Urenbeperking bij SOLK: mediprudentie en jurisprudentie

Transcriptie

1 Urenbeperking bij SOLK: mediprudentie en jurisprudentie Jerry Spanjer Samenvatting Het beoordelen van een urenbeperking bij SOLK geeft aanleiding tot veel discussie. Om meer zicht te krijgen op deze beoordeling werd in de mediprudentie en jurisprudentie gezocht naar uitspraken over deze problematiek. Er werd door NVVG en UWV geen toestemming gegeven voor het publiceren van zaken in de mediprudentie. In de jurisprudentie bleek dat de Centrale Raad van Beroep zelden aanleiding ziet een urenbeperking te geven omdat alleen arbeidsongeschiktheid die een rechtstreeks en objectief medisch vast te stellen gevolg is van ziekte of gebrek in aanmerking wordt genomen of omdat het niet geven van een urenbeperking geen gezondheidsschade oplevert. Een door de Raad ingeschakelde deskundige wordt in de meerderheid van de gevallen niet gevolgd als deze toch aanleiding ziet tot een urenbeperking. SOLK, Urenbeperking, Duurbelastbaarheid, Mediprudentie, Jurisprudentie, Beperkingen, Arbeidsongeschiktheid Inleiding Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK) zijn lichamelijke klachten die langer dan enkele weken duren en waarbij bij adequaat medisch onderzoek geen somatische aandoening wordt gevonden die de klacht voldoende verklaart. 1,2 Diagnoses die onder deze term vallen zijn onder andere fibromyalgie, whiplash, chronisch vermoeidheidsyndroom en somatoforme stoornis. SOLK vormen lastige problematiek voor de geneeskunde in zijn algemeenheid. 1,2 Onder werknemers met verzuim gaat het in ongeveer een derde van de gevallen om deze moeilijk te objectiveren klachten. 3 Het beoordelen van de beperkingen en belastbaarheid bij cliënten met SOLK levert veel stof op tot discussie bij zowel cliënten als bij bedrijfs- en verzekeringsartsen. De visie van bedrijfsarts, verzekeringsarts en zieke werknemer over deze aandoeningen en over de mogelijkheden om te werken lopen vaak behoorlijk uiteen. Wat met name discussie geeft is de vraag of de cliënt beperkt geacht moet worden in het aantal uren per dag dat hij in staat is arbeid te verrichten (urenbeperking). 4,5 Uit onderzoek blijkt dat de interdoktervariatie bij urenbeperking en SOLK aanzienlijk is Dr. J. Spanjer is verzekeringsarts, onderzoeker en docent bij UWV en UMCG. Correspondentieadres: jerry.spanjer@uwv.nl Als de arts van mening is dat er sprake is van een urenbeperking heeft dit in het algemeen grote gevolgen voor de re-integratie en het vaststellen van het arbeidsongeschiktheidspercentage bij een uitkering. Daarom is het ongewenst dat er, met name bij het vaststellen van een urenbeperking, sprake is van interdoktervariatie. Er zijn diverse instrumenten die als doel hebben de interdoktervariatie bij de beoordeling van urenbeperking bij SOLK zo beperkt mogelijk te houden. Zo is er het schattingsbesluit arbeidsongeschiktheidswetten waarin de toetsingscriteria worden beschreven. 12 Verder bestaan er diverse richtlijnen en protocollen waaronder de standaard verminderde arbeidsduur 13, medisch arbeidsongeschiktheidscriterium 14, de standaard CVS 15 en de multidisciplinaire richtlijn SOLK. 1 Een ander instrument dat meer recent tot ontwikkeling is gekomen is de mediprudentie. In 2005 adviseerde de Gezondheidsraad aan de minister onder andere om mediprudentie te ontwikkelen d.w.z. een algemeen toegankelijke verzameling deskundig becommentarieerde casus. 16 De precieze wijze waarop mediprudentie gerealiseerd diende te worden, was echter nog niet concreet. In 2007 werd dit verder uitgewerkt en werd een mediprudentiecommissie in het leven geroepen. 