Informatiebrief van het Dagelijks Bestuur

Transcriptie

1 Informatiebrief van het Dagelijks Bestuur Titel: Voorlopige cijfers jaarrekening 2014 Datum: 2 april 2015 Geachte leden van het algemeen bestuur, Per 1 januari 2015 is de Wijzigingswet wet gemeenschappelijke regelingen in werking getreden. In deze wet staat dat de voorlopige jaarrekening, inclusief het accountantsrapport, op uiterlijk 15 april van het lopend jaar aan de raden van de deelnemende gemeenten aangeboden moet worden. De jaarrekeningcontrole van de Gemeenschappelijk regeling Dienst Gezondheid & Jeugd is half april afgerond. Echter de controleverklaring van het Consortium Rivas Careyn, inzake de besteding van de ontvangen subsidie van 12 miljoen in totaal voor Jeugdgezondheidszorg, is nog niet verstrekt. Het is voor onze accountant om die reden nog niet mogelijk om op dit moment al een controleverklaring bij de Gemeenschappelijk regeling Dienst Gezondheid & Jeugd af te geven. In de uitvoeringsovereenkomst tussen de Gemeenschappelijke regeling Dienst Gezondheid & Jeugd en het Consortium is opgenomen dat de subsidieontvanger (het Consortium) uiterlijk 1 mei een financieel jaarverslag met controleverklaring oplevert aan de subsidieverstrekker (Gemeenschappelijke regeling Dienst Gezondheid & Jeugd) is een overgangsjaar voor de nieuwe Wijzigingswet en is het overschrijden van de wettelijke termijn nog geen issue. In 2016 moet de uitvoeringsovereenkomst op dit punt worden aangepast. De Gemeenschappelijke regeling Dienst Gezondheid & Jeugd en het Consortium zijn hierover in overleg. Om de planning en control cyclus van de gemeenten niet te vertragen is in de vergadering van het dagelijkse bestuur op 26 maart, in gezamenlijk overleg met de accountant, besloten de balans en het resultaat over 2014 van de gemeenschappelijk regeling Dienst Gezondheid & Jeugd alvast aan de raden te verstrekken. Opgemerkt moet worden dat deze cijfers voorlopig zijn en niet voorzien zijn van een controleverklaring van de accountant en dat de controle van de accountant nog niet is afgerond. GR Dienst Gezondheid & Jeugd Begroting & Resultaat 2014 In x1.000 Begroting Bestuursrapportage Resultaat Dienst Gezondheid & Jeugd Serviceorganisatie Jeugd Regionale Ambulance Voorziening

2 Bijlage: Balans GR Dienst Gezondheid & Jeugd Balans GR DGJ per 31 december 2014 (bedragen x 1,00) ACTIVA VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Investeringen met economisch nut Overige investeringen met een economisch nut TOTAAL VASTE ACTIVA VLOTTENDE ACTIVA Voorraden Gereed product en handelsgoederen Uitzettingen met een rentetypische looptijd < 1 jaar Vorderingen op openbare lichamen Uitzettingen in s Rijks schatkist Overige vorderingen Liquide middelen Kas Banken Overlopende activa TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA TOTAAL ACTIVA

3 Balans GR DGJ per 31 december 2014 (bedragen x 1,00) PASSIVA VASTE PASSIVA Eigen vermogen Reserves: Algemene reserve Overige bestemmingsreserves Gerealiseerd resultaat volgend uit het overzicht van baten en lasten Voorzieningen Overige voorzieningen Vaste schulden met een rentetypische looptijd 1 jaar Onderhandse leningen van: Overige binnenlandse sectoren Overige vaste schulden TOTAAL VASTE PASSIVA VLOTTENDE PASSIVA Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd < 1 jaar Overige kasgeldleningen Banksaldi Overige schulden Overlopende passiva TOTAAL VLOTTENDE PASSIVA TOTAAL PASSIVA

4 De Dienst Gezondheid & Jeugd beschikt niet over een weerstandsvermogen. Het totale tekort van de Dienst Gezondheid & Jeugd van moet conform de Gemeenschappelijke regeling Dienst Gezondheid & Jeugd bij de 17 gemeenten in rekening worden gebracht op basis van een extra inwonerbijdrage. Het project kwartiermaken Serviceorganisatie jeugd is een onderdeel van de Dienst Gezondheid & Jeugd en hiervoor gelden dezelfde uitgangspunten. Het totale resultaat van moet in principe volgens de Gemeenschappelijke regeling aan de 17 gemeenten worden terugbetaald. Het DB is voornemens om dit ook aan het AB voor te stellen. Het gevolg is dat dit expliciet moet worden opgenomen in de risicoparagraaf zodat eventuele toekomstige frictiekosten apart worden geïnd bij de gemeenten. Deze frictiekosten kunnen ontstaan door besluitvorming na afloop van de Serviceorganisatie jeugd eind De hoogte van deze kosten zijn op dit moment nog onbekend. De Ambulancedienst wordt gefinancierd door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZA) en heeft als voorschrift dat begrotingsoverschotten (maar ook de tekorten) bestemd worden in de reserve aanvaardbare kosten (RAK). De verwachting is dat het dagelijks bestuur de jaarrekening, het jaarverslag, de controleverklaring en het accountantsrapport medio mei aan de raden van de deelnemende gemeenten ter kennisname kan versturen. Met vriendelijke groet, De secretaris, De voorzitter, A. Wijten C.M.L. Lambrechts Portefeuillehouder: Informatie: Telefoonnummer: Bijlagen:

5 Bijlage: Balans GR Dienst Gezondheid & Jeugd Balans GR DGJ per 31 december 2014 (bedragen x 1,00) ACTIVA VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Investeringen met economisch nut Overige investeringen met een economisch nut TOTAAL VASTE ACTIVA VLOTTENDE ACTIVA Voorraden Gereed product en handelsgoederen Uitzettingen met een rentetypische looptijd < 1 jaar Vorderingen op openbare lichamen Uitzettingen in s Rijks schatkist Overige vorderingen Liquide middelen Kas Banken Overlopende activa TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA TOTAAL ACTIVA

6 Balans GR DGJ per 31 december 2014 (bedragen x 1,00) PASSIVA VASTE PASSIVA Eigen vermogen Reserves: Algemene reserve Overige bestemmingsreserves Gerealiseerd resultaat volgend uit het overzicht van baten en lasten Voorzieningen Overige voorzieningen Vaste schulden met een rentetypische looptijd 1 jaar Onderhandse leningen van: Overige binnenlandse sectoren Overige vaste schulden TOTAAL VASTE PASSIVA VLOTTENDE PASSIVA Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd < 1 jaar Overige kasgeldleningen Banksaldi Overige schulden Overlopende passiva TOTAAL VLOTTENDE PASSIVA TOTAAL PASSIVA

