Duurzame Distributiecentra. Logistiek in tijden van e-commerce. Kees Verweij Partner. Buck Consultants International

Transcriptie

1 Duurzame Distributiecentra Logistiek in tijden van e-commerce Kees Verweij Partner Congres Gelderland ziet Ruimte 7 juni 2017 Buck Consultants International Postbus NL Nijmegen Tel. : Mobiel : kees.verweij@bciglobal.com

2 Profiel Buck Consultants International Voor eindgebruikers Locatiekeuze advies Supply chain optimalisering Vastgoed strategie en -projecten Business strategie ontwikkeling Profiel Onafhankelijk adviesbureau Hoofdkantoor in Nijmegen 65 full-time professionals Studies in meer dan 50 Europese landen Voor vastgoedpartijen & overheden Vastgoedontwikkeling & -beleggingen Strategieën en programma s om nieuwe vestigingen te acquireren Logistieke en infrastructurele projecten Regionaal economische ontwikkeling San Mateo Los Angeles Singapore Buck Consultants International,

3 Gelderland: logistieke hot spot Gelderland: ideale locatie voor vestiging distributiecentrum Nationaal: Gelderland centraal in Nederland Internationaal: op trimodale as Rotterdam-Duisburg-Europa Bron:Prologis 2015 Gelderland: steeds meer interesse voor vestiging distributiecentrum Buck Consultants International,

4 Gelderland: vooral nationale distributie Kuehne + Nagel, Tiel CB Logistics, Culemborg Kruidvat, Heteren Mainfreight, s-heerenberg Gelderland: in 2016 ruim 200 DC s > m2 in onze database 13 distributiecentra in Gelderland nu XXL: groter dan m2 Gelderland: tot nu vooral interessant voor nationale distributie Buck Consultants International,

5 Nederland: ruim 26,4 miljoen m2 aan DC Oppervlak Distributiecentra in m2 op (bron: NVM 2017) Noord-Brabant Zuid-Holland Noord-Holland Limburg Gelderland Utrecht Overijssel Flevoland Friesland Drenthe Groningen Zeeland jan 2016: 26,4 miljoen m2 aan Distributiecentra, groei 14% sinds 2013 Meer dan 50% bedrijventerreinen Gelderland voor handel en logistiek Buck Consultants International,

6 Gelderland: 19 gemeenten met > m2 Tiel Wijchen Montferland Nijmegen Apeldoorn Ede Geldermalsen Culemborg Zaltbommel Duiven Nijkerk Overbetuwe Harderwijk Barneveld Neerijnen Zevenaar Beuningen Buren Doetinchem M2 aan Distributiecentra per Gelderse gemeente (bron: NVM 2017) jan-16 1-jan Tiel is veruit de nr.1 in Gelderland met m2 aan distributiecentra Distributiecentra: focus op Zuid Gelderland, ook elders in provincie Buck Consultants International,

7 Gelderland: Volop nieuwe ontwikkelingen Nabuurs multifunctioneel DC, Park A15 Oosterhout JCL Logistics, Docks NLD, s-heerenberg Op verschillende locaties in Gelderland bouw van nieuwe DC s Duurzaam ontwerp van distributiecentra is de regel: DC s gaan langere tijd mee en moeten aantrekkelijk blijven In Gelderland werken een kleine mensen dagelijks in een DC, dit aantal is nog steeds groeiende Buck Consultants International,

8 Belangrijke trends in Logistiek 1. Blijvende interesse bedrijven in vestiging DC s in Nederland 2. Opkomst e-fulfilment: belevering aan de consument 3. Opkomst XXL omnichannel-dc s 4. Opkomst van mechanisatie en robotisering in DC s 5. Bouw van duurzame Distributicentra en consolidatie goederenstromen Groei m2 Distributiecentra in Nederland (bron: NVM 2017) ,8% ,2% +5,5% jan-13 1-jan-14 1-jan-15 1-jan-16 Buck Consultants International,

