Partneroproep herbestemming Pastorie het Hof. Juli 2016 Gemeente Vosselaar Vzw Kempens Landschap

Transcriptie

1 Partneroproep herbestemming Pastorie het Hof Juli 2016 Gemeente Vosselaar Vzw Kempens Landschap 1

2 Voorwerp van de oproep: Herbestemming van de voormalige pastorie t Hof te Vosselaar De 16 de eeuwse Pastorie t Hof gelegen in het toekomstige stadsbos van Vosselaar is bijna eigendom van de gemeente. Gezien de grote historische waarde van het gebouw en zijn waardevolle landschappelijke inplanting lanceren het gemeentebestuur van Vosselaar en de vzw Kempens Landschap een oproep om het gebouw duurzaam te herbestemmen. Daarvoor zijn ze op zoek naar partners met een innovatief en duurzaam idee dat zij in de Pastorie t Hof wensen te realiseren. 2

3 I. Inhoudstafel Partneroproep herbestemming Pastorie het Hof... 1 I. Inhoudstafel... 3 II. Algemene gegevens... 4 Kadastrale gegevens... 4 Beschrijving van de eigendom... 5 Inkleuring op het gewestplan... 7 Foto s... 8 III. Historiek... 9 IV. Vzw Kempens landschap Referentiesdossiers V. Behoud door partnership Visievorming Samenwerkingsverband Inbreng van de verschillende partners Praktisch Bijkomende inlichtingen Inschrijvingsvoorwaarden en gunningscriteria voor het verlenen van de exploitatie van de Pastorie t Hof te Vosselaar VI. Bijlagen Bijlage 1: Kadastraal plan Bijlage 2: Beschermingsbesluit Bijlage 3: Inschrijvingsbiljet

4 II. Algemene gegevens Kadastrale gegevens De kadastrale gegevens van de voormalige Pastorie t Hof en omgeving: Afdeling Vosselaar, sectie A, perceel 66 Afdeling Vosselaar, sectie A, perceel 67C Aanduiding van desbetreffende percelen Het goed dat onderwerp uitmaakt van dit dossier omvat het voormalige pastoriegebouw met de directe tuingrond, zoals aangegeven op bovenstaand plan. De pastorie bestaat daarbij uit een gelijkvloers, een bovenverdieping en een zolder. Het grondoppervlak beslaat 267m² op het gelijkvloers. Het totale oppervlakte van de 2 percelen samen beslaat 2787,37m². 4

5 Het omliggende parkbos en natuurgebied zoals aangegeven op onderstaand plan zal beheerd worden door het Agentschap voor Natuur en Bos als publiek toegankelijk groengebied. Aanduiding van het parkbos Beschrijving van de eigendom Ligging Adres: Hofeinde 136, 2350 Vosselaar De pastorie Het Hof ligt te midden van een bosrijk domein en ligt in de onmiddellijke nabijheid van de woonkernen Beerse en Vosselaar. Het parkbos is ontstaan uit een oorspronkelijke kern van omwald pastoriedomein. Op het einde van de 19 e en begin van de 20 e eeuw werd het uitgebreid tot een geïntegreerd en onlosmakelijk geheel met een belangrijk gevarieerd bomenbestand voornamelijk gevormd door de drevenstructuren, bomengroepen, solitaire bomen, vijver en 5

