Externe dienst voor preventie en bescherming op het werk vzw. april-mei-juni

Transcriptie

1 Externe dienst voor preventie en bescherming op het werk vzw april-mei-juni 2008

2 voorwoord Beste Lezer, We zijn alweer een stuk gevorderd in 2008 en dus is het tijd voor een nieuwe Adhesia Flash. De onderwerpen die in deze editie aan bod komen zijn onder andere de nieuwe NACE-code en de vernieuwde arbeidsongevallenaangifte. Het is voor een Externe Dienst voor Preventie en Bescherming zeer belangrijk dat de aangiftes correct ingevuld worden, teneinde onze wettelijke verplichtingen na te komen. Wat de wetgeving rond trillingen betreft geven wij reeds enige tijd adviezen inzake de aankoop en het gebruik van arbeidsmiddelen. Een analyse van de bestaande arbeidsmiddelen is aan de orde en een aanpassing is niet evident. In dit licht werd een overgangstermijn tot 2010 voorzien. Het analyseren van de trillingsrisico s vergt relatief veel tijd van de preventieadviseur. Wij vragen u dan ook niet tot het laatste moment te wachten. Verder vindt u in deze nieuwsbrief nog informatie over alcoholisme. Onze psychologen kunnen u helpen bij het opstellen van een antialcoholbeleid dat reeds met succes in diverse ondernemingen geïmplementeerd werd. Ondervindt u problemen of wenst u ook zo n beleid uit te stippelen, aarzel dan niet ons te contacteren. Zoals altijd wordt niet enkel en alleen een kader aangeboden, maar helpt Adhesia ook effectief met de implementatie en met de vorming die ermee gepaard gaat. We eindigen met een positieve noot: de opening en opstart van onze nieuwe centra in Moeskroen, Kortrijk en geel zijn goed verlopen. Verder is er ook nieuws over ons basisactiviteitenverslag van 2007: u kunt het verslag nu ook online inkijken in het klantengedeelte van onze website. Veel leesgenot, Adhesia Inhoud Adhesia news Nieuwe NACE Code vanaf 1 januari 2008 Vernieuwde arbeidsongevallenaangifte vanaf 1 januari 2008 Trillingen Alcohol: Van gelegenheidsdrinken tot alcoholisme Opleidingen p 3 p 4 p 5 p 6-8 p 9 p 10-11

3 AdhesiaNEWS NIEUW - Preventiefiches Om onze bedrijfsbezoeken beter op maat van onze klanten af te stemmen, heeft Adhesia een aantal handige preventiefiches per sector ontwikkeld. In deze fiches vindt u op een overzichtelijke, beknopte wijze welke preventiemaatregelen men dient te voorzien (rekening houdend met de werkpost/functie van de werknemer). Volgende onderwerpen komen hierbij aan bod: gezondheidstoezicht persoonlijke beschermingsmiddelen collectieve beschermingsmiddelen arbeidsmiddelen brandpreventie EHBO hygiëne elektriciteit gevaarlijke producten... Reeds een 15-tal fiches zijn momenteel uitgewerkt. Deze preventiefiches zijn binnenkort beschikbaar en zullen tijdens het bedrijfsbezoek door de preventieadviseur van Adhesia toegelicht worden. Wijziging melding van arbeidsongeschiktheid (Koninklijk besluit van 27 januari 2008 tot wijziging van het koninklijk besluit van 28 mei 2003 betreffende het gezondheidstoezicht op de werknemers) Werkgevers dienen vanaf nu de arbeidsgeneesheer te verwittigen van arbeidsongeschiktheid van vier weken of meer, ook voor nietonderworpen werknemers. Die werknemers dienen eveneens door de werkgever op de hoogte gebracht over hun recht om te genieten van een bezoek voorafgaand aan de werkhervatting in geval van arbeidsongeschiktheid van vier weken of meer, met het oog op een eventuele aanpassing van hun werkpost. Nieuw medisch centrum in Geel Adhesia is een dynamisch bedrijf dat steeds poogt een kwaliteitsvolle dienstverlening te bieden. Om te voorzien in de wensen van al onze klanten hebben wij een nieuw medisch centrum geopend in Geel om in deze streek onze klanten vlotter te kunnen bedienen. Sedert 18 februari 2008 zijn we volop begonnen met de medische onderzoeken in ons nieuw centrum. Adres van het medisch centrum: Adhesia Nijverheidsstraat Westerlo-Oevel Tel: 09/