9 Opkomst optimale (e-)fulfilment aan klant Bron: DHL 2015 Buck Consultants International,

10 Belevering aan huis: vele mogelijkheden Gebouwen Compacte gebouwen/mezzanines Efficiënte gebouw, korte loopafstanden Veel kantoorruimte, energie/klimaatcontrole Nieuwe bezorgmethoden vraagt om aparte inrichting E-commerce DC Buck Consultants International,

11 E-commerce: kansen voor dienstverlener Buiten samenstelling assortiment, website design en online (en offline) marketing is elke schakel in de e-commerce keten e-fulfilment In elke schakel van e-fulfilment zijn een groeiende aantal logistiek dienstverleners actief E-fulfilment On-line shop - Assortiment - Website design - E-marketing - Bestellen DC - Inkomende stroom - Opslag - Order picking - Laden Transport - Transport - Aflevering Retouren - meldingen - retourtransport - retourafhandeling - ander product afleveren Back office - klantenservice - voorraadman - garanties e.d. - fin/adm. diensten Essentieel voor Producent/ retailer Kans LDV om waarde toe te voegen Traditionele taak LDVs: concurrentie Kans LDV om waarde toe te voegen Kans LDV om waarde toe te voegen Buck Consultants International,

12 Voorraad verschuift van DC en winkel naar e-fulfilmentcenter Online verkoop groeit gestaag, terwijl winkelverkoop stagneert of daalt Dit heeft uitwerking op ruimtebeslag en werkgelegenheid in e-fulfilment (stijgt) en traditionele retail (daalt) 40% 30% 20% 10% 0% Groei online verkoop Nederland Producten 6% 3% 0% -3% -6% Stagnatie winkelverkoop Nederland E-fulfilmentcenters Distributiecentra Ruimtevraag Werkgelegenheid Pick up point Winkels Ruimtevraag Werkgelegenheid Consument Buck Consultants International,

13 E-fulfilment center: afwijkende DC s E-FC s* zijn om het complexe proces heen gebouwd 1 Voorraad 2 Ver- en ompakken / sorteren 3 Verzending en retouren 1 Voorraad Meer Stock Keeping Units (SKU s) & kleinere voorraad per eenheid: veel rekken, legbordstellingen Forse totale voorraad Consequenties voor het DC Compacte gebouwen tot 4 verdiepingen (mezzanine) Hoge vloerbelastingscapaciteit voor voorraad * e-fulfilment centers Buck Consultants International,

14 2 Ver- en ompakken / sorteren Meer toegevoegde waarde in het distributiecentrum: Meer arbeidsintensief werk Meer automatisering Meer WMS (Warehouse Management Systems) Consequenties voor het DC Veel machines, sorteerders en robots ( e-fulfilment fabriek ) Een groot pick & pack gebied met lage vloercapaciteit Buck Consultants International,

15 3 Verzending en retouren Kleinere uitgaande batches naar veel locaties (thuislevering) door veel kleinere vrachtwagens en bussen Sorteren per regio in plaats van per klant Producten worden verzonden in trolleys in plaats van op pallets Veel retouren, vooral voor kleding. Ruimte om deze te handlen is nodig Consequenties voor het DC Veel loading doors voor kleine bussen en vrachtwagens. Minder loading docks voor grote trucks Bovendien Vaak delen van ruimte om volume te creëren Flexibele ruimten, omdat de groei van sector zo groot is Veel kantoorruimte voor back- en front office activiteiten Buck Consultants International,

