Handleiding voor gebruik intel's ontwikkelingsysteem in 8086 mode Ree, de, J.W.

Transcriptie

1 Handleiding voor gebruik intel's ontwikkelingsysteem in 8086 mode Ree, de, J.W. Gepubliceerd: 01/01/1984 Document Version Uitgevers PDF, ook bekend als Version of Record Please check the document version of this publication: A submitted manuscript is the author s version of the article upon submission and before peer-review. There can be important differences between the submitted version and the official published version of record. People interested in the research are advised to contact the author for the final version of the publication, or visit the DOI to the publisher s website. The final author version and the galley proof are versions of the publication after peer review. The final published version features the final layout of the paper including the volume, issue and page numbers. Link to publication Citation for published version (APA): Ree, de, J. W. (1984). Handleiding voor gebruik intel's ontwikkelingsysteem in 8086 mode. (TH Eindhoven. Afd. Werktuigbouwkunde, Vakgroep Produktietechnologie : WPB; Vol. WPB0105). Eindhoven: Technische Hogeschool Eindhoven. General rights Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights. Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal? Take down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. Download date: 04. Feb. 2017

2 HANDLEIDING VOOR GEBRUIK INTEL'S ONTWIKKELSYSTEEM IN 8086 MODE. WPB J.W. de Ree juni 1984.

3 InhQudsopgave Hoofdstuk 1: Inleiding Hoofdstuk 2: De 16-bits microprocessoren 2.1 Inleiding 2.2 De 8086/8088 microprocessor en 2.3 De register set 2.4 Segmentatie 2.5 Coprocessing en multiprocessing Hoofdstuk 3: ASM86 Language reference manual 3.1 Inleiding 3.2 Segmentatie SEGMENT/ENDS directive ASSUME directive GROUP directive 3.3 Definitie en initialisatie van data LABEL directive PROC directive Variabelen DB,DW,DD,DQ,DT directives Records RECORD directive Structures STRUC directive ORG directive EVEN directive PURGE directive 3.4 Bewerken van data 8086/87/88 instruction statements De verschillende operands Segment register defaults Overzicht van expressies Arithmetic operators Relational operators Logical operators Attribute overriding operators PTR operator SHORT operator THIS operator SEG operator OFFSET operator TYPE operator LENGTH operator SIZE operator Record specific operators EQU directive 3.5 Directives voor linken programma's PUBLIC directive EXTRN directive END directive pag 1.1 pag 2.1 pag 2.1 pag 2.1 pag 2.2 pag 2.3 pag 2.4 pag 3.1 pag 3.1 pag 3.2 pag 3.2 pag 3.4 pag 3.5 pag 3.6 pag 3.6 pag 3.7 pag 3.9 pag 3.9 pag 3.10 pag 3.11 pag 3.12 pag 3.13 pag 3.15 pag 3.15 pag 3.15 pag 3.16 pag 3.16 pag 3.16 pag 3.18 pag 3.19 pag 3.20 pag 3.21 pag 3.21 pag 3.21 pag 3.22 pag 3.22 pag 3.23 pag 3.23 pag 3.24 pag 3.24 pag 3.24 pag 3.25 pag 3.25 pag 3.26 pag 3.26 pag 3.27 pag 3.27 pag 3.27

4 Inhoudsopgave NAME directive 3.6 De 8086/87/88 instructie set Data transfer Arithmetic Logic Control transfers Processor control 3.7De Macro Processing Language (MPL) Hoofdstuk 4: ASM86 Macro Assembler Operation 4.1 Inleiding 4.2 De invocation line 4.3 De controls 4.4 Listing file en errorprint file Hoofdstuk 5: ASM86 hulpprogramma's 5.1 Inleiding External en public symbols 5.2 LINK CREF LIB LOC OH86 Hoofdstuk 6: CONV Inleiding 6.2 Het gebruik van de convertor pag 3.29 pag 3.29 pag 3.31 pag 3.32' pag 3.33 pag 3.33 pag 3.33 pag 3.34 Instructions pag 4.1 pag 4.1 pag 4.1 pag 4.2 pag 4.3 pag 5. 1 pag 5.1 pag 5.2 pag 5.3 pag 5.5 pag 5.6 pag 5.7 pag 5.9 pag 6.1 pag 6. 1 pag 6.2 Hoofdstuk 7: De isbc 86/12 Single Board Computer 7.1 Inleiding 7.2 Het verzenden van programma's SBC Monitor kommando's Hoofdstuk 8: Een voorbeeld 8.1 Inleiding 8.2 Het programma 8.3 Module INIT Module TEXT 8.5 Module CO 8.6 Het assembleren 8.7 Het linken 8.8 Het locaten 8.9 Omzetten in HEX formaat 8.10 Verzenden en draaien pag 7. 1 pag 7. 1 pag 7. 1 pag 7. 1 pag 7.2 pag 8. 1 pag 8.1 pag 8. 1 pag 8.2 pag 8.) pag 8.4 pag 8.4 pag 8.7 pag 8.8 pag 8.9 pag 8.10 Hoofdstuk~. Woordenlijst pag 9.1

