, ziet een prachtig 19e-eeuws kanaal met authentieke fabrieken, huisjes en plekken. Dit erfgoed vormt de basis voor een avontuurlijk stadsmilieu dat het woon- en leefklimaat in Apeldoorn verrijkt. Dorp & buurtfabrieken Het ontwikkelingsplan bouwt voort op de kenmerkende schaalsprong langs het Apeldoorns Kanaal: grote fabrieken versus vrijstaande huisjes. De dorpse sfeer rondom de Lepelaarweg en Aalscholverweg wordt daarom gekoesterd. Karakteristieke bedrijfsgebouwen worden behouden en uitgebreid tot buurtfabrieken voor wonen, werken en voorzieningen. Nieuwbouw spiegelt zich aan de kleine korrel van de linten òf aan de stoere uitstraling van fabrieken. Ook complexen die inmiddels verdwenen zijn, zoals Papierfabriek Koldewijn, vormen een inspiratiebron voor architectuur die past bij de industriële sfeer van weleer. Op deze manier ontstaat een afwisselende reeks van oude én nieuwe vlaggenschepen die de historische rooilijn langs het Kanaal markeren en het avontuurlijke stadsmilieu verbeelden. (uit ontwikkelingsplan) toelichting stedenbouwkundig plan

5 HISTORIE KOLDEWIJN De gebroeders Dirk en Teunis Koldewijn verhuisden in 1919 van Dordrecht naar Apeldoorn. Zij bouwden hier een stoere bakstenen fabriek die de hoek van het Kanaal en de Mezenweg markeerde. Achter deze haak stonden werkhallen die in de loop van de tijd richting de Kayersdijk werden uitgebreid. Koldewijn bouwde ook twee portierswoningen en twaalf eenvoudige drie-onder-een-kap woningen voor de werknemers. Zo ontstond een ensemble waarin de grote en kleine schaal moeiteloos samengaan. Het complex is begin 2006 helaas gesloopt. De 12 drie-onder-een-kap woningen vormen de enige tastbare herinnering. Renovatie is de inzet, zodat de woningen bijdragen aan de gewenste afwisseling tussen oud en nieuw. (uit ontwikkelingsplan) INTERPRETATIE KOLDEWIJN De voormalige papierfabriek vormt de inspiratiebron voor nieuwbouw: Het complex is gericht op het Kanaal én markeert de hoek Kanaal-Mezenweg. De nieuwe Koldewijn breidt zich vervolgens achterwaarts uit; de kaprichting (loodrecht op het Kanaal) benadrukt dat. Koldewijn beslaat een groot grondvlak. Er ontstaat, net als bij de voormalige fabriek, een eigen binnenwereld. Deze binnenwereld heeft een semiopenbaar karakter; het begin van de informele route. historie en interpretatie De nieuwbouw nestelt zich in het dorp. De woningen aan de Mezenweg krijgen hun entree aan de straat. Portierswoningen en bestaande & nieuwe drie-ondereen-kap woningen zomen het fabrieksterrein af. Koldewijn bestaat uit een koek van twee bouwlagen met een kap. De silo vormt de uitzondering. De nieuwe drie-onder-een-kap woningen spiegelen zich qua bouwhoogte en kapvorm aan de buren. Het complex is ook qua materialisering geen fremdkörper. De laagbouw wordt -net als vroegeropgetrokken uit baksteen in een gedekte tint. Robuuste details in staal of beton verrijken de gevel. (uit beeldkwaliteitsplan)

6 KOLDEWIJN LAAGBOUW ZORGT VOOR INBEDDING DE SILO VAN KOLDEWIJN PUR SANG HAGEN LANGS DE STRAAT EN ENTREE AAN KANAAL De portierswoningen, drie-onder-een-kap woningen en woon-werkhallen garanderen een natuurlijke inbedding van de silo. De woningen hebben een bakstenen karakter. Ook de hallen zijn uit baksteen opgetrokken, maar zij spiegelen zich aan het romantische idee van een fabriek, inclusief een industriële -bijvoorbeeld zaagtand- kap die naar de achterliggende woon- en werkhallen verwijst. De landing van de silo is als het gebouw zelf: groots en meeslepend. De over-sized entree van de appartementen bevindt zich, met het oog op de gewenste levendigheid, aan de kade. Datzelfde geldt voor de trap die naar het middengebied leidt. De ingang van de parkeervoorziening ligt, samen met de entrees van een aantal woon-werkwoningen, aan de Mezenweg. De portierswoningen en drie-onder-een-kap woningen hebben een voortuin aan de kade, afgezoomd met een haag. De silo staat in een (verbrede) grindberm die het stoere zet je auto maar neer karakter onderstreept. Voor de woon-werkhallen kan worden gekozen. Zij krijgen een traditionele voortuin & haag of een collectieve uitloop in de vorm van een -autovrije- grindberm. (uit beeldkwaliteitsplan) stedenbouwkundige inpassing

7 Ons advies is om het ontwerp na het voorlopig ontwerp door een externe deskundige te laten onderzoeken op zijn windhinder gedrag in een windtunnel. Het appartementen gebouw op de locatie Koldewijn is ca. 45 meter hoog en vormt daarmee een belangrijke aandachtsfactor binnen het plan. Extra aandacht is ook nodig voor het effect van de specifieke vorm van de hoogbouw op het gedrag van de wind. Aandachtspunten op gebied van windhinder voor ontwerp locatie Koldewijn zijn: het effect van downwash wind langs de gevel op: _ verblijfskwaliteit op maaiveld nivo en binnenplein nivo _ positionering van entree s gebouw _ verblijfskwaliteit van balkons hoogbouw en tuinen laagbouw hinderlijke geluidseffecten door rondzingende wind voorzieningen die op gebouwniveau te treffen zijn om deze hinderlijke effecten te voorkomen en of te minimaliseren. windhinder

