Proefhoofdstuk Basis Anatomie en Fysiologie.

Transcriptie

1 Proefhoofdstuk Basis Anatomie en Fysiologie

2 Kom je cursus inkijken: Antwerpen, Frankrijklei 127, 2000 Gent, Oude Brusselseweg 125, 9050 Hasselt, Simpernelstraat 27, 3511 Brussel, Timmerhoutkaai 4, 1000 Maak van je opleiding Basis Anatomie en Fysiologie een succes! Beste toekomstige student, Hartelijk dank voor je interesse in de opleiding Basis Anatomie en Fysiologie aan het Centrum Voor Afstandsonderwijs. Op de volgende pagina s vind je een hoofdstuk en de volledige inhoudstafel van deze thuisstudie terug. Ook krijg je alle nodige informatie over de werking van onze school. Neem deze info rustig door, zo krijg je een goed beeld van de inhoud van de cursus en weet je zeker dat je voor de opleiding kiest die het beste bij jou past. Noteer alvast dat alle diploma s die je via het CVA behaalt erkend zijn en uitermate praktijk- en dus jobgericht! Heb je na het inkijken van dit proefhoofdstuk nog vragen? Geef ons gerust een seintje op het nummer of mail ons op. Onze opleidingsconsulenten beantwoorden al jouw vragen en geven je persoonlijk advies omtrent je studiekeuze. Blader je graag door de volledige cursus? Ook dat kan. Het Centrum Voor Afstandsonderwijs geeft je op vier plaatsen in België de mogelijkheid om de cursussen geheel vrijblijvend in te kijken. Je kan de cursussen inkijken in de campussen van Het Centrum Voor Avondonderwijs VZW in Antwerpen, Brussel, Gent en Hasselt. Je hoeft hiervoor geen afspraak te maken, kom gewoon vrijblijvend langs. Ik wens je veel leesplezier en alvast veel succes met je studie! Jo Vandevelde Opleidingsconsulent Centrum Voor Afstandsonderwijs

3 Basis Anatomie en Fysiologie: erkende opleiding en praktijkgerichte cursus Deze moderne en praktijkgerichte opleiding kwam tot stand in samenwerking tussen het Centrum Voor Afstandsonderwijs en zelfstandige beroepsdeskundigen met jarenlange ervaring. Een duidelijke structuur maakt deze cursus zeer overzichtelijk. Op deze manier garanderen wij je een vlot studietraject. Op de volgende pagina s vind je de volledige inhoudstafel van de opleiding en een gratis onderdeel uit de cursus terug. Bepaalde termen of woorden werden mogelijk in eerdere hoofdstukken uitgelegd, dit deel bouwt hierop verder. Schrijf je je in voor de volledige cursus en heb je toch nog vragen of wens je wat extra voorbeelden? Dan kan je terecht bij jouw persoonlijke docent. Hij of zij helpt jou met alle plezier verder, zodat je studie vlot verloopt en je jouw erkende diploma behaalt!

4 Woord van de docent Inleiding 1 Anatomische terminologie 1.1 Lijst van afkortingen 1.2 De anatomische houding 1.3 Anatomische termen 1.4 Oefeningen bij hoofdstuk I anatomische terminologie 2 Algemene morfologie 2.1 Algemene osteologie Pijpbeenderen Platte beenderen Onregelmatige beenderen Sesambeenderen Oefeningen bij algemene osteologie 2.2 Algemene artrologie Junctura fibrosa Junctura cartilaginea Junctura synovialis Ligamenten Disci en menisci Indeling van de synoviale gewrichten Oefeningen bij hoofdstuk II algemene artrologie

5 2.3 Algemene myologie Soorten spieren Welke indeling van types kunnen we maken? Mono- en poly-articulaire spieren Spierfascia Slijmbeurs, peesschede Werking van de spieren Oefeningen bij hoofdstuk II algemene myologie 3 Speciële morfologie 3.1 Speciële osteologie Hoofd, romp en wervelkolom Bovenste lidmaat Onderste lidmaat Oefeningen bij hoofdstuk III speciële osteologie 3.2 Speciële artrologie en syndesmologie Hoofd, romp en wervelkolom Bovenste lidmaat Onderste lidmaat Bewegingsuitslag in de gewrichten Oefeningen bij speciële artrologie 3.3 Speciële myologie Hoofd, romp en wervelkolom Bovenste lidmaat Onderste lidmaat Oefeningen bij speciële myologie

