HANZEHOGESCHOOL GRONINGEN JAARVERSLAG

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "HANZEHOGESCHOOL GRONINGEN JAARVERSLAG WWW.HANZE.NL/JAARVERSLAG"

Transcriptie

1 HANZEHOGESCHOOL GRONINGEN A6 jaarverslag NL[DRUK].indd 1 JAARVERSLAG :05:3

2 VOORWOORD Het beleid dat in het nieuwe strategisch beleidsplan Koers op Kwaliteit ( ) vorm kreeg, hebben we in 2010 verder uitgewerkt rond twee strategische thema s: Energie en Healthy Ageing. Daarnaast blijven de thema s Ondernemerschap en Excellentie hogeschoolbrede speerpunten. 2 In 2010 vond een brede discussie plaats over de kernwaarden binnen de hogeschool. Uitgangspunt waren de eerder geformuleerde waarden: individuele ontplooiing, respect en actieve tolerantie, ondernemend en verantwoordelijk zijn. De kern van deze waarden is gevat in de nieuwe slagzin Share your talent. Move the world. Hiermee maken we duidelijk dat studenten en medewerkers van de hogeschool met hun talent iets willen teruggeven aan de maatschappij. Onderwijs is niet alleen gericht op het halen van een diploma, maar net als bij praktijkgericht onderzoek gaat om de impact: kennisdeling, innovatie en het verwezenlijken van ideeën die de wereld in beweging zetten. Deze maatschappelijke valorisatie is in toenemende mate de toetssteen voor onze onderzoeks- en onderwijsactiviteiten. Praktijkgericht onderzoek en onderwijs van de Hanzehogeschool Groningen zijn er op gericht een bijdrage te leveren aan de versterking van de noordelijke economie. De hogeschool voerde in 2010 onderzoek uit dat mede gefinancierd wordt met subsidies in het kader van regelingen zoals RAAK (ruim 6 miljoen euro), Kompas en Koers Noord (ruim 8,5 miljoen euro), EDGAR - Energy Gas Delta Research (ruim 1 miljoen euro). Het meeste onderzoek wordt verricht in de zes kenniscentra van de hogeschool. 39 A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:3

3 Het landelijke Sirus-programma maakt met een subsidie van 2,4 miljoen euro mogelijk dat hogeschoolbreed excellentieprogramma s ontwikkeld worden in onderwijs en onderzoek. Een officieel moment was de presentatie van ons Honours College, bij de opening van het Hogeschooljaar, op 1 september Net als vier jaar geleden vond in 2010 een feestelijk Prins Claus Concert plaats, in aanwezigheid van Hare Majesteit Koningin Beatrix. De hogeschool kondigde bij die gelegenheid de start van de Master Muziek aan per 1 september 2011 ondanks het feit dat het ministerie van Onderwijs en Wetenschap deze master niet bekostigt. Ook in 2010 telde de Hanzehogeschool Groningen meer studenten en medewerkers dan het jaar ervoor. Groei in aantallen gaat niet automatisch samen met toename van kwaliteit in onderwijs en onderzoek. Onze ambitie richt zich op kwaliteit, zoals in ons strategisch meerjarenplan Koers op Kwaliteit verwoord. Hiervoor zetten velen binnen de hogeschool hun energie, toewijding en talenten in. Het College van Bestuur bedankt iedereen van harte voor deze inzet. Alleen gezamenlijk kunnen we waarmaken dat we als kernwaarde delen Share your talent. Move the world. 3 Groningen, juni 2011 Namens het College van Bestuur, drs. Henk J. Pijlman, voorzitter De Hanzehogeschool Groningen is partner in City of Talent 39 A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:3

4 STRATEGISCHE THEMA S 4 De Hanzehogeschool Groningen heeft in 2010 Energie en Healthy Ageing benoemd als haar belangrijkste inhoudelijke thema s. Ze sluit hiermee aan bij de strategische keuze van de regio. Op deze onderwerpen werkt de hogeschool nauw samen met bedrijven, overheden en (kennis-)instellingen in Noord- Nederland. Daarnaast richt de Hanzehogeschool Groningen zich bij onderwijs en praktijkgericht onderzoek sterk op ondernemerschap. Haar doel is kennis bij bedrijfsleven en de werkenden in het noorden van Nederland op peil te brengen en te houden. Het ontwikkelen van talent krijgt daarbij steeds meer aandacht. Energie houdt onze samenleving draaiende. De traditionele energiebronnen raken langzaam maar zeker uitgeput. We moeten dus nieuwe duurzame oplossingen zien te vinden. De Hanzehogeschool Groningen wil op deze vraag een deel van de antwoorden zoeken én natuurlijk de energieprofessionals van de toekomst opleiden. Energy Valley is de noemer waarop vele partijen in het noorden werken aan innovatie en ontwikkeling op het gebied van energie. De Hanzehogeschool Groningen kiest binnen dit zeer brede thema een focus op de consument, onder het motto People in Power. Healthy Ageing is de uitdaging voor de nabije toekomst. Hoe kunnen we langer gezond blijven? Hoe kunnen we de samenleving zo organiseren dat iedereen de zorg krijgt die hij of zij nodig heeft? Een antwoord hierop is van groot belang in onze vergrijzende samenleving. Steeds meer mensen hebben 39 A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:3

5 zorg nodig en steeds minder mensen zijn beschikbaar om zorg te verlenen. De hogeschool kiest daarbij Healthy Lifestyle als speciaal aandachtspunt. De Hanzehogeschool Groningen is partner in het Healthy Ageing Netwerk Noord Nederland (HANNN). Zij levert de programmaleiders voor de thema s Healthy Lifestyle en Food & Nutrition. Talent moet je ontwikkelen. De Hanzehogeschool Groningen neemt sinds 2009 als eerste Nederlandse hogeschool deel aan het landelijke, op excellentie gerichte Siriusprogramma. Doelstelling van dit programma is dat in tot 10 procent van de studenten deelneemt aan selectieve programma s voor excellente studenten. De Hanzehogeschool Groningen kiest voor deze focus op talent omdat die tegelijkertijd een ambitieuzere studiecultuur in den brede bevordert. Hiervan profiteert uiteindelijk iedere student. 5 Ondernemerschap brengt nieuwe kennis tot economische en maatschappelijke waarde (valorisatie). De Hanzehogeschool Groningen beschouwt het als een belangrijke taak om zowel de ondernemende houding van studenten als de route naar zelfstandig ondernemerschap te ontwikkelen en te ondersteunen. Leven Lang Leren (LLL) heeft als doelstelling dat werkenden (en dus hun werkgevers) continu beschikken over de competenties die zij nodig hebben om goed te kunnen functioneren. De basis voor Leven Lang Leren is flexibilisering van het onderwijs, zodat volwassen cursisten losse modules kunnen volgen. Partnerschap en co-makerschap zijn belangrijke uitgangspunten. 39 A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:3

6 ENIGE BIJZONDERE RESULTATEN Elsevier, de beste studies oktober 2010: eerste plaats: Accountancy, Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek en Fiscale Economie; gedeelde eerste plaats: Informatiedienstverlening en Management, Sociaal Juridische Dienstverlening en Informatica; vierde op de ranglijst van alle hogescholen: Hanzehogeschool Groningen als geheel. 6 Keuzegids HBO-voltijd november 2010 één van de 22 excellente opleidingen in het hbo: Advanced Sensor Applications; eerste plaats: Advanced Sensor Technology, Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken, Muziek, Sociaal Juridische Dienstverlening; gedeelde eerste plaats: Logopedie, Fiscale Economie en Voeding & Diëtetiek; vierde op de ranglijst van 12 grote hogescholen: Hanzehogeschool Groningen als geheel. Keuzegids HBO-deeltijd, maart 2011 eerste plaats: Accountancy, Personeel & Arbeid, Management in de Zorg, HBO-Rechten, Sociaal Juridische Dienstverlening; gedeelde eerste plaats in de ranglijst van twaalf grote en middelgrote hogescholen: Hanzehogeschool Groningen als geheel. 39 A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:3

7 NVAO De opleiding Muziek kreeg een bijzonder kenmerk 'Internationaal beleid'. De opleiding Management Economie en Recht (MER) kreeg een bijzonder kenmerk Duurzaam hoger onderwijs en twee AISHE- sterren van de Stichting Duurzaam Hoger Onderwijs (DHO). Docenten en studenten van verschillende schools wonnen bijzondere prijzen, zoals bijvoorbeeld: GasTerra Transitie Jaarprijs 2010; NEVI Purchase Promise Award 2010; Han Nakkenprijs 2010; Shure Montreux Jazz Voice Competition 2010; Noordelijke Ontwerpprijs 2010; Energy Battle; Nederlands Festival voor Vocale Ensembles. 7 v.l.n.r.: Rainier Wiering, Miriam van Ittesum, Gerie Schonewille, Sanem Kalfa, Claire Willekens, Jorrit Bijkerk, Emely Dollison, Franz Gellert, Aly Waninge, Wim van der Mark, Margje Rupert 39 A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:3

8 Muziek brengt de persoon weer tevoorschijn In Engeland gebeurt het al: klassiek geschoolde musici spelen voor demente ouderen. Dan breekt soms opeens de zon weer door. Mensen reageren, willen meedoen, gaan dirigeren. Of ze genieten stil maar merkbaar van de muziek en ook dat is bijzonder en waardevol. Muziek spreekt mensen zó direct aan, dat ze in staat is om bij dementerenden de persoon weer naar buiten te brengen. Verzorgenden staan er soms versteld van. 8 Het lectoraat Lifelong Learning in Music & the Arts doet onderzoek naar dit prachtige Engelse voorbeeld. Het doel is om dit ook in Nederland te gaan doen, maar eerst moet er heel veel worden uitgezocht. Alleen zo kunnen we immers voldoende leren over de voorwaarden waaronder dit succesvol in de praktijk gebracht kan worden. Over welke competenties moeten de musici en verzorgenden beschikken? Voor welke dementerenden is dit geschikt? Hoe organiseer je het? Hoe boor je budgetten aan? Tegelijkertijd lopen er in Noord-Nederland al wel twee bescheiden projecten in de praktijk: muziekworkshops voor ouderen en muzieklessen voor ouderen. De workshops draaien om het samen muziek maken, samen iets tot stand brengen en uitvoeren. Dat gebeurt veel met kinderen en jongeren, maar weinig met ouderen. Alle reden om eens uit te proberen hoe dat met die nieuwe doelgroep uitwerkt en wat het oplevert. Het project wordt uitgevoerd in verschillende verzorgingshuizen, centra voor dagopvang en buurthuizen. 39 A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:3

