Handleiding. VVN Verkeersexamen Voor leerkrachten en organisatoren

Transcriptie

1 Handleiding VVN Verkeersexamen 2017 Voor leerkrachten en organisatoren

2 Inhoud 1. Verkeerseducatie en VVN Verkeersexamen De opzet van het VVN theoretisch Verkeersexamen Leerlingen met leesproblemen Oefenen voor het examen Informatie bij de thema s Verkeersbegrippen en -afspraken Verkeersbordenoverzicht Het VVN praktisch Verkeersexamen Verkeerseducatie en VVN Verkeersexamen Het belangrijkste doel van verkeerseducatie? Kinderen die zich in het verkeer veilig gedragen. Natuurlijk moet je de wettelijke verkeersregels kennen. Maar het resultaat van verkeerseducatie moet vooral zijn dat kinderen inzicht hebben hoe ze die regels in het echte verkeer toepassen en dat ze zich als voetganger, fietser of passagier ook daadwerkelijk veilig gedragen. Met verkeerseducatie worden kinderen zich bewust van het belang van veilig gedrag in het verkeer en ontwikkelen ze de uiterst belangrijke vaardigheden om zich veilig te kunnen gedragen. Dit educatieproces geeft het beste resultaat als het toegepast wordt in alle groepen van de basisschool en als ouders erbij betrokken zijn. De kinderen worden dan, letterlijk en figuurlijk, wegwijs gemaakt. Verantwoording Het VVN theoretisch Verkeersexamen sluit goed aan bij het kerndoel Mens en samenleving in het leergebied Oriëntatie op jezelf en de wereld : De leerlingen leren zich redzaam te gedragen in sociaal opzicht, als verkeersdeelnemer en als consument. De leerlingen leren zich te gedragen vanuit respect voor algemeen aanvaarde waarden en normen. 2

3 In het VVN theoretisch Verkeersexamen staat veilig gedrag in de dagelijkse praktijk centraal. Bij het samenstellen van het examen hanteert Veilig Verkeer Nederland de volgende uitgangspunten: 1. In alle situaties gaat het om het veilig toepassen van de verkeersregels. Bij een regel waarbij alternatief gedrag mogelijk is, kiezen we altijd voor het gedrag dat voor het kind zelf en voor anderen in die situatie het meest veilig is. Theorie en praktijk Het VVN theoretisch Verkeersexamen vindt plaats op donderdag 6 april Na het VVN theoretisch Verkeersexamen stappen ook veel kinderen op de fiets voor het praktijkexamen. Dit is een onlosmakelijk onderdeel van het examen. Het leren toepassen van de verkeersregels kun je immers eigenlijk alleen in het echte verkeer doen. Op pagina 21 vindt u meer informatie over het VVN praktisch Verkeersexamen. 2. De inrichting van de openbare ruimte in Nederland is niet altijd conform de richtlijnen. Kinderen moeten ook dan weten hoe ze daarmee om moeten gaan. Uitgangspunt is de inrichting van de weg in de realiteit. Kinderen leren hoe ze daar veilig handelen, ongeacht of wegconstructies helemaal aan de richtlijnen voldoen. 3. Kinderen leren rekening te houden met fouten en vergissingen van anderen. Dat speelt vooral een rol bij voorrang verlenen en voor laten gaan. We leren kinderen altijd bedacht te zijn op andere weggebruikers, die zich mogelijk niet aan de regels houden. Het examen achter de rug en dan? Het VVN Verkeersexamen is niet de afsluiting van verkeerseducatie in het basisonderwijs. Ook na het examen is er nog genoeg stof voor verkeerslessen. Het is zinvol om onderwerpen waarbij veel leerlingen fouten maakten nog eens te behandelen. Maar denk ook eens aan het voorbereiden van de nieuwe route naar het voortgezet onderwijs, of leren je smartphone te negeren als je in het verkeer bent. Veilig Verkeer Nederland heeft rondom deze thema s leuke lespakketten ontwikkeld voor kinderen in groep 7 en 8: Van 8 naar 1 en Op de fiets? Even niets... De lessen zijn te bestellen via vvn.nl/webwinkel. Donderdag 6 april 2017: VVN theoretisch Verkeersexamen! 3

