Jaarbericht Dorpsgemeenschap Nieuw Woelwijck

Transcriptie

1 Jaarbericht 2012 Dorpsgemeenschap Nieuw Woelwijck

2 Inhoudsopgave 2 Voorwoord 3 Nieuw Woelwijck in beeld 5 Missie, visie en prakijk 8 De dagelijkse leefwereld van bewoners 10 Algemeen Kwaliteitsbeleid 13 De medewerkers: elke dag leren 20 Ouders en familie 21 De organisatie 29 De toekomst van de zorg in Nieuw Woelwijck: nieuw- en verbouw 33 Nieuw Woelwijck in cijfers

3 Jaarbericht 2012 Dorpsgemeenschap Nieuw Woelwijck

4 Voorwoord Dit Jaarbericht 2012 van Nieuw Woelwijck schetst in vogelvlucht de ontwikkelingen in onze dorpsgemeenschap in het afgelopen jaar. Deze brochure is tevens een samenvatting van het Jaardocument dat in mei werd uitgebracht als verantwoording van Nieuw Woelwijck aan de toezichthoudende instanties in de gehandicaptenzorg. Al voor de zevende maal op rij brengt Nieuw Woelwijck een jaarbericht uit omdat is gebleken dat een inzicht in het reilen en zeilen van de dorpsgemeenschap in het voorbije jaar als positief ervaren wordt bij de lezers. Zo ontstaat een beeld van de belangrijkste gebeurtenissen in 2012 voor alle mensen die betrokken zijn bij Nieuw Woelwijck, zoals ouders en familie van bewoners en de medewerkers. Het jaarbericht bevat bovendien toegankelijke informatie voor mensen die de dorpsgemeenschap graag willen leren kennen. U vindt in deze brochure naast de ontwikkelingen van het voorbije jaar een beknopt financieel verslag. Ook de grondslagen van de dorpsgemeenschap en de uitgangspunten van de zorg voor de bewoners van Nieuw Woelwijck worden beschreven. Daarnaast geven we een beeld van de voortgang in de bouw, de eerste interne verhuizingen en de verdere bouwplannen. Fop Wassenaar Zorgbewaker Bert Otten Waarnemend voorzitter bewonersraad 2

5 Nieuw Woelwijck in beeld Nieuw Woelwijck is een dorpsgemeenschap, gelegen aan de zuidoostkant van Sappemeer in de provincie Groningen. In 1977 kwamen de eerste bewoners naar het dorp dat zich vervolgens ontwikkelde tot een zelfstandige woon- en leefgemeenschap van bijna vierhonderd verstandelijk gehandicapte bewoners. Met elkaar en met de zorg van hun dagelijkse begeleiders hebben zij een eigen samenleving opgebouwd waarin ze in een bewust aangepaste omgeving een zo gewoon mogelijk bestaan leiden. In een vijfenvijftig hectare omvattende natuurlijke omgeving ligt het ruim opgezette dorp, waar de bewoners in leefgroepen van zes tot tien mensen bij elkaar wonen in vierenveertig huizen. Deze zijn verdeeld over twee woonwijken. In twee nieuwe wijken zijn vanaf begin 2011 veertien nieuwe huizen gebouwd, het begin van een grootschalige herbouw van het dorp. In 2012 zijn al deze huizen bewoond. Midden in het dorp ligt een centraal dorpsplein, waar de bewoners de verschillende werkplaatsen, het dorpshuis, het raadhuis, het doktershuis en een bruin café kunnen bezoeken. Ook de overige voorzieningen zoals de theaterzaal, het zwembad met de gymnastiekzaal, enkele winkeltjes en twee kleine schooltjes bevinden zich in het centrale gedeelte van het dorp. In de afgelopen jaren is in de zorg voor verstandelijk gehandicapte mensen in Nederland een grotere verscheidenheid ontstaan van woonvormen en woonmogelijkheden. Nieuw Woelwijck heeft binnen die verscheidenheid er steeds voor gekozen een geheel eigen leef- en werkgemeenschap te blijven. Een zeer weloverwogen keus voor hen die baat hebben bij een overzichtelijke leefomgeving. De bewoners van Nieuw Woelwijck worden in alle onderdelen van hun bestaan geholpen door groepsbegeleiders die deelnemen aan de gedegen driejarige interne opleiding. In de jaren daarna volgen ze vier keer per jaar de verplichte bijscholing. Zij worden ondersteund door deskundige (meewerkende) teamcoördinatoren en orthopedagogen binnen de organisatie. 3

6 De bewoners geven met de begeleiders en de medewerkers in de facilitaire diensten samen in alle opzichten vorm aan de ontwikkeling van de dorpsgemeenschap. Op die manier komen werk en dagbesteding, vrije tijd, feesten en de viering van evenementen in saamhorigheid en op een levendige wijze tot stand. De invulling van het dagelijks bestaan van de bewoners vindt vanuit de eigen leefgroep plaats. Daarin vervullen de begeleiders een onmisbare rol. Er zijn voldoende mogelijkheden in het dorp en op het terrein om ook andere bewoners, buren en vrienden te ontmoeten. Dat gebeurt tijdens het werk, in de vrijetijdsclubjes, onder het wandelen en bij allerlei evenementen. Diverse vormen van werk en dagbesteding en de verscheidenheid aan ontmoetingen geven structuur in het bestaan van de veelal ernstig gehandicapte bewoners. In verschillende raden en andere bijeenkomsten zijn groepsbegeleiders en overige medewerkers in de gelegenheid om overleg te voeren met collega s over de bewoners en hun individuele zorgvraag en over de ontwikkelingen in het dorp. Ook de regelmatige bijscholingen voor alle medewerkers vormen een plaats voor overleg en een element in een lerend leven. Ouders, familie en vrienden van bewoners ontmoeten elkaar bij de met een vaste regelmaat terugkerende ouderochtenden waarin thema s aan de orde komen die een rol spelen in de zorg voor de bewoners. Op deze wijze voelen ook zij zich in grote mate betrokken bij het dagelijkse leven van hun verwanten in dit speciale dorp. De voortdurende discussie in onze samenleving over de visie op en de vormgeving van de zorg voor verstandelijk gehandicapte mensen is nodig en leidt regelmatig tot veranderingen en vernieuwingen in deze zorg binnen Nederland. Nieuw Woelwijck neemt daaraan actief deel en ze past met de nodige nuancering nieuwe inzichten toe waar deze de kwaliteit van het bestaan van de bewoners ten goede komen. In de grondslagen van de visie op zorg is in de afgelopen vijfendertig jaar in Nieuw Woelwijck echter geen verandering opgetreden. Nog steeds ervaren de bewoners en hun begeleiders dat het wonen en werken in een eigen dorpsgemeenschap voor hen een goed en zinvol bestaan oplevert. 4

