RUP Den Aert Gemeente Wielsbeke Sint-Baafs-Vijve

Transcriptie

1 RUP Den Aert Gemeente Wielsbeke Sint-Baafs-Vijve Onderzoek tot mer Screeningsnota Gemeente Wielsbeke Rijksweg Wielsbeke Grontmij Vlaanderen Gent, januari 2013

2 Verantwoording Titel : RUP Den Aert Projectnummer : Referentienummer : _RUP Den Aert_mer03_lcr Revisie : 1 Datum : Januari 2013 Auteur(s) : Leen Coorevits Thomas Telen adres : Leen.coorevits@grontmij.be Gecontroleerd door : Griet Van Waes Paraaf gecontroleerd : Goedgekeurd door : Griet Van Waes Paraaf goedgekeurd : Contact Meersstraat 138A B-9000 Gent T F gent@grontmij.be Pagina 2 van 80

3 Inhoudsopgave TOELICHTING Inleiding Inhoud Initiatiefnemer Doel van het RUP Den Aert Ruimtelijke context Ligging van het plangebied Begrenzing van het plangebied Ruimtelijke analyse van het plangebied Morfologische analyse van het plangebied Plannings- en beleidscontext Ruimtelijk structuurplan Vlaanderen Ruimtelijke structuurplan West-Vlaanderen Deelruimten Deelstructuren Afbakening van de gebieden voor natuur, bos en landbouw Afbakening van het kleinstedelijk gebied Waregem (Provinciaal) Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Wielsbeke Algemeen Gewenste nederzetttingsstructuur Deelruimte: dubbelkern Wielsbeke-Sint-Baafs-Vijve Specifieke projecten Lokaal bedrijventerrein Bestemmingsplannen en ruimtelijke uitvoeringsplannen Verkavelingen... 35

4 3.3 Wegen en water Probleemstelling en visievorming Afstemmen voorschriften op andere plannen binnen de gemeente Integreren van de verschillende bestaande bestemmings-/contourenplannen binnen één samenhangend RUP Juridisch-planologische basis voor plannen rond de oude Leiearm - Leie Juridisch-planologische basis voor nieuwe plannen rond het centrum Versnipperde eigendomsstructuur Niet-ingenomen KMO-zone ONDERZOEK TOT MER Onderzoek tot mer Inhoud Aard van het plan Grens- of gewestgrensoverschrijdende milieueffecten Alternatieven Het nulalternatief Locatiealternatieven Conclusie Aftoetsing plan-mer-plicht van rechtswege Plan-m.e.r.-plicht Noodzaak tot passende beoordeling Conclusie Beschrijving en beoordeling van mogelijke milieueffecten Inleiding Kwetsbare gebieden Relevantie voor de diverse milieudisciplines Discipline bodem en water Discipline Fauna & Flora Discipline landschap, bouwkundig erfgoed & archeologie Discipline mens-socio-organisatorische aspecten Conclusie scoping milieueffecten Externe mensveiligheid Pagina 4 van 80

5 5.8 Eindconclusie Bijlagen Pagina 5 van 80

6 Kaarten Kaart 1: feitelijke toestand Kaart 2: bodemkaart - bodemtypes Kaart 3: bodemkaart drainageklassen Kaart 4: bodemkwaliteit Kaart 5: grondwaterkwetsbaarheid Kaart 6: watertoetskaart mbt overstromingsgevoelige gebieden (2011) Kaart 7: infiltratiegevoeligheid Kaart 8: Zoneringsplan Kaart 9: biologische waarderingskaart Kaart 10: VEN-gebieden Kaart 11: gewestplan Kaart 12: ecosysteemkwetsbaarheid Kaart 13: beschermde monumenten, landschappen en dorpsgezichten Kaart 14: landschapsatlas Kaart 15: inventaris bouwkundig erfgoed Kaart 16: landbouwwaarderingskaart Kaart 17: herbevestigd agrarisch gebied Kaart 18: De lijn Kaart 19: Externe mensveiligheid Pagina 6 van 80

7 TOELICHTING TOELICHTING Pagina 7 van 80

8 Inleiding 1 Inleiding 1.1 Inhoud Met de inwerkingtreding van het besluit van de Vlaamse regering van 11 april 2008 is er meer duidelijkheid geschapen omtrent de integratie van milieueffectenrapportage (m.e.r.) in het planproces van een ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP). Vanaf 1 juni 2008 dient er bij de opmaak van RUP s formeel rekening gehouden te worden met het onderzoek van milieueffecten die de realisatie van de bestemmingen in dit RUP kunnen teweegbrengen. In de praktijk betekent dit dat voor elk RUP minimaal een onderzoek tot m.e.r. dient uitgevoerd te worden. De resultaten van het onderzoek tot m.e.r. geven aan of de opmaak van een planmer al dan niet noodzakelijk is. Bijkomend worden de resultaten aangewend om de ruimtelijke keuzes die in het RUP Kraaienhof gemaakt worden inhoudelijk te versterken en te onderbouwen. Het document is opgebouwd uit volgende stappen: Situering en beschrijving van het plangebied en de ruimtelijke doelstellingen (ruimtelijk en juridisch-beleidsmatig); Aftoetsing plan-mer-plicht van rechtswege Project-m.e.r.-plicht expliciet aftoetsen d.m.v. mogelijk relevante rubrieken uit bijlagen 1 en 2; Noodzaak passende beoordeling aftoetsen: Gelegen in of in de nabijheid van speciale beschermingszones? Aard plan: mate van verstoring, versnippering, ; Indien één van beide van toepassing is, is een plan-mer vereist. Scoping milieueffecten: eerste ruwe screening van de kwetsbaarheid van de omgeving en de aard van de milieu-impact van het ruimtelijk uitvoeringsplan. De scoping biedt volgende antwoorden: Is de opmaak van een PlanMER toch noodzakelijk? Zijn er een bepaalde relevante milieudisciplines die verder uitgewerkt dienen te worden? Indien noodzakelijk, diepgaander onderzoek van de relevante milieudiscipline(s) zoals vastgesteld in de scoping; Eindconclusie 1.2 Initiatiefnemer De initiatiefnemer voor het plan waarop dit onderzoek tot m.e.r. betrekking heeft is: Gemeentebestuur Wielsbeke Rijksweg Wielsbeke Tel. 056/ bruno.debrabandere@wielsbeke.be 1.3 Doel van het RUP Den Aert Het ruimtelijk uitvoeringsplan heeft onder meer tot doel de herinrichting van de kern en een mogelijke uitbreiding van Den Aert als polyvalente zaal juridisch mogelijk te maken. Het RUP is ruimer dan het bestaande BPA en RUP Plaats. Pagina 8 van 80

9 Ruimtelijke context 2 Ruimtelijke context 2.1 Ligging van het plangebied Het ruimtelijk uitvoeringsplan situeert zich in Sint-Baafs-Vijve, gelegen in het uiterste zuidwesten van de deelgemeente. Een oppervlakte van ruim 2 ha, in het uiterste westen van het plangebied is gelegen binnen de grenzen van de deelgemeente Wielsbeke. De gebiedgrenzen zijn vrij uitgesproken: In het zuiden vormt de Oude Leiearm en voor een klein deel ook de gekanaliseerde Leie de natuurlijke gebiedsgrens; In het noorden wordt het plangebied afgebakend door de Rijksweg (N357). Figuur 1: situering van het plangebied op de topografische kaart (1/ ) 9

10 Ruimtelijke context 2.2 Begrenzing van het plangebied De omgeving van het plangebied kan opgesplitst worden in 2 verschillende ruimten, onbebouwde en bebouwde ruimte. Het plangebied ligt enerzijds ingesloten door bebouwing aan de noordzijde. Het gaat in het westen om open bebouwing die deel uitmaakt van een recentere grote woonwijk die de verbinding maakt tussen de bebouwing van Wielsbeke en deze van Sint-Baafs-Vijve. Centraal vinden we de historische, gesloten bebouwing van Sint-Baafs-Vijve, verweven met historische bedrijvigheid, In het oosten grenst het plangebied voor een klein deel aan de bebouwing van Balta en verder aan recentere woonontwikkelingen van Sint-Baafs-Vijve. Deze zijn nog niet aangegeven op de topografische kaart. In het oosten en het zuiden grenst het plangebied aan open ruimte. In het oosten gaat het om gekanaliseerde Leie en de weilanden eromheen In het zuiden ligt een oude Leiearm met meersen Figuur 2: ligging van het plangebied op de topografische kaart (1/10 000) Pagina 10 van 80

11 Ruimtelijke context 2.3 Ruimtelijke analyse van het plangebied Centrum Het historische centrum van Sint-Baafs-Vijve bevindt zich langs de oude Leiearm, ongeveer centraal in het gebied. Je vindt er rond het plein de Sint-Bavokerk omringd door het kerkhof en het ontmoetingscentrum Den Aert. Tussen de Leiearm en de kerk ligt het A. Demedtshuis, momenteel een museum. Historische bebouwing Vanuit het centrum vertrekt de historische bebouwing van Sint-Baafs-Vijve richting Rijksweg. Deze waaiert uit langs de Rijksweg links en rechts tot aan het voormalige schoolgebouw. Centrumbebouwing Aansluitend op de historische bebouwing langs de Rijksweg ligt de centrumbebouwing. Hier vinden we eveneens een verweving van functies maar de bebouwing heeft een minder gesloten karakter. In de bocht van de Rijksweg liggen een aantal woonontwikkelingen en loodsen, die echter door open ruimtekamers afgesneden zijn van de historische bebouwing. Ongeveer ter hoogte van de bocht met de Wakkensesteenweg ligt een transformatiestation van de hoogspanning. Figuur 3: bestaande ruimtelijke structuur Kaart 1: feitelijke toestand 11

12 Ruimtelijke context Oude Roterij en woonwijk Aansluitend bij het centrum ligt ten westen een oude roterijsite. Deze site staat momenteel leeg. Een nieuwe invulling voor de site dringt zich op. Ten oosten ligt een woonwijk, gerealiseerd volgens een traditioneel verkavelingsplan. Open binnengebied In het westen is het plangebied achter de bebouwing van de Rijksweg nog in landbouwgebruik. Het betreft een open gebied tot aan de Oude Leiearm, met doorsteken naar de Rijksweg. Bedrijvigheid langs de Vlasstraat Langs de Vlasstraat is een KMO-zone gelegen op basis van het BPA Vlasstraat ambachtelijke zone, die volledig is ingevuld. Er bevinden zich een 7-tal bedrijven op de site. De zone is richting Leie niet landschappelijk ingepast. Strook langs de Oude Leiearm Langs de Oude Leiearm bevinden in het westen smalle oeverstroken bestaande uit grasstroken en weilanden. Ten oosten van het centrum reiken een aantal riante tuinen, van woningen gelegen langs de Vlasstraat, tot tegen de Oude Leiearm. Figuur 4: bestaande ruimtelijke structuur op basis van de luchtfoto (bron: google earth) Speelbos Tussen de KMO-zone en de Leie bevindt zich een bredere groenstrook die deels ingevuld is/wordt als speelbos en deels nog als weilanden gebruikt wordt. 12

13 Ruimtelijke context Ontsluiting voor gemotoriseerd verkeer De ontsluiting van het gebied gebeurt door: de Rijksweg, die de noordelijke grens vormt van het plangebied. In het oosten wordt het gebied verder ontsloten door de Vlasstraat. Het westelijk onbebouwd gebied is momenteel niet ontsloten voor gemotoriseerd verkeer. Het centrum wordt ontsloten door de Sint- Bavostraat en de Leiestraat Ontsluiting langzaam verkeer Er zijn binnen of direct aansluitend aan het plangebied een aantal doorsteken voor langzaam verkeer aanwezig: Tussen de Rijksweg en de Vlasstraat, ter hoogte van de oude school; Tussen de Vlasstraat en de Leie, ter hoogte van de KMO-zone; Tussen de Vlasstraat en de kerk Tussen de Vlasstraat en de Vlasstraat (doorheen woonwijk) Vanaf het Sint-Bavoplein, richting het A. Demedtshuis Vanaf de Rijksweg richting oude roterij Langs de gekanaliseerde Leie loopt het jaagpad dat als lange afstandsfietspad in het fietsnetwerk is ingeschakeld en begeleidt is door een bomenrij. 13

14 Ruimtelijke context 2.4 Morfologische analyse van het plangebied Centrum Kerkhof Sint-Bavo-kerk Pastorij en ontmoetingscentrum Den Aert Overgang naar de Oude Leiearm Centraal plein Overgang naar de historische bebouwing Pagina 14 van 80

15 Ruimtelijke context Historische bebouwing Leiestraat Historische bebouwing Sint-Bavostraat 15

16 Ruimtelijke context Historische bebouwing Rijksweg west 16

17 Ruimtelijke context Historische bebouwing Rijksweg oost 17

18 Ruimtelijke context Centrumbebouwing Rijksweg oost Fietsdoorsteek 18

19 Ruimtelijke context Centrumbebouwing Rijksweg west Bebouwing Vlasstraat Woningen met riante tuinen Vlasstraat 19

20 Ruimtelijke context Woonwijk Ambachtelijke zone Vlasstraat Transformatiestation 20

21 Ruimtelijke context Leieboorden Site oude vlasroterij 21

22 Plannings- en beleidscontext 3 Plannings- en beleidscontext 3.1 Ruimtelijk structuurplan Vlaanderen Wielsbeke is gelegen in het buitengebied, in de noordrand van het stedelijk netwerk op Vlaams niveau regio Kortrijk zoals geselecteerd in het RSV. Wielsbeke is in het buitengebied geselecteerd als specifiek economisch knooppunt. In deze voor Vlaanderen strategische lokaties worden de economische ontwikkelingen gestimuleerd en geconcentreerd. De N382, van Waregem (A14) tot de N43 te Waregem en de N36, van de A14 tot Harelbeke zijn geselecteerd als primaire weg II. Deze wegen verzorgen de verbinding van het stedelijk netwerk regio Kortrijk naar het hoofdwegennet of naar een primaire weg I toe. Het Leiekanaal is onderdeel van het hoofdwaterwegennet. Bovendien is de Leievallei geselecteerd als zijnde structuurbepalend op Vlaams niveau. 3.2 Ruimtelijke structuurplan West- Vlaanderen Deelruimten In het Ruimtelijk Structuurplan van de provincie West-Vlaanderen is Wielsbeke gesitueerd binnen de deelruimte Leieruimte, een onderdeel van het grensoverschrijdend stedelijk netwerk Kortrijk-Rijsel-Roubaix-Tourcoing- Moeskroen. Het beoogde beleid wil de Leie als multifunctionele drager versterken door de mogelijke vestigingslocaties voor watergebonden activiteiten optimaal aan te wenden. Wielsbeke biedt als economisch knooppunt extra ondersteuning voor de uitbouw van bedrijvigheid mits deze gekoppeld is aan het water. Kenmerkend in deze deelruimte zijn de groene longen van de Leieband, deze moeten worden gevrijwaard Deelstructuren Voor de gewenste ruimtelijke nederzettingsstructuur wordt Wielsbeke opgedeeld in drie delen. Wielsbeke zelf wordt omschreven als structuurondersteunend hoofddorp in het buitengebied. Deze moet structuurondersteunend optreden voor wonen en werken en een bovenlokale, verzorgende rol uitoefenen. De deelgemeente Ooigem wordt aangeduid als bedrijfsondersteunend hoofddorp, ondersteunend voor wonen en werken in het buitengebied met een lokale verzorgende rol. St.-Baafs-Vijve is geselecteerd als woonkern, structurerend voor wonen in het buitengebied waar lokale bedrijvigheid moet kunnen in verwevenheid met het wonen. Pagina 22 van 80

23 Plannings- en beleidscontext Binnen gewenste structuur landschap staat het behoud en versterking van de landschappelijke diversiteit en herkenbaarheid centraal. In de omgeving van Wielsbeke zijn enkele elementen indicatief (niet limitatief) als structurerende elementen aangeduid: De Mandelvallei als structurerende reliëfcomponent, de Leie als structurerend lineair element, de open ruimteverbinding tussen Bavikhove-Ooigem naar de Gavers, de open ruimteverbinding tussen Oostrozebeke en Wielsbeke. Deze elementen kunnen een aanknopingspunt zijn voor vernieuwing en kwaliteitsverbetering en helpen bij de integratie van nieuwe ingrepen. Om de visuele kwaliteit en herkenbaarheid van zichtzones te garanderen dienen enkele bouwvrije en serrevrije zones te worden afgebakend om een vrijwaring van bebouwing en andere storende elementen te garanderen. Naar de gewenste ruimtelijke agrarische structuur ligt Wielsbeke in een gebied met een intensief gedifferentieerde agrarische structuur. Hier komt een grotere menging voor van diverse soorten landbouwbedrijven, zowel grondgebonden als grondloos. Om diverse redenen kan een optimale verwevenheid gewenst zijn tussen de grondgebonden en grondloze landbouw. Het ruimtelijk beleid moet de nodige maatregelen nemen om deze verwevenheid te ondersteunen en om de infrastructuur te optimaliseren met respect voor de landschappelijke waarden. Betreffende de gewenste ruimtelijke structuur bedrijvigheid is Wielsbeke geselecteerd als economische knooppunt, van belang om nieuwe investeringen aan te trekken. De provincie heeft de bevoegdheid om in economische knooppunten nieuwe regionale bedrijventerreinen, best aansluitend op bestaande economische structuren vast te leggen in provinciale ruimtelijke uitvoeringsplannen. Verder stelt het PRS dat in de Leievallei nieuwe activiteiten tot ontwikkeling kunnen komen los van clustervorming of endogene ontwikkeling wanneer deze gebruik maken van bestaande gebundelde lijninfrastructuur. Naar de gewenste ruimtelijke structuur voor kleinhandel richt het beleid zich op het tegengaan van verdere verspreiding over de stadsrand en in het buitengebied door een verweving van kleinhandelszaken met de nederzettingstructuur voorop te stellen. In de gewenste structuur voor toerisme en recreatie is Wielsbeke door de provincie niet aangeduid als onderdeel van een toeristischrecreatief netwerk. Net zoals overal in het buitengebied ligt hier de nadruk op het kwalitatief ontwikkelen van recreatief medegebruik. Bijkomend is het Kanaal Roeselare-Leie en de Leie geselecteerd als toeristisch-recreatief lijnelement, die de drager is van reeds bestaande en potentieel toeristisch-recreatieve bewegingen. Op deze lijnelementen worden diverse vormen van bewegingsrecreatie voorzien, waarbij de bestaande infrastructuur wordt hierbij optimaal benut. Naar de gewenste ruimtelijke structuur voor verkeer en vervoer zijn de N382 en de N357 geselecteerd als secundaire wegen I, waar de verbinding op bovenlokaal niveau voor alle vervoersmodi over de weg primeert, naast hun verzamelende en toegang verlenende functie. De N43 is voor Wielsbeke van belang als secundaire weg II, waar de verzamelfunctie op bovenlokaal niveau primeert. Het kanaal Roeselare-Leie is de belangrijkste secundaire waterweg op provinciaal niveau en heeft een ontsluitingsfunctie naar het hoofdwaterwegennet. 23

24 Plannings- en beleidscontext 3.3 Afbakening van de gebieden voor natuur, bos en landbouw De Vlaamse overheid is in uitvoering van het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen bezig met de afbakening van de natuurlijke, agrarische en bosstructuur. Dit gebeurt in twee fasen. In een eerste fase werd in 2003 ca ha (bestaand) natuurgebied aangeduid als onderdeel van het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN). De afbakening van de landbouwgebieden en de resterende natuur- en bosgebieden schoof door naar een tweede fase die in 2004 op gang kwam. Figuur 5: situering van Wielsbeke binnen de hogere structuurplannen Landbouw, natuur en bos samen bekeken De tweede fase van de afbakening verloopt via een meer geïntegreerde benadering waarbij landbouw, natuur en bos gelijktijdig ten opzichte van elkaar worden afgewogen. In de periode werkte de Vlaamse overheid in overleg met gemeenten, provincies en belangengroepen in 13 buitengebiedregio's een ruimtelijke visie uit voor landbouw, natuur en bos. Deze visie geeft op hoofdlijnen aan welke gebieden behouden blijven voor landbouw en waar er ruimte kan zijn voor natuurontwikkeling of bosuitbreiding. De visie vormt de basis voor de opmaak van concrete gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen die de bestemmingen op perceelsniveau vastleggen. De prioriteiten en fasering voor de opmaak van deze ruimtelijke uitvoeringsplannen worden aangegeven in operationele uitvoeringsprogramma's. Pagina 24 van 80