5 Inleiding pag.1. 1 Hoofdstuk 1: Inleiding Deze handleiding is geschreven voor die gebruikers van het ontwikkelsysteem die reeds bekend zijn met het werken met het Intel MDS systeem. Het gebruik van ISIS-II, Credit enz. wordt hier dan ook bekend verondersteld. Lezers welke niet bekend zijn met het werken op het ontwikkelsysteem verwijs ik naar: "Handleiding voor gebruik bij het ISIS-II operating system en het Intel MDS 236 ontwikkelsysteem", geschreven door M. van Liempt. Deze handleiding bevat alleen gegevens betreffende het ontwikkelen van programma's voor de 8086/8088 proceesoren, due alleen gegevens voor het werken met het 8086 deel van het ontwikkelsysteem. In hoofdstuk 2 worden deze processoren in het kort besproken. Hoofdstuk 3 vertelt hoe men programma's in de ASM86 assembler taal moet schrijven, terwijl hoofdstuk 4 aangeeft hoe men de programma's geschreven in assembler taal kan vertalen in machine code. Hoofdstuk 5 geeft enkele hulpprogramma's waarmee men verschillende modules tot een programma kan samenvoegen en een absoluut adres kan geven. In hoofdstuk 6 wordt besproken hoe men oude 8080/8085 modules om kan zetten in 8086 modules. In hoofdstuk 7 wordt de isbc 86/12 Single Board Computer besproken en wordt ook verteld hoe men een programma van het ontwikkelsysteem moet overzenden naar de isbc 86/12. Hoofdstuk 8 geeft een voorbeeld, nl. een interrupt programma. Met behulp van dit programma wordt stap voor stap de hele werkwijze uitgelegd, achtereenvolgens schrijven, assembleren, linken, locaten enz. Hoofstuk 9 geeft de notitie afspraken en in hoofdstuk 10 men een verklarende woordenlijst. vindt De gegevens voor deze handleiding zijn gehaald uit de volgende boeken en manuals: iapx 86,88 Family Utilities User's Guide, nr ASM86 Language Reference Manual, nr ASM86 Macro Assembler Operating Instructions, nr MCS-86 Assembly Language Convertor Operating Instructions for ISIS-II Users, nr An Introduction to ASM86, nr / bit Microprocessor Primer door C.L.Morgan en M.Waite. isbc 86/12 Single board computer hardware reference manual, nr a. isbc957 Intellec-iSBC 86/12 interface and execution package user's guide, nr a.

6 Inleiding pag.1. 2 In dit verslag wordt gebruik gemaakt van de volgende notatie afspraken: Hoofdletters directory-name filename pathname [ ] { } [,... ] <cr> karakters geschreven in hoofdletters moeten ingetikt worden in de volgorde zoals die vermeld wordt. dat deel van een pathname dat dient om de device aan te wijzen welke de file bevat. is een geldende naam voor dat deel van de filename dat de file aanwijst. is een geldil]e bestemming voor een file, bestaat uit directory-name en filename. dat wat tussen [ ] staat is een optie. van aile mogelijkheden tussen { } mag men er slechts een kiezen. het voorgaande item kan herhaald worden, maar elke herhaling vooraf laten gaan door een I. geeft een carriage return aan.

