Vrede en vrijheid is mensenwerk

Transcriptie

1 Vrede en vrijheid is mensenwerk Vrede kan niet bereikt worden door middel van strijdkracht. Het kan alleen bereikt worden door middel van ons verstand. Einstein Elke oorlog baart op den duur het verlangen naar vrede. Wanneer er vrede ontstaat zal deze moeten groeien en beschermd worden. Vrede is er niet zomaar, vaak begint het met stabiliteit. Daarna kan heling ontstaan zoals in Afrika (waarheidscommissie) of de waarheid over de slaventijd. Zo ook de waarheid over de december moorden in Suriname. Of de vele Nederlanders die tijdens de tweede wereldoorlog de andere kant op keken. Kunnen wij de vrede op haar waarde schatten als ík geen oorlog heb gekend? Helaas is er in de wereld veel onrecht en worden mensen nog massaal bedreigd en afgewezen. Er zijn geen directe concrete antwoorden op IS of Boko Haram. Vrede is geen filosofische verhandeling, geen theorie maar een lange weg, een manier van leven. Het is aan ons of we bijdragen aan een vreedzame samenleving zonder onrecht, in compassie en harmonie. Dit gaat niet zonder slag of stoot. Enkele citaten Bron: catechismus van de compassie Stap 1 Luister naar verschillende liedjes over vrede en vrijheid! Schrijf steeds bij elk liedje een of twee woorden op die je aanspreken. Bijvoorbeeld: Morgen zal het vrede zijn min. Als de oorlog komt. 3.3min. v=gu6uge1wslq&list=pls9d_a09oinvfh3xy3zvu85hjtfwwln_y&index=3 Nelson Mandela Tribute Song Emotinal Freedo song, 4.00 min. Fresku - Vrijheid min.

2 Stap 2 Bekijk de video mindmap maken. 3 min. stappen/ Ga nu met elkaar een mindmap maken over Vrede en vrijheid Hier ziet u een voorbeeld: Plaats de woorden die je hebt opgeschreven tijdens de liedjes in de mindmap. Ga met elkaar in gesprek en laat zien wat je raakt! Over welke onderwerpen zou je graag in gesprek gaan? Wie zou je graag uitnodigen om over dit thema in gesprek te gaan? (organisatie?) Is er een onderwerp over vrede en vrijheid dat je zelf zou willen inbrengen? Leven er ideeën over verdere invulling van het thema?

3 Een richting geeft hoop Lees samen het verhaal van het lege doosje. Niet zolang geleden waren de meeste mensen niet erg rijk. Maar wat elk gezin wél bezat, was een klein doosje, gewikkeld in een mooi geborduurd kleedje. Sommigen bewaarden het onder een stolp of op een speciaal plaatsje in de kast. Dat doosje betekende toen heel veel voor de mensen. Het doosje scheen hen kracht te geven. Er ging iets van uit. Soms vroeg een van de kinderen; Wàt zit er in dat doosje? Bij deze vraag deden de mensen altijd heel geheimzinnig en eigenlijk wisten ze het zelf ook niet zo precies. Je mocht het niet vragen, het moest het geloven. Maar het was zeker iets heel bijzonders, want ze hadden het van hun ouders gekregen en die hebben het weer van hun ouders gekregen. De dag kwam dat iemand zijn nieuwsgierigheid niet kon bedwingen. Hij wilde nu toch wel eens weten wàt er in dat doosje zat. Een beetje zenuwachtig maakt hij het open. Toen brulde hij van het lachen. Het was léég! Had hij het niet gedacht! Een waardeloos doosje en helemaal léég! Als een lopend vuurtje verspreidde het nieuws zich. Eerst werd het gefluisterd. Maar al gauw werd het van het ene gezin naar het andere openlijk en brutaal doorverteld. De ouderen ontkenden het heftig. Neen, neen, dat kan niet! Ik weet het zeker: er zit een kostbare steen in... of misschien wel een bijzondere spreuk of korrels goud... iets levends... iets krachtigs. Want zoiets had ieder zich altijd voorgesteld. De kinderen daagden hun ouders uit om ook hun doosje te openen. De meeste ouders lieten zich overhalen en toen moesten ze het wel toegeven: het doosje was leeg... waardeloos. Dat kwam hard aan. Waren ze dan al die tijd voor de gek gehouden? De meeste gezinnen konden er toch niet toe besluiten het doosje weg te gooien. Ze verstopten het in een donker hoekje van de kast, als een kostbare herinnering. Maar het werkte niet meer. De kinderen vonden zichzelf erg goed: die grote leugen hadden ze toch maar mooi ontmaskerd! Toch ging het van toen af niet béter met die mensen. Integendeel. Er kwam een grote leegte in hun leven. De eerste jaren deden ze driftig pogingen om die leegte met van alles te vullen: met kennis en wetenschap, congressen en party's, luxe en rijkdom, sport en spel. Maar steeds sneller en vaker bekroop hen de eenzaamheid, de leegte waar ze geen raad mee wisten. Als ze voor dingen kwamen te staan die een beetje moeilijk waren, hadden ze niets om zich aan op te trekken en door te zetten. De een na de ander knapte erop af. Zo gingen de mooiste huwelijken kapot en raakten de mensen steeds meer in moeilijkheden.