7 Missie, visie en praktijk Nieuw Woelwijck kiest heel bewust voor het leven in een eigen dorp, in een aan bewoners aangepaste, eenvoudige omgeving. Om nog eens helder aan te geven waarom zij deze keuze maakt, werd in 2010 het boekje met de titel 'Missie, visie en praktijk van Nieuw Woelwijck' geschreven. Een missie is de kernachtige verwoording van de opdracht die een organisatie zichzelf stelt. Nieuw Woelwijck omschrijft deze missie als volgt: De inzet van de dorpsgemeenschap is dat mensen met een verstandelijke handicap een goed leven hebben. Nieuw Woelwijck wil daarom bewoners een fysieke en sociale omgeving bieden waarin zij zich veilig kunnen voelen en elkaar kunnen ontmoeten en waarin hun cognitieve, emotionele, sociale en culturele ontwikkeling optimaal kan verlopen. Deze missie is de neerslag van ruim dertig jaar ontwikkeling, waarin steeds het eigen handelen kritisch is beoordeeld, door actief de dialoog aan te gaan met elkaar, met ouders en familieleden. Maar ook door de verdieping te zoeken, onder andere in het gedachtegoed van filosofen en denkers over de zorg voor verstandelijk gehandicapten en over het begrip het goede leven. Ook heeft de voortdurend groeiende medische en psychologische kennis over de oorzaken en behandelingsmogelijkheden van geestelijke stoornissen de professionals van Nieuw Woelwijck enorm vooruit geholpen. Het is belangrijk vast te stellen dat de zorg voor mensen met een verstandelijke handicap fundamenteel verschilt van veel andere vormen van zorg. In de zorg voor verstandelijk gehandicapten is het doel nooit om mensen te genezen. Nieuw Woelwijck houdt zich ook niet heel nadrukkelijk bezig met de vraag hoeveel de bewoners zouden kunnen leren of presteren. Het is vooral belangrijk dat de bewoners een goed leven hebben. Behalve algemeen menselijke behoeften als voedsel, veiligheid en menselijk contact zijn er culturele behoeften die voortvloeien uit de samenleving waarvan ook Nieuw Woelwijck deel uitmaakt. En er zijn individuele behoeften van ieder mens, wie iemand is of zou willen zijn. 5

8 De bewoners van Nieuw Woelwijck kunnen zich niet zelfstandig staande houden in de samenleving. Nieuw Woelwijck richt zich dan ook niet in de eerste plaats op de culturele behoeften zoals die in de maatschappij gelden, maar richt zich meer op de algemeen menselijke en individuele behoeften. Nieuw Woelwijck probeert daarbij individu en gemeenschap steeds te verbinden. In de gemeenschap moeten mensen zichzelf kunnen zijn en als uniek persoon gezien en gewaardeerd worden, met ruimte voor individuele keuzes. Dit is bij mensen met een verstandelijk handicap een moeilijk thema. Wie voor keuzes wordt gesteld, moet in staat zijn keuzemogelijkheden te doorgronden en de gevolgen van de keuze te overzien. De bewoners van Nieuw Woelwijck kunnen dit over het algemeen nauwelijks of niet. Zij moeten vertrouwen op familie en begeleiders. Het is daarom essentieel dat begeleiders deskundig zijn en zich tegelijk persoonlijk met de bewoner verbonden voelen. Om de missie van Nieuw Woelwijck over het goede leven nader uit te werken en toe te lichten zijn opvattingen nodig over de zorg, ofwel een eigen visie. Als iemand zichzelf niet in zijn leefomgeving kan handhaven, zijn er twee mogelijkheden: de persoon in kwestie in de eigen omgeving zodanig ondersteunen en begeleiden dat hij zich wél kan handhaven óf op zoek gaan naar een andere leefomgeving. Tegenwoordig volgen verreweg de meeste zorginstellingen het eerste spoor. In Nederland is de zorgverlening aan verstandelijk gehandicapten meestal gericht op het zo goed mogelijk meedoen in de gewone maatschappij. Nieuw Woelwijck kiest principieel voor het tweede spoor: mensen met een complexe zorgvraag, die zich in de gewone samenleving niet kunnen handhaven een eenvoudige en aangepaste omgeving bieden. Elkaar ontmoeten is het centrale begrip in deze visie. De mens is ten diepste een sociaal wezen, de kwaliteit van het menselijk leven schuilt in de ontmoeting. Die is altijd wederzijds. Nieuw Woelwijck denkt telkens opnieuw na over de vormgeving van die ontmoeting. 6

9 Begeleiding betekent niet alleen verzorging. Ook wanneer bewoners aangeven geen contact te wensen, betekent dat niet automatisch dat zij dat ook werkelijk niet willen. Er wordt steeds gezocht naar manieren om het contact aan te gaan, tussen begeleider en bewoner en tussen bewoners onderling. De bewoners wordt hulp geboden in het concreet inhoud geven aan het samenleven in hún huis. Ook aan het onderhouden van contacten met familie, vrienden en kennissen wordt veel waarde gehecht. De intensieve en vertrouwde omgang van bewoner en begeleider geeft de zorg gestalte en leidt tot een zo gewoon mogelijk leven. Op deze wijze bepaalt de kwaliteit van de relatie tussen bewoner en begeleider dus de kwaliteit van de zorg. Tegelijk vervult het leven in een gemeenschap ook een belangrijke rol in het individuele wezen van de bewoner, datgene wat hem identiteit geeft. De beleving van de dagactiviteiten, het werk en de vrije tijd kleurt het bestaan van de bewoners in. Er is ondersteuning in hun ontwikkeling en er wordt voor iedere bewoner gestreefd naar het uitvoeren van passende werkzaamheden. Of iemand tot meer of juist tot minder in staat is wordt regelmatig besproken en in leef- en zorgplannen vastgelegd. In de organisatie van het leven en het werken in het dorp is de vakinhoudelijke deskundigheid van de groepsbegeleiders zeer bepalend. Belangrijke elementen in de visie van Nieuw Woelwijck zijn scholing, bijscholing en dialoog. De vraag of goede zorg verleend wordt aan de bewoners vergt van de begeleiders een voortdurend bijstellen van de inzichten. Reflecteren op wat begeleiders meemaken in een leefgroep is van groot belang om de zorgvraag actueel en bespreekbaar te houden. Ook het durven spreken over de eigen kwetsbaarheid en weerbaarheid wordt gestimuleerd. 7