7 paq.2. 1 Hoofdstuk 2: De 16-bits microprocessoren 2.1; Inleiding In dit hoofdstuk worden enkele basis concepten van de 8086/8088 microprocessoren besproken. Dit is noodzakelijk omdat de opbouw van een 16-bits microprocessor anders is dan de opbouw van een 8-bits processor zoals de 8080/8085. Een 16-bits microprocessor heeft vele voordelen t.o.v. een 8- bits microprocessor, zoals: 1) de 16-bits processor is veel nauwkeuriger omdat hij data van 16 bits breedte verwerkt i.p.v. data van 8-bits breedteo 2) de instructie-set van een 16-bits processor is veel uitgebreider en krachtiger dan die van een 8-bits processor, bv. on-chip delen en vermenigvuldigen. 3) de 16-bits processor kan een veel groter geheugen gebruiken, 1 Mbyte t.o.v. 64 Kbyte bij een 8-bits processor. 4) de 16-bits processoren kunnen door hun speciale structuur gebruik maken van gespecialiceerde co-processoren die bepaalde taken overnemen zodat de microprocessor iets anders kan doen. Zo zijn er bv. een speciale rekenprocessor (de 8087) en een speciale I/O-processor (de 8089). Deze speciale co-processoren hebben een eigen instructie set. 2.2 De 8086/8088 microprocessoren De 8086 en 8088 zijn beide 16 bits microprocessoren met een identieke interne opbouw en instructie set. Het verschil is dat de 8086 ontworpen is om met een 16 bits data bus te werken terwijl de 8088 een 8 bits data bus nodig heeft. Dit laatste heeft als voordeel dat men eenvoudig de huidige, goedkope 8- bits geheugen chips kan toepassen. Zowel de 8086 als de 8088 passen de techniek van uinstruction queuing" toe om de snelheid van de processor te vergroten. Een gebied binnen in de chip, de "instruction queue U, bevat enkele bytes instructie. Als de processor klaar is voor de volgende instructie, dan hoeft hij geen bytes uit het geheugen te halen omdat de gehele instructie zich al in de "instruction queue" bevindt. Hierdoor wordt de belasting van de data- en adres-bussen verlaagd waardoor de computer sneller en efficienter kan werken. De 8086/8088 kan 1 Mbyte geheugen aanschrijven. Hiervoor

8 pag.2. 2 gebruikt men een techniek genaamd segmentatie, zie pag.2.3. Om het aantal pin-aansluitingen van het IC te beperken tot 40 pinnen past men de technieken van time multiplexing en encoding toe voor de verschillende signalen. Voor data- en adres-signalen gebruikt men time multiplexing, voor de verschillende controle signalen gebruikt men encoding. Deze technieken hebben wei als gevolg dat men systemen moet ontwerpen om de oorspronkelijke signalen terug te krijgen. Hiervoor heeft men echter speciale IC's ontworpen. De 8086/8088 heeft een zeer krachtige interrupt struktuur, zie ook hoofdstuk 8. In de 8086 zijn er zo"n 1000 bytes die tot 256 vector pointers kunnen bevatten. De 8086/8088 doet I/O operaties in een apart deel van het geheugen, genaamd de I/O space. De I/O space is tot 64 Kbyte lang. 2.3 De register set De 8086 en de 8088 hebben een identieke register set van veertien 16-bits interne registers, zie onderstaande figuur: IX C. A 1M em ll, ) IL ~ti L CL ~ll: U OM OL rm" l!," or ACCUMUUTOR 'An COUMT OATl STACK 'OlNT(R IAU PO'MTn $CUlC! '''Oll DUr'NAnOIi 'Norl IV [ un L- CS os 15 IS UG,ST H S.AOIO) '"SToveno" 'Olllfll STATU! 'LAGS COOt Sl&., IIT OAU S!G"IN' sue. SUMt"T lit SEOMt.T )""