7 !!!! Aan!! Via!! Raadsleden!van!de!gemeenten!die!deel!uitmaken! van!de!gemeenschappelijke!regeling!publieke! Gezondheid!en!Jeugd!van!de!regio!Zuid!Holland!Zuid! Afzonderlijke!gemeentegriffies! Onderwerp:!motie!inning!ouderbijdrage!!! Datum: 7 april 2015!! Collega-raadsleden,!! Er is veel discussie over de heffing van een eigen ouderbijdrage in de geestelijke jeugdzorg, die kan oplopen tot!1500 per jaar. Daarmee zou er sprake kunnen zijn van zorgmijdend gedrag bij ouders en kinderen. Bovendien zouden de mogelijkheden om de ouderbijdrage te innen in de uitvoering meer kosten dan de eigen bijdrage zou opleveren.! Om deze redenen en ook mede onder druk van de Tweede Kamer is staatssecretaris Van Rijn momenteel bezig met een onderzoek. Ondertussen zien steeds meer gemeenten af van de inning van de ouderbijdrage jeugdzorg, een gemeentelijke bevoegdheid die in de Jeugdwet is opgenomen. Het algemeen bestuur van de Gemeenschappelijk Regeling Publieke Gezondheid en Jeugd van de regio ZHZ (hierna regio ZHZ) heeft om haar moverende redenen, die niet in het laatst lijken ingegeven door de andere bekende perikelen binnen de dienst, onlangs toch besloten door te gaan met de inning van de ouderbijdrage. In diverse gemeenteraden, onder andere in de Drechtsteden, zien we vervolgens in de afgelopen weken een appl op bestuurders om hier niet mee akkoord te gaan. Ook omdat het leidt tot een onaanvaardbare ongelijke behandeling in het systeem van ouders en kinderen, nu vele gemeenten in Nederland afzien van de inning van de ouderbijdrage 1.!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! 1 Eind maart 2015 gaat het al om meer dan 70 gemeenten die afzien van de inning van de ouderbijdrage en zijn er plusminus 150 gemeenten die zich daarover beraden.!

8 ! Ook het PAB zal in de komende raadsvergadering een motie indienen. Daarin wordt de eigen wethouder gevraagd zo spoedig mogelijk het samen met haar collega's in de regio ZHZ genomen besluit terug te draaien en de ouderbijdrage niet te innen, in afwachting van de uitkomsten van het onderzoek van de staatssecretaris. Een dergelijk appl heeft echter pas kracht als het vanuit de meerderheid van de gemeenteraden van de 17 aangesloten gemeenten klinkt 2, zodat het ook in de volgende (extra) vergadering van het algemeen bestuur van de regio ZHZ kan worden bekrachtigd met een nieuw besluit. Vandaar ook ons verzoek aan de gemeenteraden in de regio ZHZ om de eigen controlerende en kaderstellende rol in dit dossier op te pakken door een soortgelijke motie als in de bijlage op zo kort mogelijke termijn in te dienen in de eigen gemeenteraad en deze in stemming te laten brengen. Als u een dergelijke actie al na het besluit van het algemeen bestuur van de regio ZHZ van plan was of reeds hebt genomen, dan is het goed ook de andere gemeenteraden hiervan op de hoogte te stellen. Uiteraard zijn wij altijd bereid een nadere toelichting te geven. Met vriendelijke groet, AndrStremler, Fractievoorzitter PAB.!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! 2 Met 17 deelnemende gemeenten is het erg moeilijk om als gemeenteraadsleden invloed uit te oefenen op de besluitvorming binnen deze Gemeenschappelijke Regeling. Dit democratische "mankement" van regionale samenwerkingsverbanden is op dit moment ook onderwerp van onderzoek vanuit het ministerie van BZK en de Raad voor het openbaar bestuur. Deze laatstgenoemde komt nog deze zomer met aanbevelingen, maar daarop kan in dit meer urgente dossier niet worden gewacht. Vandaar ook deze brief aan de 17 gemeenteraden om te komen tot een meer gecordineerde en gezamenlijke actie om daarmee de vanuit de gemeenteraden gewenste (democratische) invloed in dit geval te versterken.!

9 !!!!! MOTIE ter!indiening!!en!bespreking!in!de!vergadering!van!de!gemeenteraad!van!papendrecht,!in!vergadering!bijeen!op! donderdag!9!april!2015!zijnde!een!motie!!vreemd!aan!de!orde!van!de!dag!!met!betrekking!tot!de!inning!van!de! ouderbijdrage!genoemd!in!de!jeugdwet!waartoe!is!besloten!door!het!algemeen!bestuur!van!de!gemeenschappelijke! regeling!gezondheid!en!jeugd! Constaterende!dat! C!er!in!de!nieuwe!Jeugdwet!die!per!1!januari!2015!is!ingegaan!een!eigenbijdrage!voor!jeugdhulp!met!verblijf!voor! kinderen!met!o.a.!psychische!problemen!is!ingesteld!die!kan!oplopen!tot!meer!dan!1500,cc!euro!per!jaar;! C!dat!er!op!dit!moment!een!landelijk!onderzoekt!loopt!in!opdracht!van!staatssecretaris!Van!Rijn!naar!de!ongewenste! effecten!van!de!ouderbijdrage;! C!dat!meerdere!gemeenten!al!hebben!aangegeven!dat!het!innen!cq!het!bijhouden!en!leveren!van!informatie!t.b.v.!de! inning!van!de!eigen!bijdrage!zelfs!meer!kost!dan!het!opbrengt.! Overwegende!dat! C!de!gemeente!wettelijk!is!belast!met!de!inning!van!de!ouderbijdrage,!hoewel!de!uitvoering!bij!het!CAK!ligt.! C!artikel!8.2.3!lid!2!van!de!Jeugdwet!toestaat!om!af!te!zien!van!de!eigen!bijdrage.! C!de!Jeugdwet!de!intentie!heeft!de!kinderen!te!helpen!terwijl!juist!de!eigen!bijdrage!drempels!kan!opwerpen!en!de! zorg!kan!belemmeren;! Verzoekt! C!hierbij!het!college!op!te!dragen!middels!de!portefeuillehouder!die!zitting!heeft!in!het!algemeen!bestuur!van!de!GR! namens!de!gemeente!papendrecht!alles!in!het!werk!te!stellen!om!de!eigen!bijdrage!voor!de!psychische!zorg!voor! jeugdigen!op!te!schorten!tot!dat!bekend!is!wat!de!effecten!van!de!ouderbijdrage!kunnen!zijn;! C!het!college!zorg!te!dragen!dat!de!gemeenteraad!tijdig!betrokken!wordt!bij!het!totstandkomen!van!toekomstige! besluitvorming!over!het!innen!van!de!ouderbijdrage!na!het!bekend!worden!van!de!uitslag!van!het!bovengenoemd! onderzoek!naar!ongewenst!effecten!van!de!ouderbijdrage,! en!gaat!over!tot!de!orde!van!de!dag! Fractie!PAB!!

10

11 Dik Bogaard Van: Floor de Lange Verzonden: woensdag 22 april :26 Aan: Dik Bogaard Onderwerp: FW: Motie Ouderbijdrage GGD van de gemeente Zwijndrecht Bijlagen: MOTIE Opschorten ouderbijdrage jeugd.docx Voor de weekbrief Van: Hordijk, S [mailto:s.hordijk@zwijndrecht.nl] Verzonden: woensdag 22 april :35 Aan: griffier; Griffie Binnenmaas; Griffie Cromstrijen; Raadsgriffie; Arianne van Dijk; Griffie Gorinchem; Griffie Hardinxveld-Giessendam; griffie Hendrik-Ido-Ambacht; Griffie Korendijk; Balth de Winter; Griffie Molenwaard; griffie Oud-Beijerland; Dijk-Kien, NM van; griffie; Griffie Strijen; Floor de Lange; ZWD_Griffie Onderwerp: Motie Ouderbijdrage GGD van de gemeente Zwijndrecht Beste griffiers, In deze voeg ik de aangenomen motie van de gemeenteraad van Zwijndrecht over het opschorten van de ouderbijdrage jeugd aan de GGD. Met vriendelijke groet, Suzet Hordijk Griffiemedewerker gemeente Zwijndrecht Tel Afwezig op dinsdag en vrijdagmiddag 1

