Adviesrapport accreditatie

Transcriptie

1 Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Communicatie voltijd - deeltijd Associate degree-programma Crossmediale Communicatie voltijd deeltijd Hogeschool INHolland

2

3 Lange Voorhout ED Den Haag T (070) F (070) I E info@hobeon.nl Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Communicatie CROHO nr Associate degree-programma Crossmediale Communicatie CROHO nr Hogeschool INHolland Hobéon Certificering BV Datum 15 december 2010 Auditteam R.J.M. van der Hoorn I. Reynaert F.C.L. Körver M. Schuur H.R. van der Made Secretaris D.P.M. de Koning

4

5 INHOUDSOPGAVE DEEL MANAGEMENT SAMENVATTING Integraal advies Algemene gegevens Beoordelingskader Samenstelling auditteam Samenvattende beoordeling 2 2. INLEIDING Functie van het rapport De audit 7 3. KARAKTERISTIEK VAN DE OPLEIDING 9 4. VORIGE ACCREDITATIE 15 DEEL ONDERWERPEN EN FACETTEN NVAO-ACCREDITATIEKADER Doelstellingen opleiding 17 Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen 17 Facet 1.2. Niveau: bachelor en master 20 Facet 1.3. Oriëntatie hbo Programma 22 Facet 2.1. Eisen hbo 22 Facet 2.2. Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma 25 Facet 2.3. Samenhang programma 27 Facet 2.4. Studielast 29 Facet 2.5. Instroom 31 Facet 2.6. Duur 33 Facet 2.7. Afstemming tussen vormgeving en inhoud 34 Facet 2.8. Beoordeling en toetsing Inzet van personeel 38 Facet 3.1. Eisen hbo 38 Facet 3.2. Kwantiteit personeel 39 Facet 3.3. Kwaliteit personeel Voorzieningen 43 Facet 4.1. Materiële voorzieningen 43 Facet 4.2. Studiebegeleiding Interne kwaliteitszorg 47 Facet 5.1. Evaluatie resultaten 47 Facet 5.2. Maatregelen tot verbetering 48 Facet 5.3. Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld Resultaten 52 Facet 6.1. Gerealiseerd niveau 52 Facet 6.2. Onderwijsrendement OORDEELSCHEMA BIJLAGEN 59 BIJLAGE I Programma en gesprekspartners 61 BIJLAGE II Kwantitatieve gegevens van de opleiding 68 BIJLAGE III Curricula Vitae en onafhankelijkheidsverklaringen 72 BIJLAGE IV Werkwijze, beoordelingsprocedure en beslisregels 80 BIJLAGE V Geraadpleegde documenten 84

6

7 DEEL 1 1. MANAGEMENT SAMENVATTING 1.1. Integraal advies Hobéon Certificering adviseert de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) de hbo bacheloropleiding Communicatie (CROHO-nummer 34405) en het daaronder vallende Associate degreeprogramma Crossmediale Communicatie (CROHO-nummer 80035), verzorgd door de Hogeschool INHolland, in al haar varianten en locaties te accrediteren. Dit advies wordt in onderhavig rapport gefundeerd Algemene gegevens Naam van de instelling: Naam van de bacheloropleiding: Naam van het Associate degreeprogramma: Varianten van de opleiding: Locatie van de opleidingen: Hogeschool INHolland Communicatie Crossmediale Communicatie voltijd en deeltijd Diemen, Rotterdam en Den Haag Naam VBI: Hobéon Certificering b.v. Datum visitatie: 15 en 16 juni 2010 Datum adviesrapport: 15 december Beoordelingskader Het bij het onderzoek gehanteerde beoordelingskader is het Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs Nederland (14 februari 2003) Samenstelling auditteam Het auditteam bestond uit de volgende personen: R.J.M. van der Hoorn, voorzitter van het auditteam, is een van de directeuren van de Hobéon Groep en heeft binnen het hoger onderwijs ruime ervaring op het gebied van kwaliteitszorg en houdt zich onder andere bezig met financieel economische vraagstukken voor hoger onderwijsinstellingen. I. Reynaert, vakdeskundige, is als docent Nieuwe Media verbonden aan de Universiteit Utrecht en oprichter van een adviesbureau op het gebied van crossmedia concepting en strategie. F.C.L. Körver, werkvelddeskundige, is associate partner bij Boer & Croon Corporate Communication en richt zich op vraagstukken op het snijvlak van communicatie, strategie en organisatie. M. Schuur, studentlid, was ten tijde van de audit derdejaarsstudent Communicatie aan de Hogeschool van Amsterdam. H.R.van der Made, heeft een onderwijsachtergrond, maakte een aantal jaren deel uit van het management van een particuliere hogeschool en was in die hoedanigheid verantwoordelijk voor ontwikkeling, accreditatie en uitvoering van verschillende opleidingen. D.P.M. de Koning, secretaris, is adviseur bij de Hobéon Groep en heeft in deze functie ervaring opgedaan met bestuurlijke vraagstukken, kwaliteitsmanagement en strategisch management. 15 en 16 juni