8 BEZONNING

9

10

11

12

13 De gemeente Apeldoorn hanteert in het kader van de Hoogbouw Effect Rapportage het uitgangspunt dat de mogelijke bezonningsduur voor het woonvertrek in de periode van 19 februari tot en met 23 oktober ten minste 120 minuten bedraagt. Onze voorlopige conclusies zijn: - Omliggende bebouwing. Uit de bezonningsdiagrammen kan geconcludeerd worden dat alle woonvertrekken in de omliggende bebouwing meer dan 120 minuten zon krijgen. De vorm van ons toren is relatief gunstig omdat er minder massa in de toren zit hoe hoger je komt. - Woningen binnen het plan. Uit de bezonningsdiagrammen kan geconcludeerd worden dat alle woonvertrekken in de omliggende bebouwing meer dan 120 minuten zon krijgen. De toren in ons plan staat noordelijk in het plangebied waardoor hij minder negatieve invloed heeft op de bezonning In het VO moet blijken wat de definitieve hoogte en massa wordt van het gebouw. Een kleinere hoogte en minder massa heeft uiteraard een positief effect op de bezonning van de omgeving. conclusie bezonning

14 SOCIALE VEILIGHEID In het ontwerp zijn een aantal aandachtspunten m.b.t. sociale veiligheid: _ een dynamische plint maken op nivo openbaar gebied en deknivo door goede plaatsing van centrale entree en andere functies _ entree s van hoogbouw op zowel maaiveldnivo als deknivo _ indien mogelijk dag en avond gebruik stimuleren door combinatie werken en wonen _ bergingen zo plaatsen dat geen dichte plint ontstaat _ sociale controle bevorderen door zicht vanuit functies, wonen en buitenruimten op openbaar gebied en dek _ waar zit de entree van de parkeergarage _ hoe is de routing van parkeren naar woning en vice versa _ de pakeergarage zelf met aandacht voor zichtlijnen en sociale controle opzetten UITZICHT EN PRIVACY Aandachtspunten in het ontwerp: _Vanuit de hoogbouw is er een prachtig uitzicht rondom, dit wordt optimaal benut door de plaatsing van grote balkons op het zuiden en de interne centrale onstluiting op het noorden _ De buitenruimten dusdanig vormgeven dat ze op hoogte ook goed functioneren (wind en windgeluidhinder) _ De balkons in hoogbouw niet doormiddel van uitstekende balkons maar binnen het volume houden. Hierdoor minder inkijk onderling en op de tuinen deknivo. balkons in hoogbouw op het zuiden sociale veiligheid, uitzicht en privacy

15 ZICHT VANUIT DE OMGEVING (effecten op grote afstand)

16

17 complexen langs het kanaal vanuit het noorden (fotomontage conform gemeentelijke standaard) complexen langs het kanaal vanuit het zuiden (fotomontage conform gemeentelijke standaard)

18 fotomontage koldewijn vanaf zijde Kayersdijk (fotomontage conform gemeentelijke standaard) fotomontage koldewijn vanaf oostzijde kanaaloever (fotomontage conform gemeentelijke standaard)

19 Om de effecten van de voorgestelde hoogbouw op de omgeving van grotere afstand te kunnen beoordelen, zijn een aantal montages vanuit het 3D-model gemaakt. Kenmerken die een positief effect hebben op de hoogbouw in locatie Koldewijn zijn: _Het volume van de hoogbouw krijgt bij het toenemen van de hoogte een verjongend effect door het taps toelopen van de zijgevels en het schuin weglopen van de zuidgevel. Dit geeft het volume een slankere en bescheiden uitstraling. _De bredere noord en zuidgevel van het volume worden in de verdere uitwerking voorzien van onderverdeling. In de noordgevel is dit het centrale stijgpunt, in de zuidgevel zijn dit de inpandige balkons. Hierdoor ondergaan de bredere gevels van het volume een optische onderbreking. Dit geeft het volume een genuanceerde verfijning. _De verjonging van het volume naar boven, het schuinlopen van de zuidgevel en de optische breking in de langsgevels van het volume zorgen ervoor dat de hoogbouw van Koldewijn vanuit alle kijkrichtingen een afwisselend en perspectivisch beeld geeft. conclusie effecten op grote afstand

20 _ Windhinder en bezonning Bezonning voor de woningen binnen het plan en voor de omgeving is goed. Naar windhinder zal nader onderzoek gedaan moeten worden door een deskundige _ Schaal van de directe omgeving: een markant gebouw dat vanuit alle kijk richtingen resulteert in een gevarieerd beeld/ silhouet. Extra gunstig voor de beleving van de hoogbouw zijn de naarboven taps toe lopende zijgevels, de schuin weg lopende zuidgevel en de verfijning in langsgevel door de accenten van buitenruimten en het centrale stijgpunt Aandacht voor de sociale veiligheid door maken dynamische plint gebouw en inrichting openbaar gebied op maaiveld en binnendek nivo _ Aandacht voor de privacy door orientatie buitenruimtes, routing wonen/ parkeren conclusie en aanbevelingen

21 HER KOLDEWIJN APELDOORN Opdrachtgevers DE GOEDE WONING APELDOORN Locatie APELDOORN Datum

22 Jobsveem Lloydstraat EA Rotterdam t. +31 (0) e