MEMORANDUM VOOR EEN NOORD-ZUIDBELEID IN ONZE STAD LOMMEL GAAT INTERNATIONAAL

Transcriptie

1 STEDELIJKE ADVIESRAAD VOOR INTERNATIONALE SAMENWERKING Stationsstraat Lommel Tel. (+32) Fax. MEMORANDUM VOOR EEN NOORD-ZUIDBELEID IN ONZE STAD LOMMEL GAAT INTERNATIONAAL De gemeenteraadsverkiezingen komen er aan en alle politieke partijen zijn bezig met het opstellen van hun programma voor onze stad. De Lommelse SARIS 1 (stedelijke adviesraad voor internationale samenwerking) heeft daarom een memorandum voor stedelijke internationale samenwerking opgesteld. Het memorandum is bedoeld om uw partij kennis te laten maken met de voorstellen van de Lommelse derde wereldgroepen en dit met de vraag om de voorstellen rond internationale samenwerking in uw partijprogramma voor de gemeenteraadsverkiezingen op te nemen. Waarom zou de stad een beleid ontwikkelingssamenwerking voeren? De wereldgebeurtenissen dringen onvermijdelijk ook onze stad binnen. Milieuhinder en luchtvervuiling houden geen rekening met administratieve grenzen. Maar omgekeerd heeft wat onze stad doet ook invloed op het Zuiden. Via beleidsacties, kan een gemeente stappen zetten naar een meer duurzame ontwikkeling. Beleidsterreinen als cultuur, informatie, landbouw, milieu, jeugd, kunnen linken leggen met mondiale thema s. Het lokale niveau staat immers het dichtst bij de bevolking en is dan ook uitermate geschikt om politiek en burgers samen te brengen. De SARIS vraagt, dat onze gemeente het goede voorbeeld blijft geven door te kiezen voor een duurzaam beleid dat getuigt van solidariteit met het Zuiden. Wij, de vrijwilligers van de SARIS en ons stadsbestuur, kunnen samen de Lommelse inwoners sensibiliseren rond de Noord-Zuidproblematiek en gezamenlijke projecten rond Noord-Zuidbeleid en duurzame ontwikkeling opzetten en ondersteunen. Een geglobaliseerde wereld. We zijn in deze geglobaliseerde wereld steeds afhankelijker van elkaar. We zijn als individu of als lokale gemeenschap willens nillens betrokken bij de internationale handel en de scheef gegroeide verhoudingen tussen Noord en Zuid. Ook al is de rol 1 De leden van de SARIS zijn : African Vibes (Ghana), Broederlijk Delen/Welzijnszorg, Futura vzw (Brazilië), Druppels voor Haïti, Heshima vzw (Kenia), Intal, Mozambiquecomité, Nicaraguacomité, Sjaloom Werkplaatsen, Solidariteit om Leven, Solidariteit om Soedan, Twese Hamwe (Rwanda), Unicef, Wereldsolidariteit, Oxfam Wereldwinkel en Zonneweelde (Suriname).

2 van de stad in de wereldeconomie marginaal, toch heeft de stad als laagste politiek niveau de taak informatie te geven en op haar niveau maatregelen te nemen die de bevolking in het Zuiden ten goede komen. Morele plicht Niemand kan de schrijnende kloof tussen arm en rijk, tussen Noord en Zuid, ontkennen: 1/3 van de wereldbevolking overleeft met minder dan 1 euro per dag. 1/5 van de wereldbevolking heeft geen toegang tot drinkbaar water. per seconde sterft iemand ten gevolge van honger, ziekte of dorst. Om dit probleem op te lossen is iedereen, burger en overheid, vanuit een gevoel van verontwaardiging moreel verplicht mee te werken aan een duurzame oplossing. Onze stedelijke overheid kan en mag de realiteit niet negeren. Zij moet ook háár verantwoordelijkheid opnemen en inspanningen leveren om te werken aan een rechtvaardige wereld. Dicht bij de bevolking De stad is de overheid die het dichtst bij de bevolking staat. Zij is dus goed geplaatst om een samenwerkingsverband aan te gaan met degenen, die zich in de stad inzetten rond internationale samenwerking. Het behoort tot de opdracht van lokale besturen om internationale thema s te duiden en te vertalen naar de bevolking en voor rechtvaardige wereldverhoudingen en democratie op te komen. Via informatie en educatie moet de gemeente haar burgers bewust maken en sensibiliseren. Signaalfunctie Ons stadsbestuur heeft een signaalfunctie tegenover het nationale beleid. Waar de federale overheid faalt, dient onze stad het goede voorbeeld te geven. Ons stedelijk beleid voor internationale samenwerking kan stimulerend en innoverend werken voor de hogere overheden. Onze stad kan via moties en brieven de hogere overheden op haar verantwoordelijkheden wijzen.