9 Het vermoeden bestond bovendien dat de groeiende groep gezonde gepensioneerde ouderen ook vaker gaat musiceren. Tóch nog dat instrument (beter) leren bespelen. Eindelijk die pianosonates onder de knie krijgen. Ook hier geldt weer: er is veel bekend over het lesgeven aan kinderen, maar bijna niets over lesgeven aan ouderen. Welk repertoire is geschikt? Hoe ga je om met de beperkingen die een hogere leeftijd met zich meebrengt, slechtere oog-handcoördinatie bijvoorbeeld? En aan de andere kant: hoe maak je goed gebruik van de bijzondere motivatie en ervaring van deze leerlingencategorie? Dat wordt nu onderzocht om met de verworven kennis daarna muziekdocenten hierbij te kunnen ondersteunen. Hogeschooldocent Evert Bisschop Boele: Een musicus staat in dienst van wat de muziek voor mensen kan doen. De vergrijzing is een ontwikkeling met grote gevolgen voor de samenleving en musici hebben daarin iets te bieden. Ze kunnen een maatschappelijke rol vervullen in het kader van Healthy Ageing. Dat heeft meerwaarde voor de samenleving en meerwaarde voor de musici zelf A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:3

10 Hoe duurzaam is groen gas? Groen gas is populair. Veel agrarische bedrijven willen wel een vergister van biomassa installeren. Daarmee produceren ze immers gas uit goedkope grondstoffen of uit afval. Uit mest of GFT of maïs. Gratis energie en een duurzaam imago op de koop toe! Maar zo simpel ligt dat niet, want het maken van groen gas kóst ook energie en geld. 10 Hoe duurzaam is dat groene gas eigenlijk? Hoeveel energie wordt ermee bespaard, hoeveel CO2 wordt er minder uitgestoten? Daar weten we nog betrekkelijk weinig van. Bedrijven zitten te springen om die kennis, want zij willen graag weten hoe ze maximaal rendement uit hun vergister kunnen halen. Ook de overheid is geïnteresseerd, want zij kan met die informatie beter afwegen of en hoe ze groen gas wil subsidiëren. Docent Jan Bekkering werkt bij het Energie Kenniscentrum aan de antwoorden. Hij is werktuigbouwkundige en promoveert op onderzoek naar groen gas. Bekkering is bezig de hele productieketen in een model te stoppen. De biomassa, het transport, de vergisting, het opwerken, tot en met het inbrengen in het aardgasnet. Loop je dat allemaal systematisch na, dan heb je zicht op hoe je de productie van groen gas moet aanpakken om te zorgen dat die zowel duurzaam als rendabel is. Bekkering geeft een voorbeeld. Transport is een factor die door bedrijven vaak niet in het plaatje opgenomen wordt. 39 A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

11 Toch maakt dat veel uit. Stel dat een deel van de biomassa moet worden aangevoerd met vrachtwagens. Dat kost niet alleen geld, het kost ook fossiele brandstof en gaat dus ten koste van de duurzaamheid én je kunt te maken krijgen met protest van omwonenden. Vervolgvragen die Bekkering wil beantwoorden zijn bijvoorbeeld hoe om te gaan met seizoensinvloeden ( s zomers is de vraag naar gas veel geringer) en de vraag naar het nut van een regionale aanpak. Denk aan een opwerkstation waar het groene gas van alle vergisters in de omgeving wordt opgewaardeerd naar aardgaskwaliteit. Dat zou geen gekke ontwikkeling zijn in Noord-Nederland, dat zich immers als Energy Valley profileert. 11 Promovendus Jan Bekkering vindt dat zijn onderzoekswerk niet alleen relevante kennis oplevert, maar ook zijn onderwijs ten goede komt. Door dit onderzoek en de contacten met bedrijven geef ik in mijn colleges meer dan boekjeswijsheid. Ik denk met studenten na over wat duurzaamheid eigenlijk is. De ketenbenadering is daarbij heel belangrijk: bij elke stap maak je afwegingen. Duurzaamheid is geen absoluut begrip. 39 A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

12 Healthy Ageing in de praktijk De samenleving vergrijst. Er komen meer ouderen en zij hebben vaker één of meerdere chronische aandoeningen. Hoe kan een fysiotherapeut of oefentherapeut deze groeiende patiëntencategorie helpen prettig ouder te worden? Dat is de rode draad in de deeltijd-master Fysiotherapie/Oefentherapie voor Mensen met Chronische Ziekten. Healthy Ageing in de praktijk. 12 Traditioneel richt een fysiotherapeut zich op de knie, de enkel, de heup enzovoort. Chronisch zieken zijn hiermee niet geholpen. Bovendien: hoe ouder iemand wordt, des te groter de kans dat hij of zij meerdere aandoeningen tegelijk heeft. Dat vraagt van een fysiotherapeut/ oefentherapeut meer en andere kennis. Daar richt deze nieuwe masteropleiding zich op, die overigens in samenwerking met de Hogeschool Leiden is opgezet. Inhoudelijk dragen onder meer de beide lectoren bij, die zich binnen het lectoraat Transparante Zorgverlening van de Hanzehogeschool Groningen bezighouden met Healthy Ageing, bewegen en gezondheid. Aan de ziekte zelf kunnen we niet zoveel doen, zegt programmamanager Hans van de Leur. De vraag wordt dan: hoe ga je ermee om? Bewegen en een gezonde leefstijl zijn cruciaal om zo gezond en prettig mogelijk ouder te worden. Voor veel mensen is dat echter niet vanzelfsprekend, zeker niet als 39 A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

13 ze een chronische aandoening hebben die hen lichamelijk belemmert. De masteropleiding mikt erop patiënten te helpen hun leefstijl te veranderen op een manier die bij hen (en bij hun complexe problematiek) past. Waar zitten de kansen om deze persoon aan het bewegen te krijgen en vooral te houden? Dat is de vraag die de studenten van deze innovatieve master leren beantwoorden. Fysiotherapeut Marieke van der Wolde is enthousiast over de master. Zij krijgt veel patiënten met complexe problemen in haar praktijk. Als mensen meerdere aandoeningen hebben, wordt het ingewikkeld om volgens de richtlijnen te werken. Laatst had ik bijvoorbeeld een mevrouw met artrose aan haar heup én hartfalen. Die wil je graag mobiliseren, maar dat wordt belemmerd door het hartfalen. COPDpatiënten zie ik ook regelmatig. Daar is een duidelijke richtlijn voor, maar er is bijna geen COPD-patiënt die er niet iets naast heeft. Dan is de vraag: hoe behandel je zulke moeilijke voor mij juist interessante patiënten? Ik haal heel veel uit de casuïstiek die we in de master bespreken. Je leert hoe je in een praktijkgeval wetenschappelijk gefundeerd kiest voor een bepaalde aanpak. Deze master is iets waarmee vanaf de allereerste dag de kwaliteit van mijn werk is verbeterd en het geeft me meer plezier in het werk A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

14 Energiebewust restaureren Een vochtige, tochtige kerk. Een voormalige fabriek met torenhoge ruimtes. Een eeuwenoud woonhuis met marmeren vloeren. Prachtig maar niet warm te krijgen! Vaak zijn historische panden echte energieslurpers. Hoe doe je daar iets aan zonder de monumentale waarde aan te tasten? Dat is een breinbreker voor projectontwikkelaars, architecten, aannemers en installateurs. Studenten en docenten van de Hanzehogeschool Groningen werken samen met het bedrijfsleven aan slimme oplossingen. 14 Het vliegwiel van kennis over energiezuinige monumentenzorg wordt aangeslingerd in het RAAK-project Energieke Restauratie. Studenten en docenten werken daarin samen met tientallen MKB-bedrijven aan het vergroten en uitwisselen van kennis over dit onderwerp. Het project is een gezamenlijk initiatief van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, een in restauratie gespecialiseerd architectenbureau, MKBinnovatienetwerk Syntens, het lectoraat Monumenten in de praktijk van de Hogeschool Utrecht en het Kenniscentrum Gebiedsontwikkeling NoorderRuimte van de Hanzehogeschool Groningen. Monumenten zijn per definitie uniek. Radiatoren ophangen, vloeren openbreken, deuren en kozijnen vernieuwen, muren isoleren het zijn allemaal ingrepen die de cultuurhistorische en architectonische waarde van het monument aantasten. Vaak verboden, altijd jammer. Maar hoe zorg je dán dat je monument ook in 2011 een comfortabel, energiezuinig 39 A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

15 pand is voor de bestemming die jij het wilt geven? Ziehier het probleem waar eigenaren, bij de restauratie betrokken bedrijven én de overheid als hoeder van ons cultuurhistorisch erfgoed vaak tegenaan lopen. In het project Energieke Restauratie zetten de onderzoekers allereerst op een rijtje welke bruikbare kennis er al is: geslaagde voorbeelden van energiezuinig restaureren, interessante oplossingen. Verder maken ze een overzicht van karakteristieken van monumenten dat helpt om in een specifiek geval te bepalen wat je wél en juist niet moet doen. Ook kijken de onderzoekers naar de financiële kant. Kan een energiezuinig plan de aanpak van een monument interessanter maken voor een projectontwikkelaar? En er wordt een aantal innovatieve restauratieconcepten voor monumenten ontwikkeld, zoals het doos-in-doos-concept. Stel het je voor: in de immense fabriekshal komt een glazen binnenruimte die energiezuinig kan worden verwarmd en waar je kantoren, een museum of een restaurant kunt onderbrengen. Zo n plan hebben studenten van de Hanzehogeschool Groningen al ontwikkeld voor een fabriek in Winschoten. Mooi en haalbaar. 15 Projectleider Bate Boschma: Praktijkvragen van bedrijven staan in ons project voorop. Energiezuinig restaureren is een balans zoeken tussen strijdige doelstellingen en ondertussen werk je aan innovaties. Dat is weerbarstig, het gaat met kleine stapjes. 39 A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

16 Ondernemer in de dop Stel, je zoekt een betrouwbare garage. Wat doe je dan? Je vraagt rond, onder collega s, buren, vrienden en familie. Of je steekt je voelsprieten uit op internet natuurlijk! Martine Blok, eindejaarsstudente aan de Hanzehogeschool Groningen en oprichter van het bedrijf Social Media Hulp, helpt MKB-bedrijven mond-tot-mond-reclame te organiseren via de nieuwe media. 16 LinkedIn, Facebook, Twitter en andere social media kennen voor Martine geen geheimen. Ze ziet de mogelijkheden ervan, al krijgt ze daar in haar colleges marketing nog niks over te horen. Ze is nu eenmaal van de generatie die opgroeit met de nieuwe media. Online werken aan je reputatie is simpelweg een marketingtool. Je merkt dat het voor MKB-bedrijven ingewikkeld is om dat voor elkaar te krijgen. Ik vind het heel mooi om de aanwezigheid op internet te organiseren voor een bedrijf. De studente Small Business en Retail Management van het Instituut voor Marketing Management is een ondernemer in hart en nieren. Ze studeert af op het businessplan voor haar eigen bedrijf, maar ze heeft nu al meer klandizie dan ze in haar eentje aankan. In Cube050, de incubator van de Hanzehogeschool Groningen en de RUG, werkt ze daarom met een paar studiegenoten aan een ambitieuzere opzet: een groter bedrijf met meer medewerkers. 39 A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