6 boomgaard. De voormalige pastorie met omgevend domein park heeft sinds Monument (Cfr. Bijlage 2) de status De site is zeer landelijk en toch toegankelijk gelegen. Via de N12 ligt het op 10 minuten rijden vanuit Turnhout en 30 minuten rijden vanuit Antwerpen. Dit alles maakt dat het domein niet enkel lokaal een belangrijke rol vervult, maar ook daarbuiten. (Bron kaartje: google maps) Gebouw De voormalige pastorie betreft een dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder een kunstleien schilddak met flankerende zijvleugels van drie/twee traveeën onder afgewolfde zadeldaken met dakkapellen. Bescherming Wegens zijn historische en natuurwetenschappelijke waarde zijn de voormalige pastorie met omwald domein en aansluitend parkbos beschermd als monument. Dit omslaat een domein van ongeveer 5ha groot. Onroerend erfgoed waakt dus over het behoud van de erfgoedwaarden, en ook bij de eigenaars is dit een zeer belangrijk aandachtspunt. Aanduiding bescherming In het rood is het volledige domein aangegeven dat onder de bescherming van Monument valt. Eigendom De gemeente Vosselaar en Kempens Landschap hebben de intentie om het gedeelte dat valt onder de bescherming van Monument aan te kopen. Dit gedeelte zal worden ingericht als stadsbos waarbij de pastorie zal fungeren als toegangspoort. 6

7 Het Agentschap voor Natuur en Bos zal het omliggende bosrijke gedeelte aankopen en beheren als natuurgebied. Het geheel beslaat een oppervlakte van meer dan 27ha. Inkleuring op het gewestplan Voorafgaand aan het Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan Afbakening regionaal stedelijk gebied Turnhout hadden de betrokken percelen gedeeltelijk de bestemming woongebied en als gevolg van dit GRUP kregen ze de bestemming Bosgebied Stadsbos. Sinds dit GRUP is het aldus niet meer mogelijk om op de betrokken percelen te bouwen of te verkavelen. Inkleuring op het gewestplan 7

8 Foto s 8

9 III. Historiek De voormalige pastorie Het Hof met omwald domein en aansluitend parkbos, gelegen in het noordelijk gehucht Hofeinde nabij de grens met Beerse, is een site met een oude geschiedenis en vormt een belangrijke getuige van het religieus verleden van zowel Vosselaar als Beerse. Reeds in 1187 verenigde de abdij van Groot-Bijgaarden de kerken van Vosselaar en Beerse tot één dubbelparochie. Het is mogelijk dat reeds in deze periode de pastoor van deze parochie verbleven zou hebben op het gehucht Hofeynde, ongeveer even ver van de twee te bedienen kerken. Dit doet vermoeden dat zowel de inplanting van Het Hof als de omliggende omwalde site opklimmen tot deze vroege parochiale geschiedenis. De rechtstreekse verbinding tussen de Onze-Lieve-Vrouwekerk in het centrum en de voormalige pastorie Het Hof is ook duidelijk zichtbaar op het historisch kaartenmateriaal. Op de oude kaarten is het tracé reeds duidelijk herkenbaar. Op de kabinetskaart van de Ferraris (circa 1775) komt een wandelpad voor. Bij de kaart van Vandermaelen (circa 1854) is er reeds sprake van een "chemin". 9

10 Ferrariskaart Van 1426 tot het eerste kwart van de 19de eeuw leverden de norbertijnen van de Sint-Michielsabdij te Antwerpen een pastoor. In 1776 werd de dubbelparochie gescheiden en kreeg Beerse een eigen pastorie. Samen met Het Hof behoort de pastorie van Beerse tot de oudste pastorieën in het kanton Turnhout. Van het oorspronkelijk pastoriegebouw werden voorlopig geen sporen terug gevonden. Het classicistisch uitzicht van het huidig pastoriegebouw klimt op tot het tweede kwart van de 18de eeuw. In deze periode liet de toenmalige pastoor grondige herstellings- en/of verbouwingswerken uitvoeren aan de pastorie. Een arduinen gevelsteen tegen de linker zijgevel met datering "1750" herinnert ons daaraan. Op de Ferraris- en Vandermaelenkaart wordt de pastorie duidelijk weergegeven als een beeldbepalend, omwald en met bomen omzoomd domein. Omstreeks verhuisde de pastoor wegens de lange afstand naar de kerk naar het dorpscentrum, ongeveer ter hoogte van het huidige gemeentehuis. Dit kan worden afgeleid van de Vandermaelenkaart waarop Het Hof als "Oude Pastory" wordt vermeld en er ook een "Presbytère" is aangeduid in het eigenlijke dorpscentrum. Het Hof werd op die manier ontheven van zijn functie als pastorie en kwam in handen van privé-eigenaars. 10