17,18 Het belangrijkste doel van mediprudentie is te komen tot consensus over hetgeen in concrete, individuele situaties volgens de beroepsgroep de juiste beoordeling is. De mediprudentie-database is alleen toegankelijk voor verzekeringsartsen en verzekeringsartsen in opleiding geregistreerd in het opleidingsregister. 18 Omdat er discussie is over de beoordeling van zowel urenbeperking als SOLK en omdat het al of niet toekennen van een urenbeperking grote gevolgen kan hebben voor de uitkering zal de cliënt het regelmatig niet eens zijn met de door de arts gemaakte inschatting. Als een cliënt het niet eens is met de arbeidsongeschiktheidsbeoordeling die verricht is bij het UWV, dan bestaat de mogelijkheid om bezwaar aan te tekenen bij het UWV. Als dit bezwaar ongegrond is volgens het UWV dan kan de cliënt in beroep gaan bij de rechtbank. Als ook dit beroep ongegrond wordt verklaard dan kan de cliënt nog in hoger beroep gaan bij de Centrale Raad van Beroep (CRvB), die de uitspraak van de rechtbank kan bevestigen of vernietigen. 19 Overigens kan het UWV ook hoger beroep instellen 304 tbv jaargang 23 nr.7 september 2015

2 als een rechter het beroep gegrond verklaart. Jurisprudentie is het geheel van de verzamelde uitspraken van de rechters en de CRvB. De jurisprudentie vormt een richtlijn voor de rechtspraak in latere, soortgelijke gevallen waardoor rechtsongelijkheid en rechtsonzekerheid mogelijk kan worden voorkomen. 20 In zowel de mediprudentie als in de jurisprudentie kunnen uitspraken gevonden worden over urenbeperkingen bij SOLK. Wellicht dat bij het bestuderen van deze uitspraken argumenten naar voren komen die bedrijfs- en verzekeringsartsen helpen om tot een meer eenduidig oordeel te komen. Vraagstellingen in dit onderzoek zijn: Welke uitspraken worden in de mediprudentie gedaan over urenbeperkingen bij SOLK? Welke uitspraken worden in de jurisprudentie gedaan over urenbeperkingen bij SOLK? Welke argumenten voor of tegen een urenbeperking bij SOLK worden genoemd in jurisprudentie en mediprudentie? Methode Mediprudentie De mediprudentie-database van UWV werd geraadpleegd tot en met februari Van alle mediprudentie-casus in de database werd op titel en onder de zoektermen gezocht naar diagnoses die onder de term SOLK kunnen vallen (zie inleiding). In de volledige tekst van de casus is vervolgens onderzocht of er sprake was van een urenbeperking en welke argumenten er waren voor het al of niet geven van een urenbeperking. Zonder toestemming van NVVG en UWV mogen geen gegevens van de mediprudentie-database gepubliceerd worden en kan de auteur worden vervolgd voor het overtreden of inbreuk op zijn of haar rechten op grond van de Auteurswet. 18 Daarom werd het resultaat van de zoektocht voorgelegd aan NVVG en UWV met het verzoek om toestemming tot publicatie. Jurisprudentie Rechtspraak.nl 20 is de officiële site van de rechtbanken, gerechtshoven, Centrale Raad van Beroep (CRvB), College van Beroep voor het bedrijfsleven, Hoge Raad en Raad voor de rechtspraak en bevat een selectie van uitspraken vanaf december Op Rechtspraak.nl worden onder andere uitspraken gepubliceerd van de CRvB. Op de website rechtspraak.nl werd bij het onderdeel uitspraken in februari 2015 gezocht onder de volgende zoektermen: urenbeperking EN ( fibromyalgie OF CVS OF whiplash OF somatoforme OF SOLK ). Van de 40 meest recente definitieve uitspraken van de CRvB werd van elke diagnose genoteerd of de verzekeringsarts van mening was dat er sprake was van een urenbeperking, of een deskundige werd