Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Vrije Basisschool - De Wilg te BILZEN

Transcriptie

1 Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan BRUSSEL Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Vrije Basisschool - De Wilg te BILZEN Hoofdstructuur basisonderwijs Instellingsnummer Instelling Vrije Basisschool - De Wilg Directeur Sandrine NACHTERGAELE Adres Schoolstraat BILZEN Telefoon Fax directie@schoolschoonbeek.be Website Bestuur van de instelling Adres Scholengemeenschap Adres CLB Adres Dagen van het opvolgingsbezoek Einddatum van het opvolgingsbezoek Datum bespreking verslag met de instelling Samenstelling inspectieteam Inspecteur-verslaggever Teamleden Deskundige(n) behorend tot de administratie Externe deskundige(n) Kath. Ond. Dek. Bilzen Schoolstraat BILZEN KODB vzw Schoolstraat BILZEN Vrij CLB Zuid - Limburg Dirikenlaan TONGEREN Erik KORTLEVEN Ann SCHELFHOUT NIHIL NIHIL OV bao Vrije Basisschool - De Wilg te BILZEN (Schooljaar ) 1

2 INHOUDSTAFEL INLEIDING HISTORIEK TE REMEDIEREN TEKORT(EN) ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD? Kleuteronderwijs: wereldoriëntatie Lager onderwijs: wereldoriëntatie ADVIES EN REGELING VOOR VERVOLG OV bao Vrije Basisschool - De Wilg te BILZEN (Schooljaar )

3 INLEIDING Dit verslag is het resultaat van de opvolgingsdoorlichting van de school door de onderwijsinspectie van de Vlaamse Gemeenschap. Het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 geeft haar de opdracht hiertoe. Als de school bij een doorlichting een beperkt gunstig advies kreeg, volgt na de periode, vermeld in het advies, een opvolgingsdoorlichting. Tijdens een opvolgingsdoorlichting gaat de onderwijsinspectie na of de bij de voorgaande doorlichting vastgestelde tekortkomingen voldoende werden geremedieerd. Het referentiekader dat de onderwijsinspectie gebruikt bij een (opvolgings)doorlichting is opgebouwd rond de componenten context, input, proces en output: context: de omgevingskenmerken en de kenmerken van administratieve, materiële, bestuurlijke en juridische aard die de school karakteriseren input: kenmerken van het personeel en van de leerlingen of cursisten van de school proces: initiatieven die de school neemt om output te realiseren, rekening houdend met haar context en input output: de resultaten die de school met haar leerlingen of cursisten bereikt. Meer info over het CIPO-referentiekader vindt u op Tijdens het opvolgingsbezoek verzamelt het inspectieteam bijkomende informatie via observaties, gesprekken en analyse van documenten. De opvolgingsdoorlichting resulteert in een opvolgingsverslag dat bestaat uit een concluderend gedeelte en een advies. Het concluderende gedeelte omvat de conclusies van de opvolging. Het opvolgingsverslag eindigt met een advies dat betrekking heeft op alle of op afzonderlijke structuuronderdelen van de school. De onderwijsinspectie kan twee adviezen uitbrengen: een gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de verdere erkenning van de school of van structuuronderdelen. een ongunstig advies: het inspectieteam adviseert om de procedure tot intrekking van de erkenning van de school of van structuuronderdelen op te starten. Bij een ongunstig advies beoordeelt de onderwijsinspectie bovendien of de school de vastgestelde tekorten zelfstandig kan wegwerken. Binnen een termijn van dertig kalenderdagen na ontvangst van het definitieve opvolgingsverslag informeert de directeur van de school de ouders en leerlingen over de mogelijkheid tot inzage. Binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst moet de directeur van de school het verslag volledig bespreken tijdens een personeelsvergadering. Het bestuur van de school of zijn gemandateerde tekent het verslag voor gezien. Het bestuur stuurt het binnen dertig kalenderdagen na ontvangst terug naar de onderwijsinspectie en maakt eventueel melding van zijn opmerkingen. De school mag het verslag niet gebruiken voor publicitaire doeleinden. Meer informatie? en OV bao Vrije Basisschool - De Wilg te BILZEN (Schooljaar ) 3