4 Ze voelden zich dikwijls doodongelukkig, oud en jong, want de ouderen hadden niets meer om aan de jongeren door te geven. Tot iemand besloot: de kracht om van ons leven iets moois te maken, bestaat echt. Ze gaven niet op, ze bleven zoeken hoe ze het doosje met iets waardevols konden vullen. En op een dag, als bij wonder. De leegte sloeg om in een zoektocht, naar de stille kracht die ons mensen verenigt en overstijgt. De mensen besloten om zelf het doosje opnieuw vullen met wensen voor de toekomst. Met wensen voor hun kinderen. Met wensen voor de wereld. Maak zelf (of koop) je eigen persoonlijke bewaardoosje. Zorg dat iedereen (schrijf)papier heeft. Schrijf je wensen voor de toekomst, voor de wereld, voor toekomstige kinderen op kleine papiertjes en stop ze in jouw bewaardoosje. Bepaal samen: of het enkele wensen met elkaar deelt of je over een periode weer terugkijkt naar je wensen of je het bewaardoosje wilt versieren. Iedereen kan het bewaardoosje meenemen naar huis Bespreek nadien: Zou jij een richting kunnen aangeven wat je zou willen nastreven? Is hoop hetzelfde als geloven? Volg jij je innerlijk weten? Waarom wel, waarom niet? Helpt het Apostolisch genootschap jou om richting te geven? Uit de weekbrief De kracht van geloven nr. 41,2006 ( Themabladen/LZ/ Weekbrief): In ons werk staat ieder persoonlijk voor de kracht van de liefde in zichzelf en liefde voor de ander. Het geloof zonder de zekerheid dat al onze verwachtingen zullen uitkomen. Als we alles zeker zouden weten hoe zouden we dan echt kunnen leven? Het is wel een innerlijk weten dat we als mens beschikken over een scheppende kracht en daar tevens deel van zijn. Een eenvoudig geloven in eigen en elkaars mogelijkheden geeft kracht!

5 Voorbeeld van een zelf te maken doosje.

6 Conflicten als bron van verandering en vernieuwing Een leven, een wereld zonder conflicten is niet goed voorstelbaar en misschien zelfs niet wenselijk, het is in ieder geval niet de realiteit. Wanneer we vrede beschouwen als een herstellend vermogen, een werkzaamheid, wordt het wel een bereikbaar ideaal (richting). Een wisselwerking tussen binnen- en buitenwereld, tussen mijzelf en de ander, tussen hier en ver weg. Dat vraagt ruimte om elkaar echt te zien! Vredelievendheid is geen eigenschap die je in meer of mindere mate bezit, zij is een keuze, steeds opnieuw. Uit weekbrief Vredewerkers nr. 32, 2011 ( Themabladen/LZ/ Weekbrief) Aan de hand van stellingen kunt u gesprekken voeren en zo aan den lijve ondervinden dat vrede niet klaar ligt. Verken in verschillende groepjes de stelling en laat ze zo de grens opzoeken in hun denken. Na de voorbereiding vorm je twee groepen. De ene groep is voor de andere is tegen. Ga in discussie en stuur aan op een dialoog. Principes van de dialoog: Stelling een: 2014 was het jaar waarin het vluchtelingenrecord gebroken werd, sinds wereldvluchtelingenorganisatie UNHCR in 1989 begon met tellen. De wereld heeft nooit goed geweten wat zij met grote aantallen vluchtelingen aan moet. Nu wordt het gros van de vluchtelingen, 86 procent, opgevangen door ontwikkelingslanden. In Afrika groeien kampen uit tot uitgestrekte, semipermanente steden van zeil en tentdoek en momenteel verdrijven de strijders van IS mensen uit Irak en Syrië. De allerarmste landen herbergen nu zo n 2,5 miljoen vluchtelingen. Onder meer om deze landen te ontlasten heeft de UNHCR een programma om vluchtelingen in andere landen te vestigen. Landen mogen zelf bepalen hoeveel vluchtelingen zij uitnodigen in hun land. Nederland zegt plaats te hebben voor jaarlijks ongeveer 500 uitgenodigde vluchtelingen per jaar. Vergeleken met de Verenigde Staten ( vluchtelingen per jaar) of Zweden (2.000 vluchtelingen per jaar) geen hoog aantal. In 2015 zie je de vluchtelingenstroom uit Syrië, Iran, Irak in razend tempo op gang komen. Er is nog geen einde aan de stroom vluchtelingen. De stelling luidt: Nederland moet veel meer vluchtelingen opnemen.