ingeschakeld, wat de mening was van de deskundige, of de CRvB deze mening volgde en wat de uitspraak was van de CRvB. Resultaat Mediprudentie In maart 2015 werd toestemming gevraagd aan NVVG en UWV om de resultaten van de search in de mediprudentie-database te publiceren. Er werd geen toestemming verleend met de volgende toelichting: Mediprudentie heeft primair tot doel consensusvorming onder verzekeringsartsen te bevorderen over wat in concrete, individuele gevallen een juiste beoordeling is. Het is de bedoeling dat mediprudentie ook een rol gaat spelen in de evaluatie van verzekeringsgeneeskundige protocollen en richtlijnen en eventueel multidisciplinaire richtlijnen die in de verzekeringsgeneeskundige praktijk gebruikt worden en daarmee indirect in de herziening van die richtlijnen. In dat kader is onderzoek van mediprudentie voor dit doel voorzien zoals de Gezondheidsraad in haar advies heeft geformuleerd. Op die wijze vindt er een periodieke evaluatie van de ontwikkeling van mediprudentie plaats parallel aan de ontwikkeling en evaluatie van richtlijnen. Die koppeling is essentieel. Onderzoek op de database van mediprudentie buiten de genoemde onderzoeksdoelstelling valt hier buiten. Jurisprudentie Op de website rechtspraak.nl werden onder de zoekterm urenbeperking 2545 uitspraken gevonden. In combinatie met de zoekterm CVS 74 uitspraken, met fibromyalgie 134, whiplash 79, somatoforme 94 en in combinatie met de zoekterm SOLK geen uitspraken. De 40 meest recente uitspraken werden beoordeeld voor elke diagnose. Deze 40 uitspraken betroffen zaken in de periode van 2008 tot De zoekterm somatoforme leverde zaken op met een drietal diagnoses: ongedifferentieerde somatoforme stoornis, somatoforme stoornis en somatoforme pijnstoornis. Er was overlap met andere diagnoses (CVS 11% overlap, fibromyalgie 14% en whiplash 5%); alleen de 40 meest recente uitspraken waarbij sprake was van een somatoforme stoornis zonder overlap met andere diagnoses werden betrokken in dit onderzoek. In tabel 1 wordt per diagnose aangegeven hoe vaak een urenbeperkingen werd gegeven door de verzekeringsarts, de uitspraak van de CRvB, het oordeel van de ingeschakelde deskundige en of de CRvB het oordeel van de deskundige volgde. Bij de uitspraak wordt aangegeven hoe vaak de rechtbank van mening was dat de cliënt (on)gegrond in beroep ging en hoe vaak de uitspraak van de rechtbank door de CRvB werd vernietigd. In de bestudeerde zaken werd aangegeven dat de conclusie van een door de bestuursrechter of CRvB geraadpleegde onafhankelijke deskundige in het algemeen dient te worden gevolgd. In 36 van de 160 zaken (23%) werd een deskundige ingeschakeld door de CRvB of rechtbank. In 24 zaken (67%) was de deskundige van mening dat toch een urenbeperking noodzakelijk was in tegenstelling tot het oordeel van de verzekeringsarts. In 13 van die 24 zaken (54%) volgde de raad het oordeel van de ingeschakelde deskundige niet omdat het oordeel onvoldoende gemotiveerd was: men vond dat de conclusie was gebaseerd op subjectieve opvattingen van de cliënt of dat de deskundige niet medisch geobjectiveerd had waarom een urenbeperking noodzakelijk is. In alle gevallen gingen de zaken over het al of niet toekennen van een urenbeperking. In de 16 zaken waarbij uiteindelijk gegrond werd beslist (13 maal een ongegronde beroepszaak die werd vernietigd en 3 maal een gegronde beroepszaak die werd bevestigd) was dit zeven maal omdat de CRvB de deskundige volgde, drie maal omdat de verzekeringsarts onvoldoende had gemotiveerd en zes maal om niet tbv jaargang 23 nr.7 september

