pedago Inhoudstafel flevering 27 maart 2009 nieuwsbrief van de pedagogische begeleidingsdienst Nieuws van het pedagogisch front Voor u gesprokkeld

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "pedago Inhoudstafel flevering 27 maart 2009 nieuwsbrief van de pedagogische begeleidingsdienst Nieuws van het pedagogisch front Voor u gesprokkeld"

Transcriptie

1 nieuwsbrief van de gische begeleidingsdienst flevering a maart 2009 Inhoudstafel Nieuwe leerplannen in het basisonderwijs en het secundair onderwijs op 1 september 2010: de begeleidingsdienst informeert over wat op stapel staat Studiedag: Verkiezingen en democratie Studiedag: Begeleiding prille klaspraktijk (Frans) Studiedag: Tax-on-web, My Minfin en de e-id Voor u gesprokkeld Ondersteuning en promotie van logistiek in het secundair onderwijs Studiedag: Professionele samenwerking in een beleid rond onderwijsloopbaanbegeleiding Herinnering PedaGO 244 De PBD stelt zijn nieuwe extra begeleidster methodeonderwijs voor het basisonderwijs voor Studiedag: De component Recht binnen het vak cultuurwetenschappen Studiedag: Humane wetenschappen: leuk en leerrijk werken met beeldverhalen Studiedag: Trends i.v.m. receptief en uitgaand toerisme Het laatste blad van deze aflevering bevat de inhoudstafel van de aflevering. U kunt het gebruiken voor uw prikbord in de lerarenkamer of u stopt het in de map met dienstmededelingen. Verantwoordelijke uitgever: Lut Stroobants adviseur-coördinator redactiesecretariaat: josette.loones@g-o.be Gelieve alle personeelsleden te informeren. De tekst van kunt u lezen op onze website: Hier kunt u ook terecht om in te schrijven.

2 gische begeleidingsdienst Nieuwe leerplannen in het basisonderwijs en het secundair onderwijs op 1 september 2010: de begeleidingsdienst informeert over wat op stapel staat 1 Vooraf U heeft het wellicht al vernomen: op 1 september 2010 worden voor een aantal leergebieden/domeinen in het basisonderwijs en vakken in het secundair onderwijs bijgestuurde eindtermen ingevoerd, met name voor natuur, voor techniek, voor Nederlands en voor moderne vreemde talen (Frans en Engels). Dat dit zowel voor het basisonderwijs als voor het secundair onderwijs gelijktijdig gebeurt, is een belangrijk gegeven. De overheid heeft namelijk via de bijsturing van deze eindtermen naast een aantal inhoudelijke vernieuwingen ook een aantal hiaten in de leerlijnen van kleuteronderwijs naar secundair onderwijs weggewerkt. Naar aanleiding van deze bijgestuurde eindtermen werken de leerplancommissies nu volop aan de actualisering van de eraan gekoppelde leerplannen. Graag vertellen we iets meer over de lopende werkzaamh²eden: over het waarom, het hoe, de planning zowel in het basisonderwijs als in het secundair onderwijs. 2 Nieuwe leerplannen in het basisonderwijs 2.1 Leerplannen basisonderwijs aan herziening toe De huidige leerplannen basisonderwijs dateren van 1998, het jaar waarin de ontwikkelingsdoelen en eindtermen in het basisonderwijs van kracht werden. Vanuit de pedagogische begeleidingsdienst hebben we de scholen de voorbije jaren ondersteund bij de implementatie van deze leerplannen en hebben we ook de weg voorbereid naar nieuwe leerplannen. De ontwikkelde leerlijnen voor de domeinen natuur en tijd van het leergebied wereldoriëntatie en het Pedagogisch Cahier Zicht op tijd. Praktijkgids voor de historische vormgeving op de basisschool (oktober 2007) beschouwen we immers als opstap naar de nieuwe leerplanconcepten. Een gelijkaardig Pedagogisch Cahier i.v.m. het domein natuur valt trouwens eerstdaags in uw bus. Nieuwe leerplannen voor het basisonderwijs zijn in ontwikkeling en worden ingevoerd vanaf Niet alle leerplannen zullen echter op hetzelfde moment worden gewijzigd. De herziening van de leerplannen is een geleidelijk proces waardoor scholen ook de tijd en ruimte krijgen om zich de nieuwe leerplannen eigen te maken. We zoomen even in op de leerplannen die in ontwikkeling zijn. 2.2 Nieuw leerplan voor wereldoriëntatie De peilingen i.v.m. het domein natuur van het leergebied wereldoriëntatie in het basisonderwijs (mei 2005) en van het vak biologie in de eerste graad van het secundair onderwijs (juni 2006) gaven aanleiding tot bijsturing van de ontwikkelingsdoelen en eindtermen voor natuur en natuurwetenschappen. De visie die werd ontwikkeld in het TOS21-project gaf aanleiding tot bijsturing van de ontwikkelingsdoelen en eindtermen voor techniek (domein technologie wordt domein techniek). Naar aanleiding van de gewijzigde ontwikkelingsdoelen en eindtermen voor natuur en techniek dient het leerplan voor wereldoriëntatie te worden bijgestuurd. Omdat we het globale concept van wereldoriëntatie, m.n. de geïntegreerde aanpak, een essentieel gegeven vinden, opteren we ervoor om alle domeinen binnen wereldoriëntatie te actualiseren. Er speelt ook een pragmatische overweging: we willen vermijden dat leraren met te veel afzonderlijke documenten zouden moeten werken. Daarnaast willen we ook echt werk te maken van een doorgaande lijn van het kleuteronderwijs tot het zesde leerjaar en opteren we voor één leerplan wereldoriëntatie voor het basisonderwijs. Tenslotte waken we erover dat een goede aansluiting met het secundair onderwijs wordt gewaarborgd. Pedagogische begeleidingsdienst 1 van 9

3 gische begeleidingsdienst 2.3 Nieuw leerplan voor Nederlands De talennota van minister Vandenbroucke ( De lat hoog voor talen in iedere school ) gaf aanleiding tot een bijsturing van de ontwikkelingsdoelen en eindtermen voor het leergebied Nederlands in het basisonderwijs en het vak Nederlands in het secundair onderwijs. Voor het basisonderwijs werd specifiek het luik taalbeschouwing aangepakt. Daarnaast beschikken we ook over de conclusies verkregen via de peiling van de domeinen lezen en luisteren van het leergebied Nederlands in het basisonderwijs (juni 2007). Voor het leergebied Nederlands opteren we er eveneens voor om het volledige leerplan te actualiseren. We maken opnieuw werk van een doorgaande lijn van kleuteronderwijs tot het zesde leerjaar en kiezen voor één leerplan Nederlands voor het basisonderwijs. Aansluiting met het secundair onderwijs is ook hier een belangrijk aandachtspunt. 2.4 Nieuw leerplan voor Frans De talennota gaf ook aanleiding tot een bijsturing van de eindtermen voor moderne vreemde talen, samen met het onderzoek van de onderwijsinspectie Het onderwijs van het Frans in het basisonderwijs en de aansluiting op de eerste graad van het secundair onderwijs (Onderwijsspiegel ). Daarnaast beschikken we over de conclusies verkregen via de peiling van de domeinen lezen, luisteren, schrijven en spreken van het leergebied Frans (mei 2008). Frans tenslotte is het derde nieuwe leerplan dat in ontwikkeling is. 3 Nieuwe leerplannen in het secundair onderwijs 3.1 Leerplannen SO aan herziening toe Een groot aantal leerplannen van de eerste graad secundair onderwijs werd de laatste jaren geactualiseerd. Maar ook in de eerste graad dateert nog een aantal leerplannen van 1997, vooral in de B-stroom dan, het jaar waarin de ontwikkelingsdoelen en eindtermen in de eerste graad van het secundair onderwijs van kracht werden. Deze leerplannen zijn aan herziening toe. Daarnaast dient, net zoals in het basisonderwijs, een aantal leerplannen te worden bijgestuurd tegen 2010 naar aanleiding van gewijzigde eindtermen (zowel in de eerste als in de tweede en de derde graad). Ook wordt een aantal leerplannen bijgestuurd met het oog op een nauwe aansluiting met het nieuwe leerplan wereldoriëntatie dat voor het basisonderwijs wordt ontwikkeld. Tenslotte willen we ook uw aandacht vestigen op de actualisering van de leerplannen voor Grieks, voor de pool sportwetenschappen (ASO) en voor de studierichting Topsport-sportinitiatie (BSO). We zoomen even in op de leerplannen die in ontwikkeling zijn. 3.2 Nieuwe leerplannen voor natuurwetenschappen in de eerste graad SO De peilingen i.v.m. het domein natuur van het leergebied wereldoriëntatie in het basisonderwijs (mei 2005) en van het vak biologie in de eerste graad van het secundair onderwijs (juni 2006) gaven aanleiding tot bijsturing van de ontwikkelingsdoelen en eindtermen voor natuur en natuurwetenschappen. Naar aanleiding van deze gewijzigde ontwikkelingsdoelen en eindtermen dienen de leerplannen voor natuurwetenschappen A- en B-stroom te worden bijgestuurd. U leest het goed: in de A-stroom worden de afzonderlijke vakken biologie en fysica verlaten en wordt resoluut voor het vak natuurwetenschappen geopteerd. De leerplancommissie maakt werk van een goede aansluiting met het leerplan voor het basisonderwijs. 3.3 Nieuwe leerplannen voor techniek in de eerste graad SO De visie die werd ontwikkeld in het TOS21-project gaf aanleiding tot bijsturing van de ontwikkelingsdoelen en eindtermen voor techniek (het vak technologische opvoeding wordt het vak techniek). Naar aanleiding van deze gewijzigde ontwikkelingsdoelen en eindtermen dienen de leerplannen voor techniek A- en B-stroom te worden bijgestuurd. Ook nu is een goede aansluiting met het leerplan voor het basisonderwijs een uitdaging voor de leerplancommissie. Pedagogische begeleidingsdienst 2 van 9