7 Stelling twee: Scholen gaan gebukt onder de nieuwe Drank- en Horecawet en worstelen met de vraag hoe iets feestelijks te organiseren rond het eindexamen zonder dat drank wordt aangeboden. Veel scholen komen tot de conclusie dat dit eigenlijk niet meer kan en daarmee sterven de officiële eindexamenfeesten uit. Docent Ferry Haan pleitte er in een opiniestuk voor om zeer zwak-alcoholische dranken wel beschikbaar te maken voor jongeren. Het gaat hier dus om drank met maximaal 2,5 % alcohol. De stelling luidt: De verkoop van zeer zwak-alcoholische drank aan jongeren tussen de 16 en 18 jaar moet legaal worden. Stelling drie: In oktober is Nederland in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties gekozen als lid van de Mensenrechtenraad voor de periode van Minister Koenders juicht het Nederlandse lidmaatschap toe: Dit onderstreept het belang dat Nederland hecht aan mensenrechten, overal ter wereld. Dat biedt de kans ons actief in te zetten voor bijvoorbeeld de vrijheid van meningsuiting, bescherming van vrouwenrechten, rechten van seksuele minderheden, mensenrechtenverdedigers en het recht op een eerlijk proces. We gaan ons er ook vol overtuiging voor inzetten dat er meer aandacht komt voor mensenrechten in conflictgebieden. De Mensenrechtenraad in Genève, die 47 leden telt, is het orgaan van de VN dat zich sinds 2006 richt op de naleving van mensenrechtenverdragen. De stelling luidt: Nederland dient, nu het lid is van de VN-Mensenrechtenraad, de handelsbanden te verbreken met landen waar mensenrechten structureel worden geschonden. Is het gelukt om naar elkaars standpunten te luisteren? Wanneer wel/niet Heb je respectvol kunnen reageren? Wanneer wel/niet? Heb je je oordeel voor je kunnen houden? Hoe moeilijk was dat! Heb je meer gevoel gekregen voor de keuzes op weg naar vrede?

8 Vrede begint met elkaar te vertrouwen Hippies en Flower Power waren aan Woodstock voorafgegaan! Opstandige jeugd voor zachte krachten in de samenleving. In Taking Woodstock (2009) laat regisseur Ang Lied zien hoe de organisatoren van het festival volstrekt geen idee hadden hoeveel bezoekers er zouden komen. De bedenkers en de autoriteiten waren volkomen overdonderd. Hoe konden vijfhonderdduizend jongeren of daaromtrent op een heel kleine weide in pais en vree drie dagen verblijven? Het bleek te kunnen, dankzij de muziek en het gedeelde ideaal. Vrede blijkt dus niet alleen de afwezigheid van geweld te zijn. Vrede is vooral een concrete levenshouding. Bron Catechismus van de compassie Taking Woodstock - Official Trailer [HQ HD]Stap 1 Nodig het meisjeskoor of jeugdkoor uit op de kring. In de Power Point Leren vertrouwen staan liederen. Deze liederen kunnen gezongen worden en/of met elkaar besproken worden Aan de hand van de Power Point Leren vertrouwen geef je vorm aan een inhoudelijk avond die ruimte biedt voor elkaars kwetsbaarheid. De Power Point is maar een hulpmiddel om het gesprek aan te gaan. Zing met elkaar de liederen!

9 De kracht van geloven is hoopvol voor de toekomst Stap 1 Kijk met elkaar naar het volgende filmpje 12 min My philosophy for a happy life Sam Berns TEDxMidAtlantic Stap 2 Ga met elkaar in gesprek over zijn filosofie! De filosofie van Sam bestaat uit 3 onderdelen. 1. Heb vrede met wat je niet kan, er is zoveel wat je kan! 2. Ik omring me met mensen met wie ik samen wil zijn 3. Blijf vooruitgaan Kijk niet te lang achterom, blijf vooruitgaan, dit opent nieuwe deuren en geeft nieuwe kansen om iets nieuws te doen. Enkel vragen ter suggestie Zijn er dingen die je graag wil en niet lukken? Hoe zou het voelen als je vrede hebt met wat je niet kan? Met welke mensen zou jij je willen omringen? Wat kunnen deze mensen voor je betekenen? Maak je wel eens gebruik van mensen om wijzer te worden? Heb jij weleens een stap voorwaarts gedaan en dat wat lastig was achter je gelaten? Kun je iets met de uitspraak Ik heb zeker nare gevoelens, ik aanvaard deze gevoelens en accepteer ze, dat opent de weg naar vooruitgang Lees tot slot onderstaand stukje weekbrief voor en gebruik deze als een samenvatting voor de inhoudelijke avond. De kracht van geloven betekent niet dat we de sterkste of de beste moeten zijn. Het is ook niet gericht op steeds meer, groter, beter en sneller. Het is een stille kracht, als een mosterdzaadje, dat uitgroeit tot een beschermende grote plant. Geloof in de kiemkracht van ons woord, in waarachtigheid en mededogen, is ook geloven in onszelf. Geloven is een inspiratiebron die jou zelf tot een bepaalde levenshouding brengt. Geloven in de kracht van een levensstijl gericht op mededogen en bestaansvreugde. Weekbrief De kracht van geloven nr. 41, 2006 ( Themabladen/LZ/ Weekbrief)