12 MOTIE Opschorten ouderbijdrage jeugd-ggz Raadsvergadering d.d Agendapunt.. De raad, gehoord de beraadslaging, Constaterende dat: door de nieuwe jeugdwet, die 1 januari is ingegaan, nu ook een ouderbijdrage wordt gevraagd als kinderen psychiatrische zorg krijgen en niet meer thuis wonen; de bijdrage is bedoeld als tegemoetkoming in de dagelijkse kosten van levensonderhoud; de ouderbijdrage kan oplopen tot 132 euro per maand of 1584 euro per jaar voor ouders van kinderen in de jeugdzorginstellingen voor dagbehandelingen of verblijf; de eerste signalen er op wijzen dat de ouderbijdrage een drempel op kan werpen, voor de meestal al kwetsbare gezinnen, om hulp te vragen; de uitzonderingen en mogelijkheden tot compensatie via een dubbele kinderbijslag uiterst beperkt zijn en voor een grote groep geen oplossing bieden; de staatssecretaris gaat onderzoeken of de eigen bijdrage leidt tot ongewenste effecten waaronder bijvoorbeeld het mijden van zorg; Overwegende dat: de gemeente is belast met de inning van de ouderbijdrage; Artikel lid 5 van de jeugdwet voorziet in de mogelijkheid om af te zien van de eigen bijdrage; het onwenselijk is dat kinderen vanwege financiële redenen noodzakelijke psychiatrische zorg moeten ontberen; Verzoekt het college: In kaart te brengen, o hoeveel ouders in de gemeente onder de nieuwe regelgeving de eigen bijdrage moeten gaan betalen en hoeveel gezinnen hierdoor mogelijk in de financiële problemen komen of bijvoorbeeld zorg gaan mijden; o welke bedragen hiermee gemoeid zijn; o welke kosten gemoeid zijn met het innen van de ouderbijdrage in verhouding tot de opbrengsten o Deze gegevens zo spoedig mogelijk naar de raad te sturen, in ieder geval voor de kadernota Af te zien van het innen van de ouderbijdrage zolang het nationaal onderzoek loopt naar de mogelijke ongewenste effecten van de ouderbijdrage. en gaan over tot de orde van de dag Indiener(s) (fractie / naam / handtekening) ChristenUnie,

13 1 Verslag van de bijeenkomst van de klankbordgroep haalbaarheidsonderzoek vorming gemeente Vijfheerenlanden gehouden op woensdag 15 april 2015, aanvang 18.00, uur in het Stadskantoor te Leerdam Agenda 1. Opening 2. Nadere concretisering rol van de klankbordgroep gedurende het proces 3. Uitlijnen van de doorlooptijd van het haalbaarheidsonderzoek 4. Toelichting op de keuze van de Stuurgroep tot gunning van de opdracht voor het haalbaarheidsonderzoek fusie gemeenten 5. Toelichting op de in opdracht van het college van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland Uitgebrachte quick scan regionale effecten bestuurlijke heroriëntatie Alblasserwaard-Vijfheerenlanden. 6. Maken van afspraken rond de terugkoppeling richting de raden van de drie participerende gemeenten. 7. Vaststellen datum voor volgende vergadering 8. Rondvraag 9. Sluiting Aanwezigen M. Houtman, burgemeester Leerdam (voorzitter) mw. S. van Heeren, gemeentesecretaris Leerdam N. Gros, raadslid Leerdam A. van der Leest, raadslid Leerdam H. Wolting, raadslid Leerdam A.C.I. de Groot, raadslid Vianen J.H. van Montfoort, raadslid Vianen H.C. van Tilburg, raadslid Vianen W. van Dijk, raadslid Zederik E. Geluk, raadslid Zederik M. van Middelkoop, raadslid Zederik B. de Winter, griffier Leerdam C.J. Steehouwer, griffier Vianen (verslaglegging) F. de Lange, griffier Zederik Toehoorders Drie raadsleden van Vianen

14 2 1. Opening De voorzitter opent de bijeenkomst en heet de aanwezigen welkom. Voorafgaand aan de bijeenkomst is er een groepsfoto van de leden van de klankbordgroep gemaakt. Het is voor de eerste keer dat de klankbordgroep vergadert over het inmiddels in gang gezette fusieproces. 2. Nadere concretisering rol van de klankbordgroep gedurende het proces Het is van belang dat iedereen hetzelfde beeld heeft bij de rol van de klankbordgroep en dat hierover geen misverstanden bestaan. De intentie van de stuurgroep en de regiegroep is om door tussenkomst van de klankbordgroep de raden volop bij het proces te betrekken. De rol van de klankbordgroep is het vervullen van een signaalfunctie vanuit samenleving en raad, luisteren naar wat er vanuit de stuurgroep komt en hier haar opvatting over geven (voor de klankbordgroep is het van belang om te controleren of door de stuurgroep het raadsbesluit goed wordt uitgevoerd). De beslissingsbevoegdheid blijft bij de colleges. De colleges kunnen bevoegdheden aan de stuurgroep delegeren. Een belangrijke rol voor de klankbordgroep is hoe invulling gegeven wordt aan de communicatie richting de afzonderlijke raden. Communicatie is ook een vast onderdeel op de agenda van de stuurgroep Zaken vanuit de stuurgroep zullen zoveel mogelijk mondeling in de klankbordgroep worden ingebracht. Vastgestelde verslagen van de stuurgroep worden ter kennis van de klankbordgroep gebracht. Vanuit de klankbordgroep komt de suggestie om ook aan digitale uitwisseling van informatie te gaan doen (share facilities). Dit vraagt wel om discipline. De gedane suggestie is al een aandachtspunt bij de regiegroep. 3. Uitlijnen van de doorlooptijd van het haalbaarheidsonderzoek Het proces bevindt zich op dit moment in het kader van de vergunning voor het haalbaarheidsonderzoek. De deelonderzoeken zullen in één rapport geïntegreerd worden. De concepten van de deelrapporten zullen vóór de zomer gereed zijn. Deze conceptrapporten worden door de stuurgroep besproken met de klankbordgroep (missen we nog zaken en welke bijstellingen zijn er nog nodig voor het definitieve rapport). In navolging van wat er bij de raadsbehandeling is gezegd, wordt vanuit de klankbordgroep nog eens nadrukkelijk opgemerkt dat in het hele proces kwaliteit vóór tijd dient te gaan 4. Toelichting op de keuze van de Stuurgroep tot gunning van de opdracht voor het haalbaarheidsonderzoek fusie gemeenten Conform de afspraak in het raadsvoorstel wordt de klankbordgroep geconsulteerd over de bureaukeuzes die door de stuurgroep zijn gemaakt. Pas daarna vindt de opdrachtverlening plaats. Het aanbestedingstraject is nagenoeg afgerond voor de vier hoofdonderzoeksvragen financiën, gemeenschappelijke regelingen, provinciekeuze en toekomstbeelden. Voor het onderdeel financiën is aan Deloitte gevraagd een offerte uit te brengen voor het boekenonderzoek in Leerdam en Zederik. EY is gevraagd hetzelfde te doen voor Vianen. De stuurgroep is van plan de opdracht aan Deloitte te verstrekken.