3 Zes concrete Noord-Zuiddoelen 2 voor Lommel. Als SARIS stellen we zes lokale Noord-Zuiddoelen voor om in uw partijprogramma op te nemen. 1- Lommel zet in op communicatie en sensibilisering Realiseren van een correcte beeldvorming over de Noord-Zuidverhoudingen, bevorderen van een correcte houding en degelijke standpunten omtrent de kloof tussen Noord en Zuid. Solidariteit met het Zuiden kan enkel tot stand komen indien de bevolking zich bewust is van de oorzaken van de onrechtvaardige kloof tussen Noord en Zuid, van de impact van het eigen gedrag op het Zuiden en de structurele veranderingen die nodig zijn. Niet alleen het Zuiden maar ook wij in het Noorden moeten tot het besef komen dat we er allemaal beter van zullen worden. Vele problemen in Noord en Zuid stoppen immers niet aan grenzen. Communicatie en sensibilisering is de basis om te komen tot structurele veranderingen. Educatie en sensibilisering is een gedeelde taak van overheid, onderwijs, ngo s en vierdepijler initiatieven. De lokale overheid is het niveau dat het dichtst bij de bevolking staat, en dus hét ideale niveau voor educatie en sensibilisering. Dit moet gezien worden als één van de kerntaken van onze stad. Onze Stad heeft al jaren een sterk uitgebouwde derde wereldwerking. Getuige hiervan zijn onze twee stedenbanden, één met Ongwediva in Namibië en één met Ciudad Darío in Nicaragua, maar ook de vele derde wereldgroepen (meer dan16 groepen) die actief zijn in onze stad. Daarom vragen we dat onze stad de derde wereldgroepen blijft ondersteunen op het vlak van communicatie en sensibilisatie. We vinden het belangrijk dat we toegang blijven krijgen tot: - het Huis van de Wereld is en moet ook in de toekomst een belangrijk merkpunt blijven voor onze derde wereldwerking. Het zorgt voor de zichtbaarheid van onze derde wereldwerking. Daarom vragen we dat de stad aandacht blijft besteden aan het onderhoud en het renoveren van het Huis van de Wereld. - de stedelijke informatiekanalen, zoals de website, vaste rubriek in stedelijk infoblad, activiteitenkalender, ondersteuning door de stedelijke informatiedienst, - meer zichtbaarheid in het straatbeeld, bv. door het linken van straten of pleinen naar de stedenbanden. - de mogelijkheid om te komen tot samenwerking over de verschillende stedelijke diensten heen. We denken bijvoorbeeld aan samenwerking met de 2 Bij het formuleren van de lokale doelen hebben we volgende handleiding van (overkoepelend orgaan van alle Vlaamse derde wereldorganisaties) als leidraad gebruikt. : Gemeenteraadsverkiezingen 2012, Beleidsvoorstellen Noord- Zuid. Stappenplan en concrete aanbevelingen om van je gemeente een volwaardige Noord-Zuidspeler te maken. In de zes lokale doelen zijn natuurlijk ook de specifieke voorstellen van de Lommelse SARIS opgenomen.