4 Nieuwe NACE Code vanaf 1 januari 2008 De Europese activiteitennomenclatuur NACE (Nomenclature générale des Activités économiques dans les Communautés Européennes) dient als basis voor de verzameling en presentatie van statistische gegevens en wordt gebruikt voor diverse doeleinden zoals de kruispuntbank ondernemingen, RSZ, stastistieken van arbeidsongevallen, BTW, het jaarverslag van de interne preventiedienst,.... De NACE code bestaat uit 5 cijfers. De eerste vier zijn Europees bepaald en gelden voor alle lidstaten. Met het vijfde cijfer krijgen de lidstaten wat speelruimte om een eigen verfijning aan te brengen in de classificatie van activiteiten, rekening houdend met de nationale en sectorale realiteit. Sinds 1 januari wordt in België de NACE-BEL versie 2008 toegepast ter vervanging van de NACE-BEL versie 2003 (Europese verordening). Als gevolg hiervan wijzigen de codes van een aantal sectoren. Meer info: 4

5 Vernieuwde arbeidsongevallenaangifte vanaf 1 januari 2008 De preventieadviseur In het kader van Europese harmonisering wordt het document aangifte van arbeidsongevallen opnieuw aangepast. In deze bijdrage zetten we kort de wijzigingen op een rijtje. Aan de arbeidsongevallenaangifte werden 2 nieuwe velden toegevoegd - Soort werkplek (veld 29) De aangifte vermeldt 2 soorten: - de gebruikelijke werkplek of lokale eenheid, d.w.z. de werkplek(ken) waar het slachtoffer gewoonlijk zijn werk uitvoert, bv. vaste plaats in een atelier of in een kantoor. - de occasionele of mobiele werkplek of onderweg voor rekening van de werkgever, d.w.z. een mobiele werkplaats (bestuurder, bouwvakker, schoonmaker, enz.) of tijdelijke situaties voor personen die gewoonlijk op een vaste werkplaats werken (tijdelijke verplaatsing, vergadering, opdracht, installatie, enz.) of een tijdelijke toewijzing (meerdere dagen of weken) op een andere vaste werkplaats of een andere plaats in het bedrijf, of in een ander bedrijf (tijdelijke detachering, uitzendarbeid, onderhoudswerken bij een klant, enz.). Indien de werkplek niet onder één van beide categorieën valt dan duidt de werkgever andere werkplek aan. - Beschermingsmiddelen slachtoffer (veld 45) In deze rubriek worden de persoonlijke beschermingsmiddelen (12) die het slachtoffer op het moment van het ongeval droeg, aangekruist of aangevuld. Aantal vereenvoudigingen/toevoegingen: - Nace-code hoeft niet langer ingevuld te worden (veld 4) - Bankrekeningnummer in IBAN-formaat (veld 6 en 16) - Toevoeging duurtijd van de arbeidsovereenkomst (veld 17) - Schrapping beheer van preventiediensten / aantal gepresteerde dagen / aantal arbeiders en bedienden - Schrapping van ziekenfonds van het slachtoffer in de loop van 2008 (veld 63) -... Een model van dit aangifteformulier kunt u terugvinden op het klantengedeelte van de Adhesia-website (www. adhesia.be) 5