8 1.5. Samenvattende beoordeling Hobéon Certificering baseert het advies tot accreditatie van de opleiding Communicatie op de volgende overwegingen: Algemeen beeld Het auditteam trof bij de opleiding Communicatie van Hogeschool INHolland een betrokken team met wie het auditteam goede gesprekken heeft gevoerd. Een sterk punt van de opleiding is de kennisontwikkeling in en met de praktijk. Er is een goede balans tussen de theorie en de praktijk in de opleiding, de opleiding betrekt gastdocenten bij de uitvoering van het curriculum en de opleiding onderhoudt op elke locatie goede contacten met het (regionale) werkveld over de invulling en organisatie van de opleiding. Het auditteam was aangenaam verrast door het goede Associate degree-programma dat elementen in zich heeft die verrijkend kunnen zijn voor het bachelorprogramma. Onderwerp Doelstellingen opleiding: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De doelstellingen van de opleiding zijn afgeleid van het landelijk competentieprofiel, ontwikkeld vanuit het Landelijk Overleg Communicatie Opleidingen (LOCO) en gebaseerd op de beroepsniveauprofielen die zijn opgesteld door Logeion, de beroepsvereniging voor communicatie. Onlangs heeft Logeion nieuwe beroepsniveauprofielen gelanceerd. Het huidige profiel wordt vervangen door een nieuw model dat meer recht doet aan de ontwikkeling en verbreding van het vak. De nieuwe profielen sluiten bovendien beter aan bij de Europese richtlijnen (EQF) en de ontwikkelingen in het Hoger Onderwijs. Via het Landelijk Overleg Communicatie Opleidingen (LOCO) worden ook de landelijke competentiebeschrijvingen geactualiseerd op basis van dit nieuwe beroepsprofiel. De opleiding is betrokken geweest bij de ontwikkeling van het nieuwe profiel en is op deze manier in staat om de nieuwe ontwikkelingen adequaat te implementeren in haar eindkwalificaties. Bij deze implementatie wordt ook aandacht besteed aan verdere uitbouw van de internationale component in de doelstellingen. De opleiding heeft naast contacten met het LOCO, Logeion en het werkveld op beide Schools een eigen Beroepenveldcommissie ingesteld, waarmee zij haar eindkwalificaties en het opleidingsprogramma heeft afgestemd. Het auditteam is van mening dat de opleiding de samenstelling van de Beroepenveldcommissie nog scherper kan afstemmen op haar profilering. De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan op zowel de Dublin Descriptoren als de kernkwalificaties voor een hbo-bachelor. Het Associate degree-programma sluit aan op de vraag vanuit de beroepspraktijk naar communicatieprofessionals die gespecialiseerd zijn in de crossmediale communicatie. De opleiding heeft bij het opstellen van de eindkwalificaties uitgebreid contact gehad met vertegenwoordigers van brancheverenigingen. Ook is er goede afstemming geweest met vertegenwoordigers van mbo-instellingen. De AD heeft de bachelorcompetenties als uitgangspunt genomen en heeft ze geconcretiseerd naar een voor de AD passende set van competenties. De AD heeft hierbij het beoogde niveau aangepast aan het AD-niveau en heeft het inhoudelijk eigene van de AD op een goede manier tot uitdrukking gebracht. Onderwerp Programma: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. 15 en 16 juni

9 De opleiding biedt een actueel programma en zorgt er goed voor dat studenten die kennis en vaardigheden ontwikkelen die zij nodig hebben in de beroepspraktijk. Binnen het curriculum werkt de student aan de ontwikkeling van beroepsvaardigheden, onder andere door het uitvoeren beroepsauthentieke beroepstaken. Hij 1 wordt hierbij ondersteund met vaardigheidstrainingen en cursussen. De opleiding is extern georiënteerd en laat studenten op diverse manieren kennismaken met de praktijk. Dit gebeurt onder andere via projecten, stages, leerwerkbedrijven en via participatie bij grote evenementen zoals PICNIC Crossmediaweek, TEDX, Creative Cities en het Mediapark Jaarcongres. De opleiding zorgt ervoor dat de vakliteratuur en het aan de beroepspraktijk ontleende studiemateriaal relevant en up-to-date is. Dit geldt ook voor de vakliteratuur die in de ADopleiding wordt gebruikt waarvan sommige werken voor een AD-opleiding verrassend veel diepgang bevatten. Aandacht voor internationale en Engelstalige vakliteratuur is gewenst. Naast de ontwikkeling van beroepsvaardigheden heeft de opleiding ook aandacht voor de ontwikkeling van onderzoeksvaardigheden. De opleiding heeft hiertoe een visie ontwikkeld voor het structureren van de onderzoekslijn in het curriculum. Dit gebeurt in samenwerking met de lectoraten. De relatie tussen de doelstellingen en de inhoud van het programma heeft het auditteam positief beoordeeld. Het programma stelt studenten in staat om de geformuleerde eindkwalificaties te behalen. Wel dient de opleiding aandacht te hebben en dat heeft zij ook voor de verdere ontwikkeling van internationalisering en voor de vertaling van de profilering (creatieve communicatie, crossmedialiteit en ondernemerschap) naar het programma. De opleiding heeft bij elke onderwijseenheid vermeld aan welke competentie wordt gewerkt en welk gedrag de student op welk niveau moet tonen met de daarbij behorende kennis, het inzicht en de vaardigheden. Dit toetst en beoordeelt de opleiding vervolgens op een adequate wijze met behulp van verschillende toetsvormen. Het auditteam stelt vast dat op basis van evaluaties aan verbeteringen van het toetsbeleid wordt gewerkt. De kwaliteit van de toetsen borgt de opleiding o.a. via de toetscommissie, door het hanteren van het meer-ogen-principe en door scholing van docenten in het toetsen en beoordelen. Een goed punt acht het auditteam het feit dat de opleiding actief stuurt op het tegengaan van meeliftgedrag. Samenhang in het programma heeft de opleiding aangebracht door de competenties door de studiejaren heen terug te laten komen in steeds complexere situaties. Horizontale samenhang komt o.a. tot uiting in de beroepstaken die ieder semester centraal staan. Verticale samenhang komt sterk naar voren in de leerlijnen die de opleiding hanteert. De samenhang wordt geborgd door het werken met leerplanschema s en door de bewakende rol van de Review Board (straks curriculumcommissie). Het programma kent een reële studiebelasting, maar is studeerbaar. De opleiding zorgt er voldoende voor dat de studielast redelijk is en de studievoortgang optimaal verloopt. Dit doet zij o.a. door een evenwichtige verdeling van de stof, door duidelijke informatie en studiehandleidingen en door een goede studiebegeleiding. De opleiding hanteert duidelijke toelatingseisen en besteedt veel aandacht aan instroomactiviteiten en voorlichting voor leerlingen in het vo en mbo. De opleiding zorgt ervoor dat het onderwijs aansluit bij alle instromende studenten. Dit doet zij door aandacht te hebben voor studievaardigheden, door schakel- en bijspijkerprogramma s aan te bieden en door mogelijkheden te bieden tot het verkrijgen van vrijstellingen. Studenten en werkveld zijn tevreden over de opzet en inhoud van het programma. Onderwerp Inzet van personeel: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. 1 Overal waar hij of zijn staat, kan ook zij of haar worden gelezen. 15 en 16 juni

