Binnenmilieuverontreiniging
|
|
- Victor Geerts
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Effecten van het binnenhuismilieu op de gezondheid Herlinde Smet, OCL vzw Provinciale MiNa-raad Antwerpen 15 mei 2007 Effecten van het binnenhuismilieu op de gezondheid Indeling: Vlaams medisch milieukundig netwerk Binnenmilieuverontreiniging en gezondheidsklachten Binnenmilieuonderzoek Vlaamse en provinciale werking van medisch milieukundige rond binnenmilieu Vlaams Medisch Milieukundig Netwerk 15 Medisch Milieukundigen verdeeld over 25 logo s op basis van: Aantal inwoners in gebied Grote steden (>50.000) in gebied Aantal belangrijke industriegebieden Aantal biomonitoringsgebieden (onderzoek Steunpunt M&G) Algemene taak: Lokaal aanspreekpunt voor intermediaren (en burgers) rond wisselwerking tussen milieu & gezondheid Binnenmilieuverontreiniging Laatste decennia aanzienlijke wijzigingen in binnenhuismilieu door veranderd woongedrag: o Welstand verhoogd (we kopen meer nieuwe dingen) o Nieuwe materialen/producten (OSB-platen, luchtverfrissers, etc.) o Onveiligheidsgevoel: meer afsluiten van woning (diefstal) o Energieprestatie van een woning Beter isoleren: voor meeste=toegenomen afdichting Inadequate ventilatie van woning/appartement Minder verluchten door gedragsverandering o Ondoordachte verbouwingen aan bestaande huizen (slecht materiaal, slechte verluchting, verkeerde apparaten) o Tochtklachten o Beide partners gaan werken o Geluidsoverlast (verkeersgeluiden) Binnenmilieuverontreiniging Binnenmilieuverontreiniging Wat creëren we? EEN ONGEZONDE THERMOSFLES Biologisch Chemisch Fysisch Daardoor: risico op accumulatie van schadelijke factoren en ontstaan van een ongezond binnenklimaat 1
2 Gezondheidsklachten Gezondheidsklachten We spenderen + 85% van onze tijd binnen Diagnose: Kan zeer complex zijn Dikwijls moeilijk te achterhalen Zeer vaak samenspel tussen meerdere factoren Complicaties door secundaire infecties mogelijk Gezondheidsklachten Gezondheidsklachten Vragen en klachten Vlaamse MMK-werking ( ) Vragen en klachten ( ) Vragen en klachten binnenmilieu in fys-hin 8% Aantal Binnen & Buiten Buitenmilieu Binnenmilieu fys-gez 19% chem-carc 6% bio 45% chem-tox 17% chem-hin 5% Jaar Binnenmilieu & Gezondheid Groene Ambulance, Brussel: Groene Ambulance, Brussel (317 onderzoeken): o BIM (Brussels Instituut voor Milieubeheer) o Sinds 2002 o Op vraag van een arts o Woningonderzoeken 2
3 Groene Ambulance, Brussel: Vlaamse BiMi Besluit Richtwaarden Groene Ambulance, Brussel: 200 µg/m3 2 µg/m3 260 µg/m3 10 µg/m3 Groene Ambulance, Brussel: Evaluatie Meetcampagne VITO (Vlaams Instituut voor Technologisch Onderzoek) Bij gevoelige groepen: kinderen Meten van vervuilende stoffen in het binnenmilieu Ratio buiten/binnen vaststellen Worst case scenario: in winter (meer binnen vertoeven en minder goed ventileren) 3
4 Welke stoffen werden gemeten? Negatief effect op de gezondheid Met mogelijke bron buiten, maar ook binnen Vermeld in Vlaams Binnenmilieubesluit Nationale & internationale studies 15 stoffen weerhouden Welke stoffen werden gemeten? Fijn stof: PM 1, PM 2,5, PM 10 NO 2 Formaldehyde, acetaldehyde, benzeen, tolueen, xyleen Totaal gehalte VOS (Vluchtige Organische Stoffen) Meetlocaties FLIES - staalname Concentraties aan polluenten over het algemeen hoger binnen dan buiten 4
5 Regelmatig normoverschrijdingen Besluit: Buitenlucht is gezonder dan binnenlucht! Voor een gezonde woning Spoel de woning met buitenlucht! Goede ventilatie Op 1 ste plaats verbonden aan structuur woning Goede ventilatie CO2-concentratie is maat voor goede ventilatie Vergelijking scholen, kantoren en gevangenissen Ongezond Gezond CO2-meters: Goede ventilatie Vocht Gunstige factor voor schimmel en huisstofmijt Woonvocht in cijfers: Rood = onvoldoende ventilatie (>1.200 ppm) Oranje = matige ventilatie ( ppm) Groen = optimale ventilatie (0-800 ppm) 5
6 Schimmels Huisstofmijt Aanwezigheid: Schimmelsporen zijn overal aanwezig (binnen en buiten) Omstandigheden waarin schimmels groeien moeten vermeden worden (vooral vocht heel belangrijk) Vochtprobleem door structureel probleem van de woning en/of gedrag van bewoners Alle grote schimmelvormingen in de woning moet als ongezond gezien worden (>3m2) Niet alle schimmel is zichtbaar, let op geur! Pathologie: Allergische reacties: Astma: Irriterend effect: Infecties: Toxische reacties: Mycotoxines (Aflatoxine B, Trichothecenen) Kanker Hoofdpijn Andere vage klachten Preventietips: Want: Houden van warmte (gezin hield woning zeer warm), vocht (>70% RV) en beschutting Houden van tapijten, gordijnen, stoffen meubels, beddengoed (hier ook in overvloed aanwezig) Wat: Kleine spinachtigen (0,3mm) die leven van huidschilfers, schimmel en afval Waar: Komen in bijna alle woningen voor (niet volledig te vermijden) Meest voorkomend in matrassen (vochtig en warm) Symptomen: Allergische reacties: vooral door uitwerpselen 75% van de astmapatiënten heeft last van huisstofmijt! ontsteking neusslijmvlies (rhinitis) Eczeem Preventietips: CO-vergiftiging Verbrandingingsproducten Wat is CO? meest voorkomende giftige gas binnenshuis. geurloos, kleurloos, smaakloos komt vrij bij de onvolledige verbranding (tekort aan zuurstof) van: Vier elementen zeer belangrijk: 1. de veiligheid