6 4 Anatomie van het zenuwstelsel 4.1 Het Centrale Zenuwstelsel De hersenen (encephalon) De Hersenzenuwen De hersenvliezen Het ruggenmerg 4.2 Perifere zenuwstelsel Het animale zenuwstelsel Het vegetatieve zenuwstelsel 4.3 Oefeningen bij het zenuwstelsel 5 Anatomie van de longen (respiratoir systeem) 5.1 Anatomie van de luchtwegen 5.2 De longen en longvliezen 5.3 Oefeningen bij het respiratoir systeem 6 Anatomie van hart en bloedvaten 6.1 Het hart (Cor) 6.2 De bloedvaten 6.3 De bloedsomloop 6.4 Het lymfestelsel 6.5 Oefeningen bij het cardiovasculair stelsel 7 Anatomie van de spijsvertering 7.1 Het peritoneum 7.2 Primaire spijsverteringsorganen 7.3 Hulporganen

7 7.4 Oefeningen bij de spijsvertering 8 Anatomie van de nieren 8.1 Anatomie uitwendig en inwendig 8.2 De urinewegen 9 Anatomie van de zintuigen 9.1 Het oog 9.2 Het oor 9.3 De neus 9.4 De tong 9.5 De huid 9.6 Oefeningen bij de nieren en zintuigen 10 Basis fysiologie 10.1 Cytologie 10.2 Histologie 10.3 Metabolisme Anabolisme en katabolisme BMR en energiebehoefte 10.4 Oefeningen bij basis fysiologie 11 Fysiologie van de orgaanstelsels 11.1 Fysiologie van het zenuwstelsel 11.2 Fysiologie van de spiercontractie Bouw van een spiervezel Excitatie en begin van de spiercontractie Energieproductie tijdens de contractie

8 Reflex Spiervezeltypes Mogelijke spiercontracties De spierspoeltjes Oefeningen bij fysiologie van zenuwstelsel en spiercontractie 11.3 Fysiologie van de ademhaling De alveolaire ademhaling Het ademmechanisme Regulatie van de ademhaling De longvolumes Oefeningen bij fysiologie van de ademhaling 11.4 Fysiologie van hart, bloedvaten en lymfe Fysiologie van het bloed Fysiologie van hart en bloedvaten Fysiologie van de lymfe Oefeningen bij fysiologie van hart, bloedvaten en lymfe 11.5 Fysiologie van de spijsvertering Koolhydraten Vetten Eiwitten Regulatie van de spijsvertering De lever 11.6 Fysiologie van de nieren De werking van de nieren De urinewegen Regulatie van het vochtgehalte

9 Productie van EPO 11.7 De warmteregulatie van het lichaam Fysische warmteregulatie Chemische warmteregulatie Warmtetransport Oefeningen bij fysiologie van spijsvertering, nieren en warmteregulatie Besluit 12 Literatuurlijst

10 HOOFDSTUK 6: ANATOMIE VAN HART EN BLOEDVATEN 1.1 Het hart (Cor) Dit bezet, letterlijk en figuurlijk een centrale plaats in ons lichaam. Midden in de borstholte, tussen de twee longhelften gelegen, verdeelt het vandaaruit het bloed naar de bovenste en de onderste helft van het lichaam. Het hart zelf is een vuistgrote, onregelmatige kegel, waarvan de basis aan de bovenzijde ligt en de punt (apex) naar beneden, voor en links is gericht. Op de tekening hiernaast onderscheiden we aan de buitenzijde de bloedvaten welke het hart verlaten en de bloedvaten van het hart zelf, de coronaria. Dezen omvatten zowel slagaders als aders. Aorta Slagader naar de weefsels. Arteria pulmonalis Slagader naar de longen. Uit: Atlas der Anatomie des Menschen, Sobotta-Becher, 1962

11 Links een tekening van de binnenzijde van het hart. We vinden hierin terug: De scheiding links rechts. De scheiding boven onder. De vier kleppen. De voornaamste bloedvaten welke in en uit het hart lopen. We zien ook de bloeddoorstroming in de verscheidene harthelften. Uit: Atlas der Anatomie des Menschen, Sobotta-Becher, 1962 Het hart wordt in een linker- en rechterhelft verdeeld door een stevige, ondoordringbare wand, het septum. Per helft is er een verdeling in boven- en onderzijde. De bovenzijde noemt boezem (atrium atria in meervoud) De onderzijde kamer (ventrikel ventrikels in meervoud). Op deze manier is het hart in vier compartimenten verdeeld.