4 2. De opzet van het VVN theoretisch Verkeersexamen Thema s Het VVN theoretisch Verkeersexamen 2017 bestaat uit vier thema s met elk tien vragen: Fotovragen De eerste drie thema s zijn fotovragen. Deze thema s bevatten de volgende typen vragen: 1. Het platteland 2. De stad 3. De wijk 4. Filmvragen (omgevingsonafhankelijk). Dit thema is nieuw dit jaar. Ja/nee vragen. Meerkeuzevragen waarbij uit drie antwoorden één goede aangekruist moet worden. Vragen waarbij drie antwoorden in een praatwolk gegeven worden. Uit deze vier thema s kiest u er twee. De leerlingen maken dus twintig vragen die beoordeeld worden. Kies in ieder geval een thema dat aansluit bij de woonomgeving van de leerlingen. Het kan voorkomen dat de themakeuze wordt gemaakt door de organiserende instantie samen met leerkrachten van verschillende scholen. Er kunnen verschillen bestaan tussen de verkeersomgeving van een school in het centrum van een stad en een school in een buitenwijk. De themakeuze hoeft voor scholen in dezelfde plaats daarom niet dezelfde te zijn. De fotovragen vindt u in het examenboekje. De kinderen maken de vragen individueel. Filmvragen Thema 4 bestaat uit tien filmvragen: Meerkeuzevragen met drie of vier antwoordopties. Meerkeuzevragen met meerdere goede antwoorden. De filmvragen staan vanaf donderdag 6 april om 8.00 uur op examen.vvn.nl op het leerkrachtendeel. U kunt hier inloggen met het wachtwoord LKT2017. U toont de filmvragen op het digibord. U bepaalt zelf hoe vaak u de filmpjes laat zien aan de leerlingen. Ook kunt u de filmpjes meerdere keren achter elkaar laten zien. Iedere filmvraag duurt ongeveer 1 minuut. De leerlingen kruisen de antwoorden in het examenboekje aan. Laat aan het eind van het examen alle filmvragen nog een keer achter elkaar zien, zodat de leerlingen hun antwoorden kunnen checken. Waarom filmvragen? Tips! De filmvragen zijn dit jaar voor het eerst opgenomen in het examen. Filmvragen spelen beter in op de uitgangspunten van verkeerseducatie. In een film kunnen situaties beter en completer in beeld gebracht worden dan op een foto. De vragen testen naast de toepassing van de verkeerskennis ook expliciet het veiligheidsbewustzijn en veilig gedrag. Bij filmvragen wordt ook minder een beroep gedaan op de leesvaardigheid van kinderen en ligt het accent meer op meer op verkeersinzicht. Hier hebben ook dyslectische kinderen baat bij. Voor het tonen van de filmvragen moet uw systeem Vimeo-bestanden kunnen afspelen. De leerlingen kunnen deze filmvragen ook bekijken op een eigen device, zodat ze in hun eigen tempo door de filmvragen kunnen. Dit kan voor leerlingen met een concentratiestoornis rustiger zijn. De vragen kunnen niet digitaal beantwoord worden. De leerlingen kunnen de antwoorden aankruisen in het examenboekje. 4

5 Digitaal examen In 2018 biedt Veilig Verkeer Nederland, naast het theoretische examen in een examenboekje, ook een digitaal theoretisch verkeersexamen aan. Dit examen kunnen de leerlingen individueel op de computer of tablet maken. De filmvragen van 2017 voor het digibord zijn toegevoegd als overgang naar het digitale examen van Beide examens hebben dezelfde uitgangspunten, maar zijn inhoudelijk verschillend. Informatie aan de leerlingen voor en tijdens het examen Vóór en tijdens het examen moeten de leerlingen vragen kunnen stellen, zeker als zij iets onduidelijk vinden. Een vraag verduidelijken of een toelichting geven op een foto is iets anders dan het antwoord voorzeggen. Geslaagd? De leerlingen beantwoorden in totaal twintig vragen. Per goed beantwoorde vraag krijgt de leerling 1 punt. In totaal kunnen zij dus 20 punten behalen. De leerling is geslaagd bij 13 punten of meer. Bij 12 punten of minder is de leerling gezakt. Als de kinderen klaar zijn met het beantwoorden van de examenvragen, kunnen zij de puzzel maken die achterin het examenboekje staat. De snelle leerlingen kunnen dan nog even bezig zijn, zodat kinderen die nog niet klaar zijn, ongestoord kunnen doorwerken. Herexamen Leerlingen die de norm van 13 punten niet gehaald hebben, kunnen op korte termijn een herexamen maken. De leerkracht of de organisator bepaalt wanneer het herexamen plaatsvindt. Het herexamen bestaat helemaal uit fotovragen. Als leerlingen met een fijnschrijver het examen maken, is de inkt zichtbaar op de volgende bladzijde. Laat ze daarom het examen met een balpen maken. Het is belangrijk dat de leerlingen de gelegenheid krijgen extra te oefenen voordat zij het herexamen maken. Maak bij de leerlingen die gezakt zijn een foutenanalyse, zodat u met de betreffende leerlingen de lastige onderdelen nog eens kunt doornemen. Het herexamen staat vanaf 6 april t/m 11 mei 2017 op het leerkrachtendeel van examen.vvn.nl. U kunt op deze pagina inloggen met het wachtwoord LKT2017. Bij het herexamen moet de leerling vier thema s van vijf vragen beantwoorden. Voor het herexamen zijn geen filmvragen beschikbaar. Tip! Laat de leerling uitleggen waarom hij voor een bepaald antwoord heeft gekozen, zodat u kunt bepalen wat voor fout gemaakt is (leesfout, regelfout of anders). Het diploma! Leerlingen die geslaagd zijn, krijgen het VVN Verkeersdiploma. Een digitaal sjabloon om de gegevens op het diploma te printen, staat op examen.vvn.nl. Op het diploma kruist u aan dat de leerling geslaagd is voor het theoretisch en/of praktisch verkeersexamen. 5