17 Social media zijn voor alle bedrijven van belang, of het nu een restaurant is, een installateur of een microbiologisch bedrijf. Je werkt via internet aan de gunfactor. Mensen horen van je en over je, en als ze op een goed moment iets nodig hebben, denken ze aan jou. Martine s aanbod bestaat uit vier stappen: eerst een analyse van het bedrijf, de doelgroepen en de strategie. Dan maakt ze de nodige profielen voor het bedrijf aan. Vervolgens brengt ze de boel aan de draai: relaties linken, vrienden maken, meepraten in fora enzovoorts. De laatste fase is het zorgen voor continuïteit. De klant kan per fase beslissen: Martine inhuren of zelf doen. Martine Blok is al vanaf haar eerste jaar op de hogeschool bezig met ondernemerschap. Ze was bijvoorbeeld initiatiefnemer van BusinessMatch Groningen, een stichting door en voor studenten die onder meer een student-ondernemerswedstrijd organiseert A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

18 Arbeidskwesties op het platteland Boerenbedrijven staan onder druk. De agrarisch ondernemer moet zich aanpassen om te overleven. Via schaalvergroting, of door een zorgboerderij, een camping of een manege te beginnen. Steekt je schoonvader een handje toe? Neem je personeel aan en word je dus werkgever? Krijg je hulp van vrijwilligers? Dan kan het ingewikkeld worden. De Hanzehogeschool Groningen ondersteunt boeren bij de kennisuitwisseling over dit soort arbeidskwesties. 18 Boeren zijn goed georganiseerd. De belangrijkste bedrijfstakken beschikken over uitgebreide websites waar hun leden de wereld aan vakkennis uitwisselen. Op varkensnet.nl, pootaardappelacademie.nl en melkveeacademie.nl gaat het over de bestrijding van aaltjes, duurzame varkensstallen, diermanagament, beweiding en vele andere onderwerpen maar niet zo veel over werkgeverschap en alles wat daarbij komt kijken. LTO Noord, de netwerkorganisatie voor land- en tuinbouw, vroeg het Kenniscentrum Arbeid om dat onderwerp met hen samen te ontwikkelen. Projectleider Anneloes Scholing: Boerenbedrijven zijn overwegend familiebedrijven. Alles gebeurt aan de keukentafel. Dat gaat natuurlijk prima, maar als het bedrijf groter wordt of je er een andere tak van sport bij gaat doen, wordt het lastig. Dan kom je voor vragen te staan die je niet zomaar oplost. Een voorbeeld. Je opent een boerderijwinkeltje en krijgt hulp van vrijwilligers. Hoeveel 39 A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

19 uur mag een vrijwilliger voor je werken voordat dat de belastingdienst komt informeren hoe het eigenlijk zit met die arbeidsrelatie? Nog één: je vader trekt zich officieel terug uit het bedrijf maar helpt nog wel bijna dagelijks mee. Hoe bereken je de arbeidskosten van die hulp? Het Kenniscentrum Arbeid brengt nu met vertegenwoordigers van het werkveld relevante kennis, informatie en ervaring bijeen. Het geheel wordt ontsloten via een digitale routeplanner. Een boer met een specifieke vraag wordt door dit navigatiesysteem stapsgewijs begeleid naar de informatie die hij nodig heeft. Ook kan er, in de boekenkast, gezocht worden op thema. En natuurlijk worden voortdurend nieuwe ervaringen en actuele informatie ingevoerd. Zo versterkt dit project het kennisnetwerk van agrarisch ondernemers en draagt het bij aan de economische vitaliteit van het platteland. 19 De vruchtbare samenwerking tussen het Kenniscentrum Arbeid van de Hanzehogeschool Groningen en LTO Noord bestaat al jaren. Het project Capaciteitsmanagement in het agrarisch MKB-bedrijf werd voorafgegaan door een eerder project, net als het huidige gefinancierd met SIA-RAAK-subsidie. Dat draaide om het inhuren van buitenlandse arbeidskrachten. Het Kenniscentum Arbeid maakte daarvoor in samenwerking met LTO-Noord de site en houdt die up-to-date. 39 A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

20 Kerngegevens schools 2010 schools deans st 20 Academie voor Architectuur, Bouwkunde en drs. E.M.T. Ardon-Visser 83 Civiele Techniek Academie voor Beeldende Kunst en D.F.L. van der Meulen 10 Vormgeving MINERVA Academie voor Gezondheidsstudies G. Steendam 2. Academie voor Sociale Studies drs. M.A.M. Garnier 2. (per ) Academie voor Verpleegkunde drs. B. Hobert (per ) 1. Hanze Institute of Technology ir. H.J.C. Zwetsloot 50 Instituut voor Bedrijfskunde drs. R.J. van Linschoten 2. Instituut voor Communicatie & Media mr. T. Faber-Remmelts 1. (per ) Instituut voor Engineering ir. G. Kuiken 1. Instituut voor Facility Management mr. drs. R.M.D. van der Weerd 86 Instituut voor Financieel Economisch drs. B.E. Kouwenhoven 1. Management Instituut voor Informatie- en Communicatie ir. H.J.C. Zwetsloot 70 Technologie Instituut voor Life Science & Technology dr. ir. J. Aué 51 Instituut voor Marketing Management drs. P.N. Ganzeboom 1. Instituut voor Rechtenstudies mr. T. Faber-Remmelts 1. (tot ) Instituut voor Sportstudies drs. J.R. Janssens 1. International Business School drs. B.A. ten Kate 1. Pedagogische Academie drs. P. de Vries 92 School of Performing Arts C.W.A. Fictoor 43 Totaal A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

21 studenten afgestudeerden instromers buitenlandse studenten ) eerd A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

22 Kerngegevens Hanzehogeschool Groningen Studenten inschrijvingen instroom afgestudeerden buitenlandse studenten uitwisseling naar Nederland uitwisseling naar buitenland deeltijd en duale trajecten contractonderwijs Medewerkers in aantal in fte Financiële resultaten alle bedragen * baten lasten resultaat Strategische doelen en resultaten 2010 Realisatie Doel Percentage excellente studenten 1,50% 2,90% Instroom masters Deeltijd en duale trajecten Aantal Post-HBO cursisten Percentage docenten met een mastergraad 64% 60% Percentage docenten met een PhD 6% 5% 39 A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

23 Samenstelling bestuurlijke organisatie Raad van Toezicht drs. G.J. Lankhorst (voorzitter) A.M.C. Kuks drs. B. Middel drs. H. van den Burg U. Kleinhuis RA (tot ) prof. R. van Schilfgaarde (tot ) G. Klaassen-Prinsen (tot ) drs. A. A. Rietveld (per ) R. Bakker (per ) College van Bestuur drs. H.J. (Henk) Pijlman, voorzitter drs. M.C.J. (Marian) van Os, vice-voorzitter dr. J.H. (Han) de Ruiter MBA, lid Stafbureaus en Facilitair Bedrijf Directeuren Facilitair Bedrijf drs. M.J. (Mirjam) Oving (per ) Stafbureau Financieel Economische Zaken drs. K. (Klaas) van der Wal (tot ) Stafbureau Marketing & Communicatie drs. A. (Arwin) Nimis Stafbureau Onderwijs & Onderzoek drs. L.J.M. (Rob) Verhofstad (per ) Stafbureau Personeel & Organisatie drs. B.E. (Babet) Hendriks HanzeConnect J. (Janny) Bijma 23 Behalve de lectoren die verbonden zijn aan kenniscentra zijn er nog drie lectoraten: Excellentie in Hoger Onderwijs en Samenleving drs. Marca Wolfensberger / m.v.c.wolfensberger@pl.hanze.nl Computer Science & Technology dr. Hans Appel / j.p.l.h.a.appel@pl.hanze.nl Openbare Geestelijke Gezondheidszorg dr. Gert Schout / g.h.schout@pl.hanze.nl. 39 A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

24 Energie Kenniscentrum (050) Lectoren 4 Promovendi 8 Publicaties 4 Participerende studenten Lectoraten - Netintegratie - dr. Wim van Gemert / w.j.t.van.gemert@pl.hanze.nl - Energietoepassingen interim: dr. Wim van Gemert - Duurzame energie - dr. ir. Jan Peter Nap / j.p.nap@pl.hanze.nl - Energie & Management - dr. Koos Lok EUR ING, MBA Schools - Instituut voor Engineering - Instituut voor Life Science & Technology - Academie voor Architectuur, Bouwkunde en Civiele Techniek - Instituut voor Informatie- en Communicatietechnologie - Instituut voor Facility Management Belangrijkste partners - Energy Valley - TNO - Rijksuniversiteit Groningen - Gemeente Groningen - Provincie Groningen - KEMA - GasTerra - ECN - Noorderpoort - NHL Hogeschool - ICOPal - ENKI-Energy - Bekaert - KIWA Projecten en subsidies - Flexines - Flexigas - EDGaR Carbon Capture and Storage - EDGaR Flexigrid - BioComp - CCC Mais Producten en diensten - Twee business cases: 1. WEB: Wijkmonitoring, communicatieplannen, workshop nieuwe energietechnieken; 2. STER: Workshop infraroodopnames, onderzoek energiezuiniger maken monumenten, workshop preventief onderhoud. - Groene scooters: eerste groene oplaadstation op de ZernikeCampus, marktonderzoek kansen voor de levering van scooters. - Markonderzoek elektrische fietsen voor de gemeente Groningen - Diverse lezingen energie transitie - Solar boat: kennisoverdracht aan Preadinius Gymnasium (Technasium), ontwikkeling hydrofoils in samenwerking met Rijksuniversiteit Groningen. 39 A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

25 Kenniscentrum Arbeid (050) Lectoren 5 Promovendi 6 Publicaties 5 Participerende studenten 47 Lectoraten - Flexicurity - dr. Harm van Lieshout / h.a.m.van.lieshout@pl.hanze.nl - Arbeidsparticipatie - dr. Louis Polstra / l.polstra@pl.hanze.nl - Arbeidsorganisatie en productiviteit - dr. Jac. Christis / j.h.p.christis@pl.hanze.nl - Duurzaam HRM - dr. Ben Emans / b.j.m.emans@pl.hanze.nl - Juridische aspecten van de arbeidsmarkt - vacature Schools - Instituut voor Rechtenstudies - Instituut voor Bedrijfskunde - Academie voor Sociale Studies - Onderzoekers en studenten van andere schools en organisatieonderdelen Belangrijkste partners - Gemeente Groningen, Assen, Leeuwarden, Emmen en andere gemeenten - Provincie Groningen - NCSI - Rijksuniversiteit Groningen - Vereniging Internationale Arbeidsbemiddelaars - Vakbonden - MKB-Noord, VNO-NCW-Noord, ActiZ, SNCU - Noorderlink - LTO Noord - Stichting Bedrijven Eemsmond en Seaport Experience Center Projecten en subsidies - Laveren tussen belangen (RAAK - september september 2011) - Capaciteitsmanagement in de Agrarische Sector (RAAK - maart 2010-maart 2012) - Leven lang leren (stimuleringsregeling HBO) - Skills audit omgaan met agressie (Ministerie van Binnenlandse Zaken, ) - Herkenbaarheid en vindbaarheid (SURF; juli 2010-december 2010) - Zorgarbeidsinnovatie (toegekend in december 2010; maart 2011-maart 2013) Producten en diensten - Het Kenniscentrum Arbeid onderhoudt 3 websites / communities, waaronder - Er zijn in 2010 twee betaalde onderzoeken en een leergang uitgevoerd voor externe opdrachtgevers. - De lectoren hebben 7 publicaties en 30 presentaties/lezingen verzorgd A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