10 De dagelijkse leefwereld van bewoners In het leven van de bewoners van Nieuw Woelwijck spelen begrippen als structuur, ritme en rituelen een belangrijke rol. Die komen het hele jaar rond tot uiting in veel herkenbare momenten en thema s. De dag- en de weekindelingen kennen een vaste structuur door de dagelijks terugkerende bezigheden. Deze worden samen met de begeleiders uitgevoerd en afgestemd op wat iemand aankan. In die dagelijkse omgang met de begeleiders ontstaat het vertrouwen en de beleving. Een dagprogramma geeft richting in het leven en kan mogelijke leegte en angst beperken. Deze dagelijkse gang van zaken wordt veelvuldig onderbroken door vieringen en herdenkingen, door vaste rituelen in gezamenlijk te beleven evenementen. Werk, dagbesteding, vrije tijdsactiviteiten en seizoensvieringen wisselen elkaar af en bepalen het leefritme. Zo wordt het bestaan van de bewoners ingekleurd en ontstaat er houvast en herkenbaarheid. De werkzaamheden die voor het hele dorp van belang zijn worden grotendeels ingevuld door de bewoners zelf. Dat werk kan zich afspelen in de tuin, in het transport, in één van de wasserijen of in de centrale keuken. Een ander deel van de bewoners werkt in de eigen huishouding, doet de dagelijkse boodschappen en houdt de eigen tuin bij. Ontwikkeling van bewoners in hun werk wordt gestimuleerd, waardoor ze in staat zijn hun vaardigheden en talenten aan te boren. Op deze wijze is werk belangrijk voor bewoners, het geeft naast de vaste structuur ook aanzien en een eigen plek in deze specifieke samenleving. Werk wordt niet als 'zomaar een dagvulling' aangeboden maar betekent een nuttige en onmisbare schakel in de gang van zaken in het dorp. Waar bewoners in staat zijn om eigen keuzes te maken wordt dat gestimuleerd, als een onderdeel van de dagelijkse begeleiding. Dagbesteding op een (te) laag niveau kan veilig zijn voor een bewoner maar doet hem ook tekort omdat de aansporing tot ontplooiing en nieuwe ontwikkeling ontbreekt. Voor wie dat aankan worden nieuwe uitdagingen gezocht. 8

11 Door de structuur van een vereenvoudigde en overzichtelijke dorpssamenleving kunnen ook bewoners met zeer ernstige beperkingen mogelijkheden in hun leven verwezenlijken. Nieuw Woelwijck kent een eigen arbeidsbureau voor bewoners waar ook in 2012 regelmatig overleg is gevoerd met begeleiders over mogelijke veranderingen in werkzaamheden van individuele bewoners. Ook voor bewoners die niet kunnen deelnemen aan het uitvoeren van werkzaamheden vanwege hun ernstige beperkingen, het niet begrijpen van taal of omdat ze geen grip op de omgeving hebben, worden de dagen gevarieerd ingevuld. Activiteiten als wandelen, zwemmen, fysiotherapie, oefeningen, boodschappen doen in het dorp en het bezoeken van het theater worden afgewisseld met momenten van rust. Het sociale netwerk dat in werk of dagbesteding ontstaat wordt versterkt door de vrije tijdsclubs, door sport, muziek en andere ontspanningsmogelijkheden die er in de loop der jaren zijn gekomen. Die scheppen een band en leiden tot nieuwe vriendschappen. De wekelijkse theaters, de koffieconcerten op zondag en de vieringen en evenementen in de verschillende seizoenen geven greep op het begrip tijd. Deze rituelen geven ritme en houvast aan de bewoners. Nieuw Woelwijck kent veel traditionele feestelijke momenten in het jaar, zoals het carnaval, dauwtrappen met Hemelvaart, voorjaars- en herfstmarkten, oogstfeest, de christelijke feestdagen en diverse andere thema s. Waar dat mogelijk is nemen bewoners van Nieuw Woelwijck deel aan het leven buiten de dorpsgemeenschap. Door bezoek aan familie, theaterbezoek, voetballen, fiets- en wandeltochten, winkelen en de jaarlijkse vakantie. 9

12 Algemeen Kwaliteitsbeleid Uit de hiervoor beschreven visie van Nieuw Woelwijck vloeit de gedachte voort dat de organisatie van de dorpsgemeenschap dienstbaar is aan de primaire zorg en dientengevolge op een daarop aangepaste schaal klein en open moet blijven. Nieuw Woelwijck voert alle ondersteunende administratieve onderdelen uit in eigen beheer en op een daarbij passende en voor een ieder overzichtelijk niveau. De automatisering van de administratieve processen, met name de AZR (AWBZ-brede Zorg Registratie) is in het verslagjaar voortgezet. Nieuw Woelwijck heeft in 2010, 2011 en 2012 enkele administratieve en protocollaire activiteiten aangescherpt die vanuit de maatschappelijke roep om transparantie van het bestuur van de instelling worden gevraagd. In mei 2012 is het document Kwaliteitsbeleid van de dorpsgemeenschap Nieuw Woelwijck verschenen. Hierin wordt aan de hand van de 8 domeinen van Shalock en 4 thema s uit het visiedocument Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg (2007) het kwaliteitsbeleid van Nieuw Woelwijck beschreven. Metingen kwaliteitskader In het voorjaar van 2012 heeft de verplichte meting van het Kwaliteitskader gehandicaptenzorg plaatsgevonden. De rapportage hierover in het voorjaar van 2012 geeft aan dat Nieuw Woelwijck op vrijwel alle kwaliteitsdimensies gelijk of boven het landelijk gemiddeld scoort in positieve zin. In september 2012 is er contact gezocht met de Rijks Universiteit Groningen afdeling orthopedagogiek voor het uitvoeren van het cliënt-ervaringsonderzoek, de Groninger Zorgbarometer (pijler 2b). De vragenlijst is in oktober voorgelegd aan de bewonersraad ter beoordeling. Hierna is gestart met de voorbereidingen voor de daadwerkelijke uitvoer. 10

13 Kwaliteit van zorg voor bewoners In juni en oktober 2012 heeft een apotheker van WZA externe audits uitgevoerd bij vier woningen wat betreft de medicatieveiligheid. Tijdens deze audits werd uitvoerig gekeken naar allerlei aspecten rond de medicatieverstrekking. Waar dat nodig was is het medicatiebeleid aangescherpt. Dit betrof enkele kleine aanpassingen. In 2012 is het aantal medicatiefouten afgenomen ten opzichte van Zorgafspraken en ondersteuningsplan De leefplannen van 2012 zijn volgens het vernieuwde concept geactualiseerd en toegevoegd aan de dossiers van de bewoners. Er is een verkorte versie van het leefplan gemaakt, het begeleidingsplan. Dit begeleidingsplan wordt jaarlijks geactualiseerd. Er is de eerste maanden van 2012 op alle leefgroepen gestart met de individuele maandrapportage. De maandrapportages worden geschreven aan de hand van de inviduele dagrapportages. Cliëntveiligheid Het incidentenmeldingsysteem zoals genoemd in Kwaliteitsbeleid is verder ontwikkeld. In januari 2013 zal de analyse over de ernstige gedragsmatige incidenten en de analyse over de medicatie- en valincidenten uit 2012 beschreven worden. Deze analyse wordt opgenomen in de jaarlijkse cyclus van het meldingsysteem, dit in het kader van de zichtbaarheid en inzichtelijkheid van de incidenten. Klachten Nieuw Woelwijck kent in alle opzichten korte communicatielijnen. Bij een klacht wordt in eerste instantie de verantwoordelijke van het team of de ondersteunende dienst aangesproken. Komt men er niet uit, dan wordt met de dagelijkse leiding contact opgenomen. Indien noodzakelijk, wordt de klacht in de Dorpsraad besproken. In voorkomende gevallen kan uit de Dorpsraad een commissieworden samengesteld om de klacht te onderzoeken. 11

