SamenSpraak. Algemene Vergadering: 19 maart 2016 p. 3. De nieuwsbrief van het Vlaams Patiëntenplatform vzw Maart nr. 82

Transcriptie

1 Afzenderadres: Vlaams Patiëntenplatform vzw Groenveldstraat Heverlee v.u. G. Reynders-Broos Domein Borgeind, Borgeindstraat 13/ Schoten nummer 82 maart 2016 verschijnt per jaar in jan - ma - jun - sept en nov Afgiftekantoor Leuven Mail Erkenningsnummer: P2A8311 SamenSpraak De nieuwsbrief van het Vlaams Patiëntenplatform vzw Maart nr. 82 NIEUW - Brochures verzekeringen & patiëntenrechten p. 8 Wist je dat... p. 9 VPP ON TOUR Een succesvolle eerste editie p. 10 Een tegemoetkoming in de kijker - Tegemoetkoming in de prijs van pijnstillers p. 13 Algemene Vergadering: 19 maart 2016 p. 3 Onderling.be p. 16 Elektronische toegang tot je patiëntendossier - Patiënten denken mee na over juridische en praktische vragen p. 17

2

3 Algemene Vergadering: 19 maart 2016 Verslag en lezing van Ri De Ridder Op zaterdag 19 maart mochten we ongeveer 40 vertegenwoordigers van onze ledenverenigingen verwelkomen voor de jaarlijkse Algemene Vergadering. Het werd een boeiende en aangename voormiddag! Er kwam heel wat informatie aan bod over onze werking van het voorbije jaar en we stelden onze plannen voor 2016 voor in de vorm van een journaal. Als kers op de taart kwam Ri De Ridder, Directeur-generaal Geneeskundige verzorging van het RIZIV, meer toelichting geven over de pilootprojecten geïntegreerde zorg. Hij gaf bovendien zijn visie op patiëntenparticipatie binnen het RIZIV mee. Welkomstwoord door de voorzitster Na een koffie en een versnapering gingen we van start rond iets voor tien. Voorzitster Gemma Reynders- Broos verwelkomde de aanwezige verenigingen hartelijk en gaf een overzicht van wat ons in 2015 zoal bezighield. Het was een druk jaar voor het Vlaams Patiëntenplatform. We werkten verder aan het actieplan en organiseerden heel wat denkdagen en bevragingen. Zo waren er onder andere denkdagen over het Personal Health Record en bewindvoering binnen de wet patiëntenrechten en bevroegen we onze leden over de organisatie van ziekenhuizen in de toekomst. Die bevraging resulteerde in een standpunttekst, die we bezorgden aan minister Maggie De Block. Daarnaast stond 2015 in het teken van kwaliteit van zorg: de Vlaamse Patiënten Peiling voor de algemene ziekenhuizen was al afgerond en het voorbije jaar finaliseerden we ook de versie voor de geestelijke gezondheidszorg. Heel fier zijn we vooral op de goedkeuring voor de Limburgse en Brusselse antennes die minister De Block vorig jaar op onze Algemene Vergadering aankondigde. Na die aankondiging ging de bal aan het rollen en zochten we samen met het Trefpunt Zelfhulp naar een goede locatie en geschikte medewerkers. Begin dit jaar gingen we dan echt van start in Limburg en later dit jaar zal ook de Brusselse antenne vorm krijgen. Het is voor ons een eerste stap om onze verenigingen beter te Foto: Gemma Reynders-Broos verwelkomt de aanwezige verenigingen op de Algemene Vergadering >> Vlaams Patiëntenplatform vzw 03

4 Algemene Vergadering ondersteunen en participatie verder uit te rollen. Bedankt, vrijwilligers! Ook in 2016 staat er heel wat op de agenda voor het Vlaams Patiëntenplatform. Dat wil zeggen dat we in de toekomst nog meer zullen vertrouwen op de expertise en visies van onze patiëntenverenigingen en hun vrijwilligers. Op de Algemene Vergadering bedankte voorzitster Gemma Reynders-Broos de vrijwilligers van de verenigingen dan ook uitvoerig voor hun inzet dag in dag uit. Welkom, nieuwe leden! Na een pauze kwamen de plannen van het Vlaams Patiëntenplatform voor 2016 aan bod. De aanwezige verenigingen konden het ludieke VPP-journaal voor 2016 wel smaken. Na afloop kreeg iedereen een exemplaar van de pas vernieuwde brochure verzekeringen mee naar huis. Na de unanieme goedkeuring van het verslag van de Algemene Vergadering van 2015 kwamen de nieuwe ledenverenigingen aan bod. In 2015 sloten drie nieuwe verenigingen zich aan, namelijk De Verdwaalde Ooievaar vzw, Ons Steentje vzw en BRCA vzw. De toetreding van de nieuwe verenigingen werd door de Algemene Vergadering bekrachtigd. Foto: Communicatieverantwoordelijke Lore was nieuwslezer van dienst Directeur Ilse Weeghmans lichtte al een tipje van de sluier op voor het jaar Sinds januari kwamen er al twee nieuwe leden bij. We merken ook dat nog heel wat andere verenigingen interesse tonen om lid te worden nadat ze kennismaakten met onze werking bij VPP On Tour en door de bevraging die we deden over zeldzame ziekten bij zowel leden als niet-leden. Foto: Projectverantwoordelijke Maarten zorgde voor het regionale nieuws Cijfers en vzw-aangelegenheden Zoals elk jaar werd ook dit jaar uitgebreid aandacht besteed aan de afrekening van 2015 en de begroting voor De aanwezigen keurden de rekeningen unaniem goed en ook de andere vzw-aangelegenheden (o.a. kwijting van bestuurders) passeerden de revue. Foto: Het weerbericht van projectverantwoordelijke Sabine stond in het teken van kwaliteit 04 Samenspraak