10 Conflicten Conflicten (problemen met anderen) doen zich op alle terreinen voor tussen ouders en kinderen, tussen partners binnen een relatie, op school, met vrienden, in de wijk en in de wereld. Een samenleving zonder conflicten bestaat niet, want belangen sluiten niet altijd op elkaar aan. Het is niet goed om conflicten uit de weg te gaan! Uiteindelijk worden ze dan steeds groter. Kleine ergernissen stapelen zich op en dan barst de bom! Letterlijk in de kleine wereld en in de grote wereld. Natuurlijk kun je af en toe eens tot 10 tellen. Je kunt tot op zekere hoogte elkaars slechte eigenschappen accepteren. Maar als het jezelf raakt, jezelf aantast, ga je over een grens heen. Dan wordt het meer dan een belangentegenstelling. Begrip hebben en serieus genomen worden zijn heel belangrijk. Print het bord en de kaartjes. Pas eventueel de inhoud aan, gebruik daarvoor het wordbestand van de kaartjes ( opdrachtkaarten.docx). Bespreek de inleiding en leg de spelregels uit! Mens, erger je je? En dan? Een leuk spel voor groepen vanaf drie personen om te ervaren hoe conflicten van alle tijden zijn en creativiteit vereisen om stappen te maken. Het gaat hierbij niet om het spel, maar om het (samen) uitvoeren van de opdrachten. Het spel wordt gespeeld als Mens erger je niet, maar met extra s: De opdrachtkaarten worden, met de achterkant boven, op een stapel op de velden van het overeenkomstige logo gelegd. Komt een speler (groepje spelers) met een pion op een opdrachtveld, dan pakt hij een opdracht van de overeenkomstige stapel (boek, conflict of inspiratie) en leest deze voor. Alle spelers beantwoorden de opdracht samen. Op deze velden mogen wél meerdere pionnen tegelijk staan. Het spel is afgelopen als de afgesproken tijd om is. De kaarten met het conflict - symbool worden vóór aanvang van het spel door de spelers zelf gemaakt. Zij beschrijven kort een conflictsituatie uit hun eigen omgeving. Tot slot: Begrijp je waarom het niet goed is conflicten uit de weg te gaan? Heeft het spel bijgedragen om nog eens naar jezelf te kijken en je af te vragen hoe jij met conflicten omgaat? Kun je een voorstelling maken dat wanneer we thuis en in de samenleving beter met conflicten zouden kunnen omgaan de vrede iets dichterbij zou kunnen komen?