10 De kwaliteit en kwantiteit van het docententeam staan garant voor de uitvoering van goed onderwijs. De docenten hebben voldoende aansluiting op het werkveld om de ontwikkelingen binnen het vak te kunnen vertalen naar het onderwijs. Aansluiting wordt geborgd door beroepservaring, vakgerelateerde individuele en collectieve scholing, het inhuren van externe medewerkers vanuit het werkveld, lidmaatschap van en participatie binnen beroepsverenigingen, docentstages, contacten vanuit de opleiding met opdrachtgevers en participatie in en het doen van onderzoek binnen relevante lectoraten. De docent-studentratio is voldoende om de opleiding met de gewenste kwaliteit te kunnen verzorgen. De opleiding heeft voldoende zicht op de vraag in hoeverre de docentformatie voor de komende jaren voldoende is om het opleidingsprogramma uit te voeren. Zij is in staat om tijdig mogelijke knelpunten (zoals de uitstroom van oudere docenten) te identificeren en, indien noodzakelijk, stappen te ondernemen. De docenten beschikken over relevante kwalificaties in vakinhoudelijk en didactisch opzicht. Binnen de onderwijskundige kaders van INHolland zoeken docenten naar een eigen inkleuring van hun onderwijs waarbij aansluiting wordt gezocht bij het karakter en de couleur locale van de opleiding, de aard van het communicatievakgebied, de diversiteit van studenten en de specifieke deskundigheid van de teams. De teams hebben een gezonde mix van competenties, expertise en ervaringen. De opleiding heeft veel aandacht voor scholing. De afgelopen jaren zijn docenten geschoold op het terrein van toetsontwikkeling, het structureel werken met instrumenten als de hbo-kenmerkengrid en -checklists. Twee van de drie facetten van onderwerp 3 Inzet van Personeel worden als goed beoordeeld voor deze opleiding, wat een kwalificatie goed voor dit onderwerp rechtvaardigt. Dit wordt als extra aantekening bij het oordeel toegevoegd. Onderwerp Voorzieningen: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De opleiding is gehuisvest op drie locaties, te weten Rotterdam, Diemen en Den Haag. Het auditteam heeft alle locaties bezocht en acht de voorzieningen ruimschoots toereikend om het programma te realiseren. De locatie Rotterdam heeft haar nieuwbouw al in gebruik genomen. De nieuwbouw op de locatie in Den Haag is per september 2010 in gebruik genomen. De locatie Diemen heeft de laatste jaren geïnvesteerd in de gebouwen en voorzieningen, zoals in de bouw van een internetcafé. De gebouwen en voorzieningen geven de mogelijkheid om studenten in een zo authentiek mogelijke setting hun beroepscompetenties/-rollen te behalen. De studiebegeleiding is adequaat met het oog op de studievoortgang en sluit aan bij de behoefte van de studenten. De opleiding heeft geïnvesteerd in de begeleiding van de studenten in de vorm van training van de SLB er, het studieloopbaanprogramma en de evaluatie ervan. De begeleiding van eerstejaarsstudenten is vernieuwd door in Rotterdam en Den Haag te starten met een pilot in het studiejaar , het zogenaamde Studentbegeleidingscentrum. Docenten die betrokken zijn bij de studie(loopbaan)begeleiding zijn goed op de hoogte van de ontwikkeling van elke student en ondersteunen hem daarbij op adequate wijze. Een facet van onderwerp 4 Voorzieningen wordt als goed beoordeeld voor deze opleiding, wat een kwalificatie goed voor dit onderwerp rechtvaardigt. Dit wordt als extra aantekening bij het oordeel toegevoegd. Onderwerp Interne Kwaliteitszorg: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. 15 en 16 juni

11 Het auditteam heeft kunnen vaststellen dat de opleiding systematisch de tevredenheid van de diverse stakeholders evalueert en deze via diverse instrumenten betrekt bij de interne kwaliteitszorg. Er vinden volgens de evaluatiesystematiek van de hogeschool en de Schools structureel evaluaties plaats over de kwaliteit van het programma, het functioneren van de docenten en de organisatie van het onderwijs. Daar waar nodig treft de opleiding aantoonbaar verbetermaatregelen. Er is op diverse punten in de interne kwaliteitszorg ruimte voor verbetering. Speerpunten van de opleiding Communicatie op het gebied van de interne kwaliteitszorg zijn met name het vergroten van de betrokkenheid van zowel studenten als docenten bij de terugkoppeling van evaluatieresultaten en verbeterprocessen en het uitvoeren van systematisch onderzoek onder afgestudeerden en afnemend werkveld. Twee van de drie facetten van onderwerp 5 Interne Kwaliteitszorg worden als goed beoordeeld voor deze opleiding, wat een kwalificatie goed voor dit onderwerp rechtvaardigt. Dit wordt als extra aantekening bij het oordeel toegevoegd. Onderwerp Resultaten: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De opleiding borgt dat de studenten die afstuderen, het gewenste niveau hebben behaald. Er zijn heldere richtlijnen voor de afstudeeropdrachten en er is een degelijke afstudeerprocedure ontwikkeld. Afstudeervoorstellen moeten zowel bij de bachelor als bij de Associate degree voorafgaand aan de start van het afstudeertraject worden goedgekeurd. De opleiding heeft diverse initiatieven ontwikkeld om het eindniveau te borgen en te verhogen. Zij heeft onder meer aandacht voor het hanteren van een meer-ogen-principe bij de beoordeling, de rol van de Examencommissie bij de bewaking van het eindniveau en deskundigheidsbevordering van docenten voor het begeleiden bij afstuderen. Het auditteam heeft een aantal afstudeerwerkstukken bekeken en vindt dat deze van voldoende niveau getuigen. Er is in een aantal werkstukken ruimte voor verbetering voor wat betreft de methodologische verantwoording, maar het auditteam verwacht met de verzwaring van de onderzoeksleerlijn in het programma in toekomstige afstudeeropdrachten op dit punt verbetering te zien. Het niveau van de afstudeerwerkstukken van de AD-studenten is conform datgene wat men mag verwachten van een afgestudeerde AD er en overstijgt in sommige gevallen het AD-niveau. Noemenswaardig is dat het auditteam enkele werkstukken heeft gezien die bijna op het niveau van een bachelor waren. De opleiding brengt de rendementsgegevens jaarlijks in kaart en zorgt er o.a. door verbetermaatregelen voor dat de rendementen voldoen aan de streefcijfers. Aandachtspunten bij de opleiding zijn de hoge uitval en de verlaging van het propedeuserendement. De opleiding heeft deze punten tijdig onderkend en stuurt hier sinds enkele jaren sterk op. De ingezette acties laten een duidelijke eerste kentering in de propedeuserendementen zien. Het auditteam is van mening dat de opleiding met voortzetting van het ingezette beleid en de uitvoering van bestaande beleidsplannen de uitval aanzienlijk kan terugdringen en het rendement kan verhogen. 15 en 16 juni