26 26 Kenniscentrum CaRES (Care Rehabilitatie Educatie & Sport) (050) Lectoren 8 Promovendi 24 Publicaties 60 Participerende studenten 332 Lectoraten - Integraal Jeugdbeleid de vensterschool als portaal - dr. Jeannette Doornenbal / j.m.doornenbal@pl.hanze.nl - Leren en gedrag - dr. Jan Bijstra / j.o.bijstra@pl.hanze.nl - Sportwetenschap - dr. Koen Lemmink / k.a.m.p.lemmink@pl.hanze.nl - Transparante Zorgverlening - dr. Cees van der Schans / c.p.van.der.schans@pl.hanze.nl - Paramedische Ouderenzorg - dr. Mathieu de Greef / m.h.g.de.greef@pl.hanze.nl - Rehabilitatie - dr. Lies Korevaar / e.l.korevaar@pl.hanze.nl - Herstel, empowerment en ervaringsdeskundigheid - drs. Wilma Boevink / w.a.boevink@pl.hanze.nl - Verpleegkundige Innovatie & Positionering - dr. Petrie Roodbol / p.f.roodbol@pl.hanze.nl Schools - Academie voor Gezondheidsstudies - Academie voor Sociale Studies - Academie voor Verpleegkunde - Instituut voor Sportstudies - Pedagogische Academie Belangrijkste partners - Gemeenten - Provincies - Rijksuniversiteit Groningen - Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) Projecten en subsidies 74 lopende projecten; subsidies vanuit onder meer RAAK-Publiek, RAAK- MKB, RAAK-PRO, WMO-werkplaats, financiering door praktijkinstellingen, ZONMw, OCW/VWS/NOC*NSF, RUG/UMCG, IAG, Gemeente Groningen. Producten en diensten - Methodiekhandleidingen - Onderzoeken voor derden - Academische Werkplaatsen/kenniswerkplaatsen in samenwerking met kennisinstellingen en praktijkinstellingen. 39 A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

27 Kenniscentrum Gebiedsontwikkeling NoorderRuimte (050) Lectoren 6 Promovendi 4 Publicaties 13 Participerende studenten 140 Lectoraten - Mariene Wetlands Studies - drs. Hans Revier / j.m.revier@pl.hanze.nl - Ruimtelijke Transformaties - ir. Andries van den Berg / j.a.van.den.berg@pl.hanze.nl; dr. Jos Bosman / a.h.j.bosman@pl.hanze.nl; dr. Ton van der Maarel / a.j.g.van.der.maarel@pl.hanze.nl - Vastgoed - ir. Frank van Genne MRICS / f.van.genne@pl.hanze.nl Schools - Academie voor Architectuur, Bouwkunde & Civiele Techniek - Instituut voor Bedrijfskunde - Instituut voor Engineering - Instituut voor Facility Management Belangrijkste partners - Overheid en semi-overheid: provincies, gemeenten, corporaties, waterschappen, brancheverenigingen - Marktpartijen: architecten, bouwbedrijven, ingenieursbureaus, vastgoed en projectontwikkelaars, adviesbureaus - Belangenorganisaties Projecten en subsidies Onderzoekslijn Leefomgeving - promotieonderzoek Woongemeenschappen en technologie - meerjarig programma dorpsonderzoeken - RAAK-projecten Maatschappelijk Vastgoed en Succes van de gebiedsontwikkelaar - Kennisnetwerk Krimp Noord-Nederland en kennisagenda Veenkoloniën; Onderzoekslijn Duurzaam Bouwen - promotieonderzoek Integraal duurzaam bouwen aan gezonde scholen voor het primair onderwijs - Waddendobber, Duurzame dorpen, Vestigingsmotieven duurzame wijken - RAAK-project Energieke Restauratie Onderzoekslijn Klimaatbewuste kustverdediging - Promotie-onderzoek - RAAK-Internationaal project Climate (Ex)Change Onderzoekslijn Werklandschappen - promotieonderzoek Aanbesteden, tijd aan besteden - Workspace design, Koningsas, Seaports experience Center Producten en diensten Rapporten voor externe opdrachtgevers in kader van bovenstaande onderzoeken, b.v. - Adviezen over verschillende dorpen gemeente de Marne - Verdere uitwerking waterkeringen Delfzijl - Adviezen energiebewuste restauratie monumentale gebouwen. - Advies over duurzaamheidscentrum Afsluitdijk - Uitwerkingen zorgboerderijen A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

28 Kenniscentrum Kunst & Samenleving (050) Lectoren 3 Promovendi 7 Publicaties 8 Participerende studenten Lectoraten - Lifelong Learning in Music & the Arts - dr. Rineke Smilde / c.a.smilde@pl.hanze.nl - Popcultuur, duurzaamheid en innovatie - dr. Anne Nigten / a.m.m.nigten@pl.hanze.nl - Beeld in context - vacature Schools - School of Performing Arts (Prins Claus Conservatorium en Dansacademie Noord Nederland) - Academie voor Beeldende Kunst, Vormgeving en Popcultuur MINERVA Belangrijkste partners - Koninklijk Conservatorium, Den Haag - Muziekscholen Noord-Nederland - Noord Nederlands Orkest, Groningen - Yo! Opera, Festival en Werkplaats, Utrecht - Concertgebouw Amsterdam, afdeling Educatie - Rotterdams Philharmonisch Orkest, afdeling Educatie - Universiteit Leiden, Academie der Kunsten - Guildhall School of Music & Drama, London - Royal College of Music, London - Wigmore Hall, London - Association of European Conservatoires AEC, Utrecht - Network for Music & Lifelong Learning in Music Learning, USA - Network for Music Career Development Officers, USA - Georg-August-Universität, Göttingen Projecten en subsidies - Ouderen en Muziek, subsidie RAAK MKB. - Joint Master of Music, Europese subsidie. - Onderzoekslijn Healthy Ageing, subsidie van de Hanzehogeschool Groningen. Producten en diensten - Mentoringprogramma masteropleidingen - Een methode voor omgaan met podiumangst, implementeerbaar in studieloopbaanbegeleiding - Een Joint Master-programma. - Een online tool voor de vormgeving van de beroepspraktijk en de muziekles aan ouderen. 39 A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

29 Kenniscentrum Ondernemerschap (050) Lectoren 8 Promovendi 16 Publicaties 32 Participerende studenten 570 Lectoraten - Kennisintensief Ondernemerschap - drs. Frans Donders / f.m.a.a.donders@pl.hanze.nl - New Business & ICT - dr. Hugo Velthuijsen / h.velthuijsen@pl.hanze.nl - International Business - dr. Frank de Graaf / f.j.de.graaf@pl.hanze.nl - Financieel Economisch Management voor het Middenbedrijf - drs. Hidde van der Wal / h.van.der.wal@pl.hanze.nl - International Business Corporate Communication, vacature - Regisseren van Ondernemende Netwerken - Frank Willems / f.c.b.m.willems@pl.hanze.nl - Inkoopmanagement - Gert Walhof MBA / g.h.walhof@pl.hanze.nl - New Business Development - dr. Monique Schoondorp / m.a.schoondorp@pl.hanze.nl Schools - Instituut voor Marketing Management - Instituut voor Informatie en Communicatietechnologie - International Business School - Instituut voor Communicatie & Media - Instituut voor Financieel Economisch Management - Instituut voor Facility Management Belangrijkste partners - MKB Noord, VNO Noord, NOM - Kamer van Koophandel - Aarhus Business School in Denemarken - Syntens - Noorderpoort Ondernemersacademie - TNO - Rijksuniversiteit Groningen, Universitair Medisch Centrum Groningen - Gemeente Groningen, Provincie Groningen, SNN Projecten en subsidies - Innovatie Toeristische Sector Noord Nederland (RAAK) - The World is Flat; Innovatie Exportclubs (beide RAAK) - Kennisintensief ondernemen in netwerken (UHG) - Intelligente Monitoring Licht Verstandelijk Gehandicapten (IAG) - E-Clic: Innovation Broadband Media Services (Interreg) - Jong Leren Ondernemen; Samen Ondernemend voor het goede doel (beide ONO) Producten en diensten - Begeleiding van startende kennisintensieve bedrijven in incubators. - International Master of Entrepreneurship Education & Training voor docenten. - Ontwikkeling Master Regisseren van Ondernemende Netwerken A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

30 Overzicht schools en opleidingen Hanzehogeschool Groningen Ad = Associate degree; B = bachelor; M = master 30 Naam school Academie voor Architectuur, Bouwkunde & Civiele Techniek Academie voor Beeldende Kunst, Vormgeving en Popcultuur MINERVA. - Academie Minerva - FMI Masters - Academie voor Popcultuur Academie voor Gezondheidsstudies Academie voor Sociale Studies Academie voor Verpleegkunde Hanze Institute of Technology Instituut voor Bedrijfskunde Instituut voor Communicatie & Media Naam opleiding B Bouwkunde B Civiele techniek M Architectuur B Autonome Beeldende Kunst B Docent Beeldende Kunst en Vormgeving B Vormgeving M Kunsteducatie M MFA Interactive Media and Environments M MFA Schilderkunst M MFA Theatervormgeving/Beeldregie B Muziek B Vormgeving) Ad Management in de Zorg B Fysiotherapie B Logopedie B Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken B Mondzorgkunde B Voeding & Diëtetiek B Management in de Zorg M Fysiotherapie / Oefentherapie bij Mensen met Chronische Ziekten M Physician Assistant B Maatschappelijk Werk en Dienstverlening B Sociaal Pedagogische Hulpverlening B Toegepaste Psychologie Ad Praktijkondersteuner in de Zorg B Verpleegkunde HBO-V M Advanced Nursing Practice B Advanced Sensor Applications Ad Personeel en Arbeid B Management Economie en Recht B Personeel en Arbeid B Vastgoed en Makelaardij M Real Estate B Communicatie B International Communication B Communicatiesystemen B Informatiedienstverlening en -management M International Communication 39 A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

31 Instituut voor Engineering Instituut voor Facility Management Instituut voor Financieel Economisch Management Instituut voor Informatie- en Communicatietechnologie Instituut voor Life Science & Technology Instituut voor Marketing Management Instituut voor Rechtenstudies Instituut voor Sportstudies International Business School Pedagogische Academie School of Performing Arts - Dansacademie Noord-Nederland - Prins Claus Conservatorium B Elektrotechniek B Human Technology B Technische Bedrijfskunde B Werktuigbouwkunde B Facility Management B International Facility Management B Accountancy B Bedrijfseconomie B Financial Services Management B Fiscale Economie B Bedrijfskundige Informatica B Informatica B Technische Informatica B Bio-informatica B Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek B Chemie B Chemische Technologie B Commerciële Economie B International Business & Languages B Small Business en Retail Management B Food and Business B HBO-Rechten B Sociaal-Juridische Dienstverlening Ad Operationeel Sportmanagement B Lerarenopleiding Lichamelijke Opvoeding B Sport, Gezondheid en Management B International Business and Management Studies B Internationale Betriebswirtschaft M Master of Business Administration M MBA in EurAsian Business & Management M MBA in International Business and Management B Lerarenopleiding Basisonderwijs B Docent Dans B Dans Ad Muziek (dirigent Hafabra) B Docent Muziek B Muziek A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

