Opmars van een nieuwe generatie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Opmars van een nieuwe generatie"

Transcriptie

1 HET ZAKENBLAD MET ONAFHANKELIJK ONDERZOEK NAAR NEDERLANDSE ORGANISATIES COMPANY REPUTATION MEI CUSTOMER SATISFACTION SEP EMPLOYEE SATISFACTION DEC Opmars van een nieuwe generatie JONGE TECHNOLOGIEBEDRIJVEN VEROVEREN DE TOP 500

2 TODAY INTELLIGENCE IS KEY 24/7 REAL-TIME GLOBAL MONITORING FIND OUT WHAT MOVES YOUR STAKEHOLDERS Bouwen aan duurzame steden met toekomst Siemens heeft de antwoorden om steden schoner, leefbaarder en aantrekkelijker te maken. StakeholderWatch is a fully automatic market research system that combines various measuring instruments to generate real-time information illustrating the sentiment and perceptions of stakeholders of leading organisations across the globe. StakeholderWatch.com Steden zijn de motoren van de samenleving en staan voor de uitdaging om groei harmonisch samen te laten gaan met een goede kwaliteit van leven. Dat vereist visie en beleid op het gebied van milieu, leefbaarheid en aantrekkingskracht van steden. Door een combinatie van expertise op het gebied van stedelijke ontwikkeling en het aanbod van een breed Powered technologisch by Incompany portfolio & MWM2. biedt Siemens duurzame totaaloplossingen. Bijvoorbeeld geïntegreerde mobiliteitsoplossingen, maar ook innovatieve concepten voor duurzame energievoorziening en een veilige, comfortabele woon/werkomgeving. Deze aanpak moet uiteindelijk leiden tot een betere leefbaarheid, maar ook tot lagere operationele kosten voor steden. Over de hele wereld helpt Siemens bij de ontwikkeling van steden. Elke dag werken wij samen met overheden, wetenschap en bedrijfsleven aan antwoorden waar de wereld van morgen mee vooruit kan.

3 Incompany 500 KlasseContact: een speciale online verbinding waarmee langdurig zieke kinderen tóch mee kunnen doen. Sociaal contact is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Al 7 jaar probeert het KPN Mooiste Contact Fonds daar iets aan te doen. Met slimme technologie, duizenden KPN-vrijwilligers en maatschappelijke partners. Zo bouwden we in samenwerking met EDventure KlasseContact: een speciale online verbinding waarmee langdurig zieke kinderen tóch mee kunnen doen, en hun klasgenootjes niet uit het oog hoeven te verliezen. Meer weten over het KPN Mooiste Contact Fonds en hoe jíj kunt helpen? Kijk op kpnmcf.com kpnmcf.com Onderzoek OPMARS VAN EEN NIEUWE GENERATIE AANTREKKINGSKRACHT TOP 500 REPUTATIE TOP 100 ANALYSES TOP 100 ONDERZOEKSMETHODIEK Interviews TIMO HUGES Nederlandse Spoorwegen NEIL FIORENTINOS BMW Column MAX PAM Service COLOFON EN ADVERTEERDERSINDEX Incompany MEI 5

4 ruim baan voor topprestaties Claudia Belderbos, bronzen medaillewinnares Olympische Spelen Londen 2012 (roeien) Randstad is in ruim 55 jaar gegroeid van een pionerend uitzendbedrijf naar een fullservice HR dienstverlener. Iedere dag, in duizenden vestigingen over de hele wereld, helpt Randstad mensen aan het werk. Ook helpen we bedrijven hun beschikbare capaciteit beter in te zetten. Door het bieden van toegang tot de wereld van werk helpen wij kansen en mogelijkheden creëren. Werk stelt mensen in staat het beste in zichzelf naar boven te halen. Talenten te ontdekken en ontplooien. Onzekerheden te overwinnen en uitdagingen aan te gaan. Te groeien en bloeien. Randstad is van werk en levert structureel een bijdrage aan het succes van mensen en bedrijven. Voor meer informatie kijk op Liefde maakt blind Op mijn laatste werkdag in loondienst gaf ik mijn autosleutels af op een verlaten industrieterrein. Vervolgens liep ik door de sneeuw in het donker naar een net zo verlaten station. De Audi was comfortabeler, maar ik was euforisch: vrijheid! De dag erna moest er veel worden geregeld voor mijn nieuwe eigen bedrijf. De gedwongen Windows-pc hoefde niet meer en Steve Jobs was net terug bij Apple. Die nieuwe fluorkleurige imacs en ibooks, die moesten we hebben. Een week later presenteerde ik daarop trots ons eerste werk. Maar waren die Apple s écht zo goed? Het verhaal ging dat de ibook als kogelvrij schild kon dienen, maar na amper twee jaar was-ie op. Zonder een alternatief te overwegen kocht ik een Titanium Powerbook G4. De ervaring was briljant, maar ook deze laptop lag na twee jaar uit elkaar. Daarna volgde met een kleine aarzeling de MacBook Pro, die gelukkig veel sterker was. Alleen een valproef van mijn zoontje van drie werd hem fataal. Het grappige is dat we al die Apple s nog hebben, we kunnen ze niet weggooien. Ook de oude iphones niet. Dat is de ultieme liefde voor een merk. Als de reputatie goed is, vergeven klanten je alles. Nog een voorbeeld. Na het verlies van de lease-audi moest er snel wat nieuws komen. Daarvoor reed ik met plezier een Golf. Het moest dus Duitse degelijkheid zijn. En toen ik op weg naar een klant een BMW zag staan met een Te koop -bordje achter de ruit, hadden we een auto. Liefde werd het niet. Na een paar maanden besloten we de BMW in te ruilen voor een terreinwagen waarmee we door Afrika zouden cruisen. Mijn partner dacht aan een Landrover Defender, ik wist het nog niet. Na een paar testritten werd het de Landrover. Meteen een origineel Landrover-roofrack gekocht voor de daktent. Daarmee haal je Egypte niet eens, dat breekt af, zei de 4x4-specialist. Ik dacht dat-ie me een ander roofrack wilde aansmeren. Egypte hebben we gehaald, maar in Soedan ontstonden de eerste haarscheurtjes en in Tanzania brak alles af wat niet origineel aan de auto zat. Op een camping aan de rand van de Serengeti heb ik met veel ducttape en een ijzerzaag al het staal hergebruikt om zelf een miniroofrack te fabriceren. Die het, met hangen en wurgen, tot Kaapstad heeft gehouden. Ondanks die deceptie is mijn liefde voor Landrover toen geboren. Wat kreeg die auto klappen, maar hij bleef gaan. Het gezegde A Landrover is always sick, but never dies is waar. Een product hoeft helemaal niet perfect te zijn om hardcorefans te hebben. In Namibië zag ik een Landrover uit 1960 met daarop de sticker I d rather push a landy then drive Japanese crap. Fanatici zijn het. De strijd tussen Landrover- en Toyota-lovers is in Afrika gemeen fel, tot op het kinderachtige af. Ik vergeet nooit de hoopvolle ogen van twee Nederlanders in Ethiopië toen ze vroegen of we al veel panne hadden gehad met onze Landrover. Ze reden hun onverwoestbare Toyota. Wist u dat Defender-rijders in Nederland naar elkaar zwaaien? Alleen naar Defenders. Nu ik in een Range Rover rijd, zwaait er dus niemand. Waar de Defender is? Die staat in een stalling. In Nederland moest ik na elke regenbui hozen, hij is zo lek als een mandje. Niet fijn in je pak. En in de winter bevriest je gezin. Toch houden we van hem, mijn zoontje koestert hem als we er even langsgaan. Een nieuwe fan. René Gerhardus Hoofdredacteur

5 Opmars van een nieuwe generatie DE VOORKEUREN VAN STAKEHOLDERS VERANDEREN OP DIT MOMENT EVEN SNEL ALS ROND DE INTERNETBUBBEL IN 2000 EN AAN HET BEGIN VAN DE KREDIETCRISIS. VEEL KLASSIEKE BEDRIJVEN HEBBEN HET MOEILIJK, TERWIJL GLOEDNIEUWE INITIATIEVEN ZOALS UBER, ZALANDO EN TESLA OVERNIGHT MILJARDEN DOLLARS WAARD ZIJN. OPVALLEND IS HET SUCCES VAN DE NASDAQ-BEDRIJVEN, DIE FLOREREN MET TECH- NOLOGIE EN INTERNET. HET INCOMPANY 500-ONDERZOEK NAAR DE AANTREKKINGS- KRACHT VAN ORGANISATIES TOONT GROTE VERSCHUIVINGEN BINNEN BIJNA ALLE MARKTSECTOREN: EN 2016 WORDEN DISRUPTIVE. In de afgelopen twee jaar gingen in Nederland Oad, Mexx, Miss Etam, ECI, Polare, Free Record Shop, Videoland, Schoenenreus, Halfords en De Harense Smid failliet. Grote merken met een stevig trackrecord, maar niet opgewassen tegen de meest recente versnelling in de 9

6 Incompany MEI economie, al doen enkele nog een poging middels een doorstart. Onlinewinkels, zoals Zalando, Netflix en Apple, namen veel business over. Amazon (148e) verkoopt elk kwartaal voor maar liefst dertig miljard dollar online, een bedrijf als booking.com (129e) bemiddelt dagelijks voor vierhonderdduizend hotelkamers en zelfs het in 2008 opgerichte Zalando (125e) levert jaarlijks voor tweeënhalf miljard euro aan schoenen en kleding. Het gaat nu hard. Je weet echt niet wie er over vijf jaar in de top 10 staan van dit onderzoek, stelt Salem Samhoud, oprichter van &samhoud (498e). Ik ben ervan overtuigd dat degene die erin slaagt om de beste onlinepropositie te realiseren wint. En: the winner takes it all. ZALANDO Was deze ontwikkeling een paar jaar geleden al te zien in het Incompany 500-onderzoek naar de aantrekkingskracht van bedrijven? Hoe presteerden de in de problemen gekomen organisaties in de herfst van hun bestaan? Mexx bijvoorbeeld kwam de afgelopen drie jaar niet verder dan een 438e en 470e plaats, terwijl het kledingmerk in de top 500 niet haalde. Schoenenreus lukte het zelfs nooit om de top 500 te bereiken. Het bedrijf genoot erg weinig aantrekkingskracht. Dat is heel anders voor het onlinesubstituut Zalando (125e). Dat bedrijf betrad in 2012 vier jaar na de oprichting de top 500 (419e) en staat nu aan de rand van de top 100. Deze nieuwe initiatieven worden vaak geleid door de ceo s uit de millenniumgeneratie en blijken veel populairder dan de oude bedrijven die we al decennia kennen. Dat zegt ook iets over je bestaansrecht, gelooft Jack de Graaff, analist bij Incompany. Overal zie je dat de oude garde wordt ingehaald door jonge, nieuwe spelers die een sterke online aanwezigheid hebben. Dat zien we op straat én in de ranking van Incompany 500. En verrassend vaak hebben die bedrijven een notering aan de technologiebeurs Nasdaq. CELEBRITY CEO De producent van elektrische auto s Tesla (120e) kreeg in 2010 een notering aan de Nasdaq en passeert in de top 500 van dit jaar Volkswagen (182e) en Mercedes-Benz (244e). Het bedrijf van celebrity ceo Elon Musk nadert ook BMW (102e) en lijkt klaar om de leidende positie over te nemen in de automotivebranche. Opvallend is de PC Hooft-vestiging van Tesla, in de chicste winkelstraat van Amsterdam. Het bedrijf doet dingen anders en oogst succes, zegt De Graaff. Een andere verrassende nieuwkomer in Incompany 500 is Uber (248e), dat als eerste taxicentrale ooit de top 500 haalt. Het bedrijf, dat pas in 2009 het levenslicht zag, wordt al op vijftig miljard dollar gewaardeerd en verandert de hele taxiwereld. We zien dit jaar ook het in 2008 opgerichte Airbnb (373e) zijn intrede doen. Dat bedrijf hanteert eenzelfde strategie als Uberpop, de taxidienst voor particulieren van Uber; particulieren kunnen via Airbnb met hun woningen de concurrentie aangaan met hotels. De Graaff: Consumenten vinden die vrijheid prachtig, zie het als power to the people. EXIT Ook voor Free Record Shop was het vorig jaar exit. In de ranking stond het bedrijf altijd rond plaats driehonderd; de onlineversie Amazon (148e) doet het een stuk beter. Een opvallende buur van Amazon is het piepjonge en kleine Blendle (149e). Deze online-intermediair van media staat in één klap boven de Persgroep (240e), De Telegraaf (250e) en Wolters Kluwer (291e). Het overklast ook Wegener en NRC Handelsblad, die de top 500 niet eens bereiken. Langzaam dooft het licht bij uitgevers die geen antwoord hebben kunnen vinden op de nieuwe mediabedrijven, zoals Google (17e), Facebook (211e), Twitter (439e) en LinkedIn (442e), die een steeds groter stuk uit de advertentietaart snoepen. Vorig jaar daalden de oplages van kranten zelfs sneller dan in de tien jaar daarvoor (met 4,9 procent). Dit is dan toch een pyrrusoverwinning door Blendle, glimlacht De Graaff. Blendle verdient aan de oude media die hun businessmodel niet goed krijgen, maar als de gastheer sterft Ook het jonge Coolblue (58e) deelt een heel gevoelige tik uit aan de traditionele spelers. De online-elektronicaleverancier kwam in binnen op plaats 185 en stoomt nu op richting de top 50. Vergelijk dat met de gevestigde orde, waarvan Media Markt op plaats 82 staat, BCC rond plaats vierhonderd dobbert en De Harense Smid het veld moest ruimen nadat het alleen in de top 500 van 2007 een notering had. Je moet nu reageren op de onlinerevolutie en het moet meteen raak zijn, zegt Samhoud. Stakeholders hebben veel meer mogelijkheden en keuzevrijheid gekregen. Daarom gedragen ze zich anders en kijkt de gevestigde orde ineens op: wat gebeurt hier nou? Je zou de ranking eens moeten opsplitsen naar leeftijd. Ik denk dat je schrikt als je de top 500 zou zien op basis van de millennials in de leeftijd tot 35 jaar. Het is de vraag hoeveel klassieke multinationals dan de top 10 zouden halen. NATIONALE TROTS De verrassingen zijn ook boven in de top 500 vindbaar. KLM stond negen jaar lang op plaats acht, maar stoot, na een zesde plaats in, nu door naar de tweede plaats. De luchtvaartmaatschappij passeert Rabobank, Ahold, ING én Philips. Vergeet niet dat een airline veel bijdraagt aan de nationale trots, zegt Samhoud. Deze meting viel samen met het moment dat de zelfstandigheid van KLM in gevaar leek te komen, dan loopt het nationale sentiment hoog op. KLM willen we niet kwijt. Onmiddellijk voegt hij eraan toe dat dit soort support vanuit stakeholders ook voor KLM niet gratis is. Zij hebben echt veel geïnvesteerd in social media en we zien ze natuurlijk ook veel in reclames. Dat geld en die visie leveren dus echt wat op. Ook verbindt hij KLM s succes aan de visie om online te excelleren. Zij winnen wereldwijd prijzen voor hun snelle webcare. Waar je ook bent ter wereld, binnen een uur heb adviseurs en accountants die verder gaan dan cijfers. Ervaar waarom ondernemers Flynth aantrekkelijk vinden. De adviseurs en accountants van Flynth helpen u graag met het realiseren van uw ambities en doelen. Dat doen we heel bewust met actuele cijfers waarmee u vooruit kunt kijken, met plaats- en tijdsonafhankelijke dienstverlening én met heldere prijzen. Een unieke aanpak die in deze tijd van ondernemen goed aansluit bij het MKB. En dat wordt opgemerkt! Onze betrokkenheid maakt van Flynth veel méér dan een advies- en accountantsorganisatie. We zijn uw partner in succes. Kijk voor vestigingen en adviseurs op I Ondernemen inspireert I 10