11

12 Bron: Hand. 6: 1-7 Bron: Rom. 14: 1-12 Bron: Rechters 16 Bron: I Samuël 24 Er is een conflict in de gemeente over de verdeling van de ondersteuning. De apostelen laten de gemeente enkele wijze mannen kiezen om de verdeling ter hand te nemen. Wat vinden jullie van: - Het standpunt van de Griekstaligen? - De oplossing van de apostelen? Paulus dringt erop aan mensen te accepteren in hun eigen opvattingen over wat het geloof van hen vraagt: wel of niet bepaalde zaken te eten, wel of niet bepaalde feestdagen te vieren. - Welke conflicten denken jullie dat er in de Romeinse gemeente waren? - Wat vinden jullie van het standpunt van Paulus? - Voegt het onderscheid tussen een zwak en een sterk geloof volgens jullie iets toe? De sterke Simson wordt door een serie listen van zijn kracht beroofd en door de Filistijnen gevangen genomen. Bij het feest hiervoor neemt Simson wraak door met zijn teruggekeerde kracht de tempel in te laten storten, zo n drieduizend mensen komen om. - Naar wie gaat jullie sympathie uit? Waarom? - Wat zijn de redeneringen waarmee Simson, Delila en de Filistijnen hun handelen legitimeren? - Wat vinden jullie van de rol van God? David wordt door Saul achtervolgd (deze wil dat zijn zoon Jonathan hem opvolgt), maar valt bijna in handen van David. Deze spaart hem en redt daarmee zichzelf. - Wat vinden jullie van Sauls boosheid? - Wat vinden jullie van het standpunt van Davids mannen. - Wat vinden jullie van Davids handelen? - Wat vinden jullie van Davids toespraak tot Saul? Bron: Mattheüs 20: 1-16 Bron: Lucas 15: Bron: Liedboek, lied 462 Bron: Liedboek, lied 1013 De heer van de wijngaard beloont de arbeiders die de hele dag werkten evenveel als de arbeiders die maar één uur gewerkt hebben. - Wat vinden de eerste arbeiders van de uitbetaling? Hebben ze volgens jullie gelijk? - Wat vinden de laatste arbeiders van de uitbetaling? Hebben ze volgens jullie gelijk? - Wat is volgens jullie rechtvaardig aan deze situatie? En wat niet? Een vader had twee zonen, de jongste verbrast zijn erfdeel, de oudste blijft thuis. Als de jongste thuiskomt wordt er feest gevierd. De oudste wordt woedend, zijn vader probeert hem te bedaren. - Wat vinden jullie moedig aan het handelen van de jongste zoon? - Wat vinden jullie van de boosheid van de oudste zoon? - Wat vinden jullie van de argumenten van de vader? - Zouden de argumenten van de vader de oudste geholpen hebben? Waarom wel of niet? Een lied over vrede. De beelden van vrede zijn bevrijding voor degenen die worden doodgezwegen, geen pijn meer, jong groen aan de bomen, schijnsel van sterren en een nieuwe dag, de komst van de zoon des mensen. - Wat is voor jullie het meest treffende beeld voor vrede? Waarom? - Vinden jullie de beelden bij elkaar passen? - Vinden jullie dit een passend adventslied? Een vredeslied. De beelden van vrede zijn dromen van overvloed, dansen op het plein in plaats van oorlog, mooie huizen, vertrouwen, brood en wijn delen. - Wat is in dit lied voor jullie het meest treffende beeld van vrede? - Vinden jullie de beelden bij elkaar passen? - Zijn de verwijzingen in het vierde couplet naar God en Jezus volgens jullie nodig voor vrede?

13

14

15 Beschrijf kort een conflictsituatie uit je eigen omgeving. Beschrijf kort een conflictsituatie uit je eigen omgeving. Beschrijf kort een conflictsituatie uit je eigen omgeving. Beschrijf kort een conflictsituatie uit je eigen omgeving. Voorbeeld: Je hebt al tijden tot grote tevredenheideen hulp, en bij de koffie zegt ze ineens: al die Turken en Marokkanen die deugen niet, weg ermee. Wat doe je.? Beschrijf kort een conflictsituatie uit je eigen omgeving. Beschrijf kort een conflictsituatie uit je eigen omgeving. Beschrijf kort een conflictsituatie uit je eigen omgeving. Beschrijf kort een conflictsituatie uit je eigen omgeving.

16

17 Wat vinden jullie van de volgende uitspraak? Wat vinden jullie van de volgende uitspraak? Wat vinden jullie van de volgende uitspraak? Wat vinden jullie van de volgende uitspraak? If you want others to be happy, practice compassion. If you want to be happy, practice compassion. (Dalai Lama) Goed is: het leven behoeden en bevorderen. Slecht is: het leven belemmeren en vernietigen. (Albert Schweitzer) Voor ware schoonheid moet je blijven poetsen. (Loesje) Constant kindness can accomplish much. As the sun makes ice melt, kindness causes misunderstanding, mistrust, and hostility to evaporate. (Albert Schweitzer) Wat vinden jullie van de volgende uitspraak? Wat vinden jullie van de volgende uitspraak? Wat vinden jullie van de volgende uitspraak? Wat vinden jullie van de volgende uitspraak? De betekenis van ons leven ligt in het verschil dat we maken in de levens van anderen. De aanval is de beste verdediging. Twistzieke honden lopen met gescheurde oren. Waar twee kijven, hebben twee schuld. (Nelson Mandela)

18 Vrede; de weg binnendoor Vrede is de weg, zei Mahatma Gandhi. Het klinkt vanzelfsprekend, simpel bijna. Maar we kunnen allen dagelijks ervaren dat het dat niet is. Op een vreedzame manier omgaan met het leven om ons heen is blijkbaar iets wat we ten dele, zoals vele andere zaken, moeten leren. Maar hoe doen we dat? Hoe geven we dat leerproces vorm en inhoud? Voor verdere verdieping en inspiratie; Verkennen levenswijsheid op weg naar vrede We verkennen allereerst wat we al weten over Ghandi. Kijk naar een korte documentaire over het leven van Ghandi. 5 min. Enkele levenslessen vanuit het gedachtengoed van Mahatma Ghandi We laten anderen over ons regeren omdat we dit toestaan Iemand kan je alleen je zelfrespect afnemen als je het hem geeft Wees je verandering die je wilt zien in de wereld Wie zichzelf verandert, kan de wereld veranderen. En wie de wereld verandert, kan de wereld redden Geluk hangt af van wat men kan geven, niet van wat men kan krijgen Leef zodat je deel bent van de natuur en niet losstaat van de natuur Scholing en educatie is belangrijk en levenslang, we leren ons hele leven omdat leven veranderen is Ga in gesprek aan de hand van de volgende stelling: Wat denk je kun je vrede krijgen zonder geweld te gebruiken? Motto Schrijf na alles wat je tot nu toe gehoord en beleefd hebt over vrede en hoop een eigen motto op dat jou kan helpen en een klein stapje te doen richting vrede. Posters maken Beslis met elkaar of het leuk is om posters te maken over je motto en daarmee anderen te inspireren.