9 paq.2. 3 De registers van de 8086/8088 zijn als voigt onderverdeeld: - vier 16-bits general registers, AX, BX, CX en DX welke ook als 8-bits registers gebruikt kunnen worden. X staat voor 16-bits, H staat voor high, L staat voor low, A voor accumulator, B voor base, C voor counter en D voor data. - vier 16-bits pointer- en index-registers: SP (stack pointer), BP (base pointer), SI (source index) en DI (destination index). - een 16-bits flags register welke verschillende status bits van de processor bevat. Dit zijn, zie volgende figuur, de zero flag (ZF), sign flag (SF), parity flag (PF), carry flag (CF), auxiliary flag (AF), direction flag (DF), interrupt flag (IF), overflow flag (OF) en trap flag (TF). 15 o - vier segment registers, CSt DS. SS en ES, resp. code, data, stack en extra segment register. - een instruction pointer IP. 2.4 Segmentatie Segmentatie is een methode om geheugencellen te adresseren waarbij twee gegevens nodig zijn: nl. een offset en een segment base. De segment base wijst naar een gebied in het geheugen (het segment) en de offset wijst naar het adres binnen dat gebied. Met behulp van deze methode kan men dus ook modulair ontwikkelen en men kan modules ontwikkelen welke volledig relocatable zijn (aileen de base veranderen). Bij de 8086/8088 zijn de segmenten maximaal 64 Kbytes groot. De base van een segment wordt in een van de vier segment registers (SS, CSt ES, DS) opgeslagen. De base wordt ook wei segment paragraph address genoemd omdat een segment aileen kan starten op een paragraph address ( deelbaar door 16H). Om het werkelijke geheugen adres te berekenen wordt de base met 16H vermenigvuidigd (een nul plaatsen achter base getal) en wordt de offset erbij opgeteld. Op deze wijze krijgt men een 20 bits breed adres zodat men 1 Mbyte kan adresseren. Bij het programmeren moet men begin en einde van het segment aangeven, zie hoofdstuk 3.

10 pag Coprocessing en multiprocessing V~~r het krijgen van betere en krachtigere computers kan men in een computer meerdere processoren laten samenwerken. Dit samenwerken kan op twee manieren, nl. coprocessing en multiprocessing: Coprocessing: twee of meer processoren delen dezelfde instructie stroom. Dit wil zeggen dat beide processoren hetzelfde programma volgen maar dat ze om de beurt instructies uitvoeren omdat bepaalde instructies het best door een bepaalde processor uitgevoerd kunnen worden (bv. de 8087 rekenprocessor). Multiprocessing: twee of meer processoren delen dezelfde geheugen ruimte, maar opereren op verschillende instructie stromen. Elke processor heeft dus zijn eigen programma. Het is mogelijk dat een processor de leiding heeft en de andere processoren leidt d.m.v. berichten in het geheugen (bv. de 8089 IIO processor). Het grote voordeel van coprocessing en multiprocessing is dat de centrale processor bepaalde taken niet zelf meer hoeft te doen maar deze kan laten doen door andere processoren. Hierdoor kan de centrale processor zich concentreren op de werking van het systeem als geheel. V~~r toepassing van deze technieken zijn speciale instructies aanwezig zodat de centrale processor weet dat hij deze instructie door een andere processor moet laten uitvoeren. Verder zijn er speciale besturingssignalen en besturingsinstructies nodig v~~r synchronisatie van de verschillende processoren.

11 ASM86 Assembler pag.3. 1 Hoofdstuk 3: ASM86 Language reference manual 3.1 Inleiding De assembler produceert object modules van programma's geschreven in ASM86 assembler taal. Deze object modules bevatten machine instructies en data. Er zijn verschillende hulpprogramma's voor het modulair ontwikkelen van software voor de 8086/8088, zoals: - - CONVB6: zet 8080/8085 source files om in ASMB6 source files. LINK86: combineert object modules tot load modules. - - LOC86: kent aan load modules een absoluut geheugen adres toe. LIB86: helpt om zelf library's te maken van object files. - OH86: zet 8086/8088 absolute object module om in Intel hex formaat. Het eerste hulpprogramma wordt besproken in hoofdstuk 6, de vier volgenden in hoofdstuk 5. Als men een programma in assembler taal geschreven heeft, dan moet dit vertaald worden. Dit vertalen wordt gedaan door de ASM86 Macro Assembler. In hoofdstuk 4 wordt besproken hoe men de assembler moet oproepen en welke controls men kan geven. Met de 8086 kan men zowel met data van 16 bits of van 8 bits lengte werken. De assembler controleert of de verschillende variabelen wei van hetzelfde type z~jn. Dit voorkomt dat per vergissing een 16 bits variabele in een 8 bits bestemming geplaatst wordt. De assembler heeft voor gelijksoortige instructies slechts een mnemonic, by. MOV voor aile soorten data transport, of dit nu geheugen-geheugen of geheugen-register transport is. De assembler laat forward references naar variabelen en labels toe, d.w.z. dat verwezen mag worden naar variabelen en labels welke pas later in het programma gedefinieerd worden. Bij forward references moet de assembler raden welk type de variabele of label zijn zal. Dit raden kan mislukken en tot foutmeldingen leiden. Daarom moet men forward references zoveel mogelijk proberen te vermijden. De assembler maakt geen onderscheid tussen upper- en lower-case letters.