6 Trillingen De mens heeft altijd al blootgestaan aan trillingen, maar vooral sinds het begin van de industriële revolutie is deze blootstelling sterk toegenomen. Trillingen, zowel lichaams- als handarmtrillingen, komen voor in uiteenlopende beroepssectoren. Naar schatting komt ze bij ongeveer 5-10% van de werkplaatsen voor, zoals bij het werken met kloppende of draaiende werktuigen, bij het werken in de omgeving van verbrandingsmotoren en hamerende machines, in land- en bosbouw, bij het besturen van bouwwerfmachines, vorkliften, vrachtwagens, bussen, trams, metro s, treinen... Lichaamstrillingen Lichaamstrillingen zijn trillingen die via een steunoppervlak het menselijk lichaam binnenkomen en overgebracht worden op het ganse lichaam, hetzij langs de voeten (bij een rechtstaande persoon), hetzij langs het zitvlak (bij een zittende persoon) of eventueel bij liggende personen. Ze vormen een reëel gezondheidsrisico bij werknemers die voertuigen besturen. Zo kunnen trillingen alleen maar als vervelend en hinderlijk ervaren worden. Een langere blootstellingstijd kan aanleiding geven tot vermoeidheid, waardoor het rendement en de concentratie van de werknemer vermindert. In andere gevallen kunnen trillingen misselijkheid en een gevoel van onbehagen teweegbrengen. Eén van de meest bekende risico s van lichaamstrillingen is het ontstaan van lage rugpijn, zeker in combinatie met een slechte zithouding, uitvoeren van taken en blootstelling aan schokken (slecht wegdek, uit cabine springen...). Bovendien kunnen lichaamstrillingen een reeds bestaand rugprobleem versterken. 6

7 De arbeidshygiënist Hand-armtrillingen Hand-armtrillingen zijn trillingen die door trillende machines via de handen het menselijk lichaam binnendringen en die vooral een invloed hebben op de bovenste ledematen (handen-armen). Hand-armtrillingen kunnen naast de mogelijke beschadiging in de gewrichten van hand en pols ook ernstige storingen in de bloedsomloop in de hand, het zogenaamde syndroom van Raynaud of het wittevingerssyndroom, veroorzaken. De eerste symptomen zijn tintelende vingers, vooral bij koud weer. Dit gaat over in gevoelloosheid in één of meerdere vingers, vooral bij koud, maar uiteindelijk ook bij warm weer. Koninklijke Besluit van 7 juli 2005 Het nieuwe Koninklijke Besluit van 7 juli 2005 verplicht alle werkgevers een risicoanalyse te maken om na te gaan of de werknemers tijdens het uitvoeren van hun werk aan trillingen blootgesteld worden. Dit Koninklijk Besluit legt grens- en actiewaarden op voor dagelijkse blootstelling aan lichaams- en/of hand-armtrillingen, waarbij de grenswaarden niet overschreden mogen worden. Bij het overschrijden van de actiewaarden dienen preventieve maatregelen genomen te worden. Trillingen (m/s 2 ) Hand-arm trillingen Lichaamstrillingen Grenswaarde 5 m/s 2 1,15 m/s 2 Actiewaarde 2,5 m/s 2 0,5 m/s 2 Tabel 2: grens- en actiewaarden voor handarm- en lichaamstrillingen herleid tot een standaard-referentieperiode van 8 uur (KB trillingen, 2005). Dit KB brengt voor de werkgever een aantal verplichtingen met zich mee: hij moet een risicoanalyse uitvoeren en zonodig maatregelen nemen ter voorkoming of vermindering van de blootstelling indien de actiewaarde voor dagelijkse blootstelling overschreden wordt (actieplan). Zo moeten de risico s van blootstelling aan mechanische trillingen worden weggenomen aan de bron of tot een minimum verkleind, rekening houdend met de technische vooruitgang en de beschikbaarheid van maatregelen om het risico aan de bron te beheersen. Wanneer de actiewaarden overschreden worden, gaat de werkgever op basis van de risicobeoordeling over tot de opstelling en uitvoering van een aantal technische en/of organisatorische maatregelen om de blootstelling en de daarmee gepaard gaande risico s tot een minimum te beperken, met inachtneming van: a. alternatieve werkmethoden die de noodzaak van blootstelling aan mechanische trillingen verminderen b. de keuze van de juiste arbeidsmiddelen, ergonomische goed ontworpen en zo weinig mogelijk trillingen veroorzakend, rekening houdend met het te verrichten werk c. de verstrekking van hulpmiddelen om het risico van de gezondheidsschade ten gevolge van trillingen te voorkomen (bv. Stoelen die lichaamstrillingen doeltreffend afzwakken of handgrepen in het geval van handarm-trillingen) d. passend onderhoudsprogramma s voor de arbeidsmiddelen, de werkplek en de systemen op de werkplek 7