25 Plannings- en beleidscontext Een inhaalbeweging voor de gebieden van de agrarische structuur Op 3 juni 2005 besliste de Vlaamse Regering over de wijze waarop ze de afbakening van de gebieden van de agrarische structuur versneld kan vastleggen voor de grote aaneengesloten landbouwgebieden waarvoor de bestaande gewestplannen nog steeds een goede planologische vertaling van de gewenste agrarische structuur zijn, de zogenoemde herbevestigde agrarische gebieden. Buitengebiedsregio Leiestreek Er werd een ruimtelijke visie op landbouw, natuur en bos opgesteld voor de regio Leiestreek waartoe Wielsbeke behoort. Op 24 oktober 2008 nam de Vlaamse regering kennis van deze visie en keurde ze de beleidsmatige herbevestiging van de bestaande gewestplannen voor ca ha agrarisch gebied én een operationeel uitvoeringsprogramma goed. In dit programma is aangegeven welke gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen de Vlaamse overheid de komende jaren zal opmaken voor de afbakening van de resterende landbouw-, natuur- en bosgebieden. Herbevestiging samenhangende landbouwgebieden (28) Voor de samenhangende landbouwgebieden van Oostrozebeke-Wielsbeke-Oude Mandel wordt een bevestiging van de agrarische bestemming doorgevoerd op de gewestplannen. De precieze afbakening is terug te vinden op naaststaande figuur, zone 28 (geel). Figuur 6: operationeel uitvoeringsprogramma Leiestreek (2008) Pagina 25 van 80

26 Plannings- en beleidscontext Uit de kaart kan afgeleid worden dat het plangebied niet werd herbevestigd als agrarisch gebied. Een deel van het plangebied is gelegen binnen zone 32. Voor deze zone werd volgend beleid uitgezet. Opmaak van een gewestelijk RUP Leievallei Bavikhove-Zulte (32) Voor de Leievallei tussen Bavikhove en Zulte wordt op korte termijn de opmaak van een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan vooropgesteld waarin de verweving landbouw, natuur en waterberging in de Leievallei te Sint-Baafs- Vijve en Leievallei Molenwijk en de omgeving Munken (kasteel van Ooigem) nader wordt uitgewerkt. In functie van het ontwikkelen van recreatieve groengebieden nabij de (ver)stedelijk(te) gebieden van en nabij Waregem, Wielsbeke en Desselgem zal ook de verweving landbouw, natuur, bos en waterberging in de Leielvallei Schoondale en de meander van Sint-Baafs-Vijve west bekeken worden. Het richtcijfer voor bosuitbreiding bedraagt 40 ha. 3.4 Afbakening van het kleinstedelijk gebied Waregem (Provinciaal) Algemeen Met de afbakening van de kleinstedelijke gebieden wordt invulling gegeven aan de bindende bepalingen van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV). Het RSV geeft de provincie de opdracht om de structuurondersteunende kleinstedelijke gebieden af te bakenen. Daarbij worden ruimtelijke ontwikkelingsperspectieven aangegeven, met maatregelen en acties op de betrokken beleidsniveaus. Binnen deze afbakeningslijn zijn de kleinstedelijke taakstellingen voor wonen en voor bedrijven te ontwikkelen, zoals bepaald door het PRS WV. Het voorstel van afbakening werd in mei 2009 afgerond en ligt voor een stuk op grondgebied Wielsbeke. Het gaat om volgende elementen (zie figuur): (4) Containerterminal Wielsbeke, de zone voor uitbreiding en het aangrenzende industriegebied. Het voorstel van afbakening valt samen met het gebied voor milieubelastende industrie in het gewestplan en de N382. (5) Het open stadsrandbos ten noorden van de Leie. De afbakening valt samen met de natuuren het bosgebied van het gewestplan. (6) d Hooi als specifiek bedrijventerrein voor watergebonden bedrijventerrein, afgebakend volgens het gebied voor milieubelastende industrie volgens het gewestplan. In onderstaande paragrafen wordt dieper ingegaan op de betrokken gebieden. Leievallei als groene recreatieve as met een belang voor wonen en watergebonden bedrijvigheid De Leievallei is van belang voor zijn functie op vlak van natuur, landschap, recreatie, bedrijvigheid, wonen en transport. De Leievallei moet zodanig ingericht worden dat deze functies op een voldoende kwalitatieve manier een plaats kunnen vinden. Langs de Leie worden verschillende segmenten onderscheiden. Uitgangspunt is het vergroten van de betekenis Leie voor aanpalende functies waarin onder meer volgende wordt aangehaald: Ontwikkeling van de open-ruimtecorridor tussen Desselgem en Sint-Eloois-Vijve door de ontwikkeling van het stadsrandbos en de integratie van de oude Leiearm te Wielsbeke en de zandputten te Desselgem Het jaagpad wordt ontwikkeld als doorgaande functionele en recreatieve route en als ontsluitingsstructuur van recreatieve elementen op stedelijk niveau (stadsrandbos, jachthaven) voor langzaam verkeer. Er wordt een verkeersluw en continu karakter (zo veel mogelijk gebundeld met de Leie) nagestreefd. Pagina 26 van 80

27 Plannings- en beleidscontext Een kwalitatieve groenstructuur Betreffende de stedelijke groenstructuur wordt een uitbreiding nagestreefd. Dit zal gebeuren door een effectieve inrichting en ontsluiting van het open stadsrandbos voor recreatief gebruik ter hoogte van de oude Leiemeanders (tevens stuk op Wielsbeke). Het stadsrandbos wordt ontwikkeld als stedelijk groengebied en vormt een onderdeel van de Leievallei als recreatieve en ecologische as. Het is opgevat als een open stadsrandbos met een recreatieve functie, naast een ecologische en agrarische functie. Binnen het gebied kunnen onder andere recreatieve verbindingen en een speelbos aangelegd worden. Voor leefbare landbouwbedrijven in het gebied worden voldoende garanties ingebouwd voor het behoud en de verdere ontwikkeling. Het stedelijk groengebied wordt voor langzaam verkeer verbonden met het jaagpad langs de Leie (als recreatieve as) en met de stedelijke woonomgeving. Ter hoogte van de Leiebocht te Sint- Baafs-Vijve kunnen er doelgericht beplantingen opgericht worden als visuele buffer ten opzichte van de bedrijvigheid langs de Leie te Sint- Eloois-Vijve in respect voor het open karakter van de Leievallei. Maatregelen en acties De relevante actiepunten voor Wielsbeke zijn: Opnemen van de bestemming open stadsrandbos binnen het ruimere gewestelijk RUP bij de afbakening van de natuurlijke en agrarische structuur voor de Leiestreek (Vlaams Gewest). Figuur 7: Afbakeningsvoorstel kleinstedelijk gebied Waregem Pagina 27 van 80

28 Plannings- en beleidscontext 3.5 Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Wielsbeke Algemeen Het plangebied is gelegen in de deelgemeente Sint-Baafs-Vijve en maakt volgens het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan deel uit van de dubbelkern Wielsbeke-Sint-Baafs-Vijve. Binnen de gewenste woon- en leefstructuur wordt St.-Baafs-Vijve aanzien als structurerend element van de bebouwde ruimte, waar wonen gemengd aanwezig is met bedrijvigheid, handel en diensten. Verdere ontwikkeling van wonen in ruime zin zal zich in of aan deze kernen moeten voltrekken om ervoor te zorgen dat de resterende open ruimterelicten maximaal kunnen worden gevrijwaard. Het beleid voor is gericht op de herwaardering van de woonomgeving en diversificatie van het woningaanbod. De gewenste verkeers- en vervoersstructuur werd grotendeels onderzocht bij de opmaak van het mobiliteitsplan van Wielsbeke. Door het operationeel worden van de N382, is de verkeersdruk op de N357 en de N327 door vrachtverkeer verminderd. De dorpskernen worden hierdoor ontlast. Dit betekent dat nieuwe potenties zich aanbieden voor de kernen. Deze kunnen voorwerp zijn van een herinrichting waarbij de oversteekbaarheid verhoogd wordt zodat de dorpscentra terug hun functie als verblijfsgebied kunnen opnemen. De gewenste natuurlijke en landschappelijke structuur in en rondom het plangebied is voornamelijk gericht op het behoud van kleine landschapselementen en lokale ecologische structuren. Inzake de gewenste recreatieve structuur wenst Wielsbeke een gemeente te zijn met voldoende ontspanningsmogelijkheden, waarbij ze haar ligging tegenaan verschillende oude Leiemeanders en de Mandel ten volle wil benutten Gewenste nederzetttingsstructuur Woonprogramma Het woonprogramma geeft weer op welke manier het beleid op de toekomstige woonbehoeften zal inspelen. De gemeente is van oordeel dat het woonuitbreidingsgebied te Sint-Baafs-Vijve als één geheel dient bekeken te worden en ontwikkeld binnen een samenhangende visie en concept. Door het opstarten van de studie rond de herwaardering van de dorpskern ziet de gemeente de mogelijkheid om hier een woonontwikkeling te kunnen realiseren als een meerwaarde bij de plannen rond het uitbouwen van de relatie met de Leiemeander. Ze wenst de potenties van dit gebied optimaal te kunnen benutten en vindt het daarom wenselijk het gebied als één geheel te kunnen aansnijden en niet fragmentair zoals het geval zou zijn voor het opvangen van de woonbehoefte tot 2012 waarbij slechts 1 ha kan ontwikkeld worden. Visie op de invulling van de toekomstige woonbehoeften voor de dubbelkern Wielsbeke-Sint-Baafs-Vijve (volgens prioriteit hieronder opgesomd) 1. Wielsbeke Molenstraat Invulling van woonbehoefte (1 ha) tot Sint-Baafs-Vijve Plaats West Invulling van de toekomstige woonbehoefte 3. Wielsbeke Molenstraat Invulling toekomstige woonbehoefte op langere termijn na 2017 (indien behoefte kan worden aangetoond) 4. Sint-Baafs-Vijve ten zuiden van de Roterijstraat Invulling toekomstige woonbehoefte op langere termijn na 2017 (indien behoefte kan worden aangetoond) Pagina 28 van 80

29 Plannings- en beleidscontext Deelruimte: dubbelkern Wielsbeke- Sint-Baafs-Vijve Wielsbeke en Sint-Baafs-Vijve als dubbelkern aan de Leiemeander Wielsbeke en Sint-Baafs-Vijve hebben gemeenschappelijk dat ze beide gelegen zijn aan een(zelfde) oude Leiemeander. In de huidige ruimtelijke structuur wordt hier echter niet of nauwelijks op ingespeeld. De ruggengraat voor Wielsbeke en Sint-Baafs-Vijve is momenteel de (druk bereden) 1 Rijksweg. Naar de gewenste structuur toe wordt de Leiemeander tot ruggengraat van de dubbelkern gemaakt. Het betrekken van het leven in Wielsbeke - Sint- Baafs-Vijve op de meander kan immers de aantrekkingskracht, de leefkwaliteit en de belevingswaarde verhogen. Een belangrijke actie in dit kader is de uitbouw van het woonuitbreidingsgebied Plaats West, tot een kwalitatief woongebied aan de Leiemeander. Ook het renoveren van de dorpskern van Sint-Baafs-Vijve in relatie met de oude meander en het behouden en uitbreiden van de begraafplaats te Wielsbeke als hoofdbegraafplaats voor beide kernen kadert in dit concept van verankering en samenhorigheid. Met de reeds gerealiseerde brug (N382) wordt 1 Door het operationeel worden van de N382 is de Rijksweg voor een deel ontlast en is het aandeel vrachtverkeer verminderd waardoor het onveiligheidsgevoel en de oversteekbaarheid verhoogd zijn. de samenhorigheid tussen Wielsbeke en Sint- Baafs-Vijve, als kernen gelegen aan het water, visueel reeds sterk benadrukt. Over de openheid van dit zicht moet blijvend gewaakt worden. Dit is een belangrijk gegeven bij de aanleg van het door het Agentschap voor natuur en bos gesuggereerde bosbouwproject binnen de meander. Naast een visuele relatie (uitkijken op de meander) is het ook belangrijk dat het waterfront daadwerkelijk bereikbaar en toegankelijk wordt voor de inwoners. Het creëren van langzaam verkeersassen, ondermeer door toegang te verzekeren op de door de provincie voorgestelde functionele fietsroute in ontwerp langsheen de Leie en het zorgen voor een veilige oversteekbaarheid van de Rijksweg kunnen hiertoe bijdragen. Herinrichting centrum Sint-Baafs-Vijve De site gelegen aan de oude Leiemeander wordt opgewaardeerd. Momenteel is reeds een project lopende dat poogt tot een opwaardering van dit gebied te komen. Omwille van het belang ervan worden de actiepunten nog eens overgenomen: De plaats moet ontmoetingsplaats en aantrekkingspool worden voor de bewoners van de omliggende (nieuwe) woningen en voor fiets- en wandeltoeristen. De inrichting van het potentieel aanwezige plein, het recent aangelegde beeldenpark, het A. Demedtshuis en de natuurlijke schoonheid van de waterloopomgeving vormen de elementen voor deze aantrekking. Recentelijk werd Den Aert al gerenoveerd Specifieke projecten Sint-Baafs-Vijve Centrum: historische site aan de Leie: Leven aan de Leie Het historische centrum heeft op vandaag haar rol als ontmoetingsruimte verloren. Tijdens het ruimtelijk structuurplanningsproces kwamen al bij het GRS (2002) drie afzonderlijke vragen aan bod die te relateren zijn aan het aan de Leie gelegen historische centrum van Sint- Baafs-Vijve: de renovatie of nieuwbouw van een parochiezaal, de herinrichting van het aanpalende plein en de ontwikkeling van een woongebied. Om tot een samenhangend geheel te komen, is het aangewezen de problematiek op te nemen in een stedenbouwkundig ontwerpend onderzoek. Bedoeling is het gebied gelegen aan de oude Leiemeander op te waarderen. Het stedenbouwkundige en architecturale onderzoek uit het GRS (2002) stelt dat het gebied aan de oude Leiemeander opnieuw een ontmoetingsplaats en aantrekkingspool moet worden voor de bewoners van de omliggende woonomgevingen en voor fiets- en wandeltoeristen. De herinrichting van het potentieel aanwezige plein, de polyvalente zaal Den Aert, het recent aangelegde beeldenpark, het A. Demedtshuis en de natuurlijke schoonheid van de waterloopomgeving vormen de elementen voor deze aantrekking. 29

30 Plannings- en beleidscontext Hierbij is volgende strategie geformuleerd: Herwaardering dorpskern, met articulatie van identiteitsversterkende componenten (unieke ligging aan de Oude Leie) Versterken relatie landschap-dorp met opwaardering van het landschap door specifieke horizonbehandeling (Oude Leiemeersenlandschap) Ondersteunen evenementiële specificiteiten van het dorp (Kerk, Demedts-huis (binnenbuiten), Den Aert, Hondenzwemming) Verkeersluw maken centrumgebied en de gewestweg ondergeschikt maken ter hoogte van het centrum. Fietsverbinding optimaliseren met het speelbos (en aansluiten op bovenlokale fietsverbindingen) De gemeente maakt hierin duidelijk de keuze om de bestaande waardevolle elementen van de dorpskern te behouden en te integreren binnen een samenhangend geheel met een sterke en herkenbare identiteit. Om het gebied opnieuw als een ontmoetingsplaats en aantrekkingspool te laten fungeren wordt ingezet op de herinrichting van het potentieel aanwezige plein, de renovatie en uitbreiding van de polyvalente zaal Den Aert, heraanleg van het beeldenpark aan het Demedtshuis, de natuurlijke schoonheid van de oude Leiemeander en een grotere toegankelijkheid van het speelbos en toekomstige stadsrandbos in de omgeving. De geïntegreerde ingrepen die de site nieuwe impulsen geven, zijn volgens deze nieuwe inzichten: De doorsneden delen van de kern Sint- Baafs-Vijve terug met elkaar verbinden, rekening houdend met de ontlasting van de Rijksweg door de doortrekking van de N382. De nabijheid van de oude Leiemeander wordt voelbaar en zichtbaar gemaakt door de aanleg van een lus naar het huidige parkeerplein en het inrichten van dit plein tot aan de oevers als één samenhangend gebied met erffunctie. Fietsverbindingen optimaliseren langs een groen en opengelaten oever van de oude Leie als verbinding naar het speelbos en het stadsrandbos. Uitbreiding en herinrichting van het beeldenpark en reconversie van Den Aert met o.a. een onafhankelijk te gebruiken nieuw zijgebouw. Behoud en versterken van de aanwezige beeldbepalende elementen. Aansnijden van het woonuitbreidingsgebied, met bijzondere aandacht voor het vrijwaren van zichten naar de oude Leiearm en behoud van een groenstrook langs de Leie. Het vervolledigen van het bestaande weefsel zorgt voor meer eenheid en structuur binnen Sint-Baafs-Vijve. Hier is de configuratie van de woonomgeving en de identiteit die gecreëerd wordt van groter belang dan het aantal wooneenheden dat gecreëerd wordt. Maatregelen en acties Opmaak van een RUP Plaats Sint-Baafs- Vijve waarbinnen het bestaande RUP herzien wordt. 30

31 Plannings- en beleidscontext Figuur 8: studie opwaardering dorpskern Sint-Baafs-Vijve Pagina 31 van 80

32 Plannings- en beleidscontext 3.6 Lokaal bedrijventerrein Binnen de gemeente zijn, verspreid over het grondgebied, meerdere kleine ambachtelijke bedrijvenzones aangeduid op het gewestplan. Sommige van deze gebiedjes zijn historisch zo gegroeid maar worden niet als dusdanig gebruikt, liggen midden de open ruimte en/of hebben geen goede ontsluitingsmogelijkheden. Het is de visie van de gemeente om via planologische ruil, een bruikbare, goedgestructureerde en ruimtelijk goed gelegen en geïntegreerde zone voor bedrijvigheid te kunnen aanbieden, die daarenboven een goede ontsluiting heeft. Maatregelen en acties Opmaken van een studie en/of duidelijkheid omtrent de financiële en juridische gevolgen voor de verspreide KMO-zones voorafgaandelijk aan het omzetten van verspreide (grotendeels tot op heden niet-benutte) KMO-zones naar een open ruimte bestemming. Opmaken van een RUP voor een (deel van het ) nieuw lokaal bedrijventerrein op basis van, ten laatste gelijktijdig, omgezette verspreide KMO-zones naar een open ruimte bestemming. De gemeente heeft in het kader van het GRS een onderzoek gestart naar verspreide en ongebruikte KMO-zones binnen het gewestplan om deze ruimtelijk te evalueren. De oppervlakte die via planologische ruil kan ingezet worden voor lokaal bedrijventerrein, zal afhangen van de oppervlakte aan niet-benutte, verspreid gelegen KMO-zones die effectief en ten laatste gelijktijdig omgezet worden naar een open ruimte bestemming. Pagina 32 van 80

33 Plannings- en beleidscontext 3.7 Bestemmingsplannen en ruimtelijke uitvoeringsplannen TYPE PLAN BINNEN HET PLANGE- BIED GRENZEND AAN PLANGEBIED Gewestplannen gewestplan Roeselare-Tielt (KB ): woongebied, woongebied met cultureel, historisch en/of esthetische waarde, woonuitbreidingsgebied, reservegebieden voor woonwijken, parkgebied, landschappelijk waardevol agrarisch gebied, KMO-zone. Gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen Provinciale ruimtelijke uitvoeringsplannen Gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen geen geen RUP Plaats (BD 17/02/2005) geen Ontwerp PRUP Afbakening stedelijk gebied Waregem (VV 27/10/2011) geen Algemene plannen van aanleg geen geen Bijzondere plannen van aanleg BPA Vlasstraat ambachtelijke zone (MB 23/12/87), BPA nr. 1 Plaats (MB 3/11/82) BPA Cartonstraat BPA het Kasteel Pagina 33 van 80

34 Plannings- en beleidscontext BPA Vlasstraat - ambachtelijke zone Dit plan was een contourenbpa en zette een groot deel van de bestemming reservegebieden voor woonwijken volgens het gewestplan om in een zone voor ambachtelijke of commerciële gebouwen en para-agrarische bedrijven (vlasroterijen). BPA Plaats Dit BPA ordende het centrum en het gebied tussen de Rijksweg en de Vlasstraat. Gedetailleerde opdeling van de bestemmingszones met voortuinstroken, tuinstroken, is achterhaald. RUP Plaats Het RUP Plaats was een gedeeltelijke herziening van het BPA Plaats voor het historisch centrum van Sint-Baafs-Vijve. De plannen voor het historisch centrum van Sint-Baafs-Vijve zijn ondertussen gewijzigd. 34

35 Plannings- en beleidscontext 3.8 Verkavelingen TYPE PLAN IN HET PLANGEBIED Goedgekeurde en nietvervallen verkavelingen 1. VK 1988/ VK 1987/ VK 1991/ VK 1966/75 5. VK 1972/55 6. VK 1977/69 7. VK 1967/79 8. VK 1973/266 Monumenten en landschappen Sint-Bavokerk, neoromaanse parochiekerk, gebouwd in (K.B. van 19/04/1937). Bouwkundig erfgoed Zie bijlage Pagina 35 van 80

36 Plannings- en beleidscontext 3.3 Wegen en water TYPE BINNEN HET PLAN- GEBIED GRENZEND AAN PLANGEBIED Gewestwegen N357 N357 Provinciewegen geen geen Fietsroute bovenlokale route langsheen de Rijksweg (N357) bovenlokale route langsheen de Leie Voet- en buurtwegen buurtweg n 2 buurtweg n 8 voetweg n 15 voetweg n 20 buurtweg n 2 buurtweg n 3 voetweg n 23 Rooilijnplannen geen geen Bevaarbare waterlopen geen Leie Onbevaarbare geklasseerde waterlopen geen geen Overstromingsgebieden overstromingsgebied van de Leie. 36