7 Incompany MEI je antwoord als je een vraag hebt. Die slag naar online hebben zij heel goed gemaakt. En ik geloof dat de bedrijven die daarin het best slagen de winnaars van morgen zijn. Ahold is een ander voorbeeld van een bedrijf dat zijn toppositie met succes verdedigt door in te spelen op de onlinerevolutie. Met de overname van Bol.com staat Ahold nog op plaats zes; dat levert dit jaar een derde van de totale aantrekkingskracht van Ahold op. Mede daardoor heeft het bedrijf nog altijd zeven keer zo veel aantrekkingskracht dan voornaamste concurrent Jumbo en zelfs factor twintig meer stemmen dan Lidl, de nummer drie onder de supermarkten. SURVIVORS De Graaff signaleert ook bij andere bedrijven progressie. Bedrijven zoals Ikea en Blokker maken online nu serieuze stappen, omdat ze het vermogen nog hebben om flink te investeren. Die gaan voor een omnichannelstrategie waarbij offline en online samengaan. Blokker (72e) klimt in Incompany 500 negentig plaatsen na ook vorig jaar tachtig plaatsen te zijn gestegen en vestigt zelfs een elfjarig record. Ikea (25e) staat nog een flink stuk hoger genoteerd en schittert daarnaast met zijn reputatie. Van alle organisaties in de reputatieranking is het Zweedse meubelbedrijf de nummer één. Dat is goud waard voor Ikea, denkt De Graaff. Dit maakt de transitie naar online voor hen zoveel eenvoudiger. Ik maak me meer zorgen om partijen als Hema of V&D, die door de intrede van private equity hun buffers kwijt zijn en daardoor beperkt kunnen bewegen. Voor Hema voorspellen de nieuwe cijfers op aantrekkingskracht inderdaad weinig goeds: het aantal werknemers, zakenpartners en investeerders dat met dit oer-hollandse merk in zee wil gaan, halveert binnen één jaar. Chauvinisme kent dus zijn grenzen, stelt De Graaff. Mensen willen zich afficheren met succes. Dat zien we ook in de vergelijking tussen het snel wegzakkende Douwe Egberts (153e), dat binnen twee jaar de helft van zijn aantrekkingskracht verliest, en het succes van Starbucks (117e) eveneens met een Nasdaq-notering dat het aantal stemmen in één jaar ziet verdrievoudigen. De somberheid van De Graaff over V&D wordt niet ondersteund door de Incompany 500-cijfers; het bedrijf behoudt zijn positie net buiten de top 50. Er valt daar veel te doen en dat zal stakeholders aantrekken, gelooft De Graaff. Ze waren erg veel in het nieuws toen het onderzoek werd gehouden en dat zorgt voor aantrekkingskracht. Maar in the long run geloof ik er niet in. Daarvoor zijn ze te weinig onderscheidend, kijk maar naar hun reputatie (97e). Bovendien hebben ze online de boot gemist. BULL RUN Om zijn stelling dat de reputatie steeds belangrijker wordt kracht bij te zetten, focust De Graaff op ASML. Dat zij in de top 500 weten door te dringen tot plaats zeven, komt zeker ook door hun superreputatie, die vergelijkbaar is met die van Ikea. Hij is duidelijk gecharmeerd van het bedrijf, dat zijn beurskoers sky high zag gaan en eveneens deel uitmaakt van de Nasdaq. Nog heel even en dit voormalig onderdeel van Philips haalt de moeder in. Het scheelt nog maar drie plaatsen. En nu Philips zich opknipt, gaat er toch wat verloren. Daar houden mensen niet van. Op een dag, misschien eerder dan we denken, haalt ASML Philips in. Twee andere Nasdaq-bedrijven die erg goed presteren, zijn Google (17e) en Apple (19e). Zij behoren op reputatie al acht jaar tot de allerbeste bedrijven, maar hun opmars in de top 500 op aantrekkingskracht ging minder snel. Dit jaar bereiken beide technologieconcerns de top 20. Het einde van hun bull run is volgens Samhoud echter nog niet in zicht. Mondiale spelers zoals Apple en Google hebben zoveel geloofwaardigheid dat ze zelfs heel eenvoudig een bedreiging kunnen vormen voor bijvoorbeeld ING, ABN Amro en Rabobank of voor BMW, Audi en Mercedes-Benz. Vergelijk hun reputatie eens met die van de traditionele banken! Apple en Google staan in de absolute top, terwijl de grootbanken neutraal tot negatief scoren. KONINGSDRAMA In de financiële sector heeft zich dit jaar eveneens een klein koningsdrama afgespeeld. Rabobank was sinds 2008 ongenaakbaar met een topreputatie en een exploderende aantrekkingskracht, die dusdanig krachtig was dat de bank in 2009, 2010 en 2011 de nummer één was en Shell van zijn troon stootte. Enkele incidenten waaronder de Libor-affaire en een reorganisatie maken daar in slechts twee jaar tijd een einde aan. Rabobank houdt een derde van haar oude aantrekkingskracht over, is na tien jaar niet meer de meest favoriete zakenpartner (nu derde) en heeft geen bijzondere reputatie meer. In de top 500 en in de zakenranking ziet de bank ING voorbijgaan. Samhoud betwijfelt of Rabobank de juiste strategie volgt voor een herstel van het vertrouwen. Die mooie reclames over de coöperatie zijn niet geloofwaardig genoeg. Je denkt als consument: is dat nou echt? Want in de waan van de dag en in de nieuwe tijd zul je dat coöperatieve op een andere manier moeten invullen. Ik ben ervan overtuigd dat de nieuwe ceo een heldere koers gaat bepalen, dan komt het ook wel goed met Rabobank. Het grootste gevaar blijft dat ze te intern gericht blijven en te veel met zichzelf bezig blijven om dit tij te keren. Het succes van ING is volgens hem een combinatie van gedragsverandering en succes. Ik denk dat zij een lesje nederigheid hebben gehad, wat ze vervolgens goed hebben opgepakt. Ze zijn meer naar klanten gaan luisteren, hebben succes geoogst en zijn sympathieker geworden. Dat de leningen zijn terugbetaald, zal ze ook goed hebben gedaan; dat zien mensen toch als een teken van kracht. En met Ralph Hamers hebben ze ook een ceo van de nieuwe generatie. Die bank gaat vooruit en is niet meer met het verleden bezig. Wij gaan de dialoog graag met u aan! Bij Adecco Group Nederland vindt u alle HR-expertise onder één dak. Over flexibilisering van complete productieprocessen, bijvoorbeeld. Of het optimaliseren van uw secretariaat. Over de extra expertise van ervaren professionals, of effectieve methodes om contact te leggen met aanstormend talent. Over training, opleiding en loopbaanontwikkeling. Maar ook over energiek werkgeverschap, Het Nieuwe Werken en de toenemende betekenis van sociale media. Bij Adecco Group Nederland vindt u alle HR-expertise onder één dak. Daardoor kunnen we op elke vraag snel en adequaat reageren. Met enthousiasme voor vernieuwing, maar zonder de werkelijkheid uit het oog te verliezen. De bevlogen realisten van Adecco, Ajilon, Badenoch & Clark, Pontoon en Lee Hecht Harrison gaan de dialoog graag aan. Met wereld organisaties, met lokale ondernemers. adecco.nl 12

8 Arenda Oomen FOCUS EN RUST. DAT MOET TIMO HUGES BRENGEN BIJ DE NS. NA ROERIGE JAREN MET HET FYRA- DEBACLE EN VEEL ONVREDE OVER STORINGEN OP HET SPOOR LIGT DE OV-ORGANISATIE ONDER EEN VERGROOTGLAS. DE CEO ZETTE EEN STRATEGIE IN WERKING MET HET HOOFDDOEL OM DE ORGANISATIE ZO REIZIGERSGERICHT MOGELIJK TE MAKEN. DE EERSTE TEKENEN ZIJN GUNSTIG, MAAR HET IS NOG TE VROEG OM TE JUICHEN. HET IS EEN DUN LAAGJE IJS VAN SUCCES. De ANWB is niet onze vijand Voor de topman van een organisatie die veel kritiek te verduren krijgt, stelt Timo Huges zich opvallend open op. Anders dan zijn voorgangers zetelt hij niet op de zeventiende maar op de eerste verdieping van het kantoor van de Nederlandse Spoorwegen bij Utrecht CS. En net als iedere NS-medewerker heeft hij geen eigen kamer, maar een flexplek. Verder begeeft hij zich herkenbaar onder de reizigers, met een speldje met welkom op de revers dat doet denken aan dat van een conducteur. Huges wijst naar dat symbool van gastvrijheid: Ik wil dat iedereen dit gaat dragen, ook de mensen op kantoor. Zo worden wij aanspreekbaar. Dat is nu nog vrijwillig, maar op een gegeven moment leg ik dat op. Dit klinkt dictatoriaal, maar het is de kern van wat wij willen: dienstbaar zijn aan reizigers. TREIN GEMIST Voordat Huges bij de NS aantrad, had hij twintig jaar geen trein vanbinnen gezien. Timo Huges Presidentdirecteur Nederlandse Spoorwegen We betrekken medewerkers nu meer bij verbeteringen in het bedrijf In zijn vorige functie, algemeen directeur bij Flora Holland, reed hij standaard auto. Nu is de trein zijn vaste vervoermiddel geworden. Er staat alleen een auto klaar voor noodgevallen. Dat reizen met de trein bevalt hem heel goed, vertelt hij. Ik word er niet alleen uitgerust en ontspannen van, maar het levert ook bruikbare inzichten op. Zoals bij een overstap in Rotterdam van de internationale Thalys vanuit Brussel op een Intercity naar Utrecht. De treinen stonden daar aan weerszijden van één perron. Toch moest ik helemaal naar het begin of het einde van het station om daar met mijn ov-chipkaart in te checken. Daardoor miste ik mijn trein. Na dit voorval heb ik één collega de opdracht gegeven om dit ongemak op te lossen. Nu staan er op perrons met internationale treinen twee zuiltjes, zodat zo n overstap snel gebeurd is. Het overstapvoorbeeld toont in een notendop de verandering waarnaar Huges met de NS streeft. Na een moeilijke periode moet de organisatie terug naar de basis: de reiziger. En daarvoor moet de blik meer naar buiten worden gericht, vindt Huges. Toen ik hier kwam, hadden we een periode van strenge winters en het Fyra-debacle achter de rug. We werden daarom op onszelf teruggeworpen. Dan neigt een organisatie om naar binnen te keren en verdedigend te worden. Het is de kunst om dat weer om te draaien. DRIE E S Op zich was ook onder zijn voorgangers wel duidelijk dat de reiziger meer in het middelpunt moest staan. Maar volgens Huges was in de strategie onvoldoende focus aangebracht om dat ook ten volle waar te maken. Hij probeert de reiziger nu wel op één te zetten, onder meer via de nieuwe strategie die nu ruim een jaar geldt. Dat moet gebeuren via drie e s: eenheid, eenvoud en eigenaarschap. Om beter op wensen van reizigers te kunnen inspelen, Incompany MEI 15

9 moet het bedrijf eenvoudiger worden en meer een eenheid vormen. De organisatie wordt daarom platter gemaakt. Zo is de top uitgedund en is er één centrale beslissingslaag gemaakt. Verder probeert Huges onnodige muren zoveel mogelijk te slechten. Zo kent de organisatie van oudsher verschillende bedrijven, zoals een onderhoudsbedrijf en een reizigersbedrijf. Deze sluiten overeenkomsten (bijvoorbeeld Service Level Agreements) met elkaar, alsof ze geen onderdeel zijn van dezelfde organisatie. Hierdoor kon het voorkomen dat onderhoud zich onvoldoende flexibel opstelde als reizigers iets nodig had. Om de NS reizigersvriendelijk te maken, moet het management in de ogen van Huges medewerkers ook meer ruimte geven voor eigen initiatieven. Eigenaarschap laag in de organisatie, noemt hij dit. Er was een top-downcultuur. We betrekken medewerkers nu meer bij verbeterin- vervoerbewijzen voor alle mogelijke vormen van openbaar vervoer kopen. Dit vervangt die onvindbare hokjes per vervoerder die je van oudsher hebt. Een ander voorbeeld zijn de kaartjes voor Amsterdam die we nu verkopen aan toeristen. Vroeger maakten we het een toerist die op Schiphol aankwam en naar Amsterdam wilde knap lastig. Hij moest in een NS-automaat kiezen tussen tien Amsterdamse stations en, daar aangekomen, daarna opnieuw een kaartje voor de metro, tram of bus kopen. Tegenwoordig schaft zo n toerist met een simpele druk op de knop een vervoerbewijs aan voor heel Amsterdam. ANTICIPEREN Huges streeft naar een duidelijke mentaliteitsverandering bij zijn mensen. Bij elk besluit of elke handeling moet de NS-medewerker zich afvragen of dit in het belang is van de reiziger, vindt hij. De mentaliteit moet zijn: wij zijn geen treinbedrijf, maar we vervoeren mensen. Deze boodschap draagt hij uit in het contact met Huges gelooft dat de NS de dienstverlening zoveel mogelijk samen met de reiziger moet veranderen. We scoorden vorig jaar niet zo goed op de drukte in de spits in de treinen. Met de Druktemeter-app die we hebben gelanceerd, samen met reizigersvereniging Rover, kunnen reizigers de drukte in hun trein doorgeven. Dit geeft ons inzicht in welke lijnen we kunnen verbeteren. Samen met ProRail gaan we hiermee aan de slag. KLIMAATNEUTRAAL Het lijkt erop dat de NS onder Huges weer meer op het goede spoor zit, als we afgaan op financiële en andere indicatoren. Vorig jaar noteerde de ov-organisatie weer een winst, na het forse verlies van als gevolg van het Fyra-debacle. Bovendien reden de treinen vaker op tijd. Een ander teken van herstel bieden de uitkomsten van het Incompany 500-onderzoek dat in bakken op de stations. Dat overwegen we nu om aan anderen over te laten. Een mooi recent voorbeeld van samenwerking is volgens Huges het contract dat is gesloten met energiebedrijf Eneco. Vanaf 2018 zullen we al onze energie klimaatneutraal inkopen. ANWB Vaker samenwerken met partners vloeit in de ogen van Huges direct voort uit het streven om de reiziger voorop te stellen. Dit geldt in het bijzonder bij het bieden van een zo soepel mogelijk verlopende reis. bevechten van de auto en Dat is minder duurzaam! roepen hebben geen zin. De trein is duurzamer, maar de auto is in bepaalde gevallen ook een prima product. Volgens Huges gaat het goed met initiatieven als de NS Business Card en de ov-fiets. Hetzelfde geldt voor het vervoer van zakelijke reizigers. Dat zit in de lift. En hij verwacht dat dit nog verder kan stijgen door op rekening rijden verder uit te breiden. voldeed aan enkele prestatieafspraken. Huges legt uit dat dit kwam omdat de NS nog niet optimaal presteerde bij subjectieve prestatieindicatoren, zoals het reizigersoordeel over drukte in de treinen. Op objectieve kpi s, zoals klanttevredenheid, veiligheid en reizigerspunctualiteit, zijn we wel gestegen. Maar ook op dit punt maakt één zwaluw nog geen zomer, weet Huges. We hebben nu een goede winter gehad. Dat maakt het gemakkelijker om op tijd te rijden en zorgt voor minder Incompany MEI Ik ben pas tevreden als Nederland de NS weer meer omarmt gen in het bedrijf. Dat heeft nog tijd nodig. Het management moet hier nog meer in meegaan. IN DE HUID KRUIPEN Waar Huges voortdurend op hamert, is dat zijn medewerkers bij alles in de huid van de reiziger kruipen en dat het bedrijf vaker samenwerkt met partners. Een voorbeeld zijn de gezamenlijke OV Servicewinkels, zoals we die in Den Haag en Breda zijn gestart met andere ov-bedrijven. Daar kun je ov-informatie krijgen en zijn medewerkers, zoals nadat in de treinen net het nieuwe systeem RouteLint was geïnstalleerd. Dit stelt machinisten in staat beter te anticiperen op wat ze in het vervolg van de reis kunnen verwachten, zoals een naderende goederentrein. Huges: Toen ik een machinist vroeg wat hij aan het systeem had, zei hij tegen mij: Zo kan ik eerder beginnen met remmen en energiezuiniger rijden. Maar ik zei: Dat is niet het belangrijkste. Het geeft jou een extra tool om je passagiers een rustige reis te bezorgen. Je kunt minder abrupt afremmen en de reiziger uitleggen waarom je langzamer gaat rijden. februari en maart plaatsvond. Het bedrijf is in de ogen van de respondenten aantrekkelijker geworden en haalt de hoogste score sinds De belangrijkste stuwer is de toegenomen aantrekkingskracht als zakenpartner. Volgens Huges kan dit een uitvloeisel zijn van het vaker naar buiten treden van de NS. We staan meer open voor samenwerking. We willen niet meer altijd zelf het wiel uitvinden. Als andere partijen dingen beter kunnen, geven we hun daarvoor de ruimte. Zo zijn we ooit begonnen met hamburgers Vanaf 2018 zullen we al onze energie klimaatneutraal inkopen Vanuit de NS gezien zijn spoor, bus en andere typen vervoer verschillende dingen, maar de reiziger heeft hier helemaal geen boodschap aan. Die vraagt zich af: hoe kom ik van A naar B, ongeacht het vervoermiddel? De NS probeert zijn aanbod meer op die éénmobiliteitsgedachte te laten aansluiten. Dat doet het bedrijf bijvoorbeeld met ov-fietsen of door mobiliteitspassen aan te bieden waarmee de reiziger gebruik kan maken van verschillende vormen van vervoer. Opnieuw stelt Huges dat de NS het wiel niet zelf alleen moet willen uitvinden, maar ook moet samenwerken. Bijvoorbeeld door mee te werken aan mobiliteitskaarten van andere aanbieders. Samenwerken kan ook met partijen die staan voor autobelangen, vindt Huges. De ANWB is niet onze vijand. Het ZWALUW Het toenemen van het aantal reizigers (één procent) is een mooi lichtpuntje, maar het is voor Huges te vroeg om te juichen. Hij beseft dit terdege. Ondanks de nettowinst van (138 miljoen euro, zonder eenmalige baten 78 miljoen euro) is volgens hem het prestatieniveau nog onvoldoende. We moeten groeien naar een bruto operationeel resultaat van ongeveer vierhonderd miljoen euro om onze investeringen terug te verdienen. Die winst willen we volledig uit onze running business halen. Een manier om dat te bereiken, is door onze kosten verder te verlagen, bijvoorbeeld door de staven te centraliseren. Daarnaast willen we natuurlijk onze opbrengsten verhogen door meer mensen met de trein te laten reizen. Ook de prestaties in reizigerstevredenheid moeten nog beter. De overheid beboette vorig jaar de NS (2,75 miljoen euro) omdat het niet storingen. Het is dus een dun laagje ijs van succes. Voor Huges is er nog heel veel werk aan de winkel. Ik ben pas tevreden als Nederland de NS weer meer omarmt. Dat we weer echt van, voor en door Nederland zijn en dat dit zich uitdrukt in klanttevredenheid en reputatie. Dat dit een kwestie is van een lange adem, blijkt een week na het interview. Dan krijgt Huges de wind van voren in een integriteitskwestie rond een concessie voor dochterbedrijf Qbuzz in Limburg. Deze kwestie doet de reputatie opnieuw geen goed. Van rust rond de NS is vooralsnog dus nog geen sprake Incompany MEI 16 17

