jaarverslag 2009 dubbelportret samen verder kijken

Transcriptie

1 jaarverslag 2009 dubbelportret samen verder kijken

2 inhoudsopgave jaarverslag 2009 voorwoord 2 profiel BKr 4 Kerncijfers producten en diensten 8 vis 14 Klantgroepen 18 stakeholders 22 organisatie 28 data en systemen 30 Financiële ontwikkeling 32 jaarrekening 33 Accountantsverklaring 51 privacyparagraaf 52 Assurance-rapport 54 deelnemerslijst 56 personalia 59

3 dubbelportret Stakeholders in gesprek met BKR 12 Samen naar oplossingen zoeken, is goed voor iedereen Rob van Leusden, Crédit Agricole Deveurope Claudia Vermeulen, BKR 16 hoe preciezer de gegevens, hoe kleiner de kans op fraude Lineke Minkjan, Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie Jan van Beek, BKR 20 Waar bemoeien ze zich mee? Odet Sleeswijk, Tara Corporate TraininG Peter Hermsen, BKR 26 beter samenwerken is noodzakelijk voor financiële stabiliteit Piero Crivellaro, ACCIs Sjaak van Leeuwen, BKR 1

4 BKR Jaarverslag 2009 Voorwoord VOORWOORD SAMEN verder kijken Toekomstgericht en transparant We hebben de opgaande lijn te pakken; problemen worden adequaat aangepakt, initiatieven zijn er te over en het belangrijkste: iedereen heeft er zin in. Peter W. van den Bosch BKR staat midden in de samenleving. Dat is voor mij de hoofdboodschap van dit jaarverslag over Welke kant we ook opkijken, om ons heen zien we stakeholders. Interactie met hen is van groot belang, met als sleutelbegrippen: toekomstgericht en transparant. Die interactie vindt u ook terug in de dubbelportretten die dit jaarverslag sieren. Een vertegenwoordiger van BKR en een stakeholder wisselen met elkaar van gedachten. Onder het motto samen verder kijken ontstond een boeiende dialoog gericht op de toekomst. Inmiddels zit mijn eerste jaar als Algemeen directeur erop. En ik kan u verzekeren, het is mij uitstekend bevallen. BKR is een prachtig bedrijf met loyale en zeer betrokken medewerkers. In 2009 hebben we een flinke ommezwaai gemaakt. Dat blijkt alleen al uit de vier nieuwe MT-leden die ik op deze pagina s met genoegen aan u voorstel. Ook wij hebben in 2009 samen verder gekeken. We hebben onze blik naar binnen gericht, maar vooral ook naar buiten. Onze bevindingen hebben we samengevat in een nieuwe middellange termijn strategie. Daarmee is de koers voor de komende jaren bepaald. Dat we niet alleen plannen maken, illustreer ik hier graag met een aantal ontwikkelingen die in 2009 hebben plaatsgevonden. Intern zijn twee van onze drie kernprocessen geherstructureerd: ICT en Operations. Functies en structuren werden aangepast zodat we de juiste mensen weer op de juiste plek hebben zitten. Ook zorgen een flink aantal nieuwe medewerkers voor een mooie combinatie met de talrijke oudgedienden. Met onder andere een imago-onderzoek onder consumenten hebben we in 2009 goed om ons heen gekeken. Uit dat onderzoek kwamen sterke en verbeterpunten naar voren waarmee we hard aan de slag zijn gegaan. Zo bezinnen we ons de komende tijd op onze positionering. In 2010 hoort en ziet u hier meer van. Midden in de samenleving betekent ook dat je als bedrijf nogal wat meemaakt. Alleen al door de kredietcrisis verschenen we regelmatig in de media. De economische malaise had ook gevolgen voor het aantal toetsingen dat is uitgevoerd. Andere opvallende ontwikkelingen vormden het faillissement van DSB Bank en het stilleggen van het Landelijk Informatiesysteem Schulden. Al met al is 2009 voor BKR wederom een veelbewogen jaar geweest. Een jaar waarin we duidelijk de opgaande lijn te pakken hebben gekregen. Problemen worden adequaat aangepakt, initiatieven zijn er te over en het belangrijkste: iedereen heeft er zin in. Dat zie en voel ik. Ik hoop van harte dat u daar ook de eerste signalen van opvangt en dat u samen met ons verder wilt kijken naar de toekomst. Ik verheug me op De interactie met onze stakeholders. De vernieuwingen die we voor onze deelnemers gaan realiseren. En op de samenwerking met mijn (nieuwe) collega s. Natuurlijk onder het motto: samen verder kijken. Tiel, 29 maart 2010 Peter W. van den Bosch Algemeen directeur Peter Hofman manager Operations Claudia Braaksma manager Human Resources Erik van de Poel manager ICT Wolter Karssenberg directeur Compliance Charles Bruns manager Relatiemanagement Peter W. van den Bosch Algemeen directeur 2 3

