Werkingsverslag. April 2014 tot en met maart Opvoedingswinkel Z u i d - L i m b u r g

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Werkingsverslag. April 2014 tot en met maart Opvoedingswinkel Z u i d - L i m b u r g"

Transcriptie

1 Werkingsverslag April 2014 tot en met maart 2015 Opvoedingswinkel Z u i d - L i m b u r g

2 2 INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk 1: Algemene voorstelling Pagina Situering p Decreet preventieve gezinsondersteuning p Huizen van het Kind p Voorgeschiedenis en ontstaan p Opdracht p Personeel p 7 Hoofdstuk 2: Werking Pagina Aanbod p Individuele contacten p Groepsgerichte activiteiten p Opvoedingondersteunende projecten en activiteiten p Ontmoeting p Voorleesmomenten Voeren p Evenementen p Budgetspel p Tweedehandsbeurs Voeren p Week van de opvoeding p Opvoedspel p Preventieve gezinsondersteuning tengevolge van p 19 Bedrijfssluitingen 2.2 Bekendmaking p Folder p Affiche p Website p Vormingskalender p Samenwerkingspartners p Samenwerking op Vlaams niveau p Samenwerking op Provinciaal niveau p Samenwerking op (Boven)Lokaal niveau p Overlegfora p Overleg op Vlaams niveau p Overleg op Provinciaal niveau p Overleg op (Boven)Lokaal niveau p Overleg op intern niveau p 27

3 3 Hoofdstuk 3: Realisaties in cijfergegevens Pagina Totaal aantal bereikte ouders p Individuele contacten p Groepsgerichte activiteiten p Opvoedingsondersteunende projecten en activiteiten p Ontmoeting p Andere activiteiten p Vergelijking voorgaande werkingsjaren p 41 Bijlagen Bijlage 1: ledenlijst Beleidsgroep Opvoedingswinkel Zuid-Limburg Bijlage 2: ledenlijst Inhoudelijke Stuurgroep Opvoedingswinkel Zuid-Limburg

4 4 Hoofdstuk 1: Algemene voorstelling 1.1 Situering Decreet preventieve gezinsondersteuning De kiem van het Vlaamse beleid inzake opvoedingsondersteuning wordt in 2001 gelegd met het decreet van 19 januari 2001 houdende de inrichting van activiteiten inzake opvoedingsondersteuning. Intussen wordt er al een hele weg afgelegd. Het decreet van 13 juli 2007 houdende de organisatie van opvoedingsondersteuning bracht een nieuwe wind in het Vlaamse landschap van de opvoedingsondersteuning. Het decreet van 13 juli 2007 is in eerste instantie gericht naar Opvoedingswinkels in centrumsteden, maar beschrijft ook de mogelijkheid om als niet centrumstad een (bovenlokaal) samenwerkingsverband te realiseren inzake opvoedingsondersteuning. Uit de evaluatie van dit decreet blijkt dat opvoedingsondersteuning pas haar volledig potentieel zal bereiken als het aangeboden wordt op plaatsen waar ouders al met kinderen komen, het lokaal vorm gegeven wordt en het ingebed is in een breder geheel. Eind 2013 keurt het Vlaams Parlement het decreet inzake preventieve gezinsondersteuning met als spil de Huizen van het Kind, goed. Het decreet opvoedingsondersteuning wordt opgeheven en zijn ambities worden ingeschoven in het nieuwe decreet preventieve gezinsondersteuning Huizen van het Kind Een Huis van het Kind is de wijze waarop lokaal vorm gegeven wordt aan aanbod op het vlak van de preventieve gezinsondersteuning met het oog op de realisatie van de doelstellingen en principes vermeld in het decreet. Een Huis van het Kind brengt een divers aanbod op het vlak van preventieve gezinsondersteuning bijeen. Minimaal gaat het om aanbod op het vlak van preventieve gezondheidszorg en opvoedingsondersteuning, alsook om activiteiten die tot doel hebben om ontmoeting en sociale cohesie te bevorderen. Naast de preventieve medische consulten, erkend en gesubsidieerd door Kind en Gezin en de consulten uitgevoerd door de regioteamleden van Kind en Gezin, gaat het onder meer om: het inzetten op ontmoeting, het aanbieden van groepswerk, het voorzien in laagdrempelige individuele ondersteuning, het organiseren van een onthaal- en informatiepunt. Via het samenbrengen van partners krijgt het principe van progressief universalisme vorm. In het Huis van het Kind wordt universele dienstverlening aangeboden voor alle gezinnen, vanuit het idee dat ieder kind telt en dat de mogelijkheid tot ontmoeting, ondersteuning

5 5 en verrijking er moet zijn voor iedere ouder. Tegelijkertijd wordt een complementair aanbod opgebouwd dat gericht is op specifieke noden en/ of op specifieke doelgroepen. De Huizen van het Kind kunnen een krachtig instrument zijn in de strijd tegen kinderarmoede. Op termijn komen er in heel Vlaanderen Huizen van het Kind. De regelgeving die dit moet ondersteunen treedt in werking vanaf 1 april Het samenwerkingsverband dat tot de Opvoedingswinkel Zuid-Limburg leidde, sluit goed aan bij de visie die men voorstaat binnen het concept Huizen van het Kind. Dit samenwerkingsverband legt dan ook een goede basis voor het uitwerken van het Zuid- Limburgse concept Huizen van het Kind. Tijdens verschillende denktanks krijgt het concept Huis van het Kind Zuid-Limburg vorm en er worden twee subsidieaanvragen ingediend en goedgekeurd. Huis van het Kind Zuid-Limburg is een feit. In hoofdstuk 2 onderdeel samenwerkingsverband op (boven)lokaal niveau gaan we dieper in op samenwerkingsverband Huizen van het Kind Zuid-Limburg Voorgeschiedenis en ontstaan Onder impuls van gedeputeerde van Welzijn Erika Thijs komen de lokale besturen van Bilzen, Herstappe, Hoeselt, Riemst en Voeren een eerste maal samen op 20 april 2010 voor een lunchvergadering in Alden Biezen met een oproep tot samenwerken aan opvoedingsondersteuning. Op 14 februari 2011 gaan de lokale besturen Bilzen, Herstappe, Hoeselt, Riemst en Voeren in navolging van de regio s Noord-Limburg, Maasland, West-Limburg, Midden- Limburg en Haspengouw een bovenlokale samenwerking met elkaar aan om een aanbod opvoedingsondersteuning uit te werken. Met de deelnemende lokale besturen worden samenwerkingsovereenkomsten gesloten voor een bepaalde duur van 4 jaar met ingang op 1 april 2011 en einddatum 31 maart De start van Opvoedingwinkel Zuid-Limburg is een feit. De vzw Molenberg wordt hierbij als uitvoerend partner aangesteld en zal zorgen voor de realisatie en opvolging van de Opvoedingswinkel Zuid-Limburg. De provincie Limburg voorziet een financiële impuls en inhoudelijke ondersteuning voor dit nieuwe initiatief net als in alle andere Limburgse regio s waar lokale overheden een samenwerkingsovereenkomst afsluiten voor de realisatie opvoedingsondersteuning. Het agentschap JongerenWelzijn speelt in heel dit proces een belangrijke rol. De Vlaamse Coördinatoren Opvoedingsondersteuning (VCO) stimuleren de lokale besturen opvoedingsondersteuning op de kaart te plaatsen en kansen te creëren om de bovenlokale samenwerking vorm te geven. Ook de netwerkstuurgroep Rechtstreeks Toegankelijke Jeugdhulpverlening (RTJ) Zuid-Limburg erkent de nood aan een preventief ondersteunend aanbod voor ouders en hiertoe hebben verschillende partners van de netwerkstuurgroep mee de schouders gezet onder de oprichting van het samenwerkingsverband als basis voor Opvoedingswinkel Zuid-Limburg.

6 6 Eind december 2011 wordt een kwaliteitslabel voor Opvoedingswinkels in nietcentrumsteden toegekend aan Opvoedingswinkel Zuid-Limburg. Op basis van de 12 parameters wordt het aanbod van de Opvoedingswinkel Zuid-Limburg geanalyseerd en gescoord. Als Opvoedingswinkel met een kwaliteitslabel in een niet-centrumstad gebruiken we ook het logo van Kind & Gezin ter ondersteuning van de positionering en betere herkenbaarheid van Opvoedingswinkel in Vlaanderen. Nadat Opvoedingswinkel Zuid-Limburg in april 2011 met de lokale besturen van Bilzen, Herstappe, Hoeselt, Riemst en Voeren van start gaat, is ook Tongeren op zoek gegaan naar de nodige partners en een locatie om mee in te stappen in deze samenwerking. De stijgende cijfers van éénoudergezinnen en jongeren in de Bijzondere Jeugdzorg ondersteunt de vraag om ook in Tongeren de Opvoedingswinkel te installeren. 1 april 2012 is de officiële startdatum en op vrijdag 20 april 2012 wordt het eerste spreekuur gehouden. 1.2 Opdracht Opvoedingswinkel Zuid-Limburg richt zich tot ouders, grootouders en andere opvoedingsverantwoordelijken (leerkrachten, medewerkers kinderopvang, ) van kinderen en jongeren om ondersteuning te bieden bij de opvoeding. De Opvoedingswinkel Zuid Limburg houdt met zijn aanbod rekening met de kansarme gezinnen en kansengroepen. Dit vraagt een actieve opstelling in de toeleiding van opvoedingsverantwoordelijken, bekendmaking, contacten met sleutelfiguren, welzijnswerkers, hulpverleners van de eerste lijn. Samenwerking met andere actoren is in de uitbouw van opvoedingsondersteuning essentieel. Deze samenwerking wordt enerzijds structureel ingebouwd en organiseert zich anderzijds door ad hoc overleg. Binnen de Opvoedingswinkel Zuid-Limburg worden continu volgende aandachtspunten weerhouden: accent op aansluiting bij de eigenheid en noden van iedere stad of gemeente; afstemming van diensten op elkaar; activering van de lokale partners om samen de verschillende opdrachten van de Opvoedingswinkel Zuid Limburg mee te realiseren; signaleren van gedetecteerde noden aan het beleid. Opdrachten van de Opvoedingswinkel Zuid-Limburg: 1. basisinformatie ter beschikking stellen over het opvoeden van kinderen in diverse levensfasen; 2. algemene opvoedingsvragen beantwoorden; 3. een onderscheiden, vraaggerichte pedagogische adviesfunctie aanbieden bij specifieke opvoedingsvragen;

7 7 4. stimuleren van ontmoeting tussen opvoedingsverantwoordelijken met de nadruk op het creëren van sociale netwerken; 5. het bespreekbaar maken van het opvoeden van kinderen bij brede groepen van opvoedingsverantwoordelijken 6. voorlichtings-, opleidings-, vormings- of trainingsactiviteiten in verband met opvoeding binnen het bereik van opvoedingsverantwoordelijken brengen; 7. ondersteuning aanbieden bij opvoedingsproblemen zowel in gezins- als groepsverband; 8. zorgen voor een vroegtijdige detectie van opvoedingsonzekerheid of opvoedingsproblemen met, indien nodig een gerichte doorverwijzing; 9. zorgen voor een gecoördineerde, systematische en kwantitatieve gegevensverzameling. 1.3 Personeel Opvoedingswinkel Zuid Limburg wordt vertegenwoordigd door twee halftijdse opvoedingsconsulenten. Vanaf maart 2013 komt er tijdelijk één voltijdse medewerker bij in het kader van het project Hulp bij Bedrijfssluiting. De medewerkers zijn geselecteerd op basis van hun diploma, ervaring en voeling met opvoedingsondersteuning. De pedagogisch geschoolde medewerkers bieden een emotionele steun, een luisterend oor en staan in voor de functies van informatieverstrekking, vraagverheldering, inschatting van de ernst van de vraag, en eventuele doorverwijzing. De consulenten van de Opvoedingswinkel en de preventieve gezinsondersteuner van het project Hulp bij Bedrijfssluiting staan onder contract bij VZW Molenberg die de coördinatie van zowel Opvoedingswinkel Zuid-Limburg als de opvoedingsondersteunende projecten voor zijn rekening neemt en de personeelsaangelegenheden opvolgt.