5 Algemene Vergadering Ri De Ridder (RIZIV) over geïntegreerde zorg en patiëntenparticipatie De centrale spreker dit jaar was Ri De Ridder, Directeur-generaal Geneeskundige verzorging van het RIZIV. We vroegen hem om ons meer te komen vertellen over de pilootprojecten in het kader van het plan geïntegreerde zorg en zijn visie over patiëntenparticipatie binnen het RIZIV. Graag willen we ook van deze gelegenheid gebruik maken om hem hartelijk te bedanken voor de interessante lezing! Hoe het 'Gemeenschappelijk plan voor chronisch zieken - Geïntegreerde zorg voor een betere gezondheid' er kwam "Eerst en vooral is het belangrijk om te weten dat het plan niet enkel tot stand kwam uit de Belgische context. De Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) vraagt aan alle landen ter wereld om ervoor te zorgen dat de zorg klaar is voor de uitdagingen van vergrijzing en van de stijging van het aantal chronisch zieken. De WGO vindt het erg belangrijk dat we als samenleving zo goed mogelijk proberen om te gaan met de veranderingen die op ons af komen. Daarbij moeten we vertrekken vanuit de patiënten zelf en oog hebben voor alle behoeften die zich aandienen. We moeten kijken naar de zorg van vandaag, maar ook nadenken over preventie en bijvoorbeeld de overgang van het ziekenhuis naar de thuissituatie en omgekeerd zo vlot mogelijk laten verlopen." "Het allerbelangrijkste voor de WGO is dat de gezondheidsdiensten afgestemd zijn op de behoeften van patiënten. De organisatie stelt een beeld voor waarin de mens centraal staat, met zijn onmiddellijke omgeving (familie, vrienden, buren...) daar vlak naast. De groep van patiënten en hun directe omgeving is dus de kern waarin gezondheid en zorg tot stand komen." "Hier in ons land werkten de ministers van de verschillende overheden samen om tot één plan te komen dat we kortweg het plan geïntegreerde zorg noemen. Het theoretisch raamwerk waarop het plan gebaseerd is, is de risicostratificatie. Eenvoudig gezegd gaat het erom dat gezondheidszorg en welzijnszorg samen goed moeten kijken waar de noden van professionele ondersteuning zitten, maar ook wat patiënten zelf nodig hebben om aan zelfzorg te kunnen doen. Tussen de professionele noden en de noden van de patiënten bekijken we dan welke programma's van ziektemanagement er nodig zijn om tot het beste resultaat te komen. Concreet is het de bedoeling om de professionele zorg zo veel mogelijk in te zetten op de grootste risico's en voor een groot deel van de zorg patiënten zelf te ondersteunen en te versterken." Foto: Ri De Ridder "Om te komen tot een goed systeem, is rechtvaardigheid een heel belangrijk principe: we moeten ervoor zorgen dat iedereen mee kan. Afhankelijk van hun achtergrond, financiële situatie of geloofsovertuiging kunnen mensen heel verschillende noden hebben. Daar moeten we uiteraard zo veel mogelijk rekening mee houden." "In 2010, toen België voorzitter van de Europese Unie was, werd begonnen aan een Belgisch model. Na heel wat gespreksrondes, interviews en reflectiegroepen kwamen we tot een plan voor geïntegreerde zorg dat gedragen wordt door alle ministers rond gezondheid en welzijn, over de bevoegdheden heen. De zorg die we als samenleving bieden, moet op elkaar afgestemd zijn." >> Vlaams Patiëntenplatform vzw 05