6 3. Leerlingen met leesproblemen Leeszwakke leerlingen Ook leeszwakke kinderen moeten het VVN theoretisch Verkeersexamen kunnen maken. Het is gebruikelijk dat het onderwijs bij toetsing rekening houdt met deze leerlingen. U kunt dat doen op verschillende manieren: Geef leeszwakke leerlingen in de periode voorafgaand aan het examen extra aandacht tijdens de verkeerslessen. Het is raadzaam om voorafgaand aan het VVN Verkeersexamen een aantal begrippen nog eens te bespreken. Zie ook de begrippenlijst op pagina 14 in deze handleiding. Geef de materialen mee naar huis om thuis nog eens te oefenen. De kinderen kunnen het examen mondeling doen. Dit kan individueel of in groepjes gebeuren. Een leerkracht, ouder of iemand van het organisatiecomité kan de tekst voorlezen. De kinderen lezen (indien mogelijk) mee en geven daarna het goede antwoord. Geef de leeszwakke leerlingen meer tijd voor het beantwoorden van de vragen. Of laat hen minder vragen maken. U past dan wel de score aan. Vergroot het examen naar A3-formaat, zodat het beter leesbaar is. Laat de leerling het examen samen met een ander kind (zonder leesproblemen) maken. Voor slechtziende leerlingen is er een aangepast examen. Dit kan ook voor sommige leeszwakke leerlingen het lezen vergemakkelijken. Het oefenexamen kunt u vanaf 6 februari 2017 vinden op de website van Bartiméus: vak verkeer. Wilt u toch gebruik maken van het gewone examen voor slechtziende leerlingen, dan kunt u het examen laten maken met een beeldschermloep. Of overleg met de Ambulante Onderwijskundige Begeleider van de leerling over gewenste of noodzakelijke aanpassingen. Speciaal onderwijs Scholen voor speciaal onderwijs kunnen het VVN Verkeersexamen aanpassen door gebruik te maken van de aanwijzingen voor leeszwakke kinderen. Voor ZMLK-scholen is het VVN Verkeersexamen niet geschikt. Slechtziende leerlingen Voor slechtziende leerlingen wordt, in samenwerking met Bartiméus, een aangepaste versie van het VVN Verkeersexamen aangeboden. Ook het oefenexamen is beschikbaar in een versie voor slechtziende leerlingen. Beide bestaan uit een combinatie van een PowerPointpresentatie met aangepaste foto s en daarnaast een Word-document met de vragen. Het aangepaste (echte) VVN Verkeersexamen wordt op donderdag 6 april 2017 aangeboden op het leerkrachtdeel op examen.vvn.nl. U kunt hier inloggen met het wachtwoord LKT