5 BKR Jaarverslag 2009 ProfieL BKR PROFIEL BKR Focus op mens en maatschappij met Operational Exellence In imago-onderzoek scoort BKR hoog op betrouwbaarheid, deskundigheid, integriteit en objectiviteit. Visie BKR draagt op objectieve wijze bij aan het beheersen van krediet- en frauderisico s en het voorkomen van overkreditering. BKR doet dit zonder winstoogmerk voor haar deelnemers, consumenten en de maatschappij als geheel. Visie en strategie Uitgangspunt bij de visie en strategie is dat het beheersen van het kredietrisico de basisfunctie voor BKR en haar deelnemers is. Richting consument en maatschappij heeft BKR de functie om overkreditering te voorkomen. Strategie De strategische focus van BKR is Operational Excellence. Onze bedrijfsvoering is erop gericht om onze klanten continu betrouwbare producten en diensten te leveren. Daarvoor onderhouden we onze volledige productenen dienstenportefeuille volgens de huidige kwaliteitsstandaarden tegen realistische kosten. In dit kader informeren wij onze deelnemers over kredieten en gsmabonnementen die consumenten hebben afgesloten en ontwikkelen we producten in het kader van risicomanagement. Producten en diensten die deelnemers helpen een verantwoorde afweging te maken bij de verstrekking van een nieuw krediet of gsm- abonnement. Daarnaast stellen we kennis en infrastructuur ter beschikking om fraude in het financiële verkeer te voorkomen. Positionering BKR is een organisatie die een belangrijke maatschappelijke rol vervult. Een onmisbare rol in het huidige financiële verkeer. We zijn gespecialiseerd in het beheer en de uitwisseling van privacygevoelige gegevens. De door ons verstrekte informatie is gebaseerd op objectieve gegevens. Wij geven geen oordeel over de kredietwaardigheid van individuele consumenten. Transparantie is een sleutelbegrip om onze maatschappelijke rol goed te kunnen vervullen. Imago-onderzoek Wij willen meer proactief en zichtbaar worden in de samenleving, voeling houden met en aansluiten op maatschappelijke ontwikkelingen. Daarom hebben we in 2009 een imagoondezoek onder consumenten laten uitvoeren door onderzoeksbureau MarketResponse. Onze naamsbekendheid is hoog, ruim driekwart van de geïnterviewden kent BKR. Maar liefst 83% van de respondenten gaf aan het belangrijk te vinden dat er een instantie als BKR is. Op belangrijke imago-aspecten als betrouwbaarheid, deskundigheid, integriteit en objectiviteit scoren we uitstekend. Verbeterpunten zijn er ook. Deze liggen vooral op het vlak van de inhoudelijke bekendheid. Zo denkt een derde van de consumenten dat wij beslissen of iemand wel of geen krediet krijgt, terwijl dat duidelijk een taak is van de kredietverstrekker. Privacy Aan privacybescherming hechten wij veel waarde. Wij werken op basis van een beheersysteem waaronder het Algemeen Reglement en de Privacy Gedragscode. Regelmatig wordt dit beheersysteem getoetst aan de laatste eisen. In het assurancerapport van de externe accountant staat aan welke strenge eisen wij op dit gebied voldoen. Wat BKR biedt In het Centraal Krediet Informatiesysteem (CKI) beheren wij de informatie over kredieten en gsm-abonnementen die deelnemers (kredietverlenende organisaties en aanbieders van mobiele telefonie) met consumenten hebben afgesloten. Deelnemers leveren informatie aan voor CKI en kunnen informatie uit CKI opvragen. Deze informatie kunnen we voor deelnemers aanvullen met producten voor risicomanagement, zoals Monitoring en BKR Score. De informatie uit CKI helpt deelnemers een verantwoorde afweging te maken voor kredietverstrekking of het afsluiten van een gsm-abonnement. Wij verstrekken, op verzoek, ook informatie aan consumenten over hun persoonlijke gegevens die in CKI staan. Zij hebben het recht op correctie als deze gegevens fouten bevatten. Facilitaire producten (EVA en SFH) Naast eigen producten stellen wij onze infrastructuur en diensten beschikbaar voor producten die aansluiten bij onze doelstelling. Dit betreft facilitaire dienstverlening waarbij wij onze expertise op het gebied van grootschalige privacygevoelige databases en infrastructuur, aanbieden voor gegevensuitwisseling. De gegevens zelf zijn in dit geval geen eigendom van BKR. Op dit moment stellen wij onze infrastructuur beschikbaar voor twee fraudepreventiesystemen: EVA en SFH. 4 5

6 BKR Jaarverslag 2009 Kerncijfers 2009 Kerncijfers 2009 overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen >19 miljoen raadplegingen CKI >25 miljoen geregistreerde kredieten in CKI In de onderstaande overzichten vindt u informatie die de ontwikke ling van BKR weergeeft. Zo ziet u de omvang van en het aantal informatie verstrekkingen uit het Centraal Krediet Informatiesysteem (CKI). Ook krijgt u inzicht in de ontwikkeling van het medewerkersbestand. De cijfers geven de stand weer op 31 december van het betreffende jaar. Informatieverstrekking aan deelnemers Omvang CKI (x1.000) Aantal raadplegingen CKI (x1.000) Aantal raadplegingen facilitaire producten (x1.000) Aantal personen waarvan de gegevens zijn verwerkt in het bestand Totaal aantal kredieten Aantal beëindigde kredieten Aantal lopende kredieten Waarvan (%): Aantal monitoringsmeldingen en verstrekte BKR Scores (x1.000) Gemiddeld tarief geautomatiseerd raadplegen CKI ( ) Aflopend ,4 0,3 0,2 0,1 0 0,33 0,31 0,30 0,30 0, Doorlopend Overig Aflopende kredieten zijn kredieten met een vooraf vastgestelde einddatum. Doorlopende kredieten hebben deze niet. Onder Overig vallen kredieten die door hun kenmerken niet behoren tot aflopende of doorlopende kredieten, zoals een krediet bij een thuiswinkelorganisatie. Monitoringsmeldingen Verstrekte BKR Scores BKR Score en Monitoring zijn aanvullingen op de informatie die een deelnemer op verzoek krijgt als hij CKI raadpleegt. Met facilitaire producten worden EVA en het SFH-systeem bedoeld. Informatieverstrekking aan consumenten Medewerkers Aantal inzages (x 1.000) 117,7 112,5 123,7 117,0 110,6 Gemiddeld aantal FTE s 85,7 86,1 89,5 87,7 87,4 Tarief voor inzage ( ) 4,50 4,50 4,50 4,50 4,50 Ziekteverzuim (%) 5,7 7,1 3,9 5,5 5,5 FTE staat voor Fulltime Equivalent. Dit is het gemiddeld aantal medewerkers omgerekend naar fulltime arbeidsplaatsen. Op 31 december 2009 had BKR in totaal 113 medewerkers in dienst. 6 7

7 BKR Jaarverslag 2009 producten en diensten Producten en diensten De kracht van BKR Het bestaande producten- en dienstenaanbod van BKR heeft in 2009 geen bijzondere ontwikkelingen ondergaan. Wij beheren privacygevoelige gegevens en informeren aangesloten organisaties hierover. Deze gegevens bevinden zich in verschillende bestanden. Het grootste bestand, CKI, bevat informatie over particuliere kredieten en gsm-abonnementen. >3,7 miljoen MONITORINGSMELDINGEN >5,8 miljoen BKR scores verstrekt We zien een stijging in het aantal CKI-registraties en een daling van het aantal raadplegingen. Daarnaast stellen wij onze infrastructuur en diensten beschikbaar voor de fraudepreventiesystemen EVA en SFH. In de navolgende paragrafen doen wij verslag van onze producten en diensten: CKI, EVA en FH. Centraal Krediet Informatiesysteem (CKI) CKI is het bestand van waaruit wij deelnemers informeren over kredieten en gsm-abonnementen. In CKI registreren we persoons- en kredietgegevens. Persoonsgegevens zijn: geboortenaam, geboortedatum, adres en woonplaats. Onder kredietgegevens vallen: het soort krediet, het kredietbedrag, het moment waarop iemand over het krediet of gsm-abonnement kan beschikken en de verwachte en daadwerkelijke laatste aflossingsdatum. Betalingsachterstan den en andere bijzonderheden die lopende de overeenkomst optreden, maken ook deel uit van deze informatie. Alle gegevens blijven vijf jaar na beëindiging van het krediet of gsm-abonnement bewaard. De informatie uit CKI helpt deelnemers een verantwoorde afweging te maken voor kredietverstrekking of het afsluiten van een gsm abonnement. De informatie in CKI is objectief en feitelijk. Wij doen geen uitspraken over de kredietwaardigheid van consumenten. Risicomanagement: Monitoring en BKR Score Risicomanagement speelt een steeds belangrijkere rol bij kredietacceptatie en -beheer. Met Monitoring en de BKR Score-producten kunnen deelnemers risico s beter inschatten. Met Monitoring informeren wij aangesloten organisaties dagelijks actief over actuele ontwikkelingen bij personen in CKI waarmee de deelnemer een lopende klantrelatie heeft. Dat kan gaan over de afsluiting van een nieuwe overeenkomst of het optreden van een betalingsachterstand. Monitoring signaleert wanneer er iets verandert in de situatie van de klant en geeft aan of toetsing in het kader van kredietbeheer zinvol is. Aan de hand van BKR Score-producten kunnen deelnemers statistische inschattingen maken over de hoogte van het risico op betalingsproblemen bij een lopende of eventueel nieuwe overeenkomst. Dit risico wordt berekend door gegevens over het leen- en aflosgedrag van de betreffende persoon te vergelijken met dezelfde gegevens van alle ruim 11 miljoen personen in CKI. Een variant op BKR Score is BKR ScoreData. Daarmee leveren we op basis van ons bestand variabelen aan, die de deelnemer in een eigen scorekaart kan verwerken. BKR Score-producten worden bepaald op grond van objectieve en actuele informatie. Net als bij de basisraadpleging van CKI geeft BKR met een score geen advies over het al dan niet verlenen van een krediet. Deelnemers zijn zelf verantwoordelijk voor de interpretatie van de score en beslissen zelf of zij een krediet verstrekken. CKI >19,3 miljoen raadplegingen <11,5 miljoen gegevens MONITORING SCORE PRODUCTEN LIS in ontwikkeling 9 initiatief- nemers BKR EVA >31,8 miljoen raadplegingen SFH 3,4 miljoen raadplegingen 8 9

