dienstverlening/ protocollen Specifiek bijbehorende instrumenten opgeslagen in: Niet van toepassing Eerstvolgende evaluatiedatum mei 2013

Transcriptie

1 Statusoverzicht. Consultatie unitmanagers/ locatiemanagers mei 2011 evaluatie Consultatie cliëntenraad sept OR Instemming Advies Vastgesteld door Bestuursgroep sept Borging. Proceseigenaar MKO Implementatie m.i.v. augustus 2011 Opgenomen in kwaliteitshandboek september 2013 Basisdocument opgeslagen in: KWF/ kwaliteitshandboek / uitvoering dienstverlening/ protocollen Specifiek bijbehorende instrumenten opgeslagen in: Niet van toepassing Eerstvolgende evaluatiedatum mei 2013 Versie mei 2011 Proceseigenaar MKO Pagina 1 / 5

2 A. Beleid ten aanzien van medicijnverstrekking. In kindercentra wordt regelmatig door ouders de vraag gesteld aan pedagogisch medewerkers of er geneesmiddelen toegediend kunnen worden aan hun kind. Bij twijfel overlegt de pedagogisch medewerker altijd met de locatiemanager. Het is de verantwoordelijkheid van de locatiemanager om af te wegen of toediening van betreffende medicijnen door groepsleiding verantwoord is. Om misverstanden te voorkomen zijn duidelijke afspraken hieromtrent noodzakelijk. Zowel ouders als pedagogisch medewerkers weten dan hoe zij moeten handelen. Voorafgaande aan de toezegging of een geneesmiddel toegediend wordt door de pedagogisch medewerker zijn 2 vragen belangrijk. a. Om welke geneesmiddel gaat het en waarom wordt het toegediend? b. Hoe moeten ze worden toegediend? Antwoord op beide vragen is noodzakelijk om het risico en de uitvoerbaarheid van deze handeling in te kunnen schatten. Niet alle geneesmiddelen (bijv. insuline) kunnen toegediend worden door de pedagogisch medewerkers van kindercentra, maar zullen bijv. door een gekwalificeerde beroepsbeoefenaar (verpleegkundige) moeten worden uitgevoerd. Raadpleeg bij twijfel de UM. Kinderen kunnen geneesmiddelen voorgeschreven krijgen door huisarts of specialist. Dit zijn middelen die op recept voorgeschreven worden. Soms vragen ouders ook om hun kind geneesmiddelen toe te dienen die niet op recept verkregen zijn. Deze geneesmiddelen hebben de ouders zelf bij een apotheek of drogist gekocht. Hierbij valt te denken aan pillen, drankjes en zalven. Ouders mogen allerlei geneesmiddelen aan hun kinderen toedienen. Als het kind deze middelen ook nodig heeft gedurende het verblijf op het kindercentrum zullen de ouders hun zeggenschap over deze toediening over moeten dragen aan de pedagogisch medewerkers. Om problemen te voorkomen wordt voor toediening van alle medicijnen, wel of niet op recept, schriftelijk met elkaar een overeenkomst gesloten. Hiervoor wordt het formulier Overeenkomst gebruik geneesmiddelen ingevuld. (zie formulier in digitale handboek). Hoe toedienen en door wie: In de 'Overeenkomst gebruik van geneesmiddelen' staat naast algemene gegevens ook beschreven hoe, wanneer, hoe vaak het en door wie het geneesmiddel wordt toegediend. Het is van belang deze instructies op de groep te bewaren. Onbekende invalkrachten kunnen in principe de medicatie niet toedienen als zij niet goed op de hoogte zijn van de situatie rondom het kind en het hoe en waarom van de medicatietoediening. Dit is zowel ter bescherming van de invalkracht zelf (aansprakelijkheid bij fouten) als ook voor het welzijn van het kind. Laat in die gevallen een vaste pedagogisch medewerker van een andere groep het geneesmiddel toedienen. Hieronder volgen enkele aandachtspunten: Dien het geneesmiddel/zelfzorgmiddel alleen toe als de betrokken ouder/verzorger zelf niet in staat is het middel op het voorgeschreven tijdstip toe te dienen. Versie mei 2011 Proceseigenaar MKO Pagina 2 / 5