6 Algemene Vergadering Triple Aim principe "Centraal in het plan staat het Triple Aim principe, dat we voorstellen in een driehoek (zie Figuur 1). De kernovertuiging daarbij is dat we met het budget dat we momenteel besteden aan gezondheid en welzijn beter kunnen dan we vandaag doen. Zo kunnen we met het huidige budget meer gezondheid bij de bevolking bereiken (minder stress, minder vermijdbare incidenten...) en tegelijk een betere kwaliteit van zorg voor patiënten bieden. Met een betere kwaliteit bedoelen we dan zorg die beter afgestemd is op de noden van de patiënten en zorg die rekening houdt met hun waarden en doelstellingen. Het principe van Triple Aim heeft al in verschillende landen bewezen dat het werkt om de zorg op een betere manier te organiseren." Toekomstperspectief: de pilootprojecten "Een belangrijk onderdeel van het plan geïntegreerde zorg zijn de Foto: Ri De Ridder licht het verloop van de pilootprojecten toe pilootprojecten. Om voorbereid te zijn op de toekomst moeten we nu al bouwen aan een betere samenwerking. Aangezien wij als overheid het warm water niet hebben uitgevonden, is het heel belangrijk dat de veranderingen van onderuit tot stand komen. Concreet is het de bedoeling dat er verschillende pilootprojecten ontstaan die de zorg op een betere manier proberen te organiseren. De projecten zullen dit moeten doen voor een populatie van ongeveer tot mensen. Een dergelijke populatie is een goede doorsnede van de bevolking." "Het plan vermeldt 18 bouwstenen voor goede zorg, waaronder bijvoorbeeld 'empowerment van de patiënt', 'ondersteuning van de mantelzorgers', 'valoriseren van de ervaring van patiëntenorganisaties' en 'een geïntegreerd elektronisch patiëntendossier'. Het is de bedoeling dat de pilootprojecten zoveel mogelijk van deze bouwstenen opnemen in hun project. De pilootprojecten geven de gelegenheid om op zoek te gaan naar verbeteringen en daar patiënten en hun organisaties bij te betrekken. Dat kan uiteraard niet van de ene dag op de andere." Figuur 1: Het Triple Aim principe "Op 2 februari 2016 stelden we het plan geïntegreerde zorg voor en de gids met alle informatie voor de pilootprojecten. Tegelijk lanceerden we een oproep aan mogelijk geïnteresseerde organisaties om te beginnen nadenken over pilootprojecten en hiervoor partners te zoeken. Zij hebben tot 31 mei de tijd om initiatieven te laten vormen. Initiatiefnemers of partners kunnen bijvoorbeeld ziekenhuizen, eerstelijnsnetwerken, ziekenfondsen, patiëntenverenigingen, OCMW's, lokale overheden of werknemersen werkgeversorganisaties zijn. De boodschap die wij vooral willen 06 Samenspraak

7 Algemene Vergadering geven is: probeer elkaar te vinden en bekijk of je zin hebt om de uitdaging aan te gaan en de zorg te herorganiseren." "Na 31 mei wacht ons de taak om de voorstellen te evalueren en te bekijken of ze voldoen aan de voorwaarden in de gids. Zo is het belangrijk dat het territorium van de voorstellen overeenkomt met de Vlaamse zorgregio's en dat er al een eerste idee op tafel ligt van hoe ze het willen aanpakken. De doelgroep van de pilootprojecten mag geen groep patiënten met een bepaalde aandoening zijn. Het is eerder de bedoeling om te kijken naar bepaalde 'types' mensen binnen het werkgebied waarvoor verbetering mogelijk is. Het zou bijvoorbeeld kunnen gaan om de wens om thuis te overlijden. We zien dat momenteel nog veel mensen in het ziekenhuis overlijden, terwijl ze dat eigenlijk liever thuis zouden willen. Een pilootproject zou bijvoorbeeld kunnen kijken naar manieren om meer tegemoet te komen aan de wens om thuis te sterven, zonder in te boeten aan kwaliteit van zorg en ondersteuning." "Als na evaluatie blijkt dat bepaalde voorstellen een goed idee hebben om op verder te bouwen, stellen we gedurende zeven maanden coaches ter beschikking die de projecten zullen begeleiden om hun visie concreet te maken. Na die zeven maanden wordt dan het licht op groen gezet om gedurende vier jaar te werken om het veranderingsproces te realiseren. Ook gedurende deze vier jaar voorzien we ondersteuning en omkadering voor coördinatie en transitie. Na vier jaar is het dan de bedoeling om de geslaagde projecten uit te breiden en op grote schaal te implementeren. Om voldoende draagvlak te realiseren, zal het hele proces toch zo'n tien jaar in beslag nemen." De rol van patiëntenverenigingen in de pilootprojecten "Op dit moment zitten we volop in de voorbereidingsfase waarbij samenwerkingen gesmeed en voorstellen uitgewerkt worden. We gaven duidelijk de boodschap mee dat de partners nu al actief op zoek moeten gaan naar verbintenissen. Elk pilootproject zal in de toekomst ook actief patiënten moeten betrekken bij het project. Hoe ze dat precies moeten doen, hebben we op dit moment bewust nog niet uitgetekend. Daarvoor kijken we ook naar patiëntenverenigingen: Welke rol willen jullie spelen? Hoe willen jullie een rol spelen? We zijn er ons van bewust dat dat geen evidente vraag is." Vragen van patiëntenverenigingen Uit de zaal kwamen op de Algemene Vergadering enkele interessante vragen. Zo werd er bijvoorbeeld gevraagd hoe de verenigingen op de hoogte gebracht zullen worden van opstartende initiatieven die interessant kunnen zijn voor hen. Ri De Ridder gaf aan dat er momenteel nog geen volledig overzicht is. "Hier kan het Vlaams Patiëntenplatform uiteraard een bemiddelende rol spelen", zei directeur Ilse Weeghmans. "Van zodra wij informatie hebben over initiatieven, zullen we hierover communiceren met onze leden en zo proberen om de juiste partijen bij elkaar te brengen. Op dit moment hebben we zicht op een tiental regio's waar men bezig is met een project, maar we stemmen dit in de nabije toekomst zeker nog verder af met de betrokken overheden en houden jullie op de hoogte." Ook in verband met zeldzame ziekten kwamen er vragen uit het publiek. Sommige ziektebeelden zijn zo zeldzaam dat ze alleen nationaal behandeld worden. Zij komen dan misschien niet aan bod in de pilootprojecten. Ri De Ridder antwoordde hierop dat de projecten vooral moeten zorgen voor een betere samenwerking en bundeling van expertise, zodat patiënten weten waar ze terecht kunnen. Er moet zeker een goede afstemming zijn tussen het plan geïntegreerde zorg en het plan zeldzame ziekten dat al bestaat. Met vragen over het plan geïntegreerde zorg en de pilootprojecten kan je steeds terecht bij An De Cock ( of Foto: Voorzitster Gemma Reynders-Broos bedankt Ri De Ridder voor zijn lezing >> Vlaams Patiëntenplatform vzw 07

