Regiodagen BWT 2017 Van EPC naar BENG

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Regiodagen BWT 2017 Van EPC naar BENG"

Transcriptie

1 Regiodagen BWT 2017 Van EPC naar BENG Maart 2017 ing. A.F. (André) Kruithof Nieman Raadgevende Ingenieurs

2 Programma 1. Overige wijzigingen (Regeling) Bouwbesluit 2. Van EPC (energie prestatie coëfficiënt) naar BENG (bijna energie neutrale gebouwen) Inleiding BENG indicatoren & voorlopige eisen BENG-uitkomsten praktijkprojecten Aandachtspunten 2

3 Regeling Bouwbesluit wijziging Regeling Bouwbesluit artikel 5.12: onderzoeksplicht zwembaden Nvt voor nieuwe gebouwen waarvoor vóór 1 juli 2016 omgevingsvergunning is verleend Focus met name op niet-resistent roestvast staal (risico op breuk). Rapportage voor 1 januari 2017 waaruit blijkt dat in bepaalde delen van zwembad geen niet-resistent roestvast staat aanwezig is. Bevoegd gezag kan handhaven bij het ontbreken van een dergelijke rapportage 3

4 Regeling Bouwbesluit wijziging Diverse gewijzigde normen aangestuurd: NEN 6068:2016 Kunt rekenen met meer openingen (> 50 %) Dakopeningen kunnen worden gemodelleerd Balkons alleen meerekenen bij een diepte > 0,2 m NEN-EN C1 + A1:2016 Eurocode 7: Geotechnisch ontwerp (paalklassefactoren 30% lager) Over het algemeen meer kosten voor fundering 4

5 Bouwbesluit wijzigingen Afstemming Bouwbesluit 2012 op Besluit eisen inrichtingen Drank- en horecawet (Besluit DHW) Voorkomen dat horeca niet in gebruik mag worden genomen omdat niet wordt voldaan aan DHW Art. 1.15a (nieuw artikel voor verbouw): indien eis uit DHW strenger dan Bouwbesluit 2012, DHW is leidend. Voorbeeld: Ventilatie Plafondhoogtes Sanitair Nieuwbouw: aantal artikelen voor bijeenkomstfunctie voor alcoholgebruik vervallen, waarbij DHW overlappen/maatgevend is: TR mag niet rechtstreeks in VR uitkomen (4.10/4.15) Opstelplaats aanrecht vervallen (4.38 lid 4 en 4.42 lid 2) 5

6 Bouwbesluit wijzigingen Nieuwe afdeling 6.14 Elektronische communicatie artikel 2, lid 9 en 8, lid 1 en 2 van de richtlijn breedband geïmplementeerd, gericht op kostenverlaging van de kosten aanleg elektronische communicatienerwerken Nieuwe gebouwen/bouwvergunningplichtige verbouwingen: toegangspunt voor elektronische communicatie met hoge snelheid (daadwerkelijke aansluiting niet verplicht) Toegangspunt in ruimte 0,75 x 0,31 x 2,1 m Tussen toegangspunt en genoemde ruimte mogelijkheid voor doorvoering kabels e.d. met doorsnede van minimaal 40 mm (bijv. mantelbuis) Datum inwerkingtreding nog niet bekend (na publicatie in Staatsblad)

7 Van EPC naar BENG 7

8 BENG Bijna Energieneutrale gebouwen EPC als indicator 3 indicatoren Voorgenomen eisen in 2018 toets kostenoptimaliteit Bepalingsmethode wordt anders Eisen BENG overheidsgebouwen 2018, alle nieuwbouw 2020 BENG-eisen: Lijkt op de PHPP 1. Energiebehoefte in kwh/m2 Lijkt op de EPC 2. Primair energiegebruik in kwh/m2 3. Hernieuwbare energie in % Wordt dus verplicht 8

9 Stap 1: Energiebehoefte De energiebehoefte wordt bepaald door de volgende parameters: Ruimteverwarming Koeling / zomercomfort Verlichting (alleen utiliteitsbouw) Praktijk Goede thermische schil Compact bouwen Zongeoriënteerd ontwerp, met aandacht voor de zomerperiode Ventilatiesysteem dat energiebehoefte beperkt (WTW / CO 2 ) 9

10 Stap 2: Primair energiegebruik Het primair energiegebruik wordt bepaald door de volgende parameters: Verwarming Koeling/zomercomfort Warmtapwater Ventilatoren Verlichting / bevochtiging (alleen utiliteitsbouw) Minus opwekking door PV / WKK 10

11 Stap 3: Hernieuwbare energie Hernieuwbaar is de opbrengst van: Warmtepomp (verwarming/tapwater) minus benodigde fossiele energie Zonnecollectoren, PV-panelen, wind, waterkracht Inzet van biomassa Warmtelevering (?) aandeel hernieuwbare energie = bruto hernieuwbare energie (primaire energie + bruto hernieuwbare energie) x100% 11

12 Bepalingsmethode BENG update energieprestatiemethodiek tijdelijk: NEN 7120 (EPC berekening) 12

13 Bepalingsmethode BENG NEN ontwikkelt nieuwe methode in opdracht van ministerie van BZK Methode moet voldoen aan Europese normen Methode wordt ontwikkeld op verschillende nauwkeurigheidsniveau s: toetsen aan minimale eisen uit omgevingsvergunning Vaststellen aantal WWS punten (bestaande bouw / huur) Energielabel Voorspellen werkelijke energiegebruik Uiterlijk medio 2018 (90% versie) operationeel voor overgrote deel van de nieuwbouw Vanaf 2021 bepalingsmethode wettelijk van kracht 13

14 BENG eisen Voorgenomen eisen, onderzoek kostenoptimaliteit in nieuwe rekenmethode Gebouwfunctie Maximale energiebehoefte [kwh/m 2 ] Maximale energiegebruik [kwh/m 2 ] Woningbouw Utiliteitsbouw Scholen Zorggebouwen Minimale duurzame energie [%] 14

15 12 praktijkprojecten grondgebonden 15

16 Rekenresultaten 16

17 Fitten naar BENG 17

18 Indicatie meerkosten BENG Berekeningen door deelnemers BENG-workshop Lente-Akkoord Meerinvestering in incl. BTW ten opzichte van EPC = 0,40 Investering 1. Hoekwoning 53 / m Hoekwoning 1-laag 322 / m Geschakelde woning / m Vrijstaande woning 168 / m Tussenwoning / m Tussenwoning 63 / m Tussenwoning / m Tussenwoning / m Hoogbouw / m 2 PM 18