15 3 Met EY vindt nog overleg plaats. De offerte loopt duidelijk uit de pas met die van Deloitte. Als het overleg tot resultaat leidt, wordt de klankbordgroep hierover geïnformeerd en daarna kan de opdracht verleend worden. Voor de andere drie onderzoeksvragen is aan drie bureaus gevraagd om een offerte uit te brengen. Eén bureau heeft geen offerte uitgebracht omdat volgens dat bureau het afbreukrisico te groot was. De twee andere bureaus hebben naast de offerte ook een korte presentatie gegeven. De keuze van de stuurgroep is gevallen op het bureau Code Samen. Het andere bureau had in vergelijking met de opdrachtformulering een andere visie op het onderzoekstraject. Zodra de opdrachten zijn verstrekt, krijgt de klankbordgroep een kopie van de opdrachtverlening. De offertes blijven binnen het door de drie raden beschikbaar gestelde krediet. De klankbordgroep kan zich vinden in de te verlenen opdracht aan Deloitte en Code Samen en wacht nadere informatie met betrekking tot de opdracht aan EY af. 5. Toelichting op de in opdracht van het college van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland uitgebracht quick scan regionale effecten bestuurlijke heroriëntatie Alblasserwaard-Vijfheerenlanden De voorzitter licht in grote lijnen de gebeurtenissen toe naar aanleiding van het in opdracht van de provincie opgestelde quick scan over de regionale effecten van de bestuurlijke heroriëntatie in de Alblasserwaard-Vijfheerenlanden. De ontwikkelingen volgen elkaar zo snel op, dat er morgen in het AD een artikel verschijnt over dit onderwerp. De quick scan is door de commissaris van de Koning en de gedeputeerde bestuurlijke zaken van de provincie Zuid-Holland aan de burgemeesters uitgereikt na afloop van het bezoek van GS van Zuid- Holland aan de drie colleges op 7 april De provincie is zeer bewogen met en betrokken bij met alles wat er gebeurt rond het proces dat in Leerdam, Vianen en Zederik gestart is en heeft in dat licht haar eigen verantwoordelijkheid genomen en opdracht gegeven tot de quick scan zonder dat de drie gemeenten hiervan op de hoogte zijn gesteld. Per gemeente zijn twee rapporten overhandigd en afgesproken is dat het rapport passief openbaar is en niet door de drie gemeenten actief verspreid zal worden. Wel is afgesproken dat als het rapport op straat ligt de gemeenten de volle vrijheid hebben om hierop te reageren. Opvallend is dat de titel van het rapport de inhoud niet volgt. Er is alleen veel feitenmateriaal dat betrekking heeft op de voorgenomen fusie. Het rapport spitst zich toe op de gemeenschappelijk regelingen en dan met name op de uittredingskosten zonder rekening te houden met de wet Arhi. De belangrijkste conclusies uit het rapport zijn dat de drie gemeenten niets met elkaar hebben en dat voor Leerdam en Zederik eventuele uittredingskosten erg hoog zijn en dat dit bij lange na niet gecompenseerd wordt door het Rijk. Het is goed om te vermelden dat de provincie zich geschaard heeft achter het rapport van de commissie Schutte en dat geen afstand genomen is van dat standpunt De voorzitter heeft contact gehad met de CdK van Zuid-Holland en gezegd dat de burgemeesters het rapport niet serieus nemen, dat het onwaarheden bevat en aannames die niet gestaafd worden. De CdK is wel geschrokken van de reactie van de drie gemeenten. Er is op aangedrongen om het rapport van tafel te halen maar hieraan wil de provincie niet meewerken met als argument dat het rapport geen bestuurlijke status heeft. Afgesproken wordt dat de leden van de klankbordgroep de quick scan toegestuurd krijgen met daarbij de ambtelijke reactie die vanuit de drie gemeenten is opgesteld en een begeleidende brief

16 4 die gericht is aan de CdK en de gedeputeerde bestuurlijke zaken. Het verzoek is wel om hiermee behoedzaam om te gaan. Voor de andere raadsleden ligt het rapport ter inzage bij de griffiers van de drie gemeenten. De klankbordgroep is van mening dat het haar om de feiten gaat en die moeten uit het eigen haalbaarheidsonderzoek komen. Daarnaast wil men wel graag kennisnemen van de quick scan van de provincie om hiervan te leren. Voor de klankbordgroep is vertrouwen in het proces dat gezamenlijk wordt gevolgd cruciaal. De provincie heeft met haar actie de drie gemeenten geschaad in dit proces met als gevolg dat de aversie tegen de provincie alleen maar is toegenomen. Het eigen rapport op basis van het haalbaarheidsonderzoek is belangrijker dan de quick scan van de provincie. De klankbordgroep vindt het wel van belang om daar waar mogelijk als twee provincies en drie gemeenten gezamenlijk op te trekken. Onverlet de eigen verantwoordelijkheid van ieder raadslid wordt de afspraak gemaakt om in eventuele contacten die de media gaan leggen te verwijzen naar de burgemeester van Leerdam die vanuit de stuurgroep als woordvoerder is aangewezen. 6. Maken van afspraken rond de terugkoppeling richting de raden van de drie participerende gemeenten Periodiek verschijnt er vanuit communicatie een nieuwsbrief die naar alle raadsleden gaat. De leden van de klankbordgroep zorgen voor terugkoppeling naar hun eigen raden. Dit zal zo veel mogelijk op dezelfde manier gebeuren met ruimte voor lokale kleuring. Van de bijeenkomsten wordt een verslag op hoofdlijnen gemaakt dat ook naar alle raadsleden gaat. De verslagen van de bijeenkomsten van de klankbordgroep komen op de agenda van de raadsvergaderingen zodat na een eventuele mondelinge toelichting hierop feedback gegeven kan worden. 7. Rondvraag De volgende bijeenkomst van de klankbordgroep is afhankelijk van de ontwikkelingen in de komende tijd. Er wordt in ieder geval een bijeenkomst van de klankbordgroep belegd waarin feedback gegeven kan worden op de tussentijdse onderzoeksresultaten 8. Sluiting De bijeenkomst wordt om uur gesloten. Aldus vastgesteld in de bijeenkomst van de klankbordgroep op griffier voorzitter

17 Dik Bogaard Onderwerp: Bijlagen: FW: notitie medezeggenschap Notitie medezeggenschap boekje-def 16 april.pdf Aan de leden van de gemeenteraad, Ter attentie van de griffier Geachte leden van de gemeenteraad, Graag bieden we u namens het JeugdWelzijnsBeraad, LOC Zeggenschap in Zorg, Defence for Children, Landelijk Platform GGz en Ieder(in) de notitie Medezeggenschap van kinderen en jongeren en de nieuwe jeugdwet aan. Jongerenraden in de jeugdhulp (jeugdzorg, jeugd-ggz, jeugd-lvb) maken zich zorgen over hun positie en vertegenwoordiging in cliëntenraden. Zij willen graag de inspraak die ze nu hebben behouden en verbeteren. Dit lijkt niet altijd mogelijk te zijn door bezuinigingen en de decentralisatie van de jeugdhulp naar gemeenten. Wij als cliëntenvertegenwoordigers hebben de afgelopen maanden diverse signalen ontvangen van zowel jongeren, organisaties en ondersteuners van cliëntenraden waaruit blijkt dat inspraak van jongeren niet altijd prioriteit heeft. Het transitieplan van Rijk, VNG en IPO (Interprovinciaal Overleg) geeft als belangrijkste succescriterium van de transitie aan: 'De mate waarin gemeenten, zorgaanbieders en professionals samen met cliënten, ouders en jeugdigen er op het niveau van de jeugdige en zijn omgeving in slagen om jeugdhulp te transformeren. De gewenste input van cliënt ervaringen is ook in de wet vastgelegd: gemeenten moeten o.a. de ervaringen van cliënten betrekken bij de beleidscyclus en borgen dat de positie van cliënten in instellingen in overeenstemming is met de bedoelingen van de wet. Voor het organiseren van goede jeugdhulp is het belangrijk de mening van kinderen en jongeren over de hulp te vragen, zodat de hulp aansluit op de behoefte van kinderen en jongeren. Effectieve hulp is hulp die aansluit op de vraag. Daarvoor is het nodig dat gemeenten medezeggenschap zo organiseren dat kinderen en jongeren invloed kunnen uitoefenen op het jeugdhulpbeleid van de gemeente én dat de gemeente regelt dat jeugdhulpaanbieders en gecertificeerde instellingen (hierna: jeugdhulpinstellingen) naast de cliëntenraden aparte jongerenraden organiseren. Voor kinderen en jongeren is het van belang dat zij de mogelijkheid krijgen en ondersteund worden om los van volwassen cliënten en ouders - hun mening te geven en hun belangen volwaardig kunnen vertegenwoordigen en zorgen dat deze worden behartigd. Dat betekent 1