8 NIEUW Brochures verzekeringen & patiëntenrechten Nieuwe wetgeving en evoluties zorgden ervoor dat onze brochures over verzekeringen en patiëntenrechten aan een update toe waren. Ze kregen niet alleen een fris nieuw uitzicht, maar ook de inhoud werd geactualiseerd. Neem zeker een kijkje! Verzekeringen: informatie en tips voor personen met een chronische ziekte of aandoening en hun gezin Met een chronische ziekte of handicap zijn verzekeringen absoluut niet vanzelfsprekend. Jij en je gezin worden als een hoger risico beschouwd. Je betaalt torenhoge bijpremies, je leest allerlei uitsluitingen in je contract of je wordt door de verzekeraar helemaal geweigerd. De communicatie schiet vaak tekort en bij problemen blijf je zitten met een heleboel vragen en klachten. Ken je rechten als patiënt! Stel je eens voor dat je zou moeten opdraaien voor alle kosten van een brand, een ziekte, een zwaar auto-ongeval Dat redt zo goed als niemand. Daarom is het heel belangrijk dat je over de nodige verzekeringen beschikt. Zonder private verzekeringen is het leven niet meer denkbaar. Met deze brochure wil het Vlaams Patiëntenplatform vzw patiënten met een chronische ziekte of handicap op weg helpen in deze moeilijke materie. De brochure biedt de lezer op een begrijpelijke manier informatie over het verzekeren als economische activiteit; uitleg over de plichten én de rechten van een verzekeringnemer; per soort verzekering een aantal tips voor een goed contract; een lijst met nuttige adressen voor klachten en problemen. We hopen dat de brochure je kan helpen om de financiële beveiliging te vinden waar je recht op hebt. Alvast een gouden raad: kijk goed rond en vergelijk! Als patiënt heb je heel wat rechten. En patiënt ben je vaker dan je denkt. Je rechten gelden immers niet alleen ten aanzien van je arts. Ze zijn ook van toepassing in de zorgrelatie met je tandarts, je apotheker, je vroedvrouw, kinesitherapeut of verpleegkundige. Je hoeft er zelfs niet echt ziek voor te zijn. Ook als bijvoorbeeld een arbeidsarts of schoolarts je onderzoekt ben je een patiënt. 08 Samenspraak