3 Dien het geneesmiddel/zelfzorgmiddel alleen toe op specifiek verzoek van ouders/verzorgers. Vul altijd een Overeenkomst gebruik geneesmiddelen in. Ook voor paracetamol en zelfzorgmiddelen van de drogist. Laat het formulier volledig invullen en ondertekenen door de ouders. Bewaar deze overeenkomst goed in het kinddossier. De geneesmiddelen/ zelfzorgmiddelen moeten altijd in de originele verpakking aangeleverd en bewaard worden. Aangegeven moet zijn wanneer en op welke wijze de medicatie toegediend moet worden. Bij twijfel ( bijvoorbeeld als de ouders onvoldoende duidelijkheid over de deugdelijkheid van het medicijn kunnen geven) doet de locatiemanager er verstandig aan contact te leggen met de behandelend arts en/ of de apotheker. Alleen pedagogisch medewerkers kunnen de medicatie toedienen. In de overdracht wordt bijzondere aandacht geschonken aan het overdragen van de medicijnverstrekking. Tijdstip, wijze van toediening. In geval van een calamiteit met een geneesmiddel/ zelfzorgmiddel (als het b.v. verkeerd wordt toegediend, het verkeerde medicijn wordt gegeven,) wordt het protocol Fouten, ongevallen en bijna ongevallen gevolgd. Zorg dat de naam en telefoonnummer van de arts en apotheek van het kind bekend zijn, zodat deze in geval van een calamiteit als achterwacht kunnen fungeren, indien ouders/ verzorgers onverhoopt niet direct bereikbaar zijn. Verantwoord het toedienen m.b.v. het aftekenschema medicatietoediening (zie formulier in digitale handboek). Degene die het middel toedient zet een paraaf. Deze schema's dienen zorgvuldig bewaard te worden (en niet voor onbevoegden toegankelijk te zijn). Bewaar het geneesmiddel/zelfzorgmiddel adequaat: in de koelkast of in een goed afsluitbare (medicijn)kast, buiten het bereik van kinderen en/ of onbevoegden. Geneesmiddelen waarop niet staat dat ze in de koelkast moeten worden bewaard, mogen daar ook niet worden opgeslagen. Controleer de uiterste gebruiksdatum regelmatig. Overtollige en verlopen geneesmiddelen retourneren aan de ouders. Laat ouders voordoen hoe het geneesmiddel/zelfzorgmiddel het beste gegeven kan worden of pleeg overleg hierover. Leg deze instructie schriftelijk vast. Vul wijzigingen (over dosering, tijdstip, etc.) in op de overeenkomst en pas de aftekenlijst en de evaluatiedatum aan. Laat de ouders een nieuw geneesmiddel/zelfzorgmiddel altijd eerst thuis gebruiken. Dien het geneesmiddel/zelfzorgmiddel alleen toe als het dagelijkse ritme van de groep en een goede zorg voor de andere kinderen op de groep niet belemmerd wordt. Bij twijfel het geneesmiddel nooit toedienen! B. Beleid ten aanzien van medische handelingen Het kan voorkomen dat in kindercentra naast gezonde kinderen ook kinderen met medische indicaties opgevangen worden. Als besloten wordt dat een kind met een beperking geplaatst kan worden dan gebeurt dit in de regel binnen de reguliere bedrijfsvoering. In bepaalde gevallen is extra zorg vereist, waarbij handelingen moeten worden verricht die een zeker risico inhouden. Zorgvuldigheid in deze is noodzakelijk. Om die reden wordt hieronder beschreven wat het beleid van SKSG in deze is en onder welke condities bepaalde handelingen uitgevoerd kunnen worden. SKSG volgt hierbij voorwaarden omtrent het verrichten van voorbehouden en risicovolle handelingen zoals deze in de Wet BIG beschreven staan. Versie mei 2011 Proceseigenaar MKO Pagina 3 / 5