10 Aantrekkingskracht top 500 Incompany 500 presenteert de vijfhonderd organisaties met de grootste spontane aantrekkingskracht op werknemers, zakenpartners en investeerders. ORGANISATIE ORGANISATIE ORGANISATIE ORGANISATIE Shell Greenpeace McDonald s RIVM KLM IBM BMW Hogeschool van Amsterdam ING Essent ProRail Douwe Egberts Philips Vroom & Dreesmann De Efteling Damen Shipyards Rabobank Rijksmuseum Amsterdam Grolsch Ministerie van Economische Zaken Ahold Erasmus Medisch Centrum GGD GHOR Nederland Ministerie van Binnenlandse Zaken ASML Vodafone ASR SBM Offshore Unilever Coolblue Hennes & Mauritz Aalberts Industries ABN Amro Amnesty International Technische Universiteit Delft RELX Group KPN Fugro Isala Staatsbosbeheer AkzoNobel TNO TNT Express Universiteit Twente Heineken Unicef Fokker Technologies Radboud Universiteit Triodos Bank Academisch Medisch Centrum Ordina Provincie Gelderland DSM Ministerie van Veiligheid en Justitie SABIC SAP Nederlandse Spoorwegen FrieslandCampina APG MSD ASN Bank Robeco Nederlandse Gasunie Centric Google Ministerie van OCW Starbucks Erasmus Universiteit Rotterdam Nationale-Nederlanden Universiteit van Amsterdam Capgemini Atos Apple Gemeente Rotterdam Van Oord Nederlandse Energie Maatschappij Achmea Ajax Tesla Canon Belastingdienst Universitair Medisch Centrum Groningen VU medisch centrum Van Lanschot Schiphol Blokker Stage Entertainment Fontys Nuon Siemens Havenbedrijf Rotterdam Stedelijk Museum Amsterdam Ziggo ANWB DHL NOC*NSF Ikea TUI Nederland Zalando Leidse Onderwijsinstellingen Aegon Univé VluchtelingenWerk Nederland Arcadis Jumbo Supermarkten De Nederlandsche Bank Tata Steel Nutreco Hema Nike BinckBank EkoPlaza Ministerie van Defensie BP Booking.com Marqt Ministerie van Infrastructuur en Milieu Vrije Universiteit Amsterdam GVB Hartstichting Randstad RTL Nederland Radboudumc UPS Microsoft Media Markt Dierenbescherming Volkswagen Greenchoice DAF HP C&A Politie PwC Leids Universitair Medisch Centrum NXP BAM EY Sony Centraal Bureau voor de Statistiek Eneco KWF Kankerbestrijding Oxfam Novib Abbott TomTom Deloitte Abvakabo FNV Center Parcs UWV Lidl Parnassia Artis Gemeente Amsterdam T-Mobile Gemeente Utrecht Ikazia ziekenhuis Boskalis Westminster Imtech Kruidvat Ballast Nedam SNS Bank Universitair Medisch Centrum Utrecht Leger des Heils War Child Wereld Natuur Fonds KNVB Vanderlande Industries St. Elisabeth Ziekenhuis Incompany MEI Delta Lloyd Ministerie van Buitenlandse Zaken VDL Groep Action PostNL Artsen zonder Grenzen De Bijenkorf Natuurmonumenten Coca-Cola Nederlandse Rode Kruis Rijksuniversiteit Groningen Wehkamp Universiteit Utrecht Samsung KPMG Sligro Cordaid Enexis Gemeente Den Haag Sociale Verzekeringsbank Gemeente Groningen Amazon Blendle CZ Oracle Het Concertgebouw Sanoma Media Endemol Academisch Ziekenhuis Maastricht Sanquin Feyenoord PGGM Incompany MEI 18 19

11 ORGANISATIE ORGANISATIE ORGANISATIE ORGANISATIE Cito Wereldwinkels Provincie Overijssel Christelijke Hogeschool Ede Euretco Nationale Postcode Loterij Synthon BCC Primark CliniClowns Martini Ziekenhuis Novartis Pharma Landal GreenParks De Nationale Opera Cordaan Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Nestlé Exact TMF Group Bosch McKinsey & Company Avans Hogeschool ICCO Conrad Electronic Hogeschool Rotterdam ESA Estec Centraal Boekhuis Towers Watson RegioBank HagaZiekenhuis ID&T TNS Nipo ASM International Gemeente Nijmegen Medisch Spectrum Twente AB InBev Heijmans Gemeente Arnhem Tele Hanzehogeschool Groningen Facebook PinkRoccade Van Gogh Museum Eyeworks Ziekenhuisgroep Twente USG People Total Provincie Groningen Dell Menzis Zara Plan Nederland Tommy Hilfiger Intratuin Alliander Mojo Concerts Sogeti Gemeente Enschede Hivos Gemeente Emmen PKN Oxxio Plus Supermarkten Discovery Johnson & Johnson Volvo Stichting Wakker Dier Provincie Utrecht Humanitas Hilton Mars Gemeente Amstelveen Technische Universiteit Eindhoven Koninklijke Bibliotheek SBS Broadcasting Gemeente Leeuwarden Universiteit Leiden Gemeente Breda Gemeente Haarlem Docdata Yarden Provincie Noord-Holland Vitens Witteveen+Bos Voedselbanken Nederland BNN-VARA Provincie Zuid-Holland Airbnb Marktplaats LINDA Medisch Centrum Leeuwarden Lufthansa Talpa Media Accell Group HAN Gemeente Heerhugowaard Aldi Vopak Gemeente Eindhoven KiKa Stedin RAI WeTransfer Tropenmuseum G-Star Heerema Group Simteq Yves Rocher Intergamma ExxonMobil Club Med Cargill Pon Cofely Danone D-reizen Wageningen UR Electrabel Arriva Saxion Van der Valk Gemeente Zwolle CGI Legal & General Meander Gemeente Apeldoorn FloraHolland VPRO Spaarne Ziekenhuis Amphia Ziekenhuis Deen Supermarkten Grontmij Ministerie van SZW Máxima Medisch Centrum Deventer Ziekenhuis Kamer van Koophandel Adidas Rijnstate Ziekenhuis ArboNed Jeroen Bosch Ziekenhuis AFM Gemeente Tilburg Accenture Gemeente Heerlen Miss Etam FonQ Ministerie van Algemene Zaken Kras Tweede Kamer der Staten-Generaal Lely Industries Consumentenbond Make-A-Wish Nederland Thales Nederland TenCate Tilburg University Universiteit Maastricht De Persgroep Energiedirect De Volkskrant Connexxion Brunel Wolters Kluwer ZorgNed Admiraal De Ruyter Ziekenhuis Algemeen Dagblad E.ON NTI Hogeschool Utrecht Incompany MEI Rituals Mercedes-Benz Stichting AAP MEE Nederland Gemeente Almere Uber Crucell De Telegraaf Argenta Stork Technical Services Cisco Nederlandse Staatsloterij Procter & Gamble Adecco Riksja Travel Berenschot Gemeente Geldrop Fox-IT Oikocredit ArcelorMittal NVM TKH Group Jellinek Ciber Gemeente Amersfoort ECT Golden Tulip Toshiba Gemeente Ermelo Luxor Theater Fair Trade Original Uitgeverij Meulenhoff Incompany MEI 20 21

12 Bankiers & reputatie Incompany MEI ORGANISATIE ORGANISATIE Mediq Catharina Ziekenhuis GDF Suez Beter Bed Miele Gemeente Zaanstad Sunweb Aon Dow Benelux St. Antonius Ziekenhuis Delta Huawei NCOI AVROTROS Zwitserleven Nikon Unit De Zonnebloem PSV GlaxoSmithKline Heutink ABB Symantec Prénatal Malmberg DPA Pathé Marsh Maersk Novo Nordisk Maasstad Ziekenhuis Theater Carré Altrecht Flowserve Syngenta TenneT Heinz Bolletje Antoni van Leeuwenhoek Provincie Friesland Flynth Gemeente Lelystad Raad van State Esprit Gemeente Alkmaar Gemeente s-hertogenbosch Gemeente Zwijndrecht MasterCard s Heeren Loo Emirates Dela De Baak Provincie Flevoland Voedingscentrum Gemeente Capelle aan den IJssel Urenco Subway Ziekenhuis Rivierenland HelloFresh Live Nation Toverland A.S. Watson Toneelgroep Amsterdam Porsche Radio Atrium-Orbis P&O Ferries Mattel Greenwheels Mapper Lithography BNP Paribas Specsavers Vredestein SHV Monuta AFAS Twitter Xenos Meeùs Intertoys Burgers Zoo De Hypotheker LinkedIn Kijkshop Diergaarde Blijdorp DekaMarkt FM Erasmus MC-Sophia Roche Gemeente Leiden VolkerWessels LG Dirk van den Broek Bever VSM &Samhoud Paradigit RET Mammoet GE Er is een tijd geweest dat de bankier werd afgebeeld als een dikzak in een driedelig pak met een hoge hoed. Op de spotprenten van Albert Hahn ( ) is de bankier steevast een sadist, die het laatste druppeltje bloed perst uit de ruggengraat van de uitgebuite arbeider. Des te opmerkelijker is het dat bankiers na de Tweede Wereldoorlog altijd hoog hebben gescoord op wat sociologen de beroepsprestigestratificatie noemen. Die meet via een ranglijst de sociale stijging (of daling) van een beroep. Lang hebben bankiers in de top gezeten. Er waren maar weinig beroepen met een hoger aanzien. Je moest echt professor, rechter of burgemeester zijn om een bankier te kunnen verslaan. De maatschappelijke functie van de bankier werd alom gewaardeerd. Misschien vond de eerste terugval plaats in 1967 met het ontslag van Gijs van Hall, burgemeester van Amsterdam. Hij was een telg uit een roemruchte bankiersfamilie, een echte regent die viel over de provorellen en het bouwvakkersoproer. Een bankier als burgemeester, dat zou nu niet meer kunnen, en dat is niet alleen vanwege de bonusloze wedde waarmee een burgemeester het moet doen. Sinds de kredietcrisis van 2008 is de bankiersreputatie in een vrije val gekomen. Bankiers zijn schuldig verklaard aan de financiële stagnatie, die als een slagschaduw over de wereldeconomie is getrokken. Ze zijn ter verantwoording geroepen door parlementen en staan nu te boek als graaiers en zakkenvullers zonder enige moraal. Erger nog: dezelfde bonuspraktijken van voor de crisis vinden weer op grote schaal plaats. Wij gaan gewoon door waar we gebleven zijn. De bankiers hebben niets geleerd. Dat althans is het beeld dat Joris Luyendijk schetst in zijn bestseller Dit kan niet waar zijn. Op uitnodiging van The Guardian verbleef hij een tijd in de Londense City en sprak daar (anoniem) met een groot aantal werknemers uit de financiële sector. Mij vielen een paar eigenaardigheden op aan het boek, dat met zoveel gejuich is ontvangen en dat Luyendijk de status van een rockster heeft gegeven. Ten eerste dat de vergelijking waarmee Luyendijk de huidige financiële toestand in de wereld beschrijft van geen kant klopt. Je zit, zegt Luyendijk, in een vliegtuig. Je kijkt uit het raampje en ziet dat er een enorme steekvlam uit de motor komt. Je slaat alarm, maar de stewardess zegt dat er niets aan de hand is. Je rent naar de cockpit, rukt de deur open en wat zie je? De cockpit is leeg, er zit niemand achter de stuurknuppel! Dat is wat er heden ten dage gebeurt, zo houdt Luyendijk ons voor. Zonder een bestuurder gaan wij onze ondergang tegemoet dat kan haast niet anders. Maar wat dacht Luyendijk dan? Dat in de cockpit, bij wijze van spreken, een wereldregering zou zitten die ons straks weer veilig aan land zet? Overigens weten wij, sinds het zelfmoordongeluk van Germanwings in de Franse Alpen, dat je niet zomaar als passagier de cockpitdeur kunt opentrekken. Al twee jaar geleden voorspelde Luyendijk dat het elk moment weer fout kan gaan en dat wij dan met z n allen zullen neerstorten. Dat is ook de teneur van het boek, maar nu is het gekke dat intussen de beurzen omhooggaan, het consumentenvertrouwen stijgt en de wereldeconomie weer aantrekt. Maar ik geef toe: als je maar lang genoeg wacht, krijg je een keer gelijk. Een crisis in de zoveel tijd hoort erbij geen bankier, met of zonder hoge hoed, kan daar iets tegen doen. Alleen jammer voor mij: toen ik Joris Luyendijk op Twitter onheilsprofeet noemde, had hij mij binnen een paar minuten ontvolgd. Dus ik leg mij erbij neer: op naar de ondergang! Max Pam Schrijver & columnist 22

13 Reputatie top 100 Voor de honderd organisaties met de grootste aantrekkingskracht op stakeholders is op basis van twaalf variabelen de reputatie in kaart gebracht. ORGANISATIE BETROUWBAAR VERNIEUWEND SOCIAAL TRANSPARANT MODERN TOONAANGEVEND SOLIDE SUCCESVOL A-BUREAUCRATISCH BESCHEIDEN DYNAMISCH SYMPATHIEK ORGANISATIE BETROUWBAAR VERNIEUWEND SOCIAAL TRANSPARANT MODERN TOONAANGEVEND SOLIDE SUCCESVOL A-BUREAUCRATISCH BESCHEIDEN DYNAMISCH SYMPATHIEK Ikea TUI Nederland Wehkamp Sligro Shell Media Markt RTL Nederland Unicef Eneco Universiteit van Amsterdam Greenpeace BAM KPN Randstad T-Mobile Vodafone Achmea VDL Groep Ziggo Nuon EY Deloitte KPMG Rabobank Ajax Robeco Blokker Imtech Essent De Nederlandsche Bank Ministerie van Defensie ING Delta Lloyd Nationale-Nederlanden PostNL Aegon Politie KNVB BP Gemeente Amsterdam Ministerie van OCW SNS Bank Ministerie van Buitenlandse Zaken Nederlandse Spoorwegen Ministerie van Infrastructuur en Milieu PwC ABN Amro Vroom & Dreesmann Ministerie van Veiligheid en Justitie Belastingdienst UWV Rijksmuseum Amsterdam ASML Nike Triodos Bank Apple Artsen zonder Grenzen Schiphol Nederlandse Rode Kruis Samsung Heineken Erasmus Medisch Centrum Google Universitair Medisch Centrum Groningen Boskalis Westminster ASN Bank Jumbo Supermarkten Coolblue FrieslandCampina Rijksuniversiteit Groningen Academisch Medisch Centrum Lidl AkzoNobel Universitair Medisch Centrum Utrecht Microsoft Philips Vrije Universiteit Amsterdam TomTom TNO KWF Kankerbestrijding Hema Siemens Coca-Cola ANWB Natuurmonumenten Universiteit Utrecht Wereld Natuur Fonds IBM Amnesty International Action KLM Gemeente Rotterdam Univé Fugro DAF DSM Unilever De Bijenkorf Ahold Greenchoice Incompany MEI Incompany MEI 24 25

14 MODERN 5,80 SOCIAAL 5,19 Aantrekkingskracht & reputatie Incompany MEI N 0 1 SHELL AANTREKKINGSKRACHT 1 AANTREKKINGSKRACHT 1 AANTREKKINGSKRACHT 1 Buiten enkele jaren na 2008, toen Rabobank won, was Shell altijd de nummer één in deze top 500. Dit jaar is daarop geen uitzondering. Shell heeft veruit de grootste aantrekkingskracht op stakeholders 1 en viert dat met een nieuw record (10,6 procent). De huidige score voor Shell is de beste in elf jaar en het verschil met de rest van het veld blijft groeien. Het olieconcern heeft een grotere aantrekkingskracht dan die van de nummers twee en drie bij elkaar opgeteld, terwijl Rabobank, de enige partij die Shell dus ooit wist te verslaan, anno slechts een derde van Shells aantrekkingskracht heeft. De tweedeling wordt dus steeds sterker. Geen enkel bedrijf kan ook maar tippen aan de fenomenale aantrekkingskracht van Shell. Ook op stakeholderniveau begint die trend steeds duidelijker te worden. Shell moest het altijd vooral hebben van zijn aantrekkingskracht op investeerders. In die categorie is Shell al elf jaar dik de nummer één en presteert het vele malen sterker dan de rest van de top 3. Als werkgever is de hegemonie pas in de laatste jaren ontstaan. Dit is het derde jaar op rij dat Shell zich ook de meest favoriete werkgever mag noemen en wel met een voorsprong van 35 procent op KLM. Deze strijd lijkt dus ook gestreden. Dan resteert de aantrekkingskracht als zakenpartner. En dat is een bastion van de banken, want Rabobank won die strijd tien jaar op rij vanaf 2006, met ING als de nummer twee. Tot 2011 was Shell altijd de nummer vier of vijf, waarbij het aantal zakenpartners dat voor Shell koos meestal de helft of nog minder was dan dat van ING en Rabobank. Dit MARKTAANDEEL 10,60 % 8,92 % 10,14 % is het punt dat Shell in naar recordhoogte brengt: Shell passeert tienvoudig winnaar Rabobank en eindigt op plaats twee. En maar een fractie onder ING, dat zich dit jaar de meest populaire zakenpartner mag noemen. Een paar stemmen voorkomen dat Shell in elke categorie wint. Wie kan Shell nu ooit nog naar de kroon steken? Shell vestigt een elfjarig record en zit steviger in het zadel dan ooit. N 0 2 KLM AANTREKKINGSKRACHT 2 AANTREKKINGSKRACHT 6 AANTREKKINGSKRACHT 8 Dit is dé grote verrassing van deze editie van Incompany 500. Enkele jaren geleden had KLM nog moeite om zich te handhaven in de top 10. In de periode zwierf de luchtvaartmaatschappij rond de exit van die top 10, op plaats negen of tien. De weg naar de top drie is dan heel lang. In die jaren had het bedrijf een drievoud van het aantal stakeholders dat voor KLM koos nodig om daadwerkelijk richting de top 3 te klimmen een ongeloofwaardig scenario. Maar in keerde het tij. KLM kreeg vijftig procent meer stemmen dan in het jaar daarvoor en klom naar plaats acht. En vorig jaar groeide de supportbase verder: de luchtvaartmaatschappij steeg naar plaats zes. Maar nog steeds was het verschil met de nummer twee factor twee. Rabobank wist vorig jaar nog twee keer zo veel stakeholders voor zich te winnen dan KLM. Wie verwacht dan dat deze bedrijven stuivertje zouden gaan wisselen? Dat gebeurt nu wel. Met vijftig procent meer stemmen van werknemers MARKTAANDEEL 4,85 % 3,23 % 3,09 % en investeerders en een verdubbeling van het aantal zakenpartners dat voor KLM kiest, klimt de organisatie helemaal naar de top. Of dit succes stand houdt, is nog wel de vraag. Deze meting kwam tot stand midden in de discussie over de zelfstandigheid van KLM en de strijd met Air France, die onze luchtvaartmaatschappij wel even wilde uitkleden 4 2 om de eigen verliezen op te vangen. Het heeft iets weg van een land dat zich achter zijn eigen kroonjuwelen schaart en en masse zegt: handen af van KLM. Volgend jaar zullen we weten of dit een tijdelijke boost van de aantrekkingskracht teweegbracht of dat de winst duurzaam is. KLM verbaast vriend en vijand door helemaal door te stoten naar plaats twee. N 0 3 ING AANTREKKINGSKRACHT 3 AANTREKKINGSKRACHT 4 AANTREKKINGSKRACHT 4 Op het eerste gezicht denk je bij het zien van de score van ING: netjes. De bank heeft een iets kleiner marktaandeel (-0,28 procent) van het totaalaantal uitgebrachte stemmen dan vorig jaar, maar stijgt wel een positie. Daarna pas dringt het besef door dat hier iets bijzonders aan de hand is en dat felicitaties op hun plaats zijn. Want ING verliest dit jaar de stemmen die op voormalig dochter Nationale-Nederlanden zijn uitgebracht! De afgelopen tien jaar werden de stemmen van Nationale- Nederlanden opgeteld bij die van ING, zo werkt de ranking. Maar nu Nationale-Nederlanden is verzelfstandigd, staat de verzekeraar in Incompany 500 op eigen benen. En wel op plaats achttien. Als we even doen alsof Nationale-Nederlanden nog onderdeel was geweest van ING, SOLIDE 5,85 VERNIEUWEND 5,74 TOONAANGEVEND 6,17 DYNAMISCH 5,95 SUCCESVOL 6,46 4 was de bank-verzekeraar met groot gemak doorgestoten naar plaats twee. ING presteert weergaloos goed en weet dus te klimmen in het ranking terwijl het een merk verliest! En er is nog een reden tot een feestje. Na tien jaar Rabobank voor zich te hebben geduld als favoriete zakenpartner, is het nu tijd voor de machtsovername. ING klimt naar die felbegeerde eerste plaats als zakenpartner en ziet achter zich dat Shell zich nog tussen ING en Rabobank wurmt. Dat is een mokerslag voor deze concurrent, die tien jaar domineerde. En alsof het dan nog niet genoeg is, MARKTAANDEEL 4,64 % 4,92 % 5,31 % ziet ING ook haar reputatie herstellen naar een neutrale waarde. Met een 5,57 is deze weer op het niveau van BETROUWBAAR 5,84 SYMPATHIEK 5,60 1 A-BUREAUCRATISCH 4,77 5 TRANSPARANT 4,95 BESCHEIDEN 4,57 Reputatie ING In een moeilijk reputatieklimaat voor banken verbetert de reputatie van ING naar een neutraal niveau. Daarmee is de jarenlange achterstand op Rabobank geslonken tot een minimum van 0,16 punt. 3 Rabobank (5,72), een beeld dat we vorig jaar voor het eerst zagen. De jarenlange voorsprong van Rabobank op reputatie die niet gering was lijkt verleden tijd. En ING neemt de Aantrekkingskracht leidende rol die Rabobank jarenlang & had in Incompany 500 over. ING wint fors terrein op alle fronten. reputatie N 0 4 PHILIPS AANTREKKINGSKRACHT 4 AANTREKKINGSKRACHT 2 AANTREKKINGSKRACHT 3 Ten opzichte van de afgelopen vijf jaar doet Philips een stapje terug. In die jaren kreeg Philips gemiddeld vijfenhalf procent van alle stemmen in dit onderzoek, nu zakt dit marktaandeel tot net boven de vierenhalf procent. Dit hoeft geen trendbreuk te zijn, maar Philips stond sinds 2009 wel heel vast op de derde plaats en wist vorig jaar zelfs even op te schuiven naar plaats twee. Een eenduidige oorzaak valt natuurlijk moeilijk aan te wijzen voor een groot internationaal concern als Philips. Er MARKTAANDEEL 4,64 % 6,01 % 5,59 % zijn veel signalen die stakeholders kunnen hebben beïnvloed. Twee mogelijke oorzaken springen eruit. Ten eerste vielen de financiële resultaten in de afgelopen paar kwartalen best tegen, wat zijn weerslag lijkt te hebben op vooral 6 3 Incompany MEI 26 27