8 BKR Jaarverslag 2009 PRODUCTEN EN DIENSTEN De bereidheid om samen naar oplossingen te zoeken, is goed voor ons, goed voor de consument en goed voor BKR. Rob van Leusden, Crédit Agricole Deveurope Partijen behorend tot de initiatiefnemers LIS: nvvk Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg VNG Vereniging van Nederlandse Gemeenten Aedes Vereniging van woningcorporaties energiened Vereniging van Energieproducten, -handelaren en -retailbedrijven vme Nederlandse Vereniging voor Marktwerking in Energie thuiswinkel.org nvb Nederlandse Vereniging van Banken vfn Vereniging van Financieringsondernemingen in Nederland Feiten en cijfers CKI, Monitoring en Score In 2009 hebben deelnemers ruim 19 miljoen keer CKI geraadpleegd. Dit is een teruggang van 9,5% ten opzichte van het aantal raadplegingen in Op 31 december 2009 stonden in CKI de gegevens van meer dan 11,5 miljoen mensen geregistreerd, met in totaal ruim 16 miljoen lopende, en meer dan 9,4 miljoen afgelopen contracten. In 2009 werden 9,9 miljoen overeenkomsten in CKI via Monitoring gevolgd en was er sprake van ruim 3,7 miljoen meldingen. Daarnaast hebben deelnemers meer dan 5,8 miljoen keer om een BKR Score verzocht, oftewel ruim 30% van alle raad plegingen in CKI ging gepaard met een BKR Score aanvraag. Het aantal geregistreerde contracten steeg in de afgelopen vijf jaar met bijna 50%, het aantal raadplegingen met ruim 25%. De verwachting is dat de echte groei er nu uit is. In 2009 is het aantal raadplegingen zelfs voor het eerst gedaald. Voor 2010 houden we rekening met een afname van de particuliere kredietverlening en daarmee met een lichte daling van het aantal raadplegingen. We verwachten dat de vraag naar aanvullende CKI-producten, in het kader van risico management, relatief wel zal toenemen. Externe Verwijzings Applicatie (EVA) EVA (Externe Verwijzings Applicatie) is het gezamenlijke fraudepreventiesysteem van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) en de Vereniging van Financieringsondernemingen in Nederland (VFN). Bij EVA liggen eigendom en beheer van de gegevens bij de leden. Wij vervullen in EVA een faciliterende rol door onze kennis en infrastructuur beschikbaar te stellen voor gegevensuitwisseling tussen NVB- en VFN-leden. Registratie van en mutatie op deze gegevens doen de leden zelf. In EVA kunnen NVB- en VFN-leden nagaan of een (rechts) persoon een frauderisico vormt. EVA werkt daarbij op basis van hit of no hit. Dit betekent dat het systeem alleen aangeeft of de getoetste (rechts)persoon wel of niet in het systeem voorkomt. Daarnaast kent EVA een extra functionaliteit waarmee financiële instellingen automatisch kunnen checken of (nieuwe) klanten op (inter)nationale sanctielijsten voorkomen. Dit zijn lijsten die in het kader van terrorismeen criminaliteitsbestrijding zijn opgesteld door de EU en de Amerikaanse Overheid (OFAC). Deze functionaliteit speelt in op de internationale regelgeving die verbiedt zaken te doen met personen of organisaties die op deze lijsten voorkomen. Stichting Fraudebestrijding Hypotheken (SFH) Het SFH-systeem is het fraudepreventiesysteem van de Stichting Fraudebestrijding Hypotheken (SFH). In dit systeem kunnen bij SFH aangesloten verstrekkers van hypotheken hypotheekfraude en pogingen daartoe in een vroeg stadium signaleren en met elkaar uitwisselen. Zo kan fraude bij hypotheekaanvragen worden voorkomen en worden kosten, veroorzaakt door fraude, beperkt. De rol die BKR voor het SFH-systeem vervult, is gelijk aan de rol die we voor EVA vervullen. Als facilitaire organisatie stellen wij onze kennis en infrastructuur ter beschikking, maar eigendom en beheer van de gegevens liggen bij de SFH. Ook het SFHsysteem werkt op basis van hit of no hit. Dit betekent dat het systeem alleen aangeeft of de gegevens van de bevraagde persoon wel of niet in het systeem voorkomen. Ontwikkeling SFH In 2009 waren er 3,4 miljoen raadplegingen van SFH, een daling ten opzichte van 2008 (3,9 miljoen). Landelijk Informatiesysteem Schulden (LIS) Een brede initiatiefgroep, verenigd in de Stichting LIS i.o., wil al geruime tijd betalingsachterstanden van huur en energie en schulden bij de sociale dienst vastleggen in een Landelijk Informatiesysteem Schulden. Dit systeem heeft als doel het aantal problematische schuldsituaties terug te dringen. De initiatiefnemers willen de bouw en het beheer van dit systeem bij BKR onderbrengen. In 2009 heeft het College bescherming persoonsgegevens (CBP) ook op het tweede ontwerp een negatieve zienswijze gegeven. De initiatiefgroep heeft daarom eind 2009 haar werkzaamheden stilgelegd en een beroep op de politiek gedaan om LIS alsnog mogelijk te maken. Ontwikkeling EVA In 2009 waren er 31,8 miljoen raadplegingen van EVA, een daling ten opzichte van 2008 (33,7 miljoen)