18 dat naast cliëntenraden in jeugdhulpinstellingen en WMO-raden, aparte jongerenraden in jeugdhulpinstellingen en het organiseren van inspraak van jongeren op het gemeentelijk jeugdhulpbeleid noodzakelijk is. In deze notitie zetten wij onze zorgen uiteen en bieden handvaten om medezeggenschap van jongeren in uw gemeente goed te organiseren om zo effectieve zorg voor jongeren te realiseren. Wij vragen u de aanbevelingen over te nemen en te verwerken in uw beleid. De ondergetekenden bieden graag ondersteuning bij de implementatie van het recht van jongeren op inspraak en medezeggenschap bij de realisatie van de jeugdhulp,. Namens JeugdWelzijnsBeraad, Defence for Children, LOC Zeggenschap in zorg, LPGGz, Ieder(in) Met vriendelijke groet, Marion Welling, Tina Bakker, LOC zeggenschap in Zorg T E loc@loc.nl Churchilllaan GV Utrecht Postbus AS Utrecht T W Klik hier voor meer informatie over LOC en onze dienstverlening 2

19 Disclaimer Bezint eer ge print Klik hier voor meer informatie over LOC en onze dienstverlening Disclaimer Bezint eer ge print 3

20 Medezeggenschap van kinderen en jongeren en de nieuwe Jeugdwet Artikel 12 VN Kinderrechtenverdrag De Staten die partij zijn, verzekeren het kind dat in staat is zijn of haar eigen mening te vormen, het recht die mening vrijelijk te uiten in alle aangelegenheden die het kind betreffen, waarbij aan de mening van het kind passend belang wordt gehecht in overeenstemming met zijn of haar leeftijd en rijpheid.

21 1. Zorgen over jongerenparticipatie Per 1 januari 2015 is de nieuwe Jeugdwet in werking getreden. JeugdWelzijnsBeraad, LOC, Defence for Children, LPGGz en Ieder(in) hebben deze notitie opgesteld om eraan bij te dragen dat de daarmee samenhangende nieuwe regels voor medezeggenschap voor kinderen en jongeren (hierna: jongeren) goed worden uitgevoerd en toegepast in de praktijk door instellingen en gemeenten. Jongerenraden in de jeugdhulp (jeugdzorg, jeugd-ggz, jeugd-lvb) maken zich zorgen over hun positie en vertegenwoordiging in cliëntenraden. Zij willen graag de inspraak die ze nu hebben behouden en verbeteren. Dit lijkt niet altijd mogelijk te zijn door bezuinigingen en de decentralisatie van de jeugdhulp naar gemeenten, waar inspraak van jongeren niet altijd prioriteit heeft. Vragen die jongeren stellen en zorgen die zij uiten zijn: - Blijven aparte jongerenraden in de instellingen die jeugdhulp bieden bestaan? - Waar kunnen jongeren terecht met hun vragen? Of worden zij straks van het kastje naar de muur gestuurd? - Worden jongeren op een goede manier gehoord door instellingen en gemeenten? Zij willen serieus genomen worden en niet alles steeds opnieuw vertellen. - Is er voldoende geld voor medezeggenschap en participatie van jongeren? Zo ja, hoe wordt dat verdeeld? Blijven de gemeenten ons ondersteunen zoals tot nu toe gebeurde? 2

22 2. Wat zegt de Jeugdwet? Wat staat er in de wet over het recht op medezeggenschap van kinderen en jongeren en wat betekent dit voor de zorgaanbieders en gecertificeerde instellingen? Cliëntenraden per locatie - Iedere jeugdhulpaanbieder en iedere gecertificeerde instelling stelt voor ieder te onderscheiden verband en iedere locatie een aparte cliëntenraad in. - Of er naast de cliëntenraden ook een centrale cliëntenraad komt beslissen de jeugdhulpaanbieder, de gecertificeerde instelling en de cliëntenraad (art Jeugdwet en MvT pag 145). Doelstelling Doelstelling van de cliëntenraad is belangenbehartiging van jeugdigen en ouders aan wie jeugdhulp wordt verleend of ten aanzien van wie een kinderbeschermingsmaatregel of jeugdreclassering wordt uitgevoerd. Ouders én jongeren - De raad moet representatief zijn voor jeugdigen en ouders aan wie jeugdhulp wordt verleend of ten aanzien van wie een kinderbeschermingsmaatregel of jeugdreclassering wordt uitgevoerd. - Jeugdigen en ouders moeten redelijkerwijze in staat worden geacht om hun belangen te behartigen (art Jeugdwet). 3

23 Adviesrecht Cliëntenraden hebben een uitgebreid adviesrecht o.a. bij fusie, over de jaarrekening, ingrijpende verbouwingen, de kwaliteit van zorg, recreatiemogelijkheden, het eten, het klachtenreglement, wijziging van het reglement van de cliëntenraad en voor cliënten belangrijke regelingen. Commissie vertrouwenslieden (nieuw) - Iedere jeugdhulpaanbieder en iedere gecertificeerde instelling stelt een commissie van vertrouwenslieden in. - Er bestaat al een Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden (LCvV). Deze Commissie is ingesteld door branche- en cliëntenorganisaties waaronder LOC. Aanbieders en raden kunnen hier gebruik van maken, waardoor ze geen eigen commissie van vertrouwenslieden in hoeven te stellen. - Bij meningsverschillen over onderwerpen waarbij de cliëntenraad adviesrecht heeft, kan de cliëntenraad dat voorleggen aan de commissie van vertrouwenslieden. 4

24 3. Waar moet gemeentelijk beleid aan voldoen volgens cliëntenorganisaties? Om de bepalingen over medezeggenschap voor jongeren goed vorm te geven in beleid moet de gemeente regelen dat zij hun eigen mening kunnen geven en daarbij ondersteund worden. Dat betekent: - Iedere jeugdhulpaanbieder en iedere gecertificeerde instelling (hierna: jeugdhulpinstelling) stelt per regio een cliëntenraad in zodat cliënten de mogelijkheid hebben om invloed uit te oefenen; - Naast de cliëntenraad stellen organisaties een aparte jongerenraad in met adviesrecht over de onderwerpen die hen aangaan; - In de jongerenraad wordt gesproken en besloten over de voor jongeren belangrijke onderwerpen. In de cliëntenraad over de overige onderwerpen; - Voor de jongerenraad is professionele ondersteuning beschikbaar en jongeren hebben medezeggenschap bij de keuze van de ondersteuner; - De gemeente regelt en ziet erop toe dat jongerenraden apart functioneren van de cliëntenraden waarin ook ouders vertegenwoordigd zijn; - De gemeente zorgt ervoor dat de informatie over medezeggenschap aan jongeren ter beschikking wordt gesteld in toegankelijke taal; - Aanvullend op de wet stelt de gemeente bij de aanbesteding van jeugdhulpinstellingen specifieke eisen aan medezeggenschap door jongeren; 5