15 Incompany MEI Aantrekkingskracht & reputatie investeerders. In die categorie verliest Philips het meeste terrein. Waar vorig jaar 8,11 procent van alle door investeerders uitgebrachte stemmen naar Philips gingen, zakt dat marktaandeel nu naar 5,65 procent. Een derde van de oude fans onder beleggers kiest dit jaar voor een ander concern. Er is ook nog een andere beweging die de bescheiden verzwakking van de aantrekkingskracht in de hand kan werken. De strategische keuze van Philips om zich te focussen op medische apparatuur zou de interesse bij stakeholders kunnen verzwakken. Deze gedurfde en heldere keuze kan het beeld oproepen dat een kleinere en meer gefocuste organisatie ook minder kansen biedt. Het concern neemt immers afscheid van zijn consumentenelektronica- en lichtdivisie. De omvang en diversiteit van een organisatie hebben altijd invloed op de aantrekkingskracht. Of dit daadwerkelijk een dempende werking heeft op de aantrekkingskracht van Philips, moet nog blijken. De nieuwe focus kan immers ook positief uitpakken doordat deze voor meer succes gaat zorgen. Daarop lijken stakeholders nu te wachten. Terwijl Philips verandert, kijken stakeholders de kat uit de boom. N 0 5 RABOBANK AANTREKKINGSKRACHT 5 AANTREKKINGSKRACHT 3 AANTREKKINGSKRACHT 2 73 procent van de respondenten die Philips zagen op social media, werd positief beïnvloed 10 WTF!? twitterde een beurshandelaar in Londen toen hij hoorde dat de beursgang van ABN Amro op losse schroeven kwam te staan. Eenzelfde reactie past ook bij de nieuwe Incompany 500-resultaten van Rabobank. De enige partij die winnaar Shell zelfs tot drie keer toe van de winst wist af te houden zakt naar plaats vijf! Bovendien was Rabobank tien jaar op rij de nummer één in de lijst met favoriete zakenpartners en zakt ze nu ineens terug naar positie drie! Tot slot slaagt Rabobank er niet in om haar superreputatie, die de bank had tussen 2005 en, in terug te winnen. De Libor-fallout is nog niet voorbij. Hoe groot is de schade? Als we kijken naar de aantrekkingskracht, heeft Rabobank twee derde van de support van stakeholders in dit onderzoek verloren in vergelijking met de topjaren In 2010 kreeg Rabobank 10,88 procent van alle stemmen nog net meer dan Shells persoonlijke record dit jaar terwijl dat nu 3,79 procent is. Vooral het verschil met vorig jaar (5,77 procent) valt op; de aantrekkingskracht gaat nog steeds érg hard naar beneden. Maken we de vergelijking met rivaal ING, dan valt op dat deze er een stuk beter voor staat. Exclusief Nationale-Nederlanden krijgt ING 4,65 procent van alle stemmen, inclusief Nationale-Nederlanden om de vergelijking met voorgaande jaren te maken is dat 5,58 procent. Dat is beduidend meer dan de 3,79 procent van Rabobank. Dit is een beetje back to the future: in 2005 stond ING ook op plek drie met een MARKTAANDEEL 3,79 % 5,77 % 7,58 % vergelijkbare score, terwijl Rabobank toen op plaats zes stond. Dat was het moment waarop Jochem de Bruin een lans brak voor de bank, misschien een idee? Zijn er verzachtende omstandigheden? Een paar, met moeite. De val van de reputatiescore is bijvoorbeeld 3 4 tot stilstaan gebracht. Rabobank, die van 2010 tot met posities tussen de achttiende en 27e plaats over een zeer goede reputatie beschikte, zakte vorig jaar naar plaats 77 en handhaaft zich nu op plaats 75. Maar 6 MARKTAANDEEL 3,45 % 4,11 % 3,78 % een échte plus is dat natuurlijk niet. Bij de aantrekkingskracht bestaat wel de mogelijkheid dat deze volgend jaar weer opveert. Ten tijde van de Incompany 500-meting stond de strijd tussen KLM en Air France vol in de schijnwerpers. KLM schiet naar plaats twee en zou de sympathy votes kunnen hebben overgenomen waarop Rabobank altijd kon rekenen. KLM presteert boven verwachting sterk, Rabobank boven verwachting zwak. Deze momentopname kan stakeholders tijdelijk van Rabobank naar KLM hebben geloodst. Volgend jaar moet blijken of dit echt zo is. Rabobank krijgt een koude douche. N 0 6 AHOLD AANTREKKINGSKRACHT 6 AANTREKKINGSKRACHT 5 AANTREKKINGSKRACHT 6 Ahold doet dit jaar een stapje terug, maar hoeft zich op het eerste gezicht geen zorgen te maken. Het retailconcern krijgt 3,45 procent van alle uitgebrachte stemmen. Dat is minder dan de vier procent van vorig jaar, maar in lijn met waarop Ahold 5 9 meestal kan rekenen. Al tien jaar zit het marktaandeel tussen de drie en vier procent, in 2005 (3,61 procent) rolde er eenzelfde score uit als nu. Toch zit er een addertje onder het gras. De heel mooie score van (4,11 procent) werd veroorzaakt door de overname van Bol.com. In Incompany 500 worden totale concerns met elkaar vergeleken, inclusief de dochters. Als we nu de stemmen op Bol.com even wegdenken, ontstaat een ander beeld. Deze onlinewinkel genereert in immers een derde van Aholds aantrekkingskracht. Exclusief Bol.com eindigt het Ahold-concern op een percentage van 2,33 procent en zou het ASML, Unilever, ABN Amro en KPN voorbij zien gaan. De wereld verandert en Bol.com hoort bij Ahold, maar het zegt wel iets over de oude merken van het concern: op de lange termijn verliezen Albert Heijn en Etos terrein. Dat dit niet hoeft, tonen spelers zoals Jumbo en Lidl, die nu een veelvoud scoren van wat ze tien jaar geleden lieten zien. Toch is het ook belangrijk How do you make a lithography system that goes to the limit of what is physically possible? We bring together the most creative minds in physics, electronics, mechatronics, software and precision engineering to develop lithography machines that are key to producing cheaper, faster, more energy-efficient microchips. Per employee we re one of Europe s largest private investors in R&D, giving you the freedom to experiment and a culture that will let you get things done. Join ASML s multidisciplinary teams and help us push the boundaries of what s possible. /ASML /company/asml 6 MARKTAANDEEL 3,45 % 4,11 % 3,78 % ASML was vorig jaar het eerste bedrijf dat ooit doordrong tot het hechte bolwerk van de top 9-bedrijven. Tussen 2005 en bleef het deelnemersveld daarbinnen ongewijzigd, maar in brak ASML in met een achtste plaats. ABN Amro werd verdreven naar positie tien. Gezien ASML s trackrecord van een steeds verder aanzwellende aantrekkingskracht op stakeholders, een superreputatie, ongekend zakelijk succes, een exploderende beurskoers en bovendien een fenomenale medewerkertevredenheid (Incompany 200) konden nieuwe successen niet uitblijven. Dit jaar neemt de aantrekkingskracht opnieuw met twintig procent toe, waardoor de chipmachinefabrikant in staat is om Unilever te passeren in de top 500. ASML staat op plaats zeven en zou zich de komende jaren zelfs kunnen gaan menom dingen in perspectief te blijven plaatsen; vandaag de dag is de aantrekkingskracht van Albert Heijn nog altijd een vijfvoud van die van de nummer twee, Jumbo. Bol.com levert een grote bijdrage aan de Ahold-score. 5 9 N 0 7 ASML AANTREKKINGSKRACHT 7 AANTREKKINGSKRACHT 8 AANTREKKINGSKRACHT 10 Aantrekkingskracht & reputatie Incompany MEI 28 29

16 SPECIAL INTEREST ADVERTISING ING VEROVERT DE EERSTE PLAATS ALS FAVORIETE INNOVEREN MET KLANTFEEDBACK ALS BASIS ING VORMT ZICH OM TOT EEN ORGANISATIE MET KLEINE MULTIDISCIPLINAIRE TEAMS, MET GOOGLE ALS INSPIRATIEBRON. DIT MOET LEIDEN TOT EEN VERSNELDE INNOVATIE. BIJ DE INNOVATIES STAAN DE SNEL VERANDERENDE WENSEN VAN KLANTEN VOOROP. DAT PAST IN DE KLANTGERICHTERE BENADERING WAARAAN DE ORGANISATIE WERKT SINDS DE FINANCIËLE CRISIS. DEZE BENADERING IS VOLGENS ANNERIE VREUGDENHIL DE REDEN DAT DE BANK DOOR ZAKELIJKE KLANTEN ALS BESTE WORDT GEWAARDEERD TEN OPZICHTE VAN ALLE NEDERLANDSE CONCURRENTEN. AL ONZE NIEUWE INITIATIE- VEN CREËREN WE SAMEN MET KLANTEN VIA COCREATIE. Na het uitbreken van de financiële crisis trok de ING-top de conclusie dat het roer om moest. Het accent was te veel van klantrelatie naar product verschoven, zo luidde de analyse. De bank moest weer focussen op de klantrelatie. ING-bankiers gingen direct na de crisis tijdens zo n 250 bijeenkomsten in dialoog met hun klanten. Dit onder het motto Elke kritiek is een kans op verbetering. Het bleef niet bij een eenmalige actie, maar werd een nieuwe manier van werken, stelt Annerie Vreugdenhil in het kantoor van ING Nederland in Amsterdam-Zuidoost. De directeur Commercial Banking Nederland vertelt dat ING klanten veel meer dan vroeger betrekt bij de dienstverlening. We zijn het vanaf toen wezenlijk anders gaan doen. Dankzij het dagelijks contact dat relatiemanagers met klanten hebben, onze klantenadviesraden en klantenpanels, zijn we verzekerd van een constante stroom van waardevolle feedback die we bij beslissingen als belangrijke input gebruiken. SENTIMENT GEKEERD In het contact met klanten merkt Vreugdenhil dat het sentiment rond ING is gekeerd. En dat is niet het enige signaal dat volgens haar wijst op een betere waardering door klanten. Ook uit de Net Promotor Score voor mkb-advies blijkt dat de bank in de lift zit. Hetzelfde geldt voor de aantrekkingskracht in Incompany 500. Voor het eerst sinds de crisis is ING weer de aantrekkelijkste bank in Nederland. Investeerders zien ING ook als een aantrekkelijke belegging. De lening van de staat is volledig afgelost, de verzekeringstak is succesvol afgesplitst en er worden positieve resultaten geboekt. Daar komt nog bij dat de ceo in maart een nieuwe strategie heeft ontvouwd die positief is ontvangen bij beleggers en vertrouwen geeft voor de toekomst. Vreugden-