14 Als men er daar ook niet uitkomt, kan de volgende stap inhouden dat men in gezamenlijk overleg de klacht extern neerlegt. Nieuw Woelwijck is voor een dergelijke externe klachtenbehandeling aangesloten bij de 'Interprovinciale Klachtencommissie Groningen- Drenthe'. Op de website van de klachtencommissie staat het jaarverslag over In 2012 zijn er geen klachten ingediend bij de IPKC over Nieuw Woelwijck. Toegankelijkheid Nieuw Woelwijck heeft een eigen (in 2012 vernieuwde) website, en is telefonisch en per fax goed bereikbaar. 12

15 De medewerkers: elke dag leren Kwaliteit ten aanzien van medewerkers Personeelsbeleid Werken in een dorpsgemeenschap van ernstig gehandicapte bewoners vraagt veel van de begeleiders. Zij zijn het die het leven van de bewoners voor een groot deel gestalte geven in het wonen en werken en vieren van de vrije tijd en de vele evenementen, zoals de jaarlijks terugkerende feesten en gebeurtenissen. Nieuw Woelwijck vraagt van haar begeleiders dat ze weerbaar in het leven staan. Dat ze hun eigen emoties en ervaringen in het werken met de bewoners bespreekbaar maken. Dat ze willen leren. Kernpunt daarin is het begrip 'persoonlijke professionaliteit'; leren omgaan met elkaar (intermenselijke relaties); vergroting van de deskundigheid Ook de bijdrage van medewerkers in de ondersteunende diensten, die deels meewerken op de woongroepen, is net als voorgaande jaren van groot belang. Werving en selectie Medewerkers primaire zorg De direct bij de primaire zorg betrokken begeleiders vormen de grootste groep van medewerkers. Het gaat daarbij om de groepsbegeleiders, de eerste groepsbegeleiders, de coördinerend groepsbegeleiders en de coördinatoren van de woonraden. De coördinerend groepsbegeleider/ eerste groepsbegeleider en de coördinator woonraad worden niet rechtstreeks aangenomen. Groepsbegeleiders kunnen binnen Nieuw Woelwijck na enkele jaren zo mogelijk doorgroeien naar een functie met meer leidinggevende en coördinerende taken. Sollicitatieprocedure en begeleiding nieuwe medewerkers De selectie van de groepsbegeleider vindt plaats in een aantal stappen. De eerste is de voorlichtingsmiddag waarop geïnteresseerde kandidaat-sollicitanten informatie krijgen over het dorp Nieuw Woelwijck, haar bewoners en over het werk van de groepsbegeleider daarin. 13

16 De tweede stap is een persoonlijk gesprek met één van de orthopedagogen en een coördinator woonraad. Wordt dit van beide kanten als positief ervaren dan volgt een kennismaking op een groep. Enkele dagen na deze kennismaking op de groep is er een evaluerend gesprek met dezelfde personen waarmee ook het eerste sollicitatiegesprek is geweest. Verlopen deze gesprekken wederom positief, dan volgt indienstneming van de groepsbegeleider. Allereerst voor bepaalde tijd. In het eerste jaar wordt een aantal functioneringsgesprekken gevoerd door de coördinerend groepsbegeleider (vertrouwenspersoon) met de nieuwe medewerker. Het is wenselijk dat er bij deze gesprekken ondersteuning is van een collega of een coördinator woonraad. Kwaliteit van werk Eind 2010 zijn de uitkomsten van het onderzoek van de klankbordgroep rondom de functioneringsgesprekken besproken in de dorpsraad en de woonraden. Naar aanleiding hiervan zijn enkele zaken rondom de functioneringsgesprekken aangepast. De uitwerking hiervan is begin 2011 afgerond en uitgevoerd. Aanpassingen zijn onder andere: Vernieuwde richtlijnen en aandachtspunten om met elkaar in gesprek te gaan. De frequentie van de verschillende gesprekken vastleggen. Het onderscheid tussen functionerings-, beoordelings- en begeleidingsgesprekken verhelderen voor alle medewerkers. Sociale media spelen een steeds belangrijkere rol binnen de samenleving, daarom is hier ook binnen Nieuw Woelwijck aandacht aan besteed door middel van de Richtlijn gebruik (sociale) media Nieuw Woelwijck. Dit betreft zoals de titel al aangeeft een richtlijn voor alle medewerkers van Nieuw Woelwijck wat betreft het gebruik van (sociale) media en foto- en filmmateriaal. 14

17 Scholing Interne scholing Er wordt veel aandacht besteed aan scholing en bijscholing, zowel op het gebied van persoonlijke ontwikkeling als aan de overdracht en implementatie van (nieuwe) kennis. Iedere groepsbegeleider neemt binnen enkele weken na indiensttreding deel aan een introductiedag. Naast informatie over medicatie, protocollen en richtlijnen wordt er aandacht besteed aan tiltechnieken. Vervolgens stroomt de collega in het eerste jaar dat hij of zij hier werkzaam is de eigen interne opleiding van Nieuw Woelwijck in. De opleiding duurt drie jaar en is verplicht, onafhankelijk van de vooropleiding van de begeleider. De docenten zijn op verschillende manieren verbonden aan de dorpsgemeenschap en kunnen de dagelijkse werkelijkheid die in de leefgroepen speelt bespreekbaar maken in het lesprogramma. Daarmee ontstaat tevens ruimte voor de begeleiders/ cursisten om te reflecteren op hetgeen ze meemaken met de bewoners en wat dat voor vragen oproept. Zo worden eigen weerbaarheid en kwetsbaarheid bespreekbaar gemaakt en worden de vragen uit de realiteit van de leefgroep in een bredere context gezet. Daardoor ontstaat de dialoog en een afstemming op het geheel van het dorpsleven. De interne opleiding wordt gegeven in lesblokken van drie dagen, in het eerste jaar zes keer, de beide volgende jaren vijf keer. In het verslagjaar volgden 102 medewerkers de interne opleiding, verdeeld over zes cursusgroepen. Dinsdagavondlezingen In 2012 werden wederom dinsdagavondbijscholingen gehouden, een lezingcyclus in collegevorm. Deze scholingen zijn gestart vanuit een interne behoefte tot kennisvergroting. Bedrijfshulpverlening In 2012 hebben ca. vijftig reeds in 2009 gecertificeerde Bedrijfshulpverleners (BHV) 'eerste hulp bij brand en ontruiming wederom herhalingsexamen gedaan en een training geoefend 15