37 Probleemstelling en visievorming 4 Probleemstelling en visievorming 4.1 Afstemmen voorschriften op andere plannen binnen de gemeente Probleemstelling De gemeente is bezig met het opmaken van bestemmingsplannen voor grote delen van het grondgebied, o.a. met de bedoeling de mogelijkheden voor de bestaande woonomgevingen op mekaar af te stemmen. Visie In het RUP zullen de voorschriften en mogelijkheden voor de historische bebouwing en de centrumbebouwing afgestemd worden op de mogelijkheden binnen de bestemming gemengd woongebied volgens de vigerende RUP s. De mogelijkheden voor de open bebouwing worden onder de bestemming woongebied gebracht. De woningen met riante tuinen langs de Vlasstraat vallen onder de noemer woongebied met open karakter. 4.2 Integreren van de verschillende bestaande bestemmings- /contourenplannen binnen één samenhangend RUP Probleemstelling Het gebied wordt momenteel deels geordend door het gewestplan, deels door het BPA Plaats, deels door het RUP Plaats en deels door het contourenbpa Vlasstraat - ambachtelijke zone. Daarnaast zijn er ook nog verkavelingen geldig. Dit zorgt voor een zeer versnipperd juridisch-planologisch kader binnen deze omgeving. De gemeente vond het daarom opportuun de bestaande plannen te kunnen vervangen door één samenhangend RUP die een overzichtelijk beeld geeft van de ordening van het gebied. Visie Het BPA Vlasstraat ambachtelijke zone wordt vervangen door een zone voor lokale bedrijvigheid. De bestemmingen van BPA Plaats en RUP Plaats worden waar mogelijk behouden, mits afstemming op de bestemmingscategorieën van de andere RUP s binnen de gemeente. Voor het centrum worden de mogelijkheden afgestemd op de nieuwe plannen (zie verder). De bestemmingen van het gewestplan worden waar nodig grafisch verfijnd en de voorschriften worden gedetailleerd. De verkavelingen worden opgeheven. 4.3 Juridisch-planologische basis voor plannen rond de oude Leiearm - Leie Probleemstelling De gemeente wil, in samenhang met de plannen rond de dorpskern van Sint-Baafs-Vijve, de ruimte rond de Oude Leiearm mee bekijken en meer betrekken op het centrum. Daarbij is ondermeer het vergroten van de toegankelijkheid een aandachtspunt, naast of in combinatie met de relatie landschap-water-dorp. 37

38 Probleemstelling en visievorming Visie De gemeente wil het (fiets)pad optimaliseren in de omgeving van de Oude Leiearm, dat momenteel vanaf de Rijksweg tot aan het centrum loopt, door het door te trekken tot aan het speelbos en eventueel in relatie te stellen met het toekomstige stadbos. Dit is momenteel niet mogelijk omdat net na het centrum nog een aantal tuinen tot aan de Leiearm doorlopen. Aansluitend op het bestaande speelbos, wenst de gemeente een bijkomende uitbreiding van het speelbos richting Rijksweg. In de toekomst is het mogelijk dat de Oude Leiearm terug in verbinding wordt geplaatst met de Leie. De gemeente is vragende partij om een aanlegplaats voor de pleziervaart 2 (in de omgeving van het plein van Sint-Baafs-Vijve) te onderzoeken in het kader van deze toekomstige plannen. Dit initiatief kadert binnen het Seine-Schelde project meer bepaald Rivierherstel Leie en de herwaardering van de dorpskern van Sint- Baafs-Vijve (unieke ligging aan de Oude Leie) en het versterken van de relatie landschap-dorp. Behouden van een groenstrook langs de Oude Leiearm. 2 Dit initiatief zal verder onderzocht worden het kader van het project Rivierherstel Leie en wordt niet verder meegenomen in dit RUP. 4.4 Juridisch-planologische basis voor nieuwe plannen rond het centrum Probleemstelling Voor het dorpsplein en omgeving, werd een gemeentelijk RUP opgemaakt, dd.17/2/2005 met de bedoeling om een herinrichting te doen van het plein en zijn onmiddellijke omgeving en een nieuw ontmoetingscentrum te bouwen i.p.v. het in slechte staat zijnde Den Aert. De afbraak van de oude zaal, voorzien in het eerste RUP, bleek niet voor iedereen zo evident. Het naoorlogse gebouw in neostijl opgetrokken als noodkerk bleek waardevol en door het gebruik als opvang van jeugdverenigingen, congregatiezaal en parochiezaal voor vele inwoners dierbaar. De erkenning als erfgoed door opname in de inventaris van het bouwkundig erfgoed onderbouwt deze stelling. Er werd besloten om het toch te behouden en te restaureren. Ook groeide de behoefte om het aandachtsgebied verder te verruimen met onder meer de omgeving van het A. Demedtshuis zelf, de relatie met het speelbos en de relatie tot het omliggende landschap, met onder meer het toekomstige stadsrandbos. Doordat de visie op een aantal punten verruimd is en bijgestuurd, met als voornaamste wijziging het behouden, renoveren en uitbreiden van Den Aert, dient het bestaande RUP te worden herzien. Visie Om het gebied opnieuw als een ontmoetingsplaats en aantrekkingspool te laten fungeren wordt ingezet op de herinrichting van het potentieel aanwezige plein, de renovatie en uitbreiding van de polyvalente zaal Den Aert, heraanleg van het beeldenpark aan het Demedtshuis, de natuurlijke schoonheid van de oude Leiemeander en een grotere toegankelijkheid van het speelbos en toekomstige stadsrandbos in de omgeving. De geïntegreerde ingrepen die de site nieuwe impulsen geven: De doorsneden delen van de kern Sint- Baafs-Vijve terug met elkaar verbinden. De nabijheid van de oude Leiemeander wordt voelbaar en zichtbaar gemaakt door de aanleg van een lus naar het huidige parkeerplein en het inrichten van dit plein tot aan de oevers als één samenhangend gebied met erffunctie. Fietsverbindingen optimaliseren langs een groen en opengelaten oever van de oude Leie als verbinding naar het speelbos en het stadsrandbos. Uitbreiding en herinrichting van het beeldenpark en reconversie van Den Aert met o.a. een onafhankelijk te gebruiken nieuw zijgebouw. Behoud en versterken van de aanwezige beeldbepalende elementen. Aansnijden van het woonuitbreidingsgebied, met aandacht voor het vrijwaren van zichten naar de oude Leiearm en behoud van een groenstrook langs de Leie. 38

39 Probleemstelling en visievorming Het vervolledigen van het bestaande weefsel zorgt voor meer eenheid en structuur binnen Sint-Baafs-Vijve. Hier is de configuratie van de woonomgeving en de identiteit die gecreëerd wordt van groter belang dan het aantal wooneenheden dat gecreëerd wordt. De relevante zaken worden vertaald in het RUP. 4.5 Versnipperde eigendomsstructuur Probleemstelling Het centrum van Sint-Baafs-Vijve kent momenteel een erg versnipperde eigendomsstructuur. Niet alle openbaar domein is eigendom van de gemeente. Zo is bijvoorbeeld ook het kerkhof niet volledig eigendom van de gemeente. De gemeente wil dit graag veranderen zodat de situatie meer eenduidig is, zeker met het vooruitzicht van de herinrichting van het dorpsplein en omgeving. Visie Er wordt een onteigeningsplan aan het RUP gekoppeld voor die gronden van het openbaar domein die geen eigendom zijn van de gemeente. Figuur 9: eigendomstructuur oud centrum Sint-Baafs-Vijve Pagina 39 van 80

40 Probleemstelling en visievorming 4.6 Niet-ontwikkelde woonuitbreidingsgebieden Probleemstelling Binnen het plangebied ligt een nog niet aangesneden woonuitbreidingsgebied en woonreservegebied. Het totale gebied neemt een vrij groot deel in van het centrum van Sint-Baafs- Vijve en zou aldus een belangrijke impact op de totale woonomgeving kunnen hebben, indien het ontwikkeld wordt. Door het grond- en pandendecreet is het woonuitbreidingsgebied echter wel onder bepaalde omstandigheden inzetbaar. Het deeltje dat werd omgezet naar woonreservegebied kan via reconversie ingezet worden. Een samenhangend ontwerp is hier echter aangewezen. Visie Het plan zelf vormt geen basis om het woonuitbreidingsgebied en woonreservegebied te ontwikkelen, het legt wel bijkomende randvoorwaarden op indien het zou ontwikkeld worden. Gezien zijn strategische ligging vlakbij het centrum is een kwalitatieve en samenhangende ontwikkeling hier absoluut een must. De nieuwe woonomgeving dient een meerwaarde te vormen voor het centrum van Sint-Baafs- Vijve. Er worden randvoorwaarden geformuleerd met betrekking tot de samenhang met het historisch centrum en de relatie tot de oude Leiearm, zodat hier een landschappelijk, morfologisch en functioneel kwalitatief geheel ontstaat. 4.7 Niet-ingenomen KMO-zone Probleemstelling Binnen de gemeente zijn, verspreid over het grondgebied, meerdere kleine ambachtelijke bedrijvenzones aangeduid op het gewestplan. Sommige van deze gebiedjes zijn historisch zo gegroeid maar worden niet als dusdanig gebruikt, liggen midden de open ruimte en/of hebben geen goede ontsluitingsmogelijkheden. Anderszijds zijn er binnen de gemeente geen kavels ter beschikking van KMO-s binnen een goed gestructureerd lokaal bedrijventerrein. De gemeente heeft in het kader van het GRS een onderzoek gestart naar verspreide en ongebruikte KMO-zones binnen het gewestplan om deze ruimtelijk te evalueren. Daarbij werd de KMO-zone langs de Rijksweg ter hoogte van de brug te Sint-Baafs-Vijve meegenomen. Het betreft een zone met een vrij onhandige vorm, omringd door parkgebied volgens het gewestplan. Het gebied is onderdeel van de deelruimte Leievallei, een gebied waar het beleid onder meer gericht is op het open houden van de schaarse open ruimten. Nieuwe bebouwing en uitbreidingen zijn er niet wenselijk om te vermijden dat de Leievallei verandert in een aaneengesloten bebouwd lint. Daarenboven is dit gebiedje naast de helling van de brug gelegen waardoor het moeilijk ontsluitbaar en toegankelijk is. Visie Het is de visie van de gemeente om via planologische ruil, een bruikbare, goedgestructureerde en ruimtelijk goed gelegen en geïntegreerde zone voor bedrijvigheid te kunnen aanbieden, die daarenboven een goede ontsluiting heeft. De oppervlakte die via planologische ruil kan ingezet worden voor lokaal bedrijventerrein, zal afhangen van de oppervlakte aan niet-benutte, verspreid gelegen KMOzones die effectief en ten laatste gelijktijdig omgezet worden naar een open ruimte bestemming. Verspreide KMO-zones die tot op vandaag geen invulling met bedrijvigheid hebben gekend, worden omgezet naar een open ruimte bestemming, in overeenstemming het hun huidig gebruik en het beleid voor de deelruimte waarin de KMO-zone is gelegen. Het is de bedoeling deze ongebruikte KMOgrond om te zetten naar een open ruimtebestemming met de bedoeling het speelbos onder andere hiermee te kunnen uitbreiden. Pagina 40 van 80

41 ONDERZOEK TOT MER ONDERZOEK TOT MER Pagina 41 van 80

42 Onderzoek tot mer 5 Onderzoek tot mer 5.1 Inhoud Door de inwerkingtreding van het besluit van de Vlaamse regering van 11 april 2008 dient in het planproces van een ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) formeel rekening gehouden te worden met het onderzoek van milieueffecten die de realisatie van de bestemmingen in dit RUP kunnen teweegbrengen. In de praktijk betekent dit dat voor elk RUP minimaal een onderzoek tot m.e.r (milieueffectrapportage) dient uitgevoerd te worden. Hierbij gaat men na of het plan of programma aanzienlijke effecten kan hebben t.o.v. de bestaande situatie voor mens en milieu. De resultaten van het onderzoek tot m.e.r. geven aan of de opmaak van een plan-mer al dan niet noodzakelijk is. Bijkomend worden de resultaten aangewend om de ruimtelijke keuzes die in het RUP gemaakt worden inhoudelijk te versterken en te onderbouwen. De screening voor het RUP Den Aert gebeurt aan de hand van verschillende overzichtskaarten opgemaakt voor de hele gemeente. Indien relevant wordt meer ingezoomd op bepaalde gebieden. Deze zoomkaartjes bevinden zich tussen de tekst. 5.2 Aard van het plan Met dit plan wil de gemeente de verschillende plannen die in het verleden werden opgemaakt voor de site bundelen tot één samenhangend plan, waarbij de voorschriften voor de woonomgevingen worden afgestemd op de voorschriften van andere recente plannen binnen de gemeente. Het op te maken ruimtelijk uitvoeringsplan moet ook de juridische basis vormen voor de herinrichting van de kern en renovatie en mogelijke uitbreiding van Den Aert als polyvalente zaal. Deze ingrepen zijn in het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan aangegeven als specifiek project voor Sint-Baafs-Vijve. Ook langsheen de oude Leiemeander wil de gemeente enkele ingrepen mogelijk maken zoals onder meer het optimaliseren van het (fiets)pad, het uitbreiden van het speelbos en het mogelijks inrichten van enkele aanlegplaatsen voor pleziervaart nabij de dorpskern van Sint-Baafs-Vijve op lange termijn. Dit laatste wordt niet binnen dit plan opgenomen. Om de versnipperde eigendomstructuur binnen het openbaar domein te vereenvoudigen en de doelstellingen van het RUP te kunnen uitvoeren wordt een onteigeningsplan aan het RUP gekoppeld. 5.3 Grens- of gewestgrensoverschrijdende milieueffecten Gezien de aard van het plan, met name het toekennen van meer hedendaagse mogelijkheden aan de bestaande bebouwing, het beperkt uitbreiden van de ontmoetingsruimte Den Aert en het optimaliseren van de aanwezige groenstructuren langs de Oude Leiearm, worden geen grensoverschrijdende of gewestgrensoverschrijdende effecten verwacht. De impact van het plan is niet van die aard dat er aanzienlijke milieueffecten te verwachten zijn. Pagina 42 van 80

43 Onderzoek tot mer 5.4 Alternatieven Het nulalternatief Het nulalternatief geeft de situatie weer wanneer het voorgenomen plan niet doorgaat. Er wordt geen planinitiatief genomen. Dit betekent dat de mogelijkheden van de bestaande bebouwing behouden blijven zoals deze binnen de vigerende BPA s en RUP s zijn omschreven, voor die delen van het plangebied die binnen bovenvermelde plannen vallen. Deze zijn dikwijls niet meer afgestemd op de huidige wensen en noden. Voor de delen van het plangebied die buiten deze plannen vallen, gelden de algemene voorschriften van het gewestplan. Deze zijn dikwijls ruimer dan wat mogelijk is binnen BPA s en RUP s, omdat deze plannen de gewestplanbestemming verfijnen. De opmaak van een rup voor het plangebied, laat overigens toe extra maatregelen op te nemen die de impact op de omgeving kunnen beperken, zoals het voorzien van het benodigde aantal parkeerplaatsen op eigen terrein, het opvangen en hergebruiken van hemelwater, het aanduiden van de meest waardevolle gebouwen uit de inventaris bouwkundig erfgoed, Betreffende het openbaar domein in het historisch centrum van Sint-Baafs- Vijve, meer bepaald de ruime omgeving van het plein, kan gesteld worden dat de ontwikkelingen zoals voorzien in het vigerende RUP grotendeels worden teruggeschroefd. In het bestaande RUP werd de mogelijkheid voorzien om een nieuwe polyvalente ruimte op te richten op het plein ter vervanging van de bestaande zaal Den Aert. Dit bestaande gebouw is opgenomen in de inventaris bouwkundig erfgoed en werd ondertussen volledig gerenoveerd. Een bijsturing van het RUP is dan ook noodzakelijk gezien de visie niet meer overeenkomt met de werkelijkheid Locatiealternatieven Gezien de aard van het plan, met name het bestendigen, herwaarderen en optimaliseren van de bestaande bebouwde omgeving van het centrum van Sint-Baafs-Vijve en de groene boorden van de Oude Leiearm, zijn locatiealternatieven niet relevant voor dit plan. De uitbreiding van het bestaande speelbos sluit best direct aan bij het al gerealiseerde deel van het speelbos, zodoende het draagkracht van het bos voor recreatief medegebruik te kunnen verhogen. De eventuele kleinschalige aanleginfrastructuur voor pleziervaart dient zo direct mogelijk bij het eigenlijke centrum van Sint-Baafs-Vijve aan te sluiten om de recreanten zoveel mogelijk bij het centrum te betrekken en de impact op de aanpalende woonomgevingen tot een minimum te beperken Conclusie De ontwikkelingsperspectieven binnen dit RUP houden meer rekening met de kwaliteiten van de omgeving (bv. bouwkundig erfgoed) en met de specifieke situatie van Sint-Baafs-Vijve als centrum aan de Oude Leie. De voorgestelde ontwikkelingsperspectieven voor het historische centrum zijn bovendien het resultaat van een uitgebreid gebiedsgericht onderzoek, waarbij weloverwogen keuzes werden gemaakt. Bijgevolg bieden de bijgestuurde ontwikkelingsperspectieven meer garantie voor kwaliteit. 43

44 Onderzoek tot mer 5.5 Aftoetsing plan-mer-plicht van rechtswege Plan-m.e.r.-plicht Om na te gaan of het voorgenomen plan onder de toepassing van de planm.e.r.-plicht valt, moeten drie vragen stapsgewijs beantwoord worden, namelijk: Valt het plan onder de definitie van een plan of programma zoals gedefinieerd in het Decreet houdende Algemene Bepalingen inzake Milieubeleid (DABM)? Ja Een ruimtelijk uitvoeringsplan betreft een plan dat door een overheidsinstantie wordt opgesteld om middels een wetgevingsprocedure door de Vlaamse Regering te worden vastgesteld. Dit maakt dat een ruimtelijk uitvoeringsplan onder de definitie valt van een plan of programma zoals gedefinieerd in het DABM. Valt het plan onder het toepassingsgebied van het DABM? Ja Het plan vormt het kader voor de latere toekenning van een vergunning (waaronder minstens een stedenbouwkundige vergunning) aan een project, zodat het plan onder het toepassingsgebied van het DABM Valt het plan onder de plan-m.e.r.-plicht? Ja Het voorgenomen plan vormt een kader voor het type van projecten zoals die vermeld worden in het m.e.r.-decreet. Rekening houdend met de omzendbrief LNE 2011/1 betekent dit dat de plan-m.e.r.-plicht van toepassing is. Omdat het plan onder de drempelwaarden valt zoals opgenomen in Bijlage I en II van het m.e.r.-decreet (zie verder) en aangezien er geen mogelijk aanzienlijke milieueffecten zullen optreden door het voorgenomen plan volstaat een onderzoek tot m.e.r. en is geen plan-mer nodig. In volgende paragrafen wordt het plan getoetst aan de drempelwaarden van de bijlage I en II en aan de omzendbrief: het planvoornemen rond wonen, parkeren, occasionele recreatieve activiteiten, laat niet toe stadsontwikkelingsprojecten met winkelcentra en grootschalige parkeerterreinen te ontwikkelen en valt aldus niet onder de rubriek 10 a) van Bijlage II stadsontwikkelingsprojecten. In het nog niet ingevulde woonuitbreidingsgebied en woonreservegebied, samen goed voor 3,8 ha, kunnen maximaal 133 wooneenheden gerealiseerd worden (dichtheid van 35 WE/ha in geval van een sociaal woonproject) en er kunnen geen handelsruimten van 5000m² of meer gerealiseerd worden en er zijn geen stadsontwikkelingsprojecten voorzien met een verkeersgenererende werking van pieken van 1000 of meer pae per tijdsblok van 2u. Het plan vormt wel het kader voor een project opgesomd in de bijlage bij de Omzendbrief LNE 2011/1, opgesomd onder de rubriek 10b) stadsontwikkelingsprojecten, met inbegrip van de bouw van winkelcentra en parkeerterreinen. Het plan heeft echter slechts de bedoeling de bestaande activiteiten en functies te bestendigen maar ruimtelijk te optimaliseren. Daarenboven bepaalt het RUP het gebruik van een gebied op lokaal niveau en houdt het plan ten opzichte van de bestaande situatie en gebruik slechts een kleine wijziging in omdat het gaat om het centrum van Sint-Baafs-Vijve dat al grotendeels bebouwd is. De activiteiten op het plein en in Den Aert staan steeds in functie van de lokale bewoners, hebben dus een lokale reikwijdte, waarbij een groot deel van de bewoners te voet of met de fiets het centrum bereikt. Het gebruik van de ruimte zal door de inwerkingtreding van dit plan niet of nauwelijks wijzigingen: de gemeenschapsvoorzieningen bestaan en zijn al in gebruik. De uitbreiding van Den Aert heeft vooral de bedoeling een aantal ondersteunende voorzieningen te kunnen onderbrengen, 44