12 ASM86 Assembler pag,3, Segmentatie In deze paragraaf worden enkele assembler directives besproken, nl. het SEGMENT/ENDS directive ( definieert een segment ), het ASSUME directive ( geeft aan welk register de base bevat) en het GROUP directive ( gebruikt om verschillende 10- gische segmenten tot een fysisch segment te combineren ). Bij het beschrijven van de directives wordt steeds dezelfde werkwijze gebruikt: eerst de naam, dan de syntax, vervolgens een beschrijving en tot slot de Field Values (geven aan wat er precies op de velden van de syntax moet of mag staan). Het SEGMENT/ENDS directive: Syntax: name SEGMENT [align-type] [combine-type] [classname] name ENDS Het SEGMENT/ENDS directive wordt gebruikt om een logisch segment te definieren welke met anderen gecombineerd kan worden. Field Values: name: een unieke ASM86 identifier, de naam voor het segment. [align-type]: dit veld geeft aan op welke plaats in het geheugen het segment kan beginnen. Het veld kan de vo1- gende waarden aannemen: 1) niet gespecificeerd: default waarde van paragraph alignment, zie 2). 2) PARA paragraph alignment: het segment moet starten op een adres dee1baar door 16, dus beginadres moet eindigen op OH. 3) BYTE byte alignment: het segment mag op elk wi11ekeurig adres beginnen. 4) WORD - word alignment: het segment moet op een even adres moet 0 zijn. 5) PAGE - page alignment: segment moet een adres waarvan de twee laatste beginnen, dus laatste bit van beginadres starten op hexadecimale eindigen op cijfers nul zijn, dus beginadres moet OOH. 6) INPAGE inpage alignment: het gehele segment moet binnen 256 bytes passen, en het segment mag een

13 ASM86 Assembler pag.3. 3 page alignment grens niet overschrijden. [combine type]: geeft aan hoe het segment gecombineerd wordt met segmenten van andere modules tot een fysisch segment in het geheugen. Het veld kan de volgende waarden aannemen: 1) Niet gespecificeerd: combinable, het segment den. default waarde van nonzal niet gecombineerd wor- 2) PUBLIC: aile segmenten van gelijke naam gespecificeerd PUBLIC worden gecombineerd tijdens LINK86). Lengte van het fysisch segment is gelijk aan de som van de lengtes van de afzonderlijke segmenten. 3) COMMON: aile segmenten van gelijke naam gespecificeerd COMMON worden "overlapped" tot een fysisch segment. AIle gecombineerde segmenten beginnen op hetzelfde adres en de lengte van het fysisch segment is gelijk aan de Iengte van hetiangste segment dat gecombineerd wordt. 4) STACK: aile segmenten van gelijke naam gespecificeerd STACK worden "overlapped" tot een fysisch segment. AIle segmenten eindigen op hetzelfde adres en groeien naar beneden. 5) MEMORY: aile segmenten van gelijke naam gespecificeerd MEMORY worden gecombineerd tot een fysisch geheugen segment, beginnend bovenop de andere segmenten. 6) AT expression: dit is een absoluut fysisch segment dat op de door de expressie aangegeven moet beginnen. plaats ['ciassname']: geeft aan dat de segmenten door LOC86 bij elkaar in het geheugen geplaatst moeten worden in een bepaald deel van het fysisch geheugen, bv. in ROM. Voorbeeld: DATA SEGMENT PUBLIC ABYTE AWORD ANOTHERBYTE ANOTHERWORD DB 0 DW 0 DB 0 DW 0 DATA ENDS In dit voorbeeid definieert men een segment DATA dat bestaat uit twee bytes en twee words, allen met waarde nul. Dit segment wordt gecombineerd met andere segmenten van dezeifde