18 in een gesimuleerde ontruiming. Daarnaast zijn er in 2012 weer enkele nieuwe bedrijfshulpverleners gecertificeerd. Externe scholing Nieuw Woelwijck biedt haar medewerkers de mogelijkheid om een opleiding te volgen gerelateerd aan het werk. Zo zijn er medewerkers die de deeltijd SPH of HBO-V volgen, maar ook de opleiding tot dieet-kok, een HBO opleiding Human Resource Management, Orthopedagogiek en Orthopedagogiek-Generalist. Daarnaast worden beroepsgerelateerde workshops en symposia gevolgd door diverse collega s. Stagiaires In 2012 waren er, verdeeld over het hele jaar, 23 stagiaires werkzaam in de directe zorg van de dorpsgemeenschap. Van de stagiaires vraagt Nieuw Woelwijck een open, respectvolle en lerende houding. De stagiaire doet mee met het vaste begeleidingsteam en neemt daarmee deel aan de intensieve begeleiding van de bewoners in alle leefgebieden van wonen, werken en vrijetijdsbesteding In de indirecte zorg waren er, verdeeld over het jaar 2012,vier stagiaires werkzaam, waarvan twee leerling-koks in de keuken. Ook was er een stagiaire werkzaam bij de bewegingsclubjes voor bewoners. In het tuinonderhoud en bij de Technische Dienst van Nieuw Woelwijck heeft gedurende het najaar van 2012 ook een stagiaire meegewerkt. De stage coördinator vertegenwoordigt Nieuw Woelwijck in het regionaal werkveldoverleg en onderhoudt de contacten met de scholen. Ook organiseert zij minimaal vier keer per jaar een bijeenkomst voor alle stagiaires op Nieuw Woelwijck. Vergelijkbare bijeenkomsten worden ook gehouden voor de praktijkbegeleiders. Daarnaast behoren tot haar taken: het verzorgen van rondleidingen op Nieuw Woelwijck en het geven van gastlessen op R.O.C s. Nieuw Woelwijck is vertegenwoordigd op diverse stage markten in de regio o.a. op de Hanzehogeschool te Groningen. 16

19 Ziekteverzuim Het beleid rond ziekte en re-integratie gaat uit van preventie door het gebruik van ergonomie, scholing, veelvuldige gesprekken rond functioneren en persoonlijke ontwikkelingen en tijdelijke aanpassingen van taken en arbeidscontracten. Ook het bieden van ruime mogelijkheden tot zorgverlof, ouderschapsverlof of onbetaald verlof blijkt goede resultaten mee te brengen. Er is één keer per twee weken een bedrijfsarts op locatie. Een personeelsmedewerker bewaakt en coördineert alle processen rond verzuim en re-integratie waarbij zij ook leidinggevenden ondersteunt waar nodig en mogelijk. In 2012 oordeelde het UWV dat de re-integratie-inspanningen van Nieuw Woelwijck voor alle langdurig zieke werknemers voldoende waren, er werd geen enkele loondoorbetalingverplichting of sanctie door het UWV opgelegd. In Nieuw Woelwijck worden medewerkers ziek gemeld als zij op medische gronden arbeidsongeschikt worden geacht voor hun eigen functie. Kunnen zij wel een andere functie verrichten en kan Nieuw Woelwijck die functie op tijdelijke basis intern aanbieden of extern verwerven, dan worden zij deels hersteld gemeld. Ook worden trajecten ingekocht ter heroriëntatie op de externe arbeidsmarkt. Nieuw Woelwijck is aangesloten bij het GIM, het Groninger Intersectoraal Mobiliteitsnetwerk, dat onder aansturing van Zorgplein Noord meerdere werkgevers met elkaar verbindt om beter tot passend werk te kunnen komen. Verdeling arbeidscontracten naar deeltijd Nieuw Woelwijck kiest vanuit haar zorgvisie voor zo min mogelijk arbeidscontracten in deeltijd. Als dat incidenteel toch noodzakelijk is, worden kleine deeltijdcontracten zoveel mogelijk vermeden. Dit is duidelijk een andere aanpak dan landelijk gebruikelijk is. Toch is de belasting van medewerkers niet veel groter aangezien de ziektecijfers niet ongunstig af wijken van de landelijke cijfers. Het is zelfs opvallend dat in de deeltijdklasse 40-60% het verzuimpercentage 8,51 % bedraagt waar deze in al de andere categorieën tussen de 3,18% en 4,57 % valt. Binnen Nieuw Woelwijck zijn de medewerkers met een contract tussen de 40 en 60 % vaak begeleiders met jonge kinderen en huishoudelijke medewerkers. 17

20 18

21 19

22 Ouders en familie Ouders en verwanten voelen zich betrokken bij Nieuw Woelwijck als leefgemeenschap van hun kind of familielid. Zij kunnen hun inbreng geven bij het schrijven van het levensboek en het leefplan van hun kind of verwant. Naast het directe contact dat de familie heeft op de woongroep, is men ook welkom bij koffieconcerten en feesten of vieringen, zoals Kerstmis en het zomerfeest. Tijdens zaterdagse themaochtenden en bijeenkomsten van de oudervereniging is er gelegenheid voor ontmoetingen met andere ouders en met medewerkers. Oudervereniging Nieuw Woelwijck heeft een actieve oudervereniging, die hand en spandiensten verleent bij het jaarlijkse zomerfeest en die samen met de leiding van het dorp vier keer per jaar themaochtenden organiseert. In lezingen en gesprekken wordt stilgestaan bij allerlei aspecten van de dorpsgemeenschap. Deze ochtenden worden goed bezocht door zowel ouders en verwanten als door groepsbegeleiders zodat er momenten van ontmoeting ontstaan. Zo krijgen ook ouders en andere familieleden de mogelijkheid zich nader te verdiepen in het leven van de bewoners en in de visie op de zorg in het dorp. In 2012 werd op deze ochtenden aandacht besteed aan de thema s: Voeding- wat eten wij vandaag en Moeilijk verstaanbaar gedrag in de thuissituatie. Vanuit de oudervereniging is een tweetal leden afgevaardigd naar de Bewonersraad. Tevens is één lid adviserend lid en toehoorder van de Raad van Toezicht. De oudervereniging neemt ook op bindende voordracht deel in het bestuur van het Bewonersfonds en benoemt uit haar leden een commissie van Toezicht daarop. Op al deze manieren geeft de oudervereniging vorm aan haar doelstelling 'de belangen van alle bewoners te behartigen. Inmiddels is ook een groep van broers en zussen actief, die in 2012 weer een speciale dag organiseerde voor deze doelgroep. Ook dit jaar was er weer een grote opkomst. Deze bijeenkomsten voorzien in een behoefte. 20