45 Onderzoek tot mer niet de capaciteit van de zaal nog te verhogen. De heraanleg van het plein heeft net de bedoeling het aantal parkeerplaatsen op het plein terug te schroeven. het plan vormt geen kader voor het toekennen van een vergunning voor rubriek 10a Industrieterreinontwikkeling, gezien het gaat om een bestaande lokale zone voor kmo van 5 ha, die al volledig is aangelegd en ingevuld (dit is kleiner dan de drempelwaarde van 50 ha). Het planvoornemen houdt ook geen grote infrastructuurwerken in maar heeft enkel de bedoeling het bestaande achterhaalde contourenbpa te integreren binnen het nieuwe RUP. Momenteel is er een zeer versnipperd juridisch-planologisch kader binnen het centrum van Sint-Baafs-Vijve. De gemeente vond het daarom opportuun de bestaande plannen te kunnen vervangen door één samenhangend RUP die een overzichtelijk beeld geeft van de ordening van het gebied. Het BPA Vlasstraat ambachtelijke zone wordt daarom in dit plan vervangen door een zone voor lokale bedrijvigheid Noodzaak tot passende beoordeling Er zijn geen vogelrichtlijngebieden en/ of habitatrichtlijngebieden in of in de nabijheid van het plangebied gelegen. De dichtsbijgelegen habitatrichtlijngebieden liggen op ongeveer 8 km van het plangebied. De opmaak van een passende beoordeling is niet relevant Conclusie De opmaak van een plan-mer van rechtswege wordt niet noodzakelijk geacht gezien het plan geen kader vormt voor een project van bijlage 1 of 2 van het uitvoeringsbesluit, of voor een project opgesomd in de bijlage bij Omzendbrief LNE 2011/1-22 juli 2011 met mogelijk aanzienlijke milieueffecten tot gevolg, en gezien de opmaak van een passende beoordeling niet nodig is. Het plan is derhalve screeningsgerechtigd. 45

46 Onderzoek tot mer 5.6 Beschrijving en beoordeling van mogelijke milieueffecten Inleiding In een eerste stap wordt het voorkomen van bijzonder beschermde gebieden en bijzonder kwetsbare gebieden nagegaan. Het voorkomen van bijzonder beschermde gebieden speelt vaak een bepalende rol in functie van het bepalen van de project-m.e.r.-plicht gezien zij een hoge waarde en/of kwetsbaarheid vanuit milieuoogpunt hebben. Het voorkomen ervan geeft een goede indicatie van de gevoeligheid van het plangebied voor het mogelijk optreden van milieueffecten. In het Besluit van de Vlaamse Regering houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage wordt aangegeven wat er verstaan wordt onder bijzonder beschermde gebieden : De speciale beschermingszones overeenkomstig het decreet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu; Een gebied aangeduid overeenkomstig de Conventie van Ramsar inzake watergebieden van internationale betekenis; Een beschermd duingebied of voor het duingebied belangrijk landbouwgebied zoals aangegeven ter uitvoering van het decreet van 14 juli 1993 houdende maatregelen tot bescherming van de kustduinen. Natuurgebieden, natuurgebieden met wetenschappelijke waarde en de ermee vergelijkbare gebieden, aangewezen op plannen van aanleg en ruimtelijke uitvoeringsplannen van kracht in de ruimtelijke ordening; Bosgebieden, valleigebieden, brongebieden, overstromingsgebieden, agrarische gebieden met ecologisch belang of ecologische waarde en ermee vergelijkbare gebieden, aangewezen op plannen van aanleg en de ruimtelijke uitvoeringsplannen van kracht in de ruimtelijke ordening; Een beschermd landschap, stads- of dorpsgezicht, monument of archeologische zone; De waterwingebieden en bijhorende beschermingszones type I en II vastgesteld ter uitvoering van het decreet van 24 januari 1984 houdende maatregelen inzake het grondwaterbeheer; Het Vlaams Ecologisch Netwerk overeenkomstig het decreet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu (zie kaart 10); Kwetsbare gebieden De aanwezigheid van bijzonder beschermde gebieden geeft welliswaar een idee van belangrijke te beschermen waarden, maar geeft vaak onvoldoende de kwetsbaarheid van een gebied weer. De kwetsbaarheid van een gebied is echter mede bepalend voor de te verwachten milieueffecten. Een gedetailleerde beschrijving van de kenmerken van het plangebied is in dit stadium van het onderzoek niet zinvol. Daarom wordt de kwetbaarheid van het plangebied gekarakteriseerd aan de hand van beschikbaar kaartmateriaal, dat een ruwe indicatie hiervan weergeeft. Om de kwetsbaarheid in kaart te brengen raadplegen we volgend kaartmateriaal: Overstromingskaart, watertoetskaart en waterlopenkaart; Volgens de bodemkaart aangegeven gebieden met een zeer slechte drainage en/of een bijzondere gevoeligheid (zeer natte gronden - drainageklasse f, g of i en veen- en poelgronden); Volgens de Biologische Waarderingskaart waardevolle of zeer waardevolle gebieden; Volgens de Landschapsatlas aangegeven relictzones en ankerplaatsen eventueel aangevuld met informatie uit de inventaris van het bouwkundig erfgoed en de centraal archeologische inventaris (CAI); Erfgoedlandschappen volgens BPA of RUP 46

47 Onderzoek tot mer Stiltegebieden; Volgens de landbouwtyperingskaart aangegeven landbouwgronden met een hoge of zeer hoge waardering; Landbouwgronden gelegen binnen de herbevestigde agrarische gebieden (HAG s); Volgens topografische kaarten en gewestplan aangegeven woonconcentraties. Het verkeersgenererend karakter kan een invloed hebben op de disciplines mobiliteit, geluid, lucht, mens en fauna & flora Externe mensveiligheid zal als een afzonderlijk hoofdstuk behandeld worden. ),.Onderstaande tabel geeft de relevantie van de diverse milieudisciplines per type van bijzonder beschermde of kwetsbare gebieden weer. Voor de disciplines zonder X wordt op basis van de eerste screening verwacht dat een bespreking van deze disciplines beperkt tot niet relevant is in functie van mogelijke effecten ten aanzien van de bijzondere bescherming of kwetsbare gebieden. Disciplines met (X) kunnen evenwel in sommige gevallen nuttige informatie aanleveren in functie van disciplines met X of kunnen weliswaar eerder ondergeschikte indirecte effecten omvatten. In dat geval kunnen ze summier worden uitgewerkt ondermeer in functie van de noodzaak voor andere disciplines (bvb discipline bodem in functie van de discipline water). Een uitzondering vormt de discipline mobiliteit. Voor deze discipline worden alle ontwikkelingen die een belangrijk verkeersgenererend karakter (kunnen) hebben tevens opgenomen bij de beoordeling Relevantie voor de diverse milieudisciplines Aangezien voorgaande werkwijze de specifieke eigenheid van het gebied slechts beperkt in rekening brengt, wordt er uitgegaan van het voorzorgsbeginsel op dit vlak. Dit betekent dat als er twijfel is over de kwetsbaarheid van er wordt uitgegaan van een worst case inschatting van de kwetsbaarheid. Rekening houdend met de aard van het planelement, de aanwezige en geplande ontwikkelingen in de omgeving en de aard van/afstand tot kwetsbare gebieden, wordt het risico op milieueffecten beoordeeld en worden eventueel maatregelen voorgesteld per relevante milieudiscipline die eventuele (aanzienlijke) milieu-effecten moeten voorkomen. De bespreking gebeurt dus aan de hand van de verschillende milieudisciplines: oppervlaktewater, bodem en grondwater, fauna & flora, landschap, bouwkundig erfgoed & archeologie, mens-socio-organisatorische aspecten (met inbegrip van mens zelf, landbouw, verkeer geluid, lucht, 47

48 Onderzoek tot mer Bodem en grondwater Water F&F M&L Mobiliteit Geluid Lucht Mens Bijzonder beschermd gebied Speciale beschermingszones, Ramsar-gebieden, VEN-gebieden, beschermde duingebieden, natuurgebieden, bosgebieden, agrarische gebieden met ecologisch belang of ecologische waarde (X) (X) X (X) (X) Valleigebieden, brongebieden X X (X) Overstromingsgebieden X Waterwingebieden X X Beschermd landschap, stads- of dorpsgezicht, monument of archeologische zone, erfgoedlandschap X Kwetsbare gebieden Overstromingsgevoelige gebieden, (Open) gerangschikte waterlopen X Drainageklasse f, g of I of poelgronden (bodemkaart) X X Waardevolle of zeer waardevolle gebieden (BWK) (X) X (X) (X) Relictzones en ankerplaatsen (landschapsatlas), inventaris bouwkundig erfgoed en CAI X Stiltegebieden X Woonconcentraties (X) (X) (X) X Landbouwgronden met een hoge of zeer hoge waardering (landbouwtyperingskaart) of aangeduid als HAG X X: bespreking discipline is direct en in belangrijke mate relevant in functie van mogelijke aanzienlijke effecten; (X): bespreking discipline is mogelijk in belangrijke mate relevant in functie van mogelijke indirecte aanzienlijke effecten (bijvoorbeeld de disciplines geluid en water in functie van de mogelijke impact op natuurgebied). 48

49 Onderzoek tot mer Discipline bodem en water Beschrijving en analyse plangebied Kaart 2: bodemkaart - bodemtypes Kaart 3: bodemkaart drainageklassen Kaart 4: bodemkwaliteit Kaart 5: grondwaterkwetsbaarheid Kaart 6: watertoetskaart mbt overstromingsgevoelige gebieden (2011) Kaart 7: infiltratiegevoeligheid Kaart 8: Zoneringsplan Bodem en drainage De bodem bestaat hoofdzakelijk uit droog zand en natte zandleem langs de leie. Er komen geen poelgronden of veenbodems voor. De meest gevoelige bodems zijn diegene met drainageklassen f, g, h of i. Deze bodemsoorten komen echter niet voor binnen de grenzen van het plangebied. Ten zuiden van het plangebied komt een zone met natte zware klei voor. Bodemkwaliteit Gegevens met betrekking tot de bodemkwaliteit zijn terug te vinden in GISdatabank van OVAM. Hierbij wordt er een onderscheid gemaakt tussen de terreinen waar een oriënterend bodemonderzoek, of een beschrijvend bodemonderzoek is uitgevoerd en de terreinen waar een bodemsaneringsproject is voor opgesteld. De percelen waar een beschrijvend bodemonderzoek of bodemsaneringsproject is uitgevoerd, worden gekenmerkt door de aanwezigheid van een verontreiniging in bodem en/of grondwater. Binnen het studiegebied is een verontreinigde site aangeduid langs de Rijksweg (dossiernummer 2824), langs de Vlasstraat (dossiernummer 15327) en ter hoogte van het tankstation (dossiernummer 3195). De site omvat een historische verontreiniging met benzine en afvalolie. Tot nu toe werd een bodemsaneringsproject opgesteld, maar nog niet uitgevoerd. Grondwaterkwetsbaarheid Volgens de grondwaterkwetsbaarheidskaart is het plangebied zeer kwetsbaar tot matig kwetsbaar. De watervoerende laag is voor deze zones zand met een zandige of lemige deklaag met en dikte van slechts 5m of minder. Waterwingebieden Er zijn geen waterwingebieden of beschermingszones aanwezig in of in de nabijheid van het plangebied. Oppervlaktewater Het plangebied behoort tot het Leiebekken en bevindt zich in het deelbekken van de Gaverbeek. Ten zuiden van het plangebied loopt de Kasteelbeek (Oude Leiearm), een niet-geklasseerde waterloop. Ten oosten loopt de gekanaliseerde Leie, een bevaarbare waterloop. Overstromingskaarten Binnen het RUP komen geen recent overstroomde gebieden (2006, 2010, 2011) voor. Ten westen van het plangebied, langsheen de Kasteelbeek zijn enkele kleine gebiedjes aangeduid als risicozones voor overstromingen (MOG2006). Overstromingsgevoeligheid In het plangebied is een gebied langsheen de Leie aangeduid als mogelijk of effectief overstromingsgevoelig gebied, evenals een smalle strook langs de kasteelbeek die de zuidelijke grens van het plangebied vormt. Ook een driehokkig gebied, centraal in het plangebied is mogelijk overstromingsgevoelig. Een strook langs de Oude Leiearm ten westen van het plangebied is effectief overstromingsgevoelig.. Infiltratiegevoeligheid De bodem van het studiegebied is voor een groot deel infiltratiegevoelig. Dit houdt in dat het zinvol is om infiltratievoorzieningen te installeren. 49

50 Onderzoek tot mer Zoneringsplan De meeste bestaande bebouwing is gelegen in centraal gebied (okerkleurige arcering). Enkele bestaande gebouwen zijn aangeduid als nog collectief te optimaliseren buitengebied (groene ruiten) Beoordeling Bodem De meest gevoelige bodems zijn diegenen met drainageklassen f, g, h of i. Er komen geen van deze bodems voor, waardoor er geen aanzienlijke problemen verwacht worden door dit RUP. Oppervlakte- en grondwaterkwaliteit De meesten van de bestaande gebouwen binnen het plangebied zijn gelegen in een gebied waar riolering aanwezig is (okerkleurige arcering op de kaart, centrumgebied). De overige bevinden zich in collectief te organiseren buitengebied. Deze zijn op heden niet aangesloten op het bestaande rioleringsnet, maar de aansluiting op een zuiveringsstation zal nog worden gerealiseerd. Er zijn bijgevolg geen extra maatregelen nodig die moeten opgenomen worden in het RUP. Indien tijdens en na de werken voldaan wordt aan algemene en sectorale voorwaarden uit de vigerende wetgeving (VLAREM) en voorzorgsmaatregelen in acht genomen worden, is de kans op calamiteiten en verspreiding van verontreiniging naar bodem en water zeer beperkt en kan dit als verwaarloosbaar worden beschouwd. Rekening houdend met bovenstaand gegeven kunnen we stellen dat het RUP geen invloed zal hebben op de oppervlaktewaterkwaliteit en grondwaterkwaliteit. Grondwater- en oppervlaktewaterkwantiteit Het RUP voorziet in een bevestiging van de bestaande bebouwde ruimte en voorziet een herinrichting van het centrumplein (momenteel één grote verharde asfaltvlakte) en een opwaardering van de openruimte langsheen de Leie en oude Leiearm. Deze lhebben niet als doel structureel bijkomende verharding te voorzien. Bijkomende verhardingen moeten maximaal beperkt worden tot wat noodzakelijk is in functie van de toegankelijkheid en gebeuren bij voorkeur in waterdoorlatende materialen. Verharde delen in niet-waterdoorlatende materialen zullen kunnen afwateren naar de nietverharde delen, die nog ruim aanwezig blijven. Dit streven wordt opgenomen in de stedenbouwkundige voorschriften van het RUP. Er is dus slechts een zeer beperkte invloed te verwachten op de bestaande waterhuishouding. Bij nieuwe ontwikkelingen binnen het plangebied dient voldaan te worden aan de principes van het integraal waterbeleid en de gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater. Het uitgangsprincipe is dat hemelwater in eerste instantie zoveel mogelijk gebruikt wordt, vervolgens geïnfiltreerd of gebufferd en in laatste instantie vertraagd afgevoerd wordt. Dit streven wordt opgenomen in de stedenbouwkundige voorschriften van het RUP. Het RUP zet een deel woonuitbreidingsgebied en een deel KMO-zone volgens het gewestplan om naar gemengd open ruimte gebied. In deze nieuwe zone zijn gebouwen en verhardingen slechts heel beperkt toegestaan. In die zin zorgt het RUP ervoor dat deze zones niet meer kunnen ontwikkeld (en grotendeels verhard) worden in de toekomst en dat hun huidige groene invulling wordt veilig gesteld Conclusie Op basis van voorgaande bespreking kan gesteld worden dat de impact van het plan heel beperkt zal zijn en dat bijkomend randvoorwaarden gesteld worden om de impact van nieuwe ontwikkelingen tot een minimum te beperken. Deze maatregelen worden geïntegreerd in het RUP. De effecten kunnen daarom als verwaarloosbaar beoordeeld worden. 50

51 Onderzoek tot mer Discipline Fauna & Flora Beschrijving en analyse plangebied Kaart 9: biologische waarderingskaart Kaart 10: VEN-gebieden Kaart 11: gewestplan Kaart 12: ecosysteemkwetsbaarheid Biologische waardering Wanneer we de biologische waarderingskaart bekijken, zien we dat de boorden langsheen de Leie en oude Leiearm ingekleurd zijn als biologisch waardevol en zeer waardevol. De bestaande bebouwde delen hebben weinig biologische waarde. Ramsar- en Duingebieden Er zijn geen Ramsargebieden of Beschermde Duingebieden in of in de nabijheid van het plangebied gelegen. Natura 2000 Werd besproken onder punt VEN-gebieden Een zone langsheen de oude Leiarm is aangeduid als grote eenheid natuur (gen) en maakt zo deel uit van het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN). Een groot deel ligt binnen het plangebied. Ecologische gebieden volgens bestemmingsplannen In het westen van het plangebied is een strook langs de oude Leiearm gelegen binnen de gewestplanbestemming natuurgebied. Verder komen er geen volgens het gewestplan ecologische gebieden voor binnen het plangebied. Ecosysteemkaarten Langsheen de oude Leiearm komen enkele zones voor die kwetsbaar tot zeer kwetsbaar zijn. De rest van het studiegebied en zijn onmiddellijke omgeving is weinig tot niet kwetsbaar Beoordeling De biologisch / ecologisch waardevolle of kwetsbare zones (o.a. VEN) bevinden zich langs de Leie of de oude Leiearm. Deze zones worden in het RUP voorzien/behouden als groene bestemmingen (openruimtegebied/parkgebied) om deze groene ruimtes te vrijwaren en op te waarderen. Een deel van het woonuitbreidingsgebied dat tot tegen de oude Leiearm loopt en een deel KMO-zone in de Leievallei worden omgezet naar gemengd openruimtegebied/parkgebied waardoor hun huidige invulling wordt bevestigd en voor de toekomst veilig gesteld. Bij het optimaliseren van het bestaande fiets- en wandelpad, de (her)aanleg van park en gemeenschapsvoorzieningen en de uitbreiding van het speelbos zal in deze zones extra aandacht worden geschonken aan het behoud, herstel of vergroting van de ecologische waarde door onder meer het gebruik van inheems en standplaatsgebonden plantmateriaal en een minimum aan groenvoorzieningen op te leggen. Aan de overzijde van de Oude Leiearm zal een stadsrandbos ontwikkeld worden als stedelijk groengebied tussen Waregem en Wielsbeke. Het is opgevat als een open stadsrandbos met een recreatieve functie, naast een ecologische en agrarische functie. Binnen het gebied kunnen onder andere recreatieve verbindingen en een speelbos aangelegd worden. Het stedelijk groengebied wordt voor langzaam verkeer verbonden met het jaagpad langs de Leie (als recreatieve as) en met de stedelijke woonomgeving. Op termijn kan de ecologische waarde van het gebied langs de Oude Leiearm dus nog vergroten doordat het mee ingeschakeld wordt binnen dit grotere geheel. 51

52 Onderzoek tot mer Uit alle voorgaande afwegingen blijkt dat door de impact van dit RUP de ecologische waarde van het huidige gebied wordt veilig gesteld en naar alle waarschijnlijkheid zelfs zal toenemen Conclusie Er zijn door de mogelijkheden binnen het RUP geen aanzienlijke negatieve milieueffecten te verwachten, eerder zelfs positieve Discipline landschap, bouwkundig erfgoed & archeologie Beschrijving en analyse plangebied Kaart 13: beschermde monumenten, landschappen en dorpsgezichten Kaart 14: landschapsatlas Kaart 15: inventaris bouwkundig erfgoed Beschermde landschappen, stads- en dorpsgezichten, monumenten De Sint-Baafskerk van Sint-Baafs-Vijve is een beschermd monument (KB 19/04/1937) Binnen het plangebied of in de onmiddellijke omgeving komen verder geen beschermde landschappen, stads-of dorpsgezichten voor. Landschapsatlas De Sint-Baafskerk is in de landschapsatlas aangeduid als puntrelict, de Leie en oude Leiearmen staan aangeduid als lijnrelict. Het zuidwestelijk deel, grenzend aan de Leie en oude Leiearm is onderdeel van de relictzone van de Leievallei. Inventaris bouwkundig erfgoed Binnen de contouren van het plangebied zijn er verschillende gebouwen in de inventaris van het bouwkundig erfgoed opgenomen. De gebouwen die opgenomen zijn in de inventaris zijn in meer of mindere mate waardevol als bouwkundig erfgoed en zijn beeldbepalend voor de dorpskern van Sint- Baafs-Vijve. 52