17 SPECIAL INTEREST ADVERTISING Incompany MEI hil: We zijn sterk uit de crisis gekomen. Maar het mooiste voor ING is dat de bank volgens respondenten van het Incompany 500-onderzoek de aantrekkelijkste organisatie is om zaken mee te doen. Vreugdenhil ervaart dit als een erkenning voor de veel klantgerichtere opstelling. RELATIEMANAGERS Elke financial spreekt mooie woorden over de klant centraal zetten, maar het draait natuurlijk om daden. Hoe heeft ING dit de afgelopen jaren handen en voeten gegeven? Volgens Vreugdenhil is de intensivering van het persoonlijk contact met klanten daarin bijzonder belangrijk geweest. Klanten waarderen het als naar hen wordt geluisterd en willen advies kunnen inwinnen op het moment dat ze dit nodig hebben. ING heeft de afgelopen jaren volop geïnvesteerd in de adviesrelatie. Zo hebben we meer relatiemanagers voor het midden- en kleinbedrijf aangesteld. Iedere ondernemer met meer dan twee ton omzet kan hierop nu aanspraak maken. Ondernemers met een omzet tot twee ton kunnen op kantoor terecht bij een specialist die is opgeleid om zakelijke vragen te beantwoorden. Ook hebben we een speciaal zakelijk adviesteam dat ondernemers zeventig uur per week te woord kan staan. Ook hier hebben klanten een vast team dat hen, indien gewenst, te woord staat. Door de extra relatiemanagers, en omdat die ook meer tijd hebben gekregen die ze aan klanten kunnen besteden, is er een intensiever contact met de klanten en met het lokale netwerk. We hebben ervoor gezorgd dat ze minder verplichtingen op kantoor hebben en meer tijd voor advisering. AFBLIJVEN Een tweede daad die ING heeft gesteld, is in de ogen van Vreugdenhil klanten consequent betrekken bij de productontwikkeling: cocreatie. Dat is echt een omslag in het denken geweest. In het verleden bedachten wij wat goed zou zijn voor klanten. Dan dachten we lang na en wilden we in één keer de Rolls-Royce op de markt zetten. Tegenwoordig doen we dat EDDO HARTMANN MATHIJS WESSING We zullen vooral sneller moeten innoveren anders. Als we nieuwe producten willen introduceren, beginnen we met een basisproduct en laten we de toekomstige gebruikers meedenken over de verdere ontwikkeling. We vragen klanten: Wat willen jullie? Een goed voorbeeld is onze app voor bankieren. We zijn daarbij gestart met een kale betaalrekening. Vervolgens hebben we klanten gevraagd: Wat willen jullie dat wij toevoegen? Dan krijg je bruikbare feedback. Klanten zeggen bijvoorbeeld: Wij willen onze creditkaart kunnen beheren, we willen kunnen beleggen, we willen kunnen sparen. Wat bij hen de grootste prioriteit had, bepaalde onze planning voor het toevoegen van nieuwe functionaliteiten. De functie Beleggen bijvoorbeeld hebben wij eerder ontwikkeld dan we vooraf hadden ingeschat. Ook hebben we op verzoek van klanten doelsparen vervroegd toegevoegd. Het elektronisch aanmaken van gepersonaliseerde spaarpotjes blijkt populair onder klanten, vertelt Vreugdenhil. Klanten kunnen zelf de naam van die spaarrekeningen aanpassen. Wat je veel ziet, is dat ze een rekening toevoegen met spaargeld voor later en die dan Afblijven noemen. SQUADS De manier van innoveren, zoals bij de ontwikkeling van de app, ziet Vreugdenhil als een goed model voor de toekomst. Om de aantrekkelijkste bank voor klanten te blijven, zal ING nog sneller moeten innoveren en inspelen op de veranderende klantbehoefte. Dit is dan ook een van de doelen van de huidige reorganisatie bij de bank. Deze beoogt ING wendbaarder (agile) te maken. Dat gebeurt onder meer door, geïnspireerd op hightechbedrijven zoals Google, te werken in kleine multidisciplinaire teams van minder dan tien medewerkers. Deze zogeheten squads werken aan klantdoelen, zoals het vormgeven van vingerafdrukidentificatie voor de app voor mobiel bankieren. Ze zijn zelfsturend: na contacten met klanten nemen ze zelf initiatieven en bepalen ze hun eigen werkagenda. In meer dan tweehonderd squads de eerste zijn al begonnen gaan de medewerkers aan de slag met concrete oplossingen voor klanten. Dit verkort de tijd waarin innovaties beschikbaar zijn drastisch, zo is de verwachting. FUTURE PROOF Als gebeurt wat de directie verwacht, zal ING de komende jaren enorme stappen gaan zetten in innovatie. Dat begint volgens Vreugdenhil met het verbeteren van de zakelijke app, die nog wat achterloopt op de particuliere. In de particuliere markt zie je nu al meer mobiele transacties dan internettransacties. Dat is een exponentiële curve. Zakelijk zie je dat nog niet. Maar dat gaat snel. De slag naar mobiel gaat nu ook komen in de zakelijke markt. Daar gaan we onze app op aanpassen. Vreugdenhil wil verder dat ING ondernemers meer gaat ondersteunen door informatie digitaal te ontsluiten. Het is onze ambitie om klanten te helpen via onze kennis meer future proof te worden. Wij beschikken bijvoorbeeld over rijke sectorkennis. Die is onderscheidend ten opzichte van die van concurrenten, onder meer omdat we ondernemers zelf om informatie vragen. Deze waardevolle kennis verwerken en combineren we en willen we op een toegankelijke manier, toegesneden op de ondernemer, via digitale middelen aan al onze klanten ter beschikking stellen. Uitgangspunt bij het ontsluiten van de kennis van ING is of ondernemers er iets mee kunnen. Een manier om de informatie bruikbaar te maken, is bijvoorbeeld de mogelijkheid tot benchmarken. Ondernemers kunnen zich via een nieuwe app, die ING nu ontwikkelt, zowel financieel als organisatorisch vergelijken met andere ondernemers. Met het ontwikkelen van dergelijke functionaliteiten zijn we rond de kerst van begonnen. Opnieuw worden daarbij klanten betrokken. Na drie weken zaten we al met de eerste ondernemers om de tafel om te peilen wat in hun ogen bruikbare informatie was. Het In de particuliere markt zie je al meer mobiele transacties dan internettransacties eerste wat kwam bovendrijven, was de behoefte aan kennis over interessante afzetmarkten. Ondernemers willen weten hoe handelsstromen lopen, waar exportkansen liggen en wat vergelijkbare ondernemers doen. Een andere mogelijkheid waaraan ING denkt, is het beschikbaar stellen van managementinformatie uit de eigen transacties van klanten. Vreugdenhil: Zo kunnen wij nagaan waar klanten van onze klanten vandaan komen. Bij een fietsenmaker in hartje Amsterdam kunnen we bijvoorbeeld zeggen: Je zou verwachten dat je klanten uit het centrum komen, maar we zien dat ze bijna allemaal uit Amsterdam-Zuid komen. Dus als je gaat flyeren, verspreid de folders dan daar. Volgens Vreugdenhil wil ING een palet aan mogelijkheden bieden: van managementinformatie via tablets tot alerts via de smartwatch. Het gaat om gericht informatie bieden voor de juiste persoon, of dat nu iemand is van de administratie of de ceo. NETWERK Tablets, smartphones en smartwatches; je zou bijna vergeten dat er nog een wereld is met mensen van vlees en bloed. Vreugdenhil benadrukt dat digitale middelen niet zaligmakend zijn bij het overdragen van kennis. In haar ogen is het van mens tot mens uitwisselen van ervaringen en knowhow misschien nog wel belangrijker. Reden voor ING om ondernemers samen te brengen tijdens diverse bijeenkomsten, zoals de Week van de Ondernemer en ING-sectorevents. Vreugdenhil: Wij zetten ons netwerk graag in om ondernemers met elkaar in contact te brengen. Een mooi voorbeeld vind ik zelf bijeenkomsten waarin familieondernemers elkaar tegenkomen. Je ziet dan hoe groot de behoefte aan onderling contact is. De complete top van familiebedrijven komt langs. Ze willen informatie over hun eigen thematiek, zoals opvolging. Maar ze komen daar natuurlijk vooral om andere ondernemers met dezelfde issues te ontmoeten. Dingen die we daar van de familiebedrijvendoelgroep horen, gebruiken wij weer om onze dienstverlening aan te passen. Zo zijn we bezig met een meer op familiebedrijven toegespitste dienstverlening, met combinaties van zakelijk bankieren en private banking. Een ander thema waarbij ING het netwerk inzet voor ondernemers, is advies over internationaal zakendoen. ING helpt niet alleen via de eigen kantoren, maar ook op andere manieren, zoals via het Oranje Handelsmissie Fonds, een initiatief waarbij wordt samengewerkt met KLM, MKB-Nederland en de overheid. Jaarlijks krijgen tien geselecteerde bedrijven uitgebreid advies en ondersteuning. KIES JE BANKIER Aan het einde van het interview komt Vreugdenhil nog even terug op het belang van persoonlijke aandacht in het contact van relatiemanagers met klanten. Als we steeds meer digitaliseren, komt er meer ruimte voor diepgaande advisering, bijvoorbeeld op strategisch niveau. We zullen de kwaliteit daarvan verder gaan opvoeren. Ook op het punt van relatiemanagement zijn volgens haar nog innovaties te verwachten. Wij dachten zelf aan certificering van relatiemanagers, zodat we een constante kwaliteit kunnen garanderen. Maar de mkb-klanten met wie ik laatst aan een dinertafel zat, brachten in dat ze allemaal juist heel verschillende wensen hadden. Een van die ondernemers zei dat hij het liefst een relatiemanager had met veel verstand van technologie. Een ander wilde juist iemand die veel van internationaal zakendoen wist. Weer een ander zei: Ik wil iemand die dertig jaar ervaring heeft. Waarop een vierde ondernemer reageerde met: Doe mij maar iemand die vers van de universiteit komt. Misschien gaan we klanten dus wel een eigen relatiemanager laten kiezen. Dat kies je bankier doen we al bij private banking. Opnieuw wordt dus geluisterd naar wat klanten belangrijk vinden. Onze nieuwe initiatieven creëren we samen met klanten. Incompany MEI 32 33

18 MODERN 5,38 SOCIAAL 4,67 Incompany MEI Aantrekkingskracht & reputatie gen in de strijd om de tweede plaats. Vooral de tegengestelde koers van dalers Rabobank en Ahold enerzijds en ASML anderzijds maakt in 2016 MARKTAANDEEL de kans op een entree in de top 5 groot. De marge van de nummers vijf en zes is immers kleiner dan de winst die ASML dit jaar tentoonspreidt. Het bedrijf lijkt op het eerste gezicht nog wel een maatje te klein om zich te kunnen meten met Shell. Toch is ASML, na Shell, de runner-up in de investeringscategorie. Ja, u leest het goed: ASML is de nummer twee als favoriete investering. Als werkgever komt het technologiebedrijf tot plaats acht en als zakenpartner tot nummer vijftien, op die vlakken heerst Shell soeverein. Maar als we de reputatie ook meenemen in de vergelijking, is de balans anders. ASML klimt in de reputatieranking naar de derde plaats, terwijl Shell op plaats 54 staat. Als we de aantrekkingskracht en reputatie samennemen, heeft ASML met een zevende en derde plaats de beste kaarten. ASML verbluft met een reeks superscores. N UNILEVER 3,15 % 2,77 % 2,36 % AANTREKKINGSKRACHT 8 AANTREKKINGSKRACHT 7 AANTREKKINGSKRACHT 5 Unilever scoort vrijwel gelijk als in en lijkt daarmee in rustig vaarwater teruggekeerd. Nadat het concern tussen 2005 en ASML is in het reputatieonderzoek de winnaar op het aspect modern Reputatie ABN Amro Anders dan bij ING heeft de reputatie van ABN Amro zich nooit hersteld tot een neutraal niveau. Na drie keer op plaats 89 te zijn geëindigd in de reputatieranking, daalt de bank nu naar een uitzichtloze 96e positie. 5 telkens op de achtste of negende plek uitkwam, bracht de huidige ceo met zijn duurzame strategie leven in de brouwerij. In 2012 klom Unilever naar plaats zes en een jaar later naar positie vijf. In vergelijking met de jaren daarvoor wist Unilever zo n vijftig procent meer stakeholders te verleiden om voor Unilever te kiezen. Zonder een negatief oordeel te vellen, lijkt deze positieve uitwerking op stakeholders nu langzaam op haar retour. Het huidige niveau is nog wel iets beter dan dat tot 2011, maar heel groot is het verschil niet meer. Feitelijk heeft Unilever al elf jaar een voorname plaats in de top MARKTAANDEEL 3,01 % 3,22 % 4,28 % SOLIDE 5,37 VERNIEUWEND 5, , die het levensmiddelenconcern ook niet snel zal prijsgeven. De top 5 lijkt echter wel een eenmalig uitstapje geweest. En hoe is het Unilever vergaan met de reputatie? Die was tot 2011 pri- TOONAANGEVEND 5,78 DYNAMISCH 5,41 SUCCESVOL 5,95 ma met scores rond de zes. Daarna kwam Unilever telkens net een level beter uit. De afgelopen drie jaar was de reputatiescore exact 6,25. Nu loopt de score zelfs fractioneel op naar een 6,29. Deze blijft dus wel gehandhaafd op het hogere Paul Polman-niveau. Unilever presteert robuust, maar moet top 5-aspiraties in de ijskast zetten. N 0 9 ABN AMRO AANTREKKINGSKRACHT 9 AANTREKKINGSKRACHT 10 AANTREKKINGSKRACHT 7 De licht gestegen score van ABN Amro in de top 500 behoeft een toelichting. De meting van de aantrekkingskracht in Incompany 500 was net voltooid toen de discussie rondom de salarisverhoging van een ton voor topbestuurders bij ABN Amro losbarstte. Dit was een publicitaire storm, met het uitstellen van de beursgang, het weer afblazen van de salarisverhoging en tot slot het modder gooien tussen minister Dijsselbloem en ABN Amro. Wat zeggen deze scores dan nog? Dat is moeilijk te beoordelen. Of deze rel stakeholders verder heeft afgeschrikt, weten we dus niet. We kunnen alleen stellen dat de situatie net voor de salarisrel al niet bijster florissant was. Met 2,84 procent van alle uitgebrachte stemmen presteerde de bank in lijn met haar zes andere postcrisisscores. Ter illustratie: in 2006 (8,14 procent) en 2007 (8,45 procent) waren er drie keer zo veel BETROUWBAAR 5,16 SYMPATHIEK 4,94 A-BUREAUCRATISCH 4,41 TRANSPARANT 4,24 BESCHEIDEN 4,21 stakeholders die bij ABN Amro wilden werken, er zaken mee wilden doen of erin wilden investeren dan anno. Terwijl ING weer aan aantrekkingskracht wint en herstelt, staat ABN Amro nog stil. Ook bij MARKTAANDEEL 2,84 % 2,53 % 3,49 % investeerders. Terwijl de bank nog moet beginnen met terrein goedmaken, gaat het alweer mis. Het effect daarvan zien we waarschijnlijk terug in de reputatiemeting van ABN Amro, die is uitgevoerd midden in de periode dat de salarissen centraal stonden. Met een 96e plaats in de reputatieranking is deze nog iets slechter dan in de afgelopen twee jaar, waarin de bank twee keer op plaats 89 uitkwam. Hoe groot is dan de kans dat de beursgang een daverend succes wordt? ABN Amro staat op plaats 96 in de reputatieranking en heeft de wind aardig tegen. N 0 10 KPN AANTREKKINGSKRACHT 10 AANTREKKINGSKRACHT 9 AANTREKKINGSKRACHT 9 KPN verloor vorig jaar terrein, maar houdt dit jaar aardig stand. De aantrekkingskracht is nog maar een fractie kleiner dan vorig jaar. Omdat ABN Amro juist een klein plusje laat zien, wisselen beide concerns in de ranking van positie. Dit jaar verbe- 23 procent van de respondenten die reclames zagen van KPN, werd positief beïnvloed tert KPN zich zelfs iets als zakenpartner en scoort het vlak als investering. Alleen als werkgever daalt het bedrijf opnieuw twee plaatsen, om op positie twaalf te eindigen. Dat is de eerste notering in elf jaar buiten de top 10. Dit lijkt niet logisch, omdat het bedrijf in december juist opvallend sterk scoorde in het medewerkertevredenheidonderzoek Incompany 200. KPN zette in dat jaarlijkse onderzoek veruit zijn beste resultaat in tien jaar neer; het schoot naar boven en bemachtigde een plaats in de top 25, waar het daarvoor zelfs de top 50 nooit had bereikt. Werknemers van KPN zijn dus veel tevredener dan voorheen, maar dit leidt nog niet tot een grotere aantrekkingskracht op werknemers in de buitenwereld. Een ander punt dat daaraan een bijdrage zou moeten gaan leveren, is de reputatie van KPN. Na een lange 8 MARKTAANDEEL 2,44 % 2,56 % 3,02 % serie negatieve reputatiecijfers wist het bedrijf vorig jaar (5,56) een neutrale score te krijgen. Dit jaar verbaast KPN door helemaal door te stoten naar een zes. Er zijn dus enkele mooie ontwikkelingen, het zal een kwestie van tijd zijn voordat potentiële werknemers dit zullen erkennen. KPN verrast vooral met een heel mooie reputatiescore N 0 11 AKZONOBEL AANTREKKINGSKRACHT 11 AANTREKKINGSKRACHT 15 AANTREKKINGSKRACHT 14 Deze forse opwaartse bijstelling van de aantrekkingskracht van AkzoNobel komt als een complete verrassing. De afgelopen tien jaar wist AkzoNobel tussen de één en 1,30 procent van alle uitgebrachte 12 MARKTAANDEEL 1,94 % 1,27 % 1,30 % stemmen voor zich te winnen. De basis was heel constant; het verschil tussen (1,30 procent) en (1,27 procent) is exemplarisch voor wat we al een decennium zien. En nu nadert AkzoNobel ineens de twee procent! Daardoor klimt het bedrijf vier plaatsen naar nummer elf, terwijl DSM juist een plaats inlevert en op positie veertien eindigt. Alle stakeholdergroepen leveren een bijdrage aan dit succes voor AkzoNobel. Als werkgever klimt het bedrijf van plaats negentien naar dertien, als investering van vijftien naar twaalf en als zakenpartner zelfs van achttien naar negen. Vooral zakenpartners tonen ineens erg veel interesse in AkzoNobel. Het aantal stemmen van zakenpartners neemt binnen één jaar met 150 procent toe. Het is moeilijk aan te geven waardoor dit nu opeens komt. Wel lijkt het erop dat er een substitutie-effect is tussen DSM en AkzoNobel. DSM daalt als zakenpartner naar plaats 23 (van positie veertien) en verliest ook in de andere twee categorieën veel terrein. Je kunt de cijfers niet precies op elkaar leggen, maar het 9 13 Aantrekkingskracht & reputatie Incompany MEI 34 35