8 8 Hoofdstuk 2: Werking 2.1 Aanbod Individuele contacten De Opvoedingswinkel is er voor iedereen die de zorg opneemt voor kinderen en jongeren van 0 tot 18 jaar en vragen heeft rond opvoeden: ouders, grootouders, familie, maar ook onthaalouders, leerkrachten, kinderbegeleiders, jeugdleiders... De Opvoedingswinkel Zuid Limburg voorziet in elke stad of gemeente wekelijks een spreekuur waar ouders en andere opvoedingsverantwoordelijken terecht kunnen met dagdagelijkse opvoedingsvragen. Dit kan op afspraak of spontaan, via telefoon, via mail of via een gesprek in de winkel. De Opvoedingswinkel tracht een luisterend oor, een schouderklopje of een duwtje in de rug te bieden. A Uitgangspunten De Opvoedingswinkel Zuid-Limburg vervult via de spreekuren de volgende basisopdrachten die zijn vooropgesteld bij toekenning van het kwaliteitslabel voor een opvoedingswinkel in een niet-centrumstad. Opdracht 1: basisinformatie ter beschikking stellen over het opvoeden van kinderen in diverse levensfasen. Allereerst stellen we tijdens onze spreekuren informatie beschikbaar aan de ouders, opvoeders die ons contacteren. Hierbij maken we gebruik van folders brochures en dossiers aanwezig in onze loketten, maar vaak ook van websites met interessante informatie voor ouders zoals Ook proberen we tijdens de spreekuren samen op zoek te gaan naar relevante boeken/ materialen in functie van de vraag door gebruik te maken van de digitale portalen van bibliotheken, educatieve uitleencentra en dergelijke om op die manier basisinformatie ter beschikking te stellen. Opdracht 2: Algemene opvoedingsvragen beantwoorden Opdracht 3: Een vraaggerichte pedagogische adviesfunctie aanbieden bij specifieke opvoedingsvragen Ouders en andere opvoedingsverantwoordelijken kunnen met hun vragen betreffende de opvoeding en de ontwikkeling van (hun) kinderen terecht bij de Opvoedingswinkel Zuid Limburg op volgende manieren: - telefonisch: 0491/ / info@opvoedingswinkelzuidlimburg.be - website:

9 9 - tijdens de openingsuren in iedere stad of gemeente Hierbij wordt een verschil gemaakt tussen een gesprek met uitgangspunt verstrekken van basisinformatie en een gesprek met uitgangspunt pedagogisch advies waarbij de gesprekstechniek van pedagogisch adviseren beschreven door Geraldien Blokland wordt gehanteerd. Om de pedagogische adviesfunctie kwaliteitsvol te kunnen uitvoeren, volgen de consulenten van de Opvoedingswinkel relevante vorming en training (waaronder de vorming pedagogisch adviseren georganiseerd door Expoo) en scholen zij zich bij omtrent inhoudelijke thema s. Verder nemen de consulenten van de Opvoedingswinkel deel aan de intervisiegroep pedagogisch adviseren georganiseerd door het Steunpunt opvoedingsondersteuning van de provincie Limburg. Deze intervisiegroep krijgt momenteel vorm onder een andere formule namelijk lunchmeeting waarbij de toelichting van een inhoudelijk thema wordt gekoppeld aan intervisie. Daarnaast trachten we tijdens het overleg met Opvoedingswinkel West-Limburg en Opvoedingswinkel Maasland eveneens intervisie te organiseren. Opdracht 7: Ondersteuning aanbieden bij opvoedingsproblemen, zowel in gezins- als groepsverband. Via de spreekuren ondersteunen we vooral ouders in gezinsverband. In deze ondersteuning willen we zeker het onderscheid maken tussen een preventief georiënteerde ondersteuning en een intensieve vorm van hulpverlening. Naar analogie met de benamingen van Kousemaker en Timmers 1 (1985), bieden we ondersteuning aan ouders of opvoedingsverantwoordelijken met een opvoedingsvraag, opvoedingssituatie of een (lichtere) opvoedingsproblematiek. Indien we echter met gezinnen en groepen met een opvoedingsnood of crisis te maken hebben, zullen we hen gepast, gericht en begeleid doorverwijzen naar partners in de hulpverleningssector. Vanuit het spreekuur verwijzen de consulenten opvoedingsondersteuning zeker ook door naar groepsgerichte opvoedingsondersteunende initiatieven in de buurt of naar dergelijk aanbod bij andere Opvoedingswinkels. Opdracht 8: zorgen voor en vroegtijdige detectie van opvoedingsonzekerheid of opvoedingsproblemen met, indien nodig, gerichte doorverwijzing. Opvoedingsonzekerheid of opvoedingsproblemen worden vroegtijdig gedetecteerd d.m.v. contacten met ouders / opvoedingsverantwoordelijken tijdens de verscheidene vormen van ondersteuning aangeboden door de Opvoedingswinkel zoals de pedagogische adviesgesprekken. De eerste stap hierin is een degelijke vraagverheldering. Door middel van vraaggericht werken gaan we verdiepend informeren om de vraag van de ouders helder en duidelijk te krijgen. Indien nodig zorgen we voor een gepaste en gerichte doorverwijzing. Om de doorverwijzing tijdens de spreekuren zo goed mogelijk te kunnen waarmaken investeert de Opvoedingswinkel veel in de samenwerking en afstemming met de andere 1 (N. Kousemaker en D. Timmers Huigens (1985), 'Pedagogische hulpverlening in de eerste lijn'. Tijdschrift voor Orthopedagogiek, XXIV, p )

10 10 diensten, bijvoorbeeld Kind & Gezin, Kinderopvang, Jeugddiensten, CLB, CGG, CAW,. Dit punt wordt ook opgevolgd tijdens de Inhoudelijke Stuurgroep van de Opvoedingwinkel. Algemeen zorgen de consulenten van de Opvoedingswinkel dat zij op de hoogte zijn van de sociale kaart en tot de manieren waarop ouders kunnen worden toegeleid tot de hulpverleningsinstanties. Specifiek voor de gemeente Voeren zal er ook onderzocht worden welke diensten kunnen instaan voor de verdere opvolging van de opvoedings- en hulpvragen van Franstalige ouders of ouders woonachtig in Nederland. B Concrete realisaties Hieronder kan u een overzicht vinden van de loketten van Opvoedingswinkel Zuid- Limburg per stad of gemeente. Bilzen : Woensdag u. tot u. Kinderopvang Domino De Villa Sint Martinusstraat Bilzen Hoeselt : Naar aanleiding van de geringe spontane opkomst heeft de gemeente Hoeselt gekozen om gesprekken op afspraak te voorzien. Riemst : Donderdag u. tot u. Kinderopvang UkkePuk Sint Jansstraat 8C 3770 Herderen Tongeren: Vrijdag u. tot u. Sociaal Huis De semper Dijk Tongeren Voeren : Maandag 9.30 u. tot u. Sociaal Huis AC De Voor Gemeenteplein Voeren

11 Groepsgerichte activiteiten Naast de individuele contacten biedt de Opvoedingswinkel Zuid-Limburg ook groepsgerichte activiteiten aan. Onder deze groepsgerichte activiteiten verstaan we informatieavond in grote groep, interactieve vorming(reeks) en (ouder-kind)workshops. Concreet zal er in elke stad of gemeente een aanbod worden gedaan waarbij we rekening houden met spreiding in de tijd en diversiteit van de inhoudelijke thema s. Daarnaast worden er ook in samenwerking met diverse partners lokaal of bovenlokaal groepsgerichte activiteiten opgezet. Eénmalige voorlichtingsmomenten zoals infoavonden in grote groep maken mogelijk om basisinformatie en concrete tips inzake opvoeding en ontwikkeling te verspreiden in grote groep. De kleine interactieve vormingen of vormingsreeksen hebben enerzijds tot doel om basisinformatie en concrete handvaten aan te reiken maar hebben anderzijds ervaringuitwisseling en leren van elkaar tot doelstelling. De (groot)ouder-kindworkshops zijn eveneens gericht op basisinformatie inzake ontwikkeling, opvoeding, maar hebben daarnaast ook tot doel om (groot)ouder-kind relatie te versterken. Om te komen tot de thema's werken we nauw samen met plaatselijke actoren om het aanbod zo goed mogelijk af te stemmen op de behoeften van de ouders en andere opvoeders. We doen voor het aanbod beroep op deskundigen die ervaring hebben omtrent het thema. A Uitgangspunten Onderstaande opdrachten vormen de uitgangspunten van de groepsgerichte activiteiten dat dit werkingsjaar wordt georganiseerd door Opvoedingswinkel Zuid-Limburg. Opdracht 1: basisinformatie ter beschikking stellen over het opvoeden van kinderen in diverse levensfasen. Opdracht 2: Algemene opvoedingsvragen beantwoorden Opdracht 5: het bespreekbaar maken van het opvoeden van kinderen bij brede groepen van opvoedingsverantwoordelijken. Opdracht 6: Voorlichtings-, opleidings-, vormings- of trainingsactiviteiten in verband met opvoeding binnen het bereik van opvoedingsverantwoordelijken brengen Opdracht 7: Ondersteuning aanbieden bij opvoedingsproblemen, zowel in gezins- als groepsverband. Eén van de doelen van de groepsgerichte activiteiten is basisinformatie over opvoeding en ontwikkeling opzetten. Via deze aanpak trachten wij dan ook in groepsverband in te spelen op de noden en een antwoord te geven op algemene opvoedings- en ontwikkelingsvragen. We zetten in op diverse thema s om een zo breed mogelijke doelgroep te bereiken.

12 12 Opdracht 4: stimuleren van ontmoeting tussen opvoedingsverantwoordelijken met de nadruk op het creëren van sociale netwerken. Dit werkingsjaar zetten we in op het organiseren van vormingsreeksen in kleine, interactieve groep en op het organiseren van (groot)ouder-kindworkshops. Deze activiteiten dragen enerzijds bij tot ontmoeting van andere opvoedingsverantwoordelijken en anderzijds worden er kansen gecreëerd om sociale netwerken verder uit te bouwen. B Concrete realisaties De groepsgerichte activiteiten van dit werkjaar bestaan uit verschillende vormen. We organiseren éénmalige informatieavonden met als doel opvoedingsverantwoordelijken informeren over een thema en enkele bruikbare en praktische tips aanreiken. Daarnaast is de keuze gemaakt om interactieve vorming(sreeksen) te organiseren. Deze vorming(sreeksen) hebben tot doel ouders in kleine groep te laten samenkomen om eigen ervaringen en tips met elkaar uit te wisselen. Een ervaringsdeskundige begeleidt deze groep. Verder hebben we dit jaar ook gekozen om (groot)ouder-kindworkshops aan te bieden met als voornaamste doel versterken van (groot)ouder-kind relatie. Tot slot organiseert Opvoedingswinkel Zuid-Limburg dit werkingsjaar groepsgerichte activiteiten in samenwerking met en op vraag van partners als extra activiteit in de stad of de gemeente. In hoofdstuk 3 geven we een duidelijk overzicht en concrete cijfergegevens van de groepsgerichte activiteiten werkjaar april 2014 t.e.m. maart Opvoedingsondersteunende projecten en activiteiten Ontmoeting Bij de Opvoedingswinkel stelde men na een algemene bevraging in de verschillende gemeenten/steden vast dat er nood is aan groepswerking rond opvoedingsondersteuning en ontmoeting. Op basis van ervaringen (en studies) met groepen in centrumsteden, weten we dat dit een laagdrempelige manier is om kwetsbare gezinnen te bereiken. A Uitgangspunten Opdracht 4 en 5: Ontmoetingen tussen opvoedingsverantwoordelijken stimuleren met nadruk op het creëren van sociale netwerken en het bespreekbaar maken van het opvoeden van kinderen bij brede groepen van opvoedingsverantwoordelijken. De Opvoedingswinkel Zuid Limburg erkent het feit dat informele steun als belangrijkste steun wordt ervaren door ouders/ opvoedingsverantwoordelijken. De Opvoedingswinkel wil dan ook investeren in het bij elkaar brengen, het laten ontmoeten van deze ouders / opvoedingsverantwoordelijken.