11 Vandermaelenkaart Rondom de pastorie vindt men een parkbos. Het parkbos is in feite ontstaan uit de oorspronkelijke kern van het omwald pastoriedomein, dat op het einde van de 19de en het begin van de 20ste eeuw is uitgebreid tot een geïntegreerd en onlosmakelijk geheel met een belangrijk gevarieerd bomenbestand, voornamelijk gevormd door drevenstructuren, bomengroepen, solitaire bomen, een vijver en boomgaard. De verbinding tussen het kerndomein en de latere uitbreiding wordt gevormd door cementen bruggetjes in houtimitatie die kenmerkend zijn voor de periode waarin de uitbreiding en volledige aanleg van het domein tot stand kwam. 11

12 IV. Vzw Kempens landschap De vzw Kempens Landschap werd opgericht in november 1997 op initiatief van het provinciebestuur van Antwerpen en een 40-tal Kempense gemeentebesturen, mede in uitvoering van een beleidslijn in het provinciaal bestuursakkoord. Kempens Landschap stelt zich tot doel om de meest waardevolle landschappen in de provincie Antwerpen veilig te stellen, hoofdzakelijk via verwerving. Op die manier wil de vereniging zich dus bekommeren om de open ruimte, om natuurlijk en historisch erfgoed en om landschapsbepalende monumenten. Sinds enkele jaren verleent Kempens Landschap vanuit haar ervaring ook advies aan aangesloten gemeentebesturen. Vanuit deze dienstverlening werd Kempens Landschap benaderd door het gemeentebestuur van Vosselaar met de vraag om het project van de herbestemming van de voormalige Pastorie t Hof te begeleiden. De gemeente en Kempens Landschap koesteren een gezamenlijke ambitie voor het geheel. Als landschapsvereniging is Kempens Landschap zich bewust van de waarde van het gebouw dat nauw verbonden is met het ontstaan en de ontwikkeling van het huidige park. We zijn er ons ook van bewust dat een nieuwe functie de draagkracht van dit beschermde omringende landschap niet mag overschrijden. Hieronder vindt u enkele referentieprojecten die Kempens Landschap reeds realiseerde. Deze kunnen dienen als inspiratie. Referentiesdossiers Afspanning Den Eik te Laakdal Deze historische hoeve is eigendom van de vzw Kempens Landschap en werd volledig gerestaureerd en herbestemd. Vandaag is er in de gebouwen een horecazaak met informatiepunt gevestigd en een klompenmakersmuseum wordt een klompenbelevingspad als interactieve belevenis en toeristische aantrekkingspool.meer informatie kan u bekomen bij zaakvoerder Natalie Scheerder via het e- mailadres deneik@fulladsl.be of telefoonnummer 013/ of op de website 12

13 De grote boerderij van Wortel-Kolonie De Bonte Beestenboel. Deze voormalige landlopersboerderij, gelegen midden in de kolonie van Wortel (Hoogstraten) is eigendom van vzw Kempens Landschap en werd gerestaureerd en herbestemd als centrum voor boerderijklassen, jeugdverblijfcentrum, locatie voor feesten, Meer informatie kan u bekomen bij zaakvoerder Greet Somers via info@debontebeestenboel.be of 03/ of op de website 13

14 Domein Roosendael te Sint-Katelijne-Waver. Deze oude abdijsite is tevens eigendom van de vzw Kempens Landschap en wordt uitgebaat als jeugdverblijfcentrum en locatie voor vergaderingen en feesten door de vzw Roosendael. Meer informatie kan u bekomen bij directeur Luc Verstraeten via luc.verstraeten@roosendael.be of 015/ of op de website 14

15 Beddermolen in Westerlo De Beddermolen en het bijbehorende molendomein in Westerlo werd in 2011 aangekocht door Kempens Landschap en aan de gemeente in erfpacht gegeven. Het domein krijgt binnenkort een nieuwe bestemming met inbreng van een private partner. Meer informatie kan u bekomen bij medewerker Tine Van den Broeck via tinne.vandenbroeck@skl.provant.be of 015/