32 32 Lifestream Hanzehogeschool Groningen: Uitgave Hanzehogeschool Groningen stafbureau Marketing & Communicatie T (050) E Pieneke Wiertz, p.j.wiertz@pl.hanze.nl I Adres Zernikeplein Groningen Postbus 30030, 9700 RM Groningen 39 A6 jaarverslag NL[DRUK].indd :05:4

4. PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK

4. PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK 4. PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK Resultaten praktijkgericht onderzoek Kennisvalorisatie Jaarverslag 2010 Hanzehogeschool Groningen, University of Applied Sciences 66 4 Praktijkgericht onderzoek De Hanzehogeschool

Nadere informatie

havo Carrousel schooljaar 2015/2016 Beroepsoriëntatie voor 4-havo

havo Carrousel schooljaar 2015/2016 Beroepsoriëntatie voor 4-havo havo Carrousel schooljaar 2015/2016 Dit schooljaar organiseert jouw school een havo Carrousel. Dat is beroepsoriëntatie voor 4-havo. Tijdens drie bedrijfsbezoeken maak je kennis met beroepen. Ook leer

Nadere informatie

havo Carrousel schooljaar 2016/2017

havo Carrousel schooljaar 2016/2017 havo Carrousel schooljaar 2016/2017 Dit schooljaar organiseert jouw school een havo Carrousel. Dat is beroepsoriëntatie voor 4-havo. Tijdens drie bedrijfsbezoeken maak je kennis met beroepen. Ook leer

Nadere informatie

havo Carrousel schooljaar 2017/2018

havo Carrousel schooljaar 2017/2018 Carrousel schooljaar 2017/2018 Dit schooljaar organiseert jouw school een Carrousel. Dat is beroepsoriëntatie voor 4-. Tijdens twee bedrijfsbezoeken maak je kennis met beroepen. Ook leer je welke opleidingen

Nadere informatie

Valorisatie van Kennis Hanzehogeschool Groningen

Valorisatie van Kennis Hanzehogeschool Groningen HanzeConnect Laan Corpus den Hoorn 300 9728 JT Groningen Telefoon (050) 595 73 00 Telefax (050) 595 74 00 Valorisatie van Kennis Hanzehogeschool Groningen Groningen, februari 2011 HanzeConnect Drs. J.B.

Nadere informatie

Instroom Instroom bij voltijd- deeltijd- en duale opleidingen gezamenlijk t/m

Instroom Instroom bij voltijd- deeltijd- en duale opleidingen gezamenlijk t/m bij voltijd- deeltijd- en duale opleidingen gezamenlijk 2009-2010 t/m 2011-2012 Economie Ad Bedrijfseconomie 20 Ad Facility Management 39 10 15 Accountancy 167 158 170 Bedrijfseconomie 231 220 325 Opleiding

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht Meeloopdagen OVERZICHT

Hogeschool Utrecht Meeloopdagen OVERZICHT 2015-2016 Hogeschool Utrecht Meeloopdagen OVERZICHT 2015 2016 A T/M Z ACADEMISCHE LERARENOPLEIDING PRIMAIRE ONDERWIJS (LERAAR BASISONDERWIJS PABO) 18 januari, 11 april 2016 ACCOUNTANCY 26 november 2015

Nadere informatie

Alle HBO studies NT NG EM CM. B Accountancy 3 * econ of m&o * (econ of m&o) + (wisa of wisb)

Alle HBO studies NT NG EM CM. B Accountancy 3 * econ of m&o * (econ of m&o) + (wisa of wisb) Alle HBO studies NT NG EM CM B Accountancy 3 * econ of m&o * (econ of m&o) + (wisa of wisb) B Advanced Business Creation econ of m&o econ of m&o (econ of m&o) + (wisa of wisb) B Applied science * * # #

Nadere informatie

HBO-Bachelor - studentenaantal Economie en Recht

HBO-Bachelor - studentenaantal Economie en Recht Economie en Recht Accountancy en fiscaal Accountancy Avans Hogeschool 556 Accountancy en fiscaal Accountancy Christelijke Hogeschool Windesheim 289 Accountancy en fiscaal Accountancy De Haagse Hogeschool

Nadere informatie

3.5 Studiestakers Aantal studiestakers en gemiddelde studieduur t/m

3.5 Studiestakers Aantal studiestakers en gemiddelde studieduur t/m 3.5 Studiestakers 3.5.1 Aantal studiestakers en gemiddelde studieduur 2007-2008 t/m 2009-2010 voltijd-, deeltijd- en duale opleidingen gezamenlijk aantal studiestakers gemiddelde studieduur Economie Accountancy

Nadere informatie

Studentenpopulatie Studenten ingeschreven bij voltijd-, deeltijd- en duale opleidingen gezamenlijk t/m

Studentenpopulatie Studenten ingeschreven bij voltijd-, deeltijd- en duale opleidingen gezamenlijk t/m Studentenpopulatie Studenten ingeschreven bij voltijd-, deeltijd- en duale opleidingen gezamenlijk 2009-2010 t/m 2011-2012 Economie Ad Bedrijfseconomie 38 Ad Facility Management 55 65 45 Accountancy 492

Nadere informatie

Hoop-gebied Opleiding

Hoop-gebied Opleiding 3.3 Samenstelling en omvang instroompopulatie 3.3.1 Instroom bij voltijd-, deeltijd- en duale opleidingen gezamenlijk 2008-2009 t/m 2010-2011 Economie Accountancy 161 166 155 Bedrijfseconomie 207 226 214

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2010 HANZE.NL/JAARVERSLAG

JAARVERSLAG 2010 HANZE.NL/JAARVERSLAG JAARVERSLAG 2010 HANZE.NL/JAARVERSLAG Jaarverslag 2010 Hanzehogeschool Groningen Share your talent. Move the world. Juni 2011 Jaarverslag 2010 Hanzehogeschool Groningen, University of Applied Sciences

Nadere informatie

Toelatingsvoorwaarden nieuwe profielen

Toelatingsvoorwaarden nieuwe profielen ECONOMIE (ECONOMICS) Accountancy ec of (ec of ) + Accountancy (Associate degree) ec of (ec of ) + Bedrijfs ec of (ec of ) + Bedrijfskunde MER ec of ec of ec of maw of Commerciële Economie (CE) ec of ec

Nadere informatie

Overzicht instellingen en opleidingen in experiment leeruitkomsten

Overzicht instellingen en opleidingen in experiment leeruitkomsten Overzicht instellingen en opleidingen in experiment leeruitkomsten I. Instellingen en opleidingen die toestemming hebben gekregen voor deelname aan het experiment leeruitkomsten, n.a.v. per 1 mei 2016

Nadere informatie

Hoop-gebied opleiding 2008/ / / / / /2011

Hoop-gebied opleiding 2008/ / / / / /2011 Afgestudeerden Aantal afgestudeerden en afgestudeerden voltijd-, deeltijd- en duale opleidingen gezamenlijk 2090-2010 t/m 2011-2012 Economie Ad Facility Management 9 19 22 2.11 1.58 3.09 Accountancy 38

Nadere informatie

Accreditatieportret Fontys Hogescholen

Accreditatieportret Fontys Hogescholen Instellingstoets kwaliteitszorg, Fontys Hogescholen Accreditatieportret Fontys Hogescholen Het accreditatieportret geeft een overzicht van alle NVAO besluiten met betrekking tot accreditatie en toets nieuwe

Nadere informatie

Beste hogescholen en universiteiten

Beste hogescholen en universiteiten Beste hogescholen en universiteiten BRIN INSTELLING ISAT OPLEIDING VERGELIJKING 30TX Aeres Hogeschool 34868 B Tuinbouw en Akkerbouw gelijk 30TX Aeres Hogeschool 34866 B Bedrijfskunde en Agribusiness gelijk

Nadere informatie

Overzicht instellingen en opleidingen in experiment leeruitkomsten

Overzicht instellingen en opleidingen in experiment leeruitkomsten Overzicht instellingen en opleidingen in experiment leeruitkomsten I. Instellingen en opleidingen die toestemming hebben gekregen voor deelname aan het experiment leeruitkomsten, n.a.v. per 1 mei 2016

Nadere informatie

(ec of m&o) + (wia of wib) 2. Bedrijfskunde (ec of m&o) (ec of m&o)

(ec of m&o) + (wia of wib) 2. Bedrijfskunde (ec of m&o) (ec of m&o) 1. Accountancy (ec of m&o) 2. Bedrijfskunde (ec of m&o) (ec of m&o) (ec of maw of m&o) 3. Bestuurskunde/Overheidsmanagement ec ec ec 4. Business Innovation (ec of m&o) (ec of m&o) (ec of m&o) 5. Business

Nadere informatie

Informatiebrief wetgeving bepaling hoogte collegegelden

Informatiebrief wetgeving bepaling hoogte collegegelden Informatiebrief wetgeving bepaling hoogte collegegelden In het Hoger Onderwijs wordt onderscheid gemaakt tussen wettelijk en instellingscollegegeld. Het wettelijk collegegeld wordt door de minister vastgesteld

Nadere informatie

Hoop-gebied Opleiding

Hoop-gebied Opleiding 3.4 Afgestudeerden 3.4.1 Aantal afgestudeerden en afgestudeerden voltijd-, deeltijd- en duale opleidingen gezamenlijk 2007-2008 t/m 2009-2010 in aantal jaren Economie Accountancy 36 38 39 5,00 5,63 4,44

Nadere informatie

Van VWO naar HOGER BEROEPSONDERWIJS

Van VWO naar HOGER BEROEPSONDERWIJS Van VWO naar HOGER BEROEPSONDERWIJS Disclaimer: De lijst is gebaseerd op de officiële doorstroomeisen van het ministerie van onderwijs. Bij het overnemen van deze gegevens kunnen er tikfouten zijn gemaakt.