4 gische begeleidingsdienst 3.4 Nieuwe leerplannen voor Nederlands in de eerste graad SO De talennota van minister Vandenbroucke ( De lat hoog voor talen in iedere school ) gaf aanleiding tot een bijsturing van de ontwikkelingsdoelen en eindtermen voor het leergebied Nederlands in het basisonderwijs en het vak Nederlands in het secundair onderwijs. Voor het secundair onderwijs werden vooral terminologie en taalstructuren bijgestuurd. Naar aanleiding van deze gewijzigde ontwikkelingsdoelen en eindtermen dienen de leerplannen voor Nederlands A- en B-stroom te worden bijgestuurd. Aansluiting met het leerplan voor het basisonderwijs is ook hier essentieel. 3.5 Ontwikkelingsdoelen voor OKAN Per 1 september 2010 worden voor OKAN ontwikkelingsdoelen van kracht. Omwille van de specifieke problematiek wordt hier niet voor een leerplan geopteerd, maar kunnen scholen individuele leertrajecten uittekenen op basis van de ontwikkelingsdoelen. 3.6 Nieuwe leerplannen voor moderne vreemde talen in de eerste graad SO, in de tweede en derde graad ASO/TSO/KSO en in de tweede en derde graad BSO De talennota gaf ook aanleiding tot een bijsturing van de eindtermen voor moderne vreemde talen, maar ook tot nieuwe eindtermen voor moderne vreemde talen in BSO. Daarnaast beschikken we ook over de conclusies verkregen via de peiling van de domeinen lezen, luisteren en schrijven van het leergebied Frans in de A-stroom (juni 2007). Voor moderne vreemde talen zijn verschillende (nieuwe) leerplannen in ontwikkeling tegen We sommen ze even op: eerste graad: leerplannen Frans (A- en B-stroom) en Engels (A-stroom) tweede graad: leerplannen Frans en Engels voor ASO leerplannen Frans en Engels voor TSO/KSO (nieuw: 2 moderne vreemde talen worden verplicht in TSO/KSO) leerplan Frans/Engels voor BSO (nieuw: 1 moderne vreemde taal wordt verplicht in BSO) derde graad: leerplannen Frans en Engels (ASO) Tegen 2012 worden voor moderne vreemde talen ook (nieuwe) leerplannen ingevoerd voor: derde graad: leerplannen Frans en Engels voor TSO/KSO (nieuw: 2 moderne vreemde talen worden verplicht in TSO/KSO) leerplan Frans/Engels voor BSO (nieuw: 1 moderne vreemde taal wordt verplicht in BSO) In het derde leerjaar van de derde graad BSO gaan de eindtermen en het leerplan voor Frans/Engels van kracht per 1 september Het aanbieden van een moderne vreemde taal in de basisvorming is nieuw voor het BSO. Ook het verplicht aanbieden van 2 moderne vreemde talen in TSO/KSO is een nieuw gegeven. Dit betekent dat er binnen de huidige lessentabellen ruimte zal moeten worden gemaakt voor deze vakken. De consequenties voor de lessentabellen worden momenteel onder de loep genomen. De scholen zullen hierover in de loop van dit jaar worden geconsulteerd. 3.7 Actualisering van leerplannen omwille van betere aansluiting met het basisonderwijs In de A- en de B-stroom worden de leerplannen voor volgende vakken geactualiseerd omwille van een goede aansluiting met het nieuwe leerplan voor wereldoriëntatie: aardrijkskunde geschiedenis In de B-stroom wordt bijkomend een nieuw leerplan voor project algemene vakken ontwikkeld en wordt het leerplan voor wiskunde geactualiseerd. 3.8 Actualisering leerplannen Grieks Alle leerplannen voor Grieks (m.a.w. alle graden) worden geactualiseerd tegen 1 september Pedagogische begeleidingsdienst 3 van 9

5 gische begeleidingsdienst 3.9 Bijsturing leerplannen voor de pool sportwetenschappen (ASO) en voor de studierichting Topsport-sportinitiatie (BSO) De studierichtingen Sport ASO en Wetenschappen-sport ASO werden omgezet naar Sportwetenschappen ASO per 1 september In de tweede en de derde graad ASO komt er met andere woorden een éénpolige studierichting Sportwetenschappen (naar analogie met Humane wetenschappen). Op korte termijn wijzigt er niets aan de leerplannen. Eerstdaags zal de overheid echter een initiatief nemen om de ontwikkeling van specifieke eindtermen voor de studierichting Sportwetenschappen op te starten. De planning voorziet dat die eindtermen en de bijgestuurde leerplannen op basis van deze eindtermen op 1 september 2011 van kracht zouden worden. Ook voor de studierichting Topsport-sportinitiatie (BSO) wordt een gelijkaardig initiatief genomen. Voor deze studierichting wordt de invoering van de specifieke eindtermen en van de bijgestuurde leerplannen eveneens tegen 1 september 2011 gepland. 4 Leerplanimplementatie De nieuwe leerplannen die op 1 september 2010 worden ingevoerd, zullen half februari 2010 in ontwerpversie beschikbaar zijn op de website van het GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap. In de periode februari-juni 2010 wordt de implementatie van deze leerplannen opgestart. 5 Herziening vakoverschrijdende eindtermen en ontwikkelingsdoelen (SO) In 1997, in 2002 en 2004 werden in het secundair onderwijs ook vakoverschrijdende eindtermen ingevoerd, respectievelijk in de eerste, de tweede en de derde graad. Het initiatief om vakoverschrijdende eindtermen in te voeren had onder meer te maken met een accentverschuiving van een vakgerichte ordening naar meer totaliteitsonderwijs. Daarnaast was er de vaststelling dat niet alle inhouden en vormingscomponenten die belangrijk zijn voor een voldoende brede basisvorming, voldoende in de vakken terug te vinden waren. De vakoverschrijdende eindtermen creëerden daarom een soort vangnet waarin waardevolle en maatschappelijk relevante inhouden op een gestructureerde wijze konden worden behandeld. Met de jaren is de diversiteit van de vakoverschrijdende eindtermen toegenomen. Dit wijst erop dat er vanuit de maatschappij steeds meer een beroep gedaan wordt op het onderwijs om jongeren competenties in zeer uiteenlopende domeinen bij te brengen. Toch kan het onderwijs niet op alle maatschappelijke en educatieve vragen ingaan. De vakoverschrijdende eindtermen werden onlangs geëvalueerd. De kritiek op de huidige vakoverschijdende eindtermen gaat voornamelijk over het grote aantal eindtermen en over de onduidelijkheid en/of moeilijke haalbaarheid van sommige eindtermen. De vakoverschrijdende eindtermen werden daarom bijgestuurd en de bijgestuurde vakoverschrijdende eindtermen gaan eveneens in op 1 september Behalve de eindtermen voor leren leren worden de vernieuwde vakoverschrijdende eindtermen geformuleerd als een totaalpakket voor de zes jaren van het secundair onderwijs. Deze niet-graadgebonden aanbieding betekent een uitdaging en een stimulans voor het beleidsvoerend vermogen van de school. De recent ingevoerde eindtermen ICT voor de eerste graad secundair onderwijs, evenals de eindtermen technisch-technologische vorming voor de tweede en derde graad ASO blijven ongewijzigd. Deze laatste dienen in de toekomst voort te bouwen op de geactualiseerde eindtermen techniek voor de eerste graad. Pedagogische begeleidingsdienst 4 van 9