9 BKR Jaarverslag 2009 producten en diensten STELLING 01 DUBBELPORTRET NAAM: Rob van Leusden BEDRIJF: Crédit Agricole Deveurope FUNCTIE: Product manager Crédit Agricole Deveurope Samen naar oplossingen zoeken, is goed voor iedereen Is een interactieve database beter voor de deelnemer, beter voor de consument en beter voor het milieu? Rob van Leusden product manager Crédit Agricole Deveurope en Claudia Vermeulen teammanager Operations Zakelijk en projectleider Gebruikersorganisatie bij BKR vinden van wel. Claudia Vermeulen: Het functioneren van BKR is gebaseerd op vertrouwen. We zijn één van de drie partijen in Nederland die is gecertificeerd als Privacy Audit Proof. BKR is dat nu voor het derde jaar op rij. Uiteraard krijg je zo n certificering niet zomaar. Omdat wij op het gebied van privacy aan de hoogste eisen moeten en willen blijven voldoen, betekent dit dat ook dat we de hoogste veiligheidseisen hanteren bij het ontsluiten van datagegevens via internet. Daardoor duren nieuwe ontwikkelingen helaas soms wat langer. We moeten er namelijk niet aan denken dat kredietgegevens op straat komen te liggen. NAAM: Claudia Vermeulen BEDRIJF: BKR FUNCTIE: Teammanager Operations Zakelijk en projectleider Gebruikersorganisatie Rob van Leusden: Een interactieve database kan zeker een positieve bijdrage leveren aan onze workflow. Als het afvinken van papieren lijstjes niet meer nodig is, scheelt dat namelijk een hoop werk. En minder papier gebruiken is natuurlijk beter voor het milieu. Dat we als kredietverstrekker gemakkelijk gegevens kunnen aanpassen, is een goede ontwikkeling. Het wordt nog mooier als er onderlinge koppelingen komen met andere databases zoals GBA. Claudia Vermeulen: BKR Online wordt opgezet voor straight through aanlevering en verstrekking van kredietgegevens. Met een interactieve database kunnen we de papierstroom digitaliseren. Dat maakt het werkbaarder voor de deelnemer, gemakkelijker te raadplegen en de kans op fouten in de gegevensoverdracht neemt af. Er loopt ook een vooronderzoek naar de mogelijkheden om aan te sluiten op GBA. Met een interactieve database wordt exact duidelijk hoeveel kredietgegevens zijn ingediend, afgehandeld en wat retour is gestuurd. Bovendien krijgt de deelnemer à la minute een bestand waarop hij kan reageren. Gegevens kan hij vervolgens in het eigen systeem aanpassen en geautomatiseerd weer terugsturen. We kunnen straks ook zien, waar in het proces iets fout gaat. Rob van Leusden: Als fouten sneller inzichtelijk zijn, kunnen we zaken sneller oplossen. Kredietaanvragen verlopen al digitaal. Wat is er dan mooier als we ook met BKR digitaal kunnen communiceren? Ik vraag me nog wel af hoe BKR meer voor de consument kan betekenen? Krijgen ze bijvoorbeeld gemakkelijker inzage in hun gegevens? Dat gebeurt nu ook netjes hoor, maar de consument moet er wel voor naar de bank komen om een document in te vullen. Als bij kredietverstrekking sneller de juiste persoon kan worden vastgesteld, kunnen we de deelnemer en de consument nog beter tegen overkreditering beschermen. Rob van Leusden: In de praktijk wordt heel krampachtig gedaan over identificatie op basis van het BSN. Als dat wordt toegestaan, wordt controle een stuk eenvoudiger. Claudia Vermeulen: Als bij kredietverstrekking sneller de juiste persoon kan worden vastgesteld, kunnen we de deelnemer en de consument nog beter tegen overkreditering beschermen. BKR heeft in dat kader deelgenomen aan de consultatieronde voor de nieuwe wetgeving met betrekking tot BSN in de financiële sector. Rob van Leusden: De informatie die we gebruiken om een goede afweging voor kredietverstrekking te maken, halen we nu uit verschillende bronnen, want als je informatie over een consument wilt hebben, is dat er. De vraag is nu of die informatie eenvoudig, eenduidig en op een betrouwbare manier kan worden verstrekt. Als fouten sneller inzichtelijk zijn, kunnen we zaken sneller oplossen. Claudia Vermeulen: Dat heeft te maken met de identificatieplicht. We zijn een onderzoek gestart naar de mogelijkheid om net als bij de Belastingdienst met DigiD in te loggen om geautoriseerd gegevens te kunnen inzien. Er blijft natuurlijk de verificatieplicht bij BKR. De mogelijkheden daartoe zoeken we op dit moment uit. We denken daarin procesgericht. We beginnen en eindigen daarbij bij de klant. Centraal staat hun behoefte en hoe wij daarin kunnen voorzien. Rob van Leusden: De bereidheid om samen naar oplossingen te zoeken, is goed voor ons, goed voor de consument en goed voor BKR. De ontwikkelingen die BKR heeft ingezet, zijn voor ons al goed merkbaar. Ga zo door. En als er bij ons processen kunnen worden verbeterd, horen we dat graag

10 BKR Jaarverslag 2009 VIS VIS geef id-fraude geen kans Verificatie Informatie Systemen B.V. is een 100% dochteronderneming van BKR, met één product: het Verificatie Informatie Systeem (VIS). VIS informeert het bedrijfsleven en publieke instellingen over de unieke nummers van gestolen, vermiste of om andere redenen ongeldig verklaarde identiteits- en reisdocumenten uit binnen- en buitenland. VIS Totaal >14,4 miljoen documenten geregistreerd VIS heeft als doel het voorkomen van schade bij het bedrijfsleven en de overheid door frauduleus handelen met ongeldige identiteitsdocumenten. VIS werkt eenvoudig en snel. Wie op het systeem is aangesloten, kan binnen enkele seconden nagaan of een aangeboden identiteits- of reisdocument geldig of ongeldig is, ongeacht de aard of de herkomst van het document. VIS werkt op basis van hit of no hit. Dit betekent dat het systeem alleen aangeeft of het opgevraagde document wel of niet in het systeem voorkomt. Bronnen VIS kent drie bronleveranciers: de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW) voor de Nederlandse op naam gestelde rijbewijzen het agentschap Basisadministratie Persoonsgegevens en Reisdocumenten (BPR) voor de Nederlandse reisdocumenten het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD) voor de reisdocumenten uit andere landen die in Nederland als identiteitsbewijs kunnen worden gebruikt én de Nederlandse reis- en verblijfsdocumenten die door verschillende Nederlandse (overheids)instanties worden uitgegeven. Kerncijfers Het overzicht op de volgende pagina geeft informatie over de omvang van VIS. De cijfers geven de stand weer op 31 december Het aantal documenten en het aantal landen van herkomst heeft alleen betrekking op de identiteits- of reisdocumenten die fysiek in VIS aanwezig zijn. Met VIS worden echter veel meer identiteits- of reisdocumenten geverifieerd. Deze overige documenten zijn aanwezig in bestanden van andere organisaties en worden benaderd via een link vanuit VIS. Ontwikkeling VIS Nadat aanvankelijk het aantal raadplegingen in VIS sterk toenam, is sinds 2007 een daling waarneembaar. Deze daling heeft zich in 2009 voortgezet. Het aantal reguliere raadplegingen (x1.000) was (ten opzichte van in 2008). We hebben te maken met de actuele economische ontwikkelingen en andere aanbieders op deze markt. Voor 2010 is de omzetontwikkeling door de huidige economische situatie onzeker. TOERISTEN- KAART 3 0% VISum % VNG kaart % RIJBEWIJZEN 8,2 MILJOEN 57% VERBLIJFS VERGUNNING % Paspoorten 5,3 MILJOEN 37% Gegevens vanuit 198 landen 14 15