12 15 en 16 juni

13 2. INLEIDING 2.1. Functie van het rapport Het onderhavige rapport bevat het advies aan de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) dat door Hobéon Certificering als Visiterende en Beoordelende Instantie is opgesteld ten behoeve van de accreditatie van de hbo bacheloropleiding Communicatie (CROHO-nummer 34405) en het daaronder vallende Associate degree-programma Crossmediale Communicatie (CROHO-nummer 80035), verzorgd door de Hogeschool INHolland. De opleiding wordt aangeboden in de varianten voltijd en deeltijd op de locaties Diemen, Rotterdam en Den Haag. De basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering werd gevormd door de Management Review en de daarbij behorende onderliggende documenten. Het bij het onderzoek gehanteerde beoordelingskader is geweest: Hobéon Beoordelingskader, versie De audit De audit heeft plaatsgevonden op 15 en 16 juni Het programma van de audit is opgenomen in Bijlage I. Het auditteam werd gevormd door R.J.M. van der Hoorn, I. Reynaert, F.C.L. Körver, M. Schuur, H.R. van der Made en D.P.M. de Koning. De in dit team aanwezige expertise is in onderstaand schema zichtbaar. werkveld vak / discipline onderwijs kwaliteitszorg /audit voorzitter X R.J.M. van der Hoorn MBA werkvelddeskundige X F.C.L. Körver vakdeskundige X X X I. Reynaert student M. Schuur H.R. van der Made X X studentperspectief X secretaris D.P.M. de Koning X 15 en 16 juni

14 15 en 16 juni

15 3. KARAKTERISTIEK VAN DE OPLEIDING Algemeen De opleiding Communicatie wordt als CROHO-geregistreerde opleiding binnen INHolland aangeboden door de School of Communication, Media & Music (SCM&M) te Diemen en de School of Communication & Media (SC&M) te Rotterdam en Den Haag. Met ingang van 1 september zijn beide Schools binnen INHolland samengevoegd in het te vormen domein Communicatie. De opleiding Communicatie wordt op genoemde locaties zowel Nederlandstalig (voltijd- en deeltijdopleiding) als Engelstalig (voltijdopleiding) aangeboden. Naast de vierjarige bacheloropleiding is er sinds september 2007 ook sprake van het tweejarige Associate degreeprogramma Crossmediale Communicatie. Profiel van de opleiding De opleiding richt zich op het werkveld van de creatieve industrie. Daarmee sluit de opleiding zich aan bij de creatieve zakelijke dienstverlening en sector van kleine en grote ondernemingen (profit en non-profit) en gemeentelijke overheidsinstellingen in de regio s. De creatieve industrie vormt een belangrijke groeisector en levert daarmee werkgelegenheid op voor de afgestudeerden. De opleiding heeft nauwe contacten en samenwerkingsverbanden met het (internationale) werkveld. De creatieve sector en de rol van communicatie daarbinnen zijn constant onderhevig aan verandering, ontwikkeling en innovatie. Deze ontwikkelingen vinden plaats in een ongekend tempo, wat hoge eisen stelt aan de beroepsbeoefenaars in deze branche. Dit alles vraagt om professionals die snel kunnen schakelen en in staat zijn communicatiemiddelen strategisch in te zetten. Door deze veranderingen zijn de functies meer divers geworden en groeit de behoefte aan flexibele en creatieve communicatieprofessionals. De opleiding Communicatie leidt studenten op tot startbekwame communicatieprofessionals voor de gehele breedte van het communicatievak in diverse (internationale) functies in verschillende communicatievelden. Zij geeft studenten een manier van werken en denken mee om verschillend instrumentarium te hanteren in de dagelijkse praktijk en de inzet van de communicatiemiddelen strategisch te onderbouwen. Conceptueel, innovatief en creatief denken zijn daarbij sleutelbegrippen. De bachelor kent sinds kort drie afstudeerrichtingen waarmee de opleiding de herkenbaarheid zowel naar binnen (studenten en medewerkers) als naar buiten (afnemend beroepenveld en andere stakeholders) versterkt: 1. Advertising, Brand & Design; 2. Mediaconcept & Mediacontent; 3. Reputatie & Identiteit (Communicatiemanagement) Deze drie richtingen representeren zowel datgene wat de opleiding inhoudelijk biedt, als ook de werkvelden waarvoor wordt opgeleid. Associate degree De opleiding Communicatie heeft in 2004 vastgesteld dat er in het communicatiewerkveld in toenemende mate behoefte is aan een beroepsmatige deskundigheid die tussen mbocommunicatie (niveau 4) en hbo-bachelorniveau Communicatie ligt. Op basis van gesprekken met afstudeerbegeleiders en divers overleg met het relevante werkveld is ervoor gekozen een dergelijke beroepsmatige deskundigheid in de vorm van een Associate degree-programma (ADprogramma) aan te bieden. Het AD-programma is bedoeld voor studenten (voltijd) en/of werkenden (deeltijd) die zich in twee studiejaren willen bekwamen op het gebied van crossmediale communicatie. Studenten worden voorbereid op een coördinerende rol in de zich snel ontwikkelende crossmediale wereld van de communicatie. 15 en 16 juni