16 Typische layout e-fulfilment center Typische layout e-fulfilment center Arbeidsbehoefte e-fulfilment center Type DC Laag volume DC (opslag) Traditioneel DC Hoog volume (retail) DC E-fulfilment (piek) Personeel / m2 vloeroppervlakte ~1 op 1,000 m2 ~1 op 500 m2 ~1 op 300 m2 ~1 op 100 m2 Bron: CBRE 2013 Bron: Colliers 2016 Een e-fulfilment center is in sterke mate geautomatiseerd, maar ziet toch een significant hogere arbeidsbehoefte dan traditionele DC s Ruime beschikbaarheid van arbeid is dan ook een zeer belangrijke locatiefactor voor een e-fulfilment center Grote, moderne e-fulfilment centers worden vaak geleid door beschikbaarheid van arbeid en locatie Buck Consultants International,

17 Specifieke kenmerken e-fulfillment centers Gebouwen Compacte gebouwen/mezzanines Efficiënte gebouw, korte loopafstanden Veel kantoorruimte, energie/klimaatcontrole Warehousedeel Machines/robots ( e-fulfilment factory ) Oppervlak samenstellen/inpakken orders Retouren (bij vrouwenmode tot 50%) Laden/lossen, arbeid & parkeren Veel kleinere laad- en los stations Soms cross docking Arbeidsintensief: avond/nacht traditioneel dc: 1 persoon per 500 m² e-fulfilment dc: 1 persoon per 100 m² Buck Consultants International,

18 CB Logistics: omslag naar e-tijdperk CB Logistics Culemborg Distributie ca boeken per dag multichannel (bijv. via bol.com) Omslag naar andere markten: fashion en healthcare naast media Ontwikkeling andere diensten, via anlaytics dashborad obv big data sneller kunnen leveren Handlen retouren van essentieel belang Verdere mechanisatie en optimalisatie om pro-actief klanten te bewerken Buck Consultants International,

19 Locatiefactoren e-fulfilment Veranderende locatie eisen De locatievoorwaarden van e-fulfilmentcentra (e-fc) zijn anders: Multimodaliteit is niet belangrijk, snelweg bereikbaarheid wél Beschikbaarheid van arbeid speelt een grotere rol. Er zijn relatief meer pickers & packers nodig, maar ook meer kantoorpersoneel Centraliteit is minder belangrijk wanneer transport is uitbesteed aan pakketdiensten; dan is het belangrijk om dichtbij hun depots te zitten Traditionele logistiek Multimodale ontsluiting, transportknooppunten Bereikbaarheid via snelweg Tussen mainport en markt (Venlo, Tilburg, Luik) Samenwerking beperkt tot optimalisatie bereikbaarheid E-fulfilment Snelwegontsluiting, nabijheid parcel hub/depots, nabijheid werknemers Bereikbaarheid via snelweg, fiets en OV (meer personeel) Nabijheid consumenten/ parcel hubs (Utrecht, Zuid-Holland, Gelderland) Meer samenwerking mogelijk mbt skills ontwikkeling/uitwisseling, delen resources (bijv. 3D printing); gebeurt nog weinig Buck Consultants International,

20 E-fulfillment: soms in apart pand gerealiseerd Karakteristiek Kinzopand nieuwe stek voor Kruidvat EDE - Kruidvat huurt de komende tien jaar een aanzienlijk deel van het karakteristieke Kinzo-pand langs de A30 bij Ede. Het gaat om vierkante meter aan kantoorruimte en bedrijfsruimte. In het pand moet het nieuwe distributiecentrum voor de online activiteiten van Kruidvat komen. Het totale distributiecentrum is vierkante meter groot. Nieuwe retouren DC Kruidvat open Sept Kruidvat heeft van het vierkante meter nieuwe logistiek centrum voor retouren geopend. Dit pand gerealiseerd in Heteren, naast het bestaande pand. Alle registers zijn opengetrokken om het pans zo duurzaam mogelijk te maken. Buck Consultants International,

21 Opkomst nieuwe XXL-DC s Opkomst XXL-DC s > m Grotere XXL DC s vooral in Zuidelijke helft NL inclusief Gelderland Duidelijke interesse in vestiging aan corridors/tri-moale ontsluiting Buck Consultants International,