6 gische begeleidingsdienst Studiedag: 'Verkiezingen en democratie' Thema toelichting Op 7 juni trekken we naar de stembus voor Vlaamse en Europese verkiezingen. Voor heel wat leerkrachten is dit het uitgelezen moment om met hun leerlingen aandacht te besteden aan de werking van de democratie in het algemeen en verkiezingen in het bijzonder. In samenwerking met het Knooppunt Democratie (Koning Boudewijnstichting) en De Kracht van je Stem (Vlaams parlement) wordt op deze studiedag concreet lesmateriaal voorgesteld waarmee men met de leerlingen aan de slag kan rond verkiezingen en democratie. Tevens worden ideeën aangereikt voor een bezoek met leerlingen aan het BELvue, waar zij (ook buiten de verkiezingsperiode) op actieve wijze aan het werk gaan rond democratie en burgerschap. Op het einde van de dag krijgt u tenslotte heel wat materiaal mee, waarmee u in uw klas zelf aan de slag kunt. Programma uur: Onthaal en koffie uur: Verwelkoming - Guido Knops (Koning Boudewijn stichting) Toelichting programma van de dag - Luc Vernaillen uur: Voorstelling van BELvue: permanente en tijdelijke tentoonstelling; daganimaties geschiedenis en democratie - Evelyne Schoeters en Patrick Pockelé Voorstelling Verkiezingsmap van De kracht van je stem : filosofie en accenten - Kris Van den Bremt uur: Workshop Bouwwerf democratie : Men stelt zijn eigen model voor van de waarden en instellingen die aan de grondslag liggen van een democratie. Elk model wordt besproken. De leerlingen gaan dan aan de slag met interactieve en creatieve opdrachten om het model bij te schaven, muren recht te trekken of het grondplan bij te tekenen uur: Lunch in BELvue Over de middag is er een mini-beurs waar nog meer materiaal rond het thema van de studiedag te bekijken is (van o.a. Toemeka en Kleur Bekennen ) uur: Workshop Democracity : Na een willekeurige verdeling van de groep ontstaan er in dit educatieve spel politieke partijen. Op basis van hun programma bouwen de leerlingen samen een stad. Via dit inlevingsmodel werken zij enthousiast samen aan een politiek project. Zij zullen ervaren dat overleg, argumentatie en consensus nodig zijn in een democratische samenleving en dat ieders stem telt. Tegelijk wordt de interesse gewekt voor de democratische besluitvorming uur: Mogelijkheid tot vrij bezoek aan BELvue- permanente tentoonstelling Tijdelijke tentoonstelling Jongens en meisjes bestemming bekend? (loopt tot 31 mei 2009) Archeologische site van Coudenberg Doelgroep Leerkrachten geschiedenis en cultuurwetenschappen tweede en derde graad. Leraren van andere vakken die rond democratie en verkiezingen willen werken zijn uiteraard ook van harte welkom. Pedagogische begeleidingsdienst 5 van 9

7 gische begeleidingsdienst Datum en locatie Maandag 27 april 2009 van 9 uur tot 15 uur (of 17 uur indien u ook het museum bezoekt). BELvue museum Paleizenplein 7 te 1000 Brussel (naast het Koninklijk Paleis, op wandelafstand van het Centraal Station) Organisatie Luc Vernaillen, pedagogisch adviseur Inschrijving Dit kan tot donderdag 23 april en dit via de website van de Pedagogische begeleidingsdienst ( Merk op dat dit de enige juiste manier is om u in te schrijven. Het aantal inschrijvingen is beperkt tot 50. Kostprijs voor deelname bedraagt 50 euro. Uw school ontvangt hiervoor een factuur. Gelieve pas te betalen na ontvangst van deze factuur. U kunt de nascholing betalen met opleidingscheques voor werknemers (na ontvangst van de factuur). Opleidingscheques kunnen besteld worden: online: telefonisch: (elke werkdag van 8 tot 20 uur); of in uw lokale werkwinkel. In de prijs is inbegrepen: verkiezingsmap van De kracht van je stem (zowel exemplaar leraar als exemplaar leerling), koker met 5 affiches rond de verkiezingen, het educatieve spel Democracity, materiaal voor bouwwerf democratie, lunch en koffie. Info Verdere informatie is te verkrijgen bij Luc Vernaillen gsm: luc.vernaillen@g-o.be Pedagogische begeleidingsdienst 6 van 9

8 gische begeleidingsdienst Studiedag: Begeleiding prille klaspraktijk Doelgroep Jonge en beginnende leerkrachten Frans met maximaal 3 jaar onderwijservaring in de doeltaal Datum Plaats Donderdag 30 april 2009 van 10 tot 16 uur De Pedagogische begeleidingsdienst GO! Alhambragebouw E. Jacqmainlaan 20 te 1000 Brussel Organisatie Tine Florival, pedagogisch begeleider Frans-Spaans Eddy Plancke, pedagogisch adviseur Frans-Italiaans Programma Deze sessie sluit aan bij de eerste studiedag die plaats vond op 20 oktober Volgende onderwerpen worden in deze sessie behandeld: leerplangericht werken, activerende werkvormen, goede vraagstelling, klasmanagement en vakafspraken. De leerkrachten worden verzocht een exemplaar van hun kerstexamen en vakafspraken mee te brengen. Leerkrachten die niet konden deelnemen aan de eerste studiedag zijn ook van harte welkom. Inschrijving Dit kan tot vrijdag 24 april 2009 en dit via de website van de Pedagogische begeleidingsdienst ( Merk op dat dit de enige juiste manier is om u in te schrijven. Pedagogische begeleidingsdienst 7 van 9

9 gische begeleidingsdienst Studiedag: Tax-on-web, My Minfin en de e-id Thema toelichting Tax-on-web biedt de mogelijkheid om de aangifte in de personenbelasting elektronisch in te dienen. Alhoewel dit programma tal van voordelen biedt, is het gebruik ervan nog beperkt. My Minfin biedt de mogelijkheid om op een eenvoudige en snelle manier een fiscaal dossier elektronisch te beheren. MyMinfin bevat een reeks persoonlijke fiscale documenten en e-services. De elektronische identiteitskaart speelt in beide toepassingen een belangrijke rol. De heer Jan Viaene, medewerker kabinet KMO, zal de werking van Tax-on-web, My Minfin en de rol van de e-id hierbij toelichten. Uiteraard is er aansluitend ruimte voor vraagstelling. De onderwerpen kaderen binnen de leerplannen Toegepaste economie 3e graad TSO en BSO. Doelgroep Alle leraren Toegepaste economie 3e graad TSO en BSO en alle andere leraren economie en handelsvakken die deze items behandelen via hun uitbreidingsdoelstellingen. Plaats en datum Donderdag 7 mei 2009, van uur tot 16 uur Lyceum Hasselt, Vrijwilligersplein 3, 3500 Hasselt Donderdag 14 mei 2009, van uur tot 16 uur Atheneum Herzele, Stationsstraat 8, 9550 Herzele Organisatie Peter Druyts, pedagogisch begeleider economie André Lavric, pedagogisch adviseur economie Programma Toelichting en gebruik Tax-on-web Toelichting en gebruik Myminfin Toelichting en gebruiksmogelijkheden van de e-id Vraagstelling Inschrijving Dit kan tot dinsdag 5 mei en dit via de website van de Pedagogische begeleidingsdienst ( Merk op dat dit de enige juiste manier is om u in te schrijven. Het aantal inschrijvingen per locatie is beperkt tot 30! Deelname is gratis. Info Peter Druyts, peter.druyts@g-o.be André Lavric, andre.lavric@g-o.be Pedagogische begeleidingsdienst 8 van 9