11 BKR Jaarverslag 2009 VIS STELLING 02 DUBBELPORTRET NAAM: Lineke Minkjan BEDRIJF: Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie FUNCTIE: Hoofd afdeling Praktijkuitoefening van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie Hoe preciezer de gegevens, hoe kleiner de kans op fraude Van vingerafdruk tot bodyscan; identiteitscontrole zal geïntensiveerd worden en vraagt om aanvullende diensten binnen VIS. Lineke Minkjan hoofd afdeling Praktijk uitoefening van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie en Jan van Beek BKR accountmanager VIS buigen zich over deze stelling. Hun conclusie: biometrische gegevens zullen in de toekomst zeker een rol spelen om fraude met identiteitsbewijzen te voorkomen. Lineke Minkjan: Moeten alle notariskantoren dan apparaten hebben om irisscans of vingerafdrukken te nemen? Jan van Beek: Een irisscan is erg kostbaar en voert nog te ver, maar met vingerafdrukken gaat het snel. Er zijn nu al bedrijven die als toegangsbeveiliging een vingerafdruk gebruiken. Economisch gezien zijn maatregelen om fraude te voorkomen echt noodzakelijk. Het Ministerie van Justitie schat de economische schade van inschrijving bij een gemeente met een vals document op per geval. Het passeren van bijvoorbeeld een hypotheekakte bij de notaris betreft tegenwoordig al gauw het tienvoudige van dat bedrag. Het afgelopen jaar passeerden 1,25 miljoen akten de burelen van notarissen. Evenzoveel keren toetsten de notarissen identiteitsdocumenten in VIS. Dat leverde bijna hits op van gestolen, vermiste of anderszins ongeldig verklaarde reis- en identiteits documenten. NAAM: Jan van Beek BEDRIJF: BKR FUNCTIE: Accountmanager VIS Lineke Minkjan: In de loop der jaren is op allerlei manieren geprobeerd notarissen om de tuin te leiden met gestolen of vervalste identiteitsbewijzen. Door gebruik te maken van onder andere VIS en GBA is fraude in de meeste gevallen voorkomen. Door de toepassing van biometrische gegevens wordt het voor fraudeurs steeds lastiger identiteitsdocumenten na te maken. Ze nemen daarom steeds vaker hun toevlucht tot verandering van de identiteit met look-a-likes. We bieden notarissen speciale cursussen om echtheidskenmerken van documenten te onderscheiden en wijzen hen op manieren waarop documenten kunnen worden vervalst. We geven ook cursussen over hoe ze mensen kunnen vergelijken met degene op een foto. Maar het blijft lastig om te bepalen of de afstand tussen bijvoorbeeld neus en bovenlip klopt. Dergelijke kenmerken kan een systeem als VIS volgens mij ook niet herkennen. Lineke Minkjan: Via ons intranet kunnen notarissen inloggen en VIS en GBA raadplegen. Het zou mooi zijn als we bijvoorbeeld paspoortgegevens naar de gemeente konden sturen met de vraag of zij dat identiteitsdocument ook werkelijk hebben afgegeven. Of dat we binnen het GBA ook gegevens over uitgifteplaats, -datum en -nummer kunnen opvragen. Dat gaat binnenkort ook gebeuren. Hoe preciezer we gegevens kunnen raadplegen, hoe kleiner de kans op fraude wordt. Het ministerie van Justitie schat de economische schade van inschrijving bij een gemeente met een vals document op per geval. Jan van Beek: Look-a-like kenmerken kun je inderdaad niet vastleggen in een systeem. Als ik naar de kapper ga, zie ik er al heel anders uit dan toen ik drie jaar geleden mijn paspoort verlengde. Er worden echter steeds meer biometrische gegevens opgeslagen op identiteitsdocumenten zoals vingerafdrukken en in de toekomst wellicht ook de iris. Die unieke persoonlijke kenmerken zijn echter zonder apparatuur moeilijk te onderscheiden. Notarissen raadplegen nu al VIS als ze bijvoorbeeld een paspoort controleren. Zo n check is niet verplicht, maar identiteitscontrole vormt de basis van ons werk. Daarom gaan we ervan uit dat iedere notaris zo n controle uitvoert. Op die manier worden fraudeurs er zo uitgevist. Dat is ook een van de redenen waarom álle notarissen VIS gebruiken. Het zou voor notarissen natuurlijk gemakkelijk zijn als ze met één handeling alle bronnen kunnen raadplegen. Identiteitscontrole vormt de basis van ons werk. Daarom gaan we ervan uit dat iedere notaris zo n controle uitvoert. Op die manier worden fraudeurs er zo uitgevist. Jan van Beek: BKR wil daarin graag facilitair zijn. Bijvoorbeeld door meer data beschikbaar te stellen. Daarbij moeten we wel kijken wat wettelijk mogelijk en toegestaan is en of er behoefte aan is. VIS is nu alleen een databank om nummers van reis- en identiteitsdocumenten te kunnen controleren. Er is echter recent een productmanager aangesteld om nieuwe ideeën rondom VIS te ontwikkelen. Bijvoorbeeld om naast VIS automatisch ook andere databases te raadplegen of om, net als de KNB, cursussen op te zetten voor deelnemers om look-a-like fraude tegen te gaan