19 Mogelijkheden grondgebonden? Voor een tussenwoning: BB-schil? Ja, knelt bij BENG1 vaak via wtw, of triple glas HR107? Ja, knelt bij BENG3 veel PV nodig PV? Voldoende dakvlak?! alternatief hernieuwbaar WTW? Niet standaard; wel stap in BENG1 Andere woningtypen vaak minder varianten mogelijk NB Alles zonder planaanpassingen vorm, grootte, open/dicht, oriëntatie 19

20 Aandachtspunten hoogbouw Gasketel niet meer toepasbaar Percentage hernieuwbaar (BENG 3) Energiebehoefte (BENG 1) 20

21 BENG op weg naar praktijk BENG 1: Energiebehoefte Belang van ontwerp neemt toe architectuur, stedenbouw, techniek Rijwoningen: keuzevrijheid in oplossing Standaard-referentie: BENG 1 oplosbaar Knelpunt bij: Niet-standaard grondgebonden woningen patio inpandige garage ongunstige vloer/schil verhouding kavelbouw Alle appartementen (alles uit de kast) 21

22 BENG op weg naar praktijk BENG 2: Primair fossiel energiegebruik Gas alleen nog toepasbaar in laagbouw Gestapelde bouw beperkte keuze: warmtepomp-oplossing / warmtelevering / biomassa-ketel Let op energiekosten bewoner BENG 3: Hernieuwbaar PV eerste keuze voor laagbouw, warmtepomp is alternatief Appartementen: warmtepomp, (duurzaam)warmtenet of biomassa 22

23 Meer weten? Voor meer achtergrondinformatie / rekenresultaten: Onderzoeken gestapelde bouw / hoogbouw ZEN (zeer energiezuinige nieuwbouw) Voorbeelprojecten Handreiking Webinar 23

W.2.3 BENG. Bijna energie Neutrale Gebouwen in het Bouwbesluit geregeld. 12 oktober ing. P.J. (Johan) van der Graaf

W.2.3 BENG. Bijna energie Neutrale Gebouwen in het Bouwbesluit geregeld. 12 oktober ing. P.J. (Johan) van der Graaf W.2.3 BENG Bijna energie Neutrale Gebouwen in het Bouwbesluit geregeld 12 oktober 2017 ing. P.J. (Johan) van der Graaf Nieman Raadgevende Ingenieurs Programma Bijna energie Neutrale Gebouwen in het Bouwbesluit

Nadere informatie

BENG! Energieprestatie van gebouwen

BENG! Energieprestatie van gebouwen BENG! Energieprestatie van gebouwen Ing. A.F. (André) Kruithof Oktober 2018 Inhoud Ontwikkelingen energieprestatie Maatlat energieprestatie Bijna Energie Neutrale Gebouwen (BENG) Regelgeving Bepalingsmethode

Nadere informatie

Resultaten themagroep Gestapelde bouw - BENG

Resultaten themagroep Gestapelde bouw - BENG Resultaten themagroep Gestapelde bouw - BENG 3 november 2016 ing. A.F. (André) Kruithof Nieman Raadgevende Ingenieurs Programma 1. Inleiding BENG indicatoren & voorlopige eisen 2. BENG-uitkomsten praktijkprojecten

Nadere informatie

ZEN en BENG Op weg naar de praktijk

ZEN en BENG Op weg naar de praktijk ZEN en BENG Op weg naar de praktijk Ir. Harm Valk Nieman Groep Platform ZEN 21 juni 2016 BENG (hoe) is het haalbaar? BENG is de basis voor ZEN Vragen: Zijn de voorlopige eisen haalbaar? Wat zijn de knelpunten?

Nadere informatie

TVVL Eindedaglezing 21 november 2018

TVVL Eindedaglezing 21 november 2018 TVVL Eindedaglezing 21 november 2018 1 Even kort voorstellen: gbou. Wie zijn wij Waar staat gbou. voor Bouwregelgevingdeskundigen Plantoetsers Kwaliteitsborging op de bouw Opleveringsverklaring bij einde

Nadere informatie

Energie voor de toekomst I TVVL Kennisplein

Energie voor de toekomst I TVVL Kennisplein 1 2 2 1 PODIUM ENERGIE VOOR DE TOEKOMST 3 3 BENG-eisen Laatste stand en ontwikkelingen door: André Kruithof ENERGIE VOOR DE TOEKOMST TVVL KENNISPLEIN 4 2 BENG de opvolger van de EPC Bijna EnergieNeutrale

Nadere informatie

Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG)

Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG) Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG) Op weg naar bijna energieneutraal bouwen in 2020 Jean Frantzen Adviseur duurzaam bouwen Kennisevent Routekaart richting energieneutraal bouwen R c 2,5 R c 3,5 R c

Nadere informatie

ZEN en BENG Workshop onderzoeksresultaten

ZEN en BENG Workshop onderzoeksresultaten ZEN en BENG Workshop onderzoeksresultaten Ir. Harm Valk Nieman Groep Platform ZEN 21 juni 2016 12 praktijkprojecten grondgebonden 2 1 Fitten naar BENG Alle woningen zijn op BENG gebracht Combinatie van

Nadere informatie

Energieprestatie in de toekomst Verdouw Beurs 2.0

Energieprestatie in de toekomst Verdouw Beurs 2.0 Energieprestatie in de toekomst Verdouw Beurs 2.0 ing. A.F. (André) Kruithof Oktober 2015 Programma Op weg naar 2050: doelstellingen bestaande bouw & nieuwbouw BENG-indicatoren Energiezuinigheid in de

Nadere informatie

NTA Nieuw tijdperk energieprestatie. Normalisatie: De wereld op één lijn 1

NTA Nieuw tijdperk energieprestatie. Normalisatie: De wereld op één lijn 1 NTA 8800 Nieuw tijdperk energieprestatie 1 Toekomstvisie overheid 2015 1 juli 2018 2019 2020 tussenperiode 2050 50% EPC aanscherping Overheids-gebouwen Aansluitplicht aardgas BENG nieuwbouw vervalt Nieuwbouw

Nadere informatie

ZEN en BENG Nieuwe inzichten over bijna energieneutrale woningen

ZEN en BENG Nieuwe inzichten over bijna energieneutrale woningen ZEN en BENG Nieuwe inzichten over bijna energieneutrale woningen Ir. Harm Valk Nieman Groep Platform ZEN 22 maart 2016 Routekaart BENG 22-3-2016 2 BENG Drie indicatoren Lijkt op de PHPP 1. Energiebehoefte

Nadere informatie

ZEN en BENG Scenario s voor bijna energieneutrale woningen

ZEN en BENG Scenario s voor bijna energieneutrale woningen ZEN en BENG Scenario s voor bijna energieneutrale woningen Ir. Harm Valk Nieman Groep Platform ZEN 10 december 2015 Routekaart BENG 9-12-2015 2 BENG wat gaat er veranderen Bijna EnergieNeutrale Gebouwen