10 gische begeleidingsdienst Voor u gesprokkeld Ondersteuning en promotie van logistiek in het secundair onderwijs Sinds dit schooljaar zijn in de studierichtingen Handel en Kantoor aspecten van logistiek opgenomen met het oog op een betere aansluiting op de arbeidsmarkt. Hoewel logistiek dagelijks in de actualiteit staat, roept de inhoud van een logistiek beroep nog bij vele ouders en leerlingen vragen op. Om ouders en leerlingen beter te informeren over een carrière in de logistiek, kunnen scholen beroep doen op LOGOS, het vormingsfonds van het Paritair Comité nr. 226 voor de bedienden uit de internationale handel. LOGOS biedt onder meer de volgende ondersteuning aan: participeren aan de opendeurdag van de school om de carrièremogelijkheden in de logistieke sector toe te lichten en de link te leggen met specifieke opleidingen zoals 7 BSO Logistiek en 7 TSO Internationaal transport en goederenverzending; verschaffen van materiaal voor opendeurdagen of infosessies; infosessies aan leerlingen die een studiekeuze moeten maken. Indien de school van deze mogelijkheid gebruik wenst te maken, kan ze contact opnemen met Peter Druyts, peter.druyts@g-o.be, pedagogisch begeleider economie en handel; André Lavric, andre.lavric@g-o.be, pedagogisch adviseur economie en handel. Daarnaast kunnen leraren uit de studierichtingen Handel, Kantoor en de specialisatiejaren 7 BSO Logistiek en 7 TSO Internationaal transport en goederenverzending gratis deelnemen aan vormingen die georganiseerd worden door LOGOS (enkel sectortechnisch). Meer informatie hierover vindt men terug op Inschrijven gebeurt via een naar Sofie Corteel, sectorconsulente LOGOS, scorteel@logosinform.be Studiedag: Professionele samenwerking in een beleid rond onderwijsloopbaanbegeleiding Op vrijdag 15 mei 2009 organiseert het Project Schoolmanagement, i.s.m. het Centrum voor Onderwijsbeleid en -vernieuwing en het Vliebergh-Senciecentrum (KU Leuven) in Leuven een studiedag over professionele samenwerking in een beleid rond onderwijsloopbaanbegeleiding. Van onderwijsinstellingen wordt verwacht dat ze een (kwaliteitsvol) lokaal beleid voeren rond onderwijsloopbaanbegeleiding. Om een dergelijk beleid te realiseren is het belangrijk dat scholen goede samenwerkingsrelaties ontwikkelen met anderen (bijv. met centra voor leerlingenbegeleiding en pedagogische begeleidingsdiensten) of lessen trekken uit externe feedback (bijv. van de inspectie). Toch blijkt het in de praktijk niet altijd eenvoudig om samen met externe instanties op het lokale beleid een daadkrachtig beleid op te zetten en te blijven voeren dat gedragen wordt door de vele betrokken actoren, elk met deels verschillende perspectieven en doelen. Het ontwerpen, implementeren, borgen en indien nodig optimaliseren van een zodanig beleid is dan ook te beschouwen als een proces van onderwijsvernieuwing. Daarenboven veronderstelt het bij de verschillende betrokkenen een specifieke professionele houding en deskundigheid. Tijdens de studiedag wordt deze problematiek vanuit verschillende thematische invalshoeken geanalyseerd. De inhoud, het verloop van deze vernieuwing en de belangrijke determinanten van de resultaten ervan lopen als de rode draad door het programma. Deze studiedag richt zich tot directeurs en beleidsverantwoordelijken in scholen, hogescholen en universiteiten, en tot studietrajectbegeleiders uit alle onderwijsniveaus, medewerkers van CLB s, centrale beleidsmakers, pedagogische begeleiders Voor meer informatie over en inschrijving voor deze studiedag klik hier of surf naar Pedagogische begeleidingsdienst 9 van 9 Voor u gesprokkeld

11 aflevering maart 2009 Nieuws van ons pedagogisch front Nieuwe leerplannen in het basisonderwijs en het secundair onderwijs op 1 september 2010: de begeleidingsdienst informeert over wat op stapel staat Studiedag: Verkiezingen en democratie Studiedag: Begeleiding prille klaspraktijk (Frans) Studiedag: Tax-on-web, My Minfin en de e-id Voor u gesprokkeld Ondersteuning en promotie van logistiek in het secundair onderwijs Studiedag: Professionele samenwerking in een beleid rond onderwijsloopbaanbegeleiding Herinnering PedaGO 244 De PBD stelt zijn nieuwe extra begeleidster methodeonderwijs voor het basisonderwijs voor Studiedag: De component Recht binnen het vak cultuurwetenschappen Studiedag: Humane wetenschappen: leuk en leerrijk werken met beeldverhalen Studiedag: Trends i.v.m. receptief en uitgaand toerisme gische begeleidingsdienst Gelieve alle personeelsleden te informeren. De tekst van kunt u lezen op onze website: Hier kunt u ook terecht om in te schrijven.

pedago Inhoudstafel flevering 3 april 2009 nieuwsbrief van de pedagogische begeleidingsdienst Personeelsnieuws van de Pedagogische begeleidingsdienst

pedago Inhoudstafel flevering 3 april 2009 nieuwsbrief van de pedagogische begeleidingsdienst Personeelsnieuws van de Pedagogische begeleidingsdienst nieuwsbrief van de gische begeleidingsdienst flevering a 246 3 april 2009 Inhoudstafel Personeelsnieuws van de Pedagogische begeleidingsdienst De PBD stelt zijn nieuwe adviseur-coördinator (wnd.) voor

Nadere informatie

Inhoudstafel. aflevering december nieuwsbrief van de pedagogische begeleidingsdienst

Inhoudstafel. aflevering december nieuwsbrief van de pedagogische begeleidingsdienst nieuwsbrief van de pedagogische begeleidingsdienst pedago aflevering 120 6 december 2004 Inhoudstafel Inhoudstafel... 1 Personeelsnieuws van de PBD... 2 Dilys Vyncke afwezig tot 21 maart 2005... 2 Nieuws

Nadere informatie

pedago Inhoudstafel aflevering 125 21 maart 2005 nieuwsbrief van de pedagogische begeleidingsdienst

pedago Inhoudstafel aflevering 125 21 maart 2005 nieuwsbrief van de pedagogische begeleidingsdienst nieuwsbrief van de pedagogische begeleidingsdienst pedago aflevering 125 21 maart 2005 Inhoudstafel Inhoudstafel... 1 Nieuws van het pedagogisch front... 2 Studiedag Begeleid Zelfgestuurd Leren... 2 Studiedag

Nadere informatie

Wat biedt het GO! atheneum en leefschool De Tandem?

Wat biedt het GO! atheneum en leefschool De Tandem? ASO? TSO? BSO? Wat biedt het GO! atheneum en leefschool De Tandem? GO! atheneum en leefschool De Tandem is een secundaire school met ASO -, TSO -, BSO - afdelingen. Dit wil zeggen dat de leerlingen in

Nadere informatie

Wat biedt het GO! atheneum en leefschool De Tandem?

Wat biedt het GO! atheneum en leefschool De Tandem? ASO? TSO? BSO? Wat biedt het GO! atheneum en leefschool De Tandem? GO! atheneum en leefschool De Tandem is een secundaire school ASO -, TSO -, BSO - afdelingen. Dit wil zeggen dat de leerlingen in de eerste

Nadere informatie

Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel

Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel Nieuwe leerplannen en lessentabellen met ingang van 1 september 2010 In de regel worden alle graadleerplannen (en bijhorende

Nadere informatie

SPEELHOFLAAN SINT-TRUIDEN tel WEBSITE

SPEELHOFLAAN SINT-TRUIDEN tel WEBSITE SPEELHOFLAAN 9 800 SINT-TRUIDEN tel. 0 68 7 E-MAIL rita.utens@ktasinttruiden.be WEBSITE www.atheneumsinttruiden.be VISIE EN PEDAGOGISCH PROJECT In de eerste graad stond een brede basisvorming centraal,

Nadere informatie

Studiebegeleiding Op studievlak kan je extra begeleiding krijgen door co-teachting, inhaallessen, avondstudie, sessies leren leren, faalangsttraining... Alleen in een veilige en geborgen omgeving is een