7 4. Oefenen voor het examen Oefensite Vanaf maandag 6 februari t/m 11 mei 2017 kunnen de leerlingen, thuis of op school, oefenen voor het examen op de oefensite examen.vvn.nl. Het oefenexamen bestaat uit foto s en vragen uit examens van voorgaande jaren. Er zijn ook filmvragen toegevoegd, zodat de leerlingen kunnen oefenen met deze manier van vragen stellen. Na afloop kunnen de leerlingen meteen zien welke fouten zij hebben gemaakt. Zij krijgen de fout gemaakte vragen terug, kunnen deze nog een keer bekijken en proberen om alsnog het goede antwoord te geven. Het oefenexamen op de oefensite heeft meer vragen dan het echte examen. Dit geeft de leerlingen de mogelijkheid extra te oefenen. Om te slagen hebben de leerlingen dan ook meer punten nodig. De grens voor voldoende ligt bij 20 punten. Verkeersexamenquiz U kunt met de hele klas de VVN Verkeersexamenquiz spelen op het digibord. Er zijn drie rondes met elk tien verkeersvragen. U vindt de quiz op examen.vvn.nl. Examentrainer verkeer De examentrainer Verkeer van Noordhoff is uitstekend te gebruiken als voorbereiding op het VVN Verkeersexamen. De opdrachten zijn conform de opdrachten in het VVN Verkeersexamen. Thematisch oefengedeelte met alle examenthema s en voorbeeldexamens. Met realistische foto s en tekeningen. ISBN: Bestellen kan via de website verkeeropschool.nl. VVN Verkeersexamenapp Ouders kunnen hun zoon of dochter voorbereiden op het examen met behulp van de VVN Verkeersexamenapp. De app helpt bij het leren van de verkeersregels en met het oefenen van de route voor het VVN praktisch Verkeersexamen. De app is gratis te downloaden in de appstores. Veel gemaakte fouten Uit analyse van de antwoorden bij het VVN Verkeersexamen blijkt dat elk jaar veel fouten worden gemaakt in vragen over voorrang en voorgaan. Kinderen vinden bijvoorbeeld de regel rechtdoor op dezelfde weg gaat voor en het verschil tussen voetgangers en bestuurders bij deze verkeersregels vaak lastig. Het is raadzaam om hier tijdens de verkeerslessen extra aandacht aan te besteden. Een uitleg van deze en andere verkeersafspraken staan op pagina 14. 7

8 5. Informatie bij de thema s Thema 1 In de wijk Thema 2 In de stad Vraag 1 Op het fiets-/bromfietspad mogen ook voetgangers lopen, omdat er geen apart voetpad is. Vraag 3 De kinderen rijden een doodlopende weg in. Ze kunnen daar te maken krijgen met voetgangers en bestuurders die de straat in- en uitgaan. Vraag 2 Floris en de auto rijden op een rotonde. De auto wil van de rotonde afgaan, Floris wil rechtdoor. Floris mag voorgaan, want nu geldt de regel rechtdoor op dezelfde weg gaat voor. Vraag 4 Samuel komt bij een uitritconstructie. Hij moet bestuurders en voetgangers van links en rechts voor laten gaan. Vraag 4 Dharni (de fietser) moet beide voetgangers voor laten gaan. Bestuurders moeten voetgangers die oversteken op het zebrapad, of die daar willen gaan oversteken, voor laten gaan. Vraag 5 De fietsers komen bij een kruispunt waar ze voorrang moeten krijgen van bestuurders van links en rechts. Het kruispunt is onoverzichtelijk, de fietsers kunnen niet goed zien of er verkeer aankomt. Verkeer van links en rechts kan hen ook niet goed zien aankomen. Daarom is het belangrijk dat de fietsers afremmen. Vraag 6 Luc en de auto zijn op dezelfde weg. De auto wil naar rechts. Luc wil die weg ook inslaan. Nu geldt de regel kleine bocht gaat voor grote bocht. De auto maakt de kleine bocht en mag dus voor gaan. Vraag 8 Jesse en Ivan krijgen op een gewoon kruispunt te maken met een voetganger en een fietser van rechts. Voor Jesse en Ivan geldt nu de voorrangsafspraak geef voorrang aan bestuurders van rechts. Ze hoeven voetgangers van rechts niet voor te laten gaan. Vraag 7 De meisjes zijn al overgestoken. De jongens kunnen niet klakkeloos achter hen aanrijden. In de tussentijd kan er immers verkeer in de zijwegen naderen. De jongens moeten dus afremmen en uitkijken voordat ze oversteken. Vraag 8 Voetgangers en bestuurders mogen voorgaan als ze te maken krijgen met iemand die uit een uitrit komt. Vraag 10 De fietsers en de auto s zijn op dezelfde weg. De fietsers willen rechtdoor en de voorste auto wil rechtsaf. Voor de fietsers en de auto s is het verkeerslicht groen. Nu geldt de regel rechtdoor op dezelfde weg gaat voor. De fietsers mogen voorgaan, maar moeten wel goed opletten of de afslaande automobilist hen ook echt eerst laat gaan. 8