van de apparaten 2. hun installatie 3. aanvoer van voldoende verse lucht aan de brander 4. toestand van de schoorstenen (niet weersafhankelijke schoorstenen). Wat zijn de symptomen? Langdurige CO-blootstelling aan lage hoeveelheden: Hardnekkige hoofdpijn, Chronische vermoeidheid, Concentratiemoeilijkheden, Wijzigingen in gemoedstoestand, Misselijkheid Korte CO-blootstelling aan hoge dosissen: Hoofdpijn, Duizeligheid, Vermoeidheid, Misselijkheid, Braken, Bewustzijnsverlies, Coma, Dood Preventietips: Bronnen: Open haarden, allesbranders Alle verbrandingsproducten. Haarden en houtkachels zijn belangrijke vervuilers in huis (en ook buiten) Waterdamp, CO2, CO, NOx, PAK s, Formaldehyde, Fijn stof, Dioxineachtige stoffen, VOS gasfornuizen NOx Geurloos Prikkelend Hoesten, ademhalingsmoeilijkheden, longemfyseem (Mee)roken: Fijn stof,mix van irriterende en kankerverwekkende stoffen Grootste vervuiler in huis Irritatie ogen, neus, keel Hartvaatziekten, longziekten, kanker (o.a. longen, blaas, alvleesklier ) Kinderen van rokende ouders meer kans op luchtwegklachten, astma, oorontsteking, wiegendood Formaldehyde Formaldehyde Wat: Spaanplaatgas, komt continu en langzaam vrij uit bepaalde lijmen en harsen Sterker bij hogere temperaturen en vochtigheid T/2 release: 6 à 7 jaar: langdurig probleem T/2 in lucht: + 19 uur Vroeger veel gebruikt, tegenwoordig beter gereglementeerd, maar toch nog woekerpraktijken, weinig controle Bronnen: spaanplaat (multiplex, OSB, MDF) isolatiewollen, isolatieschuim, latexverven, nieuwe meubels, gordijnen, parketvernissen, verbrandingsprocessen Mogelijke gezondheidseffecten: prikkelt slijmvliezen en ogen, neusloop, pijnlijke keel, hoofdpijn, astma, kankerverwekkend (nasale tumoren) Zeer snelle metabolisatie Determinatie in bloed of urine is niet representatief voor blootstelling Preventietips: Testaankoop studie: formaldehyde Vlaams Binnenmilieubesluit: Formaldehyde: Richtwaarde: < 10µg/m3 Interventiewaarde: 100 µg/m3 6
7 Chemische agentia Emissiebronnen bij materialen Chemische agentia Emissiebronnen bij producten of toestel Straling Schatting magnetisch veld in de buurt van huishoudapparatuur Elektrisch (E) en magnetisch (M)veld Zon Zonnebanken Radon gas E: spanning in niet geaarde voorwerpen Warmteopwekking Niet-thermische effecten DNAschade Natuurlijk aanwezig in de lucht en in bouwmaterialen, bodem, Wallonië meer dan Vlaanderen E: elektrisch schok bij aanraking voorwerpen M: verhoogde kans op leukemie bij kinderen GSM: Oudere typen pacemakers en oorapparaten kunnen beïnvloed worden Verbranden Verblinden Kanker Kanker Europa: 2 tot 8% longkankers verklaard door radon Vlaamse MMK-binnenmilieuprojecten Vlaamse MMK-binnenmilieuprojecten Werkgroep MGOS (Milieu & Gezondheid Op School) Literatuurstudie & ervaringsbevraging Forum: binnenmilieu & gezondheid op school Pilootproject in 15 basisscholen: Lekker fris Vlaamse infocampagne: (G)een vuiltje aan de lucht Werkgroep Woonteam Expertise opbouw rond binnenmilieu Materiaal ontwikkelen voor informatiestanden: Aanmaak infofiches voor website ( Herdruk Vlaamse CO-folder Medisch milieukundige werking in provincie Antwerpen Medisch milieukundige werking in provincie Antwerpen 7
8 Vlaamse MMK-binnenmilieuprojecten Werkgroep Promoteam Ontwikkelen ventilatiemagneet en -folder Medisch milieukundige werking rond binnenmilieu - provincie Antwerpen Woningonderzoek in kader van Vlaams binnenmilieubesluit, mits gemotiveerde aanvraag Organisatie van infosessies rond Vlaams binnenmilieubesluit met lokale overheden, huisvestingsmaatschappijen, etc. Integratie binnenmilieuproblematiek in verschillende beleidsplannen: Lokaal Sociaal Beleid Preventief gezondheidsbeleidsplannen Milieujaarprogramma s Project energiesnoeiers Etc. CO-campagne stad Antwerpen: CO-Brochure Medisch milieukundige werking in provincie Antwerpen Contactgegevens Ann De Mot LOGO Antwerpen Noord vzw Prins Kavelhof Brasschaat mmk.anndemot@skynet.be Koen Wynants LOGO Noorderkempen & LOGO Zuiderkempen vzw Larum Geel mmk.koenwynants@skynet.be Liesbeth Van Peer LOGO Mechelen & LOGO Pr.A.A.M. vzw Maurits Sabbestraat 119/ Mechelen mmk.liesbethvanpeer@skynet.be Herlinde Smet LOGO Stad Antwerpen vzw Van Immerseelstraat Antwerpen mmk.herlindesmet@skynet.be 8
Gezond wonen. Tips voor een gezond binnenmilieu van de GGD Zuid-Holland Zuid
Gezond wonen voor een gezond binnenmilieu van de GGD Zuid-Holland Zuid Het grootste gedeelte van de dag, ongeveer 70%, brengen we in onze eigen woning door. We denken en praten veel over de vervuiling
Nadere informatieBinnenluchtkwaliteit. Infoavond 18 november 2010 - Mortsel
Binnenluchtkwaliteit Infoavond 18 november 2010 - Mortsel Logo Antwerpen vzw Borstkanker Roken Vaccinaties Ongevallen Geestelijke gezondheid Voeding & beweging Milieu & Gezondheid Goed of fout? Binnen
Nadere informatieGezond wonen. Een gezond binnenmilieu De belangrijkste boosdoeners Ventileren en luchten
Gezond wonen Een gezond binnenmilieu De belangrijkste boosdoeners Ventileren en luchten Een gezond binnenmilieu Dat een schoon milieu belangrijk is voor onze gezondheid, dat weten we allemaal. Wat velen
Nadere informatieVentileren. Antwoorden op de meest gestelde vragen. Tel. 050/32.33.40 - Fax. 050/32.33.27 - E-mail info@airflux.be - www.airflux.
