Kijkoperatie aan de stembanden. Laryngoscopie/microlaryngoscopie

Transcriptie

1 Kijkoperatie aan de stembanden Laryngoscopie/microlaryngoscopie

2 Uw behandelend arts heeft voorgesteld om vanwege uw spraak- stem - en/of keelklachten een onderzoek en of behandeling door de KNO-arts te laten verrichten. Deze folder geeft u informatie over wat de KNO-arts in CWZ met u bespreekt, zodat u zich kunt voorbereiden op het gesprek of na het gesprek alles nog eens rustig kan nalezen. De laryngoscopie kan op twee manieren uitgevoerd worden. De directe laryngoscopie voor het controleren van de stembanden. Dan kan meestal worden volstaan met het kijken door een dunne metalen buis. Deze buis wordt via de mond in de keel gebracht. Moet er aan de stembanden geopereerd worden dan verdient de microlaryngoscopie de voorkeur. Bij deze methode wordt een buis via de mond in de keel gebracht en vervolgens wordt deze buis met een uitwendige steun op zijn plaats gehouden. De specialist kijkt met een microscoop door de buis. Voordeel van deze techniek is dat de specialist onder goed zicht met twee handen kan opereren. Bij mensen met een korte nek en/of alle tanden op zijn plaats, alsmede mensen met een beperking van de beweeglijkheid van de nek wil het soms niet lukken de (microlarynx) buis zo in te brengen dat de stembanden goed in het zicht komen. In dat geval wordt de ingreep beëindigd en zal er, afhankelijk van de indicatie, naar een andere manier van behandeling worden gekeken. Voorbereiding operatie Een goede verdoving bij een operatie is belangrijk, dus ook bij een operatie aan de keel. Deze verdoving vindt plaats onder algehele narcose. U zult geen pijn voelen tijdens de ingreep. Hierover kunt u meer lezen in de CWZ-folder Verdoving (anesthesie) bij volwassenen. U wordt voor deze ingreep een dag in het ziekenhuis opgenomen. Het secretariaat KNO regelt de opname- en operatieplanning. 2

3 Op de polikliniek krijgt u onder voorbehoud de datum waarop de operatie gepland is. Deze wordt ongeveer een week van tevoren schriftelijk bevestigd door het secretariaat KNO. Heeft u nog geen operatiedatum gekregen dan neemt het secretariaat KNO nog contact met u op. Voor de operatie en de anesthesie zijn meestal enige voorbereidingen noodzakelijk, dit wordt ook wel pre-operatief onderzoek of pre-operatieve voorbereiding genoemd. Gebruikt u bloedverdunnende medicijnen of bent u onder controle van de trombosedienst? Meld dit dan aan uw behandelend arts in het CWZ. Denk bij bloedverdunnende medicijnen aan bijvoorbeeld acenocoumarol of fenprocoumon en/of aspirine. Als u bekend bent bij de trombosedienst, neem uw doseerkaart altijd mee naar het ziekenhuis. Het kan zijn dat u tijdelijk moet stoppen met deze bloedverdunnende medicijnen. Uw behandelend arts vertelt u hoe lang u voor de ingreep of operatie met het innemen moet te stoppen en wanneer u weer kunt beginnen met de medicijnen. Als u medicijnen gebruikt of overgevoelig bent voor bijvoorbeeld jodium, verdovingsvloeistof, pleisters of andere stoffen meld dit dan aan de arts, de verpleegkundige of assistente van polikliniek. Meld ook als u een pacemaker (of een ICD) draagt. Meld ook of u preventief antibiotica nodig heeft. Spreekuur anesthesioloog De anesthesioloog schat in welke risico s in uw geval aan de operatie en de anesthesie verbonden zijn en hoe deze kunnen worden beperkt. Daarom heeft de doktersassistente een afspraak voor u op het spreekuur van de anesthesioloog gemaakt. In de folder Pre-operatief onderzoek/ spreekuur anesthesioloog kunt u hierover meer lezen. 3