12 Vanuit deze compartimenten lopen bloedvaten van en naar de weefsels en de longen via de bloedsomloop. Om terugstroming van bloed te voorkomen is het hart voorzien van vier kleppen: Mitralisklep Tussen linker atrium en linker ventrikel Tricuspidalisklep Tussen rechter atrium en rechter ventrikel Aortaklep Aan de ingang van de aorta (grote lichaamsslagader) Pulmonalisklep Aan de ingang van de arteria pulmonalis (naar de longen). De opbouw van het hart zelf onderscheidt zich in drie delen: Endocardium of binnenste laag endotheelcellen. Dit zijn vast aaneengesloten cellen welke op een laag bindweefsel liggen.( Myocardium of spierlaag. Een zeer dikke laag van dwarsgestreept spierweefsel, aan de linkerzijde dikker dan rechts en ook dikker in de ventrikels dan in de atria. De mm.papillares liggen in de holten van de ventrikels en hebben een peesachtige verbinding met de atrioventriculaire kleppen. Epicardium of buitenste laag, eveneens bestaande uit endotheelcellen. Deze laag vormt het binnenste blad van het hartzakje of pericardium, wat kan worden beschouwd als de buitenste bekleding van het hart. Het hart wordt bezenuwd vanuit het centrale zenuwstelsel, maar heeft nog een eigen nodaal systeem met verscheidene bundels zenuwvezels en zenuwknopen om in een continue geleiding van prikkels te kunnen voorzien. Hierdoor blijft het hart doorlopend kloppen, ook bij rust, slaap of coma. Tot het uiteindelijk wel een keer ophoudt.

13 1.2 De bloedvaten Voor we de bespreking van de bloedsomloop zelf beginnen, is het handig om weten welke bloedvaten er bestaan en wat ze met het bloed uitvoeren. De grootste en sterkste bloedvaten noemen slagaders ofwel arteria (arteriae in meervoud en worden afgekort met de letters a. en aa.). Zij vervoeren het bloed van het hart weg. De bloedvaten welke in het hart toekomen zijn de aders of venen (vene venae) en worden afgekort met de letters v. en vv.) Een overgangssysteem tussen beide wordt gevormd door de haarvaten ofwel capillairen. Bouw van een musculeuze arterie a. lumen (holle binnenzijde) b. tunica intima (binnenste laag) c. membrana elastica interna (scheiding b d) d. tunica media (tweede laag) e. membrana elastica externa (scheiding d f) f. tunica adventitia (buitenste laag) De tunica media bestaat uit glad spierweefsel en elastische vezels. De tunica adventitia bestaat uit bindweefsel en verbindt het bloedvat met zijn omgeving.

14 Bouw van een vene met kleppen De bouw van de venen is in principe gelijk aan deze van de arteriën, maar het lumen is veel groter. Oorzaak hiervan is de veel dunnere tunica media en dus kleinere spierlaag in de venen. Het grootste verschil tussen beide is de aanwezigheid van kleppen in het veneuze systeem. Dezen dienen om terugstroming van bloed tegen te gaan. De arteriën hebben nog invloed vanuit de pompwerking van het hart en bezitten een dikkere spierlaag om het bloed voort te duwen. De venen bezitten minder kracht en moeten dus geholpen worden het bloed in de juiste richting te duwen en te houden. De dikke pijl geeft de richting van de bloedstroom aan. De dunne pijlen geven aan hoe de kleppen zich sluiten. Uit: Compendium Anatomie, Drukker en Janssen, 1968 De capillairen ofwel haarvaten Arteriën gaan langzaam over in arteriolen en monden uit in capillairen om dan over te gaan in het veneuze systeem welke het bloed verder voert in venulen. Dezen worden dan later de venen. Ter hoogte van deze capillairen gebeurt de uitwisseling van zuurstof, koolstofdioxide en voedingsstoffen met de weefsels. Een deel vloeistof gaat hierbij verloren en wordt opgevangen in het lymfesysteem. Zie hiervoor verderop bij de fysiologie.