9 Thema 3 Op het platteland Thema 4 Filmvragen Vraag 2 Jorik moet bij het kruispunt met het stopbord stoppen en bestuurders van links en rechts voor laten gaan. Hij hoeft voetgangers van links en rechts niet voor te laten gaan. Voorrangsborden en voorrangsregels gelden voor bestuurders onderling als zij op kruispunten met verkeer van links en rechts te maken krijgen. Vraag 3 Nelly en de voetgangers zijn op dezelfde weg. Nelly slaat af en de voetgangers gaan rechtdoor. Nu geldt de regel rechtdoor op dezelfde weg gaat voor. De voetgangers mogen dus voorgaan. Vraag 8 Aan de rechterkant van de weg is een voetpad en aan de linkerkant van de weg is een fietspad. Voetgangers moeten op het voetpad lopen en fietsers moeten op het fietspad rijden. Vraag 1 Vida mag op het fietspad skaten, maar het is niet veilig zonder te kijken het fietspad op te gaan. Vraag 3 Op de plaatsen A en C is er een kans dat de chauffeur de fietser niet ziet. Bij B staat Jelle veilig, ongeacht of de chauffeur hem ziet. Vraag 4 Lobke mag voorgaan, maar moet wel in de gaten houden of de auto haar voor laat gaan. Vraag 6 Ruben kan er zo niet langs, want dan zou hij van het fietspad afgaan. Als hij wil passeren, moet hij de fietsers waarschuwen door te bellen met zijn fietsbel. Vraag 7 Felix mag voorgaan, maar als hij doorrijdt, zou hij op de rijbaan stil moeten gaan staan. Er is geen plek meer voor hem op de vluchtheuvel. Het veiligst is hier de bus voor te laten gaan. Vraag 10 Teruglopen naar de stoep is niet veilig. Verkeer van links verwacht dat niet. Op de vluchtheuvel kunnen ze veilig wachten tot de ambulance voorbij is. 9

10 7. Verkeersbegrippen en -afspraken Hieronder staan de verkeersbegrippen en verkeersafspraken die de kinderen moeten kennen om het VVN theoretisch Verkeersexamen 2017 goed te kunnen maken. Deze begrippen en afspraken staan ook op vvn.nl/verkeersexamen. Verkeersbegrippen bestuurder voetganger fietspad fietsstrook voetpad rijbaan uitrit weghelft weg opstelvak zijstraat/zijweg voetgangerslicht zebrapad gewoon kruispunt kruispunt/kruising voorrangsweg rotonde centrum bebouwde kom buiten de bebouwde kom haaientanden verkeersbord onderbord voorrangsbord geel zwaailicht te maken krijgen met op dezelfde weg zijn tegemoet komen voorsorteren achteropkomen voorgaan voor laten gaan voorrang geven voorrang krijgen tractor dierenambulance Verkeersafspraken Voorrang Voorrangsafspraken en voorrangsborden gelden alleen voor bestuurders. Voetgangers moeten bestuurders van links en rechts altijd voor laten gaan. Als je loopt, skatet, skeltert, stept, of rijdt op je skateboard, gelden de voorrangsborden en voorrangsafspraken niet voor jou. Je moet bestuurders uit de zijwegen dan altijd voor laten gaan. Voorrang bij gewone kruispunten Een gewoon kruispunt is een kruispunt zonder voorrangsborden. De weg en het fietspad moeten er verhard zijn. Bij een gewoon kruispunt gelden twee afspraken: -- je moet voorrang geven aan iedereen die van rechts komt rijden. -- je moet voorrang krijgen van iedereen die van links komt rijden. Deze afspraken gelden voor jou als je fietst of als je met je paard bent. Ze gelden niet als je loopt. Rechtdoor op dezelfde weg gaat voor De afspraak Rechtdoor op dezelfde weg gaat voor geldt voor voetgangers en bestuurders. Verkeer met jou op dezelfde weg kan achterop- of tegemoet komen. Verkeer op de zijweg is NIET met jou op dezelfde weg! Als je rechtdoor gaat, mag je voorgaan als iemand anders OP JOUW WEG afslaat! Als jij wilt afslaan en iemand anders wil OP JOUW WEG rechtdoor, dan moet je die ander voor laten gaan. Bij een uitrit Een uitrit is een uitgang: -- uit een tuin. -- uit een garage of oprit voor een garage. -- uit een erf. -- uit een parkeerplaats. -- uit een straat als je daarbij over een uitritconstructie komt. Als je te maken krijgt met iemand die uit een uitrit komt rijden, mag jij voorgaan. Kom je zelf uit een uitrit rijden? Dan moet je bestuurders en voetgangers van links en rechts voor laten gaan. 10