9 Nieuwe brochures Het Vlaams Patiëntenplatform vzw merkt dat de rechten van de patiënt nog steeds onvoldoende gekend zijn. De meeste patiënten en zorgverleners weten niet goed wat ze concreet kunnen verwachten. De patiëntenrechten liggen nochtans aan de basis van een goede dialoog tussen de patiënt en zijn zorgverlener. Het is daarom belangrijk dat zoveel mogelijk mensen hun rechten tijdig leren kennen. Deze brochure wil alvast een stevige hulp zijn. Ze bevat een schat aan informatie en praktische tips in verband met alle rechten die je als patiënt hebt. Ken je rechten en zorg samen met je zorgverlener voor de beste zorgen! Bestellen? De ledenverenigingen van het Vlaams Patiëntenplatform vzw kunnen de brochures gratis bestellen door een mailtje te sturen naar met daarin het aantal gewenste brochures en de adresgegevens van de ontvanger. Telefonisch bestellen is ook mogelijk op het nummer Niet-leden kunnen de brochure ook bestellen tegen een beperkte vergoeding voor druk- en verzendingskosten. Voor meer informatie kunnen zij ook terecht bij de medewerkers van het VPP vlaamspatientenplatform.be of ). De brochures zijn ook digitaal beschikbaar via onze website www. vlaamspatientenplatform.be. Bij publicaties vind je een overzicht van alle brochures en kan je ze downloaden. Wist je dat......al één Belg op vier zijn toestemming voor het delen van gezondheidsgegevens gaf? In onze nieuwsbrief van november 2015 deelden we jullie mee dat er ongeveer toestemmingen geregistreerd waren. Ondertussen steeg dit aantal naar Het gaat dus om meer dan 25 procent van de Belgische bevolking. Meer informatie over de geïnformeerde toestemming voor gegevensdeling vind je op en be....de jaarlijkse vergelijking van de hospitalisatieverzekeringen van mutualiteiten beschikbaar is? In deze vergelijking gaan we na op welke manier deze hospitalisatieverzekeringen een dekking voor voorafbestaande aandoeningen aanbieden. Andere elementen die aan bod komen zijn de dekking voor bepaalde ziekenhuisdiensten, de premies en het leeftijdsbeleid ten aanzien van 65-plussers. Je kan de vergelijking gratis downloaden op sinds 1 januari 2016 een nieuw getuigschrift is voor de aangifte van arbeidsongeschiktheid? Voortaan moet je behandelend arts niet alleen de begindatum van de arbeidsongeschiktheid invullen, maar ook een vermoedelijke einddatum. De adviserend geneesheer van je ziekenfonds kan dan de voorgestelde einddatum bevestigen of kan je oproepen voor een medisch onderzoek. Ook bij een verlenging van de arbeidsongeschiktheid moet de behandelend arts een getuigschrift van arbeidsongeschiktheid opmaken. Bij het invullen van het getuigschrift moet je nu ook je beroepssituatie opgeven. Je arts zal bijkomende informatie over je sociale en medische toestand invullen. Dit laat de adviserend geneesheer toe een betere inschatting te maken of en wanneer je (terug) naar de werkvloer kan. Je kan het getuigschrift verkrijgen bij je ziekenfonds of je kan het downloaden op hun website. Het vernieuwde getuigschrift bestaat uit twee onderdelen: het eerste deel van het formulier moet je zelf invullen, het tweede deel vult je arts in. >> Vlaams Patiëntenplatform vzw 09

10 VPP ON TOUR 2016 Een succesvolle eerste editie Eind februari en begin maart organiseerde het VPP in elke provincie een contactmoment voor patiëntenverenigingen uit de regio. Het is niet voor iedereen evident om telkens af te zakken naar Heverlee voor een bijeenkomst van het VPP. Bovendien willen we onze werking in de toekomst meer regionaal verankeren en wilden we met deze bijeenkomsten al eens op verkenning gaan. Het werd een heel leerrijke en fijne ervaring! Waar zijn we geweest? Op zaterdag 27 februari gingen we van start in Antwerpen. Het Antwerpse publiek beet de spits af en hielp ons om de planning en de presentaties wat bij te schaven. Op dinsdag 1 maart trokken we naar West-Vlaanderen en ontvingen we gelijktijdig de Vlaams-Brabanders in onze lokalen in Heverlee. Op vrijdag 4 maart was Oost-vlaanderen aan de beurt om uiteindelijk af te sluiten in Limburg op zaterdag 5 maart. Een drukke week dus, maar zeker en vast de moeite waard! Waarover ging het? Omdat de bijeenkomst ook bedoeld was om nieuwe patiëntenverenigingen te leren kennen, startten we telkens met een uitgebreide voorstelling van het VPP. Het is natuurlijk onmogelijk om op een half uurtje tijd een volledig beeld te geven. Met een voorstelling van de collega s en hun thema s, enkele concrete voorbeelden van adviesorganen en acties, de georganiseerde activiteiten en een greep uit het aanbod aan brochures en publicaties konden we hopelijk toch de belangrijkste zaken meegeven. Het volgende punt op de agenda was ons favoriete onderdeel van VPP on Tour: de verenigingen aan 10 Samenspraak Foto: On Tour in Oost-Vlaanderen

11 VPP ON TOUR 2016 Foto: Klaar om van start te gaan in Antwerpen! het woord. Alle aanwezigen kregen de kans om zichzelf en hun vereniging voor te stellen. Hoewel er meestal een dertigtal personen om beurt aan het woord kwamen, was het elke keer boeiend van de eerste tot de laatste minuut. De aanwezige patiëntenvertegenwoordigers vertelden gepassioneerd over de activiteiten van hun vereniging, de knelpunten waar ze tegenaan lopen, de toekomstplannen enzovoort. We hoorden vol bewondering hoe elke vereniging stuk voor stuk een enorm verschil maakt voor zijn leden. Na een pauze om koffie bij te tanken was het tijd voor het meer inhoudelijke werk. Omdat er de laatste maanden op beleidsniveau heel wat grootse hervormingen worden aangekondigd, leek het ons zinvol om hierbij wat toelichting te geven. Zo kwamen de pilootprojecten over geïntegreerde zorg voor chronisch zieken aan bod, en de hervormingen van het ziekenhuislandschap. We noteerden de vragen en opmerkingen van de aanwezigen nauwkeurig en nemen deze zeker mee in ons verdere beleidswerk. Wie was er allemaal? Alle patiëntenverenigingen werden uitgenodigd voor de bijeenkomst van VPP on Tour in hun provincie: zowel leden als niet-leden van het VPP, zowel nationale verenigingen als lokale afdelingen. Dat leverde een gevarieerd publiek op met voornamelijk nieuwe gezichten. We waren in de eerste plaats aangenaam verrast door de grote opkomst, in totaal schreven maar liefst 155 personen zich in voor alle provincies samen! Per vereniging of lokale afdeling was het mogelijk om drie personen per regio in te schrijven. Op de deelnemerslijsten stonden uiteindelijk heel wat verschillende verenigingen of afdelingen vermeld. Het was fijn om vast te stellen dat we ook de nieuwsgierigheid van nieuwe verenigingen konden aanwakkeren: verschillende van de nieuwelingen hadden meteen interesse om lid te worden en we hopen dan ook de komende weken enkele nieuwe leden te kunnen verwelkomen! Een overzicht van het publiek over alle provincies heen 155 inschrijvingen 106 aanwezigen van onze ledenverenigingen 61 nieuwe gezichten van onze ledenverenigingen (bv. vrijwilligers van lokale afdelingen) 49 aanwezigen van verenigingen die (nog) geen lid zijn Wat nemen we mee? Met VPP on Tour wilden we in de eerste plaats op verkenning gaan. De grote opkomst en interesse was alvast heel motiverend, maar we nemen zeker ook de opmerkingen >> Vlaams Patiëntenplatform vzw 11