4 1 HISTORIEK Het vorige doorlichtingsbezoek vond plaats van tot en werd afgesloten met een beperkt gunstig advies. Vanaf moet de school kunnen aantonen dat tekort(en) die aan de basis lagen van dit advies, in voldoende mate werden geremedieerd. Dit verslag beschrijft in welke mate de school daarin is geslaagd. 2 TE REMEDIEREN TEKORT(EN) Kleuteronderwijs - Leergebieden wereldoriëntatie Lager onderwijs - Leergebieden wereldoriëntatie 3 ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD? 3.1 Kleuteronderwijs: wereldoriëntatie Voldoet De kleuterafdeling werkte het tekort voor wereldoriëntatie weg. De planmatige en gefaseerde aanpak waarbij de verkenning en het gebruik van het leerplan centraal stonden/staan, garandeert een doelgerichte benadering en een volledig, breed en evenwichtig aanbod. Het team stelt vooral effecten vast op het vlak van de interesses en de betrokkenheid van de kleuters. Curriculum Onderwijsaanbod Referentiekader Planning Evenwichtig en volledig Samenhang Brede harmonische vorming Actief leren De kleuteronderwijzeressen gebruiken het leerplan wereldoriëntatie (WO) als een prioritair instrument bij het plannen en het uitwerken van hun thema s. Daarnaast blijft een koepeleigen bronnenboek inspirerend om onder meer activiteiten concreet uit te werken. In een planningsdocument noteren de kleuteronderwijzeressen welke bestaansdimensies binnen de thema s op jaarbasis aan bod komen. Ze gebruiken dat overzicht om een volledig en evenwichtig aanbod in hun klas te garanderen. De directeur wil dit document aan het einde van het schooljaar ook gebruiken als een bewakingsmiddel op afdelingsniveau. De thematische aanpak, eigen aan de kleuterafdeling, verzekert in sterke mate de horizontale samenhang. De kleuteronderwijzeressen werkten inmiddels vier gezamenlijke thema s uit waarbij zij aandacht besteedden aan continuïteit, gradatie en coherentie. Daarbij groeit de aandacht om ook een vloeiende overgang van de kleuter naar de lagere afdeling te bewerkstelligen. Het frequente en kwaliteitsvolle overleg faciliteert die aanpak. Meer nog dan voorheen zetten de kleuteronderwijzeressen in op zintuigengerelateerd WO-onderwijs. Er zijn vaak leeruitstappen en experts komen in de klas. Daarnaast zijn de interesse en het initiatief van de kleuters uitgangspunt om betekenisvolle thema s of betrokkenheidsverhogende activiteiten te voorzien. Die zetten de kinderen aan om actief te participeren aan het onderwijsleerproces. Materieel beheer Uitrusting De kleuteronderwijzeressen weten de schoolomgeving goed te benutten binnen hun WO-onderwijs. Onder meer de schooltuin, het dieren- en het verkeerspark 4 OV bao Vrije Basisschool - De Wilg te BILZEN (Schooljaar )