11 Bij het zebrapad Als je wilt oversteken bij het zebrapad mag je voorgaan als het verkeer nog op tijd voor je kan stoppen. Als je op de fiets bij het zebrapad komt, moet je iedereen die daar wil oversteken voor laten gaan. Als je op de fiets bij een zebrapad komt, mag je een auto die daar gestopt is niet voorbij rijden. Bij verkeerslichten Een verkeerslicht voor auto s en fietsers heeft drie kleuren lichten: rood, geel en groen. Bij rood licht moet je stoppen. Bij geel licht moet je snel doorgaan als je aan het oversteken bent of stoppen als het nog kan. Bij groen licht mag je doorgaan. Een verkeerslicht voor voetgangers heeft een rood en een groen licht. Als het rode licht gaat knipperen moet je snel doorlopen als je aan het oversteken bent. Je mag niet meer beginnen met oversteken. Je mag ook niet teruglopen. Kijk altijd goed uit, ook al brandt voor jou het groene licht. Op een fietsstrook of fietspad Als er een fietspad of fietsstrook is, kun je daar het beste gaan rijden. Soms zijn er voorsorteervakken gemaakt op het fietspad. Je moet de kant opgaan die de pijl aanwijst. Samen fietsen Je mag nooit met meer dan twee naast elkaar rijden. Je mag anderen niet hinderen als je naast elkaar rijdt. Afslaan Als je links- of rechts wilt afslaan, moet je altijd je hand uitsteken. Lopen als er geen stoep is Is er geen stoep? Loop dan op het fietspad of op de fietsstrook. Is er ook geen fietspad of fietsstrook? Dan mag je op de weg lopen. Je mag zelf weten of je links of rechts loopt als er geen stoep of fietspad is. Kies wel de veiligste kant: -- is er aan één kant van de weg een brede berm, ga dan daar lopen. -- is er een bocht in de weg, ga dan zo lopen dat je het verkeer aan kunt zien komen. Loop rechts als de weg een bocht naar links maakt en loop links als de weg een bocht naar rechts maakt. Steek niet onnodig over. 11

12 Voetganger Je bent voetganger als je loopt of speelt. Ook op skates of skeelers, met je skelter, step of skateboard, ben je voetganger. Een verkeerlicht met een onderbord. Soms hangt er onder een verkeerslicht dit onderbord: Bestuurder Je bent bestuurder als je fietst. Ook als je paardrijdt of loopt met een paard aan de teugel, ben je bestuurder. Tegemoetkomen Iemand komt tegemoet als hij op dezelfde weg van voren naar je toekomt. Hij komt dan niet uit de linker of rechter zijweg. Hij komt je ook niet achterop. Achteropkomen Iemand komt achterop als hij je op dezelfde weg van achteren nadert. Hij komt dan niet uit de linker of rechter zijweg. Hij komt je ook niet tegemoet. Te maken krijgen met Je krijgt met iemand te maken als je rekening met die ander moet houden. Je kunt met iemand te maken krijgen die van links of rechts uit de zijweg komt. Je moet dan weten wie er voor mag gaan. Je kunt ook te maken krijgen met een groot voertuig dat tegemoet komt. Je moet dan aan de kant of achter elkaar gaan. Je rijdt dan op een fietspad waar het verkeerslicht voor fietsers die rechtdoor willen gelijktijdig groen is met het verkeerslicht voor auto s die rechtsaf willen slaan. Als beide verkeerslichten gelijktijdig groen zijn geldt de regel rechtdoor op dezelfde weg gaat voor. Afslaande automobilisten moeten de fietsers daar dus voor laten gaan. Het onderbord herinnert de automobilisten aan die afspraak. Een verkeerslicht met een onderbord Soms hangt dit bord onder een verkeerslicht: rechtsaf voor (brom)fietsers vrij Wil je rechtsaf en het verkeerslicht staat op rood? Dan mag je bij dit onderbord toch doorrijden. Let goed op en geef voorrang aan bestuurders van links. Bij grote voertuigen De bestuurder van een bus, vrachtauto of tractor kan jou niet altijd goed zien. Rijd er daarom nooit vlak achter of naast. Steek er nooit vlak voor of achter over. Blijf er minimaal 3 meter voor of achter. Fietsen met je mobiele telefoon Als je fietst moet je goed op het verkeer kunnen letten. Bezig zijn met je mobieltje is dan niet slim.zet je mobiel uit of op stil als je fietst. Wil je onderweg toch iemand bellen of wil je een foto maken? Stop dan op een veilige plek en fiets pas weer verder als je klaar bent met bellen of foto s maken. Zwaailichten Er zijn twee soorten zwaailichten: blauwe en gele. Alleen de politie, de brandweer en de ambulance mogen blauwe zwaailichten gebruiken. Het blauwe zwaailicht is altijd aan samen met een sirene. Je moet auto s met een blauw zwaailicht en sirene altijd voor laten gaan. Een geel zwaailicht is een waarschuwingslicht: er is iets aan de hand. Voor auto s met een geel zwaailicht gelden de voorrangsregels die ook voor alle andere bestuurders gelden. Bagage meenemen Bagage neem je op een veilige manier mee op de fiets. Dat kan in een rugzak, in een tas onder stevige snelbinders, in fietstassen, in een mand voorop de fiets. Zorg dat er niets uit die mand kan springen. Hang niets aan je stuur en houd niets in je hand. 12