12 VPP ON TOUR 2016 en bedenkingen mee. Zo bereikt de communicatiestroom naar onze leden niet altijd alle geïnteresseerden. Ook moeten we als VPP duidelijker maken wat we concreet kunnen betekenen voor onze leden, en wat niet. Het VPP mag in geen geval ervaren worden als een ivoren toren. Bovendien bleek het opgestelde programma voor VPP on Tour vrij intens te zijn. Op slechts een tweetal uurtjes tijd gaven we heel wat informatie over zeer uiteenlopende thema s. Er was onvoldoende tijd om stil te staan bij concrete voorbeelden en bedenkingen. De focus lag nu natuurlijk op de kennismaking tussen het VPP en de aanwezige verenigingen, maar ter voorbereiding van een volgende editie bekijken we zeker hoe we dit anders kunnen aanpakken. Daarnaast stellen we vast dat er heel wat patiëntenvertegenwoordigers zijn die niet de mogelijkheid hebben om tot in Heverlee te komen, maar zich wel willen engageren om samen te werken met het VPP. We zullen dan ook een plan uitwerken om in de toekomst vaker zelf op verplaatsing te gaan. Met VPP On Tour hebben we alvast een aantal geschikte locaties gevonden om dergelijke activiteiten te organiseren op een toegankelijke en budgetvriendelijke manier. Op sommige plaatsen bleek er echter een probleem te zijn met de bereikbaarheid of parkeermogelijkheden. Daarom willen we jullie vragen om ons te helpen bij de zoektocht naar vergaderlocaties in de verschillende provincies zodat we jullie op een gepaste manier kunnen ontvangen voor activiteiten. Met tips over vergaderlocaties kan je contact opnemen met Lore Dupont ( of Tot slot willen we jullie nog van harte bedanken voor jullie deelname en inbreng! VPP on Tour was een groot succes en dat hebben we enkel en alleen aan jullie te danken. Wat ons betreft komen we zeker nog terug en we hopen jullie dan opnieuw te mogen ontmoeten! Foto: We namen heel wat materiaal mee om te tonen wat we precies doen 12 Samenspraak

13 Een tegemoetkoming in de kijker Tegemoetkoming in de prijs van pijnstillers Chronische pijnpatiënten kunnen in bepaalde gevallen beroep doen op een tegemoetkoming in de prijs van pijnstillers. Deze tegemoetkoming zorgt er ook voor dat de kosten van de pijnmedicatie meegerekend worden voor de maximumfactuur (MAF) van de patiënt. Hieronder geven we informatie mee over de toekenningsvoorwaarden en de aanvraagprocedure. Het terugbetalingsprincipe binnen de ziekteverzekering Vooraleer we het hebben over de tegemoetkoming in de prijs van pijnstillers is het belangrijk om één van de basisprincipes binnen de ziekteverzekering goed te begrijpen. De prijs van de meeste verstrekkingen bestaat namelijk uit een terugbetaald deel en een deel dat we remgeld noemen. Wanneer je bijvoorbeeld naar de huisarts gaat, betaal je (ongeveer) 25. Je brengt het attest binnen bij je ziekenfonds en krijgt een deel van dat bedrag terugbetaald. Het bedrag dat overblijft en dat je dus zelf moet betalen is het remgeld. Als de derdebetalersregeling wordt toegepast, moet je het terugbetaalde deel niet langer voorschieten en betaal je bij de huisarts alleen het remgeld. Afhankelijk van je situatie (al dan niet recht op de verhoogde tegemoetkoming, al dan niet Globaal medisch Dossier) kan het remgeld een hoger of lager bedrag zijn. Hierover vind je meer informatie in de vorige uitgave van onze nieuwsbrief. Nieuwsbrief 81 van januari 2016 bevat een artikel over de verhoogde tegemoetkoming en kan je downloaden op bij 'Publicaties'. Je ziekenfonds registreert al je medische uitgaven en houdt nauwkeurig bij hoeveel remgeld je wettelijk vastgelegd tarief TERUGBETAALD DEEL REMGELD opgenomen in teller MAF in geval van derdebetaler enkel remgeld betalen >> Vlaams Patiëntenplatform vzw 13