15 1.3 De bloedsomloop De bloedsomloop bestaat uit de grote bloedsomloop en de kleine bloedsomloop. De eerste brengt het bloed vanuit het linker ventrikel naar de spieren en organen van het lichaam, vertakt zich in kleinere arteriolen en gaat via de capillairen over in venulen en brengt het bloed uiteindelijk terug in het rechter atrium. Vertrekpunt van deze circulatie is de aorta, grote lichaamsslagader en alle bloed komt terug via de vena cava superior (bovenste lichaamshelft) en vena cava inferior (onderste deel van het lichaam). De kleine bloedsomloop vertrekt vanuit het rechterventrikel naar de longen om terug te keren in het linker atrium. Hier zijn het de longslagaders welke vertrekken vanuit het hart en het zijn de longaders welke het bloed terugbrengen. De grote arteriën a. aorta ascendens (stijgend gedeelte aorta) b. arcus aortae (aortaboog) c. a. brachiocephalica (splitst in d. en e.) d. a. carotis communis sinistra e. a. subclavia sinistra f. aa. bronchiales

16 g. aorta descendens (dalend gedeelte aorta) h. a. celiaca (buikgedeelte) k. a. mesenterica (pancreas en dunne darm) l. a. renalis (naar de nieren) m. a. testicularis (naar de testikels) n. a. mesenterica inferior o. a. iliaca communis p. a. iliaca interior q. a. iliaca exterior gaat over in a.femoralis De grote venen a. v. iliaca communis ( vanuit v.femoralis thv lies) b. v. cava inferior c. v. testicularis d. v. renalis e. vv. hepaticae (vanuit de lever)

17 f. v. hemiazygos g. v. azygos h. v. subclavia sinistra k. v. jugularis exterior sinistra l. v. jugularis interior sinistra m. v. brachiocephalica sinistra n. v. cava superior o. systeem van de v. portae (3 venen), deze gaan eerst door de lever en dan naar v. cava inferior 1.4 Het lymfestelsel Strikt genomen kunnen we het lymfestelsel niet rekenen tot het bloedvatsysteem. Er zijn opmerkelijke verschillen tussen beide, maar toch ook een reeks van overeenkomsten. De lymfebanen lopen in grote lijnen wel parallel aan de bloedvaten en hebben in hun opbouw veel overeenkomsten, maar het grote verschil ligt in de functie ervan. Het lymfestelsel vervoert lymfe als vloeistof en speelt een grote rol in het immuniteitssysteem ofwel afweersysteem van het lichaam. Verschillen met het bloedvatsysteem: Het is een open systeem. Het begint blind in de periferie. Heeft geen centrale pomp zoals het hart Hebben op verscheidene plaatsen lymfeknopen soms in grotere concentraties De lymfe kan soms blijven stilstaan bloed blijft voortdurend stromen Gelijkenissen met het bloedvatsysteem De capillairen verzamelen de lymfe thv de bloedcapillairen De aanwezigheid van kleppen in de grotere lymfevaten Aanvoer van voedingsstoffen en afvoer van afvalstoffen

18 Tijdens de overgang van arterieel bloed naar veneus bloed in de capillairen gaat er door de hogere bloeddruk aan arteriële zijde een deel vloeistof uit de haarvaten verloren in de omliggende ruimte. De lymfecapillairen vangen dit vocht op en brengen het als lymfevloeistof in de precollectoren. Van daaruit gaat het via steeds grotere collectoren naar drie grote verzamelbuizen welke uiteindelijk uitmonden in het veneuze systeem thv beide sleutelbeenderen. De lymfeknopen welke op regelmatige afstanden liggen op de collectoren hebben als functie de zuivering van deze lymfe. Ook deze werking zal verderop in de fysiologie besproken worden. Op de volgende bladzijde schetsen we het verloop van de lymfevaten vanuit de periferie naar de grootste verzamelcollectoren.

19 Lymfevaten Schematische weergave lymfeknopen De dikkere lijnen duiden op de verzameling van lymfeknopen in groepen. Voornaamste hiervan zijn de liesknopen, de okselknopen en de lymfeknopen in hals en hoofd. De dunnere pijlen geven de richting aan waarin de lymfe stroomt. Omdat de lymfe geen doorlopend stroomsysteem is, maar begint tussen de bloedcapillairen in, is deze richting verschillend per lichaamsstreek.