16 Spoorwegfort in Duffel Eind 2009 kocht Kempens Landschap het spoorwegfort van Duffel aan. De fortgebouwen stonden toen al meer dan 40 jaar leeg en de site was niet toegankelijk. Daar kwam in het voorjaar van 2014 verandering in: een deel van het fort werd herbestemd als brasserie met sociaal oogmerk en tentoonstellingsruimte over de geschiedenis van en natuur op het fort, het grootste gedeelte van het fort bleef echter ongemoeid in kader van het gebruik van het spoorwegfort als winterverblijf voor vleermuizen. 16

17 Meer informatie over de vzw Kempens Landschap en haar werking en projecten kan u vinden op 17

18 V. Behoud door partnership Visievorming de toekomstige eigenaars hebben de ambitie om de voormalige pastorie met omwald domein en aansluitend parkbos te ontwikkelen tot een grotendeels toegankelijk groengebied met zowel een lokale als bovenlokale uitstraling. Het domein zal deel uitmaken van het bijna 300ha grote Stadsbos van Turnhout. De pastorij Het Hof vormt hierbinnen een belangrijke poort met onthaalfunctie voor het gehele stadsbos. Binnen deze ambitie wensen de gemeente Vosselaar en Kempens Landschap de herbestemming en exploitatie van de hierboven vermelde eigendom te laten realiseren door (een) private partner(s) die een invulling geven aan deze percelen. In dit kader wordt aan geïnteresseerde partners gevraagd om een herbestemmingsdossier op te maken. Hierbij moet rekening gehouden worden met volgende elementen: De historische pastorie t Hof is een beschermd monument en het omringende parkbos hoort hier ook bij. Het historische karakter van het gebouw dient dus zo goed mogelijk bewaard te blijven. De nieuwe bestemming moet gebeuren met respect voor het oorspronkelijke gebouw, zowel qua volume als indeling en constructie. Alle ingrepen dienen te gebeuren in overeenstemming met de wettelijke richtlijnen van het Departement Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en Onroerend Erfgoed (RWO). De inrichting van de directe tuingrond moet passend zijn in het omliggende landschap De beoogde bestemming van de voormalige pastorie en directe tuingrond bestaat uit een privaat en commercieel project, met een absolute meerwaarde voor de gemeenschap op het vlak van recreatie/toerisme. De invulling staat open en kan bestaan uit diverse mogelijkheden. Hoe dit wordt ingekleed, staat open, maar de bedoeling is alleszins dat de bezoekers meer informatie verkrijgen over het gebied, de streek en de activiteiten die worden georganiseerd door de eigenaars. Visualisaties en promoties gebeuren bescheiden om het uitzicht van de gebouwen en het serene karakter van het domein niet te sterk te verstoren. Indien de uitbater zelf sporadisch publieksevenementen wenst te organiseren mogen deze de draagkracht van het gebouw en de omgeving niet in het gedrang brengen. Er moet een zeker engagement zijn t.o.v. de eigenaars. Het moet voor de bezoeker duidelijk zijn dat dit een eigendom is van de gemeente Vosselaar, Kempens Landschap en het Agentschap voor Natuur en Bos. Communicatie en visualisatie spelen hierin een belangrijke rol. Het concept moet relatief laagdrempelig blijven en toegankelijk zijn voor fietsers en wandelaars. De kandidaat dient aan te tonen een financieel leefbare exploitatie op te starten. Ervaring (met gelijkaardige projecten) is een pluspunt 18