13 13 Daartoe maken de consulenten van de Opvoedingswinkel het aanbod van ontmoeting tussen opvoedingsverantwoordelijken in de regio bekend en organiseren zelf initiatieven tot ontmoeting. B Concrete realisaties Babbelschatten Einde 2011 kwamen er middelen ter beschikking voor projecten rond kinderarmoedebestrijding. Het project Babbelschatten is een feit. Een ontmoetingsruimte per gemeente wordt gecreëerd om ouders met jonge kinderen samen te brengen. Het project is stop gezet einde juli Een draaiboek is opgemaakt en bezorgd aan alle partners. Ontmoetingsgroep voor éénoudergezinnen Een ontmoetingsgroep voor éénoudergezinnen te Bilzen wordt opgezet als vervolg op een vormingsreeks éénoudergezinnen. Naar aanleiding van de vraag en nood van de deelnemende gezinnen is er beslist om maandelijks een ontmoetingsgroep te laten doorgaan. Iedere eerste dinsdag van de maand van 19u tot 21u in het ziekenhuis Bilzen komt deze groep samen om ervaringen uit te wisselen. Het aanbod wordt begeleid door een deskundige. Na evaluatie blijkt dat er nood is aan kinderopvang gezien dit een drempel tot deelname kan zijn voor sommige gezinnen. Het uur wordt eveneens geëvalueerd en er is beslist om het aanbod vroeger te laten doorgaan namelijk van 18u tot 20u. Ook dit keer wordt het aanbod intensief bekend gemaakt. Na enige tijd houden we opnieuw een evaluatie waaruit blijkt dat de opkomst voor deze ontmoetingsgroep laag blijft. Uiteindelijk wordt in onderling overleg met het lokale bestuur van Bilzen beslist om de ontmoetingsgroep stop te zetten. Naar analogie van de ontmoeting éénoudergezinnen Bilzen, start Tongeren eveneens een lokale ontmoetingsgroep als vervolg op de vormingsreeks éénoudergezinnen gezien het hoge aantal éénoudergezinnen in Tongeren. In samenwerking met het Sociaal Huis De Semper organiseert Opvoedingswinkel Zuid-Limburg dan ook maandelijks een ontmoetingsgroep éénoudergezinnen met als voorwaarden dat een instroom van nieuwe ouders mogelijk is en er een vaste gespreksleider het aanbod begeleidt. Iedere eerste donderdag van de maand van 18u tot 20u vindt de ontmoetingsgroep plaats in het dienstencentrum De Piepel. Er is beslist om tegelijkertijd een broodjesmaaltijd en kinderopvang aan te bieden. Inschrijven is niet nodig. Op deze manier trachten we zo laagdrempelig mogelijk te werken. Het aanbod wordt bekend gemaakt via een flyer die werd opgemaakt door één van de deelnemende ouders. Dit exemplaar werd meermaals gedrukt en op diverse plaatsen verspreid. Tot slot worden er vaste afspraken gemaakt met de gespreksleider Voorleesmomenten Voeren Opvoedingswinkel Zuid-Limburg en bibliotheek Voeren besloten in het verleden om de handen in elkaar te slaan en voorleesmomenten kwamen tot stand. Dit werkingsjaar voorziet bibliotheek Voeren nog steeds op regelmatige basis voorleesmomenten. Opvoedingswinkel participeert momenteel niet meer als partner aan deze voorleesmomenten, maar heeft bijdrage geleverd bij het ontstaan van dit initiatief.

14 Evenementen Ieder werkingsjaar vinden er heel wat evenementen plaats in de verschillende gemeenten. Deze evenementen zijn een goed medium om bekendheid te geven aan de Opvoedingswinkel. Echter vinden wij het belangrijk om de tijdsinvestering tijdens en de zinvolheid van een evenement te bewaken. Ook ontwikkelden we dit werkingsjaar een methodiek om ouders op een interactieve manier te laten kennis maken met de Opvoedingswinkel. A Uitgangspunten Opdracht 2: Algemene opvoedingsvragen beantwoorden Onze aanwezigheid tijdens evenementen draagt bij tot het realiseren van deze opdracht. Tijdens zulke momenten informeren wij ouders over ons bestaan. Dit kan ervoor zorgen dat de drempel om de stap tot ons te zetten wordt weggewerkt. Daarnaast geeft onze fysieke aanwezigheid de mogelijkheid om vragen te stellen of een afspraak te maken. Opdracht 5; het bespreekbaar maken van het opvoeden van kinderen bij opvoedingsverantwoordelijken Door onze aanwezigheid met een leuke activiteit, infostand, maken we bij de verschillende opvoedingsverantwoordelijken opvoeden en onze aanwezigheid als Opvoedingswinkel Zuid-Limburg bespreekbaar. B Concrete realisaties Methodieken Bekendheid geven aan de Opvoedingswinkel is een doel tijdens een evenement. Dit werkingsjaar hebben we dit gerealiseerd door methodieken te ontwikkelen om mensen op een interactieve manier de Opvoedingswinkel voor te stellen. Hieronder enkele voorbeelden van methodieken: complimentenboom: pluk je compliment complimententuin: pluk je compliment complimentenvijver: vis je compliment Evenementen In hoofdstuk 3 geven we een duidelijk overzicht en concrete cijfergegevens van aantal bereikte ouders tijdens de evenementen Budgetspel Het budgetspel is een combinatie van het vroegere budgetspel van de stedelijke welzijnsdienst St-Truiden en het budgetspel van het OCMW Diepenbeek dat verder vorm gegeven wordt door een samenwerking tussen CAW Limburg en de Limburgse OCMW s. Opvoedingswinkel Zuid-Limburg integreert dit spel in zijn werking met als doelstelling uitlening aan partners, nadat het project preventieve gezinsondersteuning ten gevolge van de bedrijfssluitingen dit spel heeft aangekocht.

15 15 A Uitgangspunten Opdracht 6: Voorlichtings-, opleidings-, vormings- of trainingsactiviteiten in verband met opvoeding binnen het bereik van opvoedingsverantwoordelijken brengen. Het budgetspel is een methodiek waarmee partners laatstejaarsstudenten secundair onderwijs kunnen voorlichten over financiële situaties. Via deze methodiek dragen partners er toe bij jongeren te laten ontwikkelen. B Concrete realisaties Het budgetspel wil een minimale voorbereiding bieden aan jongeren om hun inzicht te geven in wat er allemaal bij komt kijken als ze op eigen benen willen staan. Het spel laat hen tevens nadenken over hun eigen beleving van geld, aankopen, schuld enz. Als doelgroep worden vooral de laatstejaarsstudenten secundair onderwijs beoogd omdat deze groep van jongeren voor een belangrijk keerpunt in hun leven staan. Het spel is aangepast aan de noden van jongeren uit alle studierichtingen. Het budgetspel kan kosteloos uitgeleend worden in de Opvoedingswinkel Zuid-Limburg. Indien gewenst kan een medewerker van het project preventieve gezinsondersteuning ten gevolge van bedrijfssluitingen functioneren als gespreksleider Tweedehandsbeurs Voeren In verscheidene gemeenten en steden worden tweedehandsbeurzen georganiseerd. Net zoals vorig jaar besluiten gezinsbond s Gravenvoeren en Opvoedingswinkel Zuid-Limburg ook dit werkingsjaar de handen in elkaar te slaan. De tweedehandsbeurs met de verkoop van baby- en kinderartikelen zoals kleding, verzorgingsmaterialen en speelgoed wordt opnieuw georganiseerd. De tweedehandsbeurs heeft tot doel om gezinnen de mogelijkheid te geven eigen spullen te verkopen en om gezinnen de mogelijkheid te bieden artikelen tegen een voordelige prijs aan te kopen. Daarnaast wordt er ook gekozen om tijdens datzelfde moment aanwezig te zijn met een infostand en via een interactieve methodiek laten we ouders kennismaken met de Opvoedingswinkel. A Uitgangspunten Opdracht 2: Algemene opvoedingsvragen beantwoorden Onze aanwezigheid tijdens de tweedehandsbeurs draagt bij tot het realiseren van deze opdracht. Tijdens zulke momenten informeren wij ouders over ons bestaan. Dit kan ervoor zorgen dat de drempel om de stap tot ons te zetten wordt weggewerkt. Daarnaast geeft onze fysieke aanwezigheid de mogelijkheid om vragen te stellen of een afspraak te maken. Opdracht 4: stimuleren van ontmoeting tussen opvoedingsverantwoordelijken met de nadruk op het creëren van sociale netwerken. De tweedehandsbeurs creëert kansen tot ontmoeting.

16 16 Opdracht 5: het bespreekbaar maken van het opvoeden van kinderen bij brede groepen van opvoedingsverantwoordelijken. Door onze aanwezigheid met een leuke activiteit, infostand, maken we bij de verschillende opvoedingsverantwoordelijken opvoeden en onze aanwezigheid als Opvoedingswinkel Zuid-Limburg bespreekbaar. B Concrete realisaties Op 22 maart 2015 organiseren Opvoedingswinkel Zuid Limburg en Gezinsbond s Gravenvoeren een tweedehandsbeurs met de verkoop van baby- en kinderartikelen. Er wordt gekozen om de beurs te laten doorgaan op een zondagnamiddag. De deelnemende verkopers kunnen hun stand opzetten vanaf 12u en om 13u komen de eerste kopers toe. De kopers worden onthaald door de Opvoedingswinkel. Die namiddag wordt er ook de gelegenheid geboden om een drankje en een hapje te consumeren. Dit creëert mogelijkheden tot informele ontmoeting Week van de opvoeding 2014 Net als ieder jaar wordt ook in 2014 opvoeding in de kijker geplaatst gedurende de maand mei. Het thema van de Week van de Opvoeding was dit jaar Opvoeden in beweging. Veel ouders, kinderen en jongeren gaan samen op zoek hoe ze een gezonde levensstijl kunnen inpassen binnen hun gezin. Beweging is hierbij een belangrijke factor. Daarnaast geeft het thema aan dat opvoeden geen onveranderlijk gegeven is. Opvoeden kan verschillen naargelang het land en de cultuur, maar bijvoorbeeld ook naargelang de leeftijd van een kind. Kinderen groeien, en ouders groeien mee. Ook veranderingen in de samenleving kunnen opvoeding beïnvloeden. Tijdens deze week zetten we graag alle opvoedingsverantwoordelijken in de kijker. Daarnaast heeft week van de opvoeding ook tot doel om Opvoedingswinkels meer bekendheid te geven. A Uitgangspunten Opdracht 1: basisinformatie ter beschikking stellen over het opvoeden van kinderen in diverse levensfasen. Opdracht 2: Algemene opvoedingsvragen beantwoorden Opdracht 7: Ondersteuning aanbieden bij opvoedingsproblemen zowel in gezins- als groepsverband. Opdracht 8: zorgen voor en vroegtijdige detectie van opvoedingsonzekerheid of opvoedingsproblemen met, indien nodig, gerichte doorverwijzing. Opvoedingswinkel Zuid-Limburg vervult bovenstaande opdrachten door de aanwezigheid van de consulent met een infostand, activiteit tijdens de week van de opvoeding. De infostand heeft tot doel informatie te voorzien voor opvoedingsverantwoordelijken via diverse materialen. Daarnaast is de opvoedingsconsulent op dat moment aanwezig om in te spelen op de opvoedingsvragen die op dat ogenblik aan bod komen. Opdracht 5: Het bespreekbaar maken van het opvoeden van kinderen bij brede groepen van opvoedingsverantwoordelijken.