3 Tabel 1. Het aantal gegeven urenbeperkingen bij SOLK-diagnoses, de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep (CRvB), het oordeel van de ingeschakelde deskundige (UB = Urenbeperking) en of de CRvB het oordeel van de deskundige volgt. Diagnose Urenbeperking Uitspraak CRvB Deskundige CRvB volgt deskundige als UB geen wel ongegrond/vernietigd gegrond/ vernietigd UB Geen UB niet wel Whiplash (n) / 1 10 / Fibromyalgie (n) / 2 2 / CVS (n) / 4 1 / Somatoform (n) / 6 4 / Totaal (n) / / (%) 78% 22% 89% / 8% 11% / 82% 67% 33% 54% 46% medische redenen (arbeidsdeskundig of procedure). Dus in tien van de 160 zaken (6%) werd geconcludeerd dat het beroep gegrond was vanwege het niet stellen van een urenbeperking. De CRvB gaf aan dat de deskundige werd gevolgd omdat deze een volledig en zorgvuldig onderzoek had verricht en inzichtelijk en consistent had gemotiveerd. Welke argumenten de deskundige gebruikte voor een urenbeperking werd in de uitspraken niet duidelijk. Door de CRvB werd een aantal argumenten genoemd tegen een urenbeperking: Er zijn geen ernstige medische afwijkingen te objectiveren of de medische objectivering is niet toereikend. Er is niet gebleken dat cliënt gezondheidsschade kan oplopen als geen urenbeperking geldt. Geen noodzaak op basis van de ernst van de klachten, dagverhaal en medische feiten. Het onvermogen wordt niet bevestigd bij lichamelijk onderzoek naar spieratrofie. Meetresultaten (van CVS/ME centrum) wijzen niet op het bestaan van ernstige energetische belemmeringen. Er is sprake van deconditionering en gedragscomponenten, niet van medisch objectiveerbare beperkingen. Geen noodzaak voor een urenbeperking naast de al aangenomen beperkingen van de belastbaarheid. In 17 zaken waarin de rechtbank van mening was dat een urenbeperking aangewezen was (beroep gegrond) had het UWV hoger beroep ingesteld. De uitspraak van de CRvB was in 14 van die 17 zaken dat een urenbeperking op objectief medische gronden niet noodzakelijk was en daarom werd de uitspraak van de rechtbank vernietigd. In die gevallen waarin bij een heronderzoek door de verzekeringsarts werd beoordeeld dat een urenbeperking niet langer noodzakelijk was gaf de rechtbank regelmatig aan dat een deugdelijke motivering voor het achterwege laten van een urenbeperking ontbrak. De CRvB oordeelde dan echter dat voldoende gemotiveerd was dat er geen medische noodzaak aanwezig was voor het aannemen van een urenbeperking. Beschouwingen Belangrijkste bevindingen Voor publicatie van de resultaten van gegevens uit de mediprudentie werd geen toestemming verkregen. Door rechtbanken en CRvB wordt regelmatig een uitspraak gedaan over urenbeperking bij SOLK. Cliënten die in hoger beroep gaan worden in slechts 8% van de gevallen door de CRvB in het gelijk gesteld. Er zijn minder uitspraken waarin het UWV in hoger beroep ging (11%), het UWV wordt wel veel vaker in het gelijk gesteld (82% van de gevallen). De CRvB geeft als belangrijkste argument dat er geen noodzaak is voor een urenbeperking omdat er geen objectieve medische afwijkingen zijn. Wordt door de CRvB toch besloten tot een urenbeperking dan is dit meestal omdat een ingeschakelde deskundige in zijn oordeel wordt gevolgd. De rechtbank en de CRvB schakelen samen in ongeveer een kwart van de gevallen een deskundige in om een uitspraak te doen over een urenbeperking. In ongeveer de helft van gevallen wordt de deskundige echter niet gevolgd omdat het oordeel niet voldoende is gemotiveerd. Overwegingen Helaas werd geen toestemming verleend om de resultaten van het onderzoek naar urenbeperkingen