23 De organisatie Structuur van de dorpsgemeenschap Nieuw Woelwijck kent een stichtingsvorm met één bestuurder, de zorgbewaker. De Raad van Toezicht is samengesteld uit zes externe deskundigen met uiteenlopende expertises, aangevuld met twee adviserende leden die de oudervereniging en de bewonersraad vertegenwoordigen. Tenminste twee keer per jaar bespreekt deze Raad de voortgang van de geboden zorg en de actualiteiten van de dorpsgemeenschap met de mensen die de dagelijkse leiding van Nieuw Woelwijck vormen. De Dorpsraad ondersteunt de zorgbewaker in de uitvoering van zijn taken. In deze raad zijn vertegenwoordigd: de voorzitters van de woonraden, de coördinator van de medische dienst, de coördinator middelen, het hoofd van de economische en administratieve dienst en de twee orthopedagogen die tevens de dienst personeel en opleiding aansturen. Er zijn vijf Woonraden waarin de coördinerend begeleiders (ofwel eerste groepsbegeleider) van elk team van de vierenveertig woongroepen bijeen komen. Deze raden zijn samengesteld uit meerdere woongroepen. Elke woonraad komt eens in de veertien dagen bijeen en wordt voorgezeten door een voorzitter woonraad. Men overlegt over de beleidslijnen van de teams, over de actualiteit van bewoners en over hun leefplannen. Nieuw Woelwijck heeft ruim driehonderdtachtig groepsbegeleiders op fulltime basis. Zij spelen een centrale rol in het primaire proces van de begeleiding van en de zorg aan de bewoners. Ze geven invulling aan hun dagelijks leven in een vertrouwde omgeving. Door te werken met een kern van vaste begeleiders op een woongroep kunnen de bewoners, ieder op individuele wijze, tot hun recht komen in hun werk en vrije tijd (en in het deelnemen aan de traditionele vieringen van het dorp). De medewerkers in de huishouding en in de ondersteunende diensten zorgen voor een goed woon- en leefklimaat voor de bewoners. Zij staan borg voor de randvoorwaarden van de 21

24 zorg voor de bewoners, zodat de begeleiders op de woongroepen zich kunnen richten op de primaire zorg. Nieuw Woelwijck kiest nadrukkelijk voor deze vorm van een eigen woongemeenschap. In haar visie biedt de dorpsgemeenschap de huidige bewoners meer mogelijkheden voor sociale contacten, zinvolle arbeid en/of dagbesteding en een rijk cultureel leven, dan een woonplek in de normale samenleving zou kunnen doen. Een op deze manier opgezette dorpsgemeenschap levert de beste waarborgen voor een leven dat op de mogelijkheden van haar bewoners is afgestemd. Deze keuze van Nieuw Woelwijck betekent echter niet dat zij principieel stelling neemt tégen de ontwikkeling in de samenleving waarin de ontmanteling van instituten en de brede invoering van het burgerschapsmodel voor iedere gehandicapte mens een grote vlucht heeft genomen. In het verslagjaar werd deze maatschappelijke discussie opnieuw met de nodige nuance gevoerd. Nieuw Woelwijck voelt zich in de ontwikkelingen binnen de zorg in Nederland geenszins een representant van 'de traditionele instituutszorg'. Voor iedere (nieuwe) bewoner wordt steeds zorgvuldig onderzocht en geëvalueerd of Nieuw Woelwijck de juiste woonplek biedt voor deze mens met zijn of haar mogelijkheden tot het realiseren van een gelukkig leven. Met haar bewonersraad voldoet Nieuw Woelwijck aan de Wet op de Medezeggenschap Cliënten van Zorginstellingen. Deze raad bestaat uit een zevental leden, allen wettelijk vertegenwoordigers van bewoners. De bewonersraad geeft uitvoering aan het in de wet omschreven adviesrecht en heeft tevens de mogelijkheid om gebruik te maken van het enquêterecht. Het personeel van Nieuw Woelwijck is betrokken bij het beleid van organisatie middels de medewerkersraad. Verkozen leden van de diverse woonraden zijn lid van de medewerkersraad en worden op deze wijze betrokken bij arbeidsvoorwaarden en beleidsmatige keuzes die door het bestuur van Nieuw Woelwijck worden gemaakt. 22

25 Belanghebbenden, betrokkenen en overlegstructuren Nieuw Woelwijck heeft er vanaf haar start bewust voor gekozen om een dorpsgemeenschap van verstandelijk gehandicapten te zijn. Belanghebbenden zijn in eerste instantie natuurlijk de bewoners en hun ouders of familie. Bewonersraad en oudervereniging zijn daarvan de representanten. De groepsbegeleiders vormen tezamen met de bewoners en met de personen die werkzaam zijn in de ondersteunende diensten de kern van de leefgemeenschap. Zij denken mee over de vormgeving van de dorpsgemeenschap door middel van gespreksvoering in teams en bewonersraden, in de middelenraad en de dorpsraad. Nieuw Woelwijck verhoudt zich met de wereld om haar heen via de diverse voor de intramurale zorg ingestelde instanties. Deze zijn gekoppeld aan iedere stap in de maatschappelijke verantwoording binnen de uitgebreide regelgeving met betrekking tot de besteding van AWBZ-middelen. Gereguleerde marktwerking, eisen ten aanzien van doelmatigheid en het meten of monitoren van kwaliteit zijn in de nieuwe vormgeving van zorg in Nederland de kernbegrippen die het uitgangspunt voor de financiering vormen. Ontwikkelingen met betrekking tot het persoonsgebonden budget, het overdragen van de contracteerplicht van de zorgkantoren naar de zorgverzekeraars en de invoering van de normatieve huisvestingscomponent zijn daarvan mede het gevolg. Tegelijk worden scherpe eisen gesteld aan de maatschappelijke verantwoording. Op deze wijze is een zorgketen tot stand gekomen die leidt van het recht hebben op AWBZ-zorg door middel van indicatie, via een zorgkantoor dat de concessie heeft om te bemiddelen, uit te betalen en controle uit te oefenen, tot de zorgaanbieder die de zorg daadwerkelijk verleent. In deze reeks zijn de stakeholders van Nieuw Woelwijck als volgt te benoemen. Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) Centraal Administratiekantoor (CAK) 23

26 Nederlandse Zorgautoriteit (Nza) Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) Zorgkantoor Groningen, waarvan verzekeraar Menzis de concessiehouder is. Bovendien is Nieuw Woelwijck lid van De brancheorganisatie Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) Het Platform Gehandicapten Zorg Groningen (PGZG) Autisme Netwerk Groningen. Werkgebieden Ook in 2012 kende Nieuw Woelwijck één locatie van waaruit de zorg wordt verleend en dat is haar dorpsgemeenschap te Sappemeer. Hoewel de provincie Groningen voornamelijk het werkgebied van Nieuw Woelwijck is, komen er de laatste jaren steeds meer bewoners uit het gehele Noorden van het land en in enkele gevallen uit andere delen van het land. Nieuw Woelwijck is werkzaam in de zorgkantoorregio Groningen. Governance Raad van Bestuur De Raad van Bestuur bestaat uit één bestuurder, de zorgbewaker. De zorgbewaker voert de directietaken uit tezamen met de Dorpsraad die bestaat uit negen leden die allen een leidinggevende of ondersteunende functie hebben in de zorg in de dorpsgemeenschap. De bewaking van de zorg aan de bewoners van het dorp en de ontwikkelingen en het beleid daarin worden tenminste twee keer per jaar door de zorgbewaker besproken met de Raad van Toezicht. Raad van Toezicht De Raad van Toezicht bestaat uit minimaal vijf leden die allen een maatschappelijk of bestuurlijk raakvlak hebben met de gehandicaptenzorg en twee adviserende/waarnemende leden namens de oudervereniging en de bewonersraad. 24