16 Studentenpopulatie De opleiding bestaat uit vijf varianten. Per 1 oktober 2009 volgden 1596 studenten de voltijdopleiding, 385 studenten de Engelstalige opleiding (fulltime), 271 studenten de deeltijdopleiding, 130 studenten het AD-programma in voltijd en 63 studenten het ADprogramma in deeltijd. In de onderstaande tabel zijn de verschillende varianten en locaties die worden aangeboden, vermeld met de studentaantallen erbij. Studentenaantallen studiejaar Locatie Variant Aantallen totaal Diemen voltijd 795 Diemen Engelstalig (fulltime) 166 Diemen Deeltijd 117 Diemen AD voltijd 78 Diemen AD deeltijd 52 Rotterdam voltijd 522 Rotterdam Engelstalig (fulltime) 136 Rotterdam Deeltijd 82 Rotterdam AD voltijd 52 Rotterdam AD deeltijd 11 Den Haag voltijd 279 Den Haag Engelstalig (fulltime) 83 Den Haag Deeltijd 36 Opleidingsprogramma Het fundament van de opleiding wordt gevormd door de major of Communication, Creative Business & Media (CCBM) en de specialisatieminor Communicatie (60 credits). Binnen de major verwerft de student de algemene beroepscompetenties/-rollen van een bepaald domein. In de major wordt het onderwijs aangeboden in een opleidingsspecifieke context. De specialisatieminor is gericht op het verwerven van de specifieke beroepscompetenties/-rollen. Daarnaast is het van belang dat een student direct invloed kan uitoefenen op het profiel dat hij op de arbeidsmarkt wil neerzetten. Dat kan door te kiezen uit een breed aanbod van zogenaamde differentiatieminoren (60 credits). De student kiest de differentiatieminoren in overleg met de SLB er en legt zijn gemotiveerde keuze ter goedkeuring voor aan de Examencommissie. De differentiatieminor begint in het tweede (of derde) studiejaar, loopt door tot en met het vierde studiejaar en kan bestaan uit een: verdere verdieping binnen het specifieke beroep waarvoor de student wordt opgeleid; verbreding om de eigen kennis en beroepskwalificaties te verbinden met competenties uit andere domeinen; doorstroomprogramma dat voorbereidt op een masteropleiding binnen of buiten INHolland; individuele minor; internationale minor. De studieprogramma s van de verschillende varianten komen in grote lijnen met elkaar overeen. De varianten deeltijd en International Communication Management (ICM) gaan uit van hetzelfde bachelorprogramma. ICM is de Engelstalige vorm van de voltijd variant. Deeltijd is de variant die op twee avonden in de week wordt aangeboden. Conform de AD-regelgeving zijn de meeste onderwijseenheden van de AD Crossmediale Communicatie identiek aan het voltijdse programma van de bacheloropleiding Communicatie. Onderwijseenheden zijn vanzelfsprekend wel passend gemaakt voor het AD-onderwijs, gericht op het te bereiken niveau in twee jaar. Daarnaast legt het AD-programma een eigen accent. De 30 EC Eigen Accent zijn niet een volledig nieuw programma; ze bestaan voor 15 EC uit een deels zelf qua accent vorm te geven multimediaprogramma en voor 15 EC uit een afstudeerproject en afstudeerverhandeling op maat. 15 en 16 juni

17 Onderzoeksomgeving In de koppeling van het onderwijs met het bedrijfsleven spelen de lectoraten (zie onderstaande tabel voor de opdracht omschrijving en een omschrijving van de betrokkenheid bij de opleiding en de lector) een belangrijke rol. Aan de opleiding Communicatie zijn twee actieve lectoraten met bijbehorende kenniskringen gelieerd: het lectoraat Cross-media, Branding, Reputatie & Designmanagement opererend vanaf de locaties Rotterdam en Den Haag (CBRD); het lectoraat Media, Cultuur en Burgerschap opererend vanaf de locatie Diemen (MCB). De kenniskringen bestaan uit meerdere docenten van de opleiding Communicatie, waardoor de uitwisseling van onderzoeksresultaten en onderzoeksexpertise goed is ontwikkeld. De lectoren zijn eveneens betrokken bij de onderzoekslijn in het curriculum en verzorgen regelmatig gastcolleges, masterclasses en projectbegeleiding voor studenten. Samen met het lectoraat CBRD zijn de volgende minoren ontwikkeld: Brandmanagement, Designmanagement, Reputatiemanagement en een researchminor CBRD. Vanuit het lectoraat MCB wordt in Diemen de minor Beeld & Meningsvorming aangeboden: Eén van de verplichte minoren binnen de afstudeerrichting Reputatie & Identiteit. Kenniskringen en lectoraten zijn duidelijk gepositioneerd binnen het domein. Zij sluiten aan bij maatschappelijke trends en bij de behoeften van de verschillende opleidingen en kunnen beschouwd worden als een aanjager van innovatie. De lectoren staan midden in de beroepspraktijk en fungeren op deze manier als schakel tussen de opleiding en de omgeving. Zij faciliteren de kenniscirculatie tussen en binnen opleidingen en (kunnen) worden ingezet bij de deskundigheidsbevordering van docenten. 15 en 16 juni

18 Inhoud lectoraten CBRD en MCB Lectoraat 1 Crossmedia Brand Reputation and Designmanagement (CBRD) opdracht omschrijving Het lectoraat Crossmedia, Brand, Reputation and Design Management doet praktijkgericht onderzoek naar management van de identiteit en het imago van merken, producten en organisaties in uiteenlopende branches. Doel is het bijdragen aan de 'business performance' en de ontwikkeling van langdurig competitieve voordelen voor merken, producten en organisaties. betrokkenheid bij opleiding De betrokkenheid bij de opleiding van het lectoraat CBRD is groot: met uitzondering van de lector zijn alle fellows plus de associate lector betrokken bij de opleidingen in Zuid en Noord. De afgelopen jaren zijn voor de aparte minors Representant, Corporate Communication, Brandmanagement, Reputatiemanagement en Designmanagement diverse boeken en artikelen gepubliceerd, die hun weg naar het onderwijs gevonden hebben. Denk aan handboeken als De Media-Explosie en Designmanagement en de praktijkgerichte boeken in de reeks Merk en Reputatie (Mind the gap: identiteit en imago, Issuesmanagement, Positionering). Fellows en associate lector hebben als docent en onderwijsontwikkelaar de afgelopen jaren bijgedragen aan de professionele ontwikkeling van het onderwijs van de opleiding. Studenten participeren in de onderzoeksprogramma s van de opleiding. Momenteel doen 4 studenten voor hun afstuderen en 5 studenten uit de prehonours mee met het internationale onderzoek naar zakendoen in Duitsland, dat in opdracht van platformorganisatie Dutch DFA wordt verricht. Het lectoraat is als eerste gestart met het uitreiken van een prijs voor de beste afstudeeropdracht. Deze CBRD AWARD wordt ieder jaar uitgereikt voor de student, die de meest innovatieve en spraakmakende afstudeeropdracht binnen INHolland heeft verricht op het gebied van media en communicatie in de brede zin van het woord. In samenwerking met beide Schools worden de selectie van de kandidaten en de uitreiking op locatie verzorgd. Naam lector De focus van het lectoraat is tevens grensoverstijgend en internationaal, zoals blijkt uit de aanstelling en het werk van Kathryn Best als lector van CBRD en het soort onderzoek, dat binnen het lectoraat verricht wordt. Kathryn Best (lector) Cees van Wijk (associate lector) 15 en 16 juni