53 Onderzoek tot mer Leiestraat nrs Samenstel van twee dorpswoningen met aangebouwde schuur. Bebouwing op deze plaats klimt minstens op tot het derde kwart van de 18de eeuw, cf. voorkomen op kaarten in het landboek van Sint-Baafs-Vijve (1763). In de eerste helft van de 19de eeuw zijn de woningen eigendom van Ignatius De Vos en in gebruik door Ferdinand Hamerlinck (nr. 2) en Petrus De Scheemaker (nr. 4), cf. voorkomen als twee woningen op het primitief kadasterplan (ca. 1830). In 1940 worden de huizen vergroot, de schuur wordt benoemd als magazijn. Samenstel van twee breedhuizen met aanpalende schuur ten noorden. Woonhuizen van drie + vier traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (mechanische pannen; nok parallel met de straat). Gepleisterde lijstgevel voorzien van schijnvoegen, strekgewijs aangebracht boven segmentbogige muuropeningen (rechthoekig op de eerste verdieping bij nr. 4). Verdwenen luiken op begane grond, cf. bewaarde duimen. Natuurstenen onderdorpels en treden. Nieuwe gootlijst. Gecementeerde plint. Nr. 2, deur met segmentboogvormig bovenlicht op klossen; bewaard houtwerk met grote roedeverdeling op eerste verdieping. Nr. 4 met aan zuidzijde op de begane grond een afgesnoten hoek. Verankerde zijpuntgevel. Ten noorden, eenlaagse verankerde en witgeschilderde baksteenbouw onder zadeldak (Vlaamse pannen; nok parallel met straat). Later ingebrachte rechthoekige muuropeningen onder latei. Grijsgeschilderde plint. Interieur met bewaarde lage kelder Rijksweg nr. 73. Herberg, thans café "Rembrandt". Volgens kadaster opgetrokken in 1912 in opdracht van Hendrik De Clerck, slachter te Sint-Baafs-Vijve. Bakstenen hoekpand van twee bouwlagen onder mansardedak (mechanische pannen). Afgeschuinde hoektravee met dakkapel onder zadeldakje. Geprofileerde houten kroonlijst op klossen. Witgeschilderde bakstenen lijstgevel op blauwgeschilderde plint. Getoogde muuropeningen met bewaard houtwerk, schuiframen in de eerste en T-ramen in de tweede bouwlaag. Natuurstenen onderdorpels. Zuidelijke aanbouw onder lessenaardak. Rechthoekige muuropeningen. Leiestraat nr. 9. Eenlaagse dorpswoning, opgetrokken in 1907 ter vervanging van een oudere woning met smidse, reeds voorkomend op het primitief plan (ca. 1830) en opklimmend tot het derde kwart van de 18de eeuw (landboek, 1763). Rijwoning van één bouwlaag en vier traveeën onder zadeldak (mechanische pannen, nok parallel met de straat). Lijstgevel onder aflijnend bakstenen consolefries, segmentbogige deur- en vensteropeningen onder strek, natuurstenen dorpels en gecementeerde plint. Bewaard schrijnwerk: witgeschilderde schuiframen, blauwgeschilderde deur en driedelige poort met panelen en bovenlicht onder ijzeren I-profiel. Interieur o.m. met vloer in geometrisch gelegde veelkleurige tegels. Rijksweg nr. 77/ Leiestraat. Landhuis met bijhorend koetshuis, daterend uit het einde van de 19de eeuw, verbouwd na de Tweede Wereldoorlog. Historiek. Volgens het primitief plan (ca. 1830) is op deze plaats reeds bebouwing aanwezig, eigendom van bakker Ambrosius De Clerck. Nog voor 1845 wordt het geheel verkocht aan Leo Carton, vlaskoopman te Sint-Baafs-Vijve. Ca laat deze op dit terrein nieuwe magazijnen optrekken. Ook een gedeelte van de bestaande bebouwing wordt omgevormd tot magazijn. In 1865 wordt ten westen van het huis, langsheen de weg, een nieuw magazijn opgericht. In 1894 gaat het geheel over op Jan Carton, nijveraar te Gent. In 1895 registreert het kadaster de volledige afbraak van de gebouwen op het perceel. Ter vervanging wordt centraal op het perceel een nieuw landhuis opgetrokken, met bijhorend koetshuis ten noordwesten. In 53

54 Onderzoek tot mer 1902 wordt een ensemble van vier kleine woningen aan de westzijde van de Leiestraat gesloopt, zodat de tuin van het domein doorloopt naar het zuiden toe. Vermoedelijk wordt in deze periode de tuinmuur langsheen de Leiestraat opgetrokken. In 1904 wordt het domein echter reeds verkocht aan de familie Verougstraete uit Sint-Baafs-Vijve. In 1922 wordt het landhuis met koetshuis en tuin gekocht door de gebroeders Arthur en Joseph Lambrecht, vlashandelaars te Sint-Baafs-Vijve. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt de woning beschadigd, o.m. de torenspits wordt afgeschoten en de achterzijde van het huis wordt beschadigd. Sedert 1954 eigendom van Emiel Lambrecht, die er enkele verbouwingen laat uitvoeren. Beschrijving. Historiserende villa binnen grote tuin waarin enkele waardevolle bomen en struiken (o.m. grote rode beuk, rododendron, kastanje, esdoorn, hazelaar, hulst en eik). Gekasseide toegang via ijzeren poort tussen bakstenen pijlers met imitatiespeklagen. Omheining gekenmerkt door hek op bakstenen muurtje tussen dito pijlers. Vrijstaande villa van twee bouwlagen in rode baksteen onder zadeldak (nok evenwijdig met de straat; zwartgeglazuurde mechanische pannen). Rechts een haakse uitbouw onder puntgevel. Gevelhoog en naar vorm identiek spaarveld waarin rechthoekige omlijste en beluikte vensteropeningen, rondbogig venstertje in de top. Links van de toegang een achtzijdige torenuitbouw onder leien tentdak, horizontaal geritmeerd door twee geprofileerde baksteenlijsten. Rondbogige (laagste niveaus) en gekoppelde smalle rechthoekige vensters onder doorgetrokken latei (bovenste niveau). Nieuwere centraal gesitueerde inkompartij, toegankelijk via eenvoudige steektrap van zes treden. Nieuwe lijstgoot en vernieuwd schrijnwerk. Gevels voorzien van kelderroosters en sierankers. Oostelijke zijgevel gekenmerkt door imitatiespeklagen. Interieur grotendeels vernieuwd na de Tweede Wereldoorlog, met uitzondering van o.m. de bewaarde paneeldeuren; het bureau met plankenvloer, marmeren schouw en stucplafond; de traptoren met slingertrap en voluutvormige trappaal. Ten noorden een voormalig koetshuis onder half schilddak (nok haaks op woonhuis, zwartgeglazuurde mechanische pannen). Roodbakstenen volume van twee bouwlagen voorzien van sierankers. Noordelijke zijgevel en haakse uitbouwen in zuidelijke en oostelijke gevel uitlopend in trapgevel. Noordelijke zijgevel o.m. met oculi en boogfries onder de dakrand. Korfboogvormige poort- en gekoppelde getoogde vensteropeningen. Later ingebrachte rechte poortopening onder metalen I-profiel. Houten dakkapel in oostelijke gevel en rondbogig laadluik onder zuidelijke trapgevel. Rijksweg nrs Samenstel van twee naoorlogse woningen met 20ste-eeuwse vlasschuur en achtergelegen 19de-eeuws magazijn. Ca laat Leo Carton, koopman te Sint-Baafs-Vijve, op dit onbebouwde perceel langsheen de steenweg een nieuw woonhuis oprichten met een achtergelegen magazijn parallel daarmee ten zuiden. Tegelijk worden ook bij zijn eigen woning nieuwe magazijnen opgetrokken (cf. nr. 77). Rond 1885 wordt op kadaster de kleine haakse achteraanbouw aan het huis geregistreerd. In 1902 worden in opdracht van de Gentse nijveraar Jan Carton het huis met magazijn in twee aparte eigendommen opgesplitst. Een volgende eigenaar, vlaskoopman Clement Wemel uit Sint-Baafs-Vijve, laat volgens kadaster in 1922 aan straatzijde een nieuw "magazijn" (huidige vlasschuur) aanbouwen. Ten zuiden daarvan wordt in 1923 een zwingelarij gebouwd, waaraan in 1938 aan oostzijde een vlashangar wordt gebouwd. In 1946 laat de familie Wemel de huizen ingrijpend verbouwen en iets uitbreiden. De onderlinge opsplitsing wordt gewijzigd, waardoor het achterliggende magazijn voortaan integraal bij nr. 91 hoort. In 1956 wordt bij kadaster een vergroting van de zwingelarij en een zuidelijke uitbreiding van het oude magazijn geregistreerd. Halfvrijstaand volume van twee bouwlagen onder zadeldak (nok evenwijdig met straat, zwarte mechanische pannen). Gevel bekleed met gele baksteen en opengewerkt door rechthoekige muuropeningen waarin bewaard houtwerk: ramen met horizontale (bovenlichten) en roedeverdeling op de begane grond en vierdelige ramen bij de tweede bouwlaag, o.m. met gekleurd glas. Horizontaliserend karakter als gevolg van de doorgetrokken banden (similisteen) boven raam- en deuropeningen, de specifieke ritmering van het baksteenmetselwerk op de eerste bouwlaag en de brede gootlijst. Rechthoekige erker in de tweede bouwlaag van nr. 91. Beide woningen met licht verdiepte inkom waarin deels beglaasde deur met hekwerk en een omlijsting van vierkante similitegels. Bijhorende vlasschuur aangebouwd ten oosten, in donkerrode baksteenbouw onder opeenvolgende zadeldakjes (nok evenwijdig met de straat, mechanische pannen). Hoge, centraal in gevel aangebrachte schuifpoort met bekronend kapelnisje. Tweede schuifpoort rechts met erboven gesitueerd laadluikje. 54

55 Onderzoek tot mer Achtergelegen voormalig koetshuis onder zadeldak (nok evenwijdig met straat, Vlaamse pannen). Verankerde baksteenbouw geritmeerd door blinde rondbogen tussen lisenen. Interieur bij nr. 97 volledig verbouwd in 1966, bij nr. 95 met bewaard interieur en circulatie, o.m. de eetkamer en zithoek ingericht door Kunstwerkstede De Coene uit Kortrijk (vermoedelijk in de jaren 1930), eetkamer met hoge lambriseringen in notenhout en inlegwerk, met bijhorende zware barokke tafel en stoelen; zithoek met lederen en stoffen fauteuils met rond salontafeltje in art-decostijl. Rijksweg nrs Samenstel van eclectische woonhuizen, gebouwd ca voor Maurits, Alice, Arthur en Jozef Lambrecht, vlashandelaars en -landbouwers uit Wielsbeke. De dubbelwoonst krijgt in 1940 te leiden van beschietingen en obusinslagen, waardoor de achtergevels moesten worden hersteld. Vrijstaande koppelwoning opgetrokken in spiegelbeeld en afgescheiden van de straat door nieuw laag bakstenen muurtje, geritmeerd door middel van lisenen en bekroond met geprofileerde natuurstenen dekplaat met diamantkopmotieven. Dubbelhuizen van twee bouwlagen en ongelijke travee-indeling onder schilddak (nok evenwijdig met de straat, zwarte mechanische pannen). Lijstgevel onder witgeschilderde kroonlijst op modillons, geflankeerd door haakse uitbouw van de uiterste traveeën, oplopend in een trapgevel onder zadeldak. Roodbakstenen parement verlevendigd door gebruik van gele baksteen voor banden, strekken en bogen boven de muuropeningen en de versiering van de boogvelden. Natuursteen onder meer aangewend voor plint, vensterpenanten, banden, aanzet-, sluit-, kraag- en dekstenen, onderdorpels en bolvormig topstuk op de trapgevels. Getoogde ramen en rechthoekige vensters gevat in rondboognis, onder meer geconcipieerd als serliana. Gekoppeld tweelicht in de top van de trapgevels waarboven natuurstenen cartouche met bij nr. 95 "ANNO" en bij nr. 97 "1910". De binnenste hoeken van de haakse uitbouwen zijn op de tweede bouwlaag opgeluisterd met een natuurstenen beeld van Christus (nr. 95) en Maria (nr. 97) op sokkel en onder baldakijn. Dakvlak doorbroken door dakkapellen met rondbogige vensteropening onder trapgeveltje. Bewaard houtwerk: schuiframen en T-ramen met bovenlichten (o.m. op klossen) in gekleurd glas door roeden in kleine vlakken verdeeld. Deels beglaasde vleugeldeuren met hekwerk en bovenlicht waarin kleurrijke figuratieve afbeeldingen in glas-in-lood. Noordelijke en zuidelijke zijgevel geritmeerd door brede lisenen op kraagsteentjes. Lijstgevels doorbroken door dakvenster onder trapgeveltje. Hoge en brede schoorsteenpartijen. Sint-Bavostraat nr. 9. Dorpshoeve, gelegen ten noorden van de kerk, bestaande uit losstaande 19de-eeuwse hoevegebouwen, in geschiedenis opklimmend tot het tweede kwart van de 17de eeuw, cf. voorkomen op een figuratieve kaart bij het renteboek van de baronie en heerlijkheid van "Inghelmunstre Vijfve" (1642). De huidige constellatie van boerenhuis en schuur wordt reeds afgebeeld op de kaart van het landboek van Sint-Baafs-Vijve (1763), evenals op een afzonderlijke kaart uit hetzelfde jaar. Het huidige boerenhuis is volgens de jaarankers op de westgevel gebouwd in Op het primitief kadasterplan (ca. 1830) staan het woonhuis en de schuur op huidige plaats afgebeeld, een klein volume (bakhuis) ten noorden, een klein volume langs straatzijde en een langwerpig landgebouw ten zuiden. Tot 1879 is de hoeve eigendom van Charles de Montblanc uit Parijs. De hoeve wordt gekocht door vlaskoopman Auguste Carton uit Sint-Baafs-Vijve. Rond 1885 worden volgens kadaster verbouwingen uitgevoerd. De schuur wordt verbreed aan oostzijde, aan straatzijde worden twee nieuwe nutsgebouwen opgetrokken (beide verdwenen). In 1907 komt de hoeve door de erfenis van Alice Carton in handen van het Bureel van Weldadigheid van Sint-Baafs-Vijve, vanaf 1925 overgegaan in de Commissie voor Openbare Onderstand. In de jaren 1920 wordt de schuur als vlasschuur heringericht of aangepast. Bij de uitbreiding van het aangrenzende kerkhof in 1993 worden de stallingen en een overdekte mestvaalt, die haaks op de schuur aangebouwd stond, afgebroken. In het dorpscentrum gelegen hoeve, toegankelijk via ijzeren hek tussen hoge witgeschilderde bakstenen pijlers voorzien van negblokken en kapelnis (links). Semi-verhard en deels begraasd erf met ten noorden woonhuis onder zadeldak in zwarte Vlaamse pannen aan erfzijde en mechanische pannen aan noordzijde (nok haaks op de 55

56 Onderzoek tot mer straat). Eenlagige verankerde baksteenbouw van zeven traveeën, blinde deurnis ten oosten. Getoogde venster- en korfboogvormige deuropeningen waarin vernieuwd schrijnwerk. Gebruik van natuursteen voor negblokken (vensters), onderdorpels en plint. Westelijke zijgevel gekenmerkt door vlechtingen en jaarankers "1807" onder dakrand. Oostelijke zijpuntgevel met vlechtingen, oculus en laadluik met schuifpoort. Dwarsschuur onder zadeldak ten oosten (nok haaks op woonhuis; Vlaamse pannen). Verankerde rode baksteengevels voorzien van asemgaten. Segmentboogvormige poort- en deuropeningen en later toegevoegde rechte garagepoort. De noordelijke zijgevel (vlechtingen, oculus en afgeronde hoek) vertoont sporen van nokverhoging en oostelijke uitbreiding van schuurvolume. Sint-Bavostraat nr. 15. Voormalige pastorie, thans in gebruik als museum "Demedtshuis". Historiek. Gezien de slechte toestand van de oude pastorie (cf. Priesteragiestraat) wordt er ca een nieuwe pastorie gebouwd, in de tuin bij het kerkhof ten zuiden van de kerk. De woning ten zuiden van de kerk komt voor op de kaart van de "Kerckwyck" in het landboek van Sint- Baafs-Vijve (1763). Op het primitief kadasterplan (ca. 1830) zijn de huidige volumes van de toenmalige pastorie en het westelijke bijgebouw waar te nemen. Volgens kadaster ondergaat de pastorie een totale reconstructie rond , mogelijk met behoud van de oudere kern. Het bijgebouw blijft integraal behouden. Aan de westzijde was tussen pastorie en bijgebouw een serre aangebouwd. In 1977 wordt het bijgebouw herbouwd en een westelijke aanbouw aan het huis gerealiseerd. In 1983 wordt de pastorie verbouwd en ingericht tot museum "Demedtshuis", ingericht met museumgedeelte, tentoonstellingszalen en archiefruimte. De officiële opening vond plaats op 30 september Z.g. naar schrijver André Demedts ( ), die tot 1938 op ouderlijke hoeve "De Elsbos" woonde (cf. Drogenbroodstraat). Demedts begint zijn carrière als leraar te Waregem, daarna wordt hij o.m. hoofd van B.R.T.-omroep West-Vlaanderen. Dichter, essayist en romanschrijver met Vlaams-Christelijke overtuiging, met inzet voor de Vlaamse Beweging. Demedts krijg doorheen zijn carrière diverse prijzen en onderscheidingen voor literair werk. Beschrijving. Vrijstaand breedhuis onder pannen schilddak, gesitueerd tussen een oude Leiearm en de *Sint-Bavokerk, van het kerkhof afgescheiden door een ijzeren hek tussen nieuwe bakstenen pijlers. Langsgevels van negen traveeën en twee bouwlagen onder een witgeschilderde houten kroonlijst. Verankerde baksteenbouw met horizontaliserend karakter door de in het metselwerk verwerkte baksteenbanden boven de eerste en tweede bouwlaag. Getoogde muuropeningen onder strek waarin vernieuwd schrijnwerk naar oud model (zes vlakken). Gecementeerde en witgeschilderde noordelijke lijstgevel voorzien van imitatievoegwerk op een plint met patroon van breuksteenimitatie. Centraal in de gevel een eenvoudige houten vleugeldeur tussen roodgeschilderde bakstenen pilasters onder hoofdgestel en driehoekig fronton. Twee keldervenstertjes. Zuidzijde toegankelijk via trap van zeven treden. Houten deur met bovenlicht waarnaast in de muur ingewerkte natuurstenen plaat waarop in vergulde letters aangebrachte inscriptie met betrekking tot de opening van het A. Demedtshuis in Vijf rechtertraveeën met bewaarde natuurstenen onderdorpels, sluitsteen en negblokken (restant van het oudere volume?). Nieuwere aanbouw ten westen onder half schilddak. Tegen kerkhofmuur aangebouwd en haaks op het A. Demedtshuis ingeplant klein volume van vier traveeën en één bouwlaag onder zadeldak. Getoogde muuropeningen. Interieur. De vloer van de traphal bestaat uit zwarte natuurstenen tegels gecombineerd met kleine witmarmeren vierkantjes. De trap wordt gekenmerkt door een gecanneleerde, naar boven toe verjongende trappaal voorzien van bladwerkversiering en bolbekroning en door eenvoudige houten spijlen. Behouden gedecapeerde moerbalken met balksleutel, paneeldeur met door roeden verdeeld bovenlicht. Ten zuiden aan de linkeroever van de oude Leiearm een beeldentuin met o.m. buste van A. Demedts geplaatst op bakstenen sokkel, gedateerd " ", gesigneerd "T.E. '86"; bronzen beeld van naakte vrouw gesigneerd door Debucquoy; beeldhouwwerk in cementbepleistering met expressieve gezichten, gesigneerd "+ D. JOOZ '85". 56