19 Vertrouwen en hoop Wie of wat belet ons zelf zo n mens te zijn? Soms zijn het onze eigen gedachten van dat zal mij nooit lukken of zijn er bij eerdere pogingen teleurstellende ervaringen geweest, in jezelf of in de ander, of werken omstandigheden verlammend. Op een van de talrijke kaarten die mijn vrouw en ik mochten ontvangen, waarvoor onze hartelijke dank, stond geschreven: Als onze geest werkelijk zou beseffen wat liefde, vrede en geluk is, zou hij deze niet zo in de weg staan. Blijkbaar worden we door van alles afgeleid van wat we werkelijk willen, van wat van werkelijke waarde is. Uit de weekbrief Het nieuwe tegemoet nr. 2, 2015 ( Bajau Laut girl Bekijk het filmpje over hoop en vertrouwen 1 min. 57 Schrijf daarna individueel de onderstaande vragen op: Wat heb je gezien? Wat heeft je geraakt Hoe heeft het je geraakt Wat heeft het opgeroepen Ga daarna in gesprek over de vragen die je hebt opgeschreven Antwoorden die gegeven kunnen worden zijn: Niet mogelijk. Verloren moeite. Dit kalf is duidelijk al verdronken. Het lijkt nogal voor de hand liggend. Dit videoverhaal wijst duidelijk een andere richting uit. Het kleine meisje is er heel gerust op. Ze lijkt vertrouwensvol. Ze komt niet bedrogen uit. De eigen werkelijkheid Is dit jou ook al overkomen? Vertrouwen en hoop doen wonderen.

20 Niet veroordelen helpt Het wordt lastig, zo niet onmogelijk om in vrede met elkaar samen te leven als het ons niet meer werkelijk interesseert wie onze medemens is, wat hem of haar beweegt, waarin we verschillen en wat ons bindt. Als we geen vragen meer stellen aan elkaar, maar uitgaan van vaststaande veronderstellingen, als we de ander zien als verwisselbaar onderdeel van de groep. Vredelievendheid is geen eigenschap die je in meer of mindere mate bezit, zij is een keuze, steeds opnieuw. Bekijk weekbrief nr. 32: Vredewerkers, van zondag 14 augustus 2011 ( jeugd.apgen.nl/documenten/themabladen/lz/ weekbrief) Schrijf heel kort op wat je vindt van de discussie dat zwarte Piet moet verdwijnen uit ons oer-hollandse Sinterklaasfeest. Kijk samen naar onderdelen of de hele documentaire uit de rapportage zo zwart als roet. In haar documentaire Zwart als roet onderneemt Sunny Bergman een persoonlijke zoektocht naar de onbewuste vooroordelen ten opzichte van huidskleur. Gesprek: Wat hebt je opgeschreven over de zwarte piet discussie. Welke emotie dit oproept! Markeer deze emotie! Waar komt de heftige emotie vandaan? (documentaire spreekt van fysieke pijn die voortkomt uit de koppeling: Wat krijg ik mee van thuis en een andere kijk) Is je mening veranderd of versterkt na het zien van de documentaire? Heb je je wel eens echt verdiept in de mening van de mensen die tegen Piet zijn? Wat beweegt de ander om tegen zwarte Piet te zijn? Schrijf een aantal argumenten op! Leef je in! Zijn er argumenten waarover je wilt discussiëren. Ben je het ermee eens of oneens? Hoe kom je nu dichter bij elkaar wanneer de meningen zo kunnen verschillen? De eigen stap: Wat gaat jou helpen om meer begrip te krijgen voor het standpunt van de ander? Welk standpunt gaat jouw gedrag bepalen in het Sinterklaasfeest?