19 Samenwerkingsverband Inbreng van de verschillende partners De gemeente Vosselaar is bereid om onder begeleiding van vzw Kempens Landschap het restauratiedossier op te nemen. Dit betekent dat de restauratie in casco wordt voorbereid en uitgevoerd door de gemeente. De gemeente kan hiervoor een totale subsidiëring verkrijgen van 80% voor alle restauratieve werken, zoals opgesomd in onderstaand kader (decreet van toepassing vanaf 1/01/2015). Besluit van de Vlaamse Regering betreffende de uitvoering van het Onroerenderfgoeddecreet van 12 juli mei 2014 Hoofdstuk 11: Premies Afdeling 2: Erfgoedpremie Onderafdeling 1: Beheersmaatregelen, werkzaamheden of diensten waarvoor een erfgoedpremie aangevraagd kan worden Art Binnen de perken van de daarvoor op de begroting van de Vlaamse Gemeenschap beschikbare kredieten kan aan een premienemer een erfgoedpremie worden toegekend voor beheersmaatregelen, werkzaamheden of diensten die noodzakelijk zijn voor het behoud of de herwaardering van erfgoedkenmerken enelementen van een beschermd goed, een erfgoedlandschap, of een deel ervan dat een opzichzelfstaand geheel vormt, of in de overgangszone bij een beschermd goed. In het geval van een project dat ofwel beheersmaatregelen, werkzaamheden of diensten aan goederen gelegen in beschermde stads- en dorpsgezichten, beschermde cultuurhistorische landschappen, erfgoedlandschappen of beschermde archeologische sites omvat, of waarbij verschillende gespecialiseerde werkzaamheden gecombineerd worden, of waarvoor een meerjarenpremieovereenkomst wordt aangevraagd, of dat beheersmaatregelen, werkzaamheden of diensten omvat waarvoor een verhoogde erfgoedpremie van 60% of 80% wordt aangevraagd, wordt een erfgoedpremie slechts toegekend als de beheersmaatregelen, werkzaamheden of diensten die het voorwerp uitmaken van de erfgoedpremieaanvraag vermeld worden in een goedgekeurd beheersplan. 19

20 Inbreng (private) partner: Gebruiksvergoeding De eigenaars stellen als belangrijk uitgangspunt dat de uitbating een eigen bron van inkomsten moet hebben en dat ze zichzelf moet kunnen bedruipen. De partner doet met andere woorden waar hij goed in is en genereert inkomsten. Een deel ervan wordt als gebruiksvergoeding betaald. Investeringen De eigenaars zullen de pastorie restaureren. Tijdens deze restauratie, zullen ook nieuwe nutsleidingen aangevoerd en ingebracht worden tot in de muren en het plafond/de vloeren. De partner moet daarnaast zelf de noodzakelijk investeringen en inrichtingen aan/in het gebouw doen om het op een kwalitatieve wijze te kunnen exploiteren. Dit ontwerp en de realisatie gebeurt in samenspraak met de eigenaars en het agentschap Onroerend Erfgoed. De (private) partner moet in dit kader minimaal bereid zijn tot volgende investeringen: - Verwarming - Sanitair - Brandbeveiliging - Uitrusting op maat van de herbestemming - Elektriciteit - Schilderwerken - Ontwerp en realisatie van de buitenruimte Onderhoud De eigenaars willen de verantwoordelijkheden qua onderhoud aan het gebouw en de directe omgeving overdragen aan de (private) partner. Praktisch Elke (privaat) persoon, vereniging met een rechtspersoonlijkheid, vzw in oprichting of bedrijf mag een voorstel van herbestemming indienen. Kandidaatstelling gebeurt aan de hand van onderstaande voorwaarden en bijgevoegd inschrijvingsbiljet (cfr. Bijlage 3). De voorstellen moeten ten laatste, schriftelijk en digitaal op zondag 15 januari per aangetekend schrijven of ontvangstbewijs ingediend worden aan het college van burgemeester en schepenen, Gemeentehuis Vosselaar: Cingel 7, 2350 Vosselaar. Op basis van het dossier zal een rangorde uitgewerkt worden. Met de kandidaat op de eerste plaats van deze rangorde zal het gesprek aangegaan worden om tot een verfijning van visievorming en overeenkomst te komen. Bijkomende inlichtingen 20