Ventileren Antwoorden op de meest gestelde vragen 1. Waarom deze brochure? Goed ventileren is enorm belangrijk. Niet alleen omdat frisse en schone lucht in huis prettig is, maar vooral omdat het gezond
Nadere informatieVentileren en verluchten. Woon gezond, geef lucht aan je huis! Ventileer 24 uur op 24 en verlucht aanvullend Tips voor gezonde binnenlucht
Ventileren en verluchten Woon gezond, geef lucht aan je huis! Ventileer 24 uur op 24 en verlucht aanvullend Tips voor gezonde binnenlucht 1 Waarom ventileren en verluchten? Binnen is de lucht meestal slechter
Nadere informatieVentilatie van woningen
Ventilatie van woningen Ventileren betekent: Verse buitenlucht naar binnen, Vervuilde binnenlucht naar buiten! Goed ventileren is 24 uur per dag ventileren 13 december 2012 Veel gestelde vragen zijn: Kan
Nadere informatievoorkomt schade aan uw woning door vocht en schimmel
ventileren goede ventilatie... voorkomt schade aan uw woning door vocht en schimmel is beter voor uw gezondheid bespaart energie Ventilatie is: gebruikte lucht eruit en frisse lucht erin. Goed ventileren
Nadere informatieGezond. Wonen. de lucht in huis en uw gezondheid. Hoofdvestiging. Van Hogendorpstraat 50. 3201 WD Spijkenisse T (0181) 65 24 00 F (0181) 65 24 01
GGD Zuidhollandse Eilanden/Uitgave juni 2004. de lucht in huis en uw gezondheid Hoofdvestiging Van Hogendorpstraat 50 3201 WD Spijkenisse T (0181) 65 24 00 F (0181) 65 24 01 E info@ggd-zhe.nl W www.ggd-zhe.nl
Nadere informatie09/06/2017 BEOORDELEN VAN HET GEZONDHEIDSRISICO
BINNENMILIEU VAN: FOCUS OP: - Burgerwoningen - Waar er langdurig verbleven wordt - Publiek toegankelijke gebouwen - Waar er gevoelige personen aanwezig zijn GEZONDHEIDSKLACHTEN VAN VOCHT EN SCHIMMEL Silke
Nadere informatieOnderzoek en beleid binnenhuismilieu Vlaanderen E Goelen
Onderzoek en beleid binnenhuismilieu Vlaanderen E Goelen Onderzoek Resultaten van 3 projecten Vergelijkingen met omgevingswaarden Beleid Wie doet wat in Vlaanderen Waar kan ik terecht met vragen Voorstel
Nadere informatieEen gezond binnenmilieu op school, daar gaan we voor!
Een gezond binnenmilieu op school, daar gaan we voor! Vlaamse NME-dag Workshop Gezond Binnen 20 oktober 2009 Dieter Deplancke Nel Van lent Medisch milieukundigen bij de Logo s 1 2 Aandacht: Binnenmilieu
Nadere informatieventileren wonen met karakter
ventileren wonen met karakter goede ventilatie... voorkomt schade aan uw woning door vocht en schimmel is beter voor uw gezondheid bespaart energie Ventilatie is: gebruikte lucht eruit en frisse lucht
Nadere informatieDE VLAAMSE REGERING, Gelet op het decreet van 21 november 2003 betreffende het preventieve gezondheidsbeleid, artikel 30, 2, artikel 39, 51 en 55;
Besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van diverse bepalingen van het Binnenmilieubesluit van 11 juni 2004 en tot opheffing van het ministerieel besluit van 16 maart 2006 tot vaststelling van het
Nadere informatieGezond Wonen. Binnenmilieu en gezondheid. Ad Dilven Monique Scholtes
Gezond Wonen Binnenmilieu en gezondheid Ad Dilven Monique Scholtes Stichting Futura November 2010 Inhoud Bureau: voorstellen Binnenmilieu en gezondheid Wat doet Bureau GMV? Casuïstiek (5X) Samenwerking?
Nadere informatieHoutrook en Gezondheid
Houtrookoverlast, wat kun je doen? Houtrook en Gezondheid 21 september 2018 Longfonds Missie: Samen strijden om longziekten de wereld uit te krijgen en van belang zijn voor de patiënt van vandaag. Ambities:
Nadere informatieAls je aan een drukke weg woont verlucht je beter niet. Door beddengoed op 60 C te wassen dood je huisstofmijt.