4 duurzaamheidambtenaar, jeugddienst, onderwijs, Het Noord-Zuidbeleid is geen geïsoleerd beleidsdomein. Er zijn duidelijke linken met milieu, sociale en economische aspecten en participatie. Daarom is het Noord-Zuidbeleid geen exclusieve bevoegdheid van de schepen voor internationale samenwerking. Ook de andere schepenen horen er binnen hun beleidssectoren aandacht voor te hebben. Als we een zo ruim mogelijk deel van de bevolking willen bereiken, is samenwerking met andere beleidssectoren noodzakelijk. Bekijk per domein of sector waar er kansen liggen tot educatie, sensibilisering, gerichte communicatie. Ook het middenveld in die sectoren en domeinen moet samengebracht en gestimuleerd worden tot samenwerking. Vaak worden er door of andere organisaties nationale en internationale campagnes gelanceerd. We vinden het belangrijk dat onze gemeente aan deze campagnes mee bekendheid geeft door haar bevolking hierover te informeren. We denken hier bijvoorbeeld aan: - campagnes voor mensenrechten - eerlijke handel - duurzame ontwikkeling - de millenniumdoelen Onze stedenbanden 3 met Ongwediva en Ciudad Darío zijn een ideaal middel om de ingewikkelde Noord-Zuidproblematiek concreet te vertalen naar de dagdagelijkse werkelijkheid. De rechtstreekse samenwerking tussen politiek, ambtenarij en het middenveld zorgt voor enorme opportuniteiten om te communiceren rond de Noord- Zuidverhoudingen en de bevolking te sensibiliseren. Sinds jaren is het Internationaal Jongerenproject 4 met onze zustersteden Ongwediva en Ciudad Darío een enorm succes op het gebied van educatie, sensibilisatie en bewustwording. Daarom vragen we dat de stad het Internationaal Jongerenproject blijft ondersteunen, zowel op logistiek vlak als financieel vlak. Op deze manier kan het jongerenproject toegankelijk blijven voor alle jongeren. Daarom vragen we: - minstens het behoud van de stedelijke subsidie voor de inleefreizen - ondersteuning van de stedenbanden door gebruik te mogen maken van de stedelijke informatiekanalen - dat schepenen en ambtenaren vanuit hun vakgebied mee denken over de stedenbanden en hun mogelijke rol in de inleefreizen 3 Een stedenband is een rechtstreekse samenwerking tussen een Vlaamse gemeente en een lokaal bestuur in het Zuiden. Centraal staan de wederzijdse opbouw van bestuurlijke capaciteit en de versterking van plaatselijke democratiseringsprocessen. Vlaamse lokale besturen werken met hun Zuiderse partner rond beleidsdomeinen als jeugd, lokale economie, milieu, onderwijs en participatie en dit in samenspraak met een sterk betrokken middenveld. 4 Elk jaar organiseert het stadsbestuur i.s.m. de drie Lommelse middelbare scholen, het Nicaraguacomité en de dienst internationale samenwerking een Internationaal Jongerenproject van minimaal 10 dagen. Om de drie jaar wordt het Internationaal Jongerenproject georganiseerd in Lommel, Ongwediva en Ciuadad Darío.

5 Tot slot vragen we als SARIS ook dat de stedelijke dienst internationale samenwerking over genoeg middelen kan beschikken (financieel, intranet, ) om aan sensibilisatie te doen onder het stadspersoneel. Als SARIS vinden we het belangrijk dat onze stad samen met ons de internationale samenwerking in de media houden.

6 2- Lommel engageert zich voor het klimaat Het is wellicht niet vanzelfsprekend om ook vanuit onze stedelijke lokale Noord- Zuidwerking aandacht te hebben voor het klimaat: Is dat niet de opdracht van de milieuraad en de milieudienst?. De klimaatverandering strekt echter veel verder dan het beheer van de leefomgeving in de stad zelf. Nu al zijn miljoenen mensen in het Zuiden getroffen door de gevolgen van de klimaatverandering: overstromingen, droogte, mislukte oogsten, stijgende voedselprijzen We mogen het Zuiden de rekening niet laten betalen van wat wij met het klimaat uitspoken. Dit begint ook in onze eigen stad. Want het beste gebaar dat we op dit vlak voor het Zuiden kunnen stellen, is onze eigen CO2-uitstoot beperken en kiezen voor duurzaamheid. En we mogen niet vergeten dat ook wij, inwoners van het Noorden er baat bij zullen hebben om voor een leefbaar klimaat te gaan. Rond duurzaamheid en klimaat kan er op vele terreinen worden samengewerkt. We vragen dan ook dat het toekomstige stadsbestuur dienstoverschrijdende initiatieven ondersteunt en haar ambtenaren ook aanmoedigt om dienstoverschrijdend te werken. In dit gegeven denken we aan samenwerking met de milieudienst, aankoopdienst, landbouwdienst, duurzaamheidambtenaar, o Duurzaam aankoopbeleid o Ethisch beleggingsbeleid o Energiebesparend werken o Klimaatneutraliteit 5 nastreven Ook de derde wereldorganisaties engageren zich om bij al hun activiteiten rekening te houden met de klimaatimpact. Binnen de stedenbanden zullen programma s ook getoetst worden op duurzaamheid en klimaatverandering. 5 Het woord klimaatneutraal legt in zichzelf eigenlijk al uit waar het om gaat: Een proces is klimaatneutraal als het niet bijdraagt aan klimaatverandering. Een ander, veel gebruikt woord voor een klimaat neutraal proces is CO2-neutraal. Klimaatneutraal en CO2-neutraal worden door elkaar gebruikt, maar hebben dezelfde betekenis. Een proces of dienst is pas dan klimaatneutraal, als er géén sprake is van CO2-uitstoot of als de geproduceerde broeikasgassen elders worden gecompenseerd.