Nadere informatie

ASO ECONOMIE LATIJN WETENSCHAPPEN HUMANE WETENSCHAPPEN

ASO ECONOMIE LATIJN WETENSCHAPPEN HUMANE WETENSCHAPPEN ASO ECONOMIE LATIJN WETENSCHAPPEN HUMANE WETENSCHAPPEN ASO 2DE GRAAD 24 Profiel Na de eerste graad maak je een duidelijke keuze. In het derde jaar kies je een studierichting en onderwijsvorm (ASO, TSO,

Nadere informatie

pedago Inhoudstafel aflevering 250 15 mei 2009 nieuwsbrief van de pedagogische begeleidingsdienst

pedago Inhoudstafel aflevering 250 15 mei 2009 nieuwsbrief van de pedagogische begeleidingsdienst nieuwsbrief van de gische begeleidingsdienst Inhoudstafel Personeelswijziging in de PBD GO! vacature pedagogisch medewerker GO! vacature secretariaatsmedewerker aflevering 250 15 mei 2009 De PBD informeert

Nadere informatie

ASO ECONOMIE LATIJN WETENSCHAPPEN HUMANE WETENSCHAPPEN

ASO ECONOMIE LATIJN WETENSCHAPPEN HUMANE WETENSCHAPPEN ASO ECONOMIE LATIJN WETENSCHAPPEN HUMANE WETENSCHAPPEN ASO 2DE GRAAD 24 Profiel Na de eerste graad maak je een duidelijke keuze. In het derde jaar kies je een studierichting en onderwijsvorm (ASO, TSO,

Nadere informatie

Modernisering SO eerste graad. Dinsdag 12 maart 2019

Modernisering SO eerste graad. Dinsdag 12 maart 2019 Modernisering SO eerste graad Dinsdag 12 maart 2019 2 Bedoeling van deze avond Voorstellen van de vernieuwde brede observerende en oriënterende eerste graad in de katholieke secundaire scholen van Geraardsbergen

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van M.S.G.O. III te Hasselt

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van M.S.G.O. III te Hasselt Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

Brochure 1e graad A. Info en inschrijvingen 1e jaar vrijdag 10 maart u. Opendeurdagen alle jaren vrijdag 21 april u.

Brochure 1e graad A. Info en inschrijvingen 1e jaar vrijdag 10 maart u. Opendeurdagen alle jaren vrijdag 21 april u. Info en inschrijvingen 1e jaar vrijdag 10 maart 2017 17 21 u. Opendeurdagen alle jaren vrijdag 21 april 2017 17 21 u. Sint-Norbertusinstituut Duffel LEREN EN LEVEN Brochure 1e graad A Sint-Norbertusinstituut

Nadere informatie

JOUW TALENTEN, ONZE ZORG.

JOUW TALENTEN, ONZE ZORG. INFO BROCHURE graad JOUW TALENTEN, ONZE ZORG. Ontdek en ontwikkel jouw talenten en interesses in onze brede eerste graad. nieuwenbosch.be NIEUWEN BOSCH HUMANIORA GENT In onze brede ste graad ontdekken

Nadere informatie

Koninklijk Atheneum Ninove

Koninklijk Atheneum Ninove Koninklijk Atheneum Ninove Infofolder 2014 2015 1 Woord vooraf Het Koninklijk Atheneum Ninove is een schakel tussen de eerste graad in de middenschool en het hoger onderwijs of de arbeidsmarkt. In onze

Nadere informatie

Hoofdstuk I: Eindtermen de basics

Hoofdstuk I: Eindtermen de basics Maatschappelijk debat eindtermen Hoofdstuk I: Eindtermen de basics Inhoud Inleiding... 2 Gewoon lager onderwijs... 2 Kleuteronderwijs... 2 Gewoon secundair onderwijs... 3 Buitengewoon onderwijs... 4 Overzichtstabel...

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

Op stap met het werkboekje!?

Op stap met het werkboekje!? Werking CLB Op stap met het werkboekje!? 6 studiekeuzetaken Wat betekent kiezen? Ik leer mezelf kennen Ik verken de beroepenwereld Ik leer het Secundair Onderwijs kennen Ik maak een keuze Ik ben zeker

Nadere informatie

ZOEK BIJ ONS TE VER! START JE HET NIET STEM SPORT. Latijn MODERNE MIDDELBAAR STEM. Maatschappij en welzijn TECHNIEKEN WETENSCHAPPEN

ZOEK BIJ ONS TE VER! START JE HET NIET STEM SPORT. Latijn MODERNE MIDDELBAAR STEM. Maatschappij en welzijn TECHNIEKEN WETENSCHAPPEN Latijn Maatschappij en welzijn MODERNE STEM TECHNIEKEN SPORT ZOEK HET NIET TE VER! START JE MIDDELBAAR BIJ ONS STEM WETENSCHAPPEN Beste ouder, beste zesdeklasser Straks wordt de stap gezet naar de middelbare

Nadere informatie

Infoavond secundair onderwijs. Torhout, 16 januari 19

Infoavond secundair onderwijs. Torhout, 16 januari 19 Infoavond secundair onderwijs Torhout, 16 januari 19 Op stap naar het secundair onderwijs Wat komt er aan bod? KIEZEN AANBOD begeleiding school en CLB ouders hoe kiezen? keuzeproces keuzetaken structuur

Nadere informatie

Een open geest start hier GO! atheneum Tienen

Een open geest start hier GO! atheneum Tienen Een open geest start hier GO! atheneum Tienen Wat is STEM? STEM STEM staat voor Science Technology Engineering Mathematics. Wetenschap, techniek en wiskunde zijn binnen STEM geen aparte vakken maar onlosmakelijk

Nadere informatie

STUDIEAANBOD SINT-JOZEF HUMANIORA 2015-2016

STUDIEAANBOD SINT-JOZEF HUMANIORA 2015-2016 STUDIEAANBOD SINT-JOZEF HUMANIORA 2015-2016 EERSTE GRAAD Eerste leerjaar Algemene vorming (moderne) Klassieke studiën ( of CLIL-) Tweede leerjaar Grieks- Moderne wetenschappen (SEI of CLIL-SEI) ASO TWEEDE

Nadere informatie

Latijn Economie Wetenschappen

Latijn Economie Wetenschappen Lessentabellen 018-019 Lessentabellen de graad ASO Latijn Economie Wetenschappen Humane Wetenschappen 1 1 1 1 Nederlands 4 4 4 4 4 4 4 4 Geschiedenis Aardrijkskunde 1 1 1 1 1 1 1 1 Lichamelijke Opvoeding

Nadere informatie

TSO 2 DE GRAAD - 1 STE EN 2 DE LEERJAAR ELEKTROMECHANICA

TSO 2 DE GRAAD - 1 STE EN 2 DE LEERJAAR ELEKTROMECHANICA TSO 2 DE GRAAD - 1 STE EN 2 DE LEERJAAR ELEKTROMECHANICA HANDEL 3de jaar 4de jaar 3de jaar 4de jaar BASISVORMING 17U 18U 18U 18U Godsdienst/zedenleer 2 2 2 2 Aardrijkskunde 1 1 1 1 Engels 2 2 2 2 Frans

Nadere informatie

Aanbieden van aantrekkelijk STEM-onderwijs

Aanbieden van aantrekkelijk STEM-onderwijs Aanbieden van aantrekkelijk STEM-onderwijs Vlor & Artevelde: Zin in wetenschappen wiskunde en techniek publicatie april 2013(zie actieplan STEM thema 2, OD 1) Vlor: reflectie-/screeningsinstrument voor

Nadere informatie

LESSENTABELLEN 2013-2014. Het studieaanbod van het Koninklijk Atheneum Assebroek

LESSENTABELLEN 2013-2014. Het studieaanbod van het Koninklijk Atheneum Assebroek LESSENTABELLEN 2013-2014 Het studieaanbod van het Koninklijk Atheneum Assebroek Koninklijk Atheneum Assebroek GO! - Scholengroep 25 - Brugge-Oostkust Daverlostraat 132-8310 Assebroek 050/36.68.80 web:

Nadere informatie

STEDELIJKE HUMANIORA DILSEN

STEDELIJKE HUMANIORA DILSEN STEDELIJKE HUMANIORA DILSEN SHD Onderwijsnet: OVSG; leerplannen KOV Type school: ASO school met TSO component vanaf de tweede graad; B-stroom Andere nuttige info: 1205 leerlingen; 10 klassen in 1A (7 moderne,

Nadere informatie

Inhoud. 3.1 Een richting kiezen 3.2 Een school kiezen. 1. Huidige structuur secundair onderwijs 2. Herstructurering secundair onderwijs 3. Hoe kiezen?