5 Ontwikkelingsmaterialen en de 'levende hoekjes' in de klassen ondersteunen een doelgerichte WOwerking. Alle kleuteronderwijzeressen kunnen beschikken over voldoende en uitdagend materiaal. Het lopende thema is zichtbaar aan de wanden en verrijkt de klasinrichting. Hoeken worden geregeld ingekleed met attributen en verwijzingen naar het actuele thema. Evaluatie Evaluatiepraktijk Evenwichtig en representatief Kindvolgsysteem Gericht op bijsturing Begeleiding Leerbegeleiding Beeldvorming Zorg Vanuit de meer doelgerichte aanpak hebben de kleuteronderwijzeressen impliciete aandacht voor de kennis, de vaardigheden en de attitudes van de kleuters. Meestal ad hoc en vanuit de eigen deskundigheid sturen de kleuteronderwijzeressen voor dit leergebied ontwikkelings- en leerprocessen bij. Ze stellen vast dat de doelgerichtere aanpak van het WO-onderwijs bij de kleuters meer betrokkenheid en dynamiek genereert. Vanuit meer doelgerichte observaties zijn de kleuteronderwijzeressen ervan overtuigd dat een herziening van het kindvolgsysteem zich opdringt. De leerkrachten kijken gerichter naar interessesporen bij de kinderen. Door daarop in te spelen, verhoogt de betrokkenheid van de kinderen, wat een elementaire en preventieve basiszorg onderbouwt. 3.2 Lager onderwijs: wereldoriëntatie Voldoet De lagere afdeling werkte op een gefaseerde wijze het tekort weg en slaagt erin om met de leerlingen de eindtermen te bereiken. Het gebruik van het leerplan als richtinggevend instrument verzekert een doelgerichte, volledige, evenwichtige en graduele uitwerking. De verkenning van het leerplan zet ook aan tot een bredere kijk op evalueren, wat de validiteit en de betrouwbaarheid van de effectenmeting verhoogt. Curriculum Onderwijsaanbod Referentiekader Planning Evenwichtig en volledig Samenhang Brede harmonische vorming Actief leren De leerkrachten gebruiken het leerplan als een sterk richtinggevend instrument bij de opmaak van het WO-aanbod. Van elk leerjaar screende de respectieve leerkracht de hoofddoelen voor wereldoriëntatie. Die vormen mee de basis om de doelen van het gebruikte onderwijsleerpakket te bekijken in het kader van onder- of overaanbod. Dat gebeurt erg doordacht en consciëntieus met aandacht voor bijsturing waar nodig. Het gebruik van het leerplan en het leerpakket sturen de verticale samenhang. De leerkrachten concretiseerden inmiddels een leerlijn voor tijd en ruimte waardoor ze weten welke onderwerpen waar aan bod komen. Geregeld zoeken de leraren naar samenhang met andere leergebieden. Zeker de extra murosactiviteiten en de projecten bieden veel kansen om leergebiedoverschrijdend te werken. Om na te gaan of het aanbod dekkend en evenwichtig is, verzamelt de directeur de respectieve klasscreenings met de doelenlijst, aangereikt door de leerkrachten. Zij stuurt hiermee de volledigheid van het aanbod en attendeert de teamleden op mogelijke hiaten of overlap. De leerkrachten verwijzen naar tal van leeruitstappen in de onmiddellijke en verdere omgeving en het inhalen van experts in de klas die hun WO-onderricht verbreden. OV bao Vrije Basisschool - De Wilg te BILZEN (Schooljaar ) 5

6 Materieel beheer Uitrusting Leermiddelen Evaluatie Evaluatiepraktijk Evenwichtig en representatief Leerlingvolgsysteem Gericht op bijsturing Begeleiding Leerbegeleiding Beeldvorming Zorg De leerlingen krijgen veel kansen om te experimenteren en te exploreren. Leerlingen aanspreken op hun vaardigheden verhoogt dan weer de betrokkenheid en de leerintensiteit. De wekelijkse verkeerslessen zijn daar onder meer een voorbeeld van. De leerkrachten zoeken meer en meer naar betekenisvolle activiteiten en organiseren onder meer frequent partner- en/of groepswerk. De school werkt momenteel een omgevingsboek uit waarbij er voor elke bestaansdimensie naar exploratiemogelijkheden wordt gezocht. Zeker de eigen schoolomgeving met de schooltuin, het dieren- en verkeerspark bieden al veel kansen voor die doelgerichte WO-werking. In de klassen is er voldoende en uitdagend materiaal aanwezig. Het lopende thema is meestal zichtbaar in de klasinrichting en aan de wanden. De digitale borden, die in elke klas aanwezig zijn, dragen bij tot het verlevendigen van het WO-onderwijs. Vanuit de verkenning van het leerplan groeit stilaan een ander kijk op evalueren. Daartoe observeren de leraren meer doelgericht en overstijgen ze een louter kennisgerichte beoordeling van effecten bij de leerlingen. Die aanpak is echter nog niet geïnstitutionaliseerd en moet ook nog zijn beslag krijgen in een passende rapportering. Voor het team zijn dat uitdagingen zoals aangegeven in het vervolgtraject. Vooral de doelgerichte aanpak, de werkelijkheidsechte benadering, de betrokkenheidsverhogende lessen en de aandacht voor het leerlingeninitiatief onderbouwen de preventieve basiszorg. 6 OV bao Vrije Basisschool - De Wilg te BILZEN (Schooljaar )

7 4 ADVIES EN REGELING VOOR VERVOLG In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies voor erkenning van tekort(en) zoals vermeld in punt 2 van dit verslag: GUNSTIG voor de erkenningsvoorwaarde 'voldoen aan de onderwijsdoelstellingen' voor het kleuteronderwijs en het lager onderwijs. Namens het inspectieteam Voor kennisname namens het bestuur Erik KORTLEVEN de inspecteur-verslaggever Sandrine NACHTERGAELE de directeur Datum van verzending aan de directie en het bestuur van de school OV bao Vrije Basisschool - De Wilg te BILZEN (Schooljaar ) 7