12 BKR Jaarverslag 2009 klantgroepen klantgroepen Op de bres voor deelnemers en consumenten Ontwikkeling inzageverzoeken Na een daling van het aantal inzageverzoeken in 2008 laat 2009 een stijging zien. In 2009 heeft de afdelingen Inlichtingen en Inzage verzoeken tot inzage verwerkt. Intensieve relaties Het totaal aantal deelnemers, per 31 december 2009, is 219 (aantal deelnemers per 31 december 2008: 213). In de loop der jaren is met hen een intensieve relatie opgebouwd. Een relatie die voortvloeit uit het reciprociteitsbeginsel: deelnemers leveren informatie aan, die wij op verzoek ook weer aan hen verstrekken. Wij hebben daardoor een bijzondere band met deelnemers aan CKI en hechten dan ook sterk aan hun klanttevredenheid. Klanttevredenheid vereist continu aandacht voor de kwaliteit van de door ons geleverde producten en diensten, en stelt eisen aan de communicatie met onze deelnemers. Dankzij de personele versterking die in 2009 is gerealiseerd, kunnen we de contacten met onze deelnemers intensiveren en onze dienstverlening verder optimaliseren. Interactieve klantportal Een belangrijke stap in de communicatie naar onze deelnemers is de ontwikkeling van een interactieve klantportal. Aan deze nieuwe portal voor deelnemers wordt momenteel hard gewerkt. In 2010 willen we een site realiseren waarop wij onze deelnemers kunnen voorzien van belangrijke (actuele) informatie en ontwikkelingen en waarop zij straks online kunnen registreren en toetsen. Organisaties die bij ons zijn aangesloten, noemen we deelnemers. Daaronder vallen banken, financieringsmaatschappijen, thuiswinkel organisaties, creditcardorganisaties en aanbieders van mobiele telefonie. Alleen deelnemers hebben toegang tot CKI. Aan consumenten geven we, op verzoek, informatie over hun persoonlijke gegevens die in CKI staan. Consumentenvoorlichting Iedereen in Nederland heeft het recht in te zien wat in CKI over hem bekend is. Consumenten kunnen uitsluitend hun eigen gegevens opvragen. Hiervoor vullen zij bij een willekeurige bank in Nederland een aanvraagformulier in, dat naar BKR wordt verstuurd. Wij selecteren de gegevens die over die persoon bekend zijn en sturen het gegevensoverzicht naar de consument. Wij willen de toegang tot de eigen informatie laagdrempelig houden. Daarom is de bijdrage voor het inzien van de eigen gegevens onveranderd 4,50. Wij hechten ook veel belang aan een goede informatievoorziening. Naast de informatie op onze website waar onder andere antwoorden te vinden zijn op de meest gestelde vragen, werden in 2009 ruim telefonische vragen beantwoord. Iedere consument heeft het recht om een verzoek tot correctie in te dienen als hij vindt dat zijn gegevens fouten bevatten. Daarvoor dient de consument eerst te praten met de deelnemer die de gegevens heeft laten verwerken. Als zij er samen niet uitkomen, kan de consument het geschil voorleggen aan de Geschillencommissie BKR. CKI EVA SFH 0,33 per raadpleging 3,4 > 54,5 MILJOEN > 54,5 MILJOEN RAADPLEGINGEN 42,8 MILJOEN RAADPLEGINGEN RAADPLEGINGEN 31,8 3,4 31,8 19,3 19,3 219 DEELNEMERS Banken, financieringsmaatschappijen, thuiswinkelorganisaties, creditcard organisaties en aanbieders van mobiele telefonie BKR 58% 5% 58% 37% 5% > 25,6 MILJOEN > 25,6 MILJOEN KREDIETEN KREDIETEN CONSUMENTEN > 11,5 MILJOEN Kredietnemers vragen van consumenten telefonisch beantwoord 37% INZAGES Aflopende kredieten Doorlopende kredieten Overig 4,50 per inzage 18 19

13 BKR Jaarverslag 2009 klantgroepen STELLING 03 DUBBELPORTRET NAAM: Odet Sleeswijk BEDRIJF: Tara Corporate Training FUNCTIE: Trainer/ loopbaan adviseur Waar bemoeien ze zich mee? BKR oordeelt teveel. Met deze stelling is consument en trainer/loopbaanadviseur Odet Sleeswijk van Tara Corporate Training het eigenlijk wel eens. Weet BKR s teammanager Marketing & Communicatie Peter Hermsen haar beeld te nuanceren? kredietverstrekker beperken. Geregistreerd staan is niet erg. Het wordt minder als je een A-codering achter je naam hebt. Een status die je overigens niet zomaar krijgt. Daar zijn aanmaningen van de kredietverstrekker aan voorafgegaan en er volgt ook eerst een verplichte vooraankondiging van de deelnemer dat deze jou wil gaan registreren met een achterstand. NAAM: Peter Hermsen BEDRIJF: BKR FUNCTIE: Teammanager Marketing & Communicatie Odet Sleeswijk: Ik ben blij te horen dat mijn registratie bij BKR niet bij voorbaat te maken heeft met mijn imago als betaler. De vermelding bij BKR voelde bij mij in eerste instantie alsof ik mijn zaakjes financieel niet op orde had. Odet Sleeswijk is nogal uitgesproken: BKR komt op mij over als: Big Brother is watching you. Als consument beslis ik zelf wel of ik krediet wil of niet. Een paar jaar geleden klopte ik bij mijn bank aan voor een hypotheek, daarvoor werden mijn gegevens bij BKR gecheckt. Ik was me van geen kwaad bewust, maar het bleek dat ook ik bij BKR geregistreerd stond. Eerlijk gezegd schrok ik daar van want ik ben toch geen wanbetaler? Peter Hermsen: Ik kan me deze misvatting over ons werk voorstellen. Mensen denken vaker dat alleen wanbetalers geregistreerd staan en ook dat wij beslissen of ze wel of geen hypotheek krijgen. Dat is niet zo. De BKR-gegevens zijn voor de kredietverstrekker een hulpmiddel om iemands kredietwaardigheid te beoordelen. Als BKR kennen wij het totaalplaatje niet. Wij weten bijvoorbeeld niet wat iemand verdient. Wij beheren en registreren alleen kredietgegevens. Op basis van de toetsuitslag bekijken banken en aanbieders van mobiele telefoons vervolgens zelf of ze wel of geen hypotheek verstrekken of abonnement afsluiten. Peter Hermsen: Ik kan me voorstellen dat je het vervelend vindt te horen over een BKR-registratie terwijl je niet goed weet wat deze inhoudt. Op dat gebied kunnen we de consument dus nog beter informeren. De snelste weg om inzage te krijgen in jouw gegevens, is om bij je bank een formulier in te vullen en op te sturen. Dan krijg je binnen een paar dagen de gegevens thuisgestuurd. Merk je dat je verkeerd geregistreerd staat, dan heb je het recht op correctie. Een verzoek hiertoe moet je overigens niet bij BKR indienen maar bij de deelnemer die je bij BKR heeft geregistreerd. Hij voert de gegevens namelijk in ons systeem in. Weigert hij om aan te passen of is er verschil van inzicht, dan is er een onafhankelijke geschillencommissie bij wie je terecht kunt. Belangrijkste doelen van registratie zijn: overkreditering bij de consument voorkomen en de financiële risico s bij de kredietverstrekker beperken. Odet Sleeswijk: Bij mij overheerst nog wel het idee: een registratie bij BKR betekent dat je een wanbetaler bent. Peter Hermsen: Dat is een negatieve benadering. We beschikken juist over een heel positief systeem. We beheren kredietgegevens van ruim 11 miljoen mensen van wie gelukkig maar een klein percentage met een achterstand geregistreerd staat. Iemand wordt bijvoorbeeld ook geregistreerd als hij of zij een creditcard of betaalrekening met een kredietlimiet heeft. Belangrijkste doelen van die registratie zijn: overkreditering bij de consument voorkomen en de financiële risico s bij de Odet Sleeswijk: Ik begrijp nu beter hoe het werkt. Een registratie bij BKR betekent dus niet automatisch dat je een slechte betaler bent. En met het predicaat wanbetaler tref je me in mijn normen en waarden. Bovendien bemoeit BKR zich helemaal niet met mijn hypotheek. Na jouw uitleg is mijn mening flink bijgesteld en sta ik niet meer pontificaal achter de stelling. Wel denk ik dat het goed is om het verhaal dat jij me hebt verteld over te brengen op alle consumenten. Peter Hermsen: Daar gaan we de komende tijd zeker onze uiterste best voor doen! De vermelding bij BKR voelde bij mij in eerste instantie alsof ik mijn zaakjes financieel niet op orde had