22 Mechanisering en robotisering Waarom? Reductie van operationele kosten, minder menskracht nodig Verbeteren van de snelheid, betrouwbaarheid en consistentie Verbeteren van werkbeleving van medewerkers Pallet pick Case pick Item pick Packing Bron: Cisco, 2011 Buck Consultants International,

23 Verandering locatiekeuze? Door robotisering zal de focus bij de locatiekeuze steeds nadrukkelijker komen te liggen op locaties die een overlap hebben tussen: A Manufacturing zones + B Dominant consumption zones + C Physical infrastructure hubs Maar dat is nu ook al vaak het geval Géén substantiële veranderingen in locatiepatroon B Dominant consumption zones A Manufacturing zones Logistics hotspots C Physical infrastructure hubs Buck Consultants International,

24 Mechanisering bij E-Commerce/Retail Building types Primary type E-Commerce/Retail fulfillment center 1 Main storage technology Pallet and shelve racking, mezzanine floor handling 2 Order handling technology Reach trucks, forklifts, pallet ruck, sorters and conveyors, automatic storage and retrieval systems 3 Typical size m 2 to m 2 4 Clear height > 10 m 5 Loading docks/doors 1:1.000 m 2 6 Depth of unit 100 m to 140 m Buck Consultants International,

25 Positief Negatief Verlies aan banen Beperkte keuzemogelijkheden arbeidsmarkt Vervangen van zwaar, eentonig en soms gevaarlijk werk met soms tempodwang Hogere productiviteit logistieke sector Vervanging vergrijzing/ uitstoot + groei werkgelegenheid in nieuwe DC s Logistieke toekomst Nederland Buck Consultants International,

26 Duurzame distributiecentra: bouw en proces Distributiecentra: steeds meer duurzaam gebouwd en ingericht Gebruik Mondiale BREEAM Standaard voor gebouwen Maar ook procesoptimaliatie : opzet Distributiecentra om goederenstromen te bundelen Buck Consultants International,

27 Duurzaam districentrum Alcoa Harderwijk Core business Alcoa: ontwerpen, ontwikkelen en verkopen van aluminium profielsystemen. Nieuw DC 2016 is duurzaam gebouwd. BREEAM-NL Score 58% VERY GOOD Het distributiecentrum is op maat gemaakt voor Alcoa, maar is ook ingericht op de toekomst..de gevel is voorbereid op eventuele uitbreiding. Er is ook optimale daglichttoetreding, een geavanceerd klimaatsysteem, gevels met hoge isolatiewaarden en energiezuinige verlichting Er zijn zonnepanelen op het dak geinstalleerd. Deze panelen hebben een gezamenlijk oppervlak van 3,6 voetbalvelden op het dak van m 2. Ze zorgen voor 80% van Alcoa/Kawneers energiebehoefte. Buck Consultants International,

28 Duurzaam districentrum Wasco Apeldoorn Wasco: onderdelenleverancier voor installatie- en servicebedrijven Nieuw DC 2016 is duurzaam ontworpen. BREEAM-NL Score 72% EXCELLENT Uitgangspunt voor het ontwerp is een groot volume in een groen landschap.. Het gebouw is heel compact, waardoor de kavel voor een groot deel groen blijft. Deze groene ruimte voorziet in een natuurlijk grasland met een wadi ten behoeve van regenwateropvang. Om ook de distributiehal te voorzien van daglicht zijn grote semi-transparante puien geplaatst, zodanig dat in de zones waar gewerkt wordt profijt is van het daglicht. Zonnepanelen op het dak zullen het distributiecentrum voorzien van de benodigde energie Buck Consultants International,