21 Vrede leren waarderen Hoe kun je met jongeren lastige onderwerpen als de menselijke waardigheid of respect voor anderen zinvol bespreken? Een kennismaking met situaties waarin deze begrippen volstrekt ontbreken is confronterend, vooral als de jongeren ontdekken dat hun opa s en oma s dat in de oorlog zelf hebben meegemaakt. Of dat kinderen in hun klas met een asielachtergrond zelf de oorlog van dichtbij hebben meegemaakt of dat in hun familie de verhalen sterk leven omdat er nog vele trauma s verwerkt moeten worden. Hoe kom je tot meer waardering voor de vrijheid die je bezit? Een vrijheid die niet vanzelfsprekend is en hopelijk groeit het besef dat vrijheid mensenwerk is door samenwerking, mensenrechten te respecteren, door de rechten van het kind te verdedigen, door ons te verzoenen met het verleden, door geweldloos verzet, de vrede te bewaken in het eigen hart en voor de ander, door mee te beslissen in de wijk, in de wereld en door respect te organiseren als het er niet is! Filmavond Ga op een gezellige en sfeervolle locatie met elkaar naar de documentaire Spencer kijken. Via: 25 minuten. kun je je aanmelden om de onderstaande film of een andere film kosteloos huren. Je bestelt de film heel eenvoudig en stuurt hem terug op de aangeven datum. zie bijlage 2 voor werksuggesties Wanneer kinderen die door de oorlog zijn getraumatiseerd hun ogen sluiten, wat zien ze dan? Hoe zijn ze in staat met hun ervaringen te leven? De Nederlandse filmmaker Duco Tellegen maakte opnamen in vier landen (Liberia, Kosovo, Cambodja en Rwanda) voor een serie van korte documentaires, die hier tot één film zijn samengebracht. De Liberiaanse jongen Spencer heeft zelf mensen vermoord en leert in een rollenspel dat geweld geen vanzelfsprekendheid is.

22 Er zijn verschillende documentaires te zien op de film. Kies: Achter gesloten ogen: Spencer Spencer was dader en slachtoffer van de oorlog in Liberia tegelijk. Als 18-jarige heeft hij een leven van kindsoldaat achter de rug en moet hij het normale leven weer leren. In een hulpprogramma leert hij dat het doden van mensen niet normaal is. Het programma bereidt hem voor weer terug te keren naar zijn geboortedorp, waar hij de moed moet vinden vergeving te vragen aan zijn familie en de medebewoners van het dorp. In deze documentaire zitten prachtige elementen die goed laten zien hoe in dit geval kinderen tot gruwelijke dingen instaat zijn. Hoe de kinderen denken en wat er met hun gebeurt. Hulpverleners in Liberia werken aan herstel van deze kinderen en brengen vooral moeders weer in contact met hun zonen. Indrukwekkend wanneer vergeving wordt gegeven aan een kindsoldaat die terug mag keren naar zijn dorp. Probeer in een gesprek de belangrijkste elementen te noemen zodat jongeren meer begrijpen hoe geweld tot stand komt en hoe moeilijk er een weg terug gevonden kan worden. Maar uiteindelijk wel de enige weg. Vragen: Hoe is Spencer (Rufus) uit de documentaire terecht gekomen in de oorlog? (op weg naar school is hij tegen een groep soldaten gelopen die hem hebben meegenomen oorlog komt op mijn pad ) Wat vertellen de jongeren over hun beweegredenen? De hulpverlener stelt indringend de vraag waarom vochten jullie? (Om het voordeel zelf niet gedood te worden om een beter leven om zelf orders te geven. Rang hebben. Maar vooral ook om erbij te horen!!) De hulpverlener bezoekt de moeder regelmatig en vertelt over de voortgang van haar zoon. Wanneer hij uiteindelijk met de vraag komt Mag uw zoon weer thuiskomen blijft het heel lang stil. Wat zal er in de moeder omgaan? De hele gemeenschap verwelkomt de jongere. Wat heeft deze hereniging jou persoonlijk te zeggen. Wat zie je gebeuren en wat is daarbij belangrijk? Zie ook de docentenhandleiding op de site. Deze krijg je geleverd als je de film besteld.

23 Diep in ons zelf dragen wij de hoop Diep in onszelf dragen wij de hoop. Is ze niet daar; dan is ze nergens. Hoop is een bewustzijn en staat of valt niet met wat er in de wereld gebeurt. Hopen is voorspellen noch voorzien. Hoop zit ons in de ziel, in het hart gegrift, ligt voor anker voorbij de horizon. Hopen, in deze diepe en krachtige betekenis, is anders dan blij zijn om wat goed gaat of je graag inzetten voor wat zeker succes heeft. Hoop is de kunst om ergens aan te werken omdat het goed is, niet alleen omdat het kans van slagen heeft. Hoop is niet optimisme, niet de overtuiging dat iets goed zal aflopen. Hopen is zeker weten dat iets zinvol is, ongeacht de afloop. Vaclav Havel Lees met elkaar het gedicht Wat denk jij bij dit gedicht (het antwoord kan ook moeilijk zijn, zeker dat mag, we nemen elkaar mee!!) Ga dan op verkenningstocht en probeer met elkaar tot de kern van dit gedicht te komen. De documentaire Achter gesloten ogen kan een kompas zijn voor dit gesprek. (Zie werkvorm Vrede leren waarderen) Ik hoop voor de komende tijd op...