bij SOLK in de mediprudentie-database te publiceren. Dit is spijtig omdat publicatie een mogelijkheid is om op geaggregeerd niveau gegevens uit deze database toegankelijk te maken voor verzekeringsartsen. Eenduidigheid in oordeelsvorming kan er bij gebaat zijn om de grote lijnen in de mediprudentie makkelijk voor handen te hebben. Er kan niet verwacht worden dat elke verzekeringsarts individueel de gehele mediprudentie database doorzoekt om alle casus over een bepaald onderwerp op te zoeken, te lezen en te 306 tbv jaargang 23 nr.7 september 2015

4 interpreteren. Dat is ook qua tijdsinvestering niet efficiënt. Het lijkt nuttig informatie over specifieke onderwerpen waarvan meerdere casus in de mediprudentie aanwezig zijn, zoals urenbeperking bij SOLK, op geaggregeerd niveau te publiceren. Het probleem zou opgelost kunnen worden door geaggregeerde informatie in de afgeschermde mediprudentie-database beschikbaar te maken. Zo blijft de informatie alleen toegankelijk voor verzekeringsartsen. Los van de zaken die door de CRvB procedureel of in verband met arbeidsdeskundige redenen gegrond werden verklaard, werd slechts in 10 van de 160 gevallen (6%) geconcludeerd dat het beroep gegrond was. De CRvB is dus in de overgrote meerderheid van de zaken van mening dat er geen reden is voor een urenbeperking. Het belangrijkste argument hiervoor is het feit dat er geen sprake is van medisch objectiveerbare afwijkingen of de medische objectivering is niet toereikend. Bij de interpretatie van het medisch arbeidsongeschiktheidscriterium 14 kunnen twee hoofdstromingen worden onderscheiden. 6 De finale benadering, waarbij de nadruk van de beoordeling van de consistentie op het geheel van waarnemingen wordt gelegd, en de causale benadering waarbij de reeks van stoornissen, beperkingen en handicaps centraal staat. Zonder een stoornis is de keten niet compleet en kan er geen sprake zijn van consistentie. Daarbij ligt de focus vooral op de vraag of de arbeidsongeschiktheid het gevolg is van ziekte. In de jurisprudentie lijkt die causale benadering dus meer gevolgd te worden: zonder medisch objectiveerbare afwijking geen urenbeperking. Het is zelfs de vraag of de CRvB niet verder gaat dan de wet- en regelgeving eisen. Het schattingsbesluit 12 stelt dat het medisch vaststellen van het gevolg van ziekte of gebrek objectief moet zijn en stelt daarbij de volgende eisen: de beoordeling moet toetsbaar, reproduceerbaar en consistent zijn. Het schattingsbesluit laat dus geen ruimte voor de interpretatie dat er een medisch objectiveerbare afwijking moet zijn. De incidentele zaken waarbij de CRvB toch de cliënt in het gelijk stelt en aanneemt dat er wel sprake moet zijn van een urenbeperking wordt dit gebaseerd op het oordeel van de deskundige. Helaas wordt in de jurisprudentie niet duidelijk welke argumenten door de deskundige worden gebruikt. Wellicht wordt toch nog een objectiveerbare ziekte gevonden of volgt de deskundige meer een finale benadering. Aandachtspunten Data uit de mediprudentie mogen niet gepubliceerd worden, daardoor zijn de grote lijnen voor de beroepsgroep moeilijk toegankelijk. In de jurisprudentie wordt zelden een urenbeperking bij SOLK noodzakelijk geacht omdat er geen medisch objectiveerbare afwijkingen zijn. In de meerderheid van de gevallen volgen Rechtbank en Raad de door hen ingeschakelde deskundige niet, omdat zijn mening vaak is gebaseerd op de beleving van de cliënt. Ondanks het feit dat de bestuursrechter en de CRvB aangeven dat de conclusie van de geraadpleegde onafhankelijke deskundige in het algemeen dient te worden gevolgd, gebeurt dit in de hier onderzochte zaken in ongeveer de helft van de gevallen niet. Er konden geen cijfers gevonden worden betreffende hoe vaak de CRvB de deskundige volgt in andere zaken, wel dat het vaker voor komt. 22 De reden dat de deskundige niet werd gevolgd lag in het gegeven dat hij zijn oordeel niet goed onderbouwt en te vaak het oordeel van de cliënt volgt. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat de deskundigen die worden ingeschakeld behandelaars zijn (neuroloog, internist, psychiater). Behandelaars zijn mogelijk meer geneigd het oordeel van de cliënt over de belastbaarheid te volgen en minder geroutineerd in het objectief beoordelen van de belastbaarheid. Wellicht speelt ook mee dat het beoordelen van beperkingen bij SOLK niet eenvoudig is en helemaal niet als het de beoordeling van urenbeperkingen betreft. Ook het gebruik van verzekeringsgeneeskundige protocollen, zoals de standaard verminderde arbeidsduur 13 en het beargumenteren van een oordeel is meer het dagelijks werk van verzekeringsartsen. Een oplossing voor dit probleem zou kunnen zijn vaker verzekeringsartsen als objectief deskundige in te schakelen of om de ingeschakelde behandelaars meer te scholen op verzekeringsgeneeskundig gebied. Opvallend is dat het UWV weliswaar minder frequent hoger beroep instelt dan de individuele cliënten, maar dat dit wel in 82% van de gevallen ook gegrond wordt verklaard. Blijkbaar kan het UWV goed inschatten of een zaak succesvol aangevochten kan worden. Dit ligt voor de hand omdat het UWV veel ervaring heeft in deze zaken met name de gespecialiseerde afdeling bezwaar en beroep. Verder valt op dat het in 22% van de zaken cliënten betrof die wel een urenbeperking opgelegd hadden gekregen. Blijkbaar worden ook bij SOLK wel urenbeperkingen opgelegd door de verzekeringsarts, maar is de cliënt dan van mening dat de urenbeperking te gering is of dat hij helemaal niet kan werken. Beperkingen van dit onderzoek In dit onderzoek is sprake van een sterke selectie van de populatie. Cliënten die wel een urenbeperking hebben gekregen van de verzekeringsarts, de bezwaararts of de rechtbank zullen niet of minder vaak in (hoger) beroep gaan tegen de uitspraak. De uitkomsten van dit onderzoek moeten dus ook in dit licht worden gezien. Wellicht dat bij SOLK toch vaak een urenbeperking wordt gegeven; deze cliënten komen niet in beeld bij de jurisprudentie. Om zicht te krijgen op de totale populatie werd bij het UWV gevraagd of cijfers aangeleverd konden worden over de frequentie waarin een urenbeperking werd gegeven bij ziektes als CVS en fibromyalgie. Deze diagnosecodes worden namelijk gescoord in het ClaimBeoordelings- en Borgingssysteem (CBBS) 21 waardoor onderzocht kan tbv jaargang 23 nr.7 september

5 worden hoe vaak een urenbeperking werd gescoord. In een toekomstig artikel zullen deze gegevens worden besproken. Aanbevelingen Om mediprudentie een rol te laten spelen in de afname van interdoktervariatie is het noodzakelijk dat de mediprudentie-commissie een oplossing vindt voor het feit dat gegevens uit de mediprudentie niet gepubliceerd mogen worden. Het is zinvol dat de beroepsgroep op de hoogte is van geaggregeerde gegevens van zaken die frequent in de database voorkomen. Voor meer eenduidigheid in de beoordeling van urenbeperking bij SOLK is meer informatie over dit onderwerp nodig. Zo kan door onderzoek in het CBBS 21 van UWV bij diverse SOLK diagnoses inzicht worden verkregen in de frequentie waarin een urenbeperking wordt gegeven door verzekeringsartsen. Daarnaast kan onderzoek in (inter)nationale literatuur wellicht bijdragen. Verder kan onderzoek naar het handelen van verzekeringsartsen en bedrijfsartsen, bijvoorbeeld focusgroep-onderzoek, inzicht geven in de argumenten. Uiteindelijk is het wellicht mogelijk dat op basis van deze informatie meer consensus kan worden verkregen in de beroepsgroep. Conclusie Data uit de mediprudentie mogen niet gepubliceerd worden, daardoor wordt het doel van mediprudentie, meer eenduidige beoordelingen, fors beperkt. In de jurisprudentie bleek dat de Centrale Raad van Beroep zelden aanleiding ziet een urenbeperking te geven omdat er geen sprake is van medisch objectiveerbare afwijkingen of omdat het niet geven van een urenbeperking geen gezondheidsschade oplevert. Een door de raad ingeschakelde deskundige wordt in de meerderheid van de gevallen niet gevolgd als deze toch aanleiding ziet tot een urenbeperking. Er zijn geen belangenconflicten c.q. financiële ondersteuning te melden. Literatuur 1. Trimbos-Instituut. Multidisciplinaire richtlijn Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK) en Somatoforme Stoornissen. Utrecht Nederlands Huisartsen Genootschap. NHG-Standaard Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK). Utrecht Brenninkmeijer V, Lagerveld SE, Blonk, RWB (2006). Moeilijk objectiveerbare gezondheidsklachten in de praktijk van de bedrijfs- en verzekeringsarts. Tijdschr Bedrijfs Verzekeringsgeneeskd 2006;14: Bedrijfsarts, verzekeringsarts en zieke werknemer: drie perspectieven, één doel!? Expertmeeting, Urenbeperking: hoe kunnen de perspectieven van zieke werknemers, verzekeringsarts en bedrijfsarts elkaar verrijken? Expertmeeting, De Bont AA, Meus C, Hazelaar G. Stoornissen, beperkingen en handicaps in de uitvoering. College van Toezicht Sociale Verzekeringen, Schellart T, Besseling J, Steenbeek R, Kroneman H. Onderzoek naar de interdoktervariatie bij beoordelingen van verzekeringsartsen. Tijdschr Bedrijfs Verzekeringsgeneeskd 2013; 21: Spanjer J, Krol B, Brouwer S, Groothoff JW. Inter-rater reliability in disability assessment based on a semi-structured interview report. Disability & Rehabilitation 2008; 30: Spanjer J, Krol B, Popping R, Groothoff JW, Brouwer S. Disability assessment interview: the role of detailed information on functioning in addition to medical history-taking. Journal of Rehabilitation Medicine 2009; 41: Spanjer J, Krol B, Brouwer S, et al. Reliability and validity of the Disability Assessment Structured Interview (DASI): a tool for assessing functional limitations in claimants. J Occup Rehabil 2010; 20: Duijnhoven H Van, Damee F. Het toepassen van urenbeperking door de verzekeringsarts. NSPOH scriptie. Arnhem Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Schattingsbesluit arbeidsongeschiktheidswetten. Den Haag Landelijk instituut sociale verzekeringen. Standaard verminderde arbeidsduur. Amsterdam Tijdelijk instituut coördinatie en afstemming. Richtlijn Medisch Arbeidsongeschiktheidscriterium. Amsterdam Gezondheidsraad. Verzekeringsgeneeskundig protocol Chronische-vermoeidheidssyndroom. Den Haag Gezondheidsraad. Beoordelen, behandelen, begeleiden. Medisch handelen bij ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid. Den Haag Gezondheidsraad. Verzekeringsgeneeskundige mediprudentie. Den Haag Citaat: Landelijk instituut sociale verzekeringen. Claimbeoordelingsen Borgingssysteem (CBBS). Amsterdam Tetelepta-Tan KL. Centrale Raad volgt eigen deskundige niet, medisch objectiveringscriterium onvoldoende toegepast. Tijdschr Bedrijfs Verzekeringsgeneeskd 2006; 14: tbv jaargang 23 nr.7 september 2015