57 Onderzoek tot mer Sint-Bavostraat nr. 17. Voormalige onderpastorie, vanaf het einde van de jaren 1970 in gebruik als pastorie. Volgens literatuur gebouwd in 1770, wanneer voor het eerst melding wordt gemaakt van een onderpastoor. Huidige woning is echter recenter. Het kadaster registreert een nieuwbouw in 1854, in opdracht van linnenkoopman Karel Vermeire uit Wakken, ter vervanging van een ouder volume. Vermoedelijk wordt het huis tijdens de eerste helft van de 20ste eeuw verbouwd tot het huidige volume in neotraditionele stijl. Op het einde van de jaren 1970 is het interieur volledig vernieuwd. Halfvrijstaand breedhuis afgescheiden van de straat door muurtje opgebouwd uit breuksteen. Dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (nok evenwijdig met de straat; rode mechanische pannen). Geelbakstenen lijstgevel met gebruik van similisteen voor doorgetrokken banden ter hoogte van de boven-, tussen- en onderdorpels en voor omlijsting van deur en bovenlicht (gedeeld). Rechthoekige muuropeningen gevat binnen rondbogige (eerste bouwlaag) en korfboogvormige (tweede bouwlaag) spaarvelden. Bewaarde ramen, o.m. met kleine roedeverdeling (tweede bouwlaag en bovenlichten van de eerste bouwlaag), beluikt op gelijkvloers. Kleine witstenen sculptuur van Maria met Kind op houten sokkeltje links van de deur. Witgeschilderde houten kroonlijst en plint uit breuksteen. Eenvoudige witbepleisterde achtergevel met rechthoekige muuropeningen. Sint-Bavostraat nr. 19. Congregatiezaal/ parochiezaal "Den Aert", gelegen aan de oever van de oude Leiearm. De patronagezaal wordt eertijds in de volksmond "Den Tap" geheten. Huidige benaming gegeven in 1968 bij officiële opening van de jeugdclub, z.g. naar de "aert" of "aard", de aanlegplaats voor schepen die halt hielden te Sint-Baafs-Vijve. Historiek. Op een stuk hooiland dat eigendom was van baron Karel Gilles de Pélichy uit Gits wordt in 1910 een nieuwe congregatiezaal gebouwd. De zaal wordt tijdens de kerkverbouwing gebruikt voor het geven van erediensten. In 1923 wordt de zaal eigendom van de kerkfabriek. Vanaf 1968 wordt de zaal heringericht en gebruikt door plaatselijke jeugdverenigingen. In 1975 wordt een sanitair blok aangebouwd aan de westzijde. Thans is het pand in erfpacht van de gemeente Wielsbeke. Er zijn plannen tot uitbreiding en vernieuwing van de parochiezaal tot (cultureel) ontmoetingscentrum. Beschrijving. Langwerpig volume in rode baksteenbouw op sokkel in breuksteen, onder zadeldak in zwartgeglazuurde mechanische pannen. Noordelijke voorpuntgevel van drie traveeën met middentravee bestaande uit toegangspoort met rondbogig boogveld en bovengaand rondboogvenster, benadrukt door dito uitspringend metselwerk, uitlopend in een topstuk met levensgroot Christusbeeld. Westelijke zijgevel van acht traveeën, geritmeerd door getoogde vensteropeningen tussen vooruitspringende muurdammen. Thans quasi volledig overgroeid en aan de vijfde en zesde travee onderbroken door aanbouw van sanitair blok. Zuidelijke puntgevel gekenmerkt door blind rondboogvenster en twee keldertoegangen in de sokkel. Deels vernieuwd schrijnwerk. Interieur. Grote langwerpige ruimte thans onderverdeeld in drie compartimenten: bar, zaal en podium. Natuurstenen vloer, verlaagde plafonds. Podiumafsluiting in neogotische lambrisering met briefpanelen, vermoedelijk recuperatie. Zolder met houten gebinte en bijkomende ijzeren structuur. 57

58 Onderzoek tot mer Rijksweg nr Villa. Gelegen op de grens met Sint-Baafs-Vijve. Volgens kadaster opgetrokken in 1923 in opdracht van handelaar Michael Santens uit Wielsbeke. Vermoedelijk verbouwd of hersteld na de Tweede Wereldoorlog. Vrijstaande villa in cottagestijl, bestaande uit twee haakse vleugels in pseudovakwerkbouw op een bakstenen onderbouw, onder wolfsdaken in mechanische pannen. Diverse types muuropeningen waarin nieuw schrijnwerk, o.m. rechthoekige vensteropeningen, gekoppelde rondboogvensters met deelzuiltje. Later toegevoegd inkomportaal met segmentbogige deuropening en rondboogvenstertje in simili-omlijsting. Fraai art-decogetint tuinmuurtje met bakstenen pilasters waartussen geometrisch betonnen hekwerk. Rijksweg nr Voormalige "tramstatie". Volgens kadaster gebouwd in 1902 in opdracht van Rijkaard Vanschoebeke uit Sint-Baafs-Vijve. Achteraan werd een aanpalende zwingelarij aangebouwd. Het gebouw was volgens literatuur tijdens de eerste helft van de 20ste eeuw in gebruik als tramhalte. Vrijstaande woning met dubbelhuisstructuur, van anderhalve bouwlaag en vijf traveeën in bruine baksteenbouw onder zadeldak in Vlaamse pannen (nok parallel met straat). Witgeschilderde straatgevel met gepekte plint, afgeboord met tandfries. Halve tweede bouwlaag voorzien van centraal venster en twee bakstenen naamkaders. Getoogde en beluikte muuropeningen waarin nieuw schrijnwerk naar oud model. Grijsgeschilderde natuurstenen onderdorpels. Nieuwe deur met behouden gedeeld bovenlicht. Restanten van lagere achterliggende zwingelarij onder platte bedaking. Rijksweg nrs Interbellumvilla, gebouwd rond 1933 in opdracht van gemeentesecretaris Modest Vanhoutte, tegenaan de westgevel van een bestaande woning die tot magazijn wordt omgevormd (verdwenen). In 1953 wordt de villa in twee woningen opgedeeld. In 1988 wordt de afbraak van achter- en naastliggende bijgebouwen geregistreerd. Dieper gelegen vrijstaande woning van twee bouwlagen onder hoog oplopende schilddaken (zwartgeglazuurde mechanische pannen). Voorgevel gekenmerkt door alternerend gebruik van rode en gele baksteen, siermetselwerk en licht verspringende gevelvlakken. Raamopeningen met drieledige vensters en bewaard schrijnwerk met bovenlichten getypeerd door geometrische roedeverdeling (o.m. gekleurd glas). Dubbelhuis met gemarkeerde centrale travee door middel van driezijdige erker in de tweede bouwlaag oplopend in dakvenster onder zadeldakje. Deels beglaasde deur voorzien van geometrisch smeedwerk binnen rondboogvormige bakstenen omlijsting. Gebruik van natuursteen o.m. voor plint, erker, kraag- en hoekstenen, vensterpenanten, onderdorpels, dekstenen en topstuk dakvenster en latei boven voordeur. Westelijke uitbouw in dezelfde stijl maar onder verspringende nok en kroonlijst. Roodbakstenen zij- en achtergevels gekenmerkt door siermetselwerk en spaarvelden. Achtergevel met centrale doorgetrokken erker en muuropeningen met bewaard schrijnwerk. Westelijke en oostelijke aanbouwen uit latere periode. Kenmerkende schoorsteenpartijen. Interieur. Behouden ruimtewerking, in het derde kwart van de 20ste eeuw opgesplitst in twee wooneenheden. Cementtegelvloeren met geometrische en florale motieven. Bewaarde interieurelementen met art-deco-inslag, o.m. marmeren schouw, deels beglaasde houten binnendeuren met geometrisch houtsnijwerk, trap met geometrische leuning. 58

59 Onderzoek tot mer Rijksweg nrs A. Voormalig klooster en meisjesschool, thans ontmoetingscentrum "De Biekorf". In opent de Congregatie Heilige Jozef uit Brugge een klooster met meisjesschool in Sint-Baafs-Vijve. Gronden en gebouwen zijn eigendom van Joannes Carton, handelaar te Sint-Baafs-Vijve. In 1911 wordt het schoolgebouw volgens kadaster als klooster ingericht. In 1931 wordt ten oosten een nieuw schoolgebouw van een bouwlaag opgetrokken. In 1946 wordt daar een tweede bouwlaag aan toegevoegd. In 1955 worden verbouwingen uitgevoerd aan de achterzijde. Tegen de straatgevel van het klooster is eertijds een kapel "Koningin van Vrede" aangebouwd, afgebroken in In het begin van 2006 verlaten de drie resterende zusters van de Congregatie H. Jozef het klooster in Sint-Baafs-Vijve. De schoolgebouwen zijn thans in gebruik door jeugdbewegingen, muziek- en toneelverenigingen, en als vergaderzalen of feestzaal. 19de-eeuws klooster- en schoolgebouw van twee vleugels op T-vormig grondplan, in witgekalkte baksteenbouw van twee bouwlagen onder zadeldaken in mechanische pannen. Hoofdvleugel haaks op de straat, bestaande uit negen traveeën. Zijgevel (trapgeveltje) gekenmerkt door blinde getoogde muuropeningen op begane grond, waarboven blinde halfronde vensters waartussen centrale rondboognis met roodbakstenen omlijsting en druiplijst in zwarte baksteen, waarin beeld H. Jozef met Kind. Korte vleugel van vier traveeën parallel met straat. Vernieuwd houtwerk (T-ramen). 20ste-eeuws schoolgebouw in baksteenbouw onder zadeldak in mechanische pannen. Tweede bouwlaag gecementeerd. Voorzien van grote klasvensters met nieuw schrijnwerk. Rijksweg nr. 47. Interbellumpand, volgens kadaster opgetrokken in Ten zuiden wordt een schuur gebouwd. Later wordt de woning uitgebreid door een winkelaanbouw aan oostzijde. Breedhuis van twee bouwlagen onder leien zadeldak (nok evenwijdig met straat). Geprofileerde houten kroonlijst op modillons. Roodbakstenen gevelparement gecombineerd met witgeschilderde natuursteen en similisteen voor o.m. omlopende banden, cordonlijsten, erker en kraagstenen. Licht vooruitspringende linker deurtravee met boogfries in borstwering van de tweede bouwlaag. Rechtertravee gemarkeerd door driezijdige erker met ondersteunende consoles en gebogen kroonlijst op klossen. Muuropeningen met afgeschuinde hoeken voorzien van bewaard houtwerk met kleine roedeverdeling in de bovenlichten. Fraai uitgewerkte, deels beglaasde vleugeldeur onder bovenlicht met roedeverdeling. Blauwgeschilderde natuurstenen plint. Dubbel gefaseerde aanbouw ten oosten, deels onder schild- en deels onder plat dak. Rijksweg nr. 67. Woning met vlasschuur. In 1913 laat Gustaaf Wemel, handelaar te Sint-Baafs-Vijve, een nieuwe woning met naastgelegen schuur optrekken. De woning wordt vermoedelijk verbouwd tijdens de jaren Dubbelhuis van drie traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (nok evenwijdig met de straat, mechanische pannen). Geelbakstenen parement onder houten kroonlijst en op plint in natuursteen. Lijstgevel opengewerkt door rechthoekige muuropeningen binnen witte vlakke 59

60 Onderzoek tot mer omlijsting (geprofileerd bij raamopeningen eerste bouwlaag). Bewaard schrijnwerk, o.m. schuiframen op onderdorpels in geglazuurde tegels. Centrale travee gemarkeerd door dakkapel onder plat dak, geblokte erker en licht verdiepte inkom tussen kwartronde flanken. Deels beglaasde deur met horizontale roedeverdeling. Ten oosten een aanpalende roodbakstenen schuur onder pannen zadeldak. Geprofileerde bakstenen lijst onder dakoversteek. Getoogd laadluikje waaronder schuifpoort. Links grotere gevelhoge schuifpoort. Rijksweg z.nr. (tussen nrs. 93 en 95). Vlasfabriek, bestaande uit 20ste-eeuwse fabrieksgebouwen, schoorsteen en vlasschuren. De roterij werd afgebroken. Naar verluidt omvorming van een voormalige maalderij. In 1907 wordt volgens kadaster door landbouwers Arthur en Jozef Lambrecht een vlasfabriek en stoommaalderij gebouwd (zwingelarijvolume). In 1911 wordt het gebouw aan zuidzijde al uitgebreid. In 1913 wordt aan de noordzijde van het perceel een nieuw magazijn gebouwd (vlasschuur). Parallel ten westen van de zwingelarij verschijnt in 1938 een nieuwe loods, in gebruik als lemenschuur. In 1940 wordt bij kadaster aan de zuidoostzijde van de site een grote vlasschuur geregistreerd. De fabriek had te leiden onder het strijdgewoel in de meidagen van 1940 en wordt vermoedelijk kort nadien ingrijpend hersteld. In 1941 wordt de site beschreven met een warmwaterroterij met vier rootkamers, 25 zwingelmolens en één zwingelturbine. Toen konden er 50 mensen worden tewerkgesteld. In 1957 bij kadaster vermeld als "stoomvlasfabriek". Roodbakstenen gebouwen. Noordoost-zuidwest georiënteerde zwingelarij bestaande uit betonskelet opgevuld met rode baksteen onder plat dak. Fabrieksschoorsteen ten zuidoosten. Bewaarde machines, o.m. stookketel en persmachine. Decoratieve beschildering van de muren in machinekamer en atelier. Parallel met zwingelarij gesitueerde lemenschuur onder zadeldak (golfplaten). Haaks daarop ingeplante oudere schuur onder zadeldak (golfplaten) met afgeronde hoek. Recentere parallelle vlasschuur ten zuiden. Sint-Bavokerk, neoromaanse parochiekerk, gebouwd in naar ontwerp van architect Henri Vanden Broucke, met behoud van de 12de-eeuwse vieringtoren en transeptmuren. Georiënteerde kerk met omringend kerkhof, gelegen in het dorpscentrum nabij de linkeroever van een afgesneden Leiemeander. Beschermd als monument bij K.B. van 19/04/1937 Beschrijving. Kerk gelegen ten oosten van het dorpsplein (Sint-Bavostraat), omringd door een kerkhof, aan de zuidzijde geflankeerd door de voormalige pastorie, thans Demedtshuis (nr. 15). Neoromaanse kerk opgetrokken op kruisvormig grondplan met 12de-eeuwse romaanse transeptmuren en achtkantige vieringtoren; driebeukig basilicaal schip van zes traveeën, gereduceerd transept van een travee, hoofdkoor met vlakke sluiting en lagere halfronde apsis, flankerende zijkapellen met vlakke sluiting. Materiaalgebruik: vrij onregelmatig metselverband van brokken ijzerzandsteen en Doornikse kalkzandsteen. O.m. accenten in visgraatverband. Zadel- en lessenaardaken in rode daktegels. Exterieur. Sobere westgevel met rondbogige houten toegangsdeur met sierlijk gevormd ijzeren geheng, waarboven een rondbogig drielichtvenster, zijbeuken verlicht met kleine rondboogvensters. Geveltop met karakteristieke muurversiering in het metselverband: ondiepe driehoek ingevuld met netverband samengesteld uit kleinere driehoeken; bekroond door natuurstenen kruis. Zijgevels gekenmerkt door kleine rondboogvensters in de zijbeuken, verdubbeld en gekoppeld in de lichtbeuk. Noordelijk witstenen tudorboogvormig paradijsportaal met accoladebogige waterlijst, waarboven een rondbogige beeldnis met beeld van de H. Bavo (natuursteen, 1931), waarnaast een halfronde uitbouw van de doopkapel. Transeptgevels met drielichtvenster en oculus, aan de zuidzijde voorzien van een eenvoudige deuropening met horizontale bovendorpel en halfcirkelvormige ontlastingsboog met onversierd boogveld. Vlakke sluiting van koor en zijkapellen, met enkelvoudige en gekoppelde rondboogvensters en halfronde lagere apsis. Oculus en kruis in oostelijke geveltop koor. Toren op vierkante basis, via driehoekige trompen (bij restauratie voorzien van daktegels) overgaand op een achthoekige bovenbouw met omlopende waterlijst en voorzien van acht 60

61 Onderzoek tot mer galmgaten met deelzuiltje waarop een horizontale afdekking onder halfcirkelvormige ontlastingsboog met onversierd boogveld. Uurwerkwijzerplaat aan de noordzijde van de vierkante basis. Sacristieën met rechthoekige muuropeningen, vensters met dievenijzers. teien (I-profiel). Achterliggende vlasfabriek/ roterij in betonskeletbouw met baksteen, vier rootkamers. Archeologisch erfgoed Binnen de gemeente Wielsbeke werd nog niet veel archeologisch onderzoek verricht. In de omgeving van het plangebied zijn geen archeologische sites bekend. Rijksweg z.nr. (+145) Vlasfabriek Arthur Lambrecht met vlasschuren en incorporatie van een ouder gedeelte. Gelegen aan de zuidzijde van de Rijksweg in de nabijheid van de Leie, ten oosten van de "Bornkapel". Historiek. In 1898 wordt een stuk grond door baron Maurice van der Bruggen verkocht aan landbouwers Leo, Octavia en Hippoliet Lambrecht uit Wielsbeke, die er een gebouw oprichten, bij kadaster benoemd als "magazijn". In 1910 laat de familie Lambrecht het magazijn uitbreiden, met behoud van het oorspronkelijke bouwdeel. Deze vlasschuur bestond uit een opeenvolging van zeven zadeldakjes, cf. oude foto's. In 1930 wordt het bestaande volume uitgebreid aan de zuidzijde en wordt aan de oostzijde daarvan voor Arthur Lambrecht (cf. Rijksweg nr. 163) een nieuwe grote vlasschuur opgetrokken. De huidige grote vlasschuren dateren van na de Tweede Wereldoorlog, een bouwaanvraag uit 1952 toont de verbouwing van de linkse schuur die uit negen beuken met opeenvolgende zadeldaken bestond (cf. geledingen in de zijgevel), vervangen door een nieuw dak met ijzeren spanten, n.o.v. architect Kindt uit Kortrijk in opdracht van Jozef Lambrecht. In 1955 wordt ten zuiden van de schuren een roterij opgericht van vier vlaskamers, n.o.v. architect J.A. Vanquaethem uit Emelgem (schoorsteen thans verdwenen). Beschrijving. Grote bakstenen loodsen met stompe golfplaten zadeldaken. Oostelijke loods met zijmuren geleed door vooruitspringende pilasters. Poort en vensteropeningen onder betonnen lateien. Centrale rondbogige kapelnis in rode baksteen. Westelijke loods met incorporatie van ouder gedeelte van twee bouwlagen en vijf traveeën. Strek in lichtrode baksteen, band in zwarte baksteen. Gedichte getoogde muuropeningen. Poort en vensteropeningen onder ijzeren la- Figuur 10: centraal archeologische inventaris De hoeveelheid gekend archeologisch erfgoed is evenwel slechts het tipje van de ijsberg. Er kan worden aangenomen dat er in de bodem nog een belangrijke hoeveelheid ongekend bodemerfgoed aanwezig is. 61

62 Onderzoek tot mer Beoordeling Landschap Gezien de aard van het plan, met name het behoud van bestaande bebouwing (wonen en bedrijvigheid), herinrichting van openbaar domein en opwaarderen van de open ruimte langs Leie en oude Leiearm, zal de impact van het plan op het landschap heel beperkt zijn. Richting de Leievallei zal de impact op het omgevende landschap trouwens heel beperkt zijn naar de toekomst toe, gezien de plannen voor een stadsrandbos aan de overzijde van de Oude Leiearm. Gezien dit geen gesloten bosstructuur zal zijn, zullen deze ontwikkelingen de dorpskern van Sint-Baafs-Vijve deels maskeren maar vooral integreren bij de rest van de Leievallei. Aldus vormt het plan geen verdere aantasting van de bestaande landschapsstructuur. Het RUP wordt waar mogelijk (o.a. ter hoogte van de oude pastorij en het A. Demedtshuis met beeldenpark) ook aangegrepen om de landschappelijke kwaliteit van het plangebied te versterken. Het RUP zal bufferzones aanduiden die de integratie van de bestaande bedrijvigheid in de omgeving dienen te verbeteren. Voor het nog niet ingevulde woonuitbreidingsgebied worden randvoorwaarden geformuleerd met betrekking tot het waardevolle erfgoed, de samenhang met het historisch centrum en de relatie tot de oude Leiearm, zodat hier een landschappelijk kwalitatief geheel ontstaat. Het plan zelf vormt geen basis om het woonuitbreidingsgebied te ontwikkelen, het legt wel bijkomende randvoorwaarden op indien het zou ontwikkeld worden gezien zijn strategische ligging in Sint-Baafs-Vijve. Het is de bedoeling een samenhangend project tot stand te brengen, die een meerwaarde betekent voor de landschappelijke kwaliteit van Sint-Baafs- Vijve. Een deel van het woonuitbreidingsgebied dat tot tegen de Oude Leiearm komt, wordt sowieso omgezet naar gemengd open ruimtegebied als buffer tussen de Oude Leiearm en de mogelijks toekomstige ontwikkelingen. Het is niet aangewezen dat bebouwing tot tegen de Oude Leiearm kan ontwikkeld worden. Het RUP heeft geen negatieve invloed op ankerplaatsen, relictzones, punten lijnrelicten. Bouwkundig erfgoed De verschillende gebouwen die zijn opgenomen in de inventaris bouwkundig erfgoed zijn sterk beeldbepalend voor de dorpskern van Sint-Baafs- Vijve. De gebouwen worden geëvalueerd op basis van het kader zoals voorzien in het GRS. De meest waardevolle en dus te behouden gebouwen worden in het RUP voorzien van een overdruk bouwkundig erfgoed zodat deze door het RUP extra bescherming zullen krijgen. Het betreft het merendeel van de aangegeven woningen uit de inventaris. Wat betreft de vervallen Vlasfabriek in het centrum wordt het advies van Onroerend Erfgoed met betrekking tot deze site in het RUP verankerd. Daarbij is de schoorsteen te behouden en dient de configuratie en morfologie van de bestaande gebouwen grotendeels gerespecteerd te blijven. Archeologie Gelet op de topografische situering van het projectgebied aan een oude Leie-arm en rekening houdend met de hoge aantrekkingskracht hiervan voor vroege bewoning, lijkt de kans reëel dat zich archeologische sporen en structuren in de bodem bevinden. De kans op aanwezigheid van waardevol archeologisch erfgoed is in de nog onbebouwde zone erg groot. De projectzone historisch centrum vormde het hart van het middeleeuwse centrum. Inrichtingswerken kunnen een belangrijke impact hebben op archeologische structuren in de bodem. Op basis van de structuur van het middeleeuwse dorp lijkt ook de kans op oude aanlegkades groot. Gezien het belang om oog te hebben voor het archeologisch erfgoed, zal in het RUP aangegeven worden dat bij geplande grondwerken in het plangebied voorafgaand overleg noodzakelijk is met de bevoegde archeologische diensten zodat een archeologisch vooronderzoek kan voorzien worden. Bij waardevolle archeologische sporen biedt de vigerende wetgeving een decretaal kader. 62