19 Incompany MEI Aantrekkingskracht & reputatie lijkt erop dat een deel van de DSMfans dit jaar van gedachte is veranderd en voor AkzoNobel kiest. Vanuit het niets begint AkzoNobel heel snel te stijgen. N 0 12 HEINEKEN AANTREKKINGSKRACHT 12 AANTREKKINGSKRACHT 14 AANTREKKINGSKRACHT 13 Net iets minder spectaculair dan bij AkzoNobel, dat op plaats elf staat, maar zeker niet om over het hoofd te zien, is de knappe verbetering die Heineken laat zien. Na twee jaar net onder de anderhalf procent marktaandeel te hebben gescoord, kiest dit jaar 1,85 procent van alle respondenten voor Heineken als favoriete werkgever, zakenpartner of investering. Net als bij AkzoNobel levert elke stakeholdergroep een bijdrage. Dat 9 MARKTAANDEEL 1,85 % 1,41 % 1,49 % kan ook bijna niet anders met zo n mooie winst, maar bij Heineken is een hoofdrol weggelegd voor investeerders. In die categorie neemt het aantal beleggers dat brood ziet in Heineken met veertig procent toe. Dat brengt Heineken, net als in 2010 en 2012, in de top 10 van favoriete investeringen. Het percentage van alle investeerders dat voor de bierbrouwerij kiest, is daarbij met 2,96 procent een duidelijk record voor Heineken. Het levert ook een negende plaats op. Dit is de motor achter de toegenomen aantrekkingskracht. Een tweede grote plus is te vinden in het reputatieonderzoek, waarin Heineken doorstoot naar de top 10. Vorig jaar was de reputatie al uitstekend met een zesenhalf en een 21e plaats. Nu schiet het bierconcern door naar een 6,76. Het verschil met winnaar Ikea bedraagt nog maar drie tiende punt. Heineken heeft de wind in de rug. Heineken wordt herontdekt door investeerders, terwijl de reputatie een recordhoogte bereikt. N 0 13 TRIODOS BANK AANTREKKINGSKRACHT 13 AANTREKKINGSKRACHT 12 AANTREKKINGSKRACHT 15 Ten opzichte van verliest Triodos Bank veertig procent aan aantrekkingskracht. Dat is erg veel en in de meeste situaties is dat een reden tot zorg. Maar als we verder kijken, is te zien dat juist de score van vorig jaar uit de toon viel, in positieve zin. De aantrekkingskracht van deze duurzame bank is in lijn met die in 2012 en en ziet er prima uit. Daarmee resteert de vraag waarom het enthousiasme bij stakeholders vorig jaar zo uitbundig was. Dat kwam vooral door de zakenpartners en investeerders: in die categorieën klom Triodos Bank vorig jaar de top 13 MARKTAANDEEL 1,23 % 2,04 % 1,18 % 10 binnen. Het verlies treedt dit jaar ook precies daar op. De aantrekkingskracht als zakenpartner wordt daarbij het hardst teruggeworpen. Nadat vorig jaar ruim twee procent van alle zakenstemmen op Triodos Bank werd uitgebracht, is dat nu gehalveerd. Waarom? Aan de reputatie (6,93) ligt het in elk geval niet. Die was altijd al goed bij Triodos Bank en ziet er dit jaar met een vijfde plaats opnieuw fenomenaal goed uit. Triodos Bank doet een stap terug, maar heeft geen zorgen. N 0 14 DSM AANTREKKINGSKRACHT 14 AANTREKKINGSKRACHT 13 AANTREKKINGSKRACHT 11 De flinke terugval van DSM komt onverwacht. Nadat het bedrijf in 2011 opschoof naar de elfde plaats, bleef de aantrekkingskracht extreem gelijk. Elk jaar lag het percentage van alle uitgebrachte stemmen 14 MARKTAANDEEL 1,15 % 1,70 % 1,69 % voor DSM tussen de 1,56 en 1,70 procent. En de afgelopen twee jaar bedroeg het verschil maar een honderdste procent. Wie verwacht dan ineens een trendbreuk die we nu zien? Met een marktaandeel van 1,15 procent verliest DSM ruim een derde van zijn supportbase. Opmerkelijk detail is dat AkzoNobel, ook al is dat geen directe concurrent meer, precies tegengesteld beweegt. Dat bedrijf verovert de elfde plaats, die jarenlang voor DSM was. Een analyse van waar de verliezen precies ontstaan, levert geen aanwijzing op voor de mogelijke oorzaak: werknemers, zakenpartners en investeerders verliezen allemaal hun interesse. Wel is de terugval bij investeerders het grootst. Het kan te maken hebben met de omstandigheden en het nieuws tijdens de onderzoeksperiode. Het bedrijf stoot bijvoorbeeld onderdelen af, wat een defensief signaal kan geven aan stakeholders die verder geen inzicht hebben in de strategie. Maar daardoor lijkt de terugval te groot. En ook het reputatiecijfer (6,31) geeft geen nieuwe inzichten; dat is zelfs nog drie tiende punt verbeterd ten opzichte van vorig jaar. DSM zakt flink weg, de oorzaak is nog onduidelijk. N 0 15 NEDERLANDSE SPOORWEGEN AANTREKKINGSKRACHT 15 AANTREKKINGSKRACHT 18 AANTREKKINGSKRACHT 16 In de afgelopen elf jaar lukte het de Nederlandse Spoorwegen (NS) in 2010 maar één keer eerder om meer dan één procent van alle uitgebrachte stemmen voor zich te winnen. Nu gebeurt dat weer (1,12 procent) en ziet de NS zijn aantrekkingskracht met een vijfde toenemen ten opzichte van de afgelopen jaren. Duidelijk is ook waar deze nieuwe boost van de aantrekkingskracht vandaan komt: zakenpartners, ofwel klanten. De positie als werkgever was prima en blijft dat ook. De NS klimt in die categorie één positie 25 MARKTAANDEEL 1,12 % 0,95 % 0,96 % naar plaats elf. De sprong in de zakenranking (11e) is veel groter; daarin neemt de aantrekkingskracht met een derde toe. Daarmee nadert de NS ook op dat vlak de top 10. Beduidend meer mensen overwegen dus om zaken te doen met de NS; een mooie opsteker. Zou deze positieve vibe dan ook zichtbaar zijn in de steevast zwakke reputatie? Een beetje. De NS maakt dit jaar aanstalten om op te schuiven richting een neutrale reputatie. De reputatiescore is met een 5,21 de beste sinds In vergelijking met alle andere organisaties levert deze nog niet meer op dan de 93e plaats. Dat komt doordat de NS van ver komt. Vooral in 2011 (4,56) en 2012 (4,45) zag de reputatie er slecht uit. Maar na twee vijven in en nadert de spoorwegorganisatie nu het neutrale middenpunt 5,50. Een niveau dat de NS in elf jaar nooit wist aan te raken. Wie weet is het in 2016 zover. De NS slaagt erin veel meer zakenpartners voor zich te winnen. N 0 16 ASN BANK AANTREKKINGSKRACHT 16 AANTREKKINGSKRACHT - AANTREKKINGSKRACHT - De afgelopen jaren wist SNS Reaal altijd een goede notering te bemachtigen in dit onderzoek. Dat werd veroorzaakt door de enorme aantrekkingskracht die dochter ASN Bank uitoefende op stakeholders. De aantrekkingskracht van ASN Bank was altijd beduidend groter dan die van SNS Reaal, SNS Bank, Zwitserleven en Reaal bij elkaar opgeteld. Nu het SNS Reaal-concern wordt opgesplitst en ontmanteld na het technische faillissement en de redding door de staat, is het besluit genomen om de merken afzonderlijk hun eigen positie te geven in de ranglijst. En natuurlijk is het dan ASN Bank die de show steelt. Volledig op eigen kracht slaagt de duurzame bank erin om nog voor grote financials zoals Nationale-Nederlanden (18e) en Achmea (20e) uit te komen. Een prestatie vanjewelste. Ook het gat met de concurrerende groene bank Triodos is overbrugbaar. ASN Bank krijgt 1,05 procent van alle uitgebrachte stemmen, tegenover 1,23 procent voor Triodos Bank. En als we naar de details kijken, wint ASN Bank dit jaar al in de De NS staat in het reputatieonderzoek op de één na laatste plaats op het aspect betrouwbaar ranglijst met favoriete zakenpartners, waarin ze twee plaatsen hoger genoteerd staat dan Triodos Bank (16e). In de lijst met favoriete investeringen zijn de rollen Aantrekkingskracht & 101 reputatie 15 MARKTAANDEEL 1,05 % 0,00 % 0,00 % omgedraaid: daarin staat ASN Bank op plaats vijftien en Triodos Bank twee posities daarboven op plaats dertien. Alleen de derde categorie, die samen met de zakenpartners en investeerders de top 500-notering bepaalt, ziet er minder sterk uit. Als werkgever komt ASN Bank niet verder dan een 101e plaats. Maar dat kan wellicht veranderen als de bank meer op eigen benen komt te staan en de rol van SNS Reaal uitgespeeld raakt. ASN Bank beleeft een zeer succesvolle entree in de top Incompany MEI 36 37

20 MODERN 7,87 SOCIAAL 6,33 Aantrekkingskracht & reputatie Incompany MEI N 0 17 GOOGLE AANTREKKINGSKRACHT 17 AANTREKKINGSKRACHT 20 AANTREKKINGSKRACHT 21 Aan een bedrijf als Google zie je hoe moeilijk het voor een buitenlands bedrijf is om de harten van Nederlanders te winnen. De top 10 van de top 500 is uitsluitend Hollands glorie. Google is een bedrijf dat iedereen kent, dat invloed heeft op ieders leven en dat een van de grootste concerns wereldwijd is. Ook is de reputatie al vele jaren ontzettend sterk. Toch is het bedrijf al elf jaar bezig met een opmars in de top 500 op aantrekkingskracht. Al elf jaar MARKTAANDEEL 0,95 % 0,82 % 0,67 % gaan de scores omhoog. Tergend langzaam, maar na elf jaar wel effectief genoeg om de top 20 te bereiken. Ter illustratie: in 2005 kreeg het bedrijf 0,09 procent van alle uitgebrachte stemmen. Dat leverde een 156e plaats op. En vanaf 2006 (81e) staat Google al in de top 100. Tien jaar heeft het dus geduurd om van plaats 81 naar zeventien door te stoten. In die tijd is het aantal stakeholders dat voor Google kiest wel vervijfvoudigd. De grote vraag is: zal Google erin slagen om door te dringen tot de top 10? Die kans lijkt niet groot. Het heeft nog niet de helft van het benodigde aantal stemmen voor die positie en de kans is klein dat het bedrijf nog twee keer zo belangrijk wordt voor stakeholders als nu. Het aantal arbeidsplaatsen dat het in Nederland heeft, is bijvoorbeeld veel kleiner dan dat de top 10-organisaties bieden. Aan de andere kant doet iedere Nederlander indirect zaken met Google (via onlineadvertenties en het gebruik van Google-diensten) en is het rendement dat beleggers in de afgelopen tien jaar met aandelen Google behaalden interessanter dan bij veel Nederlandse multinationals. De toekomst zal het leren. Na elf jaar klimmen penetreert Google de top 20. N 0 18 NATIONALE- NEDERLANDEN AANTREKKINGSKRACHT 18 AANTREKKINGSKRACHT - AANTREKKINGSKRACHT - Na een heel mooi resultaat afgelopen december in het Incompany 200-onderzoek naar medewerkertevredenheid is nu ook in dit onderzoek alles goud wat er blinkt voor Nationale- Nederlanden. In dit eerste jaar dat de verzekeraar een eigen notering heeft in Incompany 500, komt deze meteen uit op de eerste plaats onder verzekeraars. De afgelopen tien jaar ging de aantrekkingskracht van Nationale- Nederlanden op in die van ING, maar na de beursgang is de eigen notering een feit. En meteen neemt Nationale- Nederlanden dus de leiding. In de top 500 weet Achmea nog heel goed te volgen, op twee plaatsen afstand. Deze verzekeraar komt ook net hoger uit als favoriete werkgever (21e versus 25e) en flink hoger als MARKTAANDEEL 0,94 % 0,00 % 0,00 % favoriete zakenpartner (13e versus 20e). Dat het toch Nationale-Nederlanden is dat de hoogste notering heeft in de overallranking, komt door investeerders. Op dat vlak overklast het beursfonds de coöperatie (16e 29 procent van de respondenten beveelt Nationale- Nederlanden aan om in te investeren versus 39e), wat ook wel logisch is. Na deze strijd hoeft Nationale- Nederlanden niets meer te vrezen. Aegon heeft, met acht plaatsen achterstand, al veel meer moeite om te volgen. In de vergelijking tussen Nationale-Nederlanden en Aegon valt op dat de oud-ing-dochter over vijftig procent meer aantrekkingskracht beschikt dan Aegon, wat best veel is. Als zakenpartner staat Nationale-Nederlanden elf plaatsen hoger en als werkgever bijna dertig plaatsen. Het verschil met Delta Lloyd, dat op plaats 43 staat, is helemaal overweldigend: drie keer zo veel werknemers, zakenpartners en investeerders prefereren Nationale- Nederlanden boven Delta Lloyd. Nationale-Nederlanden beleeft een flitsende start in Incompany 500. Nationale-Nederlanden is de verzekeraar met de grootste aantrekkingskracht. N 0 19 APPLE AANTREKKINGSKRACHT 19 AANTREKKINGSKRACHT 21 AANTREKKINGSKRACHT 26 Voor Apple geldt eenzelfde analyse als voor Google. Beide technologieconcerns klimmen al jaren in deze ranking, maar doen dat veel minder snel dan je zou verwachten op basis MARKTAANDEEL 0,84 % 0,66 % 0,54 % van hun beurskoersen, de reputatie en de impact van hun producten op consumenten. Tot 2009 was de groei bij Apple zelfs klein te noemen; verder dan plaats 77 kwam het nog niet. Daarna ging het sneller. Met vijf plaatsen winst in en twee plaatsen dit jaar eindigt het bedrijf nu voor het eerst in de top 20. Ten opzichte van 2011 is de aantrekkingskracht verdubbeld, ten opzichte van 2005 zelfs verdrievoudigd. De mooiste cijfers voor Apple komen echter al jaren uit het reputatieonderzoek, waarin Apple vanaf het moment dat het bedrijf de top 100 op aantrekkingskracht betrad, en dus werd gemeten, de sterren van de hemel speelt. Met een 6,92 en een zesde plaats is die reputatie helemaal in lijn met die van de afgelopen zeven jaar. In 2009 kreeg Apple bijvoorbeeld ook een 6,97, wat toen de vijfde plaats opleverde. Het gezegde De reputatie komt te voet, maar gaat te paard behoeft dus misschien wat nuance. De reputatie van Apple kwam te paard en de aantrekkingskracht te voet. Apple dringt door tot de top 20. N 0 20 ACHMEA AANTREKKINGSKRACHT 20 AANTREKKINGSKRACHT 16 AANTREKKINGSKRACHT 17 De aantrekkingskracht van Achmea loopt dit jaar iets terug ten opzichte van de afgelopen negen jaar. Meestal kreeg de verzekeraar ongeveer één procent van alle uitgebrachte stemmen, wat een positie rond de vijftiende plaats opleverde. Nu is dat 0,76 procent van alle stemmen en leidt dit tot positie twintig. Heel schokkend is deze fluctuatie echter niet, want deze score zit niet ver onder die van (0,91 procent). SOLIDE 7,14 VERNIEUWEND 7,98 TOONAANGEVEND 7,69 DYNAMISCH 7,60 SUCCESVOL 7,99 Bij een analyse van de oorzaak van deze daling is het verhaal helder. Vooral als werkgever verliest Achmea terrein (van plaats vijftien naar 21). Dit wordt ongetwijfeld veroorzaakt door de lopende reorganisatie, die werknemers tijdelijk afschrikt. Als we vervolgens kijken naar de aantrekkingskracht als MARKTAANDEEL 0,76 % 1,11 % 0,91 % zakenpartner, is een veel positiever beeld te zien. Op dat vlak verliest Achmea weliswaar één positie, maar kan het trots zijn op een fantastische dertiende plaats. Daarmee blijft het Nationale-Nederlanden (20e), Aegon (31e), Delta Lloyd (34e), Univé (53e) en ASR (70e) ruim voor. En als dan blijkt dat de reputatie (5,95) van Achmea niet alleen positief is maar ook een kwart punt hoger dan de afgelopen twee jaar, kan het bedrijf tevreden zijn over deze notering in Incompany 500. Achmea is de nummer één als zakenpartner onder de verzekeraars. BETROUWBAAR 7,25 SYMPATHIEK 6,53 A-BUREAUCRATISCH 6,06 TRANSPARANT 5,97 BESCHEIDEN 4,67 Reputatie Apple Apple wordt gezien als het meest vernieuwende bedrijf en de op één na meest moderne, succesvolle en dynamische organisatie. Daarom staat Apple in de reputatieranking al acht jaar onafgebroken in de top 10. N 0 21 BELASTING- DIENST AANTREKKINGSKRACHT 21 AANTREKKINGSKRACHT 19 AANTREKKINGSKRACHT 22 De Belastingdienst had tot 2011 een schare trouwe fans onder stakeholders, die qua aantal van jaar tot jaar niet veel fluctueerde. Dat leverde telkens een positie rond plaats 25 op. Maar de afgelopen vier jaar ontstond een opgaande trend. Na de 27e plaats in 2011, de 23e in 2012 en de 22e in klom de organisatie vorig jaar (19e) zelfs de top 20 binnen. Dat was de beste positie in tien jaar, binnen de overheid had dit departement duidelijk de grootste aantrekkingskracht. Dat laatste is zo gebleven: het ministerie van Defensie, dat als tweede komt in de overheids MARKTAANDEEL 0,73 % 0,85 % 0,67 % sector, staat op plaats 29. Toch is de opgaande trend van de Belastingdienst even tot stilstand gekomen. De huidige score zit tussen die van en in en doet vermoeden dat een twintigste plaats het plafond is voor de Belastingdienst. Mogelijk is het de zwakke reputatie (4,72) die voorkomt dat de Belastingdienst verder stijgt. Veel mensen willen zakendoen met de Belastingdienst en er werken, maar het beeld dat ze hebben van de organisatie is erg negatief. Ondanks een verbetering van drie tiende punt dit jaar eindigt de Belastingdienst in de reputatieranking op plaats 99. De Belastingdienst heeft opnieuw de beste notering op aantrekkingskracht onder de overheden. Aantrekkingskracht & reputatie Incompany MEI 38 39

Incompany 500 Reputatie van uw organisatie in kaart gebracht. juni 2008

Incompany 500 Reputatie van uw organisatie in kaart gebracht. juni 2008 Incompany 500 Reputatie van uw organisatie in kaart gebracht juni 2008 Incompany 500 Blauw Research heeft voor het derde jaar op rij het onderzoek uitgevoerd dat ten grondslag ligt aan de Incompany 500.

Nadere informatie

Empathie Monitor 2011

Empathie Monitor 2011 Empathie Monitor 2011 BRAND DEVELOPMENT. Door Fronteer Strategy Amsterdam, September 2011 BRAND DEVELOPMENT. In samenwerking met BRAND DEVELOPMENT. em - pa ` thie Het identificeren van en inleven in andermans

Nadere informatie

CONSUMENTEN LETTEN MINDER OP DUURZAAMHEID BIJ AANKOPEN Nederlanders leggen maatschappelijke verantwoordelijkheid vaker bij bedrijven

CONSUMENTEN LETTEN MINDER OP DUURZAAMHEID BIJ AANKOPEN Nederlanders leggen maatschappelijke verantwoordelijkheid vaker bij bedrijven CONSUMENTEN LETTEN MINDER OP DUURZAAMHEID BIJ AANKOPEN Nederlanders leggen maatschappelijke verantwoordelijkheid vaker bij bedrijven 7 april 2016 22% van de Nederlanders zegt bij het kopen van producten

Nadere informatie

Aanbieding basisonderzoek 2017

Aanbieding basisonderzoek 2017 10 jaar Aanbieding basisonderzoek 2017 Jaarlijkse monitor naar duurzame perceptie van consumenten sinds 2008 1 Dragen onze MVO-inspanningen bij aan een sterker merk? Vinden consumenten duurzaamheid belangrijk

Nadere informatie

BUILDING G100. donderdag 19 juni 2014 Ministerie van Defensie Lunettenkazerne Vught

BUILDING G100. donderdag 19 juni 2014 Ministerie van Defensie Lunettenkazerne Vught BUILDING G100 donderdag 19 juni 2014 Ministerie van Defensie Lunettenkazerne Vught Uw gastheer ing. Roelof Schoonebeek teamleider werktuigbouwkunde Ministerie van Defensie Dienst Vastgoed Defensie Eerst

Nadere informatie

s-hertogenbosch, voor de vierde maal Meest Gastvrije Stad van Nederland en iets uitgelopen op de concurrentie.

s-hertogenbosch, voor de vierde maal Meest Gastvrije Stad van Nederland en iets uitgelopen op de concurrentie. s-hertogenbosch, voor de vierde maal Meest Gastvrije Stad van Nederland en iets uitgelopen op de concurrentie. Gastvrije Stad blijkt dat het verschil van s-hertogenbosch met Breda in 2012 iets kleiner

Nadere informatie

Trendscore F E B RAPPORT

Trendscore F E B RAPPORT 2 3 F E B 2015 TA RAPPORT 1 TA-RAPPORT TA-RAPPORT VAN 23 FEBRUARI 2015 Hiermee ontvangt u het nieuwste Trendscore TA-Rapport. Op basis van de bekende Trend- en Signaalscore worden de middellange- en kort

Nadere informatie

Accell Group Milennium 2003 Inkomsten* 289577 Operationele winst* 16708 Netto winst 9197 Uitstaande aandelen 48051 Totale activa 134940

Accell Group Milennium 2003 Inkomsten* 289577 Operationele winst* 16708 Netto winst 9197 Uitstaande aandelen 48051 Totale activa 134940 Totale netto winst 56.904.147.000 Totale Activa (Netto Eigen Vermogen) 2.658.133.112.000 Via www.euronext.nl uitgezocht door Peter Breda Aalberts Industries Milennium 2003 Inkomsten* 784589 Operationele

Nadere informatie

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij Rijk Phileas Fogg is een vreemde man. Hij is erg rijk. Maar niemand weet hoe hij aan zijn geld komt. Een baan heeft hij namelijk niet. Toch woont hij in een groot huis, midden in Londen. In zijn eentje.