Inhoud. 3.1 Een richting kiezen 3.2 Een school kiezen. 1. Huidige structuur secundair onderwijs 2. Herstructurering secundair onderwijs 3. Hoe kiezen? Overgang LO - SO 2 Inhoud 1. Huidige structuur secundair onderwijs 2. Herstructurering secundair onderwijs 3. Hoe kiezen? 3.1 Een richting kiezen 3.2 Een school kiezen 4. Inschrijven 5. Waar vind ik verdere

Nadere informatie

BELVUE MUSEUM. Jongeren eerst!

BELVUE MUSEUM. Jongeren eerst! BELVUE MUSEUM Jongeren eerst! HET BELvue Beheerd door de Koning Boudewijnstichting Geopend in 2005 als centrum voor democratie en geschiedenis Belangrijkste doelgroep: jongeren 2 Democratische waarden

Nadere informatie

Lessentabellen vanaf (ontwerp van 30 mei 2016)

Lessentabellen vanaf (ontwerp van 30 mei 2016) Lessentabellen vanaf 2016-2017 (ontwerp van 30 mei 2016) Lessentabellen 2 de graad ASO Latijn Economie Wetenschappen Humane Wetenschappen 1 2 1 2 1 2 1 2 Godsdienst/Zedenleer/Islam 2 2 2 2 2 2 2 2 Nederlands

Nadere informatie

OLFA EDEGEM. WELKOM op deze: info-avond voor ouders overgang secundair onderwijs

OLFA EDEGEM. WELKOM op deze: info-avond voor ouders overgang secundair onderwijs OLFA EDEGEM WELKOM op deze: info-avond voor ouders overgang secundair onderwijs Wat na het zesde leerjaar??? KIEZEN = PROCES gebeurt STAP VOOR STAP (boekje klas): ) ik denk na over kiezen ) ik leer mezelf

Nadere informatie

Advies over het voorstel van specifieke eindtermen voor de optie Sportwetenschappen aso

Advies over het voorstel van specifieke eindtermen voor de optie Sportwetenschappen aso RAAD SECUNDAIR ONDERWIJS 7 april 2011 RSO-RSO-JVR-ADV-012 Advies over het voorstel van specifieke eindtermen voor de optie Sportwetenschappen aso Vlaamse Onderwijsraad Kunstlaan 6 bus 6 BE-1210 Brussel

Nadere informatie

Middenschool Sint-Gertrudis

Middenschool Sint-Gertrudis KATHOLIEK ONDERWIJS LANDEN Middenschool Sint-Gertrudis Groenendael 2A www.kolanden.be Informatienamiddag Zondag 15 maart 2015 om 14 uur In de feestzaal van de school Eerste leerjaar A Godsdienst + KEUZE

Nadere informatie

K.A. 2de graad! 1 SCHOOL 2 CAMPUSSEN PARKLAAN 89 TEREKEN

K.A. 2de graad! 1 SCHOOL 2 CAMPUSSEN PARKLAAN 89 TEREKEN K.A. SINT-NIKL A AS de graad! PARKLAAN 89 TEREKEN SCHOOL CAMPUSSEN Nuttige gegevens Koninklijk Atheneum Sint-Niklaas School van de Vlaamse Gemeenschap Parklaan 89 900 Sint-Niklaas Tel: 0 780 79 00 Fax:

Nadere informatie

MEDEDELING. Moderne vreemde talen in de B-stroom en in het bso. 1 Algemeen

MEDEDELING. Moderne vreemde talen in de B-stroom en in het bso. 1 Algemeen Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel MEDEDELING referentienr. : M-VVKSO-2010-021 datum : 2010-03-26 gewijzigd : 2014-02-06 contact : Dienst Leren en onderwijzen,

Nadere informatie

MODERNISERING SO NAAR EEN OBSERVERENDE EN ORIËNTERENDE EERSTE GRAAD

MODERNISERING SO NAAR EEN OBSERVERENDE EN ORIËNTERENDE EERSTE GRAAD MODERNISERING SO NAAR EEN OBSERVERENDE EN ORIËNTERENDE EERSTE GRAAD LEIDRAAD Visie op vorming en vakken Een nieuwe generatie leerplannen - ruimte voor scholen Observerende en oriënterende functie van de

Nadere informatie

www.middenschoolbeernem.be Beste ouder, beste zesdeklasser Straks wordt de stap gezet naar de middelbare school. Een belangrijke stap. Je staat niet alleen voor de keuze van een studierichting, maar ook

Nadere informatie

Woord vooraf. Helga Van der Elst directeur

Woord vooraf. Helga Van der Elst directeur Woord vooraf Als GO! school in Ninove kiezen wij ervoor een platform te zijn waarin de leerlingen hun interesses en talenten verder kunnen ontplooien in een waaier aan studierichtingen in ASO-BSO-TSO en

Nadere informatie

Alle ruimte. voor jou w groei COGNOSCO

Alle ruimte. voor jou w groei COGNOSCO Alle ruimte voor jou w groei COGNOSCO Cognosco Campus Het Spoor Mol 02 Inleidend woordje Campus Het Spoor biedt naast het traditionele onderwijs ook het succesvolle Cognosco-onderwijs. De leerlingen kiezen

Nadere informatie

Lessentabellen vanaf 2015-2016 (voorlopige versie) Latijn Economie Wetenschappen

Lessentabellen vanaf 2015-2016 (voorlopige versie) Latijn Economie Wetenschappen Lessentabellen vanaf 2015-2016 (voorlopige versie) Lessentabellen 2 de graad ASO Latijn Economie Wetenschappen Humane Wetenschappen 1 2 1 2 1 2 1 2 Godsdienst/Zedenleer/Islam 2 2 2 2 2 2 2 2 Nederlands

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van het Don Bosco-Instituut ASO/TSO/BSO te Dilbeek

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van het Don Bosco-Instituut ASO/TSO/BSO te Dilbeek Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

K.A. 3de graad! 1 SCHOOL 2 CAMPUSSEN PARKLAAN 89 TEREKEN

K.A. 3de graad! 1 SCHOOL 2 CAMPUSSEN PARKLAAN 89 TEREKEN K.A. SINT-NIKL A AS de graad! PARKLAAN 9 TEREKEN SCHOOL CAMPUSSEN Nuttige gegevens Koninklijk Atheneum Sint-Niklaas School van de Vlaamse Gemeenschap Parklaan 9 900 Sint-Niklaas Tel: 0 0 9 00 Fax: 0 0

Nadere informatie

ONS VERNIEUWD AANBOD IN DE 1 STE GRAAD (GO! middenschool) Eerste jaar vanaf 2019 / 2020 Tweede jaar vanaf 2020 / 2021

ONS VERNIEUWD AANBOD IN DE 1 STE GRAAD (GO! middenschool) Eerste jaar vanaf 2019 / 2020 Tweede jaar vanaf 2020 / 2021 ONS VERNIEUWD AANBOD IN DE 1 STE GRAAD (GO! middenschool) Eerste jaar vanaf 2019 / 2020 Tweede jaar vanaf 2020 / 2021 Beste ouders Beste leerling Je gaat volgend schooljaar naar het eerste jaar van het

Nadere informatie

5 Nederlands Frans Wiskunde ICT-vaardigheden

5 Nederlands Frans Wiskunde ICT-vaardigheden Lessentabellen eerste graad EERSTE LEERJAAR A In het eerste jaar zijn er 7 lestijden gemeenschappelijk, d.w.z. dat die 7 lestijden voor iedereen gelijk zijn. De overige 5 lestijden moeten gekozen worden.