4 De dag van de operatie Volgens de afspraken met de anesthesioloog op het anesthesiespreekuur blijft u nuchter en bent u eventueel gestopt met (bloedverdunnende) geneesmiddelen. U meldt zich op het afgesproken tijdstip op de afdeling kort verblijf C52 of C42. Na een opnamegesprek met de verpleegkundige krijgt u de voorbereidende medicatie voor de anesthesie (premedicatie). Het is belangrijk dat u voor de ingreep nog even plast, zodat de blaas leeg is. Wanneer u een kunstgebit en/of contactlenzen draagt moet u deze uitdoen. Ook mag u tijdens de operatie geen sieraden, make-up en nagellak dragen. Tijdens de operatie draagt u een operatiehemd dat u nu vast aantrekt. Een verpleegkundige rijdt u met uw bed naar de voorbereidingsruimte van de operatie-afdeling. Vervolgens krijgt u een infuus. U gaat naar de operatiekamer en schuift over op de operatietafel. Voordat de anesthesioloog u de narcosemiddelen via het infuus toedient, wordt eerst de bewakingsapparatuur aangesloten. Na toediening van een snelwerkend slaapmiddel bent u binnen een halve minuut in een diepe slaap. De operatie De stembanden en het gebied eromheen worden nauwkeurig bekeken. Dit alles gaat via een kijker in de mond. Er zijn dus geen uitwendige littekens. Soms worden stembandknobbeltjes verwijderd. Er kunnen ook stukjes weefsel worden weggenomen van plekken die er niet normaal uitzien. Dit weefsel wordt door de patholoog anatoom onderzocht en u hoort na één week de uitslag van de KNO-arts tijdens het polibezoek. Na de operatie Na de ingreep onder narcose blijft u in de uitslaapruimte (verkoeverkamer) van de operatie-afdeling tot u goed wakker bent. 4

5 Daarna haalt een verpleegkundige van de verpleegafdeling u weer op. U hebt bedrust maar in overleg met de verpleegkundige mag u naar het toilet. Als het drinken en urineren goed gaat, verwijdert de verpleegkundige het infuus. U krijgt deze dag koud vloeibaar eten. De verpleegkundige spreekt een goede pijnmedicatie met u af. Belangrijk Na de operatie kan er een periode van stemrust worden voorgeschreven. Dit is om de wond op de stemband de tijd te geven te genezen. De duur van de rust is afhankelijk van de afwijking en de grootte van de wond. U hebt mogelijk een absoluut spreekverbod. Dat betekent dat u ook niet mag fluisteren, kuchen of met de keel schrapen. Ook roken kan nu de stembanden ernstig beschadigen. U mag dezelfde dag nog op eigen gelegenheid naar huis maar u mag niet zelf de auto besturen. U krijgt een afspraak voor een controlebezoek na ongeveer een week op de polikliniek. De logopedist heeft u meestal voor de operatie al ontmoet. Na de operatie gaat hij of zij met u de stemtraining doen. Na de operatie met een aantal dagen stemrust is de stem meestal erg slecht. Dit is heel natuurlijk. U hoeft hier niet van te schrikken. Samen met de logopedist zult u ontdekken dat uw stem weer een goede kwaliteit krijgt. Richtlijnen voor thuis Eten en drinken Het is raadzaam de eerste dagen na de operatie zacht en koel voedsel te gebruiken. Eet geen hard en scherp voedsel zoals pinda s, chips en frites. Dit kan beschadiging van de wond en daardoor een bloeding veroorzaken. Vermijd te scherp en gekruid eten. Dit veroorzaakt irritatie van het wondgebied. Gebruik geen alcohol. Dit verwijdt de bloedvaten waardoor een bloeding kan ontstaan. 5

