(Peri)tonsillair abces. Operatie aan een abces in of rond de keelamandel

Transcriptie

1 (Peri)tonsillair abces Operatie aan een abces in of rond de keelamandel

2 Uw behandelend arts heeft voorgesteld om vanwege uw keelklachten een onderzoek en of behandeling door de KNO-arts te laten verrichten. Deze folder geeft u informatie over wat de KNO-arts in CWZ met u bespreekt, zodat u zich kunt voorbereiden op het gesprek of na het gesprek alles nog eens rustig kan nalezen. Bij uitzondering breidt de ontsteking van de keelamandel zich uit tot in het omliggende weefsel waarin zich dan etter ophoopt (peritonsillair abces). Hierbij kan nauwelijks geslikt worden en is er veel slijmvorming, kan de mond moeilijk geopend worden, zijn de lymfklieren in de hals gezwollen en is er vaak hoge koorts. Wat zijn de amandelen en wat is hun functie? Het lichaam bezit een uitgebreid systeem om infecties te bestrijden, het zogenaamde lymfkliersysteem. De overgang van mond en neus naar de keel bevat, als een soort ring, veel van dit lymfklierweefsel. Het vangt zoveel mogelijk binnendringende ziekteverwekkers op en maakt ze onschadelijk. Dit lymfklierweefsel bevindt zich op drie plaatsen: In de neus-keelholte Dit is de ruimte achter de neus boven het zachte verhemelte. Het verdikte lymfklierweefsel in het dak van de neus- keelholte noemt men neusamandel (adenoid). De neusamandel is met name bij jonge kinderen aanwezig. Vanaf het achtste levensjaar neemt de grootte af. Bij uitzondering kan zo n neusamandel echter blijven bestaan op volwassen leeftijd. In de keel De keelamandelen (tonsillen) zijn zichtbaar als knobbels links en rechts achter in de keel. De huig, het aanhangsel van het zachte gehemelte, hangt midden tussen de keelamandelen. Achter op de tong Dit deel wordt de tongamandel genoemd. Hij gaat aan de zijkanten van de tong over in de keelamandelen. De tongamandel geeft slechts zelden klachten. Een eventuele verwijdering van de amandelen heeft geen merkbaar gevolg bij het bestrijden van infecties. De amandelen vormen slechts een klein gedeelte van het totale lymfkliersysteem van gehele het lichaam. Bovendien bevindt zich in de mond-keelholte ook lymfklierweefsel in het slijmvlies van het zachte verhemelte en de zij- en achterwand van de keel waardoor na verwijdering van de amandelen nog voldoende afweerfunctie overblijft. 2

3 Behandeling van het abces in of rond de keelamandelen Soms besluit de arts om de ontsteking eerst met een antibioticakuur tot rust te brengen. U krijgt dan in het ziekenhuis gedurende enkele dagen antibiotica via een infuus. De arts schrijft pijnstillers voor zodat uw keel minder pijnlijk is. U krijgt eten dat makkelijk te slikken is. Bij abcesvorming wordt meestal eerst het (peri)tonsillair abces geopend. Daarna kunnen de keelamandelen eventueel verwijderd worden. Of voor een operatie gekozen wordt, is onder andere afhankelijk van factoren als: mate van abcesvorming, tijdsduur en ernst van de ziekte, gebruik van bloedverdunnende medicijnen, beschikbaar zijn van operatiekamer en operatieteam en wens van de patiënt. Wanneer het abces meteen behandeld moet worden, gebeurt dit meestal onder narcose, hierover leest u meer in de folder Verdoving (anesthesie) bij volwassenen. U moet dan nuchter blijven en krijgt ongeveer een uur voor de operatie de voorbereidende medicatie voor de anesthesie (premedicatie). Het is belangrijk dat u voor de ingreep nog even plast, zodat de blaas leeg is. Wanneer u een kunstgebit en/of contactlenzen draagt moet u deze uitdoen. Ook mag u tijdens de operatie geen sieraden, make-up en nagellak dragen. Tijdens de operatie draagt u een operatiehemd dat u nu vast aantrekt. Een verpleegkundige rijdt u met uw bed naar de voorbereidingsruimte van de operatieafdeling. Vervolgens krijgt u een infuus. U gaat naar de operatiekamer en schuift over op de operatietafel. Voordat de anesthesioloog u de narcosemiddelen via het infuus toedient, wordt eerst de bewakingsapparatuur aangesloten. Na toediening van een snelwerkend slaapmiddel bent u binnen een halve minuut in een diepe slaap. De KNO-arts prikt het abces aan zodat er een opening ontstaat waardoor de pus kan wegvloeien. Met een speciale naald wordt de pus uit het abces gezogen waardoor de druk afneemt. Na de operatie Na de ingreep onder narcose blijft u in de uitslaapruimte (verkoeverkamer) van de operatieafdeling tot u goed wakker bent. Daarna haalt een verpleegkundige van de verpleegafdeling u weer op. U heeft bedrust maar in overleg met de verpleegkundige mag u naar het toilet. Wanneer het abces aangeprikt is, moet u regelmatig de mond spoelen met ijswater om de wond te reinigen. Drinken van veel koud water is belangrijk en kan de pijn verlichten. U moet schrapen van de keel zoveel mogelijk voorkomen. Als het drinken en urineren goed gaat, verwijdert de verpleegkundige het infuus. De verpleegkundige spreekt een goede pijnmedicatie met u af. De eerste dag na de ingreep mag u zich aan de wastafel wassen en opstaan voor het toilet. U mag de afdeling niet verlaten. Het is belangrijk dat u goed drinkt. U krijgt koud vloeibaar eten zoals pudding en appelmoes. U kunt ook om waterijsjes vragen. Als u weer opgeknapt bent meestal na een paar dagen mag u weer naar huis. 3