20 Hiernaast nog een tekening van de lymfeknopen in het hoofd. De drie grootste lymfevaten zijn: Ductus thoracicus o Begint in de cysterna chyli thv het diafragma De cysterna chyli is een blaasvormige verdikking o Verzamelt de lymfe van de onderste ledematen en buikstreek o Loopt naast de wervelkolom omhoog o Mondt uit in de v. subclavia sinistra

21 Ductus lymfaticus sinistra o Verzamelt de lymfe uit de linkerarm en linkerdeel v/h hoofd o Mondt uit in de ductus thoracicus Ductus lymfaticus dextra o Verzamelt de lymfe uit de rechterarm en rechterdeel v/h hoofd o Mondt uit in de v. subclavia dextra Lymfeknopen Meestal worden ze klieren genoemd, maar deze term is niet correct. Klieren hebben de eigenschap hun product in de bloedbaan te brengen. Dat is bij de lymfeknopen zeker niet het geval. Zij verzamelen de lymfe via aanvoerende vaten, zuiveren deze van schadelijke stoffen en vervoeren de lymfe dan verder via de afvoerende vaten. Daarom houden we liever de term lymfeknopen aan. Schematische weergave van een lymfeknoop met de belangrijkste onderdelen. Uit: Atlas d Anatomie, Tandem Verlag 2009

22 De milt (lién of splen) Een speciaal orgaan in ons lichaam is wel de milt. Enerzijds is het een groot uitgevallen lymfeknoop en heeft dus een functie in het afweersysteem, anderzijds is het ook een kerkhof voor afgestorven rode bloedcellen. Het grote verschil met de gewone lymfeknopen is wel dat de milt deel uitmaakt van de bloedsomloop. Al het bloed dat het lichaam bevat, gaat ongeveer 500 maal per dag doorheen de milt om gezuiverd te worden. Nochtans is het geen levensnoodzakelijk orgaan. In geval van verwonding kan de milt verwijderd worden zonder nadelige gevolgen. Andere organen nemen dan de functie ervan over. Bij de mens bevindt de milt zich in de linker bovenhelft van de buikholte, onder het diafragma en achter de maag. Ze is ongeveer mm groot en heeft een gewicht van 150 à 250 gram. Witte pulp en rode pulp zijn de weefsels waaruit de milt bestaat. In de witte pulp worden lymfocyten aangemaakt. In de rode pulp worden de rode bloedcellen opgevangen om de ijzermoleculen te recupereren via een netwerk van trabeculaire vaten.

23 1.5 Oefeningen bij het cardiovasculair stelsel 1. Met welke stelling ben je het eens? 1. De eigen bloedvaten van het hart heten aorta en vena cava 2. De vena pulmonalis mondt uit in het rechter atrium 3. Het septum scheidt het hart in links en rechts a zijn waar, 3 niet b. 2 is waar, niet c. Alleen 3 is waar 2. Het epicardium of hartzakje betekenen hetzelfde. Goed Fout 3. Bloedvaten welke naar het hart toe lopen zijn: Bloedvaten welke van het hart weg lopen zijn: 4. Met welke stelling ben je het eens? 1. De mitralisklep ligt links aan de ingang van de aorta 2. De tricuspidalisklep ligt rechts tussen atrium en ventrikel 3. De pulmonalisklep sluit de a.pulmonalis af a zijn waar, 3 niet b zijn waar, 1 niet c zijn waar, 2 niet

24 5. Het eigen nodaal systeem a. Verzorgt de bloedvaten van het hart b. Zorgt voor prikkelgeleiding in het hart c. Komt alleen in werking tijdens coma 6. Met welke stelling ben je het eens? 1. Een arterie is sterker dan een vene door zijn spierlaag 2. Dankzij kleppen kunnen arteriën bloed van het hart weg krijgen 3. Het lumen van een vene is groter dan dat van een arterie a zijn waar, 3 niet b zijn waar, 1 niet c zijn waar, 2 niet 7. Lymfevaten volgen dezelfde weg als bloedvaten Goed Fout 8. Vanuit de linkerhand loopt de lymfe naar..en dan naar.. om te eindigen in.. Vanuit de rechtervoet loopt de lymfe van.. naar..