Nadere informatie

Kennismaking BENG Hans van Eck en Jacqueline Hooijschuur 22 november 2016

Kennismaking BENG Hans van Eck en Jacqueline Hooijschuur 22 november 2016 Kennismaking BENG Hans van Eck en Jacqueline Hooijschuur 22 november 2016 Huishoudelijke mededelingen Chatfunctie Uw vragen Pollvragen Uw mening Enquête Wat heeft u nodig Introductie Waarom BENG? Wat is

Nadere informatie

Energieprestatie. Energieprestatie van gebouwen en de rol van de installatiesector. Kees Arkesteijn (ISSO)

Energieprestatie. Energieprestatie van gebouwen en de rol van de installatiesector. Kees Arkesteijn (ISSO) Energieprestatie Energieprestatie van gebouwen en de rol van de installatiesector Kees Arkesteijn (ISSO) Programma 1. Inleiding Energieprestatie gebouwen 2. Methoden bepaling Energieprestatie 3. Wet en

Nadere informatie

BCRG. Het beoordelen van nieuwe- en innovatieve technieken voor de Energieprestaties van gebouwen. Kees Arkesteijn, secretaris CGE

BCRG. Het beoordelen van nieuwe- en innovatieve technieken voor de Energieprestaties van gebouwen. Kees Arkesteijn, secretaris CGE BCRG Het beoordelen van nieuwe- en innovatieve technieken voor de Energieprestaties van gebouwen Kees Arkesteijn, secretaris CGE Programma 1. Inleiding/Doelstelling BCRG 2. Werkwijze 3. Status Databank

Nadere informatie

nom-nieuwbouw Velve-Lindenhof in Enschede. Ontwerp: Beltman, corporatie: De Woonplaats, advies: Nieman Groep.

nom-nieuwbouw Velve-Lindenhof in Enschede. Ontwerp: Beltman, corporatie: De Woonplaats, advies: Nieman Groep. BENG VERVANGT EPC Het aantal energieneutrale gebouwen neemt toe, zowel in nieuwbouw als renovatie. En na 2020 is er geen ontkomen meer aan: (bijna) energieneutraal bouwen wordt de nieuwe wettelijke minimumeis.

Nadere informatie

Aardgasvrij en BENG gaat goed samen

Aardgasvrij en BENG gaat goed samen Aardgasvrij en BENG gaat goed samen Harm Valk / Nieman Groep Luc Bakker / Nijhuis Bouw Workshop ZEN-Aardgasvrije nieuwbouw 29 maart 2018 BENG 1 Waarde van BENG Vraagbeperking BENG 1 Samenhang BENG 2 Hernieuwbare

Nadere informatie

BENG. Bijna Energie Neutrale Gebouwen

BENG. Bijna Energie Neutrale Gebouwen BENG Bijna Energie Neutrale Gebouwen 1. Introductie 2. BENG methodiek 3. EPC versus BENG 4. Hoe kunnen we hierop inspelen? 1. BENG Introductie Introductie Nederlandse versie van de Europese wetgeving nearly

Nadere informatie

Duco Seminar 2018 Jérôme Eijsackers Peutz

Duco Seminar 2018 Jérôme Eijsackers Peutz Duco Seminar 2018 Jérôme Eijsackers Peutz 13 juni 2018 Inleiding Het zijn spannende tijden Het zijn gasloze tijden Het zijn onzekere tijden BENG Bijna EnergieNeutrale Gebouwen Drie indicatoren: 1. Energiebehoefte

Nadere informatie

Gevolgen van BENG-eisen op de gevel en het binnenklimaat 2 november 2016 Esther Gerritsen

Gevolgen van BENG-eisen op de gevel en het binnenklimaat 2 november 2016 Esther Gerritsen Gevolgen van BENG-eisen op de gevel en het binnenklimaat 2 november 2016 Esther Gerritsen Techniplan Adviseurs Installatieadviseur Advies & engineering Duurzaamheid & innovatie Realisatie & exploitatie

Nadere informatie

BENG de nieuwe energieprestatie en de kansen voor bodemenergie

BENG de nieuwe energieprestatie en de kansen voor bodemenergie BENG de nieuwe energieprestatie en de kansen voor bodemenergie Ir. Harm Valk Nieman Groep 6 12 2016 BENG: op weg naar energieneutraliteit BENG => Bijna Energie Neutrale Gebouwen = nzeb => nearly Zero Energy

Nadere informatie

Handreiking BENG. Voorlopig stappenplan berekening indicatoren Bijna Energie Neutrale Gebouwen op basis van de huidige methode NEN 7120

Handreiking BENG. Voorlopig stappenplan berekening indicatoren Bijna Energie Neutrale Gebouwen op basis van de huidige methode NEN 7120 In opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Voorlopig stappenplan berekening indicatoren Bijna Energie Neutrale Gebouwen op basis van de huidige methode NEN 7120 HANDREIKING

Nadere informatie

Nieuwbouw wordt BENG. - van EPC naar BENG - Jacqueline Hooijschuur / Klaas de Vries

Nieuwbouw wordt BENG. - van EPC naar BENG - Jacqueline Hooijschuur / Klaas de Vries Nieuwbouw wordt BENG - van EPC naar BENG - Jacqueline Hooijschuur / Klaas de Vries Vakbeurs Energie 2017 10 11 12 oktober 2017 Introductie Waarom van EPC naar BENG? Wat is BENG? Wat betekent BENG? Ervaringen

Nadere informatie

Op weg naar bijna energieneutrale gebouwen, met gezonde ventilatie

Op weg naar bijna energieneutrale gebouwen, met gezonde ventilatie Op weg naar bijna energieneutrale gebouwen, met gezonde ventilatie Themabijeenkomst De Nieuwe Standaard In Ventileren ing. G.A. (Gerton) Starink Nieman Raadgevende Ingenieurs B.V. 22-5-2015 2 1 Op weg

Nadere informatie

Op naar BENG! Wat betekent dit voor jouw corporatie?