29 Duurzaam districentrum Kruidvat Heteren Op 1 september 2016 is het nieuwe duurzame distributiecentrum van m2 geopend. Op de nieuwe locatie wordt verpakkingsmateriaal gerecycled BREEAM-NL Score 76% EXCELLENT Door een mix van slimme bouwmethodieken en exclusief ontwikkelde groene gevelluiken met geïntegreerde vogelkasten is een gebouw met een ecologisch verantwoorde footprint ontstaan. Door toepassing van 1700 zonnepanelen is het gebouw qua elektrisch verbruik volledig energieneutraal. Kruidvat heeft ook een duurzaam klimaatsysteem, met onder meer al dan niet natuurlijke ventilatie, hergebruik van interne warmte en verdampingskoeling. In de zomer lag de temperatuur te hoog: ruim 30 graden, Hierdoor was het vooral in de zomer moeilijk om voldoende personeel te krijgen. Het klimaatsysteem zorgt nu voor een temperatuur van zo n 25 graden. Buck Consultants International,

30 Duurzaam DC K+N: Inrichting en proces Kuehne en Nagel: Bouw Platform DC 2015 Health en Personal Care in Tiel Doel: gezamenlijke warehousing/transport voor 2 grote verladers, om logistiek zo duurzaam mogelijk te maken. Succesfactoren: Complementaire producten in volume en aard 60% dezelfde afleveradressen 14 jaar samenwerking met LDV: nieuwe voordelen oa km extra bespaard Buck Consultants International,

31 Synergie door samengaan activiteiten Het DC fungeert als platform waarin klanten in een shared omgeving profiteren van bundeling van stromen richting gelijke afnemers. gemechaniseerde orderverzamelaar en een co-pack afdeling transportnetwerk met eco-combi s / LZV s. Buck Consultants International,

32 Share Service Center Nabuurs op Park A15 Nabuurs: DC m2 af Doel: gezamenlijke warehousing/transport voor meerdere grote verladers, om logistiek zo duurzaam mogelijk te maken. Met Goodman en Giesbers Groep Succesfactoren: Groei-Netwerk: gezamenlijk behandelen van ruim pallets per jaar Verdere bundeling mogelijk Duurzaam: afhankelijk van eigenaar Buck Consultants International,

33 E-fulfilment center: ander beleid? Voor een standaard e-fulfilmentcenter (dus zonder bezoekmogelijkheid consument) zijn geen aanpassingen nodig aan de bestemming van bedrijventerrein Ook fysiek hoeft een bedrijventerrein niet af te wijken van een bedrijventerrein dat geschikt is voor logistiek Er is relatief meer kantoorruimte nodig dan in een standaard DC; deze worden vaak in DC ruimte ingebouwd Hoogte is vaak niet nodig/handig; dit wordt opgelost door (1) inbouwen mezzanine of (2) verticale carrousels (Paternoster) Eén belangrijk verschil is het aantal werknemers; dat is in een e-fulfilmentcenter relatief hoog. Hierdoor zijn de volgende zaken van belang: Veiligheid/verlichting is essentieel; E-FC s zijn vaak s avonds ook nog open Adequate en frequente OV ontsluiting is een plus Nabijheid woongebieden en ruimte op arbeidsmarkt is een voordeel Buck Consultants International,

34 Duurzaam DC: Samenwerking Inrichting van Duurzaam DC wordt vaak bepaald door eindklant Echter, soms wordt DC gerealiseerd door vastgoedontwikkelaar Motivatie voor inrichten duurzaam DC neemt steeds meer toe Breeam-systematiek en businss cases zijn hier behulpzaam Verdere stap kan worden genomen door samenwekring in logistiek proces Logistieke dienstverlener en verladers zijn hierbij vaak de initiatiefnemer Dienstverlener: eigen belang om DC zo in te richten dat medewerkers het een aantrekkelijke werkomgeving vinden Overheden kunnen omstandigheden voor realisatie duurzame DC s bevorderen door afwijkende opzet/inrichting toe te staan Gebruik weginfrastructuur neemt vaak toe, mede door retouren Aandacht voor arbeidsmarkt en woon-werk verkeer van groot belang voor e- fulfilment centra Buck Consultants International,