17 17 Het uitrollen van de rode loper met als doel alle opvoedingsverantwoordelijken in de kijker te zetten, sluit aan bij opdracht 5. De aanwezigheid van de opvoedingsconsulent met de infostand sluit eveneens aan bij deze opdracht. B Concrete realisaties Wij als Opvoedingswinkel Zuid-Limburg doen opnieuw mee aan de rode loper actie van dit jaar. Wij hebben dan ook alle partners die het voorgaande jaar een rode loper hebben verkregen opnieuw gecontacteerd met de oproep om ook dit jaar de rode loper uit te rollen tijdens de week van de opvoeding. Ook hebben wij hen de vraag gesteld indien mogelijk om een kleine activiteit te koppelen aan deze rode loper actie of om ouders gedurende die week in de verf te zetten. Naast de rode loper actie organiseren we eveneens in verscheidene gemeenten een kleurplatenwedstrijd ism een andere lokale dienst. Hieronder geven we een overzicht. Voor concrete cijfergegevens verwijzen we naar hoofdstuk 3. Voeren Opvoedingswinkel Zuid Limburg en Openbare Bibliotheek Voeren organiseren in het kader van de Week van de Opvoeding een kleurwedstrijd. Alle kinderen uit het basisonderwijs kunnen deelnemen aan deze kleurwedstrijd en maken hierbij kans om het boek OTSJO EN HET WINDEKIND van auteur Jose Beumers te winnen. Tongeren Opvoedingswinkel Zuid-Limburg en jeugddienst Tongeren organiseren een kleurwedstrijd in het kader van week van de opvoeding. De kleurplaten worden in de kleuter-en lagere scholen verspreid en de actie wordt vermeld in de stadskrant met een verwijzing naar onze website. Daar konden deze kleurplaten eveneens worden gedownload. De winnaars ontvangen een prijs : een cadeaubon van de stad Tongeren ter waarde van 30 euro 20 euro of 10 euro. Bilzen Opvoedingswinkel Zuid-Limburg organiseert in samenwerking met de jeugddienst Bilzen eveneens deze kleurwedstrijd. De kleurplaten worden in de kleuter- en lagere scholen verspreid en deze actie wordt vermeld in de stadskrant met een verwijzing naar onze website. Daar kunnen de kleurplaten worden gedownload. Achteraf worden de winnaars uitgenodigd op de prijsuitreiking in de trouwzaal van het oude stadhuis te Bilzen. De eerste, tweede en derde plaats krijgen respectievelijk een cadeaubon van en 10 euro. De overige winnaars ontvangen een grabbelpasje en een goodiebag. Tot slot organiseren we tijdens de week van de opvoeding in iedere gemeente een ouderkindworkshop omtrent het thema beweging. Door het organiseren van workshops omtrent beweging willen we ouders en kinderen bekend maken met dit gegeven en met de Opvoedingswinkel Zuid-Limburg. Ouder en kind kunnen samen een leuke tijd beleven en in interactie gaan met elkaar en hun omgeving. Aangezien deze workshops steeds in

18 18 groep plaatsvinden, geeft dit kansen tot een versterking of uitbreiding van het netwerk van deze ouders en kinderen. Deze momenten bieden een opening om op een informele wijze over opvoeding te spreken met de opvoedingsconsulent of andere aanwezige ouders. Concrete cijfers zijn terug te vinden in hoofdstuk Opvoedspel Het Limburgs netwerk opvoedingsondersteuning heeft met de uitwerking van het opvoedspel 'Maak het mee!'een methodiek ontwikkeld om op speelse wijze met groepen ouders of professionelen over opvoeden te spreken. Samen met andere opvoedingsverantwoordelijken eens goed doorbomen over de kinderen en opvoeden. Veel ouders/professionelen genieten ervan, en halen er tips en steun uit. Het opvoedspel biedt volop mogelijkheden om met een groep van 8 tot 15 opvoedingsverantwoordelijken aan de slag te gaan. De spelbegeleider bepaalt zelf welke onderwerpen aan bod komen. A Uitgangspunten Opdracht 1: basisinformatie ter beschikking stellen over het opvoeden van kinderen in diverse levensfasen. Opdracht 2: Algemene opvoedingsvragen beantwoorden Opdracht 3: Een vraaggerichte pedagogische adviesfunctie aanbieden bij specifieke opvoedingsvragen Opdracht 5: het bespreekbaar maken van het opvoeden van kinderen bij brede groepen van opvoedingsverantwoordelijken. Opdracht 6: Voorlichtings-, opleidings-, vormings- of trainingsactiviteiten in verband met opvoeding binnen het bereik van opvoedingsverantwoordelijken brengen Opdracht 7: Ondersteuning aanbieden bij opvoedingsproblemen, zowel in gezins- als groepsverband. Opdracht 8: zorgen voor en vroegtijdige detectie van opvoedingsonzekerheid of opvoedingsproblemen met, indien nodig, gerichte doorverwijzing. Het Opvoedspel is een speelse methodiek om over opvoedthema s te communiceren. Er is ruimte voor ervaringuitwisseling onderling en de begeleider vult aan met zijn expertise en kennis. We zetten in op diverse thema s om een zo breed mogelijke doelgroep te bereiken. Opdracht 4: stimuleren van ontmoeting tussen opvoedingsverantwoordelijken met de nadruk op het creëren van sociale netwerken. Het Opvoedspel wordt in groep gespeeld en creëert hierdoor ontmoeting tussen verschillende opvoedingsverantwoordelijken.

19 19 B Concrete realisaties Opvoedingswinkel Zuid-Limburg heeft het opvoedspel ter beschikking en biedt de mogelijkheid om binnen je organisatie het spel te spelen. Dit jaar hebben enkele organisaties de vraag gesteld om het spel te spelen in hun setting. In hoofdstuk 3 vind je de concrete cijfergegevens Preventieve gezinsondersteuning tengevolge van de bedrijfssluitingen De bedrijfssluitingen waarmee we momenteel in Limburg geconfronteerd worden, zorgen voor de nodige (opvoedings)stress binnen heel wat gezinnen. Om tegemoet te komen aan deze noden en behoeften heeft minister Vandeurzen middelen vrij gemaakt om het hulpaanbod van het CAW, het CGG en de preventieve gezinsondersteuning tijdelijk te versterken. Begin 2013 zijn aan VZW Molenberg middelen toegekend voor de aanwerving van 3 medewerkers die voor deze doelgroep gerichte gezinsondersteunende maatregelen uitbouwen voor de regio Zuid-Limburg, West-Limburg en Maasland. A Uitgangspunten In december 2013 wordt op parlementair niveau voor een verschuiving gekozen. In de toekomst zal het team Bedrijfssluiting bestaan uit de medewerkers van het CGG en CAW. Bij het uitbouwen van de gezinsondersteunende maatregelen gaat in dit project nu bijzondere aandacht naar: - Ondersteuning aan jonge gezinnen en aanstaande ouders, op maat van de gezinsnoden - Het versterken van kwetsbare gezinnen en kwetsbare aanstaande ouders in het kader van het bestrijden van kansarmoede - Het uitbouwen van bruggen naar welzijn en gezondheid, via onder meer netwerking en tijdige toeleiding. Het project wordt volledig mee geïntegreerd in de Opvoedingswinkel Zuid-Limburg met extra aandacht voor kwetsbare gezinnen en kwetsbare aanstaande ouders. Het draagt dan ook bij in de acties, succeservaringen en preventieve gezinsondersteuning in Opvoedingswinkel Zuid-Limburg oog houdend op de eigen doelstellingen. B Concrete realisaties Zoals hierboven vermeld bij de uitgangspunten van het project wordt het project volledig geïntegreerd in de Opvoedingswinkel Zuid-Limburg met extra aandacht voor kwetsbare gezinnen en kwetsbare aanstaande ouders. Dit wil zeggen dat de medewerker van het project aansluit bij de reguliere werking van Opvoedingswinkel Zuid Limburg met oog voor de eigen doestelling. De medewerker van project Hulp bij Bedrijfssluiting heeft dan ook volgend aanbod mee gerealiseerd: Individuele gesprekken

20 20 Groepsactiviteiten Opvoedingsondersteunende projecten 2.2 Bekendmaking Bekendmakingsacties blijven een must. Naast bekendmaking via geëigende kanalen zoals website, infobladen,, trachten we ook in te zetten op aanwezigheid tijdens beperkt aantal evenementen. Hierbij blijft het belangrijk om de zinvolheid van onze aanwezigheid op ieder evenement te bewaken, alsook de tijdsinvestering Folder De folder wordt opgemaakt om de Opvoedingswinkel Zuid-Limburg bekend te maken in de deelnemende stad of gemeente. De folder heeft als doel mensen in het kort te informeren over ons aanbod, onze doelgroep en is eveneens bedoeld ter bekendmaking van onze contactgegevens. De verschillende locaties worden op een los insteekblad voorzien. Dit biedt een gestructureerd overzicht van de verschillende loketten in iedere stad of gemeente. De folders worden op verschillende plaatsen ter beschikking gesteld. Enerzijds hebben we onze partners zoals CLB s, CAW s, CGG s, scholen, kinderopvanginitiatieven, voorzien van folders omdat zij fungeren als doorverwijzer en daarbij gebruik kunnen maken van ons materiaal. Anderzijds hebben we ingezet om op bepaalde publieke plaatsen en evenementen folders ter beschikking te stellen om ouders rechtstreeks te bereiken Affiche Naast de folder worden er ook affiches ter bekendmaking voorzien. Het doel van onze affiche is enerzijds ons nader bekend maken als Opvoedingswinkel en anderzijds onze loketgegevens, vormingsaanbod en andere gegevens te verspreiden Website Een ander communicatiemiddel waarvan we gebruik maken om ons aanbod in de kijker te zetten is onze website. Via dit kanaal willen we zowel ouders als professionelen informeren over de Opvoedingswinkel Zuid-Limburg. Sedert 17 april 2012 is er een teller geïnstalleerd op de website van Opvoedingswinkel Zuid-Limburg. Via deze teller kunnen we de website als bekendmakingsmiddel evalueren. In het najaar 2013 hebben we gekozen om op de website een stel je vraag-knop te voorzien. Deze knop opent een tekstvak waar een vraag kan gesteld worden en rechtstreeks kan verstuurd worden naar ons algemeen mailadres. In september 2012 is er eveneens een facebookprofiel aangemaakt. Via dit medium trachten we onze activiteiten meer bekendheid te geven Vormingskalender Naast de folder en affiche wordt er voor gekozen om tweejaarlijks een vormingskalender te ontwerpen met daarop het vormingsaanbod voorjaar en najaar van de

21 21 Opvoedingswinkel. Deze vormingskalender wordt via de scholen aan elke leerling in de stad Bilzen, gemeente Hoeselt, gemeente Riemst, stad Tongeren en gemeente Voeren bedeeld. Verder verspreiden we deze vormingskalender ook digitaal aan ouders en professionelen. Ook gebeuren er nog extra bekendmakingsactiviteiten van ons aanbod om de mensen te herinneren aan onze activiteiten die per maand worden georganiseerd. Dit gebeurt eveneens aan de hand van papieren flyers en via digitale kanalen. 2.3 Samenwerkingspartners Samenwerking op Vlaams niveau A Expertisecentrum Opvoedingsondersteuning (EXPOO) Het EXPertisecentrum OpvoedingsOndersteuning is een realisatie van Kind & Gezin en het agentschap Jongerenwelzijn, is gehuisvest bij Kind & Gezin te Brussel en heeft een tweevoudige opdracht. Enerzijds tracht EXPOO kennis en knowhow inzake opvoedingsondersteuning te verzamelen, verrijken en te verspreiden. Anderzijds heeft EXPOO tot doel het werkveld opvoedingsondersteuning praktisch te ondersteunen met methoden, technieken en instrumenten. Essentieel in de visie van het expertisecentrum is de netwerkgedachte: EXPOO stelt zich op als een vraaggericht functionerend open netwerk met inbreng van relevante partners Samenwerking op Provinciaal niveau A Provinciaal Steunpunt Opvoedingswondersteuning Het decreet voorziet een steunpunt opvoedingsondersteuning in elke provincie en één in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. De steunpunten hebben de opdracht om intergemeentelijke of regionale samenwerking rond opvoedingsondersteuning te faciliteren, goede praktijkvoorbeelden te bundelen en ervaringsuitwisseling mogelijk te maken en initiatieven inzake opvoedingsondersteuning, gelegen buiten de centrumsteden, in staat te stellen om te starten. Daarnaast hebben de steunpunten de opdracht om, in overleg met EXPOO, mee te zorgen voor de provinciale verspreiding van informatie en materiaal voor iedereen die professioneel of op vrijwillige basis opvoedingsondersteuning biedt. Voor de opstart van een opvoedingswinkel in een samenwerkingsverband van gemeenten, is er gedurende 4 jaren een provinciale subsidie voorzien vanuit het departement Welzijn Samenwerking op (Boven)Lokaal niveau A Deelnemende lokale besturen Opvoedingswinkel Zuid-Limburg is een samenwerking van de lokale besturen van Bilzen, Herstappe, Hoeselt, Riemst, Tongeren en Voeren.