Op naar BENG! Wat betekent dit voor jouw corporatie? Op naar BENG! Wat betekent dit voor jouw corporatie? NTA 8800 & BENG Inleiding / Aanleiding Methodiek (NTA8800) Indicatoren (BENG) Kwaliteitsborging / Opname protocol (inklap uitklap) Effecten Maatwerkadvies

Nadere informatie

BENG, de concept-eisen. inzichten, mogelijkheden en knelpunten

BENG, de concept-eisen. inzichten, mogelijkheden en knelpunten BENG, de concept-eisen inzichten, mogelijkheden en knelpunten Ir. Harm Valk Nieman Groep ZEN-Platformbijeenkomst 19 februari 2019 Hoe wordt het vanaf 2020? Aardgasvrij! Nieuwe eisen voor nieuwbouw Bouwvergunning

Nadere informatie

BENG. Update

BENG. Update BENG Update 21-12-2018 Congres EPG 2.0 d.d. 20 november 2018 Tijdens het NEN-congres op dinsdag 20 november 2018 maakte het ministerie van BZK de nieuwe concept geadviseerde BENG-eisen bekend. Ook werd

Nadere informatie

ONDERZOEK CONSEQUENTIES NTA 8800 / concept BENG-eisen

ONDERZOEK CONSEQUENTIES NTA 8800 / concept BENG-eisen ONDERZOEK CONSEQUENTIES NTA 8800 / concept BENG-eisen Samenvatting onderzoeksresultaten In t Hart van de Bouw NIEMAN RAADGEVENDE INGENIEURS ONDERZOEK CONSEQUENTIES NTA 8800 / concept BENG-eisen Samenvatting

Nadere informatie

Advies BENG eisen woningbouw. In opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Advies BENG eisen woningbouw. In opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Advies BENG eisen woningbouw In opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Advies BENG eisen woningbouw 1. Inleiding Dit advies is gebaseerd op de rapporten Kostenoptimaliteitsstudie

Nadere informatie

De weg van de energietransitie d.d VEBOA - Alphen aan den Rijn Dhr. E.J. Reemst

De weg van de energietransitie d.d VEBOA - Alphen aan den Rijn Dhr. E.J. Reemst De weg van de energietransitie d.d. 20-11-2018 - VEBOA - Alphen aan den Rijn Dhr. E.J. Reemst M3E groep (Vestigingen Rotterdam, Breda, Amsterdam ) M3E Kostenmanagement M3E Brandveiligheid consultants M3E

Nadere informatie

Energieneutraal via de Passief bouwen route

Energieneutraal via de Passief bouwen route Energieneutraal via de Passief bouwen route ing. J.J.P. (Jan Pieter) van Dalen Slotsymposium 14 september 2015 Verbouw monument Verbouw van een monument Monument als bedoeld in art. 1 onder d (Monumentenwet

Nadere informatie

ENERGIEBEHOEFTE WONINGBOUW

ENERGIEBEHOEFTE WONINGBOUW ENERGIEBEHOEFTE WONINGBOUW In t Hart van de Bouw ENERGIEBEHOEFTE WONINGBOUW Nederlandse Isolatie Industrie Postbus 8408 3503 RK UTRECHT 030-6623266 Vertegenwoordigd door: de heer ir. E. Las Nieman Raadgevende

Nadere informatie

BENG en Bodemenergie Projectervaringen utiliteitbouw. 6 november 2016 Ir. Esther Gerritsen Techniplan Adviseurs

BENG en Bodemenergie Projectervaringen utiliteitbouw. 6 november 2016 Ir. Esther Gerritsen Techniplan Adviseurs BENG en Bodemenergie Projectervaringen utiliteitbouw 6 november 2016 Ir. Esther Gerritsen Techniplan Adviseurs Techniplan Adviseurs Installatieadviseur Advies & engineering Duurzaamheid & innovatie Realisatie

Nadere informatie

Toekomstbestendig bouwen in Heerebosch fase 2 4 oktober Arthur Rijken Gemeente Gemert-Bakel Tijmen Jansen Bureau JREA

Toekomstbestendig bouwen in Heerebosch fase 2 4 oktober Arthur Rijken Gemeente Gemert-Bakel Tijmen Jansen Bureau JREA Toekomstbestendig bouwen in Heerebosch fase 2 4 oktober 2017 Arthur Rijken Gemeente Gemert-Bakel Tijmen Jansen Bureau JREA Agenda Korte terugblik 4 juli Stand van zaken programma van eisen Wensen en aanbevelingen

Nadere informatie

PLUS LEVEN. Wetgeving 2015; epc van 0,4 / Wij reeds energieneutraal in 2015 icm windenergie Wetgeving per : BENG

PLUS LEVEN. Wetgeving 2015; epc van 0,4 / Wij reeds energieneutraal in 2015 icm windenergie Wetgeving per : BENG Wie zijn wij? Wij bouwen met een visie op lange termijn. Fossiele brandstoffen raken op, grondstoffen schaars. Toekomst vraagt om integrale benadering: kijk naar gebieden en veel disciplines hierbij betrekken,

Nadere informatie

WONEN IS MEER DAN EEN DAK BOVEN JE HOOFD DUURZAAMHEID IS ONZE TOEKOMST

WONEN IS MEER DAN EEN DAK BOVEN JE HOOFD DUURZAAMHEID IS ONZE TOEKOMST WONEN IS MEER DAN EEN DAK BOVEN JE HOOFD DUURZAAMHEID IS ONZE TOEKOMST Wie staan er vanavond voor u Gerwen ZO Harry van Lieshout Roelien Thomassen voor alle administratieve zaken Rick van Lieshout (Brick

Nadere informatie

Externe warmtelevering, EMG, EPC en energielabel. BIC, 02-12-2011 Hans van Wolferen

Externe warmtelevering, EMG, EPC en energielabel. BIC, 02-12-2011 Hans van Wolferen Externe warmtelevering, EMG, EPC en energielabel BIC, 02-12-2011 Hans van Wolferen Externe warmtelevering, EPC en energielabel! Achtergrond, doelstelling! Getrapte eis! Invoering! EMG ontwikkeling! EMG

Nadere informatie

BENG en NTA. Stand van zaken

BENG en NTA. Stand van zaken BENG en NTA Stand van zaken Ir. Harm Valk Nieman Groep ZEN-Platformbijeenkomst 20 juni 2017 BENG, maar ook ZEN! Integraal benaderen comfort gebruik energie Werkgroep BENG Nieuwe projecten BENG vanaf het

Nadere informatie

Externe warmtelevering, EMG, EPC en energielabel

Externe warmtelevering, EMG, EPC en energielabel 13 oktober 2010 - Warmtenetwerk Externe warmtelevering, EMG, EPC en Hans van Wolferen Externe warmtelevering, EPC en Achtergrond, doelstelling Getrapte eis Invoering EMG ontwikkeling en inhoud 2 Huidige

Nadere informatie

BENG definitieve eisen

BENG definitieve eisen BENG definitieve eisen Ir. Harm Valk Nieman Groep ZEN-Platformbijeenkomst 18 juni 2019 1 BENG in beeld Beeld: brochure BENG Do s en Dont s / Henk Bouwmeester 2 BENG-eisen (voorhang Tweede Kamer) Definitieve

Nadere informatie

HANDREIKING BENG. Bijna Energie Neutrale Gebouwen. Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Postbus AZ ROERMOND