7 3- Lommel kiest voor fairtrade Het aankopen van eerlijke en duurzame producten is een belangrijk element binnen een beleid rond Noord-Zuid en duurzame ontwikkeling. Het steunen van eerlijke handel betekent een essentiële steun voor derde wereldlanden. Eerlijke handelsproducten garanderen immers een gezonde werkomgeving, verantwoorde arbeidsomstandigheden en een rechtvaardig loon voor arbeiders in Noord en Zuid. Onze stad is sinds 2008 één van de (eind januari 2012) 113 Belgische fairtrade gemeenten 6. We willen dit in de toekomst natuurlijk ook zo houden. Het stadsbestuur moet ook op het vlak van fairtrade een voorbeeld- en voortrekkersrol vervullen. Dit kan door: - het uitwerken van een concreet beleid voor de aankoop en het promoten van eerlijke handelsproducten. Dat moet er voor zorgen dat de bevolking, lokale verenigingen en bedrijven het verhaal achter eerlijke handel leren kennen en de producten gemakkelijker kunnen vinden en kopen. - het zorgen dat de kledij die wordt aangekocht voor het stadspersoneel, gemaakt is in mens- en milieuvriendelijke omstandigheden. Hiertoe zal de stad een raadsbesluit goedkeuren en vervolgens arbeidsnormen opnemen in bestekken om druk te zetten op leveranciers. - het kiezen voor duurzame spaar- en beleggingsproducten. Op deze manier behartigen zij het algemeen belang en geven zij een belangrijk signaal naar hun burgers. 6 Om Fairtrade gemeente worden moeten gemeenten aan zes criteria voldoen: Criterium 1: het lokaal bestuur: Het gemeentebestuur keurt een resolutie goed die fairtrade steunt en beslist om koffie en nog minstens één ander product dat gecertificeerd is door Max Havelaar, aan te kopen voor vergaderingen, op kantoor en in de cafetaria's. Verder verplichten ze zichzelf om het bewustzijn rond fairtrade op regelmatige basis te promoten via hun eigen informatiekanalen en andere lokale media. Criterium 2: Winkels en horeca: Minstens twee fairtradeproducten moeten duidelijk beschikbaar zijn in de plaatselijke winkels. Fairtradeproducten moeten ook geserveerd worden in de plaatselijke horeca. Criterium 3: Bedrijven en organisaties: Lokale bedrijven en organisaties (scholen, verenigingen, ) wordt gevraagd educatieve campagnes te organiseren om de kennis en betrokkenheid met fairtrade te vergroten. Fairtradeproducten moeten ook binnen het bedrijf aangeboden worden. Criterium 4: Media-aandacht: Regelmatig wordt de pers op de hoogte gehouden van de stand van zaken met betrekking tot FairTradeGemeente. De pers wordt telkens ingelicht als er een nieuw criterium behaald wordt. Criterium 5: De trekkersgroep: Een lokale trekkersgroep werkt actief rond Fairtrade en neemt de nodige initiatieven om de verschillende criteria te behalen. Bijkomend zorgt ze voor de nodige continuïteit en opvolging van de campagne. Criterium 6: Duurzame productie en consumptie: Aanmoedigen van het duurzaam consumeren en produceren door de trekkersgroep