Nadere informatie

Opleidingen NT NG EM CM. B Accountancy * econ of m&o * (econ of m&o) + (wisa of wisb) B Bedrijfskunde econ of m&o econ of m&o * econ of maw of m&o

Opleidingen NT NG EM CM. B Accountancy * econ of m&o * (econ of m&o) + (wisa of wisb) B Bedrijfskunde econ of m&o econ of m&o * econ of maw of m&o Bachelorinstroom hbo met havo-diploma geldend vanaf 21 juni 2018 Economie (instroom met havo-diploma) B Accountancy * econ of m&o * (econ of m&o) + B Bedrijfskunde econ of m&o econ of m&o * econ of maw

Nadere informatie

Voorlopige opgave lotingstudies HBO Studiejaar 2015-2016

Voorlopige opgave lotingstudies HBO Studiejaar 2015-2016 Accountancy Hogeschool Utrecht 120 voltijd Accountancy Hogeschool van Amsterdam 150 voltijd 100 2x 16 maart 2015 Ad Eventmanager Hogeschool Utrecht 130 voltijd 100 3x 15 maart 2015 Ad Operationeel Sportmanagement

Nadere informatie

HAVO naar bachelor HBO

HAVO naar bachelor HBO HAVO naar bachelor HBO Bijlage B. Nadere vooropleidingseisen voor opleidingen van het hoger beroepsonderwijs. In deze bijlage wordt verstaan onder: NT: profiel natuur en techniek NG: profiel natuur en

Nadere informatie

Voorlopige opgave lotingstudies HBO Studiejaar 2015-2016

Voorlopige opgave lotingstudies HBO Studiejaar 2015-2016 Accountancy Hogeschool Utrecht 120 voltijd 94 Accountancy Hogeschool van Amsterdam 150 voltijd 100 2x 15 maart 2015 187 Ad Eventmanager Hogeschool Utrecht 130 voltijd 100 3x 15 maart 2015 1 Ad Operationeel

Nadere informatie

1. Bestuurskunde/Overheidsmanagement ec ec ec 2. Creatieve therapie¹ 3. Culturele en Maatschappelijke Vorming

1. Bestuurskunde/Overheidsmanagement ec ec ec 2. Creatieve therapie¹ 3. Culturele en Maatschappelijke Vorming Disclaimer: De lijst is gebaseerd op de officiële doorstroomeisen van het ministerie van onderwijs. Bij het overnemen van deze gegevens kunnen er tikfouten zijn gemaakt. Controleer daarom altijd (en op

Nadere informatie

Voor alle overzichten geldt dat de cijfers betrekking hebben de vestigingen in Den Haag, Delft, Zoetermeer en Leiden;

Voor alle overzichten geldt dat de cijfers betrekking hebben de vestigingen in Den Haag, Delft, Zoetermeer en Leiden; Onze studenten Instroomgegevens Omschrijving Peildatum of peilperiode Definities Instroomgegevens Er is niet uitgegaan van de gegevensverzameling zoals die was op 1-12-2009 (definitieve eindstand), maar

Nadere informatie

Overzicht Lotingstudies HBO Laatste wijziging: 14-9-15

Overzicht Lotingstudies HBO Laatste wijziging: 14-9-15 Overzicht Lotingstudies HBO Laatste wijziging: 14-9-15 Accountancy Hogeschool Utrecht Accountancy Hogeschool van Amsterdam Ad Sport, Gezondheid en Management Hanzehogeschool Groningen Advanced Business

Nadere informatie

2. STRATEGISCHE THEMA S

2. STRATEGISCHE THEMA S 2. STRATEGISCHE THEMA S Healthy Ageing Energie Talentontwikkeling Ondernemerschap Leven Lang Leren Jaarverslag 2010 Hanzehogeschool Groningen, University of Applied Sciences 32 2 Strategische thema s De

Nadere informatie

OSIRIS, Onderwijs en Studenten Informatie, Registratie en Inschrijf Systeem, het studentinformatie-

OSIRIS, Onderwijs en Studenten Informatie, Registratie en Inschrijf Systeem, het studentinformatie- Studentenpopulatie Omschrijving Peildatum of peilperiode Definities Afwijkingen Bron (systeem) Bron intern, organisatieonderdeel of extern Studentenpopulatie Er is niet uitgegaan van de gegevensverzameling

Nadere informatie

OPEN DAG NHL STENDEN. Programma VISIT PLORE MEET. #opendagnhlstenden. nhlstenden nhlstenden nhlstenden

OPEN DAG NHL STENDEN. Programma VISIT PLORE MEET. #opendagnhlstenden. nhlstenden nhlstenden nhlstenden OPEN DAG NHL STENDEN Programma VISIT E PLORE MEET #opendag Ontdek NHL Stenden! Welkom op de Open Dag Maak kennis met de opleidingen van onze nieuwe hogeschool en ontdek de studie die bij jou past. Op de

Nadere informatie

Vooropleidingseisen HBO per 1 oktober 2008

Vooropleidingseisen HBO per 1 oktober 2008 Vooropleidingseisen HBO per 1 oktober 2008 Instroommogelijkheden met VWO-DIPLOMA van het GVC Economie 1. Accountancy 2. Bedrijfseconomie Ja Ec Ja Ec 3. Bedrijfskundige informatica Ja Ja Ja Ja 4. Bestuurskunde/

Nadere informatie

Planning voorlichtingsavond vervolgstudies HBO & WO

Planning voorlichtingsavond vervolgstudies HBO & WO Planning voorlichtingsavond vervolgstudies HBO & WO Rondes Voorlichting Opleidingen Instelling 1 2 3 Lokaal Algemene voorlichting HAS - Bedrijfskunde en agrfoodbusiness - Business in Agriculture & Food

Nadere informatie

Bijlage B. Nadere vooropleidingseisen voor opleidingen van het hoger beroepsonderwijs

Bijlage B. Nadere vooropleidingseisen voor opleidingen van het hoger beroepsonderwijs Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs. Geldend van 29-09-207 t/m heden Bijlage B. Nadere vooropleidingseisen voor opleidingen van het hoger beroepsonderwijs. In deze bijlage wordt verstaan onder:

Nadere informatie

Voorwoord. Vanuit het Centrum voor Valorisatie en Ondernemerschap startten vorig jaar bijna driehonderd studenten als zelfstandig

Voorwoord. Vanuit het Centrum voor Valorisatie en Ondernemerschap startten vorig jaar bijna driehonderd studenten als zelfstandig Jaarverslag 2013 Voorwoord Het jaar 2013 was het eerste jaar waarin we gewerkt hebben aan de prestatieafspraken die de Hanzehogeschool Groningen eind 2012 met de minister van OCW maakte. We hebben onze

Nadere informatie

CULTUUR EN MAATSCHAPPIJ. Zonder meer: Kunst en Techniek

CULTUUR EN MAATSCHAPPIJ. Zonder meer: Kunst en Techniek CULTUUR EN MAATSCHAPPIJ. Zonder meer: Kunst en Techniek Academie voor LO Kunstzinnige Therapie Accountancy Lerarenopleiding VO (afh. Van vakrichting) Accountancy & Agribusiness Logopedie Archeologie Maatschappelijk

Nadere informatie

Schrijfwijzer Hanzehogeschool Groningen Organisatieonderdelen, functies en titulatuur

Schrijfwijzer Hanzehogeschool Groningen Organisatieonderdelen, functies en titulatuur Schrijfwijzer Hanzehogeschool Groningen Organisatieonderdelen, functies en titulatuur De teksten op visitekaartjes worden op basis van onderstaande schrijfwijzen en vertalingen gemaakt. 1. Organisatieonderdelen

Nadere informatie

Voorlopige opgave lotingstudies HBO Studiejaar 2016-2017

Voorlopige opgave lotingstudies HBO Studiejaar 2016-2017 Accountancy Hogeschool Utrecht 120 voltijd 100 3x 15 maart 2016 Accountancy Hogeschool van Amsterdam 150 voltijd 100 2x 15 maart 2016 Advanced Business Creation Avans Hogeschool 160 voltijd 100 3x 1 mei

Nadere informatie

vwo WO doorstroomeisen

vwo WO doorstroomeisen vwo WO doorstroomeisen VOOROPLEIDINGSEISEN VOOR OPLEIDINGEN VAN HET HOGER BEROEPSONDERWIJS 1. In deze bijlage wordt verstaan onder: NT: profiel natuur en techniek NG: profiel natuur en gezondheid EM: profiel

Nadere informatie

Vooropleidingseisen HBO per 1 oktober 2008

Vooropleidingseisen HBO per 1 oktober 2008 Vooropleidingseisen HBO per 1 oktober 2008 Instroommogelijkheden met HAVO-DIPLOMA van het GVC Economie 1. Accountancy Nee Nee Ja Ec + Wi A 2. Bedrijfseconomie Ja Nee Ja Ec + Wi A 3. Bedrijfskundige informatica

Nadere informatie

VWO naar bachelor HBO

VWO naar bachelor HBO VWO naar bachelor HBO Bijlage B. Nadere vooropleidingseisen voor opleidingen van het hoger roepsonderwijs. In deze bijlage wordt verstaan onder: NT: profiel natuur en techniek NG: profiel natuur en gezondheid

Nadere informatie

Voorlopige opgave lotingstudies HBO Studiejaar 2016-2017

Voorlopige opgave lotingstudies HBO Studiejaar 2016-2017 Accountancy Hogeschool Utrecht 120 voltijd 100 3x 15 maart 2016 Accountancy Hogeschool van Amsterdam 150 voltijd 100 2x 15 maart 2016 Advanced Business Creation Avans Hogeschool 160 voltijd 100 3x 1 mei

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht Matchings- en selectiedagen OVERZICHT

Hogeschool Utrecht Matchings- en selectiedagen OVERZICHT Hogeschool Utrecht Matchings- en selectiedagen 2018-2019 OVERZICHT 2019 A T/M Z ACADEMISCHE LERARENOPLEIDING PRIMAIRE ONDERWIJS (LERAAR BASISONDERWIJS PABO) Toelatingsprocedure i.s.m. Universiteit Utrecht

Nadere informatie

Overzicht opleidingen

Overzicht opleidingen Overzicht opleidingen Stand van zaken oktober 2013 Opleiding Onderwijsinstelling Deeltijd Voltijd Duur Kosten Overig Leegstand Post-MA NRP Academie (transformatie) NRP, ism TU Delft, Nyenrode en Hogeschool

Nadere informatie

OPEN DAG NHL STENDEN. Programma VISIT PLORE FIND. #opendagnhlstenden. nhlstenden nhlstenden nhlstenden

OPEN DAG NHL STENDEN. Programma VISIT PLORE FIND. #opendagnhlstenden. nhlstenden nhlstenden nhlstenden OPEN DAG NHL STENDEN Programma VISIT E PLORE FIND #opendag Ontdek NHL Stenden! Welkom op de Open Dag Maak kennis met de opleidingen van onze nieuwe hogeschool en ontdek de studie die bij jou past. Op de

Nadere informatie

5. KWALITEIT. Tevredenheid van studenten en werkveld. Kwaliteitszorg en accreditatie

5. KWALITEIT. Tevredenheid van studenten en werkveld. Kwaliteitszorg en accreditatie 5. KWALITEIT Tevredenheid van studenten en werkveld Kwaliteitszorg en accreditatie Jaarverslag 2010 Hanzehogeschool Groningen, University of Applied Sciences 72 5 Kwaliteit TEVREDENHEID VAN STUDENTEN EN

Nadere informatie

Van VWO naar HOGER BEROEPSONDERWIJS

Van VWO naar HOGER BEROEPSONDERWIJS Van VWO naar HOGER BEROEPSONDERWIJS Disclaimer: De lijst is gebaseerd op de officiële doorstroomeisen van het ministerie van onderwijs. Bij het overnemen van deze gegevens kunnen er tikfouten zijn gemaakt.