HANDREIKING BENG. Bijna Energie Neutrale Gebouwen. Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Postbus AZ ROERMOND HANDREIKING BENG 28 augustus 2017 Voorlopig stappenplan berekening indicatoren Bijna Energie Neutrale Gebouwen op basis van de huidige methode NEN 7120 In t Hart van de Bouw HANDREIKING BENG Bijna Energie

Nadere informatie

EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?,

EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?, EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?, ir. F.W. (Freek) den Dulk Nieuwe eis per 1 januari 2006 EPC 0,8 Herziening norm: NEN 5128:2004 Energieprestatie van woonfuncties en

Nadere informatie

Is bodemenergie (B)ENG? Rik Molenaar 17 april 2018 Esther Gerritsen 18 april 2018

Is bodemenergie (B)ENG? Rik Molenaar 17 april 2018 Esther Gerritsen 18 april 2018 Is bodemenergie (B)ENG? Rik Molenaar 17 april 2018 Esther Gerritsen 18 april 2018 Even voorstellen Techniplan Adviseurs bv Installatieadvies (projecten) Energie & Milieu (studies) Rik Molenaar Adviseur

Nadere informatie

ONTWERP WORDT (WEER) BELANGRIJK

ONTWERP WORDT (WEER) BELANGRIJK 22 2 2016 BOUWFYSICA WWW.NVBV.ORG ONTWERP WORDT (WEER) BELANGRIJK INZICHT IN DE CONSEQUENTIES VAN DE EISEN AAN BIJNA ENERGIE NEUTRALE GEBOUWEN (BENG) VOOR WONINGBOUW De eis aan het maximale gebouwgebonden

Nadere informatie

BENG, ZEN en/of NOM? Wie ben je?

BENG, ZEN en/of NOM? Wie ben je? BENG, ZEN en/of NOM? Wie ben je? Harm Valk Simon Verduijn Nieman Groep Stroomversnelling / Endule Samenwerkingsdag Stroomversnelling / ZEN-Platform 12 oktober 2017 BENG = Bijna EnergieNeutraal Gebouw Nieuw

Nadere informatie

Woningen met EPC ( 0,8

Woningen met EPC ( 0,8 Een initiatief van in samenwerking met 1 Woningen met EPC ( 0,8 Toelichting wijzigingen en bouwkundige aandachtspunten en duurzame energie - ontwerp- en adviesbureau BNA ir. F.W. den Dulk (Freek) 2 1 Onderwerpen

Nadere informatie

BENG in de praktijk. .. en hoe doe je dat gasloos?

BENG in de praktijk. .. en hoe doe je dat gasloos? BENG in de praktijk.. en hoe doe je dat gasloos? Ir. Harm Valk Nieman Groep Dag van de Projectontwikkeling 18 mei 2017 BENG = Bijna EnergieNeutraal Gebouw Nieuw wettelijk minimum vanaf 31-12-2020 Opvolger

Nadere informatie

Update Nieuw stelsel energieprestaties 2020

Update Nieuw stelsel energieprestaties 2020 Update Nieuw stelsel energieprestaties 2020 Ons kenmerk 18112(HM)notitie update Op 1 januari 2020 gaat een nieuw stelsel in rondom de energieprestatie van gebouwen. Deze notitie beschrijft: 1 1 Waarom

Nadere informatie

Betere energieprestaties met Nuon Stadswarmte. Kansen voor woningcorporaties, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars

Betere energieprestaties met Nuon Stadswarmte. Kansen voor woningcorporaties, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars Betere energieprestaties met Nuon Stadswarmte Kansen voor woningcorporaties, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars Betere energieprestaties met stadswarmte Bestaande woningen, nieuwbouwwoningen en

Nadere informatie

Welke veranderingen op het gebied van wet en regelgeving komen er op u af?

Welke veranderingen op het gebied van wet en regelgeving komen er op u af? Welke veranderingen op het gebied van wet en regelgeving komen er op u af? Impact Klimaatakkoord op de retailer Dutch Green Building Week 24 september 2018, RVO Den Haag Ed Blankestijn Stand van zaken

Nadere informatie

Praktijkvragen over BENG

Praktijkvragen over BENG Themagroep Analyse ZEN-projecten - augustus 2017 Praktijkvragen over BENG Bij Lente-akkoord/ZEN worden steeds meer projecten ingediend die (bijna) voldoen aan de voorgenomen BENG-eisen. Wat kunnen we van

Nadere informatie

Energie-efficiënt ontwerpen met BENG. Een waaier van mogelijkheden

Energie-efficiënt ontwerpen met BENG. Een waaier van mogelijkheden Energie-efficiënt ontwerpen met BENG Een waaier van mogelijkheden Whitepaper DGMR Raadgevende Ingenieurs december 2017 Introductie Steeds vaker komt de term BENG voorbij. Aangejaagd door de regelgeving

Nadere informatie

Voor onafhankelijke informatie en advies over:

Voor onafhankelijke informatie en advies over: Raoul Santibanez Voor onafhankelijke informatie en advies over: Energie besparen en energie opwekken Luchtkwaliteit in huis Comfortverbetering in huis Levensloopbestendig wonen Klimaat adaptief wonen Subsidies,

Nadere informatie

INNAX Gebouw & Omgeving

INNAX Gebouw & Omgeving INNAX Gebouw & Omgeving Gebouwverduurzamer van A tot Z Pieter Klep, 26 oktober 2017 Waarom energietransitie? Belangrijke ontwikkelingen Regeerakkoord (Rutte II) energieneutraal 2050 Klimaatakkoord Parijs

Nadere informatie

Inhoud. Achtergrond Begrippen en definities Facts and figures. Uitdagingen richting energieneutraal

Inhoud. Achtergrond Begrippen en definities Facts and figures. Uitdagingen richting energieneutraal Inhoud Achtergrond Begrippen en definities Facts and figures Woningen nieuw en renovatie utiliteit: scholen en kantoren als voorbeeld Uitdagingen richting energieneutraal RVO en energieneutrale gebouwen

Nadere informatie

Voorgenomen Eisen Bijna Energie Neutrale Gebouwen. Ronald Schillemans Sunday

Voorgenomen Eisen Bijna Energie Neutrale Gebouwen. Ronald Schillemans Sunday Voorgenomen Eisen Bijna Energie Neutrale Gebouwen Ronald Schillemans Sunday Inhoudsopgave Achtergrond Voorgenomen Eisen Voorbeelden Positionering Zon opties Achtergrond (1) Richtlijnen energieprestatie

Nadere informatie

System integrator. ing. Ad van der Aa Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV

System integrator. ing. Ad van der Aa Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV System integrator ing. Ad van der Aa Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV Huidige praktijk Gezond EPC DuBo A a n n e m e r Afgifte (St. LTV) Installateur Warmteverlies en koellast Regeltechniek Warmtepompen