8 - van een traditie te maken. Jaarlijks krijgen alle werknemers van onze stad een fairtrade cadeautje met daarbij de nodige sensibilisatie rond fairtrade. - bedrijven te stimuleren om deel te nemen aan de fairtrade campagne. - bij eigen activiteiten (recepties, optredens, ) aandacht te besteden aan fairtrade. - het ondersteunen van duurzame initiatieven in de stad. - ondersteuning van een leefbare lokale Oxfam wereldwinkel.

9 4- Lommel voorziet de mensen en de middelen Een degelijk lokaal Noord-Zuidbeleid veronderstelt de nodige middelen om het uit te voeren. De stad voorziet dus een apart en voldoende hoog budget. Tegelijk is het belangrijk om dit budget op een kwalitatieve 7 manier te besteden en een groeipad uit te stippelen. Daarom vraagt de SARIS dat het toekomstig stadsbestuur: - een duidelijke beleidsnota uitwerkt met duidelijke doelstellingen, concrete timing en voorziene middelen. o De grote lijnen van het Noord-Zuidbeleid en de financiële consequenties komen aan bod in het meerjarenplan. o De belangrijkste principes en beleidskeuzes worden vastgelegd in een sectorale beleidsnota internationale samenwerking in samenspraak tussen de schepen voor internationale samenwerking en de SARIS. o De SARIS wordt betrokken bij de ontwikkeling en het opstellen van de beleids- en beheercyclus 8 van de gemeenten. - een evenwichtige verdeling tussen volgende luiken: o Noordwerking Educatie en sensibilisatie (zie Noord-Zuiddoel 1) Werkingsmiddelen Noord-Zuidorganisaties, SARIS Ondersteuning door minstens 1 Noord-Zuidambtenaar: 1 fulltime equivalent o Zuidwerking Steun aan structurele hulp in het kader van de stedenbanden en de Lommelse derde wereldorganisaties. Zowel NGO s als vierdepijler projecten 9. 7 Kwalitatief of beleidsmatig werken; doelstellingen formuleren (lange en korte termijn) en gerichte keuzes maken. Liefst via een beleidsnota met duidelijke doelstellingen en een concrete timing. Naast het ondersteunen van projecten in het Zuiden is er voor een lokaal bestuur een belangrijke taak van sensibilisering weggelegd: de Noordwerking (zie ook Noord-Zuiddoel 1). 8 Het planlastendecreet van 8 april 2011 schaft het convenantendecreet af. Werken met gedetailleerde overeenkomsten voor drie jaar, zoals voorzien was in het convenantendecreet, strookt niet met de werkwijze uit het nieuwe decreet. Zo is het op langere termijn wenselijk dat men streeft naar administratieve vereenvoudiging en afstemming van aanvraagprocedures tussen de Vlaamse convenanten en het federale programma voor gemeentelijke ontwikkelingssamenwerking. Hoewel de uitvoeringsbesluiten van het nieuwe decreet gemeentelijke ontwikkelingssamenwerking nog niet klaar zijn, wijst alles erop dat elk lokaal bestuur haar beleidsplan zal moeten omzetten in strategische en perationele doelstellingen met de daaraan verbonden resultaten. Lokale besturen zullen internationale samenwerking in hun eigen beleidsprioriteiten moeten verwerken. Deze zullen moeten aansluiten bij de Vlaamse beleidsprioriteiten om aanspraak te kunnen maken op Vlaamse middelen. Tegen 2014 zullen alle lokale besturen volgens deze logica moeten werken. 9 Particuliere Initiatieven (PI) is een verzamelnaam voor burgers die, al dan niet in georganiseerd verband, actief bijdragen aan armoedevermindering in ontwikkelingslanden. De inzet van deze burgers gaat verder dan financiële steun: zij zijn actief betrokken bij projecten en onderhouden doorgaans directe contacten met personen en organisaties in ontwikkelingslanden. Deze vierde pijler bestaat naast de drie klassieke pijlers in de ontwikkelingshulp: bilaterale hulp (eerste pijler), multilaterale hulp (tweede pijler) en hulp door niet gouvernementele organisaties -NGO s- (derde pijler).