22 22 Door het onderteken van de samenwerkingsovereenkomst engageren de participerende besturen zich tot het aanduiden van een beleidsverantwoordelijke en een lokale coördinator opvoedingsondersteuning; ze stellen de gemeentelijke of stedelijke communicatiemiddelen open ter bekendmaking van de samenwerking en ze voorzien in een locatie waar de spreekuren van de Opvoedingswinkel Zuid-Limburg kunnen worden gerealiseerd. Tot slot dragen ze de vooropgestelde financiële bijdrage en de kosten die verbonden zijn aan specifieke acties per stad of gemeente. Tijdens de vergadering van het regionale samenwerkingsverband opvoedingsondersteuning van 15 mei 2013 beslist de beleidsgroep samen met de inhoudelijke stuurgroep tot het opstarten van een denktank Huis van het Kind Zuid- Limburg. Deze denktank krijgt als opdracht een concept voor te bereiden voor preventieve gezinsondersteuning in de regio Zuid-Limburg. Zowel aan de lokale besturen als aan de partnerorganisaties van het samenwerkingsverband wordt gevraagd een afvaardiging te voorzien in de denktank. De denktank stelt zich tot doel om in drie samenkomsten van twee uur een concept Huis van het kind voor te stellen. Tijdens het proces van de denktanksessies is er een projectoproep voor plattelandsontwikkeling (Leadergebied Haspengouw) gelanceerd. Op basis van de output van de denktank is er op korte tijd een projectconcept uitgeschreven. Het leaderproject Huis van het Kind Zuid-Limburg zet vanaf begin 2014 tot juni 2015 krachtig in op het beter verbinden van samenwerkingsverbanden, het betrekken van ouders en het organiseren van outreachend aanbod. Tegelijkertijd is er gedurende deze periode nagedacht over structuren die moeten resulteren in een gedragen werking Huis van het Kind voor regio Zuid-Limburg. De lokale besturen hebben gekozen voor één regionale structuur. Concreet worden voor de regio Zuid-Limburg twee subsidiedossiers ingediend namelijk subsidieaanvraag Huis van het Kind Zuid-Limburg 1 voor de gemeenten Bilzen en Hoeselt, waarbij de subsidieaanvraag wordt ingediend door de stad Bilzen in naam van de feitelijke vereniging Zuid-Limburg 1 en subsidieaanvraag Huis van het Kind Zuid Limburg 2 voor de gemeenten Tongeren, Riemst en Voeren, waarbij subsidieaanvraag wordt ingediend door VZW Molenberg in naam van de feitelijke vereniging Zuid-Limburg 2. In het najaar 2014 worden de subsidies toegekend. Zowel Huis van het Kind Zuid-Limburg 1 als 2 krijgen vanaf 1 januari 2015 jaarlijks en voor onbepaalde duur een algemene werkingssubsidie de aangewend moet worden voor aanbod in kader van Huis van het Kind. Overzicht subsidie voor Zuid-Limburg GEMEENTE RAMING SUBSIDIE-BEDRAG (wordt jaarlijks vastgesteld door K&G obv parameters) Bilzen ,14 Hoeselt 3.668,84 Riemst 5.940,53 Tongeren ,10 Voeren 1.557,94 TOTAAL ,55

23 23 Organisatie Een samenwerkingsverband houdt afstemming en overleg in. Gelet op de vele bestaande overlegstructuren wordt vooropgesteld de nieuwe overlegstructuur Huis van het Kind Zuid-Limburg te integreren in de bestaande overlegstructuren van het samenwerkingsverband Opvoedingswinkel Zuid-Limburg. Hieronder geven we het organogram Huis van het Kind Zuid-Limburg weer. opvoedingswinkel Huis van het Kind Bilzen Riemst bild Tongeren Hoeselt Voeren Beleidsgroep opvoedingswinkel Inhoudelijke stuurgroep Organogram Huis van het Kind Zuid-Limburg Regionale coördinatie: vzw Molenberg Coördinatie opvoedingswinkel Voorbereiding, secretariaat en voorzitterschap inhoudelijke stuurgroep Huis van het Kind Inhoudelijke stuurgroep: Samenstelling Vergadering in twee delen: opvoedingswinkel + Huis van het Kind. De samenstelling van de twee delen kan verschillen. Partnerorganisaties beslissen of ze regionaal deelnemen en/of aan de antennewerking. Doel Samenwerkingsafspraken maken die de antennewerking faciliteren. Mandaat Werkt inhoudelijke projecten uit, beslist niet over de middelen (kan wel adviseren). Beleidsgroep opvoedingswinkel Samenstelling Lokale besturen: beleid + administratie, provincie Limburg Doel Opvolging werking opvoedingswinkel binnen HvhK Mandaat Beslissen over de aanwending van middelen opvoedingswinkel.

24 24 Lokale/ intergemeentelijke antennes Samenstelling Lokale en regionale partners die daar voor kiezen + gebruikers + lokale besturen. Bilzen en Hoeselt werken samen één antenne-werking uit. Tongeren, Riemst en Voeren gaan voor een lokale antennewerking. Doel Geven vorm aan aanbod en concrete werking lokale antennes HvhK. Mandaat Beslissen over de aanwending middelen van de antennewerking (cfr. Subsidiebedragen). Tot slot wordt er gekozen voor een gezamenlijke bekendmaking en profilering van het Huis van het Kind Zuid-Limburg. We gaan verder met een regionale website Huis van het Kind. Een werkgroep wordt opgesteld. Gekoppeld aan de website worden ook folders/ flyers gemaakt. B Plaatselijke samenwerkingspartners Om acties van Opvoedingswinkel Zuid-Limburg mogelijk te maken is er samenwerking nodig met de plaatselijke organisaties in iedere stad of gemeente. Afhankelijk van de aanwezige samenwerkingspartner per stad of gemeente gaan de consulenten van de Opvoedingwinkel gesprekken aan met de verantwoordelijken aldaar. Hieronder een lijstje van enkele plaatselijke samenwerkingspartners: - directies van scholen - oudercomités - kinderopvanginitiatieven - bibliotheken - wijkverenigingen Overlegfora Overleg op Vlaams niveau A Sectoroverleg Opvoedingswinkels EXPOO Gesubsidieerde Opvoedingswinkels (centrumsteden)worden uitgenodigd door Kind en Gezin voor een sectoroverleg. Sinds 2011 worden alle Opvoedingswinkels met een kwaliteitslabel uitgenodigd voor een overleg tussen de Opvoedingswinkels, aansluitend bij het sectoroverleg.

Decreet opvoedingsondersteuning in relatie tot de IJH. Benedikte Van den Bruel Veerle Roels

Decreet opvoedingsondersteuning in relatie tot de IJH. Benedikte Van den Bruel Veerle Roels Decreet opvoedingsondersteuning in relatie tot de IJH Benedikte Van den Bruel Veerle Roels Kind en Gezin èn Agentschap Jongerenwelzijn? Kind en Gezin en Agenschap Jongerenwelzijn verantwoordelijk voor

Nadere informatie

Decreet van 13 juli 2007 houdende de organisatie van opvoedingsondersteuning (B.S. 14.VIII.2007) 1

Decreet van 13 juli 2007 houdende de organisatie van opvoedingsondersteuning (B.S. 14.VIII.2007) 1 Decreet van 13 juli 2007 houdende de organisatie van opvoedingsondersteuning (B.S. 14.VIII.2007) 1 HOOFDSTUK I. - Algemene bepalingen HOOFDSTUK II. - Lokale coördinatoren opvoedingsondersteuning en lokaal

Nadere informatie

De organisatie van opvoedingsondersteuning

De organisatie van opvoedingsondersteuning De organisatie van opvoedingsondersteuning 1. Wat is opvoedingsondersteuning? Opvoedingsondersteuning bestaat uit al die activiteiten die tot doel hebben om ouders en andere opvoeders steun te bieden bij

Nadere informatie

Huizen van het Kind. Gezinnen ondersteunen in hun kracht

Huizen van het Kind. Gezinnen ondersteunen in hun kracht Huizen van het Kind Gezinnen ondersteunen in hun kracht Een noodzakelijke, natuurlijke evolutie ondersteund door een nieuwe regelgeving www.huizenvanhetkind.be Doelstelling Hoe Regels Doelstelling Hoe

Nadere informatie

Het Huis van het Kind voor iedereen

Het Huis van het Kind voor iedereen Het Huis van het Kind voor iedereen Welke uitdagingen liggen er? Vandaag zijn er in Vlaanderen 153 Huizen van het Kind die samen 210 gemeenten bereiken. De subsidieoproep van eind februari en de Roadmap

Nadere informatie

Vlaamse Regering rssjj^f ^^

Vlaamse Regering rssjj^f ^^ Vlaamse Regering rssjj^f ^^ Besluit van de Vlaamse Regering tot uitvoering van het decreet van ISjuli 2007 houdende de organisatie van opvoedingsondersteuning DE VLAAMSE REGERING, Gelet op de decreten

Nadere informatie

Oproep en aanvraagformulier tot erkenning en subsidiëring als mobiel aanbod aan taal- en ontwikkelingsstimulering in de voor- en vroegschoolse periode

Oproep en aanvraagformulier tot erkenning en subsidiëring als mobiel aanbod aan taal- en ontwikkelingsstimulering in de voor- en vroegschoolse periode 6 februari 2018 Oproep en aanvraagformulier tot erkenning en subsidiëring als mobiel aanbod aan taal- en ontwikkelingsstimulering in de voor- en vroegschoolse periode In het kader van de continuering van

Nadere informatie

Missie & visie Opvoedingswinkel Gent

Missie & visie Opvoedingswinkel Gent Missie & visie Opvoedingswinkel Gent 1 Inhoudstafel... 1 Missie & visie Opvoedingswinkel Gent... 1 Inhoudstafel... 1 Intro... 3 1. Missie... 4 2. Doelgroep... 4 3. Werking... 4 4. Beleidskader... 5 5.

Nadere informatie

Deel 7: Project Opvoedingsondersteuning

Deel 7: Project Opvoedingsondersteuning Deel 7: Project Opvoedingsondersteuning 7.1. Organigram 7.2. Inleiding 7.3. Statistische gegevens 103 Deel 7: Project opvoedingsondersteuning 7.1. Organigram project opvoedingsondersteuning Het project

Nadere informatie

Algemeen. Gemeente: Hasselt. Provincie: Limburg. Naam van het lokaal loket: Lokaal Loket Kinderopvang Hasselt

Algemeen. Gemeente: Hasselt. Provincie: Limburg. Naam van het lokaal loket: Lokaal Loket Kinderopvang Hasselt Algemeen Gemeente: Hasselt Provincie: Limburg Naam van het lokaal loket: Lokaal Loket Kinderopvang Hasselt Contactgegevens: Wendy Souvereyns, Loket.kinderopvang@hasselt.be, 0486/586940 Werkingsgebied:

Nadere informatie

Nieuwsbrief Huis van het Kind Dilsen-Stokkem mei 2018.

Nieuwsbrief Huis van het Kind Dilsen-Stokkem mei 2018. NIEUWSBRIEF Nieuwsbrief Huis van het Kind Dilsen-Stokkem mei 2018. De missie van Huis van het Kind Dilsen-Stokkem is om, op een deskundige manier, samen met onze partners, een aanbod uit te werken voor

Nadere informatie

Gezinnen ondersteunen op vlak van gezondheid, ontwikkeling en opvoeding van kind(eren) sociale, informele netwerken rondom gezinnen bevorderen en ondersteunen Preventie: problemen (gezondheid, ontwikkeling,

Nadere informatie

Inleiding... 2 Projecten en acties in Kennisuitwisseling over opvoedingsondersteuning... 3

Inleiding... 2 Projecten en acties in Kennisuitwisseling over opvoedingsondersteuning... 3 Jaarverslag 2012 Inhoudstafel Inhoudsopgave Inleiding... 2 Projecten en acties in 2012... 3 Kennisuitwisseling over opvoedingsondersteuning... 3 Websitebezoek en elektronische nieuwsbrieven Beschrijving

Nadere informatie

Naar een organisatie van de Preventieve Gezinsondersteuning in Gent krijtlijnen voor de realisatie van de Huizen van het Kind

Naar een organisatie van de Preventieve Gezinsondersteuning in Gent krijtlijnen voor de realisatie van de Huizen van het Kind Naar een organisatie van de Preventieve Gezinsondersteuning in Gent krijtlijnen voor de realisatie van de Huizen van het Kind Inhoud Inleiding... 1 Aansturing en overleg... 2 Doelstellingen en doelgroep...

Nadere informatie

Decreet houdende de organisatie van preventieve gezinsondersteuning

Decreet houdende de organisatie van preventieve gezinsondersteuning Decreet houdende de organisatie van preventieve gezinsondersteuning Datum 29/11/2013 Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen Art. 1. Dit decreet regelt een gemeenschapsaangelegenheid. Art. 2. In dit decreet wordt

Nadere informatie

Jaarverslag EXPOO 2014

Jaarverslag EXPOO 2014 Jaarverslag EXPOO 2014 EXPOO, het Expertisecentrum Opvoedingsondersteuning van de Vlaamse overheid, bouwt mee aan een positieve leefomgeving waar het voor kinderen en jongeren goed is om op te groeien.