14 BKR Jaarverslag 2009 stakeholders stakeholders Samenwerken in (internationale) netwerken Bestuur Een Algemeen Bestuur bestuurt BKR. In dat bestuur zijn alle deelnemersgroeperingen vertegenwoordigd. Dit is vastgelegd in de statuten van BKR. Het Algemeen Bestuur is met name verantwoordelijk voor de goedkeuring van het beleid op middellange en lange termijn. Het Algemeen Bestuur heeft een aantal van haar taken gedelegeerd aan het Dagelijks Bestuur. Dit bestuur bestaat uit een onafhankelijke voorzitter, secretaris, penningmeester en een plaats vervangend voorzitter. Zij zijn verantwoordelijk voor het directe toezicht op de BKR-organisatie. De dagelijkse leiding van BKR is in handen van een statutaire directie. Het Dagelijks Bestuur is in 2009, naast de reguliere bijeenkomsten, eenmaal in besloten vergadering bijeengekomen om te voldoen aan de governance bepalingen. In haar rol van directe toezichthouder heeft het Dagelijks Bestuur regelmatig overleg met de directie van BKR. Op 1 februari 2009 is de heer P. W. van den Bosch afgetreden als lid van het bestuur in verband met zijn benoeming tot Algemeen directeur van BKR per 1 april Naast de functie van bestuurslid werd daarmee ook de functie van secretaris vacant. Op 9 juni 2009 werd de heer C. Droppert benoemd als lid en secretaris van het bestuur. In 2009 heeft het bestuur de directie gevraagd met een voorstel te komen tot verdere optimalisering van de corporate governance structuur. Naar verwachting zal de nieuwe structuur in 2010 worden vastgesteld. Naast deelnemers en consumenten zijn nog diverse andere partijen direct, of indirect, bij onze dienstverlening betrokken. Deze contacten vinden we heel belangrijk. Daarom is er regelmatig afstemming met koepelorganisaties van deelnemers en participanten, en met andere stakeholders waaronder NVB, VFN, de Autoriteit Financiële Markten, het Ministerie van Financiën, de Begeleidingscommissie Landelijk Informatiesysteem Schulden en het College bescherming persoonsgegevens. Ook internationaal worden de netwerken steeds belangrijker. Commissie van Toezicht Onder verantwoordelijkheid van het bestuur beoordeelt de Commissie van Toezicht of wij en tot op zekere hoogte de deelnemers de BKR-reglementen correct naleven. Hierover rapporteert en adviseert zij aan het bestuur. De commissie vestigt haar aandacht vooral op bewaking van privacygevoelige gegevens in CKI. De afbakening van bevoegdheden en verantwoordelijkheden tussen het bestuur, de commissie en de directie ligt vast in reglementering. De Commissie van Toezicht is een onafhankelijke commissie. De leden hebben geen directe relatie met BKR, haar deelnemers of de Geschillencommissie BKR. Geschillencommissie BKR De Geschillencommissie oordeelt of BKR en de deelnemer zich hebben gehouden aan de reglementaire verplichtingen die gelden voor de verwerking van privacygevoelige gegevens in CKI. Dit doet zij uitsluitend op verzoek van een consument die het niet eens is met de registratie van zijn gegevens. De Geschillencommissie bestaat uit onafhankelijke deskundigen op het gebied van privacywetgeving en krediet verlening. Zij worden benoemd door de rechtbank Amsterdam. De uitspraken van de Geschillencommissie zijn bindend voor alle partijen. In 2009 heeft de Geschillencommissie zeven keer een bindend advies uitgesproken. De uitspraken zijn gepubliceerd op Thuiswinkel. Org BC* Landelijk Informatiesysteem Schulden Nibud * BC = Begeleidings Commissie NVB BC* SFH GESCHILLEN COMMISSIE BKR BC* EVA COMMISSIE VAN TOEZICHT College bescherming persoonsgegevens VFN TECHNISCHE COMMISSIE BKR BESTUUR Ministerie van Financiën Aanbieders mobiele telefonie Verbond van Verzekeraars Autoriteit Financiële Markten ACCIS NVVK 22 23

15 BKR Jaarverslag 2009 stakeholders Gezien het huidige, lage niveau van grensoverschrijdende kredietverlening in de markt voor consumentenkrediet, zou faciliteren van directe toegang een optie kunnen zijn. Piero Crivellaro, ACCIS Europa Internationale samenwerking met collega informatiebureaus in Duitsland, België, Italië, Oostenrijk en Polen Aangesloten bij ACCIS, de Europese vereniging van kredietinformatiebureaus en vertegenwoordigd in de Public Affairs Working Group van ACCIS Deelnemer aan de Expert Group on Credit Histories, geïnitieerd door De Europese Commissie Technische Commissie De Technische Commissie is een adviesorgaan voor de directie. In deze commissie zitten vertegenwoordigers uit het deel nemersveld en BKR-medewerkers. Zij signaleren en behandelen kwesties of verzoeken met betrekking tot de inhoud en de werking van CKI. In haar advies houdt de commissie rekening met de technische en praktische gevolgen voor onze dienstverlening. Op basis van deze adviezen neemt de directie een beslissing. Nibud Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) zet zich in om het financieel besef van consumenten te vergroten, zodat zij beter verantwoorde financiële beslissingen kunnen nemen. Het Nibud richt zich voornamelijk op voorlichting en onderzoek. Daarnaast bevordert het Nibud de deskundigheid van bedrijven en instanties die zich bezighouden met geldzaken van consumenten, zoals maatschappelijk werk en het financiële bedrijfsleven. Wij hechten veel waarde aan de werkzaamheden van het Nibud en de onafhankelijke rol die het instituut vervult. Vandaar dat wij het instituut al sinds lange tijd financieel ondersteunen. Deze steun werd in 2009 gecontinueerd. Om de onafhankelijkheid van het instituut te waarborgen, verwachten wij dat het Nibud ook op de financiële steun van de overheid kan blijven rekenen. Internationale samenwerking Centrale regelgeving neemt toe omdat financiële dienstverlening steeds vaker grensoverschrijdend plaatsvindt. Daarmee stijgt in aanvulling op de nationale kredietgegevens ook de behoefte aan betrouwbare kredietinformatie uit andere Europese landen. Wij werken al jaren samen met collega informatiebureaus in Duitsland, België, Italië en Oostenrijk om kredietgegevens op een gelijkwaardig niveau, snel en efficiënt internationaal te kunnen uit wisselen. Inmiddels zijn ook contacten gelegd met een krediet informatie bureau in Polen. Wij zijn aangesloten bij ACCIS, de Europese vereniging van kredietinformatiebureaus. ACCIS onderkent het grote belang van internationale samenwerking en wil actief ontwikkelingen op het gebied van kredietverlening en kredietinformatie volgen. Wij zijn daardoor in staat tijdig in te spelen op de toenemende Europese regelgeving. Wij zijn ook vertegenwoordigd in de Public Affairs Working Group van ACCIS. Deze werkgroep ondersteunt het Executive Committee van ACCIS op deelgebieden. In 2009 is een zogeheten position paper voorbereid over eventuele aanpassing van de privacywetgeving als gevolg van technologische ontwikkelingen. Volgens de werkgroep is aanpassing van de richtlijn Dataprotectie (95/46EG) niet noodzakelijk. Deelname aan Expert Group on Credit Histories De Europese Commissie vindt dat grensoverschrijdende particuliere kredietverlening onvoldoende van de grond komt binnen de EU. De Commissie wil deze marktsituatie doorbreken en heeft de Expert Group on Credit Histories in het leven geroepen om haar daarover te adviseren. BKR vertegenwoordigde, samen met ACCIS en kredietinformatiebureaus uit Ierland en Polen, de informatieindustrie in deze Expert Group. De uit 20 leden bestaande Expert Group bestond daarnaast uit vertegenwoordigers van kredietaanbieders, nationale privacy-autoriteiten en consumentenbelangenorganisaties. Eind april 2009 heeft de Expert Group haar adviesrapport aan de Commissie opgeleverd met daarin 22 aanbevelingen. Het is nog niet bekend hoe de Commissie zal omgaan met het ontvangen adviesrapport en de daarin beschreven aanbevelingen