Is 22 C de ideale slaapkamertemperatuur? Ventileren = verluchten CO kan je proeven Als het buiten koud is, verlucht je niet. Als je aan een drukke weg woont verlucht je beter niet. Hoeveel kan je best
Nadere informatieGassen in containers Rol arbeidsgeneesheer EDPBW. Dr. Edelhart Kempeneers Wetenschappelijk adviseur Preventieadviseur-Arbeidsgeneesheer
Gassen in containers Rol arbeidsgeneesheer EDPBW Dr. Edelhart Kempeneers Wetenschappelijk adviseur Preventieadviseur-Arbeidsgeneesheer 5 februari 2010 Inhoud 1. 2. 3. 4. Situering Mogelijke stoffen Rol
Nadere informatieDynamisch hulpmiddel ter ondersteuning van het advies inzake de correcte ventilatie van woningen
Dynamisch hulpmiddel ter ondersteuning van het advies inzake de correcte ventilatie van woningen Pieter Logghe, Departement Gezondheid en Binnenhuisvervuiling, Leefmilieu Brussel Ventilatie hangt onlosmakelijk
Nadere informatieWelkom! Gezond Wonen: Vocht en schimmel Ondersteuning door de medisch milieukundige bij Logo Zenneland. 5 juni 2018
Welkom! Gezond Wonen: Vocht en schimmel Ondersteuning door de medisch milieukundige bij Logo Zenneland 5 juni 2018 The Indoor Generation Over ons Een dag uit het leven van de mmk Casussen Vragen? OVER
Nadere informatieNiet residentiële ventilatie
Niet residentiële ventilatie Gebouw Type ruimte Typische waarde Standaardwaarde Kinderopvang Scholen 30 tot 45 db(a) 40 db(a) Scholen Klaslokaal 30 tot 40 db(a) 35 db(a) Gangen 35 tot 50 db(a) 40 db(a)
Nadere informatiePreventie van vocht- en schimmelproblemen. Aanbod en dienstverlening van de Vlaamse Logo s
Preventie van vocht- en schimmelproblemen Aanbod en dienstverlening van de Vlaamse Logo s Vlaamse Logo s Logo: Lokaal gezondheidsoverleg www.vlaamselogos.be 15 logo s in Brussel en Vlaanderen: Provincie
Nadere informatieOverzicht vragen en klachten gesteld aan de Logo s
Overzicht vragen en klachten gesteld aan de Logo s 2011 1 Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid Toezicht Volksgezondheid 28-11-2012 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Vragen en klachten van burgers... 4 2.1. Algemeen
Nadere informatieInfo- en intervisiemoment
Info- en intervisiemoment Agenda onthaal stook je gezondheid niet op handhaving bij stoken pauze intervisie lunch Stook je gezondheid niet op Inhoud Inleiding Een onschuldig vuurtje? Lokale aanpak: sensibilisering
Nadere informatieVENTILEREN. Goed ventileren is 24 uur per dag ventileren, met verstand!
VENTILEREN Goed ventileren is enorm belangrijk. Niet alleen omdat frisse en schone lucht in huis prettig is, maar vooral omdat het gezond is. Een vochtige en ongezonde lucht in huis veroorzaakt tal van
Nadere informatieBinnenlucht kwaliteit in verzorgingstehuizen
Binnenlucht kwaliteit in verzorgingstehuizen Marije te Kulve Prof.dr. H.S.M. Kort Dr.ir. M.G.L.C. Loomans Binnenlucht kwaliteit en temperatuur Het project: Bezielende omgeving in de Ouderenzorg (registratienummer:
Nadere informatieGezonde binnenlucht op school? Van belang voor je gezondheid!
Gezonde binnenlucht op school? Van belang voor je gezondheid! www.airatschool.be www.mmk.be/onderwijs www.vlaamselogos.be www.zorg-en-gezondheid.be www.vigez.be Gezonde binnenlucht op school? Belang voor
Nadere informatieHoutrook en gezondheid. Sjoerd van den Berg, arts Medische milieukunde GGD FLEVOLAND
Sjoerd van den Berg, arts Medische milieukunde GGD FLEVOLAND Inhoud - Houtkachelgebruik in Nederland - Houtrook - Gezondheidseffecten - Onderzoek GGD-en Noord NL - Oplossingen Nederland aardgasland. Toename
Nadere informatieWat is koolmonoxide?... 2. Hoe ontstaat koolmonoxide?... 2. Waarom is koolmonoxide gevaarlijk?... 2. Voor wie is koolmonoxide gevaarlijk?...
Publieksdoc koolmonoxide technisch document behorende bij CO-preventiecampagne 2016, versie 1.0 Inleiding Een verbrandingstoestel stoot verbrandingsgassen (waaronder koolmonoxide) uit die slecht zijn voor
Nadere informatieLUCHT. zoals de. natuur het. bedoeld. heeft
LUCHT zoals de natuur het bedoeld heeft GEZONDER WONEN? GEZONDE LUCHT IN HUIS! Steeds meer mensen proberen gezond te leven. We letten op wat we eten en drinken, we bewegen meer en gaan vaker sporten, we
Nadere informatieLuchtvervuiling in huis
Luchtvervuiling in huis Auteur: de intermutualistische werkgroep 'Milieu en gezondheid'. Meer info of vragen? milieu@intermut.be Inhoud 1 Inleiding...1 2 Oorzaken...2 2.1 Airconditioning...2 2.2 Bouwmaterialen...2
Nadere informatieGezondheid en Milieu in de beleids- en beheerscyclus van gemeenten en OCMW s (BBC)
Gezondheid en Milieu in de beleids- en beheerscyclus van gemeenten en OCMW s (BBC) Gezondheid en Milieu in de BBC Situering Milieufactoren zoals fijn stof, geluid en tabaksrook hebben een belangrijke invloed
Nadere informatieBron van zuivere lucht...
Bron van zuivere lucht... Brainy, Bron van zuivere lucht Prestaties van leerlingen en docenten hangen direct samen met een gezonde luchtkwaliteit in de klaslokalen. Uit onderzoek is echter gebleken dat
Nadere informatieBrochure NL 18/05/05 9:57 Page 1. Een gezonde woning wat een opluchting!