24 Vrede in ons eigen hart Zou vrede niet altijd beginnen met vrede in je eigen hart? Bij alles wat het leven geeft en neemt, met je talenten en tekorten, je kwetsbaarheid en kracht. Vanuit innerlijke ruimte liefdevol naar jezelf kijken, gedreven door het verlangen om betekenis aan je bestaan te geven, in het geloof dat je er mag zijn. Het is een dynamisch verlangen dat een levenlang met ons meetrekt. Wie zouden we zijn zonder dit verlangen? Uit de weekbrief: Vredewerkers nr. 32 van 14 augustus 2011 ( documenten/themabladen/lz/ weekbrief) Wie ben ik dan? Maak gebruik van het kwaliteitenspel of maak zelf eventueel kaartjes. Leg de kwaliteiten op de tafel. Iedereen kiest drie kwaliteiten waarin degene zich herkent en legt deze voor zich. Waarom heb je juist deze kwaliteiten gekozen? Ben je tevreden met je kwaliteiten? Vertel eens Wat maakt dat je daar wel/niet tevreden mee bent? Durf je te geloven in je eigen kracht? Wat kan je weerhouden? Kijk tot slot naar het filmpje: 2 min. Herken je de wisselwerking die in het filmpje werd geuit tussen vrede in jezelf en vrede in de buitenwereld? Hoe kan je de vrede krijgen in je eigen hart? Wie of wat kan je daarbij helpen?

25

26 Ter verdieping:

27 Vrede verbindt Vrede lijkt zo groot en ongrijpbaar. Maar er zijn heel wat mensen die zich op een bescheiden manier inzetten voor vrede en gerechtigheid. (PAX, thema Vrede verbindt, vredesweek 2015) Hoopvolle is: als een mens vrede brengt, is er vrede in de wereld; als een mens vergeving schenkt, is er vergeving in de wereld. Het begint telkens bij u en mij. Uit weekbrief Vrede verbindt nr. 30 van 20 september 2015 ( intranet-mondiaal/documenten/zielsverzorging/weekbrief/2015/1530-weekbrief) Ga met elkaar een weekbrief schrijven met als thema Vrede verbindt. Denk eerst na voor wie de weekbrief wordt geschreven. Bijvoorbeeld; voor een eredienst? Of voor een verdiepingsavond? Waar zou je over willen schrijven? Brainstormen. Aandacht voor ieders inbreng! Met welke boodschap zou je de gemeenschap willen inspireren? Keuze maken voor onderwerpen. Zoek voorbeelden bij de onderwerpen. Door een voorbeeld kun je laten zien dat iets niet vanzelfsprekend is of elkaar iets laten voelen/ ervaren Zoek er muziek en beelden bij. Spreek af wie gaat schrijven? Deel de opzet met elkaar. Moet er nog iets bij of af! Stem met de voorganger ruim op tijd af, wanneer jullie weekbrief in de eredienst of op een verdieppingsavond centraal zou kunnen staan.

28 ik wil voor de vrede kiezen Dit wordt een creatieve avond met als thema: Ik wil voor de vrede kiezen! Ga met elkaar een vredesposter maken. Hang alle posters op in het gebouw Voor verbinding kun je denken aan een wedstrijd voor de hele gemeenschap: wat is de beste poster? Iedere groep of individu kan meedoen. Voor punten: geef iedereen 4 punten die hij/zij mag weggeven. Tip: google naar vredesposters maken en laat je inspireren.

29 Reflecteren Reflecteren betekent terugblikken op een ervaring die je hebt opgedaan. In elke ervaring zit een handelingsaspect (DOEN), cognitief aspect (DENKEN) en een emotioneel aspect (VOELEN). Ons doen en laten wordt beïnvloed door gedachten, gevoelens en intenties. Omgekeerd zal je handelen ook impact hebben op je denken, voelen en willen. Wat je doet (denkt, voelt, wilt) wordt bepaald door omstandigheden en door wie jij bent als persoon. Reflectie vragen: Heeft dit thema over vrede jouw gedachten aangescherpt. Welke gedachten heb je gehad en zijn je bij gebleven? (onderwerpen: discriminatie, kindsoldaten en agressie, hoopvol doorzetten ) Zijn er ontstaande emoties die je nog wilt delen over het achterliggende thema (emoties: hoopvol, angst, gedreven, teleurstelling, moed, durf, verdriet). Zijn er in de achterliggende periode momenten geweest waarop je echt iets hebt kunnen doen om de vrede te bewaren? Zijn er nog onderwerpen die aansluiten bij dit thema die je heel graag zou willen oppakken?

30 Afsluiten Kijk nog eens terug naar het weekbrief project. Is dit goed gegaan? Hoe is het ontvangen in de gemeenschap? Vond je iets moeilijk en zo ja wat dan? Zou je het nog een keer willen doen?