25 9. Met welke stelling ben je het eens? 1. Lymfecapillairen en bloedcapillairen hebben dezelfde bouw 2. Lymfe blijft soms stilstaan, bloed niet 3. In de grotere lymfevaten zitten kleppen, net zoals in de arteriën a. 1 is waar, niet b. Alleen 2 is waar c zijn waar, 1 niet d. Geen van alle zijn waar

26 Afstandsonderwijs = studeren op je eigen tempo Een thuisstudie volgen aan het Centrum Voor Afstandsonderwijs is de meest flexibele manier om je erkend diploma te behalen. Met een thuiscursus start je namelijk wanneer het jou het beste uitkomt. Je studeert waar en wanneer je wil, en legt examen af wanneer jij er klaar voor bent. Erg handig als jouw leven meer is dan studeren alleen! Tijdens je studie kan je rekenen op de professionele begeleiding van een persoonlijke docent. Met de taken die je docent aan elk hoofdstuk heeft toegevoegd, oefen je jezelf in de praktijk, en bereid je je optimaal op het examen voor. Heb je vragen, of wil je je gemaakte oefeningen uit de cursus laten verbeteren? Dan stuur je je docent een mailtje via het online leerplatform (je krijgt een toegangscode bij inschrijving). In het inschrijvingsgeld is twaalf maanden begeleiding van je docent inbegrepen. Klaar met studeren? Dan leg je examen af op één van onze examenlocaties in Antwerpen, Gent of Hasselt. Je hebt vijf jaar de tijd om je examen af te leggen en je beslist zelf wanneer je dit wil doen. Dit kan bijvoorbeeld al na drie maanden, maar ook na een jaar; de keuze is aan jou! Geslaagd? Dan krijg je je diploma binnen de 14 dagen. Je kan hiermee meteen als zelfstandige starten (mits je ook een attest bedrijfsbeheer hebt), of solliciteren als werknemer. Al onze diploma s zijn erkend en zijn een fikse meerwaarde op de arbeidsmarkt. Niet van de eerste keer geslaagd? Geen nood. Je kijkt je examen in, en leert van je fouten. Vervolgens mag je gratis herexamen afleggen. Examen afleggen is trouwens nooit verplicht.

27 Zes ijzersterke redenen om te studeren aan het CVA 1. Je behaalt een erkend diploma Het Centrum Voor Afstandsonderwijs bezit het ISO certificaat. Dit is een onafhankelijk kwaliteitslabel dat elk jaar opnieuw, na een grondige audit, moet worden toegekend. Zowel ons cursusmateriaal als de docenten en de secretariaatswerking kregen en krijgen een positieve beoordeling. Dit is jouw beste garantie voor een kwaliteitsvolle en degelijke opleiding. Het Centrum Voor Afstandsonderwijs is door een groot aantal beroepsfederaties erkend. Je kan je met je diploma bij deze federaties aansluiten en genieten van allerlei voordelen. Bij werkgevers in verschillende sectoren heeft het diploma een grote troef bij je sollicitatie en biedt het je vaak werkzekerheid. 2. Je kiest voor een praktijk- en jobgerichte opleiding Al onze opleidingen en cursussen worden ontwikkeld en geschreven door zelfstandige specialisten met jarenlange beroepservaring. Je gaat er meteen mee aan de slag. Dankzij onze jarenlange ervaring weten we precies welke onderwerpen, extra uitleg of praktijkvoorbeelden het verschil maken. Hierdoor bereik je snel je doel: je carrière een boost geven of een nieuwe job vinden. Het contact tussen jou en je docent is maximaal door gebruik van ons online studentenplatform. Al je vragen zullen binnen de 48 uren worden beantwoord. Veel afgestudeerde studenten startten reeds hun eigen succesvolle zaak na het volgen van een opleiding bij het CVA. Wij zijn dan ook een echte ondernemersschool die startende ondernemers met veel plezier begeleidt in hun eerste stappen naar een carrière als zelfstandig ondernemer.