19 Lectoraat 2 omschrijving opdracht betrokkenheid bij opleiding Media, Cultuur en Burgerschap (MCB) Het lectoraat Media, Cultuur en Burgerschap richt zich op vraagstukken op het kruisvlak van deze drie termen. Centraal staan telkens de mogelijkheden en belemmeringen die verschillende (populaire) cultuur en mediavormen bieden voor burgerschap en burgerschapsvorming. Het lectoraat hanteert daarbij praktijkgerichte vormen van publieksonderzoek waarbij gebruikers centraal staan. Het lectoraat MCB geeft input op de verdere ontwikkeling van onderzoeksgebonden onderwijs in de opleiding Communicatie. Kenniskringleden zijn allen docenten en op één na aangesteld bij de opleidingen Communicatie en MEM. Ten behoeve van het gevorderde onderzoeksonderwijs ontwikkelde het lectoraat een minor, die vanaf 2007 zowel in het Nederlands als het Engels jaarlijks wordt aangeboden (respectievelijk als Beeld- en Meningsvorming, en als Images and Audiences). Het praktijk/onderzoeksgedeelte van de minor is altijd een onderzoeksopdracht voor een externe partij. Docenten die voor de eerste keer een deel van de minor doceren of begeleiden, worden vanuit het lectoraat gecoacht. Met name vanuit de minor maar ook via advertenties vinden studenten hun weg naar het lectoraat om ingezet te worden in lopend onderzoek en daar onder begeleiding hun afstudeeronderzoek aan te koppelen. Dat betreft zo n 10 studenten per jaar. Als studenten niet de minor hebben gevolgd, krijgen zij aanvullende interview en analysetraining van de associate lector en extra begeleiding bij hun afstudeerproject. In samenwerking met het lectoraat Leefwerelden van jeugd, verzorgde het lectoraat MCB het studieboek Leefwerelden van Jongeren (Coutinho, Bussum, 2007). Het derde en laatste deel van het boek is geheel gewijd aan Jongeren en de media. Naam lector Kenniskringleden tenslotte betrekken zoveel mogelijk studenten in hun lopende onderwijsverplichtingen bij activiteiten van het lectoraat. Zo participeerden een tiental studenten uit de School of Communication in de INHolland diversiteitsconferentie Mix-In (2010). Via de kenniskringleden wordt ook nauw samengewerkt met de leerwerkbedrijven bij de opleiding (GNR8), bijvoorbeeld in begeleiding van onderzoek voor de omroepen. Joke Hermes (lector) Robert Adolfsson (associate lector) 15 en 16 juni

20 15 en 16 juni

21 4. VORIGE ACCREDITATIE De vorige accreditatie vond plaats in Het resultaat van de externe audit was positief: in Diemen werden vijftien facetten met een voldoende beoordeeld en zes facetten met een goed; in Rotterdam/Den Haag werden zestien facetten met een voldoende beoordeeld en vijf met een goed. De NVAO zag op enkele punten ruimte voor verbetering. Zo wilde het panel een concretisering van de eindkwalificaties zien. Inzake het programma vroeg het panel aandacht voor de aansluiting van de vooropleiding met de opleiding Communicatie en in het bijzonder voor de doorstroom van mbo naar hbo. Een ander verbeterpunt was de beoordeling en toetsing. Inzake het personeel pleitte het panel voor meer inzicht in het actuele opleidings- en ervaringsniveau van docenten en drukte het panel de opleiding op het hart om alert te blijven op de door de docenten ervaren hoge werkdruk. Verder zouden volgens het panel de resultaten van de evaluatie-uitkomsten en de genomen verbetermaatregelen inzichtelijker gemaakt moeten worden. De opleiding heeft al deze punten opgepakt en heeft op een adequate manier verbeteracties uitgevoerd. In hoofdstuk vijf zijn diverse acties beschreven bij de facetten waar zij betrekking op hebben. 15 en 16 juni

22 15 en 16 juni

23 DEEL 2 5. ONDERWERPEN EN FACETTEN NVAO- ACCREDITATIEKADER 1. Doelstellingen opleiding Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk) Oordeel: voldoende Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande overwegingen. Beroepsprofiel Het auditteam heeft vastgesteld dat de opleiding INHolland Communicatie (COM) zich baseert op het beroepsprofiel dat door het werkveld wordt gehanteerd. Dit profiel is in mei 2004 vastgesteld door het Landelijk Overleg Communicatie Opleidingen (LOCO). Onder meer hebben hiervoor als basis gediend de beroepsniveauprofielen Communicatiemanagement (BNP) van beroepsvereniging Logeion en andere vastgelegde criteria, zoals die van de VEA (Vereniging van Communicatie-Adviesbureaus). Onlangs heeft Logeion, de beroepsvereniging voor communicatie, na afstemming met werkgevers en beroepsbeoefenaars, een nieuwe impuls gegeven aan haar beroepsniveauprofielen. Het huidige profiel wordt vervangen door een nieuw model dat meer recht doet aan de ontwikkeling en verbreding van het vak. De nieuwe profielen sluiten bovendien beter aan bij de Europese richtlijnen (EQF) en de ontwikkelingen in het hoger onderwijs. Het nieuwe beroepsprofiel kent zes kerntaken: analyseren, adviseren, creëren, organiseren, begeleiden en management en het onderscheidt hierin zes verschillende categorieën van werk- en denkniveau. Het Landelijk Overleg Communicatie Opleidingen (LOCO) herschrijft momenteel de landelijke competentiebeschrijvingen. Vertegenwoordigers van de opleiding Communicatie zijn hierbij betrokken. Opleidingsprofiel Tijdens de audit is gebleken, dat de opleiding COM haar eindkwalificaties baseert op het landelijk vastgestelde beroeps- en opleidingsprofiel. Het opleidingsprofiel bestaat voor alle opleidingsvarianten uit zestien beroepscompetenties die de opleiding heeft verdeeld in negen major beroepscompetenties (M1 t/m M9) en zeven specialisatieminor beroepscompetenties (C1 t/m C7). De beroepscompetenties ook wel beroepstaken genoemd zijn geformuleerd in termen van beroepshandelingen: de student kan in een bepaalde context een beroepsproduct ontwikkelen vanuit een bepaalde rol. Elke competentie bevat derhalve een rolbeschrijving, een op te leveren beroepsproduct en de criteria die daarbij van belang zijn. Binnen het opleidingsprofiel kent de opleiding momenteel drie afstudeerrichtingen, te weten: Advertising, Brand & Design; Mediaconcept & Mediacontent; Reputatie & Identiteit. In het leerplan is aangegeven op welke manier de verschillende beroepstaken uitgewerkt worden per afstudeerrichting. 15 en 16 juni