Brochure NL 18/05/05 9:57 Page 1 Een gezonde woning wat een opluchting! Brochure NL 18/05/05 9:57 Page 2 Gemiddeld brengen we 85% van ons leven binnenshuis door, waarvan ongeveer 70% in de eigen woning.
Nadere informatieBewoners, huisdieren en planten produceren dagelijks tien liter vocht. onderhouden+verbouwen. Ventilatie Onderhoud. eigen huis magazine
onderhouden+verbouwen eigen huis magazine Bewoners, huisdieren en planten produceren dagelijks tien liter vocht Ventilatie Onderhoud 32 eigen huis magazine jan 2013 31 24 uur per dag frisse lucht Ventileren
Nadere informatiePrégy AIR. Uw oplossing voor het verbeteren van de binnenluchtkwaliteit. - Prégy AIR I
Prégy AIR Uw oplossing voor het verbeteren van de binnenluchtkwaliteit - Prégy AIR I 1 SINIAT, EEN VERANTWOORDELIJKE EN DUURZAME PARTNER SINIAT IS ACTIEF IN IEDERE STAP VAN HET DUURZAAM BOUWEN SINIAT WIL
Nadere informatieVentilatie is het proces waarbij verse lucht van buiten naar binnen wordt toegevoerd en gebruikte lucht van binnen naar buiten wordt afgevoerd.
VENTILEREN Ventilatie is het proces waarbij verse lucht van buiten naar binnen wordt toegevoerd en gebruikte lucht van binnen naar buiten wordt afgevoerd. Met ventilatie kan worden voorkomen dat hinderlijke
Nadere informatieTerra Sana Workshop Gezond Binnenmilieu
MAAK EEN AVONTUURLIJKE REIS NAAR EEN GEZONDE SCHOOL! Terra Sana Workshop Gezond Binnenmilieu Welkom in deze verluchte atmosfeer! 1. Wat is het probleem? Risicofactoren in een klaslokaal Gevolgen voor de
Nadere informatieVOCHT EN SCHIMMEL. Nathalie Hoef. Gezondheidseffecten
VOCHT EN SCHIMMEL Gezondheidseffecten Nathalie Hoef AFDELING PREVENTIE VAN AGENTSCHAP ZORG EN GEZONDHEID Valt onder Vlaams departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (WVG). Werkt rond 5 thema s: 1.
Nadere informatieMilieu en woonomgeving
Infokaart volwassenen en Zeeland Enquête 19- t/m 64- jarigen 2005 Waar gaat deze infokaart over? In deze infokaart worden de resultaten over het buiten- en binnenmilieu en de woonomgeving behandeld die
Nadere informatiegiftig doelorgaan - toxisch acuut toxisch
Algemene gegevens CAS nr: 50-00-0 EU-etikettering: R-zinnen: 23/24/25-34-40-43 S-zinnen: (1/2)-26-36/37/39-45-51 giftig CLP(EU-GHS): Signaalwoord: GEVAAR H: 351-331-311-301-314-335-317 acuut toxisch doelorgaan
Nadere informatie> < Veel voorkomende gevaarlijke stoffen. Voorbeelden van gevaarlijke stoffen
Voorbeelden van gevaarlijke stoffen Er zijn verschillende soorten gevaarlijke stoffen, met elk hun specifieke schadelijke effecten. Voorbeelden zijn: organische oplosmiddelen cyclische verbindingen zware
Nadere informatieUw huis saneren Allergische prikkels Niet-allergische prikkels Saneren
Saneren Uw huis saneren Astma kan de kwaliteit van leven behoorlijk beïnvloeden. Om te zorgen dat u of uw kind zo min mogelijk klachten hebben is uw eigen inzet van het grootste belang! Naast het juist
Nadere informatieKantoorapparaten: opgelet voor mogelijk schadelijke stoffen. Kopieermachines, laserprinters, faxtoestellen,...
Kantoorapparaten: opgelet voor mogelijk schadelijke stoffen. Kopieermachines, laserprinters, faxtoestellen,... Kantoorapparaten: opgelet voor mogelijk schadelijke stoffen. Wat is toner? 3 Welke gezondheidseffecten
Nadere informatieBinnenluchtmeting. School te Badhoevedorp
R Briefrapport Binnenluchtmeting School te Badhoevedorp Opdrachtgever Auteur Dhr. R van Strien, GGD Amsterdam Martje Mooij Contact Martje Mooij Centrum Inspectieonderzoek, Milieucalamiteiten en Drinkwater
Nadere informatie> < Veel voorkomende gevaarlijke stoffen. Voorbeelden van gevaarlijke stoffen
Voorbeelden van gevaarlijke stoffen Er zijn verschillende soorten gevaarlijke stoffen, met elk hun specifieke schadelijke effecten. Voorbeelden zijn: organische oplosmiddelen cyclische verbindingen zware
Nadere informatieVeilig openen van gegaste zeecontainers
Veilig openen van gegaste zeecontainers Informatie voor medewerkers In deze brochure wordt omschreven hoe men op veilige wijze kan omgaan met (mogelijk) gegaste containers. Belangrijk: Het openen van mogelijk
Nadere informatieWat is allergie? Wat is hooikoorts?