Nadere informatie

(Bijna) een jaar Rutte III

(Bijna) een jaar Rutte III (Bijna) een jaar Rutte III Najaarbijeenkomst Zuid Gilze Co Koning Directeur Beleid Datum: 23 oktober 2018 Onderwerpen Financiering Huurcommissie WOZ beschikking Box 3 WWS Verduurzaming Financiering Huurcommissie

Nadere informatie

ENERGIE 0 IN DE PRAKTIJK KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN

ENERGIE 0 IN DE PRAKTIJK KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN ENERGIE 0 IN DE PRAKTIJK KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN Wim van den Bogerd HOGERE DOEL Woonwijken met gezonde, energiezuinige en kwalitatief hoogstaande woningen waar het fantastisch wonen is! PROGRAMMA

Nadere informatie

Branchevereniging voor particuliere beleggers in vastgoed. Welkom op de Najaarsbijeenkomst van de afdeling West-Zuid

Branchevereniging voor particuliere beleggers in vastgoed. Welkom op de Najaarsbijeenkomst van de afdeling West-Zuid Welkom op de Najaarsbijeenkomst van de afdeling West-Zuid Datum: 17 december 2018 Sieb Zeilstra Voorzitter Afdeling West-Zuid Datum: 17 december 2018 Bert van Dorp Bouwfysicus Datum: 17 december 2018 Co

Nadere informatie

Voorbeeldexamen Energieprestatiecertificaat

Voorbeeldexamen Energieprestatiecertificaat Voorbeeldexamen Energieprestatiecertificaat Onderdeel Casus ingevuld opnameformulier. Algemene projectgegevens Projectnaam: Woning Jansen Kenmerk: Adres: Guido Gezellelaan Huisnummer: 00 Postcode: 2624

Nadere informatie

Verduurzamen van de gebouwde omgeving. Actuele ontwikkelingen op het gebied van verduurzamen gebouwde omgeving

Verduurzamen van de gebouwde omgeving. Actuele ontwikkelingen op het gebied van verduurzamen gebouwde omgeving Verduurzamen van de gebouwde omgeving Actuele ontwikkelingen op het gebied van verduurzamen gebouwde omgeving Voorstellen: Ir. Esther Gerritsen Adviseur duurzame gebouwinstallaties team coördinator energie

Nadere informatie

Grip op je energieprestaties -wat doet de NZEB-tool?

Grip op je energieprestaties -wat doet de NZEB-tool? Grip op je energieprestaties -wat doet de NZEB-tool? Masterclass door Clarence Rose, DNA in de Bouw / Azimut Bouwbureau en Carl-peter Goossen, DNA in de Bouw / BouwNext 2 Masterclass Introductie NZEB-tool

Nadere informatie

Voorbeeldexamen Energieprestatiecertificaat

Voorbeeldexamen Energieprestatiecertificaat Voorbeeldexamen Energieprestatiecertificaat Onderdeel 2 Voorbeeldopdracht Examendatum: Naam kandidaat: Soort en nummer legitimatiebewijs: Lees zorgvuldig onderstaande informatie Dit examen bestaat uit

Nadere informatie

Wat moet de CV installateur met PV PV heeft de toekomst. Door: Richard Ogink

Wat moet de CV installateur met PV PV heeft de toekomst. Door: Richard Ogink Wat moet de CV installateur met PV PV heeft de toekomst Door: Richard Ogink Wat moet de CV installateur met PV Indeling presentatie 1. Zon als duurzame energiebron 2. Wetgeving 3. PV in de praktijk 4.

Nadere informatie

Gezondheid en Energie in 2020: toekomstperspectief?

Gezondheid en Energie in 2020: toekomstperspectief? Gezondheid en Energie in 2020: toekomstperspectief? ir. Marc M.F. Ammerlaan Werkgroepslid Werkgroep gezondheid & energiezuinigheid Houdt zich bezig met gezond binnenklimaat in gebouwen én energiezuinigheid

Nadere informatie

Het kan minder! ing. P. Hameetman

Het kan minder! ing. P. Hameetman Het kan minder! ing. P. Hameetman manager innovatie BAM Vastgoed bv Inleiding Afbakening: Presentatie is toegespitst op woningbouw Verdieping van technische mogelijkheden 2 Klimaatakkoord Gemeenten en

Nadere informatie

Duurzaam Bouwloket. Voor onafhankelijke informatie en advies over:

Duurzaam Bouwloket. Voor onafhankelijke informatie en advies over: Duurzaam Bouwloket Voor onafhankelijke informatie en advies over: Duurzaam (ver)bouwen Energie besparen Zelf duurzame energie opwekken Duurzame financiering Subsidies ~45% Energielabel D of lager Een gemiddeld

Nadere informatie

ZEN platformbijeenkomst 20 juni Twitter:

ZEN platformbijeenkomst 20 juni Twitter: ZEN platformbijeenkomst 20 juni 2017 Twitter: #ZEN17 @LenteAkkoord Programma 13.15 uur Harm Valk (Nieman RI) 13.35 uur Carl peter Goossen (BouwNext) 13.55 uur Vier pitches en intermezzo 14.15 uur Deelsessies

Nadere informatie

Opnameformulier woningen voor EP-certificaat

Opnameformulier woningen voor EP-certificaat Opnameformulier woningen voor EP-certificaat Hieronder worden de opnameformulieren gegeven die een EPA-adviseur nodig heeft om een opname van de woning op papier te kunnen verrichten. Om het opnameformulier

Nadere informatie

EPC concepten 0,4. Trias Energetica...2 EPC 0,4 concepten - Vrijstaande woning...3 EPC 0,4 concepten - Geschakelde woning...4.