Nadere informatie

Subsidieoproep voor groepsgericht aanbod opvoedingsondersteuning door vrijwilligers, gericht op gezinnen met kinderen of jongeren met specifieke

Subsidieoproep voor groepsgericht aanbod opvoedingsondersteuning door vrijwilligers, gericht op gezinnen met kinderen of jongeren met specifieke 08/04/2019 Subsidieoproep voor groepsgericht aanbod opvoedingsondersteuning door vrijwilligers, gericht op gezinnen met kinderen of jongeren met specifieke ondersteuningsbehoeften A. Situering In het kader

Nadere informatie

PROACTIEF EN GEZINSONDERSTEUNEND WERKEN MET KANSARME GEZINNEN MET JONGE KINDEREN

PROACTIEF EN GEZINSONDERSTEUNEND WERKEN MET KANSARME GEZINNEN MET JONGE KINDEREN PROACTIEF EN GEZINSONDERSTEUNEND WERKEN MET KANSARME GEZINNEN MET JONGE KINDEREN POPERINGE 11.933 HA (IN TOP 5 W-VL) - 19.894 INW KANSARME BUURTEN Kansarmoedeatlas Provincie West-Vlaanderen (Steunpunt

Nadere informatie

Een sterke jeugdhulp, snel en dichtbij

Een sterke jeugdhulp, snel en dichtbij Een sterke jeugdhulp, snel en dichtbij Waarom? Daarom! Goed uitgebouwde basisondersteuning voor alle kinderen en gezinnen Aanvullende en specifieke opdracht voor jeugdhulp wanneer ontwikkeling vast loopt

Nadere informatie

Lokaal loket kinderopvang. Resultaten enquête 2016

Lokaal loket kinderopvang. Resultaten enquête 2016 Lokaal loket kinderopvang Resultaten enquête 2016 Inleiding Doelstelling: kinderopvang als basisvoorziening Recht van elk kind/ elk gezin op een kwaliteitsvolle dienstverlening Opvang in voldoende mate

Nadere informatie

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het akkoord van de minister van Begroting, gegeven op 10 juli 2018;

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het akkoord van de minister van Begroting, gegeven op 10 juli 2018; Besluit van de Vlaamse Regering betreffende het lokaal sociaal beleid, vermeld in artikels 2, 9 tot en met 11, 17, 19 en 26 van het decreet van 9 februari 2018 betreffende het lokaal sociaal beleid DE

Nadere informatie

MET OPVOEDINGSONDERSTEUNERS OP KAMP

MET OPVOEDINGSONDERSTEUNERS OP KAMP MET OPVOEDINGSONDERSTEUNERS OP KAMP Op zoek naar nieuwe ankerpunten voor Steven STRYNCKX en Nele TRAVERS 1 Opvoedingsondersteuners krijgen binnenkort een nieuwe regelgeving. Met een nieuw decreet in de

Nadere informatie

Voorontwerp van decreet betreffende het lokaal sociaal beleid

Voorontwerp van decreet betreffende het lokaal sociaal beleid VR 2017 2402 DOC.0170/2BIS Voorontwerp van decreet betreffende het lokaal sociaal beleid DE VLAAMSE REGERING, Op voorstel van de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin; Na beraadslaging,

Nadere informatie

Ingrid Bombay Provinciaal afdelingshoofd Kind en Gezin - Provincie West- Vlaanderen

Ingrid Bombay Provinciaal afdelingshoofd Kind en Gezin - Provincie West- Vlaanderen Ingrid Bombay Provinciaal afdelingshoofd Kind en Gezin - Provincie West- Vlaanderen 2 - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 09-04-18 Speech Minister Vandeurzen Samen met Vlaanderen inzetten op

Nadere informatie

V R A G E N K A A R T THEMA OUDERSCHAP EN OPVOEDINGSONDERSTEUNING

V R A G E N K A A R T THEMA OUDERSCHAP EN OPVOEDINGSONDERSTEUNING V R A G E N K A A R T? THEMA OUDERSCHAP EN OPVOEDINGSONDERSTEUNING THEMA: OUDERSCHAP EN OPVOEDINGSONDERSTEUNING? Vragenkaart: waar staan we nu? Bepaal een score tussen 1 en 9, waarbij 1 staat voor we hebben

Nadere informatie

V R A G E N K A A R T THEMA: ONDERWIJS

V R A G E N K A A R T THEMA: ONDERWIJS V R A G E N K A A R T? THEMA: ONDERWIJS THEMA: ONDERWIJS? Vragenkaart: waar staan we nu? Bepaal een score tussen 1 en 9, waarbij 1 staat voor we hebben nauwelijks samenwerking rond het thema onderwijs

Nadere informatie

Contactgegevens: Wendy Valijs, of

Contactgegevens: Wendy Valijs, of Algemeen Gemeente: Maasmechelen Provincie: Limburg Naam van het lokaal loket: Lokaal Loket Kinderopvang Maasmechelen Contactgegevens: Wendy Valijs, wendy.valijs@maasmechelen.be of loketkinderopvang@maasmechelen.be,

Nadere informatie

Voorontwerp van decreet houdende de organisatie van preventieve gezinsondersteuning DE VLAAMSE REGERING,

Voorontwerp van decreet houdende de organisatie van preventieve gezinsondersteuning DE VLAAMSE REGERING, Voorontwerp van decreet houdende de organisatie van preventieve gezinsondersteuning DE VLAAMSE REGERING, Op voorstel van de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin; Na beraadslaging, BESLUIT:

Nadere informatie

Subsidieoproep voor mobiel aanbod door vrijwilligers

Subsidieoproep voor mobiel aanbod door vrijwilligers 27 september 2018 Subsidieoproep voor mobiel aanbod door vrijwilligers A. Situering Investeren in opvoedingsondersteuning is belangrijk om kinderen en de gezinnen waartoe ze behoren zoveel mogelijk toekomstkansen

Nadere informatie

HUIS VAN HET KIND EEKLO

HUIS VAN HET KIND EEKLO HUIS VAN HET KIND EEKLO Indicatoren Kinderarmoedebestrijding 18,00% 16,00% 14,00% 12,00% 10,00% 8,00% 8,02% 10,64% 8,03% 8,61% 16,11% 10,45% 12,66% 11,90% 9,47% 6,00% 4,00% 2,00% 0,87% 0,78% 2,10% 1,40%

Nadere informatie

VR DOC.1268/2

VR DOC.1268/2 VR 2016 2511 DOC.1268/2 Besluit van de Vlaamse Regering betreffende de subsidiëring van een vernieuwend en verbreed laagdrempelig initiatief inzake gezinsondersteuning voor aanstaande gezinnen en gezinnen

Nadere informatie

Opvoedingsondersteuning binnen de preventieve zorg van K&G. 8 juni 2012

Opvoedingsondersteuning binnen de preventieve zorg van K&G. 8 juni 2012 Opvoedingsondersteuning binnen de preventieve zorg van K&G 8 juni 2012 Inhoud 1. OO binnen K&G - Maatschappelijk noodzakelijk - Maatwerk! 2. Onze maatjes 1. Opvoedingsondersteuning binnen Kind & Gezin

Nadere informatie

Jaarverslag 2017 Opvoedingswinkel Mortsel

Jaarverslag 2017 Opvoedingswinkel Mortsel Jaarverslag 7 Opvoedingswinkel Mortsel Inleiding Net zoals de voorgaande jaren geven we u hierbij graag een beeld van onze werking Opvoedingswinkel Mortsel over het jaar 7. We kenden boeiende tijden binnen

Nadere informatie

De pre-, peri- en postnatale werking voor kwetsbare gezinnen

De pre-, peri- en postnatale werking voor kwetsbare gezinnen De pre-, peri- en postnatale werking voor kwetsbare gezinnen Ontstaan Huis van het kind Ronse Stedelijke adviesraad voor welzijn Werkgroep opvoedingsondersteuning (vanaf 2015 werkgroep Huis van het kind

Nadere informatie

Huis van het Kind : Een samenwerkingsverband

Huis van het Kind : Een samenwerkingsverband in Heusden-Zolder Huis van het Kind : Een samenwerkingsverband Ontstaan Vanuit gezamenlijke bezorgdheid omtrent de registratie kansarme geboorten Op initiatief van de gemeentelijke afdeling welzijn en

Nadere informatie

Sterke mensen, sterk Hasselt. Strategische doelstelling van het Huis van het Kind Hasselt

Sterke mensen, sterk Hasselt. Strategische doelstelling van het Huis van het Kind Hasselt ENGAGEMENTSVERKLARING Sterke mensen, sterk Hasselt Strategische doelstelling van het Huis van het Kind Hasselt HET HUIS VAN HET KIND HASSELT WIL ALLE GEZINNEN MET KINDEREN EN JONGEREN, KINDEREN EN JONGEREN

Nadere informatie

De Sociale plattegrond

De Sociale plattegrond De Sociale plattegrond Sector: Begeleiding jonge kinderen Spreker: Krista De Vos (Kind en Gezin) Kind en Gezin Kleine kinderen, wij maken er werk van! 1 Voorgeschiedenis 1919: Nationaal Werk voor het Kinderwelzijn

Nadere informatie

Workshop Sociaal Huis

Workshop Sociaal Huis Workshop Sociaal Huis 15 januari 2009 RWO Arrondissement Oudenaarde vzw Sint-Jozefsplein 2 9700 Oudenaarde www.rwo-oudenaarde.be Agenda 1. Stand van zaken lokale besturen 2. Wettelijk kader 2.1. Beleidsdocumenten

Nadere informatie

1. Respons. 2. Werd er in elke gemeente een lokale coördinator (LCO) aangesteld? beleidsplananalyse: vragenlijstmethode:

1. Respons. 2. Werd er in elke gemeente een lokale coördinator (LCO) aangesteld? beleidsplananalyse: vragenlijstmethode: Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen Partner in de Hogeschool Universiteit Brussel Huart Hamoirlaan 136, 1030 Brussel Bevraging van de gemeenten in verband met de implementatie van het decreet opvoedingsondersteuning

Nadere informatie

Financieringsreglement Projectsubsidie Opvoedingsondersteuning

Financieringsreglement Projectsubsidie Opvoedingsondersteuning Financieringsreglement Projectsubsidie Opvoedingsondersteuning Artikel 1 Wat is de doelstelling van een projectsubsidie? De stad Antwerpen kan, onder de voorwaarden bepaald in dit reglement en binnen de

Nadere informatie

V R A G E N K A A R T THEMA JEUGDHULP

V R A G E N K A A R T THEMA JEUGDHULP V R A G E N K A A R T? THEMA JEUGDHULP THEMA: JEUGDHULP? Vragenkaart: waar staan we nu? Bepaal een score tussen 1 en 9, waarbij 1 staat voor we hebben nauwelijks samenwerking rond het thema jeugdhulp en

Nadere informatie

VR DOC.0330/2

VR DOC.0330/2 VR 2017 3103 DOC.0330/2 Besluit van de Vlaamse Regering betreffende de subsidiëring van een vernieuwend en verbreed laagdrempelig initiatief inzake gezinsondersteuning voor aanstaande gezinnen en gezinnen

Nadere informatie

Agenda. 1. Verwelkoming 2. Kennismaking 3. Huis van het kind - Toelichting 4. Ronde tafel met kernvragen 5. Cirkels 6. Slot

Agenda. 1. Verwelkoming 2. Kennismaking 3. Huis van het kind - Toelichting 4. Ronde tafel met kernvragen 5. Cirkels 6. Slot Agenda 1. Verwelkoming 2. Kennismaking 3. Huis van het kind - Toelichting 4. Ronde tafel met kernvragen 5. Cirkels 6. Slot 1. Verwelkoming door Schepen Kaat Olivier 2. Kennismaking 3. Huis van het kind

Nadere informatie

VR DOC.1230/1TER

VR DOC.1230/1TER VR 2016 2511 DOC.1230/1TER DE VLAAMSE MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN TERNOTA AAN DE LEDEN VAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Ontwerpbesluit van de Vlaamse Regering over de regels betreffende

Nadere informatie

OPVOEDINGSONDERSTEUNING BIJ

OPVOEDINGSONDERSTEUNING BIJ OMGEVINGSANALYSE EN LITERATUURSTUDIE AANBOD OPVOEDINGSONDERSTEUNING BIJ 10- TOT 17-JARIGEN ANTWERPEN PRESENTATIE 27 OKTOBER 2015 1 SITUERING VAN HET ONDERZOEK 4 grote onderdelen: literatuurstudie focusgroep