K.N.O. Allergie Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over allergie en de daarbij behorende klachten. Als u recent bij de KNO-arts bent geweest, die u heeft verteld dat allergie één van de
Nadere informatieGEZOND GROEN OP DE WERKPLEK. Gezondheidseffecten van planten op de werkplek
GEZOND GROEN OP DE WERKPLEK Gezondheidseffecten van planten op de werkplek Droge keel? Branderige ogen? Vaak hoofdpijn? Verbeter het werkklimaat met planten! Binnenklimaat Het is niet makkelijk om op kantoor
Nadere informatieAdvieswijzer: verwarmen en ventileren
100% wonen Vochtproblemen in huis, condens op de ramen, een beschimmelde muur u kunt het voorkomen door goed te en te verwarmen. Zorg voor voldoende frisse lucht in huis. Lees deze advieswijzer aandachtig
Nadere informatieHANDELINGEN COMMISSIEVERGADERING
C45 LEE5 Zitting 2007-2008 25 oktober 2007 HANDELINGEN COMMISSIEVERGADERING COMMISSIE VOOR LEEFMILIEU EN NATUUR, LANDBOUW, VISSERIJ EN PLATTELANDSBELEID EN RUIMTELIJKE ORDENING EN ONROEREND ERFGOED C45LEE525
Nadere informatieHOUTKACHELS OPEN HAARDEN EN GEZONDHEID
HOUTKACHELS OPEN HAARDEN EN GEZONDHEID GGD IJsselland en GGD Twente Team Milieu en Gezondheid Schadelijke stoffen in de lucht Een houtkachel of open haard brengt sfeer in huis. Nadeel is dat een houtkachel
Nadere informatieVocht, schimmels & gezondheid
Vocht, schimmels & gezondheid Ongeveer 15 procent van de woningen in Nederland is vochtig. Te veel vocht vermindert de kwaliteit van de binnenlucht. Dit kan luchtweg- en andere gezondheidsklachten bij
Nadere informatieTom Claerbout: Medisch milieukundige Diederik Derijcke: stafmedewerker voeding en beweging, vaccinaties, kanker en valpreventie Charlotte Lanneau:
LL Tom Claerbout: Medisch milieukundige Diederik Derijcke: stafmedewerker voeding en beweging, vaccinaties, kanker en valpreventie Charlotte Lanneau: stafmedewerker Geestelijke gezondheid, tabak alcohol
Nadere informatieGoed ventileren is 24 uur per dag ventileren. Februari 2007
Goed ventileren is 24 uur per dag ventileren Februari 2007 Vraag en antwoord Algemeen Vocht 1. Waarom is ventileren belangrijk? 2. Hoe zorg ik voor een goede ventilatie? 3. Moeten de ventilatieroosters
Nadere informatieBinnenmilieu en gezondheid
Meer dan water in de kelder Binnenmilieu en gezondheid 1 VIGeZ Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie VIGeZ is een expertisecentrum voor gezondheidspromotie en ziektepreventie. VIGeZ
Nadere informatieSamenvatting. Invloeden op de gezondheid en op het cognitief functioneren
Samenvatting Het kabinet stelde in 2008 dat de kwaliteit van het binnenmilieu op basisscholen te wensen overlaat. Het gaat dan vooral om de luchtkwaliteit tijdens het stookseizoen, de temperatuur in de
Nadere informatieSANERING De huisstofmijt Geduld Bestrijding van de huisstofmijt
Saneren SANERING In deze folder worden enkele richtlijnen gegeven om de blootstelling aan huisstofmijten te verminderen. Sanering is een belangrijk onderdeel van de behandeling voor mensen met een allergie
Nadere informatieCOEen stille. moordenaar in huis. Preventie van vergiftiging door koolstofmonoxide
COEen stille moordenaar in huis Preventie van vergiftiging door koolstofmonoxide CO Een stille moordenaar in huis Preventie van vergiftiging door koolstofmonoxide Wat is CO? CO is een gas. Het is gevaarlijk.
Nadere informatielicht ontvlambaar licht ontvlambaar
Tipkaart 22.5 1,2-dichloorethaan (C2H4Cl2) Algemene gegevens CAS nr: 107-06-2 EU-etikettering: R-zinnen: 45-11-22-36/37/38 S-zinnen: : 53-45 licht ontvlambaar zeer giftig CLP(EU-GHS): Signaalwoord: GEVAAR
Nadere informatieToelichting wijziging binnenmilieubesluit
LL Toelichting wijziging binnenmilieubesluit Wonen & Gezondheid Binnenmilieubesluit Energiehuizen 2.0 Ruimte monitor Vlaamse Wooncode LOGO Leieland (LOkaal GezondheidsOverleg) Vlaams Medisch Milieukundig
Nadere informatieVentileren. Antwoorden op de meest gestelde vragen
Ventileren Antwoorden op de meest gestelde vragen Ventileren Antwoorden op de meest gestelde vragen Inhoudsopgave 1 Waarom deze brochure? 05 2 Ventileren van uw woning, een gezonde zaak 06 3 Feiten over
Nadere informatieTapijt verbetert het klimaat in huis. schonere lucht in huis géén allergie en astma. hygiënisch en goed te reinigen extra veiligheid
Tapijt verbetert het klimaat in huis schonere lucht in huis géén allergie en astma hygiënisch en goed te reinigen extra veiligheid Inhoudsopgave Tapijt en binnenklimaat Tapijt verbetert het klimaat in
Nadere informatieAANBEVELINGEN VOOR DE LUCHTKWALITEIT VERONTREINIGENDE BRONNEN EN TIPS
AANBEVELINGEN VOOR DE LUCHTKWALITEIT VERONTREINIGENDE BRONNEN EN TIPS Chemische parameters 1. Stikstofdioxyde 2. Koolstofdioxyde 3. Vluchtige organische stoffen 4. Koolstofmonoxide 5. Weekmakers 6. Minerale
Nadere informatieAllergie (allergische rhinitis)
Keel-, Neus- en Oorheelkunde Allergie (allergische rhinitis) www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is allergie?... 3 Hooikoorts... 3 De belangrijkste allergenen... 3 Wat gebeurt er bij een allergieaanval?...
Nadere informatieGoed ventileren is 24 uur per dag ventileren
Goed ventileren is 24 uur per dag ventileren Vraag en antwoord Algemeen Vocht 1. Waarom is ventileren belangrijk? 2. Hoe zorg ik voor een goede ventilatie? 3. Moeten de ventilatieroosters altijd open staan?