EPC concepten 0,4. Trias Energetica...2 EPC 0,4 concepten - Vrijstaande woning...3 EPC 0,4 concepten - Geschakelde woning...4. etaalbare kwaliteit! EPC en 0,4 14 1,4 1,2 1,0 0,8 0,6 0,4 1996 1998 2000 2006 2011 2015 Inhoudsopgave: Trias Energetica...2 EPC 0,4 en - Vrijstaande woning...3 EPC 0,4 en - Geschakelde woning...4 EPC

Nadere informatie

Schilindex. Kansen voor energiebesparing met de gebouwschilindicator in de nieuwe NEN 5128 en EPG. Gerrit Jan Kuiper NII

Schilindex. Kansen voor energiebesparing met de gebouwschilindicator in de nieuwe NEN 5128 en EPG. Gerrit Jan Kuiper NII Nederlandse Schilindex Kansen voor energiebesparing met de gebouwschilindicator in de nieuwe NEN 5128 en EPG Gerrit Jan Kuiper 1 Nederlandse Een goede schil is het halve werk 2 Schilindex = logisch denken

Nadere informatie

Energielabel en Bodemenergie

Energielabel en Bodemenergie Energielabel en Bodemenergie 10 oktober 2017 Gebruikersoverleg bodemenergie Silvia van den Heijkant Sweegers en de Bruijn Adviseur duurzaamheid SweBru Ingenieursbureau voor binnenklimaat en technische

Nadere informatie

Bij het opstellen van deze notitie zijn de volgende relevante documenten als uitgangspunten gehanteerd:

Bij het opstellen van deze notitie zijn de volgende relevante documenten als uitgangspunten gehanteerd: Project: Brede School Rijswijk Projectnr.: 6.053 Datum: 20 februari 2017 Betreft: Startnotitie Duurzaamheid en Installatieconcept 1. UITGANGSPUNTEN Bij het opstellen van deze notitie zijn de volgende relevante

Nadere informatie

Energieprestatie van gebouwen

Energieprestatie van gebouwen Energieprestatie van gebouwen Caleffi Academy Pieter Nuiten Maart 2014 Planadvies W/E adviseurs Een betrouwbare partner in duurzaam vastgoed www.w- e.nl! Voor opdrachtgevers met ambi8e! 25 medewerkers!

Nadere informatie

BENG Handreiking. Voor overheidsgebouwen in de periode van 1 januari 2019 t/m 31 december 2019 (Versie 28 augustus 2017)

BENG Handreiking. Voor overheidsgebouwen in de periode van 1 januari 2019 t/m 31 december 2019 (Versie 28 augustus 2017) BENG Handreiking Voor overheidsgebouwen in de periode van 1 januari 2019 t/m 31 december 2019 (Versie 28 augustus 2017) In opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties HANDREIKING

Nadere informatie

NVN 7125 Berekenen energiebesparende gebiedsmaatregelen als onderdeel van de EPC-eis

NVN 7125 Berekenen energiebesparende gebiedsmaatregelen als onderdeel van de EPC-eis NVN 7125 Berekenen energiebesparende gebiedsmaatregelen als onderdeel van de EPC-eis 11 oktober 2011 Bert Elkhuizen Cofely Energy Solutions Definities NEN 7120: nieuwe norm voor het bepalen van de energieprestatie

Nadere informatie

Informatieavond. Kaveluitgifte Salland II te Raalte fase 3

Informatieavond. Kaveluitgifte Salland II te Raalte fase 3 Informatieavond Kaveluitgifte Salland II te Raalte fase 3 Raalte, 19 februari 2018 Programma Welkom door Wethouder Wagenmans Woningbouwplan Salland II Duurzaamheid Stappenplan uitgifte vrije kavels Vrije

Nadere informatie

Branchevereniging voor particuliere beleggers in vastgoed. Welkom op de Najaarbijeenkomst van de afdeling Zuid locatie Urmond

Branchevereniging voor particuliere beleggers in vastgoed. Welkom op de Najaarbijeenkomst van de afdeling Zuid locatie Urmond Welkom op de Najaarbijeenkomst van de afdeling Zuid locatie Urmond Datum: 30 oktober 2018 Jan van den Heuvel Voorzitter Afdeling Zuid Datum: 30 oktober 2018 Jan Kamminga Voorzitter Vastgoed Belang Datum:

Nadere informatie

Twijfels over infraroodverwarming Lente-akkoord Zeer Energiezuinige Nieuwbouw i.s.m. DWA

Twijfels over infraroodverwarming Lente-akkoord Zeer Energiezuinige Nieuwbouw i.s.m. DWA Twijfels over infraroodverwarming Lente-akkoord Zeer Energiezuinige Nieuwbouw i.s.m. DWA 12 september 2018 Twijfels over infraroodverwarming Verwarming met infrarood stralingspanelen wordt nogal eens aangeprezen

Nadere informatie

Het isoleren van de spouwmuur

Het isoleren van de spouwmuur Het isoleren van de spouwmuur De spouwmuur is oorspronkelijk bedacht om vocht van buiten het gebouw te weren. Een enkelvoudige massieve muur is vaak niet geheel waterdicht, waardoor deze aan de binnenzijde

Nadere informatie

ELKE VORM VAN FRAUDE ZAL ONMIDDELLIJKE UITSLUITING VAN HET EXAMEN TOT GEVOLG HEBBEN. Dit boekje pas openen als daarvoor toestemming wordt gegeven.

ELKE VORM VAN FRAUDE ZAL ONMIDDELLIJKE UITSLUITING VAN HET EXAMEN TOT GEVOLG HEBBEN. Dit boekje pas openen als daarvoor toestemming wordt gegeven. Voorbeeldexamen Energieprestatiecertificaat Examendatum: Naam kandidaat: Soort en nummer legitimatiebewijs: Gebruikte software: Onderdeel 2 Lees zorgvuldig onderstaande informatie Dit examen bestaat uit

Nadere informatie

10 extra duurzame woningen, Ranastraat

10 extra duurzame woningen, Ranastraat 10 extra duurzame woningen, Ranastraat Agenda Voorstellen Gemeente Zuidhorn Zuidhorn en De Oostergast Ranastraat EPC 0,0 en NOM Klimaatgarant Woningtypen Verkoopprocedure Vragen Even voorstellen.. Luit

Nadere informatie

Marsaki: Het projectmanagementbureau van de woningcorporaties en voor IEDEREEN! Onze aandeelhouders: RWS partner in wonen. L escaut woonservice

Marsaki: Het projectmanagementbureau van de woningcorporaties en voor IEDEREEN! Onze aandeelhouders: RWS partner in wonen. L escaut woonservice Marsaki: Het projectmanagementbureau van de woningcorporaties en voor IEDEREEN! Onze aandeelhouders: RWS partner in wonen L escaut woonservice Woonburg Zeeuwland 1 De Wooneco-alliantie 2 Minder dan een

Nadere informatie

WELKOM Doorpakken met aardgasvrije wijken Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht. 7. De juiste match

WELKOM Doorpakken met aardgasvrije wijken Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht. 7. De juiste match WELKOM Doorpakken met aardgasvrije wijken Donderdag 6 december, Jaarbeurs Utrecht 7. De juiste match De juiste match De juiste match tussen warmtebron en bouwfysische en installatietechnische aspecten

Nadere informatie

Duurzaam Bouwloket. Voor onafhankelijke informatie en advies over:

Duurzaam Bouwloket. Voor onafhankelijke informatie en advies over: Duurzaam Bouwloket Voor onafhankelijke informatie en advies over: Duurzaam (ver)bouwen Energie besparen Zelf duurzame energie opwekken Subsidies en regelingen ~38% Energielabel D of lager Anticiperen op

Nadere informatie

Op weg naar klimaatneutraal bouwen

Op weg naar klimaatneutraal bouwen Op weg naar klimaatneutraal bouwen Waarom klimaatneutraal bouwen? Klimaatneutraal bouwen Klimaatneutraal bouwen Energieneutraal bouwen CO 2 neutraal bouwen Regelgeving en initiatieven EPBD EPC en Energielabel

Nadere informatie

BENG GESTAPELDE BOUW. Samenvatting onderzoeksresultaten. Lente-akkoord Postbus AP Voorburg. Vertegenwoordigd door: Mevrouw ir. C.