8 e. het ontwerp en de indeling van de werkplek en de arbeidsplaats f. een adequate voorlichting en opleiding van de werknemers, opdat zij de arbeidsmiddelen veilig en juist gebruiken, zodanig dat de blootstelling aan mechanische trillingen zo gering mogelijk is g. beperking van de duur en de intensiteit van de blootstelling h. passende werkschema s met voldoende rustpauzes i. het verschaffen van kleding die de blootgestelde werknemers beschermt tegen koude en vocht Bij overschrijding van de actiewaarden moeten de werknemers een passend gezondheidstoezicht ondergaan. Dit gezondheidstoezicht beoogt de preventie en vroegtijdige diagnose van iedere aandoening die het gevolg is van blootstelling aan mechanische trillingen en is verplicht wanneer de actiewaarden overschreden worden. Indien er een aantoonbare ziekte of schade tengevolge van blootstelling aan trillingen vastgesteld wordt, moeten de werkgever en werknemer hiervan op de hoogte gebracht worden en moet de werkgever de risicoanalyse en de genomen maatregelen herevalueren en advies van deskundigen inwinnen. Trillingsmetingen Het meten van trillingen is niet eenvoudig. Het vergt het gebruik van geschikte apparatuur en de toepassing van een aangepaste methode. Daarom mogen de werkgevers de niveaus van mechanische trillingen waaraan de werknemers blootgesteld zijn in de eerste plaats beoordelen op basis van de observatie van werkmethoden en van de passende informatie van de leveranciers over het waarschijnlijke trillingsniveau van het gebruikte materiaal. Indien de verzamelde gegevens niet volstaan om vast te stellen of de grenswaarden worden nageleefd, kan de preventieadviseur of een van de leden van het Comité een trillingsmeting aanvragen. Als de werkgever niet over de nodige interne deskundigheid beschikt doet hij een beroep op een externe dienst voor Preventie en Bescherming op het werk of op een erkend laboratorium. Voor de uitvoering van deze verplichtingen is er een overgangsperiode van vijf jaar voorzien vanaf 6 juli Concreet wil dit zeggen dat de richtlijn van toepassing zal zijn vanaf 6 juli 2010 voor de arbeidsmiddelen aangekocht vóór 6 juli Voor de land- en bosbouw geldt een langere overgangsperiode (6 juli 2014). 8

9 Alcohol: Van gelegenheidsdrinken tot alcoholisme De psycholoog Sedert jaar en dag vormt alcohol een probleem op het werk. Niettegenstaande de mentaliteit gedurende de laatste 20 jaar sterk is geëvolueerd, kunnen we niet voorbijgaan aan het feit dat volgens de IAO (Internationale Arbeidsorganisatie), alcohol nog steeds een rol speelt in 30% van de arbeidsongevallen. Tevens is het een belangrijke oorzaak van absenteïsme en draagt het gebruik van alcohol in het algemeen bij tot een verlies van productiviteit en kwaliteit van het geleverde werk. In dergelijke situaties kan men 2 verschillende houdingen aannemen: Ofwel houdt de directie en de gehele onderneming zich een hand voor de ogen met het gevaar dat enkele werknemers dan onopvallend verder en verder in het alcoholisme glijden. Ofwel worden initiatieven opgezet voor het uitbouwen van een alcoholbeleid, maar worden ook maatregelen genomen tegen ander middelengebruik, bv. cannabis. Adhesia kan hulp bieden aan elke werkgever, maar ook aan de personeelsdienst en de interne preventieadviseurs op verschillende niveaus. We beschikken over de nodige uitrusting en ervaring voor : Sessies inrichten voor de aanpak en opvolging van de hulpbehoevende met oplossingen aangepast aan de specifieke situatie van de werknemer in kwestie. Het op punt stellen van een anti-alcoholbeleid (zonder daarbij te strikt te worden) Het opleiden en sensibiliseren van de bestuurders en het volledige kader, zodat zij een specifieke houding kunnen aannemen t.o.v. de werknemers in moeilijkheden. 9