24 Associate degree De AD heeft, vanuit de boven beschreven terminologie, de bachelorcompetenties tot uitgangspunt genomen en heeft ze geconcretiseerd naar een voor de AD passende set van negen competenties (AD1 t/m AD9). De AD heeft hierbij het beoogde niveau aangepast aan het AD niveau (zie ook 1.2) en heeft het inhoudelijk eigene van de AD op een goede manier tot uitdrukking gebracht. In een schema in de Management Review is inzichtelijk gemaakt op welke wijze de AD-beroepscompetenties/- rollen zijn afgeleid van de bachelorcompetenties. De beginnende beroepsbeoefenaar De opleiding Communicatie heeft gedefinieerd wat van de beginnende beroepsbeoefenaar verwacht mag worden. Zij leidt studenten op tot startbekwame communicatieprofessionals voor de gehele breedte van het communicatievak in diverse (internationale) functies in verschillende communicatievelden. De opleiding geeft aan dat zij generalisten opleidt, die zij de mogelijkheid geeft om zich te specialiseren op terreinen die variëren van crossmediale communicatie via interne en concerncommunicatie van en in organisaties, tot het ontwikkelen en uitvoeren van beleid voor marketingcommunicatie. Het werk- en denkniveau van de beginnende beroepsbeoefenaar wordt gekarakteriseerd door probleemsignalering, beleidsontwikkeling en beleidsuitvoering. De afgestudeerde student is bekend met alle relevante communicatiemedia en kan er ook mee werken, maar overwegend is hij gericht op het strategisch aansturen van de inzet van deze media. De opleiding bereidt de student voor op functies als communicatiemanager, persvoorlichter, mediaplanner, accountmanager, mediaconsultant, crossmediaspecialist of communicatieadviseur. In deze functies staat het inhoudelijk adviseren over inzet van communicatie en het managen van communicatieprocessen centraal. Via de jaarlijkse hbo-monitor en via de contacten met het werkveld controleert de opleiding of de afgestudeerden ook terechtkomen op plekken die de opleiding beoogt. Alumni en werkveld geven aan dat de opleiding Communicatie een goede basis biedt om op de arbeidsmarkt te starten. Associate degree Waar de bachelor Communicatie overwegend gericht is op het strategisch aansturen van de inzet van verschillende media, opereert de AD er op tactisch uitvoerend niveau. De AD er opereert binnen de gegeven kaders van opgesteld beleid. Hij treedt vaak op als coördinator, bemiddelaar of aanspreekpunt voor de verschillende betrokkenen. De AD er vervult in die zin een spilfunctie: hij ondersteunt de verschillende professionals op het gebied van interne en externe communicatie en zakelijke dienstverlening, stroomlijnt informatie, verspreidt en bereidt het werk voor en voert zelfstandig taken uit. De opleiding heeft een aantal functies gedefinieerd die de AD er kan vervullen. In de regel kunnen deze functies worden geplaatst in een omgeving waar meerdere communicatieve taken tegelijkertijd dienen te worden uitgevoerd, zoals bij MKB-bedrijven waar er vaak geen aparte medewerker is voor verschillende communicatieve taken. Validatie door het beroepenveld Het auditteam heeft geconstateerd dat de opleiding regelmatig met het beroepenveld overleg heeft over de opleidingscompetenties. De opleiding heeft op beide Schools een eigen Beroepenveldcommissie (BVC) die o.a. de opleidingscompetenties valideert. Het auditteam heeft inzage gehad in de notulen van de BVC en heeft geconcludeerd dat de opleiding met de BVC een werkend mechanisme heeft om informatie te krijgen over actuele ontwikkelingen en om feedback te krijgen op haar opleidingscompetenties. 15 en 16 juni

25 De samenstelling van de Beroepenveldcommissie acht het auditteam voor het moment voldoende, maar een toevoeging aan de Beroepenveldcommissie acht het team zinvol, gezien het feit dat de opleiding de gehele breedte van het communicatievak beoogt te bedienen. Daarnaast ontvangt de opleiding signalen over het profiel en de curricula door middel van gesprekken met de praktijkbegeleiders bij stages en afstuderen. Ook heeft de opleiding haar profiel tegen het licht gehouden aan de hand van vacatureonderzoek, expertinterviews en een vergelijking met beroepsproducten uit het werkveld. Associate degree Ook de competenties van de AD Crossmediale Communicatie zijn gevalideerd door een representatieve vertegenwoordiging van het werkveld. In meerdere sessies en via expertmeetings is het profiel besproken. Daarnaast zijn er klankbordgroepen ingesteld die regelmatig op de hoogte zijn gesteld van het opgeleverde curriculum. Er is bij het samenstellen van de klankbordgroepen nadruk gelegd op vertegenwoordiging van de voornaamste brancheverenigingen en met vertegenwoordigers van de mbo-instellingen. Internationale referentie Hogeschool INHolland heeft internationalisering als speerpunt benoemd. Naar aanleiding van de Bestuurlijke Agenda is op hogeschoolniveau een aantal doelstellingen geformuleerd ten aanzien van het aspect internationalisering voor de komende jaren. Ook op schoolniveau is internationalisering geëxpliciteerd. In het Businessplan Creative people in creative business geven de Schools aan, dat studenten moeten worden voorbereid om te kunnen functioneren en concurreren in een internationale en heterogene arbeidsmarkt. Op opleidingsniveau hebben de doelstellingen op het gebied van internationalisering vooral betrekking op internationaliseringsaspecten in het curriculum en op aspecten als student- en docentmobiliteit. Met betrekking tot de aandacht voor internationalisering in het curriculum van de opleiding verwijzen wij naar facet 2.2. De ontwikkeling van internationale en crossculturele competenties bij studenten is (nog) niet expliciet in de formulering van de beroepscompetenties verwerkt, anders dan de impliciete borging die er is via het landelijk beroeps- en competentieprofiel. Het auditteam heeft vastgesteld dat de opleiding in de verdere uitwerking van de beroepscompetenties wel aandacht heeft voor de internationale component. Zo is er nagedacht over welke andere criteria er worden gesteld aan een beroepsproduct, wanneer beroepstaken in een internationale setting worden geplaatst. Verdere uitbouw van de internationale component staat voor de komende jaren op de agenda van de opleiding. Onderhoud beroeps- en opleidingsprofiel Zoals al uit voorstaande blijkt, zorgt de opleiding COM er samen met de andere COMopleidingen en het werkveld goed voor dat het beroeps- en opleidingsprofiel aansluit bij de eisen van de praktijk. Het auditteam heeft geconstateerd dat er veel contact is tussen de opleiding en het werkveld. 15 en 16 juni