16 BKR Jaarverslag 2009 stakeholders STELLING 04 DUBBELPORTRET NAAM: Piero Crivellaro BEDRIJF: ACCIS FUNCTIE: Public Affairs manager ACCIS Beter samenwerken is noodzakelijk voor financiële stabiliteit Een nationale aanpak van kredietrisico s is op termijn onvoldoende in een globaliserende markt. Dit blijkt uit het interview van Sjaak van Leeuwen (BKR) met Piero Crivellaro, Public Affairs Manager van ACCIS in Brussel. om kredietrisico te beperken. Een duidelijk voorbeeld hiervan op Europees niveau is de Consumer Credit Directive (CCD). Sjaak van Leeuwen: De CCD voorziet in directe toegang van buitenlandse kredietverstrekkers tot krediet registers in andere landen van de Europese Unie. Wat vindt u daarvan? NAAM: Sjaak van Leeuwen BEDRIJF: BKR FUNCTIE: Senior Bedrijfsjurist Sjaak van Leeuwen: Vindt u dat landen op Europees niveau zouden moeten samenwerken om de consument te behoeden voor financiële- en kredietrisico s? Piero Crivellaro: Gezien het huidige, lage niveau van grensoverschrijdende kredietverlening in de markt voor consumentenkrediet, zou faciliteren van directe toegang een optie kunnen zijn. Maar het is op dit moment waarschijnlijk niet de beste optie. Directe toegang vereist afstemming en harmonisatie van de complexe, nationale kredietregistratiesystemen en gebruiken om kredietrapporten te raadplegen en, boven alles, het wederkerigheidsprincipe te respecteren. Dat is de basis voor up-to-date kredietinformatie. Piero Crivellaro: Jazeker. Door de economische en financiële crisis zijn Europese overheden en financiële instellingen ervan doordrongen dat beter samenwerken noodzakelijk is om te komen tot financiële stabiliteit. In de afgelopen maanden zijn maatregelen genomen en andere zijn in voorbereiding om de regelgeving uit te breiden, het toezicht op financiële instellingen te intensiveren, de consument te beschermen tegen oneerlijke financiële praktijken en om hen meer bewust te maken van de risico s. Sjaak van Leeuwen: Wat is het belang van financiële voorlichting in dit proces? Piero Crivellaro: De financiële voorlichting van consumenten is erg belangrijk. Consumenten dienen financiële- en kredietrisico s te kunnen herkennen. Overheden, vaak in samenwerking met financiële instellingen, ontwikkelen financiële voorlichtingsprogramma s om consumenten te helpen financiële producten en de daaraan gerelateerde risico s beter te begrijpen. Europese kredietregistratiebureaus lopen al jaren voorop in de ontwikkeling van dergelijke programma s. Sjaak van Leeuwen: Directe toegang was ook een belangrijk onderwerp in het rapport dat vorig jaar werd gepresenteerd door de Expert Group on Credit Histories (EGCH). Aangezien u lid was van deze expertgroep ben ik benieuwd naar uw visie op de aanbevelingen van de EGCH. Piero Crivellaro: De EGCH heeft van de Europese Commissie de opdracht gekregen om oplossingen te zoeken om de circulatie van kredietgegevens binnen de EU te verbeteren met als doel een geïntegreerde Europese kredietmarkt voor consumenten te ontwikkelen. Het EGCH rapport bevat 22 aanbevelingen. De belangrijkste: één pan-europees kredietregistratiesysteem is geen realistische optie en vormt op korte termijn geen effectieve oplossing. Mijn lidmaatschap van de EGCH was een interessante ervaring omdat de meeste experts weinig wisten van de kredietregistratiesector en de rol die kredietregistratiebureaus spelen in het kredietverleningsproces. Velen denken dat kredietregistratiebureaus aan de kant van de kredietverlener staan en de vijand zijn van de consument. Kredietregistratiebureaus verstrekken alleen informatie en nemen niet deel aan het besluit vormingsproces om wel of geen krediet te verlenen. Sjaak van Leeuwen: Is financiële voorlichting een agendaonderwerp tijdens het ACCIS AGM-congres in juni? Piero Crivellaro: Absoluut. Financiële voorlichting is het hoofdthema van onze conferentie. Er zijn veel experts uitgenodigd voor dit congres die hun ervaringen met financiële voorlichting zullen presenteren. De consument staat in toenemende mate centraal in de maat regelen die worden genomen Sjaak van Leeuwen: Tot slot: denkt u dat de bestaande Data Protection Directive (DPD)* stand kan houden gezien de snelle technologische ontwikkelingen? Piero Crivellaro: De Europese Commissie heeft al duidelijk gemaakt dat zij van plan is de DPD te moderniseren om de regelgeving beter aan te laten sluiten op nieuwe technologische ontwikkelingen. Ik verwacht vóór het einde van dit jaar een voorstel voor herziening van de DPD. De financiële voorlichting van consumenten is erg belangrijk, zij dienen financiële- en kredietrisico s te kunnen herkennen. * Richtlijn voor bescherming van de persoonlijke levenssfeer op Europees nivo (in Nederland is dit uitgewerkt in de Wet Bescherming Persoonsgegevens) 26 27