10 Opleidingen Adhesia biedt een steeds ruimer aanbod aan opleidingen waarbij telkens de ondernemerschapsportefeuille (tussenkomst 35% door Vlaamse Gemeenschap: BEA maatregel) kan gebruikt worden. Bij de opleidingen EHBO in de bouwsector kan beroep gedaan worden op het fonds voor vakopleiding voor financiële tussenkomst. Nederlandstalig EHBO basisopleiding Om de eerste hulp bij ongevallen te verzekeren in een onderneming moet elk bedrijf over een minimum aantal gebrevetteerde hulpverleners beschikken. In een basiscursus van 21 uur wordt dit thema zowel praktisch als theoretisch uitgediept. Brugge, Confederatie van de bouw, Pathoekeweg 34 te Brugge: 22, 30 september en 7 oktober 2008 van Zwijnaarde, Adhesia, Tramstraat 59 te Zwijnaarde: 19, 26 mei en 2 juni , 24 november en 2 december 2008 van Brussel, Adhesia, Oude Graanmarkt 10 te Brussel : 3, 10 en 17 juni 2008 EHBO herhaling Voor iedere opgeleide hulpverlener wordt er jaarlijks een heropfrissing van 4 uur voorzien. Zo blijft het brevet van de hulpverlener geldig. Brugge, Confederatie van de bouw, Pathoekeweg 34 te Brugge: 22 september 2008 van oktober 2008 van Zwijnaarde, Adhesia, Tramstraat 59 te Zwijnaarde: 8 april 2008 van december 2008 van december 2008 van Kortrijk, Adhesia, Kortrijksestraat 389 C te Kortrijk: 11 april 2008 van april 2008 van oktober 2008 van november 2008 van Opleiding basiskennis - Niveau III Een zesdaagse opleiding voor werkgevers, hiërarchische lijn en preventie adviseurs in C en D bedrijven waarbij de volledige basis voor het voeren van een welzijnsbeleid aan bod komt. Brugge, Confederatie van de bouw, Pathoekeweg 34 te Brugge: 15, 22 oktober, 5, 12, 19 en 26 november

11 Opleiding Vertrouwenspersoon In deze opleiding worden de leidinggevende niet alleen geïnformeerd over hun plichten, maar wordt ook aangeleerd om deze problemen van pesten, psychisch geweld, fysisch geweld en ongewenst seksueel geweld op het werk zo kordaat en efficiënt mogelijk aan te pakken. Zwijnaarde: Adhesia, Tramstraat 59 te Zwijnaarde: data nog te bepalen Voor bijkomende info, folders en inschrijving kunt u steeds terecht bij Mevr. Christel Schrijvers op het telefoonnummer 059/ of per mail bij christel.schrijvers@adhesia.be 11

12 Externe dienst voor preventie en bescherming op het werk vzw Antwerpen Tel : 09/ antwerpen@adhesia.be Brussel Tel : 02/ brussel@adhesia.be Brugge Tel : 050/ brugge@adhesia.be Oostende Tel : 059/ oostende@adhesia.be Kortrijk Tel : 056/ kortrijk@adhesia.be Moeskroen Tel : 056/ moeskroen@adhesia.be Zwijnaarde Tel : 09/ zwijnaarde@adhesia.be Charleroi Tél : 071/ charleroi@adhesia.be Bruxelles Tél : 02/ bruxelles@adhesia.be La Louvière Tél : 064/ lalouviere@adhesia.be Mons Tél : 064/ mons@adhesia.be Namur Tél : 081/ namur@adhesia.be Mouscron Tél : 056/ mouscron@adhesia.be Tournai Tél : 069/ tournai@adhesia.be 80509