25 - Alle jeugdhulpinstellingen die in een gemeente actief zijn voor jongeren en door de gemeente worden ingehuurd maken een plan over hoe zij hen actief betrekken bij het beleid en hoe inspraak is geregeld; - De Inspectie Jeugdzorg en de Inspectie Gezondheidszorg toetsen of de jeugdhulpinstellingen een cliëntenraad en jongerenraad hebben ingesteld. 4. Aanbevelingen van jongeren aan gemeenten over medezeggenschap Volgens jongeren 1 moeten gemeenten bij het maken van een plan voor medezeggenschap antwoord geven op de volgende vragen: - Hoe kunnen jongeren het beste betrokken worden bij het beleid van de jeugdhulp? - Hoe kan de gemeente jongeren bereiken? - Wat heb je als jongere nodig om invloed te hebben op je zorg? - Wat levert jongerenparticipatie op? - Hoe kunnen we jongeren uitnodigen en serieus nemen zonder dat ze overvraagd raken? Ons advies is om deze vragen samen met betrokken jongeren in de gemeente te beantwoorden. Volgens jongeren is voor een goede uitvoering van medezeggenschap in de praktijk het volgende nodig: 1 Bron: jongeren zelf: jongerenraden in de jeugdhulp 6

26 - Betrek jongeren via al bestaande jongerenraden zodat kennis en ervaring behouden blijft Zo zorg je ervoor dat er altijd een groep jongeren is die zelf ervaring heeft in de zorg en die de jongeren uit de jeugdhulpverlening goed kan vertegenwoordigen. Er is dan professionaliteit en continuïteit, een vaste plek waar je jongeren vragen kunt stellen en om advies kan vragen. - Verplicht zorgaanbieders en wijk-/ jeugd- en gezinsteams een jongerenraad te ondersteunen, zodat medezeggenschap en participatie goed geregeld is, jongeren leren participeren en getraind worden Hoe mooi is het als een organisatie feedback kan krijgen over de manier waarop ze hulp verlenen van de mensen (de jongeren) die zelf die hulp ontvangen. Bovendien leren jongeren veel van participeren. Ze leren communiceren, presenteren en hun eigen ervaringen delen. - Laat jongeren participeren vanaf het begin Jongeren zijn ervaringsdeskundig: doordat ze zelf te maken hebben (gehad) met de zorg weten ze er veel van. Voor jongeren is het belangrijk dat ze uitgedaagd worden en echt verschil kunnen maken. Jongeren raken zo gemotiveerd een bijdrage te leveren en zich in te zetten. 7

27 - Zoek aansluiting bij jongeren in bijeenkomsten door gebruik te maken van begrijpelijke taal en creatieve vormen Kies als onderwerpen vooral dingen die nu spelen en dicht bij de praktijk liggen. Neem contact op met de jongerenraden om samen naar zaken te kijken en plannen te maken. Vraag aan de jongeren waar zij het in het overleg over willen hebben en wat ze leuk en belangrijk vinden om te bespreken. - Maak een plan voor participatie op lokaal niveau Om te zorgen dat er nergens iets ontbreekt en iedereen mee kan doen in het nemen van beslissingen, is een goede aansluiting belangrijk. Zo maakt een buurtteam plaats voor een ervaringsdeskundige en is er in gemeenten voor ambtenaren de mogelijkheid om stage te lopen bij zorgaanbieders. Ook kan je heel simpel door het houden van enquêtes de meningen van jongeren bundelen om van zaken een goed beeld te krijgen. - Stel een medewerker aan bij de gemeente voor de medezeggenschap van jongeren De gemeente maakt één of meer medewerkers verantwoordelijk om samen met jongeren cliëntenparticipatie vorm te geven en uit te voeren. - Evaluatie van de medezeggenschap De gemeente organiseert jaarlijks een dag waarop zij met jongerenraden de medezeggenschap in de gemeente evalueert. 8

28 - Stel jongerenteams samen bij de gemeente Gemeenten stellen een jongerenteam in, dat toetst of de instellingen cliëntenraden hebben ingesteld en adviseert instellingen hoe medezeggenschap van jongeren nuttig en effectief kan worden ingezet. Voorbeelden bad cases - De jongerenraad - een groep actieve jongeren - wordt zonder overleg samengevoegd met de cliëntenraad die uit volwassenen bestaat. De leden van de jongerenraad worden hier laat over geïnformeerd. De informatie die zij krijgen is opgeschreven in beleidstaal. Een aantal van de jongeren begrijpt niet wat er gaat gebeuren en wat de gevolgen zullen zijn. Zij kunnen niet meepraten of meebeslissen over deze verandering. - De directie van een instelling besluit zonder overleg dat de jongerenraad een andere ondersteuner met minder uren krijgt. De jongerenraad is het daar niet mee eens en vindt dat in het beleid geregeld zou moeten zijn dat ze over de ondersteuning van de jongerenraad kunnen meebeslissen. 9

29 Voorbeeld good cases Een jeugdhulpaanbieder heeft een cliëntenraad waarin zowel jongeren als volwassenen zitten. Naast de cliëntenraad functioneert een jongerenraad. Daar worden de onderwerpen besproken die jongeren aangaan. Zij krijgen hierbij professionele ondersteuning en begeleiding. De jongerenraad bereidt met de selectie jongeren die afgevaardigd zijn in de cliëntenraad, de onderwerpen voor. De ondersteuner van de jongerenraad neemt als toehoorder deel aan die vergadering van de cliëntenraad. Bij een vacature voor een ondersteuner van de jongerenraad wordt samen met de jongeren een gewenst profiel gemaakt. Jongeren zijn bij de sollicitatiegesprekken en hebben een stem in de uiteindelijk gekozen kandidaat. In een instelling voor jeugd-ggz bestaan zowel een kinderraad, een jongerenraad als een ouderraad. Zij komen regelmatig bij elkaar om te vergaderen en om bij te praten met de raad van bestuur en directie. Zij geven ieder afzonderlijk adviezen en waar het kan werken zij samen. De raden vormen samen de cliëntenraad. 10

30 Wij vragen u - instellingen en gemeenten - de aanbevelingen over te nemen en te verwerken in uw beleid. De ondergetekenden bieden graag ondersteuning bij de implementatie van het recht op participatie en medezeggenschap van jongeren. JeugdWelzijnsBeraad, Defence for Children, LOC Zeggenschap in zorg, LPGGz, Ieder(in)