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van het Sint- Janscollege te Gent

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van het Sint- Janscollege te Gent Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

INFOBROCHURE 2e - 3e GRAAD. secundair onderwijs

INFOBROCHURE 2e - 3e GRAAD.  secundair onderwijs INFOBROCHURE e - 3e GRAAD www.materdeibrasschaat.be secundair onderwijs 017-018 Welkom in Mater Dei In een aangenaam en gestructureerd schoolklimaat vinden heel wat leerlingen in onze school de gepaste

Nadere informatie

Latijn-wiskunde Latijn-moderne talen wetenschappen economie-wiskunde economie-moderne talen humane wetenschappen

Latijn-wiskunde Latijn-moderne talen wetenschappen economie-wiskunde economie-moderne talen humane wetenschappen Tweede graad aso In de tweede graad aso kies je voor een bepaalde richting. Ongeacht je keuze, blijft er een groot gemeenschappelijk basispakket van 26 lesuren algemene vakken. Het niveau van deze vakken,

Nadere informatie

Naar het secundair onderwijs

Naar het secundair onderwijs www.clbnbrussel.be Naar het secundair onderwijs Centrum voor Leerlingenbegeleiding N-Brussel Inhoud 1. Modernisering secundair onderwijs 2. Structuur secundair onderwijs 3. Hoe kiezen? 3.1 Een richting

Nadere informatie

Pedagogisch overleg 11 mei 2017

Pedagogisch overleg 11 mei 2017 Pedagogisch overleg 11 mei 2017 Agenda Onderwijshervorming OVUR Examen- en toetsvragen 1 september 2017 Onderwijshervorming Definitief Onderwijshervorming Eerste graad: september 2018 Tweede graad: september

Nadere informatie

Standpunt rapport in het basisonderwijs PBD Basisonderwijs (september 2015)

Standpunt rapport in het basisonderwijs PBD Basisonderwijs (september 2015) Standpunt rapport in het basisonderwijs PBD Basisonderwijs (september 2015) Pedagogische begeleidingsdienst Huis van het GO! Willebroekkaai 36 1000 Brussel Situering, probleemstelling en uitgangspunten

Nadere informatie

DON BOSCO GENK AANBOD EERSTE GRAAD. Meer dan je denkt!

DON BOSCO GENK AANBOD EERSTE GRAAD. Meer dan je denkt! DON BOSCO GENK Meer dan je denkt! AANBOD EERSTE GRAAD Dag nieuwe leerling, Dag ouder, In onze Don Boscoschool willen wij een kwaliteitsvolle vorming aanbieden. Vanuit ons opvoedingsproject leggen wij

Nadere informatie

Inhoudstafel. aflevering oktober nieuwsbrief van de pedagogische begeleidingsdienst

Inhoudstafel. aflevering oktober nieuwsbrief van de pedagogische begeleidingsdienst nieuwsbrief van de pedagogische begeleidingsdienst pedago aflevering 117 4 oktober 2004 Inhoudstafel Inhoudstafel... 1 Nieuws van het pedagogisch front... 2 Studiedag implementatie nieuwe leerplannen Latijn

Nadere informatie

KIEZEN VOOR HET SECUNDAIR ONDERWIJS info ouders basisonderwijs 1, 2 en 3 april 2019

KIEZEN VOOR HET SECUNDAIR ONDERWIJS info ouders basisonderwijs 1, 2 en 3 april 2019 KIEZEN VOOR HET SECUNDAIR ONDERWIJS info ouders basisonderwijs 1, 2 en 3 april 2019 goed kiezen is als een puzzel maken zorg ervoor dat je alle goede puzzelstukjes verzamelt Kiezen voor het secundair onderwijs

Nadere informatie

Infosessie basisscholen Stedelijk Lyceum

Infosessie basisscholen Stedelijk Lyceum Infosessie basisscholen 2017-2018 Stedelijk Lyceum Programma Naar het middelbaar: een verandering! Structuur secundair onderwijs Stedelijk Lyceum Linkeroever Schoolstructuur Onze troeven Keuze voor een

Nadere informatie

Info-moment 1 e jaar februari 2019

Info-moment 1 e jaar februari 2019 Info-moment 1 e jaar 2019-2020 21 februari 2019 Agenda Welkom op de Hotelschool, de meest smaakvolle school van Gent Modernisering SO 1 e graad Inschrijven op Hotelschool Gent, schooljaar 2019-2020 De

Nadere informatie

Nieuwe leerplannen en/of lessentabellen met ingang op 1 september 2017

Nieuwe leerplannen en/of lessentabellen met ingang op 1 september 2017 Nieuwe leerplannen en/of lessentabellen met ingang op 1 september 2017 1. Graadleerplannen (en eventueel bijhorende lessentabellen) die vanaf 1 september 2017 progressief worden ingevoerd. nieuw leerplan

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

INFOBROCHURE 2e - 3e GRAAD. secundair onderwijs

INFOBROCHURE 2e - 3e GRAAD.   secundair onderwijs INFOBROCHURE 2e - 3e GRAAD www.materdeibrasschaat.be secundair onderwijs 2018-2019 Welkom in Mater Dei In een aangenaam en gestructureerd schoolklimaat vinden heel wat leerlingen in onze school de gepaste

Nadere informatie

Studierichtingen met bijhorende lessentabellen 1ste graad

Studierichtingen met bijhorende lessentabellen 1ste graad Studierichtingen met bijhorende lessentabellen 1ste graad 2019-2020 1 Vernieuwd aanbod voor leerlingen die starten in het 1 ste jaar schooljaar 2019 2020 1 ste graad A - stroom 1 ste leerjaar (2019 2020)

Nadere informatie

Directeur: Karl Fievez Adjunct-directeur: Luk Smits. Scholengemeenschap van het vrij en gemeentelijk secundair onderwijs (Beveren - Bazel)

Directeur: Karl Fievez Adjunct-directeur: Luk Smits. Scholengemeenschap van het vrij en gemeentelijk secundair onderwijs (Beveren - Bazel) 2018-2019 Kruibekestraat 55a 9150 Bazel 03 740 03 30 www.sintjorisbazel.be Directeur: Karl Fievez Adjunct-directeur: Luk Smits Scholengemeenschap van het vrij en gemeentelijk secundair onderwijs (Beveren

Nadere informatie

Infofolder

Infofolder Infofolder 2016 2017 1 Woord vooraf Als GO! school in Ninove kiest het Koninklijk Atheneum ervoor een platform te zijn waarin de leerlingen hun interesses en talenten verder kunnen ontplooien in een waaier

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Provinciaal Instituut PIVA te Antwerpen

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Provinciaal Instituut PIVA te Antwerpen Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van GO! basisschool Ter Elzen Wijtschate te WIJTSCHATE

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van GO! basisschool Ter Elzen Wijtschate te WIJTSCHATE Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

INFOBROCHURE 2 e - 3 e GRAAD. secundair onderwijs

INFOBROCHURE 2 e - 3 e GRAAD.   secundair onderwijs INFOBROCHURE e - 3 e GRAAD www.materdeibrasschaat.be secundair onderwijs De jongeren van nu Omdat de jongeren van nu steeds voor ons in de banken zitten evolueren wij al meer dan 180 jaar. De Zusters

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Heilig-Hart&College 1 te Halle

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Heilig-Hart&College 1 te Halle Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

Op stap naar de tweede graad

Op stap naar de tweede graad Op stap naar de tweede graad Inhoud van deze avond 1. 2. Structuur gewoon secundair onderwijs Goed kiezen 1. Structuur secundair onderwijs Structuur Secundair onderwijs VHO Se-n-Se Se-n-Se VHO 7 de spec.

Nadere informatie

Op stap naar de 1ste graad secundair onderwijs. Ik leer het secundair onderwijs kennen

Op stap naar de 1ste graad secundair onderwijs. Ik leer het secundair onderwijs kennen Op stap naar de 1ste graad secundair onderwijs Ik leer het secundair onderwijs kennen 2 Inhoud van deze avond 1. Keuzebegeleiding + werking CLB 2. Structuur Secundair onderwijs 3. Onderwijskiezer 4. Goed

Nadere informatie

olvp ieder1 telt Kies voor jouw talent juiste accent! het

olvp ieder1 telt Kies voor jouw talent juiste accent! het olvp Beste ouder(s) Een school en studiekeuze maken na zesde leerjaar is niet gemakkelijk. U krijgt heel wat informatie en wilt met zoveel mogelijk zaken rekening houden. In deze kleine brochure maken

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

Info over deze school

Info over deze school Info over deze school een school van don Bosco: opvoeden met don Bosco als GIDS en TOCHTGENOOT 1815-1888 een school van don Bosco: = school = thuis = speelplaats = parochie Don Bosco Zwijnaarde = school

Nadere informatie

STEM. Visietekst van het GO! onderwijs van de. 28 november Vlaamse Gemeenschap

STEM. Visietekst van het GO! onderwijs van de. 28 november Vlaamse Gemeenschap STEM Visietekst van het GO! 28 november 2016 onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap 2 Samenvatting In de beleidsnota 2014-2019 stelt Vlaams minister van Onderwijs de ambitie om leerlingen warmer te maken

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Sint-Pieterscollege te JETTE

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Sint-Pieterscollege te JETTE Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

Een compleet opleidingenaanbod!