14 ASM86 Assembler pag.3. 4 naam gespecificeerd PUBLIC. Binnen een module mag men een segment zo vaak openen en sluiten als men wil. De assembler behandelt aile verschillende delen als een geheel. Bij het heropenen hoeft men de attributen niet meer te "setten"; het is echter niet toegestaan eerder gedefinieerde attributen te veranderen. Het is ook mogelijk om segmenten te nesten, het geneste segment moet gesloten worden voordat men het omvattende segment kan sluiten. Het default segment??seg: tijdens run-time moeten variabelen en instructies in een bepaald segment liggen. dit segment niet vermeld is, dan zal de assembler er zelf maken genaamd??seg waarin de data en code zullen liggen. aile Als een Het ASSUME directive: Syntax: ASSUME segreg:segpart[,... J of ASSUME NOTHING Het ASSUME directive geeft aan in welk register ( segreg ) de base staat van waaruit een segment ( segpart) geadresseerd is. Het ASSUME directive wordt gebruikt om tijdens run-time te definieren wat de inhoud van de segment registers zal Zl)n. Het ASSUME directive initialiseert de registers echter niet. Field Values: segreg: een van de 8086/8088 segment registers: CS, OS, SS of ES. segpart: dit veld definieert een paragraph number op een van de volgende manieren: 1) een segment name, zie voorbeeld. 2) een eerder gedefinieerde group name, zie volgend directive. 3) een expressie van de vorm: SEG variable-name, SEG label-name of SEG external-name, zie pag ) het keyword NOTHING dat aangeeft dat in het aangegeven segment register niets gedefinieerd is. De vorm ASSUME NOTHING geeft aan dat in aile vier de segment registers niets gedefinieerd is.

15 ASM86 Assembler pag.3. 5 vb. ASSUME DS:DATA, CS:CODE In dit voorbeeld is het segment DATA adresseerbaar via register DS en het segment CODE via register CS. Het is mogelijk forward references in een ASSUME directive toe te passen, mits gerefereerd wordt naar de naam van een segment. Als dit niet het geval is, dan geeft de assembler een foutmelding. Het GROUP directive: Syntax: name GROUPS segpart [1'.. J Het GROUPS directive wordt gebruikt om een groep logische segmenten zodanig te combineren dat zij een fysisch segment vormen ( adresseerbaar vanaf dezelfde base) na LOC86. De lengte van de group is gelijk aan de som van de lengtes van de afzonderlijke groepen, maar moet binnen 64 Kbyte passen. Field Values: name: een unieke ASM86 identifier, de naam voor de groep. segpart: dit veld definieert een paragraph number op een van de volgende manieren: 1) een segment-name. 2} een expressie van de vorm: SEG variable-name, SEG label-name of SEG external-name, zie pag vb. DATAGRP GROUP DATA1, DATA2 In dit voorbeeld worden de twee segmenten DATA1 en DATA2 gecombineerd tot de group DATAGRP.

16 ASM86 Assembler pag Definitie en initialisatie van data Tot de meest gebruikte objecten in een programma behoren variabelen en labels. Variabelen refereren naar data items, gebieden in het geheugen waar waarden zijn opgeslagen. Labels zijn symbolische namen voor code secties waarheen gesprongen kan worden of welke gecalled kunnen worden. Elke variabele heeft drie attributen: 1) segment: nieerd is. het segment waarbinnen de variabele gedefi 2) offset: offset van de variabele t.o.v. de base. 3) type: de grootte van de data items uitgedrukt in bytes. De mogelijkheden zijn: - - BYTE: WORD: een 1 byte woard, 8086/8088 data type. een 2 bytes waard, 8086/8088 data type. - - DWORD: QWORD: een 4 bytes woard, 8086/8087/8088 data type. een 8 bytes woord, 8087 data type. - TBYTE: een 10 bytes woord, 8087 data type. structure: een multi-byte, "structured" 8086/8088 data type, zie pag record: een 8 of 16 bits "bit-gecadeerd" 8086/8088 data type, zie pag Een variabele kan op twee manieren gedefinieerd worden, nl. door een data definitie statement en door het LABEL directive: 1)Definitie d.m.v. een data definitie statement: zie pag.3.9 2)Definitie d.m.v. het LABEL directive: Het LABEL directive: Syntax: name LABEL type Met het LABEL directive kan men labels en variabelen definieren. Field Values: name: een unieke ASM86 identifier, de naam van het label of de variabele. type: dit veld definieert het type dat aan de naam gegeven wordt. Voor een variabele kan dit zijn: EYTE, WORD, DWORD, QWORD, TBYTE, structure of record. Voor een label kan het type NEAR of FAR zijn.