10 Behoud van onze visie en budget rond noodhulp. Steun aan ontwikkelingsprogramma s in het kader van onze stedenbanden (democratische versterking van goed bestuur op alle niveaus (mandatarissen, ambtenaren, middenveld) Steun aan jongeren die korte engagementen aangaan in het Zuiden (stages van studenten, jeugdwerkers,.). - een betekenisvolle investering van middelen voor samenwerking en kennisverhoging: o Op het vlak van budget streven naar minimaal 0,7% 10 van de gewone begroting. Verhoging van de subsidies voor de Lommelse derde wereldorganisaties bij inflatie en bij stijging van het aantal derde wereldorganisaties met als ondergrens 1 euro / inwoner. Minstens behoud van huidig bedrag van subsidies voor de stedenbandwerking. o Indien er geopteerd wordt voor een derde stedenband moet het toekomstige stadsbestuur hier de nodige bijkomende middelen voorzien op het vlak van personeel en budget. Een bijkomende stedenband mag niet ten koste gaan van de twee bestaande stedenbanden. Daarnaast moet het advies van de SARIS gevraagd worden en moet er gekeken worden of er onder de bevolking een draagvlak is voor een derde stedenband. o Deelname aan het Federaal programma voor internationale samenwerking en samenwerking met VAIS (Vlaams Agentschap voor Internationale Samenwerking) is zeer belangrijk voor inhoudelijke en financiële ondersteuning. o De stedelijke Noord-Zuidambtenaar krijgt de mogelijkheid om deel te nemen aan uitwisselingen en vormingen rond internationale samenwerking, die o.a. georganiseerd woorden door VVSG (Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten), het provinciebestuur, ,. o De stad ondersteunt de vorming van mandatarissen en ambtenaren om deel te kunnen nemen aan uitwisselingen in het kader van de stedenbanden. o De stad zet ook in op Noord-Noorduitwisselingen en Zuid- Zuiduitwisselingen tussen gemeenten met een actieve internationale samenwerking bijvoorbeeld rond uitwisselingen van ervaring en kennis in het kader van de stedenbanden. - internationale samenwerking wordt een geïntegreerde werking van onze stad. De tijd is rijp voor verdere verbreding en verdieping. De Noord- Zuidproblematiek staat niet op zich, maar is een zaak van alle domeinen. Dit kan op verschillende manieren geïntegreerd worden in onderwijs, jeugd, milieu, aankoop, 10 Waarom 0,7%? Al in 1970 besloten de landen van de VN dat geïndustrialiseerde landen 0,7% van hun Bruto Nationaal Inkomen (BNI) zouden moeten besteden aan ontwikkelingssamenwerking. Een stad of gemeente kan er samen met andere overheden voor zorgen dat België de norm haalt, en geeft hiermee ook een duidelijk signaal aan de federale overheid.

11 o hierbij is het belangrijk dat ook de werknemers van onze stad gesensibiliseerd worden o betrokken ambtenaren en mandatarissen (bv. op het terrein van de stedenband of fairtrade) gestimuleerd en ondersteund worden om deel te nemen aan vormingen rond deze internationale thema s.