28 3. Je kiest voor maximale flexibiliteit Thuisstudie is uiterst flexibel. Jij bepaalt zelf wanneer je studeert, hoe lang, en wanneer je examen aflegt. Je hebt je toekomst dus zélf in de hand! Ideaal als je je studie wil combineren met een job, kinderen of andere activiteiten. 4. Je weet zeker dat je de opleiding kiest die bij je past Nog vragen? Extra informatie nodig? Kom dan gewoon langs op één van onze inkijklocaties (Antwerpen, Brussel, Gent, Hasselt) voor een adviserend gesprek met één van onze professionele opleidingsconsulenten. Zij helpen jou met veel plezier bij het ontwikkelen van een studietraject dat volledig aan jouw eisen en wensen voldoet. Je kan er ook je volledige cursus inkijken! 5. Je kan boeiende stages lopen Het CVA helpt je carrière op weg! Heel wat studenten kiezen ervoor om tijdens hun opleiding stage te lopen, ook al is dat in de meeste gevallen geen verplichting. Je docent begeleidt je in jouw keuze van een stageplaats en jouw opleidingsconsulenten brengen de nodige papieren in orde. Een handige manier om praktijkervaring op te doen, waardevolle referenties te krijgen en connecties te leggen! 6. Dit aan een uiterst scherpe prijs! Wist je dat het CVA elk jaar meer dan studenten telt? Door die schaalgrootte kunnen we jouw cursus tegen een bijzonder scherpe prijs laten drukken en verzenden. Zonder in te boeten op de kwaliteit van het lesmateriaal. Het examen dat je aflegt op onze school is in je inschrijvingsgeld inbegrepen (inclusief herkansingen!). Geen verborgen kosten bij het CVA! Je kan mogelijk genieten van extra financiële voordelen bij je inschrijving, zoals de Ondernemerskorting voor startende ondernemers, het Gezinsstuderen, korting bij het volgen van een studietraject dat bestaat uit meerdere cursussen enz. Bel onze opleidingsconsulenten ( ) tijdens je inschrijving om te weten voor welke korting jij in aanmerking komt.

29 Overtuigd? Start vandaag nog! Schrijf je snel en eenvoudig in: Wie studeert aan het Centrum Voor Afstandsonderwijs heeft een streepje voor. Moderne werkgevers hechten veel belang aan permanente bijscholing en een praktijkgerichte kennis. Onze school bouwde in de loop der jaren op dit vlak een ijzersterke reputatie op. Alle diploma s die je behaalt via het Centrum Voor Afstandsonderwijs zijn erkend, en verhogen je kansen op de arbeidsmarkt. Jouw keuze gemaakt? Dan hoef je je alleen nog in te schrijven. Je hebt hiervoor 3 opties: 1. Je vult het inschrijvingsformulier in op 2. OF je mailt naar 3. OF je maakt gebruik van het inschrijvingsformulier op de volgende pagina (als je je rechtstreeks op één van onze campussen komt inschrijven). Je inschrijving is pas definitief nadat we ook je cursusgeld ontvangen. Het inschrijvingsgeld voor de cursus Basis Anatomie en Fysiologie bedraagt 199 en bevat de kostprijs van het cursusboek, de begeleiding van jouw docent en het (her)examen bij ons op school. Stort dit bedrag op het rekeningnummer IBAN BE BIC GEBABEBB, met als mededeling je naam + verzendadres + thuisstudie Basis Anatomie en Fysiologie. Na ontvangst van je inschrijvingsgeld krijg je van ons een bevestigingsmail. Je krijgt je cursus dan binnen de week toegestuurd, zodat je meteen aan de slag kan! Veel succes!

30 INSCHRIJVINGSFORMULIER THUISSTUDIE BASIS ANATOMIE EN FYSIOLOGIE Naam: Voornaam: Straat + Huisnummer: Postcode + Gemeente: Telefoon: GSM: adres: Geboortedatum: Heb je bij ons al een cursus gevolgd? Wens je een factuur na je betaling? JA - NEE JA - NEE Bij ja, vul hier je bedrijfsnaam en BTW-nummer in: O Ik ga akkoord met de algemene voorwaarden zoals ze vermeld staan op onze website. (handtekening) Je inschrijving is pas definitief nadat we ook je inschrijfgeld ontvangen. Het inschrijvingsgeld voor de cursus Basis Anatomie en Fysiologie bedraagt 199 en bevat de kostprijs van de cursus, de begeleiding van je docent en je examen bij ons op school (en eventuele herexamens). Stort dit bedrag op het rekeningnummer BE en BIC GEBABEBB, met als mededeling je naam + verzendadres + thuisstudie Basis Anatomie en Fysiologie. Veel succes met je opleiding en je verdere carrière!