63 Onderzoek tot mer Conclusie Op basis van voorgaande bespreking kan gesteld worden dat de impact van het plan beperkt zal zijn en dat bijkomende randvoorwaarden gesteld worden om de impact tot een minimum te beperken. Voor bepaalde aspecten zal het RUP een positieve impact hebben Discipline mens-socio-organisatorische aspecten Beschrijving en analyse plangebied Kaart 16: landbouwwaarderingskaart Kaart 17: herbevestigd agrarisch gebied Kaart 18: De lijn Landbouwwaarderingskaart De gronden in bet plangebied hebben een lage tot zeer lage waardering. Het RUP zal weinig invloed uitoefenen op deze waardering. Herbevestigd agrarisch gebied (HAG) In uitvoering van het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen (RSV) stelt de Vlaamse overheid een ruimtelijke visie op voor landbouw, natuur en bos. Doelstelling is te komen tot een afbakening van de agrarische, natuurlijke en bosstructuur van het buitengebied. Dit planningsproces resulteerde in het verleden al in een gedeeltelijke afbakening van de VEN-gebieden. In de tweede fase wil de Vlaamse overheid duidelijkheid geven over de percelen die zeker opgenomen worden in de agrarische structuur en die nu ook reeds gelegen zijn in een agrarische bestemming, de zogenaamde herbevestigde agrarische gebieden. De percelen van het studiegebied zijn niet gelegen binnen herbevestigd agrarisch gebied. Stiltegebieden Wielsbeke maakt geen onderdeel uit van een stiltegebied. Er kan dus besloten worden dat het RUP geen invloed zal hebben op ongeschonden gebieden inzake geluid. 63

64 Onderzoek tot mer Mobiliteit en bereikbaarheid De bereikbaarheid met het openbaar vervoer is als volgt: Langs de noordlijke en westelijke rand het plangebied zijn verschillende bushaltes aanwezig die worden bediend door de lijnen: 53 Kortrijk-Aarsele-Tielt, 54 Tielt-Oostrozebeke-Wakken-Ooigem, 75 Kortrijk-Deinze. 81 Roeselare Izegem Ingelmunster Anzegem De ruimtelijke bedieningsgraad beantwoordt aan het decreet basismobiliteit. Met de herziening van het mobiliteitsplan is een visie opgemaakt omtrent wegen met een industriële ontsluitingsfunctie. In de toekomst is het daarbij de bedoeling het verkeer van de N327 via de as Heirweg Rijksweg R. de Ghellinckstraat naar de N382 te leiden en niet langer door Sint- Baafs-Vijve. De N382 en de R. de Ghellinckstraat worden geselecteerd als hoofdassen van de industriële ontsluiting binnen de gemeente. Daartoe is voor de Breestraat/R. de Ghellinckstraat een herinrichting voorzien in functie van vrachtverkeer. Op die manier moet het zwaar transport zoveel mogelijk uit de kernen gehouden worden en kan een herinrichting van het openbaar domein als verblijfsgebied aangevat worden. Recreatie Momenteel bevindt zich langs een beperkt stuk van de Oude Leiearm een (Fiets)pad dat via een ponton in verbinding staat met de overkant van de Oude Leiearm. Ter hoogte van deze oversteek ligt het A. Demedtshuis (museum) met bijhorende parktuin beeldentuin. Achter de bedrijvenzone van de vlasstraat is een eerste deel van het speelbos aangeplant. Wonen Centrum Het gebied vormt de zuidelijke rand van de bebouwing van Sint-Baafs- Vijve. Het plangebied omvat het deel tussen de Rijksweg en de Oude Leiearm. Het historische centrum van Sint-Baafs-Vijve bevindt zich langs de oude Leiearm, ongeveer centraal in het gebied. Je vindt er rond het plein de Sint-Bavokerk omringd door het kerkhof, de oude pastorij en het ontmoetingscentrum Den Aert. Tussen de Leiearm en de kerk ligt het A. Demedtshuis, momenteel een museum. Historische bebouwing Vanuit het centrum vertrekt de historische bebouwing van Sint-Baafs-Vijve richting Rijksweg. Deze waaiert uit langs de Rijksweg links en rechts tot aan het voormalige schoolgebouw. Centrumbebouwing Aansluitend op de historische bebouwing langs de Rijksweg ligt de centrumbebouwing. Hier vinden we eveneens een verweving van functies maar de bebouwing heeft een minder gesloten karakter. In de bocht van de Rijksweg liggen een aantal woonontwikkelingen en loodsen, die echter door open ruimtekamers afgesneden zijn van de historische bebouwing. Ongeveer ter hoogte van de bocht met de Wakkensesteenweg ligt een transformatiestation van de hoogspanning. Oude Roterij en woonwijk Aansluitend bij het centrum ligt ten westen een oude roterijsite. Deze site staat momenteel leeg. Een nieuwe invulling voor de site dringt zich op. Ten oosten ligt een woonwijk, gerealiseerd volgens een traditioneel verkavelingsplan. Bedrijvigheid langs de Vlasstraat Langs de Vlasstraat is een KMO-zone gelegen op basis van het BPA Vlasstraat ambachtelijke zone, die volledig is ingevuld. Er bevinden zich een 7-tal bedrijven op de site. Strook langs de Oude Leiearm Langs de Oude Leiearm bevinden in het westen smalle oeverstroken bestaande uit grasstroken en weilanden. Ten oosten van het centrum reiken 64

65 Onderzoek tot mer een aantal riante tuinen, van woningen gelegen langs de Vlasstraat, tot tegen de Oude Leiearm. Speelbos Tussen de KMO-zone en de Leie bevindt zich een bredere groenstrook die deels ingevuld is als speelbos en deels nog als weilanden gebruikt wordt Beoordeling Landbouw De percelen binnen het studiegebied hebben slechts een beperkte waarde voor de landbouw. Een deel zal worden ingezet als speelbos, een deel kan mee ingeschakeld worden in het gemengd open ruimte gebied. Naast een financiële vergoeding voor bepaalde stukken, is overleg met de betrokken landbouwers aangewezen. Het RUP zal geen invloed hebben op de landbouw in de omgeving. Het gebied is niet opgenomen in het HAG. Recreatie Door het opwaarderen van het bestaande (fiets)pad langs de oude Leiearm, het herinrichten van het openbaar domein, uitbreiden van het speelbos en voorzien van aanleginfrastructuur voor pleziervaart nabij de dorpskern van Sint-Baafs-Vijve (nadat de oude Leiearm opnieuw met de gekanaliseerde Leie in verbinding wordt gesteld) wil de gemeente Wielsbeke de recreatieve potentie van het studiegebied vergroten. Op termijn kan dit gebied mee ingeschakeld worden in het groter geheel van het stadsrandbos aan de overzijde van de Oude Leiearm. Woon- en leefomgeving Gezien het plan voornamelijk een bevestiging en beperkte uitbreiding inhoudt van wat er op vandaag is, zijn er geen bijkomende effecten te verwachten op de gezondheid en veiligheid van de mens. De gemeente wil, in samenhang met de plannen rond de dorpskern van Sint-Baafs-Vijve, de ruimte rond de Oude Leiearm meer betrekken op het centrum. Daarbij is ondermeer het vergroten van de toegankelijkheid een aandachtspunt (doortrekken fiets- en wandelpad richting speelbos), naast of in combinatie met het versterken van de relatie landschap-water-dorp. Deze maatregelen zullen de leef- en woonkwaliteit van de bewoners ten goede komen. In het vigerende RUP opgemaakt, dd.17/2/2005 was de bouw van een nieuw ontmoetingscentrum voorzien i.p.v. het in slechte staat zijnde Den 65

66 Onderzoek tot mer Aert. De afbraak van de oude zaal, voorzien in het eerste RUP, bleek niet voor iedereen zo evident. Het naoorlogse gebouw in neostijl opgetrokken als noodkerk bleek waardevol en door het gebruik als opvang van jeugdverenigingen, congregatiezaal en parochiezaal voor vele inwoners dierbaar. De erkenning als erfgoed door opname in de inventaris van het bouwkundig erfgoed onderbouwt deze stelling. Er werd besloten om het toch te behouden en te restaureren. Om het gebouw zijn functie van ontmoetingruimte te kunnen laten opnemen, blijkt een beperkte uitbreiding noodzakelijk (met respect voor het gerenoveerde stuk) om aan de hedendaagse normen inzake veiligheid en gezondheid te kunnen voldoen. Het RUP wil deze wijzigingen mogelijk maken, met de bedoeling het verenigingsleven binnen Sint-Baafs-Vijve blijvend te ondersteunen en hiermee de leefkwaliteit te garanderen. Om ook de ruimere omgeving van Den Aert, zijnde het historische dorpscentrum opnieuw als een ontmoetingsplaats en aantrekkingspool te laten fungeren wordt ingezet op de herinrichting van het potentieel aanwezige plein (momenteel asfaltvlakte), heraanleg van het beeldenpark aan het Demedtshuis, Al deze geïntegreerde ingrepen hebben de bedoeling de site nieuwe impulsen geven, meer eenheid en structuur: de doorsneden delen van de kern Sint-Baafs-Vijve terug met elkaar verbinden, de nabijheid van de oude Leiemeander wordt voelbaar en zichtbaar gemaakt door de aanleg van een lus naar het huidige parkeerplein en het inrichten van dit plein tot aan de oevers als één samenhangend gebied met erffunctie. Hierdoor kan een sterkere identiteit van de woonomgeving gecreëerd worden. Aanvullend hierop zal ook de Rijksweg doorheen Sint-Baafs-Vijve heraangelegd worden waarbij de nadruk meer op het verblijfskarakter zal liggen (dit nadat de herinrichting van de R. de Ghellinckstraat/Breestraat is voltooid en doorgaand vrachtverkeer doorheen Sint-Baafs-Vijve wordt verboden). Ook al deze ingrepen hebben de bedoeling de leef- en woonkwaliteit voor de inwoners van Sint-Baafs-Vijve te versterken. Hoewel het RUP geen basis vormt voor het ontwikkelen van het resterende woonuitbreidingsgebied en woonreservegebied, wordt het RUP wel aangegrepen om een aantal randvoorwaarden mee te geven. Gezien de ligging van het gebied, onmiddellijk aansluitend bij het centrum van Sint- Baafs-Vijve en langs de Oude Leiearm, is een kwalitatieve en samenhangende ontwikkeling hier absoluut een must. De nieuwe woonomgeving dient een meerwaarde te vormen voor het centrum van Sint-Baafs-Vijve. De randvoorwaarden hebben de bedoeling de leef- en woonkwaliteit voor de inwoners te versterken bij de realisatie van deze zone. Verder wordt het RUP ook aangegrepen om de overgangen tussen wonen en bedrijvigheid te optimaliseren. Rondom de bedrijvenzone worden groenbuffers voorzien met de bedoeling de bedrijvenzone beter in zijn omgeving te integreren en de overgangen naar de andere functies beter vorm te geven. Bestaande doorsteken voor zachte weggebruikers worden bestendigd in het plan. Er worden enkele nieuwe doorsteken vastgelegd. Gezien het plan voornamelijk een bevestiging en beperkte uitbreiding inhoudt van wat er op vandaag is, zijn er geen bijkomende effecten te verwachten op de gezondheid en veiligheid van de mens. Mobiliteit Het realiseren van bijkomende woningen in het woonuitbreidingsgebied en het woonreservegebied ter hoogte van de Oude Vlasfabriek (geen onderwerp van het RUP) zal volgende verkeersgeneratie met zich meebrengen: Op basis van 25 à 35 woningen/ha (in geval van een sociaal project) kunnen een 95 à 133 wooneenheden ontwikkeld worden. Het aantal motorvoertuigbewegingen per woning per werkdagetmaal bedraagt 3,1 3. De totale hoeveelheid motorvoertuigbewegingen per etmaal voor het studiegebied zal 412 bedragen. Voor alle woningtypes is de avondspits maatgevend. De spitsuren zijn gerekend vanaf het gehele uur. De werkelijke spitsuren kunnen hiervan afwijken. Er wordt als referentiemoment geopteerd voor de periode 17u-18u. Voor de berekening van etmaalintensiteit 3 Verkeersgeneratie woon- en werkgebieden, vuistregels en kengetallen gemotoriseerd verkeer, Crow, publicatie 256 Buiten centrum met hoge dichtheid 66

67 Onderzoek tot mer naar het avondspitsuur wordt 9% gehanteerd. Tijdens het avondspitsuur zullen er 37 personenwagens of 37 pae zijn, waarvan 7 vertrekkende en 30 aankomende voertuigbewegingen of pae. Het vrachtverkeer van en naar woongebieden is doorgaans verwaarloosbaar. Het te ontwikkelen woongebied zal aansluiten op de Rijksweg. De Rijksweg is de hoofdas van Sint-Baafs-Vijve. De capaciteit van deze weg bedraagt als 2x1-weg met talrijke erfaansluitingen 750 pae 4 per uur per richting. Rekening houdend met het feit dat de verzadigingsgrens niet wordt bereikt, maar vooral rekening houdend met de verkeersleefbaarheid langs deze weg, bedraagt de capaciteit best maximaal pae per rijrichting. Tijdens het avondspitsuur zal het woongebied in een worst-case scenario minder dan 10% van de totale capaciteit 6 voor één rijrichting betekenen. Er worden aldus geen leefbaarheidsproblemen verwacht op deze weg als gevolg van deze ontwikkeling. Rekening houdend met de geplande omleiding van het zwaar verkeer via daarvoor specifiek uitgeruste wegen (reeds in uitvoering), zal een vrachtverbod in Sint-Baafs-Vijve ingevoerd worden, waardoor de leefbaarheid in sterke mate zal toenemen. De impact van de bijkomende woningen is in vergelijking klein en zal verwaarloosbaar zijn ten opzichte van het positief effect door het vrachtverbod Conclusie Op basis van voorgaande bespreking kan gesteld worden dat de te verwachten effecten op de mens globaal genomen positief zullen zijn. Er zijn door de mogelijkheden binnen het RUP geen aanzienlijke milieueffecten te verwachten. De impact van het plan kan dus als positief worden beoordeeld. Het is tevens aangewezen het benodigde aantal parkeerplaatsen voor auto s en fietsers op eigen terrein te voorzien, zowel voor bewoners als voor bezoekers. Dit zal opgelegd worden in het RUP. 4 Pae= personenauto-equivalent 5 Indien de verzadigingsgrens van 80% wordt overschreden, kan geen vlotte verkeersafwikkeling meer gegarandeerd worden (bron: Leidraad Wegwerken gevaarlijke punten en wegvakken in Vlaanderen, TV3V, Vlaams Gewest, 2006) 6 30 aankomende voertuigen komende van één en dezelfde richting van de weg op 600 voertuigen = 5% 67

68 Onderzoek tot mer Conclusie scoping milieueffecten Bodem en water De meest gevoelige bodems komen niet voor binnen de grenzen van het RUP, waardoor er geen aanzienlijke problemen verwacht worden door dit RUP. De bestaande gebouwen zijn voorzien of zullen voorzien worden van een aansluiting op een zuiveringsstation. Tijdens en na werken voldoen aan algemene en sectorale voorwaarden uit de vigerende wetgeving (VLAREM) en voorzorgsmaatregelen in acht nemen. In de niet-bebouwde ruimte zullen verharding tot een minimum worden beperkt. Bijkomende verhardingen moeten maximaal beperkt worden tot wat noodzakelijk is in functie van de toegankelijkheid en gebeuren bij voorkeur in waterdoorlatende materialen. Zoniet, gebeurt de afwatering naar de niet-verharde gedeelten; Het centrumplein is momenteel een volledig verharde asfaltvlakte. Dit plein zal heringericht worden. Daarnaast dient voldaan te worden aan de principes van het integraal waterbeleid en de gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater. Fauna en Flora, De bestaande waardevolle gebieden voor ecologie, waaronder een aantal met een harde bestemming volgens het gewestplan, worden in het RUP bestemd als open ruimtegebied met als doel de bestaande open ruimte te vrijwaren en te versterken. In het RUP gaat aandacht naar het behoud, de versterking en opwaardering van de bestaande waardevolle gebieden (o.a. uitbreiding van het speelbos) en het gebruik van inheems en standplaatsgebonden plantmateriaal. Landschap, bouwkundig en archeologisch erfgoed Gezien de aard van het plan, met name het bevestigen van bestaande woon- en bedrijvenzone zal de impact van het plan op landschap heel beperkt zijn. Het RUP wordt waar mogelijk aangegrepen om de landschappelijke kwaliteit van het plangebied te versterken, zo wordt een deel van het resterende woonuitbreidingsgebied omgezet naar gemengd open ruimtegebied als buffer naar de Oude Leiearm. Er worden maatregelen opgelegd om de visuele impact van het bedrijventerrein op de omgeving te beperken of met andere woorden de landschappelijke integratie van het bedrijventerrein te optimaliseren. Er worden randvoorwaarden ingeschreven bij de mogelijke ontwikkeling van het resterende woonuitbreidingsgebied in de toekomst, dit omtrent de relatie met het historische centrum, de Oude Leiearm, en het omgaan met de historisch waardevolle site van de voormalige vlasfabriek. Ter hoogte van de oude pastorij en het A. Demedtshuis met beeldenpark zal een herinrichting van de omgeving gebeuren in samenhang met de heraanleg van het centrumplein en uitbreiding van het speelbos. De meest waardevolle gebouwen uit de inventaris werden mee opgenomen in het RUP en krijgen zo een extra bescherming opgelegd. Gezien het belang om oog te hebben voor het archeologisch erfgoed, zal in het RUP aangegeven worden dat bij geplande grondwerken in het plangebied voorafgaand overleg is aangewezen met de bevoegde archeologische diensten zodat een archeologisch vooronderzoek kan voorzien worden. Bij waardevolle archeologische sporen biedt de vigerende wetgeving een decretaal kader. Mens socio-organisatorische aspecten Er is geen inname van waardevolle landbouwgronden, van een versnippering of aantasting van grote samenhangende landbouwgebieden kan niet gesproken worden. Aldus kan geoordeeld worden dat het RUP geen schade toebrengt aan de agrarische macrostructuur. Het RUP zal de recreatieve structuur versterken. Het RUP heeft de bedoeling de woon- en leefkwaliteit van de inwoners op te waarderen. 68

69 Onderzoek tot mer 5.7 Externe mensveiligheid Kaart 19: Externe mensveiligheid In het plangebied zijn geen Seveso-inrichtingen aanwezig. Het plangebied zelf is wel een aandachtsgebied dat in het kader van de risico's van zware ongevallen waarbij gevaarlijke stoffen betrokken zijn, bijzondere aandacht geniet, meer bepaald door het publiek bezochte gebouwen of gebieden. Deze worden gedefinieerd als gebouwen of gebieden waarbij de gemiddelde aanwezigheid minstens 200 personen per dag is of waarbij op piekmomenten personen aanwezig zijn. Het gebruik van het vernieuwde plein is eerder sporadisch en bedraagt meestal minder dan 1000 personen. Tijdens het jaarlijkse evenement van de hondenzwemming (piekmoment) zijn er ongeveer 3000 mensen aanwezig. De meeste activiteiten gaan door in Den Aert die slechts een capaciteit van 250 personen heeft. Zoals hoger aangegeven gaan we bij de inschatting van de effecten uit van worst case. Er zijn twee Seveso-inrichtingen binnen een straal van 2 km gelegen. Naar aanleiding van de plenaire vergadering voor het RUP bracht de dienst VR volgend advies uit: Gelet op het feit dat: Volgens de gegevens van de dienst VR in het plangebied ggen Seveso-inrichtingen aanwezig zijn; Volgens de gegevens verstrekt in de toelichtingsnota in het plangebied bedrijvigheid wordt gepland, maar Seveso-inrichtingen expliciet worden uitgesloten in art. 6 lokale bedrijvigheid en gelet op de omschrijving ook niet kunnen opgericht worden in artikel 7; Volgens de gegevens verstrekt in de toelichtingsnota in het plangebied aandachtsgebieden gepland zijn; Volgens de gegevens van de dienst VR binnen een perimeter van 2 km rond het plangebied 2 Seveso-inrichtingen aanwezig zijn (Unilin Flooring & Progalys) en de dienst VR voldoende elementen in handen heeft om de risico s in te schatten waaraan mensen in de omgeving van deze inrichting blootgesteld worden ten gevolge van de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen bij dit bedrijf en te besluiten dat de inplanting van de aandachtsgebieden te verzoenen is met de aanwezigheid van deze Seveso-inrichting; beslist de dienst VR dat er geen ruimtelijk veiligheidsrapport dient opgemaakt te worden, en dat er voor wat het aspect externe veiligheid betreft geen verdere actie ondernomen dient te worden. 69