13 8. Verkeersbordenoverzicht Hieronder staat een overzicht van verkeersborden die van belang zijn voor kinderen als voetganger en fietser. Bij ieder bord wordt een handelingsgerichte betekenis gegeven, zodat het kind weet wat het moet doen als het als voetganger of fietser met het bord te maken krijgt. Afhankelijk van de eigen omgeving zullen de kinderen wel of niet met deze borden in aanraking komen. Verder is het mogelijk dat de kinderen in de eigen omgeving te maken krijgen met een verkeersbord dat niet in het overzicht voorkomt, maar voor het kind wel belangrijk is. Natuurlijk besteedt u dan aandacht aan het bord. Het is raadzaam om de betekenis in termen van gedrag te formuleren. Voorrangsborden Voorrangsweg. Als je fietst, moet je voorrang krijgen van iedereen die van links en rechts komt rijden. De voorrangsweg houdt op. Als je fietst, moet je voorrang geven aan iedereen die van links en rechts komt rijden. Als je fietst, moet je stoppen en voorrang geven aan iedereen die van links en rechts komt rijden. (Je moet ook stoppen als er geen verkeer komt aanrijden.) Als je fietst, moet je voorrang krijgen van iedereen die van links komt rijden. Als je fietst, moet je voorrang krijgen van iedereen die van links en rechts komt rijden. Als je fietst, moet je voorrang krijgen van iedereen die van rechts komt rijden. Je mag hier niet... borden Je mag hier niet inrijden/je mag deze straat niet inrijden. (Als je fietst moet je afstappen en verder gaan lopen met je fiets aan de hand.) Je mag de straat van deze kant niet infietsen. (Dit is een eenrichtingsstraat. Er mag wel verkeer tegemoet komen rijden.) Je mag je fiets hier niet parkeren. (Je mag hier ook geen bromfiets parkeren.) Je mag hier niet fietsen. 13

14 Je mag hier niet fietsen. (Je mag hier ook niet met een brommer of tractor rijden.) Je mag hier niet met de auto inrijden. (Je mag hier wel inrijden met de fiets.) Je mag hier niet verder fietsen als er iemand tegemoet komt rijden. Je mag hier niet lopen. Pas op... borden Pas op, een steile helling. Pas op, een gevaarlijk kruispunt. (Je moet hier extra goed uitkijken.) Pas op, de weg wordt smaller. Pas op, slecht wegdek. Pas op, er wordt aan de weg gewerkt. Pas op, er kunnen kinderen oversteken. Pas op, zijwind. Pas op, een scherpe bocht naar rechts. Pas op, spoorwegovergang. Kijk hier is... borden Kijk, hier is een straat die je in mag rijden. (Er mag ook verkeer tegemoet komen rijden.) Kijk, hier is een doorgang waar jij eerst mag als er iemand tegemoet komt rijden. Kijk, hier is een eenrichtingsstraat. (Er mag geen verkeer tegemoet komen rijden.) Kijk, hier kom je bij een eenrichtingsstraat. Je moet hier rechts afslaan. (Je mag hier niet links afslaan.) Kijk, hier is een autoweg. (Je mag hier niet lopen of fietsen.) Kijk, hier is een parkeerplaats. Kijk, hier is een erf. (Je mag er midden op straat spelen. Je mag elkaar niet hinderen.) Kijk, hier houdt het erf op. Kijk, je komt in de bebouwde kom. Kijk, de bebouwde kom houdt op. (Je komt nu buiten de bebouwde kom.) 14