Nadere informatie

Trendscore J A N RAPPORT

Trendscore J A N RAPPORT 0 6 J A N 2015 TA RAPPORT 1 TA-RAPPORT TA-RAPPORT VAN 6 JANUARI 2015 Hiermee ontvangt u het nieuwste Trendscore TA-Rapport. Op basis van de bekende Trend- en Signaalscore worden de middellange- en kort

Nadere informatie

Wereldwijd beleggen in aandelen met Morningstar

Wereldwijd beleggen in aandelen met Morningstar Wereldwijd beleggen in aandelen met Morningstar Dag van de Belegger 25 November 2011 Maarten van der Pas Redacteur Morningstar Benelux 1 Agenda Morningstar en aandelenonderzoek Belangrijke begrippen Moat

Nadere informatie

Trendscore M R RAPPORT

Trendscore M R RAPPORT 2 8 2015 M R TA T RAPPORT 1 TA-RAPPORT TA-RAPPORT VAN 28 MAART 2015 Hiermee ontvangt u het nieuwste Trendscore TA-Rapport. Op basis van de bekende Trend- en Signaalscore worden de middellange- en kort

Nadere informatie

Resultaten onderzoek maart 2013

Resultaten onderzoek maart 2013 Resultaten onderzoek maart 2013 Opzet van het onderzoek: Periode: 8-15 maart 2013. De steekproef is representatief op leeftijd en geslacht. We hebben n=1512 Nederlanders gevraagd naar de merken waar zij

Nadere informatie

Ikea realiseert beste klantprestatie, UPC slechtste

Ikea realiseert beste klantprestatie, UPC slechtste Persbericht januari 2010 MIcompany, MetrixLab & Customer Insights Center Winnaars Customer Performance Awards bekend Ikea realiseert beste klantprestatie, UPC slechtste Het Customer Insights Center van

Nadere informatie

Trendscore M E RAPPORT

Trendscore M E RAPPORT 1 7 2015 M E TA I RAPPORT 1 TA-RAPPORT TA-RAPPORT VAN 17MEI 2015 Hiermee ontvangt u het nieuwste Trendscore TA-Rapport. Op basis van de bekende Trend- en Signaalscore worden de middellange- en kort termijn

Nadere informatie

Trendscore F E B RAPPORT

Trendscore F E B RAPPORT 0 9 F E B 2015 TA RAPPORT 1 TA-RAPPORT TA-RAPPORT VAN 09 FEBRUARI 2015 Hiermee ontvangt u het nieuwste Trendscore TA-Rapport. Op basis van de bekende Trend- en Signaalscore worden de middellange- en kort

Nadere informatie

Trendscore J U N RAPPORT

Trendscore J U N RAPPORT 0 6 J U N 2016 TA RAPPORT 1 TA-RAPPORT TA-RAPPORT VAN 06 juni 2016 Hiermee ontvangt u het nieuwste Trendscore TA-Rapport. Op basis van de bekende Trendscores worden trends binnen de week- en dag grafiek

Nadere informatie

Er gebeurt niets. Ze willen niet weg.

Er gebeurt niets. Ze willen niet weg. Veel nieuw bij de DUO Laatst was ik op bezoek bij de DUO om in het nieuwe gebouw in Groningen te kijken. Naar het gebouw zelf en het Nieuwe Werken dat ze daar toepassen. Er is veel nieuw, want is er blijkt

Nadere informatie

Hoe scoort uw merk in het mkb?

Hoe scoort uw merk in het mkb? RWERP ONDERL ONDERSTEUNEND 3 Mkb. Merkindex. 2012. ONDERZOEKPAG. 60 Wanneer zijn B2B-marketeers succesvol in hun vak? Als ze duurzame merkrelaties creëren. Dat moeten ze vaak doen op basis van low-interestproducten

Nadere informatie

De ambtenaar als ambassadeur aan de slag met social business Door: Jochem Koole

De ambtenaar als ambassadeur aan de slag met social business Door: Jochem Koole De ambtenaar als ambassadeur aan de slag met social business Door: Jochem Koole Sociale media hebben individuen meer macht gegeven. De wereldwijde beschikbaarheid van gratis online netwerken, zoals Facebook,

Nadere informatie

Jouw privacy is voor ons van groot belang. We gaan dan ook zorgvuldig met je gegevens om en leggen graag uit wat wij met je gegevens doen.

Jouw privacy is voor ons van groot belang. We gaan dan ook zorgvuldig met je gegevens om en leggen graag uit wat wij met je gegevens doen. Jouw privacy is voor ons van groot belang. We gaan dan ook zorgvuldig met je gegevens om en leggen graag uit wat wij met je gegevens doen. Het Vava lifestyle-onderzoek en deze actie is een initiatief van

Nadere informatie

Trendscore A U G RAPPORT

Trendscore A U G RAPPORT 0 8 A U G 2015 TA RAPPORT 1 TA-RAPPORT TA-RAPPORT VAN 8 augustus 2015 Hiermee ontvangt u het nieuwste Trendscore TA-Rapport. Op basis van de bekende Trend- en Signaalscore worden de middellange- en kort

Nadere informatie

Beleving op Schiphol

Beleving op Schiphol Beleving op Schiphol Schiphol wil Europe s preferred airport zijn. Dat lukt aardig: onze nationale luchthaven is ook dit jaar weer verkozen tot de beste van Europa en tot de nummer drie op de wereldranglijst.

Nadere informatie

1. Vanderlande Industries 2. ASML 3. Heerema Marine Contractors 4. Loyens & Loeff 5. AEGON

1. Vanderlande Industries 2. ASML 3. Heerema Marine Contractors 4. Loyens & Loeff 5. AEGON 1. Stichting Buurtzorg 2. Vanderlande 3. Zorggroep Elde 4. Esdégé-Reigersdaal 5. Hutten 6. Koning Willem I College 7. Azora 8. Schiphol Group 9. Landal GreenParks 10. ASML 11. Heerema Marine Contractors

Nadere informatie

Bedrijven safari. Daphne Meijer 0821393 CMD 1c

Bedrijven safari. Daphne Meijer 0821393 CMD 1c Bedrijven safari Daphne Meijer 0821393 CMD 1c TamTam Korte historie van het bedrijf Tam Tam is in 1996 opgericht door Paul en Bart Manuel. Paul en Bart zijn als partners aan Tam Tam verbonden en spelen

Nadere informatie

Empathie Monitor 2010

Empathie Monitor 2010 Empathie Monitor 2010 BRAND DEVELOPMENT. Door Fronteer Strategy Amsterdam, Juni 2010 BRAND DEVELOPMENT. In samenwerking met BRAND DEVELOPMENT. em - pa ` thie Het identificeren van en inleven in andermans

Nadere informatie

Staatssecretaris Infrastructuur en Milieu. 16 november ProRail / Nederlandse Spoorwegen. 28 november Arriva / Veolia / Connexxion

Staatssecretaris Infrastructuur en Milieu. 16 november ProRail / Nederlandse Spoorwegen. 28 november Arriva / Veolia / Connexxion Staatssecretaris Infrastructuur en Milieu 2012 16 november / 28 november Arriva / Veolia / Connexxion 10 december / 11 december Nederlandse Vereniging voor Duurzame Biobrandstoffen Koninklijke Luchtvaart

Nadere informatie

Stageverslag Danique Beeks

Stageverslag Danique Beeks Stageverslag Danique Beeks Waarom deze stage en hoe zag de stage eruit? Ik heb via Mirthe informatie gekregen over deze stage. Haar achterneef is een van de eigenaren van dat bedrijf. Ze heeft mij deze

Nadere informatie

METHODOLOGIE Classificatie stroomleverancier + GVO s

METHODOLOGIE Classificatie stroomleverancier + GVO s METHODOLOGIE Classificatie stroomleverancier + GVO s Voorloper + Goede GVOs Voorloper + Slechte /geen GVOs Volger/vervuiler + Goede GVOs Volger/vervuiler + Slechte GVOs Volger/vervuiler + Geen GVOs = Classificatie

Nadere informatie

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo?

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo? Wablieft praat met Paul Verhaeghe De maatschappij maakt mensen ziek Materieel hebben we het nog nooit zo goed gehad. De meesten van ons hebben een inkomen, een dak boven ons hoofd Toch voelen veel mensen

Nadere informatie

SLUIT U AAN BIJ DE HR TOP VAN NEDERLAND WORD NU LID VOOR PERSOONLIJKE & PROFESSIONELE GROEI

SLUIT U AAN BIJ DE HR TOP VAN NEDERLAND WORD NU LID VOOR PERSOONLIJKE & PROFESSIONELE GROEI SLUIT U AAN BIJ DE HR TOP VAN NEDERLAND WORD NU LID VOOR PERSOONLIJKE & PROFESSIONELE GROEI 1 Fantastisch niveau van deelnemers waar je veel van kunt leren Voor en door professionals, interessante thema

Nadere informatie

KWARTAALMONITOR APRIL Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland

KWARTAALMONITOR APRIL Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland KWARTAALMONITOR APRIL 2017 Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland Inhoud 3 VRAAG NAAR FLEX BLIJFT STIJGEN, MAAR VOOR HOELANG? 4 FREELANCERS EN FLEXWERKERS OOK IN 2017 ONVERMINDERD

Nadere informatie

Toeristisch bezoek aan Leiden in 2010

Toeristisch bezoek aan Leiden in 2010 April 2011 ugu Toeristisch bezoek aan in 2010 Al zeven jaar doet mee aan Toeristisch bezoek aan steden, onderdeel van het Continu Vakantie Onderzoek (CVO). Het CVO is een panelonderzoek waarbij Nederlanders

Nadere informatie

Winnaars op de Nederlandse beurs

Winnaars op de Nederlandse beurs Albert Jellema Veel weten van weinig Winnaars op de Nederlandse beurs Nederlandse economie Onzekerheden horen bij beleggen Met of zonder parachute Elke dag een nieuw idee Beleggingsfilosofie 1. Beleggen

Nadere informatie

Flexibel werken én een hypotheek

Flexibel werken én een hypotheek Flexibel werken én een hypotheek Een hypotheek met Reacties uit de media op de perspectiefverklaring perspectiefverklaring Columnist Frank Kalshoven, de Volkskrant Alleen hypotheken verstrekken aan mensen

Nadere informatie

Nr. 1 s-hertogenbosch voor de derde maal Meest Gastvrije Stad van Nederland 2012, en iets uitgelopen op de concurrentie

Nr. 1 s-hertogenbosch voor de derde maal Meest Gastvrije Stad van Nederland 2012, en iets uitgelopen op de concurrentie Nr. 1 s-hertogenbosch voor de derde maal Meest Gastvrije Stad van Nederland 2012, en iets uitgelopen op de concurrentie Gastvrije Stad blijkt dat het verschil van s-hertogenbosch in 2011 met Breda iets

Nadere informatie

Turbo Daily Commerzbank 10 April 2015 Nummer 1147 Pagina 2 MIDDELLANGE TERMIJN TREND. Steun : 459.1 Weerstand : 516.8

Turbo Daily Commerzbank 10 April 2015 Nummer 1147 Pagina 2 MIDDELLANGE TERMIJN TREND. Steun : 459.1 Weerstand : 516.8 Turbo Daily Turbo Daily Commerzbank 10 April 2015 Nummer 1147 INDICES SLOTKOERS VERSCHIL AEX 501,97 0,97% DOW JONES 17958,73 0,31% NASDAQ CMP 4974,565 0,48% NASDAQ -100 4403,953 0,64% NIKKEI 225 19907,63-0,15%

Nadere informatie

Wat is de motivatie van een fan om jouw merk te liken op Facebook? 18 INHOUDSOPGAVE. Interbrand 3. Over DailyDialogues 19

Wat is de motivatie van een fan om jouw merk te liken op Facebook? 18 INHOUDSOPGAVE. Interbrand 3. Over DailyDialogues 19 INHOUDSOPGAVE Interbrand 3 Coca-cola als aanvoerder, Apple het grote talent! 4 Wat is de motivatie van een fan om jouw merk te liken op Facebook? 18 Over DailyDialogues 19 Branding helpt bij groei Facebook

Nadere informatie

2. Zegengroet Genade voor u en vrede van God onze Vader in de Heer Jezus Christus. Amen

2. Zegengroet Genade voor u en vrede van God onze Vader in de Heer Jezus Christus. Amen Liturgie Emmen, 13 september 2015 (buitendienst) Thema: samen onderweg (startzondag) 1. Votum 2. Zegengroet Genade voor u en vrede van God onze Vader in de Heer Jezus Christus. Amen 3. Zingen: Sela: breng

Nadere informatie

Uitkomsten EKO-tellingen 2013 Editie zestien EKO-tellingen in de supermarkt

Uitkomsten EKO-tellingen 2013 Editie zestien EKO-tellingen in de supermarkt Uitkomsten EKO-tellingen 2013 Editie zestien EKO-tellingen in de supermarkt 7 november 2013 Voor het zestiende opeenvolgende jaar heeft Milieudefensie het aantal biologische en fairtrade producten in de

Nadere informatie

Trendscore O K T RAPPORT

Trendscore O K T RAPPORT 1 0 O K T 2015 TA RAPPORT 1 TA-RAPPORT TA-RAPPORT VAN 10 oktober 2015 Hiermee ontvangt u het nieuwste Trendscore TA-Rapport. Op basis van de bekende Trend- en Signaalscore worden de middellange- en korte

Nadere informatie

straatjutten de workshops

straatjutten de workshops straatjutten de workshops inleiding De beste kansen & ideeën liggen op straat, maar de meeste mensen zien ze niet. Met de Straatjutmethode leer je ze te vinden en te vertalen naar concepten voor je eigen

Nadere informatie

Digitale marketing: kansen en mogelijkheden

Digitale marketing: kansen en mogelijkheden Digitale marketing: kansen en mogelijkheden Oskar van Straaten Agradi partner: Hoe digitale marketing de wereld verandert De kansen en de mogelijkheden Oskar van Straaten oprichter & directeur Agradi AgriMarketing

Nadere informatie

Meer succes met je website

Meer succes met je website Meer succes met je website Hoeveel geld heb jij geïnvesteerd in je website? Misschien wel honderden of duizenden euro s in de hoop nieuwe klanten te krijgen. Toch levert je website (bijna) niets op Herkenbaar?

Nadere informatie

Exact Online BUSINESS CASE MET EXACT ONLINE MEER FOCUS OP ACCOUNTMANAGEMENT EN ADVISERING. De 5 tips van Marc Vosse. www.exactonline.

Exact Online BUSINESS CASE MET EXACT ONLINE MEER FOCUS OP ACCOUNTMANAGEMENT EN ADVISERING. De 5 tips van Marc Vosse. www.exactonline. BUSINESS CASE Exact Online MET EXACT ONLINE MEER FOCUS OP ACCOUNTMANAGEMENT EN ADVISERING De 5 tips van Marc Vosse www.exactonline.nl 2 EXACT ONLINE CASE STUDY ACCOUNTANCY DE 5 TIPS VAN MARC VOSSE Voor

Nadere informatie

Steeds minder startersleningen beschikbaar

Steeds minder startersleningen beschikbaar RAPPORT Starterslening in Nederland Steeds minder startersleningen beschikbaar Uitgevoerd in opdracht van www.starteasy.nl INHOUD Starterslening in Nederland Steeds minder startersleningen beschikbaar

Nadere informatie

Mijn manier Onze wereld uitgedaagd. Welke rol speelt de ondernemer? - Bilderbergconferentie 2016

Mijn manier Onze wereld uitgedaagd. Welke rol speelt de ondernemer? - Bilderbergconferentie 2016 Mijn manier Onze wereld uitgedaagd. Welke rol speelt de ondernemer? - Bilderbergconferentie 2016 Hasmik Matevosyan, mode-onderzoekster Mode-industrie zonder verspilling Hasmik Matevosyan (1987) studeerde

Nadere informatie

EKO-tellingen in de supermarkt 2011 Mede mogelijk gemaakt met steun van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (SBOS) 3 november 2011

EKO-tellingen in de supermarkt 2011 Mede mogelijk gemaakt met steun van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (SBOS) 3 november 2011 EKO-tellingen in de supermarkt 2011 Mede mogelijk gemaakt met steun van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (SBOS) 3 november 2011 Voor het veertiende opeenvolgende jaar heeft Milieudefensie het aantal

Nadere informatie

Jolan. Jolanda Omvlee (42),

Jolan. Jolanda Omvlee (42), Jolan Jolanda Omvlee (42), getrouwd met Ron (48), moeder van Lise (10) en Emmely (6) is directeur van Compassion. Ze geeft leiding aan 38 personen, haar contacten gaan internationaal. 22 tekst Wieteke

Nadere informatie

Hoe creëer je meer geluk op de werkvloer?

Hoe creëer je meer geluk op de werkvloer? Hoe creëer je meer geluk op de werkvloer? In deze bijdrage neemt Gea Peper, eigenaar van het HappinessBureau, ons mee in het belang van geluk op het werk in de vorm van een interview met Onno Hamburger.

Nadere informatie

Robots houden groei arbeidsmarkt (nog) niet tegen

Robots houden groei arbeidsmarkt (nog) niet tegen Robots houden groei arbeidsmarkt (nog) niet tegen AMSTERDAM - Het aantal banen dat verloren gaat aan automatisatie is nog steeds kleiner dan de vraag naar werknemers van vlees en bloed. Het aantal vacatures

Nadere informatie

De ultieme manier om als klein merk machtig te worden

De ultieme manier om als klein merk machtig te worden De ultieme manier om als klein merk machtig te worden Independent Insurances Whitepaper 8/10 05-2015 De ultieme manier om als klein merk machtig te worden Independent Insurances Whitepaper 8/10 05-2015

Nadere informatie

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich

Nadere informatie

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag.