70 Onderzoek tot mer 5.8 Eindconclusie Voor de activiteiten die binnen het planologisch kader van het RUP zullen kunnen gerealiseerd worden, is er van rechtswege geen planmer-plicht gezien het gemeentelijk RUP: (geen) kader vormt voor bijlage I of bijlage II projecten (overeenkomstig art van het DABM); geen kader vormt voor de noodzaak van een passende beoordeling (overeenkomstig art de lid van het DABM); Het RUP bestendigt de bestaande bebouwde structuur en maakt een beperkte uitbreiding van de bestaande gemeenschapsvoorzieningen mogelijk en betekent aldus slechts een kleine wijzigingen ten opzichte van de huidige situatie. Er zijn dan ook geen aanzienlijke milieueffecten te verwachten want: het plan regelt het gebruik in een klein gebied op lokaal niveau, de mogelijkheden die met dit planologisch kader worden gerealiseerd zijn van die aard en omvang dat het slechts een beperkte potentiële impact kan hebben op de milieudisciplines. Binnen het plangebied zijn geen speciale beschermingszones aanwezig. Er zijn geen bijzonder kwetsbaarheden die de te verwachten milieuimpact zwaarder doen doorwegen. er kunnen een aantal maatregelen genomen worden waardoor de mogelijke impact kan vermeden worden of verwaarloosbaar klein wordt. Uit deze screening komen geïntegreerde milderende maatregelen naar voor om mee te nemen bij de verdere uitwerking van het RUP: Essentiële maatregelen op te nemen in de voorschriften of het grafisch plan van het RUP: Beperken van verhardingen tot wat noodzakelijk is, alsook maximaal werken met waterdoorlatende materialen waar mogelijk; Uitbreiding wordt beperkt tot wat strikt noodzakelijk is en is enkel mogelijk als voldaan wordt aan de watertoets en de gewestelijke verordening inzake hemelwater. Gebruik van streekeigen en standplaatsgebonden groenelementen die bijdragen tot het versterken van de typische begroeiing in de omgeving. Bestaande waarde volle gebieden voor ecologie, o.a. met een harde bestemming volgens het gewestplan, bestemmen als open ruimtegebied met als doel de bestaande open ruimte te vrijwaren en te versterken. Een deel van het resterende woonuitbreidingsgebied omzettten naar gemengd open ruimtegebied als buffer naar de Oude Leiearm. Er worden maatregelen opgelegd om de visuele impact van het bedrijventerrein op de omgeving te beperken of met andere woorden de landschappelijke integratie van het bedrijventerrein te optimaliseren. Er worden randvoorwaarden ingeschreven bij de mogelijke ontwikkeling van het resterende woonuitbreidingsgebied in de toekomst, dit omtrent de relatie met het historische centrum, de Oude Leiearm, en het omgaan met de historisch waardevolle site van de voormalige vlasfabriek, het bufferen van hemelwater en het opvangen van de eigen parkeerbehoeften. De meest waardevolle gebouwen uit de inventaris opnemen in het RUP en krijgen zo een extra bescherming opgelegd. Essentiële maatregelen op te nemen in de toelichtingsnota van het RUP: Bij geplande grondwerken in het plangebied is voorafgaand overleg aangewezen met de bevoegde archeologische diensten zodat een archeologisch vooronderzoek kan voorzien worden. Voorafgaand overleg met de betrokken landbouwer(s), en een financiële vergoeding bij onteigening. Ook de externe mensveiligheidsaspecten zijn verwaarloosbaar. Er kan geoordeeld worden dat de opmaak van een plan-mer redelijkerwijze dan ook geen bijkomende informatie kan opleveren. 70

71 Onderzoek tot mer Er dient bijgevolg geen planmer opgemaakt te worden voor het RUP Den Aert te Wielsbeke. Het screeningsdossier en de resultaten van het onderzoek tot m.e.r. worden opgenomen in het verder besluitvormingsproces over het RUP. 71

72 Bijlagen 6 Bijlagen 6.1 Lijst van aangeschreven instanties Instanties Afdeling/Dienst Straat Gemeente Provinciebestuur West-Vlaanderen Dienst Ruimtelijke Planning Provinciehuis Boeverbos Koning Leopold III-laan Sint-Andries Agentschap Ondernemen Entiteit Ruimtelijke Economie Ellipsgebouw Koning Albert II-laan 35, bus Brussel BLOSO Afdeling Infrastructuur en Logistiek t.a.v. Francis Pepermans Arenbergstraat Brussel ANB - West-Vlaanderen VAC Jacob van Maerlant Koning Albert I-laan 1-2 bus 8200 Brugge VLM Regio West t.a.v. Frans Pauwels Velodroomstraat Brugge Departement Landbouw en Visserij Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling West-Vlaanderen VAC Jacob van Maerlant Koning Albert I-laan ½ bus Brugge (Sint-Michiels) Ruimtelijke Ordening West-Vlaanderen VAC Jacob van Maerlant Koning Albert I-laan 1-2 bus 8200 Brugge Onroerend Erfgoed West-Vlaanderen VAC Jacob van Maerlant Koning Albert I-laan 1-2 bus 8200 Brugge Agentschap Wonen-Vlaanderen Afdeling Wonen t.a.v. Hilde Van den Bosch Koning Albert II-laan 19 bus Brussel Departement MOW t.a.v. Fernand Desmyter, secretaris-generaal Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 bus Brussel Departement LNE Afdeling Land en Bodembescherming, Ondergrond, Natuurlijke Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 bus Brussel Rijkdommen OVAM Afdeling Bodembeheer Dienst Databeheer t.a.v. Natalie Hoffmann Stationsstraat Mechelen VMM Afdeling Operationeel Waterbeheer t.a.v. Bram Vogels Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 bus Brussel Waterwegen en Zeekanaal nv Oostdijk Willebroek Departement LNE Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid Dienst VR Graaf de Ferraris-gebouw Koning Albert II-laan 20, bus Brussel Pagina 72 van 80

73 Bijlagen 6.2 Ingekomen adviezen Instanties Datum advies Aard advies Provinciebestuur West-Vlaanderen 27 februari 2013 Gunstig Agentschap Ondernemen 8 februari 2013 Gunstig BLOSO 4 maart 2013 Gunstig ANB - West-Vlaanderen 22 februari 2013 Ongunstig - aanlegsteiger: mogelijke effecten dienen verder onderzocht te worden - overzicht van de verschillende opties omtrent recreatieve invulling rond de Leiemeanders en bespreking cumulatieve effecten. - delen van het VEN krijgen een niet VEN-waardige bestemming. Voorstel om dit aan te passen. - er dient rekening gehouden te worden met de visie van het project Rivierherstel Leie en met de conclusies van de MER s die daarvoor zijn opgesteld. VLM Regio West 14 maart 2013 Advies is geen vereiste, er mag aan het advies voorbij gegaan worden. Departement Landbouw en Visserij 25 februari 2013 Gunstig, mits binnen de zone gemengd open ruimte gebied landbouw mogelijk blijft, zoniet dienen er milderende maatregelen voorzien te worden voor de eigenaars/gebruikers. Ruimtelijke Ordening West-Vlaanderen 14 februari 2013 Gunstig Onroerend Erfgoed West-Vlaanderen 26 februari 2013 Gunstig, mits de paragraaf over archeologie aan te vullen en de inschatting van de effecten op het erfgoed aan te vullen. Agentschap Wonen-Vlaanderen 21 februari 2013 Gunstig Departement MOW Gunstig. Er wordt opgemerkt dat de geplande herinrichting van de N357 en de invoering van zone 30 ter hoogte van het kruispunt N357 x Sint-Bavostraat en in de achterliggende wijk, de verkeersveiligheid en leefbaarheid zal doen toenemen. Daarnaast kan de snelheidsverlaging ook leiden tot een vermindering van de geluidshinder. Departement LNE 1 maart 2013 Gunstig OVAM? Gunstig, mits rekening wordt gehouden met de restverontreiniging ter hoogte van het voormalige tankstation bij bemaling of grondverzet. Advies is geen vereiste. VMM 1 maart 2013 Gunstig Waterwegen en Zeekanaal nv 11 maart 2013 Gunstig, mits aan te vullen dat jaagpaden in de eerste plaats dienstwegen zijn, recreatief medegebruik is ondergeschikt. Departement LNE, dienst RVR 12 februari 2013 Gunstig, geen RVR nodig 73

74 Bijlagen 6.3 Aanvullingen op basis van de adviezen Opmerkingen ADLO Vraag om binnen de zone gemengd open ruimte gebied landbouw mogelijk te houden, zoniet dienen er milderende maatregelen voorzien te worden voor de eigenaars/gebruikers. Op p65 wordt volgende reeds vermeld en dit wordt verder aangevuld: De percelen binnen het studiegebied hebben slechts een beperkte waarde voor de landbouw. Een deel zal worden ingezet als speelbos, een deel kan mee ingeschakeld worden in het gemengd open ruimte gebied. Naast een financiële vergoeding bij onteigening voor bepaalde stukken die momenteel een agrarische bestemming hebben volgens het gewestplan, is overleg met de betrokken landbouwers aangewezen. Het RUP zal geen invloed hebben op de landbouw in de omgeving. Het gebied is niet opgenomen in het HAG. Op p70 werd dit reeds als dusdanig opgenomen: Voorafgaand overleg met de betrokken landbouwer(s), en een financiële vergoeding bij onteigening Opmerking Onroerend erfgoed Vraag om volgende paragrafen toe te voegen: Archeologie Op p62 wordt volgende toegevoegd: Bij grondwerken is een voorafgaand overleg met het Agentschap Onroerend Erfgoed noodzakelijk. Als milderende maatregelen is een archeologisch vooronderzoek nodig eventueel zelfs een vlakdekkend onderzoek. Het is dan ook aangewezen tijdig een onderzoek op te starten (niet wachten op de stedenbouwkundige vergunningsaanvraag) om de archeologische potenties beter in te schatte/te kennen zodat bij eventuele ingrepen in het projectgebied of de historische kern, de plannen kunnen afgestemd worden op de archeologische potenties en/of er tijdig kan opgegraven worden waardoor de impact op de timing van de projecten tot het minimum kan beperkt worden. Op P70 wordt volgende wijziging doorgevoerd: Bij geplande grondwerken in het plangebied is voorafgaand overleg aangewezen noodzakelijk met de bevoegde archeologische diensten zodat een archeologisch vooronderzoek kan voorzien worden. 74

75 Bijlagen Bouwkundig erfgoed De extra voorschriften die het behoud van het bouwkundig erfgoed vooropstellen, leiden tot positieve effecten ten aanzien van het bouwkundig erfgoed. Enkel ten aanzien van het behoud van het pand in de Rijksweg (z.nr. (+145)) zijn geen bijkomende garanties in de voorschriften opgenomen. In het RUP wordt echter ook niet gesteld dat het gebouw moet afgebroken worden. De situatie blijft met andere zoals deze op vandaag is. Globaal genomen leidt voorliggend RUP dan ook tot overwegend positieve effecten ten aanzien van het bouwkundig erfgoed Opmerking OVAM Volgende aanvulling wordt meegegeven: Op p49, eerste kolom, onderaan, wordt volgende aangevuld: Voor het dossier 2824 (Denys, Rijksweg 113) werd het bodemsaneringsproject reeds uitgevoerd. De sanering voor de verontreiniging ter hoogte van het voormalige tankstation is afgerond. Op p50 wordt bij de bespreking volgende toegevoegd: Er dient rekening gehouden te worden met de restverontreiniging ter hoogte van het voormalige tankstation bij bemaling of grondverzet Opmerking W&Z Vraag tot nuancering van de uitspraken over jaagpaden. Zij zijn in de eerste plaats dienstwegen zijn, recreatief medegebruik is ondergeschikt. Op p13 en p 26 dient deze aanvulling ingevoegd Opmerkingen ANB West-Vlaanderen Vraag om de mogelijke effecten van de aanlegsteiger verder te onderzoeken en de cumulatieve effecten van de verschillende opties omtrent recreatieve invulling rond de Leiemeanders te bespreken. Na overleg met ANB heeft de gemeente beslist deze planoptie niet langer mee te nemen in het RUP. Na overleg met ANB in het kader van RUP Ooigem Zuid werden ook de plannen omtrent een mogelijke fietsersbrug over de Leie niet langer in RUP Ooigem Zuid meegenomen. In dat geval vervalt deze vraag van ANB. Delen van het VEN krijgen een niet VEN-waardige bestemming. Voorstel om dit aan te passen. 75

76 Bijlagen Op p37 onder punt 4.1 Visie dient deze aanvulling toegevoegd: De woningen met riante tuinen langs de Vlasstraat vallen onder de noemer woongebied met open karakter. De tuinen blijven bestemd als parkgebied. Op p68 wordt volgende toegevoegd: De bestaande waardevolle gebieden voor ecologie, waaronder een aantal met een harde bestemming volgens het gewestplan, worden in het RUP bestemd als parkgebied met als doel de bestaande open ruimte te vrijwaren en te versterken. Op p51 wordt de paragraaf als volgt bijgestuurd: De biologisch / ecologisch waardevolle of kwetsbare zones (o.a. VEN) bevinden zich langs de Leie of de oude Leiearm. Deze zones worden in het RUP voorzien/behouden als groene bestemmingen (openruimtegebied/parkgebied) om deze groene ruimtes te vrijwaren en op te waarderen. Onderdelen van het VEN dienen een VEN-waardige bestemming te behouden. Een deel van het woonuitbreidingsgebied dat tot tegen de oude Leiearm loopt en een deel KMO-zone in de Leievallei worden omgezet naar gemengd openruimtegebied/parkgebied waardoor hun huidige invulling wordt bevestigd en voor de toekomst veilig gesteld. Er dient rekening gehouden te worden met de visie van het project Rivierherstel Leie en met de conclusies van de MER s die daarvoor zijn opgesteld. Als bijlage wordt volgende toegevoegd: 76

77 Bijlagen 6.4 Project Rivierherstel Leie Vervolgstudie Seine-Schelde rivierherstel Leie De economische studie verbinding Seine-Schelde, uitgevoerd in in opdracht van de Afdeling Bovenschelde van de Administratie Waterwegen en Zeewezen (AWZ), heeft aangetoond dat de uitbouw van de Seine-Scheldeverbinding tot ton duwvaart voor Vlaanderen een interessante investering is. Specifiek voor het traject Wervik - Deinze wordt hieraan het project 'Rivierherstel Leie' gekoppeld. In dit deelproject wordt een geïntegreerde visie uitgewerkt voor de Leie en haar oeversystemen ten aanzien van waterbeheer, natuurontwikkeling, landschap, recreatie en de ruimtelijke behoeften inzake wonen en werken. De finaliteit van dit "rivierherstel Leie" is te komen tot een rivier met een multifunctioneel karakter dat nauwer aansluit bij het natuurlijke rivierkarakter, en dit ook wil versterken. Het project Rivierherstel Leie is opgesteld aan de hand van volgende deelopdrachten: Deelopdracht 1: Inventarisatierapport Omvat een inventarisatie van de gebiedskenmerken van de Leievallei tussen Wervik en Deinze m.b.t. de ruimtelijke context, de fysische omgeving, de economische context, de scheepvaart, de hydrologie, de bodem, de technische aspecten, de recreatie, het landschap en erfgoed en de natuur. Deelopdracht 2: Geïntegreerd Strategisch Plan Omvat een ruimtelijke uitwerking van het Geïntegreerd Strategisch Plan met een aantal voorgestelde ruimtelijke ingrepen voor de verschillende (afgesneden) meanders van de gekanaliseerde Leie. Deze uitwerking is louter een eerste schets waarbij de nodige informatie van o.a. hydrologische studies en landbouwstudies ontbraken. De visie op het voorliggend plangebied stelt als hoofddoelen de re-integratie van de Leie in het omliggende landschap en het vrijwaren van het landelijk karakter. In Figuur 11 wordt de ruimtelijke uitwerking voor het deelgebied Sint-Baafs-Vijve Sint-Eloois-Vijve (incl. plangebied) weergegeven. De volgende elementen zijn relevant: De meanders worden terug aangekoppeld op de gekanaliseerd Leie, mits de bouw van in- en uitlaatconstructies t.bv. een gericht waterbeheer. Voor de meander Sint-Baafs-Vijve gebeurt dit tweezijdig. In het binnengebied van de meander van Sint-Baafs-Vijve worden de ecologische potenties geoptimaliseerd in het kader van natuurontwikkeling. Voorzien van secundaire recreatieve routes (incl. fietsersbrug of voetveer over de meander) om de kern van Sint-Baafs-Vijve recreatief te linken aan het binnengebied van de meander en de jaagpaden langs de Leie. Voorzien van landschappelijk aangepaste groenbuffering t.h.v. storende bebouwing. De herinrichting van oeverzones parallel aan de gekanaliseerde Leie, waar overbodige dijken worden afgegraven en bomen als lijnstructuur plaats ruimen voor andere landschappelijk gepaste invulling. Ecologisch herstel van beekvalleien van zijwaterlopen. Deelopdracht 3: actualisatie economische studie, milieu-impactanalyse, werkgroep Leie-meanders, werkgroep profiel en oevers In het verleden werd in de context van het rivierherstelproject reeds een lijst van mogelijke inrichtingsmaatregelen voorgesteld. Het doel van het derde deel van deze vervolgstudie is het bijsturen en prioritiseren van deze lijst van inrichtingsmaatregelen. Daartoe worden twee deelstudies uitgevoerd: een ecohydrologische studie en een landschapsstudie. Pagina 77 van 80

78 Bijlagen Figuur 11. Ruimtelijke uitwerking Geïntegreerd Strategisch Plan Rivierherstel Leie deelgebied Sint-Baafs-Vijve Sint-Eloois-Vijve (Deelproject 2 Rivierherstel Leie) Visie natuurontwikkeling werkgroep Leie-meanders (fiche L14 deelgebied 14): De historische loop van de Leie kan opnieuw uitgegraven worden zodat moerasontwikkeling (Riet, wilgenstruweel, ) kan plaatsvinden. In de meanderzone kan door beheer de percelen akker en intensief grasland geëxtensiveerd worden tot de potentiële natuurtypen Dotterbloemgrasland en vochtige Glanshavergrasland. Aangezien deze oppervlakte van oudsher werd overstroomd vanuit de historische Leie, is het interessant om hier de waterbergingsfunctie te herstellen. Hiertoe kunnen de dijken langs de gekanaliseerde Leie ter hoogte van het noordelijk deel van de meander (ten noorden van de hoeve) verlaagd worden. In het gebied ten zuidoosten van de hoeve (parkgebied) werd de loop van de Leie ten tijde van Vandermaelen voordien ook rechtgetrokken. Enkele slootjes zijn hiervan relicten. Deze kunnen verder uitgegraven worden aan weerszijden van de N357 en verbonden worden. De momenteel soortenarme graslanden errond (hp) kunnen eventueel tevens geëxtensiveerd worden (zone van profielloze, natte zandleembodem). Deelopdracht 4: projectnota Een eerste conceptontwerp werd uitgewerkt. Voor de meander Sint-Baafs-Vijve Oude plaats werden de volgende werkzaamheden voorzien (Figuur 12): ontslibben bestaande meanderdelen: Dit omvat volgende percelen: 244/02A, 407/02, 399A en delen van 240B, 135 K, 236C, 107D, 398A, 397A, 396A, 391A, 390A, 385A, 384A, 380A, 379A, 378A. opengraven gedempte meanderdelen: Dit omvat volgende percelen: 248/02A, 438A, 437A, 391/024, 638/02B, 376A, 375A, e38/02b en delen van 347M, 339, 537E. aanleg kunstwerken: Aan stroomopwaartse zijde wordt een duiker met terugslagklep voorzien. Gezien de meander zich op hetzelfde niveau als de gekanaliseerde Leie bevindt, wordt aan de stroomafwaartse zijde enkel een constructie voorzien die de meander kan afsluiten in geval van calamiteiten (tenzij uit ecohydrologisch onderzoek zou blijken dat een hoger waterpeil aangewezen is). 78

79 Bijlagen 6.5 Project-MER Verdieping en lokale verbreding van de Leie, Grensleie en Afleidingskanaal In het project-mer (juni 2010) werden volgende ingrepen beoordeeld: luik binnenvaart: verdieping en verbreding van de vaarweg bochtverbredingen passeerstroken verplaatsen nutsleidingen luik rivierherstel plaatselijke verbredingen van de waterweg ter hoogte van parallelle meanders afgraven overbodige dijken aanleggen natuurvriendelijke oevers in buitengebied Specifiek voor de omgeving van de meander in Sint-Baafs-Vijve betreft het het afgraven van dijken en de inrichting van natuurvriendelijke oevers (Figuur 13). Figuur 12. Concept werkzaamheden meander Sint-Baafs-Vijve Oude plaats (Deelproject 4 Rivierherstel Leie) Figuur 13. Situering projectingrepen Seine-Schelde thv Sint-Baafs-Vijve zoals meegenomen in het project-mer (bron: project-mer) 79