31 [1] De lokale solidariteit getoetst Mogelijkheden die gemeenten hebben om de armoede onder hun inwoners te bestrijden ARMOEDE TOEGENOMEN Sinds het uitbreken van de economische crisis is de armoede met ruim een derde in omvang toegenomen. Het CBS becijfert het aantal arme huishoudens op Dat zijn 1,4 miljoen personen (9,1% van de bevolking). Bij het SCP schommelt het aantal arme personen in Nederland tussen (volgens basisbehoeftecriterium) en (volgens het nietveel-maar-toereikend-criterium). Deze cijfers zijn afkomstig uit het Armoedesignalement van december Daarin staat ook een overzicht van de tien gemeenten met het hoogste percentage arme inwoners: Amsterdam (13,2%), Rotterdam (13,0%), Den Haag (12,7%), Groningen (10,8%), Vaals (10,4%), Leeuwarden (10,3%), Enschede (10,3%), Arnhem (10,1%), Schiedam (10,0%), Heerlen (9,9%). Er zijn wijken waar ruim een kwart van de bevolking arm is (Heechterp-Schieringen in Leeuwarden 28,8%; Schilderswijk-West in Den Haag 26,8%). LOKAAL ARMOEDEBELEID Lokale minimavoorzieningen zijn nodig om mensen uit de armoede te halen en te houden. Er zijn tal van gemeenten die veel geld en aandacht besteden aan goede aanvullende minimavoorzieningen en aan onafhankelijke informatie om het gebruik van deze voorzieningen te bevorderen. Maar dat is niet in alle gemeenten het geval. Ook het beleid van het huidige kabinet is tweeslachtig: enerzijds wordt er flink bezuinigd, worden inkomensregelingen gekort of afgeschaft en wordt het gemeenten verboden om categoriaal minimabeleid te voeren; anderzijds krijgen gemeenten extra middelen voor het bestrijden van verarming en verschulding. De Sociale Alliantie is van mening dat armoede eerst en vooral bestreden moet worden via landelijk beleid dat voldoende inkomenszekerheid garandeert. Als aanvulling daarop is lokaal beleid nodig om in voorkomende gevallen maatwerk te kunnen leveren. LOKALE MAATREGELEN Lokale situaties met elkaar vergelijken is moeilijk, omdat meestal het totaaloverzicht niet voorhanden is. Toch is het van belang dat anti-armoedegroepen aan de gemeenteraad, aan het college, aan maatschappelijke organisaties en aan medeburgers de vraag kunnen voorleggen hoe het gesteld is met de lokale solidariteit. Wat hebben mensen in onze gemeente voor elkaar over? In hoeverre kijken medeburgers in onze gemeente naar elkaar om? Steken medeburgers en gemeente in voldoende mate een helpende hand uit?

32 [2] Om deze vragen toe te spitsen of om door te vragen kan onderstaande lijst met lokale maatregelen worden gebruikt. De Sociale Alliantie roept de maand mei 2015 uit tot Maand van de Lokale Solidariteit. In die maand wordt onderstaande lijst van lokale maatregelen naar alle gemeenteraden gestuurd met het verzoek hieraan aandacht te schenken tijdens de behandeling van de voorjaarsnota/kadernota. Lokale anti-armoedegroepen worden opgeroepen de gemeenteraadsleden daarop aan te spreken. De lijst met maatregelen is niet uitputtend. Ze is bedoeld als middel om het minimabeleid in gemeenten te evalueren. De uitkomst kan bijvoorbeeld zijn dat een gemeente een aantal voorzieningen en regelingen prima voor elkaar heeft en op een aantal andere punten nog een tandje bij kan zetten. 1. Respectvolle bejegening Bejegening is een essentieel aspect van sociale dienstverlening. Hierbij staan de mens en het cliëntperspectief centraal. Bij een goed sociaal beleid passen geen drang en dwang. Vertrouwen schenken en perspectief bieden zijn de ingrediënten van een werkzame aanpak. Respect en invoelingsvermogen zijn kwaliteiten die ontwikkeld en onderhouden moeten worden bij alle medewerkers van uitvoeringsinstellingen. Goed lokaal armoedebeleid voorziet in (bij)scholingsprogramma s rond het thema bejegening. Daarbij krijgen armen zelf voldoende gelegenheid om hun alledaagse ervaringen en hun duiding van de werkelijkheid in te brengen. Dat helpt ook bij het bestrijden van valse beeldvorming over mensen die met armoede geconfronteerd worden. 2. Collectieve gemeentelijke zorgverzekering Gemeenten kunnen een collectieve zorgverzekering afsluiten voor inwoners met een laag inkomen. Veel gemeenten hadden al zo n regeling. Met het wegvallen van de landelijke inkomensregelingen Wtcg en CER hebben veel gemeenten deze regeling uitgebreid en verbeterd. Om het wegvallen van genoemde inkomensregelingen te kunnen compenseren heeft het rijk extra geld gestopt in het gemeentefonds. Dit is niet geoormerkt, dus de gemeenten zijn vrij om dit geld naar eigen goeddunken te besteden. Veel gemeenten besteden (een deel van) dit geld aan een uitbreiding van het verzekerde pakket en een verhoging van de gemeentelijke tegemoetkoming in de premie. Ook het eigen risico dat mensen moeten betalen (in 2015 is dat 375,--) kan daarin opgenomen worden. Het is de enige regeling die nog categoriaal toegepast mag worden en ze biedt daarmee mogelijkheden om tegen lage uitvoeringskosten een substantiële ondersteuning te verstrekken aan minimahuishoudens. Een goede collectieve gemeentelijke zorgverzekering is toegankelijk voor mensen met een inkomen tot % van het voor hen geldend sociaal minimum. En de gemeente betaalt per verzekerde een eigen bijdrage van minimaal 17,50 per maand; er zijn gemeenten die een bijdrage verstrekken van meer dan 40,-- per maand. Via de site

33 [3] kan nagegaan worden of en hoe een collectieve zorgverzekering in iedere gemeente geregeld is. Om te voorkómen dat mensen van verzekering moeten veranderen is het goed als de gemeente met meerdere zorgverzekeraars de gemeentelijke zorgverzekering regelt. Ook ouderen met een AOW of AIO en werkenden met een totaal inkomen van niet meer dan % van het sociaal minimum moeten gewezen worden op de mogelijkheid om zich aan te melden voor de collectieve verzekering. 3. Maatschappelijke participatie van kinderen In 2013 hadden minderjarige kinderen kans op armoede. Dat is 12,8% van alle kinderen. Om het maatschappelijk participeren van deze kinderen te bevorderen hebben veel gemeenten allerlei regelingen in het leven geroepen. Vaak wordt de voorkeur gegeven om voorzieningen te verstrekken in natura, om er zeker van te zijn dat het verstrekte geld ten goede komt aan de kinderen voor wie het bedoeld is. Er zijn gemeenten die een eigen kindpakket hebben ontwikkeld. Andere gemeenten maken gebruik van de voorzieningen van het Jeugdsportfonds, het Jeugdcultuurfonds en de Stichting Leergeld. De gemeente subsidieert deze fondsen en kinderen uit de gemeente kunnen een beroep doen op ondersteuning van deze fondsen, die mogelijk via een kindpakket samenwerken en ervoor zorgen dat ieder kind uit een arm huishouden toch deel kan nemen aan de samenleving (school, sport, cultuur). Een goede kindregeling stelt per kind uit een huishouden met een inkomen tot % van het sociaal minimum per jaar minimaal voorzieningen beschikbaar ter waarde van 250,-- Het getuigt verder van een goed armoedebeleid als een gemeente bij besturen van scholen bepleit dat scholen zelf een fonds maken om in voorkomende gevallen er voor te zorgen dat alle kinderen mee kunnen doen met schoolactiviteiten, ook de kinderen bij wie thuis onvoldoende middelen aanwezig zijn om de vereiste eigen bijdragen te betalen. 4. Individuele inkomenstoeslag Mensen beneden de 65 jaar die al lange tijd op het sociaal minimum zitten kunnen een toeslag krijgen. Een goede regeling hanteert daarbij de volgende criteria: 3 jaar aangewezen zijn op een laag inkomen en geen uitzicht op inkomensverbetering; het laag inkomen is niet hoger dan 110% van het geldend sociaal minimum. De bedragen die beschikbaar worden gesteld zijn minimaal: 550 voor gehuwden/samenwonenden; 495 voor alleenstaande ouder; 385 voor alleenstaande. Een goed armoedebeleid onderkent dat mensen boven de 65 jaar met een gedeeltelijke AOW en een aanvullende bijstandsuitkering ook langdurig op het sociaal minimum zitten zonder uitzicht op inkomensverbetering. Ook voor deze groep is enige vorm van inkomensondersteuning noodzakelijk. Wanneer gemeenten zoveel mogelijk inzetten op