14 Tegemoetkoming pijnstillers betaalt. Voor elke persoon is er via de MAF jaarlijks een maximumplafond van toepassing op dat remgeld. Elk jaar op 1 januari begint de teller van de MAF opnieuw bij nul. Alle remgelden die je betaalt, worden opgeteld. Van zodra het maximumplafond bereikt is, moet je voor de rest van het jaar geen remgeld meer betalen en betaalt de ziekteverzekering dus zowel het terugbetaalde deel als het remgeld terug bij medische uitgaven. Deze maatregel is ingevoerd om mensen te beschermen tegen hoog oplopende kosten. Hoewel het vaak slechts over enkele euros remgeld gaat kunnen die kosten immers toch snel oplopen wanneer je bijvoorbeeld chronisch ziek bent en veel medische uitgaven hebt. Wat houdt de tegemoetkoming precies in? Ook bij de aankoop van medicatie wordt er gewerkt met remgeld. Bij de apotheek wordt normaal gezien meteen de derdebetalersregeling toegepast en betaal je dus alleen het remgeld. Op je kasticketje staat dan vermeld wat de volledige prijs is van de geneesmiddelen die je kocht en hoeveel de ziekteverzekering dus terugbetaalt. Er zijn echter veel producten die je bij de apotheek kan kopen zonder voorschrift omdat ze eerder worden gezien als comfortproducten. Het gaat dan bijvoorbeeld om vitaminen, producten voor huidverzorging en pijnstillers. Voor dergelijke producten betaal je als patiënt altijd de volledige prijs en wordt er dus niet gewerkt met terugbetaling of remgeld. Dat wil zeggen dat de kosten van die producten ook niet meetellen voor je MAF. je als chronisch zieke patiënt vaak veel of langdurig medicatie nodig. De kosten kunnen snel oplopen. Daarom voorziet de ziekteverzekering in bepaalde gevallen een tegemoetkoming in de prijs van pijnstillers. Wie recht heeft op de tegemoetkoming krijgt 20 procent van de prijs van de pijnstillers terugbetaald. Dat lijkt misschien een druppel op een hete plaat omdat het vaak om hele kleine bedragen gaat. Toch is er nog een bijkomend voordeel: de MAF! Door de tegemoetkoming onstaat er voor de pijnstillers een terugbetalingsmechanisme met een terugbetaald deel van 20 procent én remgeld. De overige 80 procent van de prijs die je zelf nog moet betalen, komt in aanmerking voor de MAF. Daardoor worden de kosten jaarlijks geplafonneerd. Als je in de loop van het jaar het maximumbedrag aan remgeld bereikt zal je tot het einde van dat jaar de volledige prijs van de pijnstillers terugbetaald krijgen (terugbetaald deel + remgeld). Wie kan er gebruik van maken? Personen die lijden aan chronische pijn kunnen beroep doen op deze tegemoetkoming. Chronische pijn wordt als volgt gedefinieerd: Ofwel pijn die na een optimale curatieve behandeling aanhoudt gedurende minstens drie maanden. Ofwel pijn die aanhoudt na de curatieve behandeling van een ziektebeeld van maligne chronische pijn. sclerose); Perifere vasculaire pijn; Postchirurgische pijn (inbegrepen fantoompijn); Fibromyalgie Welke medicatie komt in aanmerking? Er bestaat een lijst van pijnstillers die in aanmerking komen voor de tegemoetkoming. In de lijst staat gedetailleerd vermeld over welke verpakking en dosis het gaat en wat de vastgelegde prijs is waarvan 20 procent wordt terugbetaald. Regelmatig wordt de lijst bijgewerkt. De meest recente versie dateert van februari 2016 en is te vinden op de website van het RIZIV. Hoe vraag je de tegemoetkoming aan? Om de tegemoetkoming aan te vragen moet je een kennisgeving laten invullen door je behandelend arts. Het gaat om een eenvoudig formulier dat je kan vinden op de website van het RIZIV waarop je arts aangeeft dat je voldoet aan de voorwaarden om recht te hebben op de tegemoetkoming. Die kennisgeving bezorg je aan de adviserend geneesheer van je ziekenfonds. Wanneer de adviserend geneesheer de aanvraag goedkeurt, ontvang je een zogenaamde machtiging. Met dit document kan je aan de apotheker bewijzen dat je recht hebt op de tegemoetkoming. De machtiging is één jaar geldig en kan telkens verlengd worden met een jaar. Er zijn echter heel wat personen met chronische pijn die pijnstillers nemen die vrij verkrijgbaar zijn bij de apotheek. Voor hen gaat het niet louter om comfort. De medicatie maakt effectief deel uit van de behandeling van deze patiënten. Bovendien heb Er zijn zes vormen van chronische pijn die in aanmerking komen: Kankerpijn; Chronische artritis/artrosepijn; Neurogene of neuropatische pijn van centrale of perifere oorsprong (inbegrepen multipele 14 Samenspraak