Een compleet opleidingenaanbod! Een compleet opleidingenaanbod! Campus Hof van Riemen Frans Coeckelbergsstraat 17-22 2220 Heist-op-den-Berg T 015 24 18 45 F 015 24 12 13 kta.heist-op-den-berg@g-o.be www.campushofvanriemen.be Citaten

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van het Koninklijk Atheneum te Maldegem

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van het Koninklijk Atheneum te Maldegem Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Sint-Lievenscollege Middenschool te ANTWERPEN 1

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Sint-Lievenscollege Middenschool te ANTWERPEN 1 Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Sint- Jozefinstituut ASO te Essen

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Sint- Jozefinstituut ASO te Essen Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

Op stap naar. Het secundair onderwijs. Vrij CLB Roeselare Kattenstraat Roeselare

Op stap naar. Het secundair onderwijs. Vrij CLB Roeselare Kattenstraat Roeselare Op stap naar Het secundair onderwijs Onderwijsloopbaanbegeleiding een opdracht van het CLB Proces begeleiding Aanvullend aan de school Op vraag Kiezen roept veel vragen op 1. Vragen naar informatie 2.

Nadere informatie

Studieaanbod Schooljaar 2015-2016

Studieaanbod Schooljaar 2015-2016 Studieaanbod Schooljaar 2015-2016 SINT-LODEWIJKSCOLLEGE Beste leerling Met deze brochure in de hand kun je zien welke studierichtingen in het Sint- Lodewijkscollege aangeboden worden. Het is een waaier

Nadere informatie

Inhoud info-avond. 3.1 een richting kiezen 3.2 een school kiezen

Inhoud info-avond. 3.1 een richting kiezen 3.2 een school kiezen 1 2 Inhoud info-avond 1. Hervorming secundair onderwijs 2. Huidige structuur secundair onderwijs 3. Hoe kiezen? 3.1 een richting kiezen 3.2 een school kiezen 4. Inschrijven 5. Waar vind ik verdere informatie?

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Vrije Lagere School te Leuven

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Vrije Lagere School te Leuven Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

ASO - studierichtingen in VIA-TIENEN

ASO - studierichtingen in VIA-TIENEN ASO - studierichtingen in VIA-TIENEN De onderwijsvorm ASO is een breed algemeen vormende doorstroomrichting waarin de leerlingen zich voorbereiden op een academische of professionele bacheloropleiding.

Nadere informatie

Nieuwe leerplannen en/of lessentabellen met ingang op 1 september 2016 (aangepaste versie op 24 juni 2016)

Nieuwe leerplannen en/of lessentabellen met ingang op 1 september 2016 (aangepaste versie op 24 juni 2016) Nieuwe leerplannen en/of lessentabellen met ingang op 1 september 2016 (aangepaste versie op 24 juni 2016) 1. Graadleerplannen (en eventueel bijhorende lessentabellen) die vanaf 1 september 2016 progressief

Nadere informatie

Waarom modernisering?

Waarom modernisering? Waarom modernisering? Diploma secundair onderwijs Te veel studierichtingen Zittenblijven Sociale afkomst Eindtermen (wiskunde, Frans, PAV) Onderzoek: Leerlingen presteren minder sterk Inhoud van deze avond

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van K.T.A. Alicebourg te Lanaken

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van K.T.A. Alicebourg te Lanaken Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

Op stap naar het SECUNDAIR ONDERWIJS

Op stap naar het SECUNDAIR ONDERWIJS Op stap naar het SECUNDAIR ONDERWIJS met accent op het secundair onderwijs? 1A? Structuur van het Secundair Onderwijs 3 2 6 5 4 3 Oriëntatie naar Doorstroming (ASO/TSO/KSO) Oriëntatie naar Arbeidsmarkt

Nadere informatie

Mogelijkheden voor het keuzegedeelte in de eerste graad

Mogelijkheden voor het keuzegedeelte in de eerste graad Dienst CUR Guimardstraat 00 BRUSSEL + 07 06 0 www.katholiekonderwijs.vlaanderen DOCUMENT Mogelijkheden voor het keuzegedeelte in de eerste graad 07-0- Mogelijkheden voor het keuzegedeelte in de eerste

Nadere informatie

IVV Sint-Vincentius. Welkom in de eerste graad! Eerste en tweede jaar A-stroom

IVV Sint-Vincentius. Welkom in de eerste graad! Eerste en tweede jaar A-stroom IVV Sint-Vincentius Welkom in de eerste graad! Eerste en tweede jaar A-stroom Voor jou is de overgang van de lagere school naar een eerste graad A-stroom heel zeker een grote verandering. Geen paniek,

Nadere informatie

De leerlingenkrijgen de keuze uit een 10-tal verschillende modules. Deze zetten in op de ontdekking en ontwikkeling van andere vaardigheden.

De leerlingenkrijgen de keuze uit een 10-tal verschillende modules. Deze zetten in op de ontdekking en ontwikkeling van andere vaardigheden. Lessentabellen 2019-2020 Lessentabellen 2 de graad ASO Latijn Economie Wetenschappen Humane Wetenschappen 1 2 1 2 1 2 1 2 2 2 2 2 2 2 Nederlands 4 4 4 4 4 4 4 4 Geschiedenis 2 2 2 2 2 2 2 2 Aardrijkskunde

Nadere informatie

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 1. Persoonlijke gegevens Naam school:.. Provincie school: o Antwerpen o Limburg o Oost- Vlaanderen o Vlaams- Brabant o West- Vlaanderen Wat is je functie?

Nadere informatie

INFO VAN 1 NAAR 2. Middenschool Don Bosco

INFO VAN 1 NAAR 2. Middenschool Don Bosco INFO VAN 1 NAAR 2 Middenschool Don Bosco Welkom in Don Bosco Haacht Middenschool Don Bosco Haacht S G K S O HAACHT Don Bosco Haacht Montfortcollege Rotselaar Sint-Angela-Instituut Tildonk Sint-Michielsinstituut

Nadere informatie

SINT-MICHIELSCOLLEGE

SINT-MICHIELSCOLLEGE SINTMICHIELSCOLLEGE SECUNDAIR ONDERWIJS LESSENTABELLEN 09 00 LESSENTABEL EERSTE LEERJAAR Vakken Latijn PI MWtaal + MW STEM Artistieke vorming muziek beeld Geschiedenis Godsdienst Klassieke talen Latijn

Nadere informatie

Invoering nieuw leerplan aardrijkskunde derde graad TSO/KSO

Invoering nieuw leerplan aardrijkskunde derde graad TSO/KSO MEDEDELINGEN SECUNDAIR ONDERWIJS REGIO WEST-VLAANDEREN Baron Ruzettelaan 435, 8310 Brugge-Assebroek ( 050 372675 www.kobrugge.be www.katholiekonderwijs.vlaanderen NIEUWSBRIEF AARDRIJKSKUNDE-MaVo MEI 2015-2016

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Heilig Hartinstituut Lyceum te HEVERLEE

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Heilig Hartinstituut Lyceum te HEVERLEE Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

Eindstudiedag. Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 25/10/2017

Eindstudiedag. Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 25/10/2017 Eindstudiedag Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 25/10/2017 Programma 09:40-09:45 Welkom dr. Job De Meyere, UCLL Groep Lerarenopleiding 09:45-10:00 Waarom een Vlaams Lerend Netwerk STEM S.O.? Christel Op de

Nadere informatie

STEM monitor 2015. 9 juni 2015 RITA DUNON

STEM monitor 2015. 9 juni 2015 RITA DUNON STEM monitor 2015 9 juni 2015 RITA DUNON Doelstellingen STEM-actieplan STEM-actieplan 2012-2020 streeft op middellange termijn naar: Meer starters en afgestudeerden in STEMopleidingen en richtingen die

Nadere informatie

Starten in het secundair onderwijs

Starten in het secundair onderwijs Starten in het secundair onderwijs Een overzicht Inleiding Structuur van het secundair onderwijs Wat verandert er in de toekomst? PAUZE Verhalen van kinderen Een goede schoolkeuze Waarmee rekening houden?

Nadere informatie