12 5- Lommel zet haar schouders onder participatie en inspraak Bestuur en middenveld: de ideale tandem voor een gedragen lokaal Noord- Zuidbeleid Een gemeente heeft de taak te investeren in een breed draagvlak en in participatie. Daarom is het cruciaal dat het bestuur zijn bevolking, de verschillende doelgroepen en het maatschappelijk middenveld bij het beleid betrekt. Overleg tussen burger en bestuur bevordert de kwaliteit van het beleid en creëert een maatschappelijk draagvlak voor het beleid. Een lokaal Noord-Zuidbeleid kan slechts duurzaam zijn als dit beleid ook gedragen en mee bepaald wordt door de inwoners van de gemeente. Een kwalitatief lokaal Noord-Zuidbeleid krijgt vorm door het samenspel tussen bestuur en middenveld. Daarom vraagt de SARIS aan het toekomstig stadsbestuur: - erkenning van de SARIS als autonoom inspraak-, overleg- en adviesorgaan o de SARIS wordt om advies gevraagd rond noodhulp o de SARIS wordt om advies gevraagd rond de verdeling van de subsidies o de SARIS wordt om advies gevraagd bij het bijsturen of opstellen van de subsidiereglementen voor derde wereldgroepen en noodhulp. o de SARIS wordt om advies gevraagd bij het mogelijk aangaan van nieuwe stedenbanden o de SARIS wordt om advies gevraagd bij het opstellen van het gemeentelijke beleidsplan voor internationale samenwerking o de SARIS wordt betrokken bij de ontwikkeling en het opstellen van de beleids- en beheercyclus van de gemeenten - de erkenning van de werkgroep stedenband, het Nicaraguacomité, de Nicajongeren en het Namibiëcomité als belangrijkste partners in het begeleiden, ondersteunen en uitwerken van ontwikkelingsprogramma s in het kader van de stedenbanden met Ciudad Darío en Ongwediva. - de SARIS krijgt middelen om aan sensibilisatie en vorming te doen naar gans de bevolking toe (zie Noord-Zuiddoel 1), de SARIS krijgt middelen om de capaciteit van haar leden te versterken door vormingsmomenten. - er een jaarlijks overleg is tussen de SARIS en het schepencollege om ideeën rond de Noord-Zuidwerking uit te wisselen.

13 6- Lommel gaat voor een stedelijk vredesbeleid Dagelijks worden in verscheidene landen en regio s burgers het slachtoffer van oorlogen en conflicten. Het streven naar vrede hangt dan ook nauw samen met het Noord-Zuidbeleid. De stad werkt via sensibilisatie en concrete acties mee aan een vredesbeleid. Door het bevorderen van internationale vrede en veiligheid wil onze stad bijdragen tot de wereldwijde beweging die toekomstige generaties wil behoeden voor de gesel van oorlog en geweld in al zijn vormen. Onze stad zal haar lidmaatschap bij Burgemeesters voor Vrede concretiseren door het lidmaatschap te laten consolideren met een resolutie van de gemeenteraad zodat de hele stad achter het lidmaatschap staat. Onze stad zal deelnemen aan de Vredesweek die jaarlijks eind september plaats vindt. Onze stad zal haar beleggingen en rekeningen onderbrengen bij banken die expliciet afstand nemen van portefeuilles voor investeringen in de wapenindustrie.

14 Enkele principes voor een doeltreffend lokaal Noord-Zuidbeleid. Tot slot willen we ter ondersteuning van uw politieke partij ook enkele principes meegeven voor een doeltreffend lokaal Noord-Zuid beleid. 11 Ontwikkeling is een recht voor iedereen en internationale solidariteit is dan ook een morele plicht voor elk beleidsniveau. Elk bestuur heeft een rol te spelen en moet dit ook vertalen in een degelijk beleid. Vanzelfsprekend verschilt die rol naargelang het bestuursniveau en moet er gezocht worden naar de best mogelijk complementariteit en meerwaarde. Voor gemeenten zit die meerwaarde enerzijds in de nabijheid bij vrijwilligersgroepen die zich inzetten voor het zuiden en anderzijds in de specifieke expertise om een gemeente, overal ter wereld een belangrijke factor in ontwikkelingsbeleid, te besturen. Maar wat betekent dit concreet? Wanneer mogen we tevreden zijn met de manier waarop gemeenten hun internationale solidariteit tonen? Hier proberen we aan de hand van enkele breed aanvaarde principes voor meer doeltreffende ontwikkelingssamenwerking een antwoord te geven op die vraag. 1. Eigenaarschap: Hiermee bedoelen we dat de bevolkingen in het zuiden zelf hun ontwikkeling in handen moeten kunnen houden. Dat betekent dat de partner waarmee je samenwerkt, op een democratische manier, zelf de richting en de prioriteiten moet kunnen bepalen. De rol van de donor verschuift naar ondersteuning en capaciteitsversterking. Ook bij de uitvoering is het belangrijk om voldoende verantwoordelijkheid aan de partners te laten, zodat de realisaties iets van henzelf zijn, waar ze volledig achter staan en waar ze later op verder kunnen bouwen. Het is belangrijk dit eigenaarschap steeds voor ogen te houden bij bvb. een stedenband of in het beoordelen van projecten die gesubsidieerd worden. Een ondersteunend beleid, bvb. in de vorm van subsidies, mag niet leiden tot het opleggen van landen of thema s waarrond lokale verenigingen moeten werken in ruil voor steun van de gemeente. Lokale verenigingen of werkgroepen die zich inzetten voor het zuiden moeten zelf, autonoom, kunnen bepalen wat hun prioriteiten zijn en hoe ze zich organiseren. 2. Afstemming: Samenwerkingsprogramma s of projecten moeten zo goed mogelijk aansluiten bij en zich inschrijven in de beleidsplannen van de partner. Te behalen doelstellingen worden, samen met de partner en met participatie van alle belanghebbenden, geformuleerd. In de gemeente is er heel wat dynamiek bij de vrijwilligersgroepen van Noord- Zuidverenigingen. Die hebben vaak plannen voor sensibiliserende activiteiten. De gemeente kan haar ondersteuning voor educatie en bewustmaking het productiefst inzetten door bij die dynamiek aan te sluiten en ze te versterken. 3. Wederzijdse verantwoording: 11 Overgenomen uit de handleiding van (overkoepelend orgaan van alle Vlaamse derde wereldorganisaties) als leidraad gebruikt. : Gemeenteraadsverkiezingen 2012, Beleidsvoorstellen Noord- Zuid. Stappenplan en concrete aanbevelingen om van je gemeente een volwaardige Noord-Zuidspeler te maken. Blz 26. Bijlage 1