Nadere informatieGezondheid & Milieu medische milieukunde
medische milieukunde Jasmien Pauwels Medisch milieukundige Logo Gezond+ Logo Op de agenda Logo = Lokaal gezondheidsoverleg Logo de medisch milieukundige (= MMK )? Milieugezondheidsfactoren in Vlaanderen
Nadere informatieMilieu & Gezondheid stappenplan: ontstaan, mogelijkheden en beperkingen
Milieu & Gezondheid stappenplan: ontstaan, mogelijkheden en beperkingen medische milieukunde in Vlaanderen aan de hand van binnenhuisverontreiniging In de praktijk Alumni KULeuven 20 mei 2006 Heel wat
Nadere informatieHOOIKOORTS EN ALLERGIE
HOOIKOORTS EN ALLERGIE WAT IS HOOIKOORTS EN WAT IS ALLERGIE WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN APOTHEEK.NL HOOIKOORTS EN ALLERGIE VOOR HUISSTOFMIJT
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 2
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 2 Samenvatting door Babette 935 woorden 2 november 2014 5,5 2 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Doelstelling 1 Brandstof : de stof die verbrandt Verbrandingsproducten:
Nadere informatieAllergie. Allergische rhinitis: een loopneus of verstopte neus
Allergie Allergische rhinitis: een loopneus of verstopte neus 2 Deze folder geeft u informatie over wat de KNO-arts in het CWZ met u bespreekt, zodat u zich kunt voorbereiden op het gesprek of na het gesprek
Nadere informatieGevaarlijke stoffen zijn stoffen die gevaarlijk zijn voor je gezondheid. Op je werk, maar ook thuis zijn veel meer gevaarlijke stoffen dan je denkt.
Gevaarlijke stoffen Gevaarlijke stoffen zijn stoffen die gevaarlijk zijn voor je gezondheid. Op je werk, maar ook thuis zijn veel meer gevaarlijke stoffen dan je denkt. Giftig Een stof is giftig als deze
Nadere informatieFORMATION BÂTIMENT DURABLE : SANTE ET CONFORT OPLEIDINGBOUW DUURZAME GEBOUWEN : GEZONDHEID EN COMFORT 1
OPLEIDINGBOUW DUURZAME GEBOUWEN : GEZONDHEID EN COMFORT 1 Gezondheidsproblemen// in/verband/met/de/bouw// en/de/bewoning/ van/een/gebouw/ Voordracht in het kader van de opleiding Duurzaam gebouw : GEZONDHEID
Nadere informatieWat is COPD? 1 van
Wat is COPD? COPD staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Het is een verzamelnaam voor de ziektes chronische bronchitis en longemfyseem. Artsen maken tegenwoordig geen onderscheid meer tussen
Nadere informatiePostbus AA Zevenbergen. F. Wozniak / CDA
Moerdijk Aan het college van B en W gemeente Postbus 4 4760 AA Zevenbergen Onderw erp: kenmerk: Datum: Gewone vragen over Houtstook/APV Geacht College, F. Wozniak / CDA 17 januari 2017 Milieu is een belangrijk
Nadere informatieHet hoofd in de wolken
Het hoofd in de wolken Evert Hasselaar Trees Wouda, 1947 Fijn stof binnenshuis transport Van vervuilingsbron naar effect Bron vervuiling of hinder emissies Concentratie blootstelling opname gezondheids
Nadere informatieVentileren. Op adem komen doe je thuis. Thuis is een huis van Servatius. servatius.nl
Ventileren Op adem komen doe je thuis Thuis is een huis van Servatius Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Als u na het lezen nog vragen of opmerkingen heeft, kunt u terecht op onze website
Nadere informatieSTEEDS MEER VLAMINGEN ISOLEREN HUN SPOUWMUUR.
Regionaal Woonbeleid Noord-Pajottenland Interlokale vereniging Affligem, Liedekerke, Roosdaal & Ternat p/a Gemeentehuis Opperstraat 31 1770 Liedekerke Tel. 053 64 55 57 Fax 053 64 55 59 E-mail: wonen@liedekerke.be
Nadere informatieI Ventilatiesystemen principes :
I Ventilatiesystemen principes : Types A, B, C van ventilatie technieken: Ventilatiesysteem A : Het natuurlijke ventilatieconcept, genaamd ventilatiesysteem A, gebruikt het schoorsteenprincipe om de luchtstroming
Nadere informatieVentileren. Op adem komen doe je thuis. Thuis is een huis van Servatius. servatius.nl
Ventileren Op adem komen doe je thuis Thuis is een huis van Servatius Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Als u na het lezen nog vragen of opmerkingen heeft, kunt u terecht op onze website
Nadere informatieKNO. Niezen, loopneus en jeukende ogen
KNO Niezen, loopneus en jeukende ogen Niezen, loopneus en jeukende ogen Een allergie is een veranderde reactie op prikkels die door bepaalde stoffen, allergenen genoemd, worden veroorzaakt. Allergenen
Nadere informatieFormaldehyde in containers
Formaldehyde in containers De laatste tijd komen we regelmatig containers tegen die positieve uitslag geven op formaldehyde. Meetwaarden tussen de 2 en 15 ppm komen regelmatig voor. De wettelijke grenswaarde
Nadere informatieMonique Meijerink 30 maart 2009. Relatie luchtkwaliteit - gezondheidsaspecten
Monique Meijerink Relatie luchtkwaliteit - gezondheidsaspecten Krantenkoppen liegen er niet om Bewoners eisen recht op schone lucht Niks aan de hand, gewoon deuren en ramen dicht Megastal bedreiging voor
Nadere informatieSaneren. Longgeneeskunde