4 Wet BIG ( Wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg) De wet BIG (1997) wil de kwaliteit van de beroepsbeoefening en de bescherming van de patiënt bevorderen. SKSG volgt de Wet BIG betreffende het verrichten van medische handelingen waar bepaalde risico s aan zijn verbonden. Dit zijn: 1. Voorbehouden handelingen. Deze zogenoemde voorbehouden handelingen zijn handelingen die, bij ondeskundige uitvoering, (ernstige) risico s met zich mee brengen. Deze handelingen mogen alleen door (para)- medisch bevoegd personeel verricht worden. 2. Risicovolle handelingen Handelingen die niet voorbehouden zijn maar waarvan de uitvoering met de nodige zorgvuldigheid omkleedt moet zijn. Deze risicovolle handelingen zijn afgeleide medische handelingen (zoals b.v. het uittrekken van een sonde en toedienen van een klysma) zijn handelingen die het personeel in principe wel zou kunnen verrichten, mits er goede instructie is. Het personeel beschikt echter formeel gezien niet over de deskundigheid voor het uitvoeren van deze afgeleide medische handelingen, tenzij de arts bereid is (als hij/ zij dat al wil) het betrokken personeel te (laten) instrueren, zodat dit vervolgens alsnog als deskundig kan worden beschouwd. De organisatie ( en ook de leiding van het centrum) is primair verantwoordelijk voor het op deskundige wijze uitvoeren van deze handelingen. 3: Eenvoudige handelingen. Hierbij gaat het om de huis-, tuin-, en keukenhandelingen zoals verzorgen van schaafwondjes en verwijderen van pleisters, het toedienen van medicijnen anders dan injecties. Dit zijn handelingen die in principe zonder problemen door het personeel uitgevoerd kunnen worden, echter meestal wel door instructies op te volgen over hoe te handelen. Beleid SKSG 1. Voorbehouden handelingen. Deze worden niet door pedagogisch medewerkers uitgevoerd. Deze handeling kan uiteraard wel door een verpleegkundige worden uitgevoerd op het kindercentrum. Als dat niet gerealiseerd kan worden kan het kind niet opgevangen worden/blijven op het kindercentrum. 2. Risicovolle handelingen Deze handelingen kunnen wel door pedagogisch medewerkers worden uitgevoerd onder strikte zorgvuldigheidseisen. Voorwaarden: De pedagogisch medewerkers die deze handeling moeten uitvoeren dienen hiertoe goed geïnstrueerd worden. Dit houdt in dat zij weten hoe de handeling uitgevoerd moet worden, de handeling kunnen uitvoeren (d.w.z. geoefend hebben) en weten welke risico s hieraan verbonden zijn. De instructie kan gegeven worden door een arts of (thuiszorg)verpleegkundige. De pedagogisch medewerker moet aan kunnen tonen zelfstandig de desbetreffende handeling volgens de instructie te kunnen uitvoeren. Er dient een autorisatieformulier ingevuld te zijn door de behandelend arts. Hiermee wordt de pedagogisch medewerker door een deskundige (arts) toegestaan de handeling uit te voeren en voert de handeling dus uit in opdracht van een arts. Het autorisatieformulier wordt bewaard in het kinddossier. Op Versie mei 2011 Proceseigenaar MKO Pagina 4 / 5

5 het autorisatieformulier staan bijzonderheden omtrent de uitvoering van de handeling vermeld, zoals de wijze van uitvoering, algemene aandachtspunten voor observatie na het uitvoeren van de handeling en instructie hoe te handelen bij bepaalde verschijnselen. Aanwezigheid van een protocol. In dit protocol staat beschreven hoe de handeling uitgevoerd dient te worden. Er kan continuïteit geboden worden in de uitvoering van de handeling. D.w.z. er is op alle dagen dat het kind aanwezig is een pedagogisch medewerker aanwezig die bekwaam is om de handeling uit te voeren. Er dient altijd toestemming te zijn van de UM alvorens besloten wordt deze handeling uit te laten voeren door pedagogisch medewerkers op een kindercentrum. Er dient samen met ouders een aanvullende plaatsingsovereenkomst te zijn ingevuld. De locatiemanager weegt goed af of aan alle zorgvuldigheidseisen voldaan kan worden. Consulteer hiervoor bij twijfel de UM! Altijd geldt dat als het personeel zich, ondanks instructie, niet deskundig genoeg acht om de handeling te kunnen verrichten, hij/zij de handeling ook niet moet uitvoeren. Betrokkene blijft altijd (mede) aansprakelijk als er iets fout mocht gaan. 3. Eenvoudige handelingen Deze kunnen in principe wel door groepsleiding uitgevoerd worden. Voor medicatietoediening zullen echter wel duidelijke instructies moeten zijn. Zie deel A: Beleid t.a.v. toedienen medicijnen. Hulpmiddelen: Zie ook de protocollen: Zieke kinderen en Chronisch zieke kind. - Aanvullende plaatsingsovereenkomst, overeenkomst gebruik geneesmiddelen aftekenschema medicatietoediening. Zie digitale formulierenboek Richtlijnen voor geneesmiddelenverstrekking en medische handelingen binnen kindercentra ( 2002; GGD Nederland) - Kinderopvang en Wet BIG (publicatie MOgroep;1999) Toetsing. De inhoud van het protocol wordt tenminste 1x per jaar in het teamoverleg met de medewerkers besproken. Met als doel de kennis over de werkwijze te actualiseren. Het protocol wordt één maal per 2 jaar getoetst op zijn actuele waarde en toepasbaarheid. Wijze van uitvoering van de toetsing wordt vastgesteld in UM-overleg. Naar aanleiding van de toetsing worden de verbeteringen in het protocol aangebracht. Indien ingrijpende inhoudelijke wijzigingen worden aangebracht wordt het protocol opnieuw ter advisering voorgelegd aan de Centrale Oudercommissie.. De toetsing van dit protocol wordt in de jaarplanning van de manager kinderopvang, unitmanager en locatiemanager vastgelegd. Versie mei 2011 Proceseigenaar MKO Pagina 5 / 5