27 In het jaar 2012 is de Raad van Toezicht drie keer bijeen geweest om o.a. de volgende onderwerpen te bespreken. het Jaardocument van het jaar 2011; de Begroting voor het jaar 2013; functioneren van de Raad van Toezicht; voortgang stand van zaken bouwvoornemen; klachtprocedure; inspectiebezoek. Samenstelling Raad van Toezicht in 2012 Dhr. M. Schollema voorzitter Dhr. J. Bootsma lid Dhr. C. van den Noort lid Dhr. H. Hofstee lid Dhr. D. Seys lid Mevr. R. Schulenberg lid Mevr. A. Viehoff adviserend lid De wijze van werken en de bevoegdheden van de Raad van Bestuur en van de Raad van Toezicht staan nader omschreven in de statuten van de stichting Nieuw Woelwijck en in de Zorgbrede Governance Code. Dorpsraad De Dorpsraad van Nieuw Woelwijck voert al sedert vele jaren samen met de zorgbewaker de taken uit van een continue, heldere en betrouwbare bedrijfsvoering in de dorpsgemeenschap, dienstbaar aan de primaire doelstelling van de zorg voor de bewoners. De Dorpsraad komt wekelijks bijeen om de zorg te evalueren, om elkaar te inspireren en te adviseren in zorgthema s. Gesproken wordt over onderwerpen van medische, personele, 25

28 opleidinggerelateerde, technische en organisatorische aard. De jaarlijkse vieringen en evenementen worden hier georganiseerd en geëvalueerd, er worden besluiten genomen over voorkomende zaken van interne bedrijfsvoering en er worden relevante maatschappelijke vraagstukken aan de orde gesteld. Samenstelling van de Dorpsraad in 2012 Dhr. P. de Groot voorzitter/orthopedagoog Dhr. F. Wassenaar zorgbewaker Dhr. J. Schreurs personeelszaken/opleiding/orthopedagoog Dhr. P. Stolte raad2/ medische dienst Mevr. T. Hiemstra raad 4/coördinatie bewonerszorg Mevr. M. van der Kleij raad 5 Dhr. G. Halbersma raad 3 Mevr. I. Haans raad 1 Mevr. I. Zwiers-van Duinen economische en financiële zaken Dhr. T. Hoekstra middelen Bewonersraad De verstandelijk gehandicapte bewoners van Nieuw Woelwijck doen op alle levensgebieden een beroep op anderen die hen de juiste zorg en begeleiding kunnen bieden. Begeleid wonen in een leefgroep in dit dorp vormt de grondslag van de dorpsgemeenschap. Hieruit vloeit voort dat de bewoners van het dorp dus ook niet cliënten, maar bewoners genoemd worden. Op basis van de Wet op de Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (WMCZ) is een bewonersraad ingesteld. Deze heeft de bevoegdheid te adviseren over diverse zwaarwegende besluiten. Op een aantal terreinen is de directie verplicht om het advies van de bewonersraad te vragen, bijvoorbeeld over de begroting en de jaarrekening van de dorpsgemeenschap, over de voeding, de gezondheid, recreatie, kwaliteitsbewaking en klachtenprocedures. 26

29 Door de ernst van hun handicap zijn de bewoners niet zelf in staat medezeggenschap uit te oefenen. Wettelijk vertegenwoordigers van bewoners zijn daarom benoemd in de bewonersraad om aldus deze algemene belangen van de bewoners te vertegenwoordigen. Vier van de zes leden zijn benoemd op voordracht van de oudervereniging. De samenstelling van de bewonersraad in 2012 Dhr. B. Otten waarnemend voorzitter Dhr. L. Dijkhuis Dhr. H. de Jonge Mevr. F. Nederhoed Mevr. A. Viehoff Mevr. R. Smit Het bestaan van de bewonersraad wordt bekrachtigd in de statuten van de stichting Nieuw Woelwijck, evenals het in de Wet Toelating Zorginstellingen vastgelegde en statutair aan de bewonersraad toegekende enquêterecht. In het verslagjaar is de bewonersraad vijf keer bijeen geweest waarin onder meer een positief is gegeven over het jaardocument en de jaarrekening van Nieuw Woelwijck van 2011, alsmede over de begroting van Medewerkersraad De medewerkersraad bestaat uit 6 medewerkers. Ieder lid vertegenwoordigt een woonraad en het zesde lid vertegenwoordigt de middelenraad. De medewerkersraad komt één keer per maand bijeen om ontwikkelingen in Nieuw Woelwijck te bespreken met vijf leden van de Dorpsraad. Daarnaast wordt de medewerkersraad betrokken bij het arbeidsvoorwaardenbeleid, de kwaliteit van de zorg, de jaarrekening en de begroting. Besluiten van het bestuur worden conform de WOR (Wet op de Ondernemingsraden) voorgelegd aan de medewerkersraad voor advies of instemming. 27

30 Stichting Beheer Bewonersgelden en Bewonersfonds Nieuw Woelwijck Deze stichting behartigt de financiële belangen van de bewoners. Het bestuur ervan is samengesteld uit een vertegenwoordiging vanuit de oudervereniging en vanuit de Stichting Nieuw Woelwijck. Doel is het beheer en de besteding van een fonds van en ten behoeve van de bewoners van Nieuw Woelwijck. De in de dorpsgemeenschap geldende solidariteitsgedachte ligt ook aan dit fonds ten grondslag en komt tot uiting door deelname van alle bewoners aan dit fonds. De bevoegdheden met betrekking tot het beheer van de bewonersgelden zijn in de statuten op zodanige wijze geformuleerd dat voldaan wordt aan de wettelijke eisen die hieraan gesteld worden. In voorkomende gevallen kan de 'Stichting Beheer Bewonersgelden en Bewonersfonds Nieuw Woelwijck' worden benoemd tot bewindvoerder van een bewoner als daarin moet worden voorzien en er geen andere mogelijkheden zijn. Bedrijfsvoering De zorg voor de bewoners is arbeidsintensief en vraagt de inzet van een groot aantal medewerkers. Dat maakt deze zorg kostbaar. Een sluitende begroting en exploitatie vormen de beste waarborg voor de continuïteit van deze zorg. Een belangrijk doel is om de financiële middelen zoveel mogelijk in te zetten in het primaat van de zorg, namelijk in de direct bij de zorg voor bewoners betrokken medewerkers en te volstaan met een zo laag mogelijke overhead. 28