21 Contactpersonen voor informatie en het aanvragen van een plaatsbezoek zijn: Secretaris Vosselaar Bert Joppen Cingel Vosselaar Kempens Landschap Katrijn Sabbe Peredreef Beerzel

22 Inschrijvingsvoorwaarden en gunningscriteria voor het verlenen van de exploitatie van de Pastorie t Hof te Vosselaar Artikel 1 Voorwerp van de exploitatie Het betreft de inrichting en mogelijks uitbating van de voormalige Pastorie t Hof in Vosselaar. Het type van exploitatie wordt open gelaten. Artikel 2 Algemene exploitatievoorwaarden De exploitatie van de gebouwen zal gebeuren binnen de wettelijke formule van een erfpacht. De te volgen wettelijke formule en de inhoud van dit contract wordt in samenspraak tussen de verschillende partners (gemeente Vosselaar kandidaat Kempens Landschap) bepaald en vastgelegd. De exploitatie wordt toegestaan voor een termijn van 27, 54 of 99 jaren waarna de uitbater bij voorkeur boven alle andere personen of firma s het recht heeft hernieuwing van de overeenkomst te verkrijgen voor opeenvolgende termijnen. Artikel 3 Inschrijving De inschrijving geschiedt door middel van bijgevoegd inschrijvingsformulier. De inschrijving mag geen beperkende voorwaarden inhouden en doorhalingen moeten door de inschrijver worden tegengetekend. De inschrijving geschiedt in drievoud per aangetekende brief onder dubbel gesloten omslag, gericht aan het college van burgemeester en schepenen - Gemeentehuis Cingel 7, 2350 Vosselaar. De binnenste omslag zal de vermelding dragen inschrijving voor de exploitatie van de Pastorie t Hof, Vosselaar. Een digitale versie dient verzonden te worden naar info@kempenslandschap.be en gemeente@vosselaar.be. De biedingen dienen de gemeente Vosselaar zo spoedig mogelijk te bereiken, en uiterlijk tegen 15 januari. De inschrijving omvat minstens volgende informatie/documenten: een ingevuld inschrijvingsbiljet; een visie op de herbestemming en het gebruik van de Pastorie t Hof. Een ontwerpschets zal als een pluspunt ervaren worden; inbreng in het herbestemmingsdossier (investeringen in kader van inrichting van de gebouwen/het opzetten van een handelszaak); een businessplan met een begroting en een vermelding van de tijd waarin het project gerealiseerd zal worden, van de financiële inbreng die u bereid bent te leveren, van de manier waarop u het project zal financieren; bewijs van solvabiliteit Artikel 4 criteria voor kandidatuurstelling de financiële voorwaarden van de inschrijver; 22

23 de ervaring en de solvabiliteit van de inschrijver de meerwaarde van het project voor de gemeente Vosselaar, die moet blijken uit de visietekst van de inschrijver Artikel 5 Modaliteiten investeringen Als bijdrage in de investeringen die geleverd worden door de gemeente Vosselaar (subsidies) wordt een tweeledige financiële inbreng van de partner verwacht: Een éénmalige instapvergoeding en een jaarlijkse gebruiksvergoeding. Op het inschrijvingsbiljet dient aangegeven te worden tot welke financiële inbreng de kandidaat-uitbater bereid is. Daar bijkomend moet er ook voorzien worden in de noodzakelijke investeringen aan/in het gebouw. Artikel 6 Business plan bewijs van solvabiliteit De kandidaat moet bij zijn inschrijving een businessplan met bewijs van zijn solvabiliteit toevoegen om aan te tonen dat hij/zij een leefbaar bedrijf kan oprichten. De kandidaat-uitbater moet hierbij rekening houden met het feit dat de ingrepen ter realisatie van de herbestemming/uitbating voor zijn rekening zijn. 23

24 VI. Bijlagen Bijlage 1: Kadastraal plan Bijlage 2: Beschermingsbesluit Bijlage 3: Inschrijvingsbiljet 24