Nadere informatie

Van HAVO naar HOGER BEROEPSONDERWIJS

Van HAVO naar HOGER BEROEPSONDERWIJS Van HAVO naar HOGER BEROEPSONDERWIJS Disclaimer: De lijst is gebaseerd op de officiële doorstroomeisen van het ministerie van onderwijs. Bij het overnemen van deze gegevens kunnen er tikfouten zijn gemaakt.

Nadere informatie

havo HBO doorstroomeisen

havo HBO doorstroomeisen havo HBO doorstroomeisen VOOROPLEIDINGSEISEN VOOR OPLEIDINGEN VAN HET HOGER BEROEPSONDERWIJS 1. In deze bijlage wordt verstaan onder: NT: profiel natuur en techniek NG: profiel natuur en gezondheid EM:

Nadere informatie

2 De keuze van de hogeschool per individuele conversie geldt voor alle opleidingsvormen, inclusief de te beëindigen varianten. 1 Beoordeling instellingsconversietabellen CDHO 1 2 Opheffing Hogeschool Positief

Nadere informatie

Opleidingen aanwezig op de oriëntatiemarkt

Opleidingen aanwezig op de oriëntatiemarkt Saxion Open 24 januari Deventer Opleidingen aanwezig op de oriëntatiemarkt Life Science, Design & Technology ROOD Economie, Management & Organisatie BLAUW - Archeologie - Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek

Nadere informatie

Overzicht Lotingstudies HBO

Overzicht Lotingstudies HBO Overzicht Lotingstudies HBO Accountancy Hogeschool Utrecht Accountancy Hogeschool van Amsterdam Laatste wijziging: 16-aug-2016 Advanced Business Creation Avans Hogeschool Bedrijfseconomie Hogeschool Utrecht

Nadere informatie

KNOW HOW VOORLICHTINGSAVOND 10 NOVEMBER 2016

KNOW HOW VOORLICHTINGSAVOND 10 NOVEMBER 2016 KNOW HOW VOORLICHTINGSAVOND 10 NOVEMBER 2016 De Informatie markt is van 19.00 uur tot 21.45 in de Westkaap. De voorlichtingen van de opleidingen zijn verspreid over alle gebouwen van het Isendoorn College

Nadere informatie

1 Beoordeling instellingsconversietabellen CDHO 1 2 Opheffing Hogeschool Positief advies CDHO: Engineering Engineering AOT Techniek(deeltijd) Einde instroom: 31-12-2011 Einde opleiding: 31-12-2016 Engineering

Nadere informatie

3.1.1 Bezoekersaantallen Open Dag

3.1.1 Bezoekersaantallen Open Dag 3 Onze studenten 3.1 Oriëntatie op vervolgonderwijs 3.1.1 Bezoekersaantallen Open Dag Bezoekersaantallen per vestiging nov 06 2007 2008 2009 2010 De Haagse Hogeschool 2832 14926 15575 19529 17405 De Haagse

Nadere informatie

HANZEHOGESCHOOL GRONINGEN JAARVERSLAG WWW.HANZE.NL/JAARVERSLAG

HANZEHOGESCHOOL GRONINGEN JAARVERSLAG WWW.HANZE.NL/JAARVERSLAG HANZEHOGESCHOOL GRONINGEN 2012 JAARVERSLAG 1 WWW.HANZE.NL/JAARVERSLAG VOORWOORD In 2012 liet de uitslag van de Nationale Studentenenquête, NSE, een positief beeld zien van onderwijs en faciliteiten bij

Nadere informatie

Rapportage Toplijsten havo 4/5 en vwo 5/6

Rapportage Toplijsten havo 4/5 en vwo 5/6 Rapportage Toplijsten havo 4/5 en vwo 5/6 www.qompas.nl Top-50 studies op Qompas StudieKeuze September 2016 tot en met april 2017 Surrounded by Talent Inleiding Deze maand publiceren wij de top-50 studies

Nadere informatie

Vooropleidingseisen Van havo naar hbo

Vooropleidingseisen Van havo naar hbo qompas.nl Vooropleidingseisen Van havo naar hbo 2017-2018 Talent Vooropleidingseisen van havo naar hbo = Dit profiel geeft toegang tot deze opleiding. = Dit profiel geeft geen toegang tot deze opleiding.

Nadere informatie

Informatiebrief wetgeving bepaling hoogte collegegelden

Informatiebrief wetgeving bepaling hoogte collegegelden Informatiebrief wetgeving bepaling hoogte collegegelden In het Hoger Onderwijs wordt onderscheid gemaakt tussen wettelijk en instellingscollegegeld. Het wettelijk collegegeld wordt door de minister vastgesteld

Nadere informatie

OPEN DAG. Programma VISIT PLORE FIND. #nhlstenden. nhlstenden nhlstenden nhlstenden NHL Stenden Hogeschool

OPEN DAG. Programma VISIT PLORE FIND. #nhlstenden. nhlstenden nhlstenden nhlstenden NHL Stenden Hogeschool OPEN DAG Programma E VISIT PLORE FIND # Hogeschool Ontdek Welkom op de Open Dag Maak kennis met de opleidingen van onze hogeschool en ontdek de studie die bij jou past. Op de Informatiemarkt, tijdens een

Nadere informatie

Opdracht LOB Hoofdstuk 1, opdracht 1.A

Opdracht LOB Hoofdstuk 1, opdracht 1.A Opdracht LOB Hoofdstuk 1, opdracht 1.A Opdracht door een scholier 353 woorden 13 februari 2006 3,3 9 keer beoordeeld Vak LOB Hoofdstuk1 Opdracht 1.A Welk profiel heb je gekozen of ga je waarschijnlijk

Nadere informatie

Toelatingseisen en aanbevolen vakken NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool en Hogeschool Van Hall Larenstein

Toelatingseisen en aanbevolen vakken NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool en Hogeschool Van Hall Larenstein Toelatingseisen en aanbevolen vakken NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool en Hogeschool Van Hall Larenstein In dit document is de landelijke lijst met toelatingseisen van alle opleidingen van de NHL Hogeschool,

Nadere informatie

Toelatingseisen en aanbevolen vakken NHL, Stenden hogeschool en hogeschool Van Hall Larenstein

Toelatingseisen en aanbevolen vakken NHL, Stenden hogeschool en hogeschool Van Hall Larenstein Toelatingseisen en aanbevolen vakken NHL, Stenden hogeschool en hogeschool Van Hall Larenstein (versie januari 2009) In dit document is de landelijke lijst met toelatingseisen van alle opleidingen van

Nadere informatie

Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen maandag 9 oktober 2017

Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen maandag 9 oktober 2017 Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen maandag 9 oktober 2017 Voor leerlingen van: Almende college, Ludger College, Ulenhof College, Rietveld Lyceum, Christelijk College Schaersvoorde, Liemers College

Nadere informatie

CULTUUR EN MAATSCHAPPIJ. Zonder meer: Assistent Radiodiagnostiek en therapie?? Bewegingsagogie en Psychomot. Ther. Creatieve Therapie

CULTUUR EN MAATSCHAPPIJ. Zonder meer: Assistent Radiodiagnostiek en therapie?? Bewegingsagogie en Psychomot. Ther. Creatieve Therapie CULTUUR EN MAATSCHAPPIJ. HAVO - HBO Zonder meer: Academie voor LO Archeologie Assistent Radiodiagnostiek en therapie?? Audiologie Beeldende Kunst en Vormgeving Bewegingsagogie en Psychomot. Ther. Circus

Nadere informatie

Overzicht met lotingstudies in het HBO, studiejaar 2014-2015

Overzicht met lotingstudies in het HBO, studiejaar 2014-2015 Overzicht met lotingstudies in het HBO, studiejaar 2014-2015 Is één van onderstaande opleidingen de opleiding waarvoor je je hebt aangemeld? Dan moet je meedoen aan de selectieprocedure (loting). Om deel

Nadere informatie

Overzicht met lotingstudies in het HBO, studiejaar 2015-2016

Overzicht met lotingstudies in het HBO, studiejaar 2015-2016 Overzicht met lotingstudies in het HBO, studiejaar 2015-2016 Is één van onderstaande opleidingen de opleiding waarvoor je je hebt aangemeld? Dan moet je meedoen aan de selectieprocedure (loting). Om deel

Nadere informatie

VWO (nieuwe) doorstroomlijsten naar HBO

VWO (nieuwe) doorstroomlijsten naar HBO Vastgestelde OCW regeling per oktober 2008 VWO (nieuwe) doorstroomlijsten naar HBO Eisen voor opleidingen van het hoger onderwijs, bij de profielen in het voortgezet onderwijs zoals die vanaf 1 augustus

Nadere informatie

PROGRAMMA OPEN AVOND VISIT E PLORE CHOOSE

PROGRAMMA OPEN AVOND VISIT E PLORE CHOOSE PROGRAMMA OPEN AVOND VISIT E PLORE CHOOSE Welkom op de Open Avond Maak kennis met de opleidingen van onze hogeschool en kies de studie die bij jou past. Op de informatiemarkt, tijdens een voorlichting

Nadere informatie

Voorlichtingsavond hbo- en wo-opleidingen Maandag 3 oktober 2016

Voorlichtingsavond hbo- en wo-opleidingen Maandag 3 oktober 2016 Voorlichtingsavond hbo- en wo-opleidingen Maandag 3 oktober 2016 Voor leerlingen van: Almende college, Ludger College, Ulenhof College, Rietveld Lyceum, Christelijk College Schaersvoorde, Liemers College

Nadere informatie

Voorlichtingsavond hbo- en wo-opleidingen Maandag 3 oktober 2016

Voorlichtingsavond hbo- en wo-opleidingen Maandag 3 oktober 2016 Voorlichtingsavond hbo- en wo-opleidingen Maandag 3 oktober 2016 Voor leerlingen van: Almende college, Ludger College, Ulenhof College, Rietveld Lyceum, Christelijk College Schaersvoorde, Liemers College

Nadere informatie

Een vakaanduiding betekent dat er toegangsrecht is indien aan de vakaanduiding is voldaan.

Een vakaanduiding betekent dat er toegangsrecht is indien aan de vakaanduiding is voldaan. Vooropleidingseisen HBO Betekenis van gebruikte tekens en afkortingen: + : toegangsrecht # : geen toegangsrecht Een vakaanduiding betekent dat er toegangsrecht is indien aan de vakaanduiding is voldaan.