34 [4] preventie kunnen ze uiteindelijk veel geld besparen en voorkomen dat mensen verder in de problemen raken. 5. Goede schuldhulpverlening en maximale kwijtschelding Heel veel huishoudens hebben te maken met problematische schulden. De gemeente moet zorg dragen voor goede schuldhulpverlening en moet creatief en behulpzaam zijn bij het vinden van wegen voor schuldsanering. De gemeente kan er op toezien dat zijzelf en andere overheden zich niet onredelijk opstellen bij het innen van schulden en in ieder geval de beslagvrije voet respecteren. Huisuitzettingen moeten in principe worden voorkómen, zeker wanneer daar kinderen bij betrokken zijn. Maximaal kwijtschelding verlenen voor het betalen van gemeentelijke belastingen/heffingen is het minste wat gemeenten kunnen doen. Voor deze vrijstelling gelden landelijke richtlijnen. Een goede lokale regeling gaat op de maximaal toegestane normen zitten: 100% kwijtschelding voor mensen met een inkomen tot 100% van het voor hen geldend sociaal minimum. Als het inkomen in geringe mate hoger is dan het sociaal minimum is gedeeltelijke kwijtschelding mogelijk. Gemeenten gaan met experts in het veld na in hoeverre het systeem van het innen van schulden bijdraagt aan onnodige oploop van schulden en doen er alles aan om onnodige schuldenstapeling te voorkomen. 6. Ondersteuning maatschappelijke initiatieven Burgers zetten initiatieven op om medeburgers te ondersteunen. Dat kan bij voorbeeld in de vorm van een noodfonds of een voedsel- of kledingbank. Dat kan ook in de vorm van initiatieven om eenzaamheid vanwege armoede te bestrijden. Goed lokaal armoedebeleid maakt het functioneren van een lokaal noodfonds mee mogelijk, opdat 100% van de noodhulp van particulieren ook naar die hulp gaat. Goed lokaal armoedebeleid bekostigt desgevraagd in ieder geval de huisvestingskosten van een lokale voedselbank, opdat de initiatiefnemers zich kunnen concentreren op het week in week uit beschikbaar krijgen van toereikende voeding en/of kleding. Ook andere maatschappelijke initiatieven mogen desgevraagd rekenen op steun van de lokale overheid. 7. Integraal beleid In gemeenten zijn niet alleen gemeentelijke diensten maar ook tal van maatschappelijke organisaties actief op het terrein van armoedebestrijding. Een goed lokaal minimabeleid stimuleert de onderlinge samenwerking tussen deze initiatieven en stelt middelen beschikbaar om uitwisseling te bevorderen en integraal beleid mogelijk te maken. Naast werk en inkomen wordt daarbij ook aandacht besteed aan de positie en situatie van minima

35 [5] op levensterreinen als huisvesting, gezondheidszorg en onderwijs. Een belangrijk criterium om het beleid op al deze terreinen te beoordelen, is de vraag of er voldoende samenhang is tussen het beleid op deze terreinen, opdat de ondersteunende werking ervan voor kansarme groepen zo groot mogelijk is. De opdracht en kunst hierbij is: de mens centraal stellen en niet de regelgeving! Dit integrale mensgerichte beleid is met name van belang in overgangssituaties. Omdat veel regelingen niet op elkaar zijn afgestemd of omdat dossiers niet warm worden overgedragen, ontstaan er hiaten, ontvangen mensen een tijdlang geen of onvoldoende inkomen. Dergelijke haperingen in de uitvoering brengen mensen in de problemen en in schuldsituaties waar ze niet of moeilijk uit komen. Een goed armoedebeleid zorgt voor sluitende overgangsregelingen. 8. Werkende armen Uit landelijke cijfers blijkt dat de armoede onder werkenden de laatste jaren sterk toeneemt. De flexibilisering is doorgeslagen en resulteert voor steeds meer mensen in een bestaan vol onzekerheden. Steeds meer mensen worden gedwongen om schijnzelfstandige te worden; velen van hen slagen er niet in om voldoende fatsoenlijk betaald werk te vinden om naast een leefbaar inkomen zorg te dragen voor toereikende sociale voorzieningen. Een goed lokaal armoedebeleid stimuleert verantwoord (parttime) ondernemerschap, steunt mensen bij het opzetten van een eigen bedrijf en faciliteert maatschappelijke initiatieven van werkenden om elkaar onderling te ondersteunen (bijvoorbeeld via het opzetten van een broodfonds). Daarnaast is het van belang ook bij werkenden aandacht te vragen voor aanwezige mogelijkheden om ondersteuning te krijgen als het inkomen te laag is. 9. Bijstand vervanging kapotte apparaten Mensen met een laag inkomen kunnen in aanmerking komen voor gratis vervanging van kapotte apparaten zoals koelkast, wasmachine, tv, computer, kooktoestel. Een goed lokaal armoedebeleid hanteert als toelatingscriterium voor deze voorziening: 110% van het sociaal minimum gedurende 3 jaar. 10. Ruimere mogelijkheden voor garantiebanen en emplooi in onbetaalde arbeid Het bedrijfsleven en de overheid hebben zich verbonden om tot garantiebanen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te creëren in de private en publieke sector. Welke stappen zetten gemeenten om hun eigen quotum te realiseren? Er is inmiddels bijna een half jaar verstreken, dus gemeenten zouden nu intensief op weg moeten zijn.

36 [6] Het getuigt van verstandig en sociaal beleid om mensen die niet voor een garantiebaan in aanmerking komen en toch weinig of geen perspectieven op de arbeidsmarkt hebben, ruime mogelijkheden te geven om emplooi te vinden in de sfeer van de civil society. Daar kunnen mensen hun kwaliteiten ontdekken en uitbouwen. Dat is in het belang van betrokken mensen én in het belang van de samenleving. Deze maatschappelijke inzet kan een bijdrage leveren om allerlei sociale problemen te voorkomen. Dat geldt voor vrijwilligerswerk, het geldt ook in situaties waarin mensen mantelzorg (moeten) verrichten of kinderen (moeten) verzorgen. Werk dat op het eerste oog economisch niet rendeert, kan bij nader inzien door zijn sociaal rendement wel degelijk lonend zijn voor de samenleving. Het kan ook in economische zin de samenleving veel voordeel opleveren en hoge (zorg)kosten besparen. Bovendien kunnen mensen middels activiteiten in de sfeer van de civil society hun zelfvertrouwen hervinden en hun kwaliteiten uitbouwen, wat een eventuele overstap naar de betaalde arbeid kan vergemakkelijken. Goed lokaal armoedebeleid stimuleert deze inzet in de onbetaalde arbeid zonder betaalde arbeid te verdringen! en honoreert de inzet van mensen via het beschikbaar stellen van een door de belastingdienst toegestane onkostenvergoeding van 1500,-- op jaarbasis. Utrecht, 28 april 2015 Sociale Alliantie De Alliantie voor Sociale Rechtvaardigheid - ook kortweg Sociale Alliantie genoemd - is een initiatief van de vakbeweging, de kerken, de humanisten en uitkeringsgerechtigden. Het samenwerkingsverband begon in 2000 en is doorgegroeid naar een netwerkorganisatie waaraan ruim vijftig landelijke, regionale en plaatselijke organisaties en groepen deelnemen. Samen strijden zij voor een samenleving zonder armoede. Zie ook: Sociale Alliantie, Postbus 2758, 3500 GT Utrecht Telefoon ; info@socialealliantie.nl

37

38

39