BENG GESTAPELDE BOUW. Samenvatting onderzoeksresultaten. Lente-akkoord Postbus AP Voorburg. Vertegenwoordigd door: Mevrouw ir. C. BENG GESTAPELDE BOUW Samenvatting onderzoeksresultaten In t Hart van de Bouw BENG GESTAPELDE BOUW Samenvatting onderzoeksresultaten Lente-akkoord Postbus 620 2270 AP Voorburg Vertegenwoordigd door: Mevrouw

Nadere informatie

Opnameformulier Energielabel woningen 1. Algemene projectgegevens

Opnameformulier Energielabel woningen 1. Algemene projectgegevens Opnameformulier Energielabel woningen 1. Algemene projectgegevens Projectnaam: Kenmerk: Adres: Postcode: Klantnaam: Contactpersoon: Datum woning bezoek: 3817PR-45 Hobbemastraat 3817 PR Plaats: Amersfoort

Nadere informatie

Omschrijving. EPC 0-woning Leek, Groningen, Projectsamenvatting

Omschrijving. EPC 0-woning Leek, Groningen, Projectsamenvatting EPC 0-woning Leek, Groningen, 2009 Omschrijving Deze demonstratiewoning voor duurzaam, energieneutraal en levensloopbestendig bouwen met zijn EPC = 0, gebruik van zonne-energie en aardwarmte en gebruik

Nadere informatie

Warmtepompen & aardgasvrije nieuwbouw

Warmtepompen & aardgasvrije nieuwbouw Warmtepompen & aardgasvrije nieuwbouw Door Willem Hooijkaas Voorzitter Nederlands Platform Warmtepompen Platform Warmtepompen Stuurgroep Stuurgroep Aandachtspunten presentatie: Duurzaam & Gasloos (bouwkundige)

Nadere informatie

Aardgasloos wonen! de ENERGIEVAKMAN wil u graag helpen bij uw zoektocht. Programma: Presentatie in Trefpunt Heeten -- 4 oktober

Aardgasloos wonen! de ENERGIEVAKMAN wil u graag helpen bij uw zoektocht. Programma: Presentatie in Trefpunt Heeten -- 4 oktober Aardgasloos wonen! de ENERGIEVAKMAN wil u graag helpen bij uw zoektocht Presentatie in Trefpunt Heeten -- 4 oktober 2018 -- Programma: Even voorstellen Begrippen BENG (2020) Schil Ventileren Anders verwarmen

Nadere informatie

Aardgasvrije nieuwbouw. Zen Congres 29 maart 2018 Utrecht

Aardgasvrije nieuwbouw. Zen Congres 29 maart 2018 Utrecht Aardgasvrije nieuwbouw Zen Congres 29 maart 2018 Utrecht Even voorstellen oprichting in 1995 (23 jaar), vestiging in Delft (60 medewerkers) ontwikkeling, productie, verkoop, projectleiding, servicedienst

Nadere informatie

Passief Bouwen in de praktijk

Passief Bouwen in de praktijk Passief Bouwen in de praktijk Velve-Lindenhof: van idee tot realisatie ir. H.J.J. (Harm) Valk / ing. A.F. (André) Kruithof adviseur Energie & Duurzaamheid Programma Projectomschrijving Ontwerpvisie Bouwfysische

Nadere informatie

Stand van zaken Stadswarmte in Utrecht

Stand van zaken Stadswarmte in Utrecht Stand van zaken Stadswarmte in Utrecht Stan de Ranitz Jaarbijeenkomst Warmtenetwerk 12 mei 2016 Inhoud presentatie 1. Stadswarmte Utrecht 2. Het equivalent opwek rendement (EOR) in Utrecht 3. Verdere verduurzaming

Nadere informatie

Stadsverwarming Utrecht. Effect op de EPC van woningen als gevolg van het niet meer toepassen van de kwaliteitsverklaring Eneco

Stadsverwarming Utrecht. Effect op de EPC van woningen als gevolg van het niet meer toepassen van de kwaliteitsverklaring Eneco Stadsverwarming Utrecht Effect op de EPC van woningen als gevolg van het niet meer toepassen van de kwaliteitsverklaring Eneco Status definitief Versie 002 Rapport E.2016.0201.00.R001 Datum 31 augustus

Nadere informatie

Passief Bouwen: waarom en hoe?

Passief Bouwen: waarom en hoe? Passief Bouwen: waarom en hoe? Ontwerpen en bouwen vanuit een visie ir. H.J.J. (Harm) Valk senior adviseur Energie & Duurzaamheid Passief Bouwen Kenmerken o hoogwaardige thermische schil o goed comfort

Nadere informatie

NTA Wat verandert er inhoudelijk voor de EPA-adviseur?

NTA Wat verandert er inhoudelijk voor de EPA-adviseur? NTA 8800 Wat verandert er inhoudelijk voor de EPA-adviseur? Veranderingen Rekenmodel Formulestructuur NTA 8800 Softwarepakketten Opnameprotocol ISSO 82.1 woningbouw ISSO 75.1 utiliteitsbouw Certificering

Nadere informatie

Verduurzaming Woningvoorraad. Agenda. Technisch Project Adviseur. Hans Wiessner, Lucht/water warmtepomp, ideaal voor renovatie en nieuwbouw

Verduurzaming Woningvoorraad. Agenda. Technisch Project Adviseur. Hans Wiessner, Lucht/water warmtepomp, ideaal voor renovatie en nieuwbouw Verduurzaming Woningvoorraad Lucht/water warmtepomp, ideaal voor renovatie en nieuwbouw Hans Wiessner, Technisch Project Adviseur Agenda Energielabel woningbouw anno 2015 Energieverbruik terugdringen in

Nadere informatie

EPV IN GESTAPELDE BOUW KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN

EPV IN GESTAPELDE BOUW KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN EPV IN GESTAPELDE BOUW KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN Wim van den Bogerd EERST NOM PROJECT 2013 RIJSWIJK Woonwijken met gezonde, energiezuinige en kwalitatief hoogstaande woningen waar het fantastisch

Nadere informatie