15 Beide partners hebben een verantwoordelijkheid in de samenwerking. Enerzijds de partner(gemeente), die zich garant stelt dat de steun op de juiste manier gebruikt, maar ook de donor(gemeente), die zijn beloftes na moet komen en de middelen tijdig beschikbaar moet stellen. Beide moeten ook verantwoording afleggen over wat ze doen tegenover de lokale bevolking, de doelgroep. Voor subsidies die gegeven worden aan verenigingen in de eigen gemeente geldt: duidelijke en transparante criteria met voldoende middelen zijn de verantwoordelijkheid van de gemeente. Het correct gebruiken en afrekenen is de verantwoordelijkheid van de vereniging die het geld krijgt. 4. Resultaatgericht beheer: Dit principe spreekt voor zich: Resultaten en doelstellingen duidelijk omschrijven maar ook de stappen die men moet zetten om die te realiseren. Dit kan bvb. in de beleidsnota. Maar ook de systematische opvolging van de vorderingen, evaluatie en eventueel bijsturen, zijn belangrijke elementen. 5. Beleidscoherentie voor ontwikkeling: Ontwikkelingssamenwerking is slechts een (klein) deel van alle politieke beslissingen die een (positieve of negatieve) invloed kunnen hebben op ontwikkeling. Het is daarom belangrijk dat bij alle beslissingen, ook op andere domeinen, rekening gehouden wordt met hun impact op het zuiden en dat ze inspanningen die gedaan worden vanuit ontwikkelingssamenwerking niet teniet doen, maar deze in tegendeel versterken. Dit wordt concreet bij het kiezen voor eerlijke en duurzaam geproduceerde producten (bvb. tropisch hardhout of niet) en bij beslissingen die een invloed hebben op het klimaat zoals duurzaamheid bij het (ver)bouwen van gemeentelijke gebouwen. 6. Millenniumdoelstellingen Voornoemde aandachtspunten voor een stedelijk Noord-Zuidbeleid dienen steeds getoetst te worden aan de Millenniumdoelstellingen. Doelstelling 1: Doelstelling 2: Doelstelling 3: Doelstelling 4: Doelstelling 5: Doelstelling 6: Doelstelling 7: Doelstelling 8: de grootste armoede en honger uitbannen basisonderwijs voor iedereen waarborgen de gelijkheid tussen mannen en vrouwen bevorderen en de positie van de vrouw versterken de kindersterfte verminderen de gezondheid van moeders verbeteren HIV/AIDS, malaria en andere ziekten bestrijden een duurzaam milieu waarborgen een wereldwijd partnerschap voor ontwikkeling tot stand brengen