26 Facet 1.2. Niveau: bachelor en master De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor of een master Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande overwegingen. Het auditteam heeft de eindkwalificaties van de opleiding geanalyseerd om te bepalen of deze kwalificaties beantwoorden aan het niveau bachelor. Voor de verantwoording over het hboniveau heeft de opleiding aansluiting gezocht met de tien generieke kernkwalificaties voor de hbo-bacheloropleidingen, zoals de Commissie Franssen die heeft geformuleerd. De generieke hbo-kwalificaties zijn leidend bij de beoordeling van het beroepsmatige handelen in de stage en het afstuderen. In het opleidingsprofiel is een matrix opgenomen waarin de opleiding de Dublin Descriptoren afzet tegen de generieke hbo-kwalificaties en tegen de opleidingscompetenties. In haar leerplan heeft de opleiding vervolgens het verband gelegd tussen het competentieprofiel van de opleiding, de exameneenheden en het niveau waarop die worden aangeboden. De opleiding kent twee niveaus: beroepsgeschikt (propedeuse) en startbekwaam (einde jaar 4). Daarnaast sluit de opleiding in haar programma aan bij het landelijk beroeps- en competentieprofiel en de geformuleerde beroepsniveauprofielen (zie facet 1.1). De Dublin Descriptoren en de generieke hbo-kernkwalificaties zijn hierin impliciet verwerkt. Ook dit is een waarborg van het bachelorniveau van de opleiding. Associate degree De opleiding heeft een duidelijk visie op het beoogde niveau van de Associate degree. Ze heeft deze visie opgesteld aan de hand van de zogenoemd Dublin Descriptoren Short Cycle (protocol toetsing Ad-programma door de NVAO). De opleiding heeft deze visie op het beoogde niveau voor ontwerpers van onderwijseenheden geoperationaliseerd in concrete aanwijzingen per niveau voor de inhoud van de onderwijseenheden. De opleiding borgt het AD-niveau verder door te participeren in het LEIDO, een landelijk orgaan dat de ontwikkeling van de AD monitort. De opleidingsmanagers bezoeken de bijeenkomsten van het LEIDO. 15 en 16 juni

27 Facet 1.3. Oriëntatie hbo De eindkwalificaties van de opleiding zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties o Een hbo-bachelor heeft de kwalificaties voor het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hbo-opleiding vereist is of dienstig is o Een hbo-master heeft de kwalificaties voor het niveau van zelfstandig en/of leidinggevend beroepsbeoefenaar in een beroep of spectrum van beroepen, dan wel het niveau van functioneren in een multidisciplinaire omgeving waarin een hbo-opleiding vereist is of dienstig is Oordeel: voldoende Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op de overweging dat de in facet 1.3 benoemde aspecten volledig in facet 1.1 aan de orde zijn geweest en het oordeel derhalve identiek is. 15 en 16 juni

28 2. Programma Facet 2.1. Eisen hbo Kennisontwikkeling van studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande overwegingen. Vakliteratuur en aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal Het auditteam heeft tijdens het visitatiebezoek de boekenlijst bestudeerd en concludeert dat de opleiding gebruik maakt van vakliteratuur die relevant en up-to-date is. De opleiding maakt gebruik van standaardwerken die vrijwel iedere beroepsbeoefenaar in het betreffende veld kent en gebruikt, (recente) artikelen uit vaktijdschriften, artikelen uit tijdschriften die door de beroepsvereniging worden uitgegeven en kwalitatief goede vakpublicaties op het internet. Dit geldt ook voor de literatuurlijst die in de AD-opleiding wordt gebruikt. Een van de deskundigen gaf aan dat de lijst een aantal werken bevat met pittige theorie en verrassend veel diepgang. Binnen het studieprogramma wordt vooral gebruik gemaakt van Nederlandstalige literatuur. Aandacht voor internationale en Engelstalige vakliteratuur is gewenst. Het auditteam heeft tijdens de audit ook kennisgenomen van de door de bibliotheek van INHolland ter beschikking gestelde databanken. In de gesprekken met studenten en docenten tijdens de audit kwam op alle locaties naar voren dat de studenten bij hun studie weinig gebruik maken van deze mogelijkheden. Ook heeft het auditteam voorbeelden gehoord van aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal (literatuur, rapporten, casuïstiek, software e.d.). Bij het herzien van het onderwijs voor een nieuw studiejaar wordt de actualiteit van praktijkcases in het docententeam besproken. Met regelmaat wordt door moduleleiders aan het werkveld gevraagd praktijkcases aan te leveren en/of wordt casuïstiek aan praktijkmensen voorgelegd. Interactie met de beroepspraktijk De studenten worden tijdens hun studie expliciet in contact gebracht met hun toekomstige werkveld, door contacten met het bedrijfsleven. Interactie met de beroepspraktijk vindt onder andere plaats tijdens projecten, gastcolleges, leerwerkbedrijven, stageactiviteiten, het afstuderen en door het studieloopbaanprogramma (SLB). Kennismaken met de praktijk gebeurt ook via actieve participatie bij grote evenementen, zoals PICNIC Crossmediaweek, TEDX, Creative Cities, Stichting Adverteringsjury Nederland, de Dag van de communicatie, C-day en het Mediapark Jaarcongres. Studenten organiseren ook zelf evenementen. Een goede manier om in aanraking te komen met de beroepspraktijk zijn de leerwerkbedrijven waar studenten van alle locaties werken. De locatie Diemen kent de volgende leerwerkbedrijven: INcompany (tweedejaarsstudenten), Linden & Barbosa Jr. (derdejaarsstudenten), het Ondernemingslaboratorium (vierdejaarsstudenten) en GNR8 Amsterdam (derde- en vierdejaarsstudenten). De locaties Rotterdam en Den Haag kennen het leerwerkbedrijf NEWb. Binnen NEWb worden ook regelmatig masterclasses georganiseerd waarin gastdocenten colleges verzorgen. Daarnaast is er voor derde- en vierdejaarsstudenten de studentenonderneming Watt-Worx, een crossmediaal communicatiebureau. Rotterdam kent ten slotte nog het leerwerkbedrijf , dat is opgericht met het communicatiebureau Consonant. 15 en 16 juni