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Onze vragen: 1. Wanneer bent u met uw schrijfcarrière begonnen? 8 jaar geleden ben ik begonnen met het schrijven.

Nadere informatie

KWARTAALMONITOR APRIL 2016. Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland

KWARTAALMONITOR APRIL 2016. Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland KWARTAALMONITOR APRIL 2016 Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland Inhoud 3 WAT TE DOEN MET ÉÉN MILJOEN 4 BEDRIJVEN SPELEN IN OP WET DBA 5 VEEL STARTENDE FREELANCERS OP LEEFTIJD 6

Nadere informatie

Persbericht 14 februari 2014

Persbericht 14 februari 2014 Persbericht 14 februari 2014 NS kijkt terug op turbulent 2013 en scherpt koers aan Jaarcijfers 2013 NV Nederlandse Spoorwegen 2013 was voor NS een zwaar jaar. Na het uit dienst nemen van de Fyra/V250 moest

Nadere informatie

WERKEN 3.0. Voordelen van werken 3.0

WERKEN 3.0. Voordelen van werken 3.0 WERKEN 3.0 Het Nieuwe Werken Aangeboden door HKA Voordelen van werken 3.0 Werken van 09:00 tot 17:00 doen de meeste mensen al niet meer. We leven wereldwijd in een 24 uur economie die continu verandert.

Nadere informatie

Duurzaamheid. Syllabus. Een inspirerende bundeling van theorie en praktijk, tips en ervaringen, kansen en bedreigingen.

Duurzaamheid. Syllabus. Een inspirerende bundeling van theorie en praktijk, tips en ervaringen, kansen en bedreigingen. Syllabus Duurzaamheid Een inspirerende bundeling van theorie en praktijk, tips en ervaringen, kansen en bedreigingen. Inclusief best practices bij onder meer waterschap Hollandse Delta, Sanoma Uitgevers

Nadere informatie

6.7. Praktische-opdracht door een scholier 1921 woorden 23 juni keer beoordeeld. Inhoudsopgave

6.7. Praktische-opdracht door een scholier 1921 woorden 23 juni keer beoordeeld. Inhoudsopgave Praktische-opdracht door een scholier 1921 woorden 23 juni 2005 6.7 110 keer beoordeeld Vak Economie Inhoudsopgave - Inleiding (Waarom heb ik voor dit onderwerp gekozen, hoofd- en deelvragen.) 1. Hoe komt

Nadere informatie

ICT Carrière Onderzoek 2002. Onderzoek onder 22.000 leden van www.studenten.net

ICT Carrière Onderzoek 2002. Onderzoek onder 22.000 leden van www.studenten.net ICT Carrière Onderzoek 2002 Onderzoek onder 22.000 leden van www.studenten.net Onderzoeksopzet Studenten.net heeft alle leden (22.000 van de in totaal 91.000) die gebruik maken van de CV-dienstverlening

Nadere informatie

Met NLP de kredietcrisis te lijf Duurzaam winst behalen door compassie

Met NLP de kredietcrisis te lijf Duurzaam winst behalen door compassie Steven Smit Voor de mens in organisaties Met NLP de kredietcrisis te lijf Duurzaam winst behalen door compassie Door Steven Smit 2008 Steven Smit BV voor de mens in organisaties Chopinstraat 148 1817 GD

Nadere informatie

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad.

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad. Een dode De voetbalwedstrijd is afgelopen. Het stadion is bijna leeg. Het is koud, de zon schijnt bleek. Munck staat op de tribune van vak H en staart naar de dode man op de bank. Wat vreselijk, denkt

Nadere informatie

Toeristisch bezoek aan Leiden in 2008

Toeristisch bezoek aan Leiden in 2008 Augustus 2009 ugu Feitenblad 2009/1b Toeristisch bezoek aan in 2008 Sinds vijf jaar doet mee aan het Continu Vakantie Onderzoek (CVO), een samenwerking tussen het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen

Nadere informatie

Id Naam Plaats Eindspecialisatie Instroom Leerlingen Instroom FTE Universitair Medisch Centrum Groningen Groningen Anesthesiologie 8 8,00

Id Naam Plaats Eindspecialisatie Instroom Leerlingen Instroom FTE Universitair Medisch Centrum Groningen Groningen Anesthesiologie 8 8,00 101001 Universitair Medisch Centrum Groningen Groningen Anesthesiologie 8 8,00 101002 Umc Sint Radboud Nijmegen Anesthesiologie 6 6,00 101003 Universitair Medisch Centrum Utrecht Utrecht Anesthesiologie

Nadere informatie

Case study: Service en sales gaan samen voor beter klantcontact

Case study: Service en sales gaan samen voor beter klantcontact Case study: Service en sales gaan samen voor beter klantcontact Sales als basis voor klantcontact stimuleert klanttevredenheid Meer dan 900 medewerkers van Transcom Nederland verzorgen dagelijks facilitaire

Nadere informatie

BELEGGER BEDUCHT VOOR NEXIT

BELEGGER BEDUCHT VOOR NEXIT BINCK BELEGGERSBAROMETER MAART 2017 BELEGGER BEDUCHT VOOR NEXIT 13 MAART 2017 De uitslag van de Nederlandse verkiezingen zal volgens beleggers deze maand weinig impact hebben op de beurs, maar een eventuele

Nadere informatie

De rol en impact van communicatie op verdieping van de klantrelatie. Jos Hornikx

De rol en impact van communicatie op verdieping van de klantrelatie. Jos Hornikx De rol en impact van communicatie op verdieping van de klantrelatie Jos Hornikx Verbeterde communicatie en toch onvrede Communicatie vanuit bedrijven en sector steeds beter Waarom blijft die klantrelatie

Nadere informatie

Woningen Provincie/Gemeenten Marktgegevens en prognoses Prijzen en transacties. Prijs per m² GBO in mediaan 2017

Woningen Provincie/Gemeenten Marktgegevens en prognoses Prijzen en transacties. Prijs per m² GBO in mediaan 2017 Woningen Provincie/Gemeenten Marktgegevens en prognoses Prijzen en transacties woningen woningen. Provincie Drenthe Assen 67.700 31.400 Woningvoorraad 32.900 33.700 33.700 Tussenwoning 448 16,7 166.000

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Heleen slaat het boek dicht. Vanavond komt er niets van lezen, haar gedachten dwalen steeds af.

Heleen slaat het boek dicht. Vanavond komt er niets van lezen, haar gedachten dwalen steeds af. 1 Heleen van Rijnsburg zet de wekker op halfacht. Als ze nu nog een halfuurtje leest in bed, dan krijgt ze zeven uur slaap. Dat is precies genoeg. Zes uur is te kort en acht uur is te lang. Op het nachtkastje

Nadere informatie

KLEINE BELEGGER INVESTEERT ROYAAL IN ORANJE

KLEINE BELEGGER INVESTEERT ROYAAL IN ORANJE EMBARGO TOT DONDERDAG 27 APRIL 2017 07.00 UUR KLEINE BELEGGER INVESTEERT ROYAAL IN ORANJE KONINKLIJKE AANDELEN VERSLAAN DE AEX Op 27 april is Willem-Alexander vier jaar Koning van Nederland, maar ook op

Nadere informatie

Zzp er: werknemer nieuwe stijl

Zzp er: werknemer nieuwe stijl Vooruitzicht Starters Zzp er: werknemer nieuwe stijl Aantal starters blijft ook de komende jaren op hoog niveau 140.000 130.000 120.000 110.000 100.000 Stabilisatie aantal starters in 2016 Meer starters

Nadere informatie

De redactie zette de vijf service providers die

De redactie zette de vijf service providers die SERVICE PROVIDERS rondetafel service ProviDing Dient kwaliteit advies Service providers dragen bij aan een hoge kwaliteit van financieel advies. Ze noemen het heel belangrijk ervoor te zorgen dat beleidsmakers

Nadere informatie

CASE STUDY MDM LEERT KLANTEN ZELF VISSEN

CASE STUDY MDM LEERT KLANTEN ZELF VISSEN Exact Online CASE STUDY MDM LEERT KLANTEN ZELF VISSEN www.exactonline.nl 2 EXACT ONLINE CASE STUDY ACCOUNTANCY MDM LEERT KLANTEN ZELF VISSEN MDM accountants & belastingadviseurs uit Den Haag is hard op

Nadere informatie

Qredits bestaat vijf jaar. Dat is een felicitatie waard: in de eerste. plaats natuurlijk aan Qredits en haar medewerkers die deze

Qredits bestaat vijf jaar. Dat is een felicitatie waard: in de eerste. plaats natuurlijk aan Qredits en haar medewerkers die deze (GESPROKEN WOORD GELDT) Majesteit, dames en heren! Qredits bestaat vijf jaar. Dat is een felicitatie waard: in de eerste plaats natuurlijk aan Qredits en haar medewerkers die deze organisatie in korte

Nadere informatie

Meting december 2013 DONATEURSVERTROUWEN WEER IN DE LIFT

Meting december 2013 DONATEURSVERTROUWEN WEER IN DE LIFT Meting ember 2013 Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door Peil.nl DONATEURSVERTROUWEN WEER IN DE LIFT Nederland stelt het werk van goede doelen

Nadere informatie

De klantwaardering over onze basis dienstverlening heeft een plafond bij het rapportcijfer 7

De klantwaardering over onze basis dienstverlening heeft een plafond bij het rapportcijfer 7 Pagina 2/7 De klantwaardering over onze basis dienstverlening heeft een plafond bij het rapportcijfer 7 De meeste klantoordelen uit het vervoerplan zijn zogenaamde dissatisfiers. Een dissatisfier gaat

Nadere informatie

Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt

Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt orthodontist Daniël van der Meulen samen met veertien assistentes intensief

Nadere informatie

Digitaal Mediaproduct Elmar Hagen MM1A 18 mei 15

Digitaal Mediaproduct Elmar Hagen MM1A 18 mei 15 Digitaal Mediaproduct Elmar Hagen MM1A 18 mei 15 Ilost Een tijdje geleden was ik met een vriend naar België om vakantie vrienden op te zoeken. Eenmaal daar een beetje bijgepraat, gedobberd in de jacuzzi

Nadere informatie

Trade van de Week. Meeliften. op het succes. van BESI

Trade van de Week. Meeliften. op het succes. van BESI Trade van de Week Meeliften op het succes van BESI Wanneer we de in Nederland genoteerde aandelen bekijken sinds de start van 2009, dan komen we toch wel tot de conclusie dat BE Semiconductor N.V. (BESI)

Nadere informatie

Reizen met de Keuzedagen van uw Voordeelurenabonnement?

Reizen met de Keuzedagen van uw Voordeelurenabonnement? Reizen met de Keuzedagen van uw Voordeelurenabonnement? Voortaan met uw OV-chipkaart Noteer hier uw gebruikte Keuzedagen: 1 5 2 6 3 7 4 NS Klantenservice via 0900-202 11 63 ( 0,10 p.m.). 24 uur per dag

Nadere informatie

Trendscore A P R RAPPORT

Trendscore A P R RAPPORT 1 0 A P R 2017 TA RAPPORT 1 TA-RAPPORT TA-RAPPORT VAN 10 april 2017 Hiermee ontvangt u het nieuwste Trendscore TA-Rapport. Op basis van de bekende Trendscores worden trends binnen de week- en dag grafiek

Nadere informatie

EKO-tellingen in de supermarkt november 2009

EKO-tellingen in de supermarkt november 2009 EKO-tellingen in de supermarkt 5 november Voor het twaalfde opeenvolgende jaar heeft Milieudefensie het aantal biologische en producten in de schappen van de supermarkt geteld. Sinds 2006 wordt in samenwerking

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

E-mailmarketing voor zorg-professionals: Reader Deel 1: Waarom is e-mail marketing belangrijk?

E-mailmarketing voor zorg-professionals: Reader Deel 1: Waarom is e-mail marketing belangrijk? Waarom is e-mail marketing belangrijk als zorg-professional? Als therapeut of coach werk je graag met mensen. Ook wil je graag genoeg verdienen om van te kunnen leven. Dat betekent dat het belangrijk voor

Nadere informatie

Woningen. Prijzen en transacties. Provincie / Steden. Marktgegevens en prognoses. Transactieprijzen koopwoningen in mediaan 2016

Woningen. Prijzen en transacties. Provincie / Steden. Marktgegevens en prognoses. Transactieprijzen koopwoningen in mediaan 2016 Woningen 2017 Provincie / Steden Marktgegevens en prognoses Prijzen en transacties Aantal inwoners 2016 Aantal woningen 2016 Woningvoorraad/ huishoudens/inwoners 2020 2025 Koopwoningen Aantal verkochte

Nadere informatie

Albert Jellema & Marco Knulst

Albert Jellema & Marco Knulst PODIUM 10 ProBeleggen Symposium 2018 Workshop Albert Jellema & Marco Knulst Agenda Thema s die de richting van de beurs bepalen Waardering aandelenmarkt 4 beleggingstips GEOPOLITIEK THEMA 1: GEOPOLITIEK

Nadere informatie

Uitkomst Enquête 20% als Maximum Bonus voor alle Financiële medewerkers?

Uitkomst Enquête 20% als Maximum Bonus voor alle Financiële medewerkers? Uitkomst Enquête 20% als Maximum Bonus voor alle Financiële medewerkers? Inhoud: 1. Aanleiding 2. Geen bonus bij Staatsteun 3. Lagere beloningen (in de top) bij staatsdeelnemingen 4. Ontnemen onterechte

Nadere informatie

Trendscore N O V RAPPORT

Trendscore N O V RAPPORT 2 8 N O V 2016 TA RAPPORT 1 TA-RAPPORT TA-RAPPORT VAN 28 november 2016 Hiermee ontvangt u het nieuwste Trendscore TA-Rapport. Op basis van de bekende Trendscores worden trends binnen de week- en dag grafiek

Nadere informatie

'U heeft eventueel recht op compensatie als uw vlucht vertraagd of geannuleerd is

'U heeft eventueel recht op compensatie als uw vlucht vertraagd of geannuleerd is 'U heeft eventueel recht op compensatie als uw vlucht vertraagd of geannuleerd is De vakantietijd is weer voorbij en dat is standaard de tijd dat we veel klachten horen van mensen die in vertraagde of

Nadere informatie

BELEGGER WEER STUK POSITIVER OVER BEURS

BELEGGER WEER STUK POSITIVER OVER BEURS BINCK BELEGGERSBAROMETER FEBRUARI 2019 BELEGGER WEER STUK POSITIVER OVER BEURS BREXIT: GOEDE KANS OP 2E REFERENDUM 9 FEBRUARI 2019 Het vertrouwen van Nederlandse particuliere beleggers is in februari flink

Nadere informatie

Ga jij ook voor een baan die iedereen energie geeft?

Ga jij ook voor een baan die iedereen energie geeft? Ga jij ook voor een baan die iedereen energie geeft? Netwerkbedrijf Endinet, de werkgever met energie Maar liefst 416.000 klanten in Zuidoost Brabant krijgen via kabels en leidingen van Endinet stroom

Nadere informatie

Rapportage Enquête StudieKeuze 2015

Rapportage Enquête StudieKeuze 2015 Rapportage Enquête StudieKeuze 2015 www.qompas.nl Februari 2016 Surrounded by Talent Inleiding In deze rapportage laten we de resultaten zien van een enquête onder eerstejaars studenten welke met de Qompas

Nadere informatie

Banken en verzekeraars zijn niet onderscheidend genoeg

Banken en verzekeraars zijn niet onderscheidend genoeg Banken en verzekeraars zijn niet onderscheidend genoeg Werk aan de winkel wat betreft openheid, onderscheidingsvermogen en communicatiekanalen from Accenture and Microsoft 1 Werk aan de winkel wat betreft

Nadere informatie

Toeristisch bezoek aan Dordrecht

Toeristisch bezoek aan Dordrecht Toeristisch bezoek aan Dordrecht Besteding van toeristische bezoekers groeit naar meer dan 100 miljoen In 2010 zorgde het toeristisch bezoek in Dordrecht voor een economische spin-off van ruim 73 miljoen.

Nadere informatie

Tik-tak Tik-tak tik-tak. Ik tik de tijd op mijn gemak. Ik haast me niet zoals je ziet. Tik-tak tik-tak, ik denk dat ik een slaapje pak.

Tik-tak Tik-tak tik-tak. Ik tik de tijd op mijn gemak. Ik haast me niet zoals je ziet. Tik-tak tik-tak, ik denk dat ik een slaapje pak. Tik-tak - Lees het gedicht tik-tak voor. Doe dit in het strakke ritme van een langzaam tikkende klok: Tik - tak - tik - tak Ik tik - de tijd - op mijn - gemak. Enzovoort. - Laat de kinderen vrij op het

Nadere informatie

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne>

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne> Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 Inleiding Timo is een ander mens geworden door zijn grote vriend Tommy. Toch was het niet altijd zo geweest, Timo had Tommy gekregen voor

Nadere informatie

Wob-verzoek Volkskrant Minister van Economische Zaken. Minister november Sandd. 21 november PostNL. 26 november VNO-NCW.

Wob-verzoek Volkskrant Minister van Economische Zaken. Minister november Sandd. 21 november PostNL. 26 november VNO-NCW. Wob-verzoek Volkskrant Minister van Economische Zaken Minister 2012 19 november Sandd 21 november PostNL 26 november 27 november SEO 29 november Thermphos 6 december NFIA 7 december FME-CWM 19 december

Nadere informatie

Betrouwbaarheid banken volgens een onderzoek van SNS, 10-10-2008

Betrouwbaarheid banken volgens een onderzoek van SNS, 10-10-2008 De Nederlandse spaarmarkt en het gedrag van de spaarders wordt door vele onderzoeksbureau's en websites met online polls in kaart gebracht. Zeker het afgelopen half jaar was een "dynamische" periode met

Nadere informatie

BELEIDSKADER OPENBAAR VERVOER DAV IN VOGELVLUCHT

BELEIDSKADER OPENBAAR VERVOER DAV IN VOGELVLUCHT BELEIDSKADER OPENBAAR VERVOER DAV IN VOGELVLUCHT September 2016 1 Beleidskader openbaar DAV in vogelvlucht Het openbaar vervoer in de regio Drechtsteden / Alblasserwaard- Vijfheerenlanden (DAV) wordt opnieuw

Nadere informatie