31 De toekomst van de zorg in Nieuw Woelwijck: nieuw- en verbouw De zorg voor verstandelijk gehandicapte mensen is in de samenleving voortdurend onderwerp van discussie. Dat leidt tot veranderingen in visie en vormgeving van de zorg. Nieuw Woelwijck volgt die discussie, levert er actief een bijdrage aan en past nieuwe inzichten toe waar ze de kwaliteit van de zorg ten goede komen. Gangbare hedendaagse opvattingen over zorg kenmerken zich door begrippen als 'burgerschap', 'autonomie', 'individualisering', 'recht hebben op gewoon leven' en 'meedoen'. Het woord 'zorg' wordt daarbij steeds vaker vervangen door 'ondersteuning'. Al deze begrippen voegen zich in de taal van een veranderende cultuur en vormen daarmee uitingen van een manier van denken in de maatschappij. Een denkmodel is echter altijd een reductie van de complexe werkelijkheid en mag niet verworden tot een dogma of uitmonden in een tunnelvisie. Het denkmodel als strak keurslijf leidt altijd tot onvoldoende oog voor het individu. In plaats van het denkmodel dient de vraag van deze mens centraal te staan. De werkelijkheid van alledag laat zien dat een dorp als Nieuw Woelwijck een belangrijk onderdeel vormt in de verscheidenheid die er bestaat in de zorg aan ernstig gehandicapte mensen. De maatschappelijke ontwikkeling van inclusie en burgerschap lijkt niet voor iedereen de meest geëigende weg te zijn. De bewoners van Nieuw Woelwijck zijn gebaat bij de ontmoeting en bij het gekend worden in het bestaan, binnen de context van een omgeving die volledig op haar bewoners is afgestemd. De ervaring leert dat leven in een eigen dorpsgemeenschap voor deze bewoners de beste kansen biedt op een zo normaal mogelijk harmonisch leven. (ver)nieuw(d) Woelwijck Eind 2009 werden de resultaten van een haalbaarheidsonderzoek, naar ver- en nieuwbouw, gepresenteerd aan de leden van de Raad van Toezicht, de Dorpsraad, de Bewonersraad, het bestuur van de Oudervereniging en het Zorgkantoor Groningen. In deze presentatie werd verslag gedaan van de omvang van de bouwplannen en door middel van schetsvoorbeelden 29

32 een indruk gegeven van plattegronden en de financiële haalbaarheid van het bouwvoornemen. De conclusie van het haalbaarheidsonderzoek was dat een bouwvoornemen van deze omvang, met als doel toekomstbestendige en duurzame woningen voor de bewoners te bouwen, realiseerbaar is. Deze conclusie werd breed ondersteund door de aanwezigen en men stemde in met het voornemen op de ingeslagen weg door te gaan om tot uitvoering van het bouwvoornemen te komen. Bouw en planontwikkeling Nieuw Woelwijck is voortvarend aan de slag gegaan om de uitvoering van het bouwvoornemen te realiseren. De eerste fase van de bouw betrof het ontwerp en de bouw van 14 woningen. Na voltooiing van het definitieve ontwerp vond op 31 januari 2011 de aanbesteding plaats, met als resultaat dat Brands Bouwgroep uit Emmen de woningen ging bouwen. De aanleg van de elektrische en technische installaties werd opgedragen aan Bam Techniek te Groningen. De woningen zijn ontworpen door DAAD Architecten te Beilen en de technische installaties door het Adviesbureau VanderWeele te Groningen. Voor de plaats van de woningen en inpassing in het terrein heeft Bosch Slabbers Tuin- en Landschapsarchitecten het plan ontworpen. In de loop van 2012 zijn de 14 woningen in gebruik genomen. Er heeft een grote verhuizing plaatsgevonden in Nieuw Woelwijck. Een aantal groepen zijn in de nieuwe woningen gaan wonen en een aantal groepen zijn verhuisd naar bestaande woningen. Om de overlast voor de bewoners zo beperkt mogelijk te houden zijn er slechts enkele groepen die tweemaal moeten verhuizen. Gedurende de bouw van de 14 woningen is ook de renovatie en uitbreiding van het werkhuis gestart. Naast de uitbreiding van het werkhuis met een magazijn, springen de werkzaamheden ten behoeve van de winkels en het theater in het oog. De winkel voor de dagelijkse boodschappen is vergroot. Zo is meer ruimte ontstaan voor de klanten. 30

33 Het theater is geheel vernieuwd en uitgebreid, waardoor een multifunctionele ruimte is ontstaan met een vriendelijke uitstraling. Bijzonder aan dit project is dat de uitbreiding en renovatie van het theater gefinancierd is met de ontvangen giften en legaten die vanaf de tachtiger jaren zijn ontvangen bij de Stichting Bewonersfonds. Bij de voortgang van de planontwikkeling in fasen is het plan op onderdelen gewijzigd als resultaat van voortschrijdend inzicht en verfijning van de planvorming. Ook het bekorten van de tijdsduur van het gehele bouwproces was een belangrijke factor. De uitvoering op onderdelen vanaf 2013 ziet er nu als volgt uit: a. Bouw van 12 woningen, waarvan 8 woningen ter plaatse van de Iep en de Eik en 4 woningen ten zuiden van de Spar. De bouw van deze woningen is aanbesteed. Wederom zal Brands Bouwgroep uit Emmen de woningen gaan bouwen en is Bam Techniek uit Groningen verantwoordelijk voor de aanleg van de elektrische en technische installaties. De woningen zijn ontworpen door DAAD Architecten uit Beilen en de technische installaties door Adviesbureau Van der Weele uit Groningen. b. (Ver)bouw van 6 woningen ter plaatse van de Den en 3 woningen op het fundament van de Spar. Dit plan is in studie en ontwerpfase. c. Gedurende het verdere bouwproces worden tussentijds de overige centrumgebouwen; Raadhuis, Dienstencentrum en Dorpshuis geheel of gedeeltelijk gerenoveerd. Waaronder de vervanging van de keuken in het Dienstencentrum. Gedurende de vervanging van de keuken zal een interim keuken worden geplaatst naast het Dienstencentrum, zodat de gebruikelijke dienstverlening vanuit de keuken ongestoord kan worden gecontinueerd. De bouw wordt gerealiseerd in fasen zoals genoemd onder a t/m c. Na het gereedkomen van elke bouwfase kan een afweging worden gemaakt of de continuïteit en uitvoering van de zorg op het huidige niveau kunnen blijven gewaarborgd. 31

34 Financiële haalbaarheid De investeringen moeten worden terugverdiend uit de opbrengst van de Normatieve Huisvesting Component (NHC) die deel uitmaakt van het integrale ZZP-tarief. Het NHCtarief wordt stapsgewijs ingevoerd in de jaren 2012 tot en met Het NHC-tarief biedt voldoende dekking voor de kapitaalslasten - rente en afschrijving- gedurende en na gereedkomen van de bouwwerkzaamheden. De weg naar een vernieuwd Nieuw Woelwijck zal meerdere jaren in beslag nemen. Reeds aan het eind van dit verslagjaar kan geconstateerd worden dat het aanzien van Nieuw Woelwijck al blijvend is veranderd. De eerste fase van de bouw van 14 woningen is ingrijpend voor bewoners en medewerkers, ook al is getracht de overlast die een dergelijk bouwproces met zich meebrengt tot een minimum te beperken en de bouwwerkzaamheden en het dagelijkse wonen en werken op Nieuw Woelwijck goed samen te laten verlopen. Dit is redelijk gelukt en daar waar zich incidenten voordeden zijn ze in goed overleg opgelost. 32