6 Bepaald fruit kunt u beter even niet eten. Sinaasappelsap veroorzaakt irritatie van de wond. De pitten in druiven kunnen het wondgebied beschadigen en banaan plakt in de keel. Melkproducten worden over het algemeen als plakkerig en vervelend ervaren en koolzuurhoudende dranken als te prikkelend. Laat eten en drinken iets afkoelen om bloedvatenverwijding en daardoor een bloeding te voorkomen. Waterijsjes helpen om de pijn te verminderen. Neem geen softijs omdat deze mogelijk bacteriën bevat. Voorkomen van bloedvatverwijding Door warmte ontstaat verwijding van de bloedvaten waardoor een bloeding kan optreden. U kunt dit voorkomen door: Niet te heet te douchen; Geen gebruik te maken van sauna en/of zonnebank; Bij warm weer niet in de zon te gaan lopen of zitten. Wat te doen bij een bloeding? De kans op een bloeding is de eerste 12 uur na de operatie het grootst. Mocht u onverhoopt thuis nog een bloeding krijgen, probeer deze dan te stoppen door op ijsklontjes te sabbelen en rustig te gaan zitten. Als de bloeding na 15 minuten nog niet is gestopt, neem dan contact op met de polikliniek KNO, telefoon (024) of buiten kantooruren met de afdeling Spoedeisende hulp (SEH) van CWZ, telefoon (024) Pijnbestrijding Een goede pijnbestrijding is belangrijk voor het genezingsproces. Daarom is het raadzaam dat u, indien dit nodig is, de eerste twee dagen de pijn met pijnstillers onderdrukt en dit langzaam afbouwt. Dit doet u dan als volgt: De eerste twee dagen neemt u vier maal daags - om de zes uur - twee tabletten paracetamol van 500 mg. Dan neemt u twee dagen vier maal daags - om de zes uur - één tablet paracetamol van 500 mg. 6

7 Daarna stopt u met de pijnmedicatie en gebruikt alleen zo nodig bij pijn twee tabletten paracetamol van 500 mg. (maximaal 4 maal daags). Houdt u zich verder een week rustig en houdt u aan het spreekverbod. In principe zult u na ruim een week hersteld zijn en uw werkzaamheden - afhankelijk van de spreekeisen die uw beroep stelt - weer kunnen hervatten. Treden er ondanks de richtlijnen problemen of bijzonderheden op die niet kunnen wachten tot de eerstvolgende controle bij de KNO-arts dan kunt u tijdens kantooruren contact opnemen met de polikliniek KNO. Complicaties Operaties aan de stembanden verlopen bijna allemaal ongecompliceerd. Voor de operatie is met u besproken wat u van de operatie mag verwachten. Na de ingreep kunt u in het hele lichaam spierpijn ervaren. Dit is een normaal verschijnsel dat wordt veroorzaakt door de medicatie (spierverslappers) die u tijdens de ingreep krijgt toegediend en zal binnen enkele dagen vanzelf verdwijnen. Een weinig voorkomende maar vervelende bijkomstigheid is dat de tanden kunnen beschadigen door het inbrengen van de metalen buis. Hoewel tijdens de operatie een gebitsbeschermer wordt gebruikt, kan het bij zwakke elementen af en toe voorkomen dat er een beschadiging optreedt. 7

8 Vragen? Als u na het lezen van de informatie nog vragen heeft, schrijf deze dan op of vraag iemand met u mee te gaan. De KNO-arts beantwoordt graag uw vragen over uw spraak- stem- en/of keelklachten en de behandeling daarvan. De anesthesioloog zal de vragen over de anesthesie beantwoorden. Voor vragen over de operatie, de opname en de nazorg kunt u bij de verpleegkundige terecht. Bericht van verhindering Bent u op het afgesproken tijdstip verhinderd, meldt u dit dan zo snel mogelijk aan het secretariaat KNO. Er kan dan nog een andere patiënt in uw plaats gepland worden. Telefoon: (024) U kunt het secretariaat ook en: secretariaat.kno@cwz.nl Adres en telefoonnummer Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis Weg door Jonkerbos SZ Nijmegen Polikliniek KNO (B66) Telefoon (024) Afdeling kort verblijf (C42) Telefoon (024) Website: 8 G456-K / 12-15