Nadere informatie

Deel 5: Opvoedingsondersteuning

Deel 5: Opvoedingsondersteuning Deel : Opvoedingsondersteuning ORGANOGRAM INLEIDING 3 STATISTISCHE GEGEVENS Jaarverslag 04 0 ORGANOGRAM Directeur Adjunct-directeur Verantwoordelijke / Hergomoderator HCA-dienst Ouders Steunen in Opvoeden

Nadere informatie

VEEL GESTELDE VRAGEN MBT OPROEP KOALA

VEEL GESTELDE VRAGEN MBT OPROEP KOALA VEEL GESTELDE VRAGEN MBT OPROEP KOALA 1. Advies lokaal bestuur? Is het binnen de oproep vereist dat er voor de kinderopvangplaatsen een advies is van de adviesraad? Dat is regelgevend ingeschreven binnen

Nadere informatie

Vraag nr. 403 van 8 maart 2013 van MARIJKE DILLEN

Vraag nr. 403 van 8 maart 2013 van MARIJKE DILLEN VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 403 van 8 maart 2013 van MARIJKE DILLEN Resolutie kinderarmoede Onderwijs en

Nadere informatie

Dossiers opvoedingswinkels: horizontale evaluatie

Dossiers opvoedingswinkels: horizontale evaluatie Dossiers opvoedingswinkels: horizontale evaluatie Interne evaluatie op basis van de werkingsverslagen opvoedingswinkels (2009). Benedikte Van den Bruel Methode 14 dossiers bekeken Aangevuld met cijfermatige

Nadere informatie

Advies. Voorlopig besluit gezinsondersteuning moet meer recht doen aan kinderen en hun context

Advies. Voorlopig besluit gezinsondersteuning moet meer recht doen aan kinderen en hun context Advies DATUM 21 januari 2014 VOLGNUMMER 2013-2014/8 COMMISSIE Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebeleid Voorlopig besluit gezinsondersteuning moet meer recht doen aan kinderen en

Nadere informatie

VVSG Trefdag Samen tegen Armoede wij ook 13/12/2010

VVSG Trefdag Samen tegen Armoede wij ook 13/12/2010 VVSG Trefdag Samen tegen Armoede wij ook 13/12/2010 Koen Clijsters Algemeen diensthoofd OCMW Heusden-Zolder Tel. 011/45.61.50 koen.clijsters@ocmwheusdenzolder.be Heusden- Zolder Provincie Limburg 31.500

Nadere informatie

Beoordelingscriteria en procedure voor uitbreidingsronden Kinderopvang Baby s en Peuters Trap 1 subsidies

Beoordelingscriteria en procedure voor uitbreidingsronden Kinderopvang Baby s en Peuters Trap 1 subsidies Beoordelingscriteria en procedure voor uitbreidingsronden Kinderopvang Baby s en Peuters Trap 1 subsidies Leidraad voor het formuleren van een kwalitatief en zorgvuldig advies bij aanvragen tot subsidies

Nadere informatie

Huis van het Kind Zottegem, een huis met een verhaal. Congres EXPOO Donderdag 10 december 2015

Huis van het Kind Zottegem, een huis met een verhaal. Congres EXPOO Donderdag 10 december 2015 Huis van het Kind Zottegem, een huis met een verhaal Congres EXPOO Donderdag 10 december 2015 2010 Europees Jaar ter bestrijding van armoede en sociale uitsluiting Strijd tegen kinderarmoede : start van

Nadere informatie

Provincieraadsbesluit

Provincieraadsbesluit directie Welzijn, Gezondheid, Wonen, Jeugd en Ontwikkelingssamenwerking --- dossiernummer: 1303265 Provincieraadsbesluit betreft verslaggever NOORD-ZUIDSAMENWERKING: subsidiereglement voor programma's

Nadere informatie

Beoordelingscriteria en procedure voor uitbreidingsronden Kinderopvang Baby s en Peuters Trap 2 subsidies

Beoordelingscriteria en procedure voor uitbreidingsronden Kinderopvang Baby s en Peuters Trap 2 subsidies Beoordelingscriteria en procedure voor uitbreidingsronden Kinderopvang Baby s en Peuters Trap 2 subsidies Leidraad voor het formuleren van een kwalitatief en zorgvuldig advies bij aanvragen tot subsidies

Nadere informatie

Stad Antwerpen. Perinatale regierol ECK De Kraamvogel vzw. Veerle Decorte Vroedvrouw Coördinator

Stad Antwerpen. Perinatale regierol ECK De Kraamvogel vzw. Veerle Decorte Vroedvrouw Coördinator H Stad Antwerpen Perinatale regierol ECK De Kraamvogel vzw Veerle Decorte Vroedvrouw Coördinator De Kraamvogel vzw o Ontstaan begin jaren 80 o Expertisecentrum Kraamzorg in elke Vlaamse provincie: 2003

Nadere informatie

Huizen van het Kind. Gezinnen ondersteunen in hun kracht Stand van zaken 19 mei 2015

Huizen van het Kind. Gezinnen ondersteunen in hun kracht Stand van zaken 19 mei 2015 Huizen van het Kind Gezinnen ondersteunen in hun kracht Stand van zaken 19 mei 2015 Waar staan we vandaag? Regelgeving Praktijk 2011 Voorbereiding 2013/11 Decreet 2014/3 Def. BVR 2015/1 erk/subs 2011 Al

Nadere informatie

Deel 7: Project Opvoedingsondersteuning

Deel 7: Project Opvoedingsondersteuning Deel 7: Project Opvoedingsondersteuning 7.1. Organogram 7.2. Inleiding 7.3. Statistische gegevens ~ 93 ~ 7 Project opvoedingsondersteuning 7.1 Organogram project opvoedingsondersteuning Het project opvoedingsondersteuning

Nadere informatie

Jaarverslag 2016 Opvoedingswinkel Mortsel

Jaarverslag 2016 Opvoedingswinkel Mortsel Jaarverslag 216 Opvoedingswinkel Mortsel Inleiding De Opvoedingswinkel te Mortsel met punten in Borsbeek, Edegem en Kontich ging van start in 213. We kozen er dit jaar voor om de cijfers in dit jaarverslag

Nadere informatie

CONVENANT BETREFFENDE EEN GEZAMENLIJKE AANPAK VAN OUDERENMIS(BE)HANDELING VOOR HET VLAAMSE GEWEST, DE VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE EN DE PROVINCIES

CONVENANT BETREFFENDE EEN GEZAMENLIJKE AANPAK VAN OUDERENMIS(BE)HANDELING VOOR HET VLAAMSE GEWEST, DE VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE EN DE PROVINCIES BIJLAGE Bijlage nr. 1 CONVENANT BETREFFENDE EEN GEZAMENLIJKE AANPAK VAN OUDERENMIS(BE)HANDELING VOOR HET VLAAMSE GEWEST, DE VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE EN DE PROVINCIES Tussen De Vlaamse overheid, vertegenwoordigd

Nadere informatie

Nieuwsbrief Huis van het Kind Dilsen-Stokkem november 2018.

Nieuwsbrief Huis van het Kind Dilsen-Stokkem november 2018. NIEUWSBRIEF Nieuwsbrief Huis van het Kind Dilsen-Stokkem november 2018. De missie van Huis van het Kind Dilsen-Stokkem is om, op een deskundige manier, samen met onze partners, een aanbod uit te werken

Nadere informatie

enerzijds, het Vlaams Gewest, vertegenwoordigd door de Vlaamse Regering, in de persoon van de heer Kris Peeters, minister-president,

enerzijds, het Vlaams Gewest, vertegenwoordigd door de Vlaamse Regering, in de persoon van de heer Kris Peeters, minister-president, Overeenkomst van vijf jaar tussen het Vlaams Gewest en de provincie Oost- Vlaanderen betreffende de structurele onderbouwing van een provinciaal steunpunt duurzaam wonen en bouwen. Tussen, enerzijds, het

Nadere informatie

Situering. Decretale opdracht van EXPOO

Situering. Decretale opdracht van EXPOO EXPOO Jaarplan 2014 Situering EXPOO staat in 2014 voor nieuwe (groei)kansen. Het decreet preventieve gezinsondersteuning zorgt voor nieuwe uitdagingen. Onze opdrachten kunnen we waarmaken met een uitbreiding

Nadere informatie

Webinar Opvoedingsondersteuning

Webinar Opvoedingsondersteuning Webinar Opvoedingsondersteuning 26 mei 2016 Kristien Nys Lector Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen (Odisee) Praktijkonderzoekster Onderzoekseenheid Gezins- en Orthopedagogiek (KULeuven) Ben je 0

Nadere informatie

V R A G E N K A A R T THEMA: KINDEROPVANG

V R A G E N K A A R T THEMA: KINDEROPVANG V R A G E N K A A R T? THEMA: KINDEROPVANG THEMA: KINDEROPVANG? Vragenkaart: waar staan we nu? Bepaal een score tussen 1 en 9, waarbij 1 staat voor we hebben nauwelijks samenwerking rond het thema kinderopvang

Nadere informatie

V R A G E N K A A R T THEMA: GEZONDHEIDSZORG

V R A G E N K A A R T THEMA: GEZONDHEIDSZORG V R A G E N K A A R T? THEMA: GEZONDHEIDSZORG THEMA: GEZONDHEIDSZORG? Vragenkaart: waar staan we nu? Bepaal een score tussen 1 en 9, waarbij 1 staat voor we hebben nauwelijks samenwerking rond het thema

Nadere informatie

KRUISPUNT HULPVERLENING-VRIJWILLIGERSWERK Lerende samenwerking tussen welzijnsschakels en ocmw s op vlak van gezinsondersteuning

KRUISPUNT HULPVERLENING-VRIJWILLIGERSWERK Lerende samenwerking tussen welzijnsschakels en ocmw s op vlak van gezinsondersteuning KRUISPUNT HULPVERLENING-VRIJWILLIGERSWERK Lerende samenwerking tussen welzijnsschakels en ocmw s op vlak van gezinsondersteuning 10 december 2015 8 ste Jaarcongres EXPOO Brussel Opbouw 1. Welzijnsschakels

Nadere informatie

Reglement betreffende de erkenning en subsidiëring van instellingen voor sociaalcultureel voor volwassenenwerk in de provincie Limburg

Reglement betreffende de erkenning en subsidiëring van instellingen voor sociaalcultureel voor volwassenenwerk in de provincie Limburg Reglement betreffende de erkenning en subsidiëring van instellingen voor sociaalcultureel voor volwassenenwerk in de provincie Limburg BESLUIT VAN 18 MEI 1994 Gewijzigd: 16 juni 2004 De Provincieraad van

Nadere informatie

reactie Netwerk tegen Armoede bij decreet preventieve gezinsondersteuning

reactie Netwerk tegen Armoede bij decreet preventieve gezinsondersteuning Netwerk tegen Armoede Vooruitgangstraat 323 bus 6-1030 Brussel / tel. 02-204 06 50 / fax : 02-204 06 59 info@netwerktegenarmoede.be / www.netwerktegenarmoede.be reactie Netwerk tegen Armoede bij decreet

Nadere informatie

Op voorstel van de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin; Na beraadslaging, Besluit:

Op voorstel van de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin; Na beraadslaging, Besluit: 31 JANUARI 2014. - Besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van diverse bepalingen van het besluit van de Vlaamse Regering van 25 maart 1997 tot uitvoering van het decreet van 24 juli 1996 houdende

Nadere informatie

Lokaal Loket Kinderopvang in Brussel Expoo-congres 7 december 2017

Lokaal Loket Kinderopvang in Brussel Expoo-congres 7 december 2017 Lokaal Loket Kinderopvang in Brussel Expoo-congres 7 december 2017 Greet Poelvoorde lokaal loket Silke De Ridder Nasci vzw Contact: helpdesk@kinderopvang 0488/79 09 77 Opdracht van het Lokaal Loket Kinderopvang

Nadere informatie

Hoe kunnen de Huizen van het Kind en het samenwerkingsverband Geïntegreerd Breed Onthaal elkaar versterken?