15 Kijk, hier is een nietverplicht fietspad. (Je mag zelf bepalen of je erop gaat rijden.) Kijk, hier houdt het niet-verplichte fietspad op. Kijk, hier is een doodlopende weg. Kijk, hier is een oversteekplaats voor voetgangers. Je moet hier... borden Je moet hier rechts voorbij rijden. Je moet hier rechtdoor rijden. (Je mag niet linksaf of rechtsaf als je fietst.) Je moet hier rechts afslaan als je fietst. (Je mag niet rechtdoor of linksaf als je fietst.) Je moet hier rechtdoor of rechts afslaan als je fietst. (Je mag hier niet linksaf als je fietst.) Je moet hier links of rechts afslaan als je fietst. (Je mag hier niet rechtdoor rijden.) Je moet hier de richting van de pijlen volgen als je fietst. (Rotonde) Je moet hier paardrijden. Einde ruiterpad. Je moet het fiets-/ bromfietspad opgaan. (Op dit pad rijden ook bromfietsers.) Je moet hier fietsen/ je moet hier het fietspad opgaan. (Je mag hier ook lopen als er geen voetpad is.) Einde fietspad/ Fietspad houdt op. Je moet hier lopen/ Je moet hier het voetpad opgaan. (Je mag hier ook skaten, skelteren en steppen.) Einde voetpad/ Voetpad houdt op. 15

16 Een bordje eronder? Fietsers en voetgangers mogen deze straat in. Fietsers (en bromfietsers) mogen de eenrichtingsstraat wel van deze kant inrijden. Fietsers (en bromfietsers) mogen hier wel linksaf. Kijk, hier is een eenrichtingsstraat. Fietsers (en bromfietsers) mogen je hier wel tegemoet komen rijden. Fietsers mogen hier ook rechtdoor of linksaf. (Fietsers mogen hier natuurlijk ook rechtsaf.) Fietsers (en bromfietsers) mogen hier wel links en rechts afslaan. (Ze mogen hier natuurlijk ook rechtdoor.) Fietsers (en bromfietsers) mogen hier ook links afslaan. (Ze mogen hier natuurlijk ook rechtdoor en rechtsaf.) Fietsers mogen hier ook rechtdoor. (Fietsers mogen hier linksaf, rechtsaf en rechtdoor rijden.) Kijk, hier is een dood lopende weg. Voor fietsers (en bromfietsers) loopt de weg niet dood. Zij kunnen doorrijden aan het einde. Je moet hier fietsen. Op dit fietspad kunnen ook fietsers tegemoet komen rijden. De voorrangsweg maakt een bocht. Als je fietst, moet je voorrang krijgen van iedereen die uit de zijwegen komt rijden. 16

17 9. Het VVN praktisch Verkeersexamen Verkeer is een vak dat je niet alleen in de klas leert. Het is belangrijk dat kinderen hun kennis in het echte verkeer in de praktijk kunnen brengen. Een VVN praktisch Verkeersexamen is dan ook een logisch vervolg op het VVN theoretisch Verkeersexamen. Het VVN praktisch Verkeersexamen wordt lokaal georganiseerd. Dit gebeurt door de plaatselijke afdelingen van Veilig Verkeer Nederland, de gemeente, politie, scholen, Fietsersbond en/of verkeersouders. Handleiding VVN praktisch Verkeersexamen Alles over de organisatie en de inhoud van het VVN praktisch Verkeersexamen kunt u vinden in de handleiding VVN praktisch Verkeersexamen. Pak de handleiding erbij voor de eisen die Veilig Verkeer Nederland stelt aan het examen en de normering. U kunt de handleiding downloaden op de site van Veilig Verkeer Nederland: vvn.nl/verkeersexamen. Heeft u vragen over het praktisch Verkeersexamen, dan kunt u contact opnemen met een van de regionale steunpunten van VVN. De contactgegevens zijn te vinden op vvn.nl/regiokantoren. Een goede voorbereiding Met de VVN Verkeersexamenapp is het eenvoudig en leuk om te oefenen voor het VVN praktisch Verkeersexamen. De app helpt bij het veilig fietsen van de dagelijkse routes en het oefenen van de verkeersexamenroute. De app is gratis te downloaden in de appstores van iphone en Androidtoestellen. 17

18 Colofon Uitgave: Veilig Verkeer Nederland Veilig Verkeer Nederland Stationsstraat 79A Postbus AB Amersfoort Tel: (088) Internet: Niets van deze uitgave mag worden vermenigvuldigd anders dan ten behoeve van het VVN theoretisch en/of praktisch Verkeersexamen.