Longgeneeskunde Saneren Inleiding Als u astma heeft, kunt u een aantal maatregelen nemen om klachten zoveel mogelijk te voorkomen. Heel belangrijk is het om prikkels te vermijden. Prikkels zorgen er tenslotte
Nadere informatieTipkaart 22.2 H 6. Benzeen (C 6. Algemene gegevens CAS nr: 71-43-2 EU-etikettering: R-zinnen: 45-46-11-36/8-48/23/24/25-65 S-zinnen: 53-45
Benzeen (C 6 H 6 ) Algemene gegevens CAS nr: 71-43-2 EU-etikettering: R-zinnen: 45-46-11-36/8-48/23/24/25-65 S-zinnen: 53-45 Licht ontvlambaar Schadelijk CLP (EU-GHS): Signaalwoord: GEVAAR H: 225-350-340-372***-304-319-315
Nadere informatieVLAAMS HUMAAN BIOMONITORINGS- PROGRAMMA
VLAAMS HUMAAN BIOMONITORINGS- PROGRAMMA GROEPSRESULTATEN Humane biomonitoring bij jongeren in Genk-Zuid Het Steunpunt Milieu en Gezondheid onderzocht in opdracht van de Vlaamse overheid of wonen nabij
Nadere informatieImmunotherapie bij hooikoorts en allergie voor huisstofmijt
Keel-, neus- en oorheelkunde Immunotherapie bij hooikoorts en allergie voor huisstofmijt Wat is allergie? Allergie is een reactie van uw lichaam op bepaalde prikkelende stoffen waarbij het afweersysteem
Nadere informatieBINNEN ROKEN IS NOOIT OKÉ
BINNEN ROKEN IS NOOIT OKÉ De rook van sigaretten verspreidt zich in je huis en auto. En plakt daar aan alles: kleding, zetels, vloer, speelgoed, Dat is niet goed voor jouw gezondheid én die van je kinderen.
Nadere informatieVGWM A WAY OF LIVING BENZEEN. Standaards voor professionals, wees alert!
VGWM A WAY OF LIVING Standaards voor professionals, wees alert! Werk veilig of werk niet Bij werkzaamheden aan gesloten installaties en systemen zijn strikte procedures van kracht. Er bestaat immers een
Nadere informatieChemisch toxicologische eigenschappen van acrylonitril en medische aspecten van een blootstelling
Chemisch toxicologische eigenschappen van acrylonitril en medische aspecten van een blootstelling Prof. Dr. Benoit Nemery KU Leuven Prof. Dr. Christophe Stove UGent Acrylonitril: chemische eigenschappen
Nadere informatieAllergie voor Huisstofmijt
Allergie voor Huisstofmijt Wat zijn huisstofmijten? De huisstofmijt is een niet voor het blote oog zichtbaar spinachtig beestje dat in alle huizen voorkomt. Het beestje houdt zich met name op in het huisstof
Nadere informatiePresentatie van de statistische en analytische resultaten van het project «Evaluatie van het binnenmilieu in kinderdagverblijven»
Presentatie van de statistische en analytische resultaten van het project «Evaluatie van het binnenmilieu in kinderdagverblijven» 1 Presentatie van het PROJECT 2 DOELSTELLINGEN van het PROJECT Preventie
Nadere informatieRIVM-onderzoek naar Thermphos
RIVM-onderzoek naar Thermphos Oriëntatie op de luchtkwaliteit in de omgeving 12 november 2010 1 Inleiding Aanleiding / opdracht Wat heeft RIVM onderzocht Wat heeft RIVM niet onderzocht? Wat betekenen de
Nadere informatieHenke Groenwold GGD Amsterdam 23 mei 2014
Geurhinder en andere gezondheidsklachten door houtrook Henke Groenwold GGD Amsterdam 23 mei 2014 19 november 2013 Inhoud GGD Amsterdam Welke vragen krijgt de GGD Voorbeelden van houtrook overlast Waar
Nadere informatieHumane biomonitoring GENK-ZUID Onderzoek naar de invloed van wonen nabij het industriegebied Genk-Zuid RESULTATEN
Humane biomonitoring GENK-ZUID 2016 2018 Onderzoek naar de invloed van wonen nabij het industriegebied Genk-Zuid RESULTATEN 1 Wat is de humane biomonitoring Genk-Zuid 2016/2018? Waarom deden we dit onderzoek?
Nadere informatieGSM s en GSM-antennes: Schadelijk voor je gezondheid?
GSM s en GSM-antennes: Schadelijk voor je gezondheid? GSM s en GSM-antennes: Schadelijk voor je gezondheid? In deze brochure vind je antwoorden op de meest gestelde vragen over GSM-antennes, maar ook over
Nadere informatieHet klimaat binnenshuis
Het klimaat binnenshuis De beste temperatuur in huis ligt overdag tussen de 18 en 20C, 's nachts tussen 15 en 18C (bij voorkeur in de gehele woning). Als het s nachts te koud wordt kan uw huis vochtig
Nadere informatieGreen-Air Binnenshuis
Green-Air Binnenshuis Uitwisseling van groene kennis voor een gezondere binnen- en buitenlucht Deze brochure kwam tot stand door de operationele groep Green-Air Deze operationele groep werd cogefinancierd
Nadere informatieClimaRad en binnenmilieu Achtergrondinformatie voor de consument CLIMARAD-EN-BINNENMILIEU-2011.001-NL
ClimaRad en binnenmilieu Achtergrondinformatie voor de consument CLIMARAD-EN-BINNENMILIEU-2011.001-NL Inleiding Het binnenmilieu in woningen en gebouwen krijgt steeds meer aandacht van zowel de consumentenorganisaties,
Nadere informatieVragen & Antwoorden Smog. Smog
Vragen & Antwoorden Smog Smog Wat is smog? Smog is luchtvervuiling die in bepaalde perioden opeens sterk toeneemt. Zo n periode heet een smogepisode. In Nederland wordt de term smog gebruikt als er meer
Nadere informatie