4 U mag op eigen gelegenheid naar huis maar u mag niet zelf de auto besturen. U krijgt een afspraak voor een controlebezoek op de polikliniek. Dan wordt ook besproken wanneer eventueel de amandelen verwijderd worden. Richtlijnen voor thuis Spoel regelmatig uw mond met koel water om de wond te reinigen; Drink veel koud water dat verminderd de pijn; Doe de eerste dagen rustig aan. Voorkomen van bloedvatverwijding Door warmte ontstaat verwijding van de bloedvaten waardoor een bloeding kan optreden. U kunt dit voorkomen door: Niet te heet te douchen; Geen gebruik te maken van sauna en/of zonnebank; Bij warm weer niet in de zon te gaan lopen of zitten. Wat te doen bij een bloeding? De kans op een nabloeding is de eerste 12 uur na de operatie het grootst. Mocht u onverhoopt thuis nog een bloeding krijgen, probeer deze dan te stoppen door op ijsklontjes te sabbelen en rustig te gaan zitten. Als de bloeding na 15 minuten nog niet is gestopt, neem dan contact op met de polikliniek KNO, telefoon (024) of buiten kantooruren met de afdeling Spoedeisende hulp (SEH) van CWZ, telefoon (024) Pijnbestrijding Een goede pijnbestrijding is belangrijk voor het genezingsproces. Daarom is het raadzaam dat u de eerste twee dagen de pijn met pijnstillers onderdrukt en dit langzaam afbouwt. Dit doet u als volgt: De eerste twee dagen neemt u vier maal daags - om de zes uur - twee tabletten paracetamol van 500 mg. Dan neemt u twee dagen vier maal daags - om de zes uur - één tablet paracetamol van 500 mg. Daarna stopt u met de pijnmedicatie en gebruikt alleen zo nodig bij pijn twee tabletten paracetamol van 500 mg (maximaal 4 maal daags). Treden er ondanks de richtlijnen problemen of bijzonderheden op die niet kunnen wachten tot de eerstvolgende controle bij de KNO-arts dan kunt u tijdens kantooruren contact opnemen met de polikliniek KNO. 4

5 Is er een kans op complicaties? Bij alle operaties kunnen complicaties optreden zoals een nabloeding of wondinfectie. Gelukkig komen deze weinig voor. Vragen Als u na het lezen van de informatie nog vragen heeft, schrijf deze dan op of vraag iemand met u mee te gaan. De KNO-arts beantwoordt graag uw vragen over uw keelklachten en de behandeling daarvan. De anesthesioloog zal de vragen over de anesthesie beantwoorden. Voor vragen over de operatie, de opname en de nazorg kunt u bij de verpleegkundige terecht. Bericht van verhindering Bent u op het afgesproken tijdstip verhinderd, bel dan zo snel mogelijk de polikliniek KNO. Er kan dan nog een andere patiënt in uw plaats komen. 5

6 G456-I / Adres en telefoonnummer Canisius Wilhelmina Ziekenhuis Weg door Jonkerbos SZ Nijmegen Polikliniek KNO (B66) Telefoon (024) Afdeling kort verblijf (C42) Telefoon (024) Website: 6