Hoe kunnen de Huizen van het Kind en het samenwerkingsverband Geïntegreerd Breed Onthaal elkaar versterken? Hoe kunnen de Huizen van het Kind en het samenwerkingsverband Geïntegreerd Breed Onthaal elkaar versterken? Dirk Van Noten en Inne Devos Departement Welzijn, Volksgezondheid en gezin Afdeling Welzijn en

Nadere informatie

Presentatie Netwerkdag Kinderarmoede

Presentatie Netwerkdag Kinderarmoede Presentatie Netwerkdag Kinderarmoede De jaarlijkse poll Wie is aan de slag in een huis van het kind? Wie is nu al actief betrokken bij een huis van het kind of werkt samen met een huis van het kind? (niet

Nadere informatie

Lerend Netwerk Arbeidsmarktkrapte

Lerend Netwerk Arbeidsmarktkrapte OP ESF Vlaanderen 2014 2020 Prioriteit uit OP: 1 - loopbaanbeleid curatief investeringsprioriteit 8i - werkloosheid naar werk Informatieve Bijlage: Lerend Netwerk Arbeidsmarktkrapte Lerend Netwerk Arbeidsmarktkrapte

Nadere informatie

Aanvraag van subsidies voor lokale projecten kinderarmoedebestrijding - 2011

Aanvraag van subsidies voor lokale projecten kinderarmoedebestrijding - 2011 Aanvraag van subsidies voor lokale projecten kinderarmoedebestrijding - 2011 Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Afdeling Welzijn en Samenleving Koning Albert II-laan 35, bus 30, 1030 BRUSSEL

Nadere informatie

Verslag aan de Provincieraad

Verslag aan de Provincieraad directie Leefmilieu dienst Milieubeleidsplanning, -ondersteuning en Natuurontwikkeling Verslag aan de Provincieraad registratienr. 1005603 betreft verslaggever STEUNPUNT DUURZAAM WONEN EN BOUWEN Overeenkomst

Nadere informatie

Algemeen. Gemeente: Stad Gent. Provincie: Oost Vlaanderen. Naam van het lokaal loket: Kinderopvangpunt Gent

Algemeen. Gemeente: Stad Gent. Provincie: Oost Vlaanderen. Naam van het lokaal loket: Kinderopvangpunt Gent Algemeen Gemeente: Stad Gent Provincie: Oost Vlaanderen Naam van het lokaal loket: Kinderopvangpunt Gent Contactgegevens: Danny Verdonck, danny.verdonck@stad.gent, 09/268 20 82 Werkingsgebied: Stedelijk

Nadere informatie

Ontbijtvergaderingen. Gent. Samen voor een lokaal gezinsbeleid

Ontbijtvergaderingen. Gent. Samen voor een lokaal gezinsbeleid Ontbijtvergaderingen Gent Samen voor een lokaal gezinsbeleid Workshop Buurtgerichte netwerken en Huizen van het Kind VVSG - Samenhang Lokaal Geïntegreerd Gezinsbeleid 2 Instrumenten Buurtgerichte netwerken

Nadere informatie

Projectoproep NEET * VRAAG EN ANTWOORD INHOUDSTAFEL

Projectoproep NEET * VRAAG EN ANTWOORD INHOUDSTAFEL NEET * VRAAG EN ANTWOORD INHOUDSTAFEL 1 Kan ik op de projectoproep antwoorden?... 1 2 Wat is het verschil tussen een projectleider en een partner?... 1 3 Heeft mijn kandidatuur meer kans op slagen als

Nadere informatie

OPVOEDINGSONDERSTEUNING

OPVOEDINGSONDERSTEUNING OPVOEDINGSONDERSTEUNING Opvoedingsondersteuning - beleidsmatig op de agenda! (1) Tot voor enkele jaren OO nauwelijks item Geen overleg, nauwelijks gezamenlijke actie, Anno 2015 Op Vlaams niveau Decreten

Nadere informatie

DURF2020 ACHTERGRONDINFO

DURF2020 ACHTERGRONDINFO Je eigen leven, daar gaan we voor! DURF2020 ACHTERGRONDINFO ACHTERGRONDINFO DURF2020 START In het kader van mijn P2020 wordt er veel gesproken, nagedacht en nieuwe initiatieven genomen in functie van de

Nadere informatie

Opdracht van het OCMW bestuur: project ontwikkelen om kinderarmoede te voorkomen/bestrijden

Opdracht van het OCMW bestuur: project ontwikkelen om kinderarmoede te voorkomen/bestrijden Studiedag VVSG Kinderopvang en Gezinsbeleid Mechelen 26 maart 2013 2010: Europees Jaar ter bestrijding van armoede en sociale uitsluiting: strijd tegen kinderarmoede is topprioriteit voor de Vlaamse regering

Nadere informatie

Katrien Verhegge Administrateur-generaal Kind en Gezin

Katrien Verhegge Administrateur-generaal Kind en Gezin "Ik ben blij dat EXPOO het als een belangrijke opdracht ziet om samen met professionelen, academici, ouders en andere actoren vanuit een brede invalshoek te reflecteren op opvoedingsondersteuning en zo

Nadere informatie

VERENIGING WAAR ARMEN HET WOORD NEMEN

VERENIGING WAAR ARMEN HET WOORD NEMEN Koning Albert II-laan 35, bus 31 1030 Brussel T 02 553 34 34 F 02 533 34 35 contact@zorginspectie.be VERENIGING WAAR ARMEN HET WOORD NEMEN Naam: Adres: Tel: Fax: Email: Opdrachtnummer: Datum opdracht:

Nadere informatie

Opvang en vrije tijd van schoolgaande kinderen krijgt samen vorm. David Vits Kind en Gezin Ann Lobijn VVSG

Opvang en vrije tijd van schoolgaande kinderen krijgt samen vorm. David Vits Kind en Gezin Ann Lobijn VVSG Opvang en vrije tijd van schoolgaande kinderen krijgt samen vorm David Vits Kind en Gezin Ann Lobijn VVSG Nieuwe organisatie Buitenschoolse activiteiten Voortgang Op weg naar een decreet Link filmpje katrien

Nadere informatie

Provinciaal impulsreglement voor toekenning van projectsubsidie aan initiatieven binnen de provinciale beleidsdoelstellingen welzijn

Provinciaal impulsreglement voor toekenning van projectsubsidie aan initiatieven binnen de provinciale beleidsdoelstellingen welzijn Provinciaal impulsreglement voor toekenning van projectsubsidie aan initiatieven binnen de provinciale beleidsdoelstellingen welzijn Hoofdstuk 1: Algemene bepalingen Artikel 1 - De Provincie West-Vlaanderen

Nadere informatie

Ontwerp van decreet. houdende de stimulering van een inclusief Vlaams ouderenbeleid en de beleidsparticipatie van ouderen

Ontwerp van decreet. houdende de stimulering van een inclusief Vlaams ouderenbeleid en de beleidsparticipatie van ouderen stuk ingediend op 1716 (2011-2012) Nr. 6 28 november 2012 (2012-2013) Ontwerp van decreet houdende de stimulering van een inclusief Vlaams ouderenbeleid en de beleidsparticipatie van ouderen Tekst aangenomen

Nadere informatie

Publicatie B.S.: Inwerkingtreding: Hoofdstuk I. ALGEMENE BEPALINGEN. Artikel 1.

Publicatie B.S.: Inwerkingtreding: Hoofdstuk I. ALGEMENE BEPALINGEN. Artikel 1. BESLUIT van de VLAAMSE REGERING van 24 april 2009 tot vaststelling van de voorwaarden voor de experimentele subsidiëring van een aanvullend geïndividualiseerd hulpaanbod in de intersectorale aanpak van

Nadere informatie

DRAAIBOEK PROJECT ROMA T WERKT

DRAAIBOEK PROJECT ROMA T WERKT DRAAIBOEK PROJECT ROMA T WERKT Het project Roma t Werkt werd uitgeschreven door Odice vzw en de OCMW s van Beveren, Sint- Niklaas en Temse. Het project werd gesubsidieerd door het Europees Sociaal Fond

Nadere informatie

HUIS VAN HET KIND EEKLO EEN HUIS VOOR ALLE KINDEREN

HUIS VAN HET KIND EEKLO EEN HUIS VOOR ALLE KINDEREN HUIS VAN HET KIND EEKLO EEN HUIS VOOR ALLE KINDEREN JEUGDWELZIJNSOVERLEG Idee oprichting Speel-o-theek Idee bekeken in ruimere context Oprichting werkgroep HvhK OCMW, BKO, Jeugddienst, Wijkcentrum De Kring,

Nadere informatie

Samenwerkingsprotocol provinciale hulpverlening partnergeweld met de Mee-ander 1

Samenwerkingsprotocol provinciale hulpverlening partnergeweld met de Mee-ander 1 Samenwerkingsprotocol inzake partnergeweld tussen Provinciebestuur en Thuisbegeleidingsdienst De Mee-ander Tussen enerzijds: Thuisbegeleidingsdienst De Mee-ander, Gasthuisstraat 19, 9500 Geraardsbergen

Nadere informatie

Deel 5: Opvoedingsondersteuning

Deel 5: Opvoedingsondersteuning Deel 5: Opvoedingsondersteuning ORGANOGRAM 2 INLEIDING 3 STATISTISCHE GEGEVENS Jaarverslag 203 07 ORGANOGRAM Directeur Adjunct-directeur Verantwoordelijke / Hergomoderator HCA-dienst Ouders Steunen in

Nadere informatie

DE VLAAMSE REGERING,

DE VLAAMSE REGERING, Opschrift Datum Gewijzigd bij Besluit van de Vlaamse Regering betreffende de toekenning van subsidies aan jeugdhuizen voor de uitvoering van een bovenlokaal project 5 juli 2013 Besluit van de Vlaamse Regering

Nadere informatie

25 Integratie OCMWgemeente: aan vertrouwen en een sterker beleid

25 Integratie OCMWgemeente: aan vertrouwen en een sterker beleid 25 Integratie OCMWgemeente: bouwen aan vertrouwen en een sterker beleid Ellen Dierckx Coördinator dienstencentrum tewerkstelling den travoo OCMW Balen Achtergrond Aanleiding: KHK-onderzoek 2007 leefomstandigheden

Nadere informatie

Visietekst PRAGT Perinataal Regionaal Ambulant GezinsTraject

Visietekst PRAGT Perinataal Regionaal Ambulant GezinsTraject Visietekst PRAGT Perinataal Regionaal Ambulant GezinsTraject Huidige Partners: - Mariaziekenhuis ( gynaecologen-vroedvrouwen-sociale dienst) - Huisartsen regio - CKG/Amberbegeleiding - CIG De Zeshoek -

Nadere informatie

Centrum algemeen welzijnswerk Brussel ( ), Priemstraat 19A te 1000 Brussel

Centrum algemeen welzijnswerk Brussel ( ), Priemstraat 19A te 1000 Brussel Bijlage nr. 1 Fiche Titel initiatief: Initiatiefnemer: Algemeen Welzijnswerk CAW Brussel Centrum algemeen welzijnswerk Brussel (464.230.122), Priemstraat 19A te 1000 Brussel Omschrijving CAW Brussel verbindt

Nadere informatie

ZORGNETWERKEN D3: Mensen bereiken (outreaching)

ZORGNETWERKEN D3: Mensen bereiken (outreaching) 5 juni 2015 ZORGNETWERKEN D3: Mensen bereiken (outreaching) https://www.youtube.com/watch?v=qugnmcs3a0w Ontstaan in West-Vlaanderen sinds 2005 Klaar voor uitrol in gans Vlaanderen, beleidsoptie van Minister

Nadere informatie

ISCinternettensamenwerkingscel

ISCinternettensamenwerkingscel PREVENTIEVE GEZINSONDERSTEUNING: DE HUIZEN VAN HET KIND EN DE CLB S 1. INLEIDING Met deze nota willen we een kader meegeven aan de CLB s en de actoren binnen de huizen van het kind om tot optimale samenwerking

Nadere informatie

overleggroep gezondheid; agendapunt samenwerking CGG s en verenigingen 02 februari 2010

overleggroep gezondheid; agendapunt samenwerking CGG s en verenigingen 02 februari 2010 Vlaams Netwerk van verenigingen waar armen het woord nemen vzw Aromagebouw / Vooruitgangstraat 323 bus 6 (3 de verdieping) / 1030 Brussel / tel. 02-204 06 50 / fax : 02-204 06 59 info@vlaams-netwerk-armoede.be

Nadere informatie

Lokaal overleg kinderopvang Kortrijk

Lokaal overleg kinderopvang Kortrijk Lokaal overleg kinderopvang Kortrijk Inleiding: hoe kwam dit memorandum tot stand. Het Lokaal overleg Kinderopvang Kortrijk is een door het stadsbestuur erkende adviesraad. Deze is samengesteld op basis

Nadere informatie