Nadere informatie

Welk profiel geeft toegang tot welke HBO- of universitaire studie? toelatingseisen HBO en WO

Welk profiel geeft toegang tot welke HBO- of universitaire studie? toelatingseisen HBO en WO Welk profiel geeft toegang tot welke HBO- of universitaire studie? toelatingseisen HBO en WO Handige sites om te kijken, en een test in te vullen. www.studiekeuze23.nl/van-profiel-naar-studie www.testcentrumgroei.nl/opleidingen/profielkeuze

Nadere informatie

Vooropleidingseisen HBO

Vooropleidingseisen HBO Vooropleidingseisen HBO Instroommogelijkheden met een HAVO-DIPLOMA van het GVC Economie 1. Accountancy Nee Nee Ja Ec + Wi A 2. Advanced Business Creation Nee Nee Ja Ec + Wi A 3. Bedrijfseconomie Ja Nee

Nadere informatie

Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen woensdag 7 oktober 2015

Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen woensdag 7 oktober 2015 Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen woensdag 7 oktober 2015 Voor leerlingen van: Almende college, Ludger College, Ulenhof College, Rietveld Lyceum, Christelijk College Schaersvoorde, Liemers College,

Nadere informatie

BIJLAGE B NADERE VOOROPLEIDINGSEISEN VOOR OPLEIDINGEN VAN HET HOGER BEROEPSONDERWIJS

BIJLAGE B NADERE VOOROPLEIDINGSEISEN VOOR OPLEIDINGEN VAN HET HOGER BEROEPSONDERWIJS D Bijlage B wordt vervangen door een nieuwe bijlage B, luidende: BIJLAGE B NADERE VOOROPLEIDINGSEISEN VOOR OPLEIDINGEN VAN HET HOGER BEROEPSONDERWIJS. In deze bijlage wordt verstaan onder: NT: profiel

Nadere informatie

BIJLAGE D BEHORENDE BIJ ARTIKEL 2, VIERDE LID, VAN DE REGELING NADERE VOOROPLEIDINGSEISEN HOGER ONDERWIJS 2007

BIJLAGE D BEHORENDE BIJ ARTIKEL 2, VIERDE LID, VAN DE REGELING NADERE VOOROPLEIDINGSEISEN HOGER ONDERWIJS 2007 BIJLAGE D BEHORENDE BIJ ARTIKEL 2, VIERDE LID, VAN DE REGELING NADERE VOOROPLEIDINGSEISEN HOGER ONDERWIJS 2007 Eisen voor opleidingen van het hoger beroepsonderwijs, bij de VOprofielen zoals die vanaf

Nadere informatie

OPEN DAG NHL STENDEN. Programma VISIT E PLORE MEET. #nhlstenden. nhlstenden nhlstenden nhlstenden NHL Stenden Hogeschool

OPEN DAG NHL STENDEN. Programma VISIT E PLORE MEET. #nhlstenden. nhlstenden nhlstenden nhlstenden NHL Stenden Hogeschool OPEN DAG NHL STENDEN Programma VISIT E PLORE MEET # NHL Stenden Hogeschool Ontdek NHL Stenden! Welkom op de Open Dag Maak kennis met de opleidingen van onze hogeschool en ontdek de studie die bij jou past.

Nadere informatie

Opleidingen in het HBO met (mogelijk) een tweede loting, studiejaar 2015 2016

Opleidingen in het HBO met (mogelijk) een tweede loting, studiejaar 2015 2016 Centrale Aanmelding en Plaatsing Opleidingen in het HBO met (mogelijk) een tweede loting, studiejaar 2015 2016 Bij een aantal opleidingen/instellingen zijn na de uitvoering van de loting nog plaatsen over.

Nadere informatie

Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen maandag 9 oktober 2017

Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen maandag 9 oktober 2017 Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen maandag 9 oktober 2017 Voor leerlingen van: Almende college, Ludger College, Ulenhofcollege, Rietveld Lyceum, Christelijk College Schaersvoorde, Liemers College

Nadere informatie

Bijlage D behorende bij artikel 2, vierde lid, van de Regeling nadere vooropleidingseisen hoger onderwijs 2007

Bijlage D behorende bij artikel 2, vierde lid, van de Regeling nadere vooropleidingseisen hoger onderwijs 2007 Bijlage D (Bijlage behorende bij de regeling Wijziging van de regeling nadere vooropleidingseisen hoger onderwijs 2007 in verband met vervanging van de bijlagen van 1 oktober 2008, kenmerk HOenS-2008/59402)

Nadere informatie

Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen maandag 8 oktober 2018

Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen maandag 8 oktober 2018 Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen maandag 8 oktober 2018 Voor leerlingen van: Almende college, Ludger College, Ulenhof College, Rietveld Lyceum, Christelijk College Schaersvoorde, Liemers College

Nadere informatie

Nadere vooropleidingseisen in het hoger beroepsonderwijs, bij de profielen in het voortgezet onderwijs geldig vanaf 1 augustus 2007.

Nadere vooropleidingseisen in het hoger beroepsonderwijs, bij de profielen in het voortgezet onderwijs geldig vanaf 1 augustus 2007. Bijlage D behorende bij artikel 2, vierde lid, van de Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 8 mei 2007, nr. HO/BL/2007/3152, houdende nadere vooropleidingseisen hoger onderwijs

Nadere informatie

Ook zonder aanbevolen vak ben je toelaatbaar, het is geen vereiste.

Ook zonder aanbevolen vak ben je toelaatbaar, het is geen vereiste. Toelatingseisen en aanbevolen vakken NHL/Stenden Hogeschool en Hogeschool Van Hall Larenstein 2018-2019 In dit document is de landelijke lijst met toelatingseisen van alle opleidingen van de NHL/Stenden

Nadere informatie

BIJLAGE D BEHORENDE BIJ ARTIKEL 2, VIERDE LID, VAN DE REGELING NADERE VOOROPLEIDINGSEISEN HOGER ONDERWIJS 2007

BIJLAGE D BEHORENDE BIJ ARTIKEL 2, VIERDE LID, VAN DE REGELING NADERE VOOROPLEIDINGSEISEN HOGER ONDERWIJS 2007 BIJLAGE D BEHORENDE BIJ ARTIKEL 2, VIERDE LID, VAN DE REGELING NADERE VOOROPLEIDINGSEISEN HOGER ONDERWIJS 2007 Eisen voor opleidingen van het hoger beroepsonderwijs, bij de VO-profielen zoals die vanaf

Nadere informatie

Eisen voor opleidingen van het hoger beroepsonderwijs

Eisen voor opleidingen van het hoger beroepsonderwijs REGELING NADERE VOOROPLEIDINGSEISEN HOGER ONDERWIJS April 2012 Eisen voor opleidingen van het hoger beroepsonderwijs 1. In deze bijlage wordt verstaan onder: NT: profiel natuur en techniek NG: profiel

Nadere informatie

Rapportage Toplijsten havo 4/5 en vwo 5/6

Rapportage Toplijsten havo 4/5 en vwo 5/6 Rapportage Toplijsten havo 4/5 en vwo 5/6 www.qompas.nl Top-50 studies op Qompas StudieKeuze September 2016 tot en met januari 2017 Surrounded by Talent Inleiding Deze maand publiceren wij de top-50 studies

Nadere informatie

1. Instroom met HAVO diploma

1. Instroom met HAVO diploma Vastgestelde OCW regeling per oktober 2008 HAVO (nieuwe) doorstroomlijsten naar HBO Eisen voor opleidingen van het hoger onderwijs, bij de profielen in het voortgezet onderwijs zoals die vanaf 1 augustus

Nadere informatie

Bijlage B, Nadere vooropleidingseisen in het hoger beroepsonderwijs, nr. HO/BL/2007/3152

Bijlage B, Nadere vooropleidingseisen in het hoger beroepsonderwijs, nr. HO/BL/2007/3152 Bijlage B behorende bij artikel 2, derde lid, van de Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 8 mei 2007, nr. HO/BL/2007/3152, houdende nadere vooropleidingseisen hoger onderwijs

Nadere informatie

Studiekeuzecheck - activiteiten opleidingen

Studiekeuzecheck - activiteiten opleidingen Studiekeuzecheck - activiteiten opleidingen 2016-2017 De eerste activiteit bij de studiekeuzecheck is altijd het invullen van een online vragenlijst. Deze vragenlijst bestaat uit een deel dat gelijk is

Nadere informatie

Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen maandag 5 oktober 2015

Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen maandag 5 oktober 2015 Voorlichtingsavond HBO & WO Opleidingen maandag 5 oktober 2015 Voor leerlingen van: Almende college, Ludger College, Ulenhof College, Rietveld Lyceum, Christelijk College Schaersvoorde, Liemers College

Nadere informatie

Overzicht met lotingstudies in het HBO, studiejaar 2016-2017

Overzicht met lotingstudies in het HBO, studiejaar 2016-2017 Overzicht met lotingstudies in het HBO, studiejaar 2016-2017 Is één van onderstaande opleidingen de opleiding waarvoor je je hebt aangemeld? Dan moet je meedoen aan de selectieprocedure (loting). Om deel

Nadere informatie

Van VWO naar HOGER BEROEPSONDERWIJS

Van VWO naar HOGER BEROEPSONDERWIJS Van VWO naar HOGER BEROEPSONDERWIJS Voor de aspirant-studenten die het eindexamen voortgezet onderwijs hebben afgelegd volgens de vo-profielen zoals die vanaf 1/8/2007 in het voortgezet onderwijs worden

Nadere informatie

Toelatingseisen en aanbevolen vakken NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool en Hogeschool Van Hall Larenstein

Toelatingseisen en aanbevolen vakken NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool en Hogeschool Van Hall Larenstein Toelatingseisen en aanbevolen vakken NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool en Hogeschool Van Hall Larenstein In dit document is de landelijke lijst met toelatingseisen van alle opleidingen van de NHL Hogeschool,

Nadere informatie

Ontwikkelingen Healthy Ageing en gevolgen voor toekomstige professionals

Ontwikkelingen Healthy Ageing en gevolgen voor toekomstige professionals Ontwikkelingen Healthy Ageing en gevolgen voor toekomstige professionals Symposium Healthy Ageing in mbo en hbo Joost Degenaar Directeur Centre of Expertise Healthy Ageing Centre of Expertise Healthy Ageing

Nadere informatie

Wmo-werkplaats Noord. Terugblik. Uitkomsten innovatie

Wmo-werkplaats Noord. Terugblik. Uitkomsten innovatie Wmo-werkplaats Noord Terugblik Terugblik en vooruitblik: van Wmo-werkplaats naar Werkplaats Sociaal Domein Lies Korevaar Groningen, 3 December 2015 2 Uitkomsten innovatie Midden Drenthe: Het Gesprek Opsterland:

Nadere informatie

Rapportage Toplijsten havo 4/5 en vwo 5/6

Rapportage Toplijsten havo 4/5 en vwo 5/6 Rapportage Toplijsten havo 4/5 en vwo 5/6 www.qompas.nl Top-50 studies op Qompas StudieKeuze September 2016 tot en met maart 2017 Surrounded by Talent Inleiding Deze maand publiceren wij de top-50 studies

Nadere informatie

Behorende bij artikel 2, derde lid, van de Regeling nadere vooropleidingseisen hoger onderwijs 2007

Behorende bij artikel 2, derde lid, van de Regeling nadere vooropleidingseisen hoger onderwijs 2007 Bijlage B (Bijlage behorende bij de regeling Wijziging van de regeling nadere vooropleidingseisen hoger onderwijs 2007 in verband met vervanging van de bijlagen van 1 oktober 2008, kenmerk HOenS-2008/59402)

Nadere informatie