15 Tegemoetkoming pijnstillers Meer informatie Voor meer informatie kan je terecht bij je ziekenfonds. Op de website van het RIZIV kan je de lijst van pijnstillers en de kennisgeving vinden. Hiervoor ga je naar be en klik je door naar thema s > verzorging: kosten en terugbetaling > ziekten > chronische ziekten > tegemoetkoming in de prijs van pijnstillers. Met vragen kan je ook steeds terecht bij An De Cock (an.decock@ vlaamspatientenplatform.be of ). Twee voordelen in één klap gedeeltelijke terugbetaling van pijnstillers opname van resterend bedrag in maximumfactuur BRON Koninklijk besluit van 3 juni 2007 tot uitvoering van het artikel 37, 16bis, eerste lid, 3, en vierde lid, van de wet betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli 1994, wat de analgetica betreft Vlaams Patiëntenplatform vzw 15 >>

16 Verhoogde tegemoetkoming >> Vlaams Patiëntenplatform vzw 17

17 Elektronische toegang tot je patiëntendossier Patiënten denken mee na over juridische en praktische vragen Ga even mee terug in de tijd Naar het jaar 2002 om precies te zijn. Een enkeling had al gehoord van een tablet of een smartphone en ook elektronische gegevensdeling stond nog in zijn kinderschoenen. In dat jaar werd de wet patiëntenrechten gestemd. De wet bevat enkele rechten in verband met het patiëntendossier. Zo heb je recht op een zorgvuldig bijgehouden en veilig bewaard patiëntendossier, maar heb je ook recht op inzage en op een afschrift van je dossier. We keren terug naar de dag van vandaag De toepassing van de patiëntenrechten is niet altijd aangepast aan de (elektronische) realiteit. Zowel de federale als de Vlaamse minister van Volksgezondheid willen dat patiënten in de nabije toekomst een elektronisch persoonlijk gezondheidsdossier hebben. Moet de wet patiëntenrechten worden aangepast of niet? Een elektronisch persoonlijk gezondheidsdossier houdt onder andere in dat je je gezondheidsgegevens online kan raadplegen. Ter illustratie: Jan moet omwille van zijn reuma regelmatig bloedonderzoeken ondergaan. Via een beveiligd platform kan hij de resultaten van deze onderzoeken direct raadplegen. Jan is vertrouwd met informatie over bloedresultaten. Het platform biedt hem de mogelijkheid om zijn gezondheidstoestand goed op te volgen. Jan ervaart hierdoor een grotere autonomie als patiënt. Monica onderging omwille van ernstige hoofdpijnklachten een scan. De scan moest nagaan of zij al dan niet hersentumoren heeft. De medische beelden zijn al snel beschikbaar via het patiëntenportaal van het ziekenhuis. Monica bekijkt s avonds de beelden en denkt dat ze tumoren ziet. Ze raakt in paniek. Een elektronisch persoonlijk gezondheidsdossier biedt interessante mogelijkheden op vlak van 'patient empowerment', maar roept tegelijk juridische en praktische vragen op. Tijdens twee denkdagen consulteerden we onze ledenverenigingen over de volgende vragen: Moet de patiënt rechtstreeks (= zonder tussenkomst van een zorgverlener) of onrechtstreeks (= de zorgverlener moet eerst toegang verlenen) alle informatie kunnen inkijken? Moet de patiënt onmiddellijk toegang krijgen tot bepaalde medische documenten (bv. negatieve bloedresultaten)? Moet dit pas kunnen na een bepaalde termijn? Of moet de patiënt in dat geval zelf kunnen bepalen of zo n termijn opportuun is? Moet de therapeutische exceptie behouden worden? Hiermee bedoelen we dat de zorgverlener onder strikte voorwaarden tijdelijk informatie mag achterhouden >> Vlaams Patiëntenplatform vzw 17

18 Patiëntendossier als hij meent dat die informatie schadelijk is voor de patiënt. Wat met het huidige verbod op toegang tot de persoonlijke notities van de zorgverlener? Hoe moeten de toegangsrechten van minderjarigen en adolescenten geregeld worden? Moeten patiënten de mogelijkheid hebben om via een patiëntenportaal, viewer of app zelf medische documenten of informatie af te schermen voor zorgverleners? De denkdagen leverden boeiende discussies op. We stelden op basis van de resultaten van deze denkdagen een nota met enkele reflecties, verwachtingen en aandachtspunten van patiënten op. Deze nota is beschikbaar op de website www. vlaamspatientenplatform.be bij het onderdeel 'Publicaties'. 18 Samenspraak

19

20 Contacteer SamenSpraak Schriftelijk Vlaams Patiëntenplatform vzw Groenveldstraat Heverlee Bel naar +32 (16) Mail naar Surf naar Volg ons