17 ASM86 Ass~mbler pag.j. 7 Labels definieren adressen waar uitvoerbare instructies staan. Een label is een locatie waarnaar toe gesprongen kan worden, of welke gecalled kan worden. Een label heeft, net als een variabele, drie attributen, waarvan twee hetzelfde ais bij variabele: 1) segment: hetzelfde als bij variabele. 2) offset: hetzelfde als bij variabele. 3) type: dit specificeert het type sprong of CALL dat naar een locatie gemaakt moet worden. Er zijn twee types: - NEAR: d.w.z. dat de locatie waarnaar verwezen wordt binnen het fys ch segment ligt ( vanaf dezelfde base bereikbaar ). - FAR: d.w.z. dat de locatie waarnaar verwezen wordt buiten het fysisch segment ligt ( niet vanaf dezelfde base bereikbaar ). Een label kan op drie manieren gedefinieerd worden: 1) door een naam gevolgd door "." en een instructie statement. Dit is de meest gebruikelijke methode: vb.: NEARLAB: MOV AX,BX 2) door het LABEL directive, zie bij definitie van variabelen 3) door het PROC directive: Het PROC directive: Syntax: name PROC [type] name ENDP Een PROC directive wordt gebruikt om een label te definieren. Tussen PROC en ENDP staat een reeks instructies die meestal als een subroutine behandeld worden. Deze reeks instructies kan men dan in het hoofdprogramma oproepen door de labelnaam. Binnen het PROC/ENDP paar moet dan ook een return instructie staan zodat het programma weer naar het hoofdprogramma terug kan keren. Field Values: name: label. een unieke ASM86 identifier, de naam van het type: dit veld specificeert het type van het

18 ASM86 Assembler pag.3. 8 label. Het type kan zijn: 1} niet gespecificeerd: NEAR. 2) NEAR. 3)FAR. als default waarde Een ander soort data is de constante, dit is een echt getal zonder attributen. Voor de verschillende soorten constanten zie de volgende tabel: Constant Type Rules for Formation Examples Binary A sequence of O's and 1's followed by the 11B (Base 2) letter 'B' B Octal A sequence of digits 0 through 7 followed (BaseS) by either the letter '0' or the letter '0' n7n0 Decimal A sequence of digits 0 though 9, optlon (Base 10) ally followed by the letter '0' Hexadecimal A sequence of digits 0 through 9 and lor 55H (Base 16) letters A through F followed by the letter 2EH 'H'. (Sequence must begin with 0-9) OBEACH OFEH ASCII Any ASCII string enclosed In quotes 'A','BC' (More than 2 chars. valid for DB only.) 'UPDATE.EXT' Decimal Real A decimal fraction, optionally followed by > (Base 10) an exponent. The fraction is a sequence.oo2e7 of digits 0 through 9. A decimal point is 1E-32 required if no exponent Is present and is 1. optional otherwise. The exponent starts with an E, followed by an optional sign and digits from 0-9. Hexadecimal A sequence of digits 0-9 andlor letters A 40490FDBR Real (Base 16) through F followed by the letter R. The OCOOOOOOOR sequence must begin with 0-9. Total number of digits must be (8, 16, 20) or (9, 17, 21). If odd numbered, the lirs! digit mustbeo.

19 ASM86 Assembler pag.3. 9 Definitie en initialisatie van variabelen. DB, DW, DD, DQ, DT directives: soort initialisatie: syntax: 1 byte initialisatie: [name] DB init [,.. ] 2 byte initialisatie: [name] DW init [,.. ] 4 byte initialisatie: [name] DD init [,.. ] 8 byte initialisatie: [name] DQ init [,.. ] 10 byte initialisatie: [name] DT init [,.. ] Deze directives worden gebruikt am variabelen te definieren en/of om geheugen te initialiseren. Als de directive met naam gebruikt wordt, dan definieert men de genaamde variabele en initialiseert men deze tevens met de gewenste waarde. Bet type van de variabele is afhankelijk van het gebruikte directive. Field Values: [name]; een unieke ASM86 identifier. Bet definieert een variabele waarvan de offset gelijk is aan de location counter die dan geldt. init: er zijn 5 verschillende manieren am een variabele te initialiseren: 1) door een constante expressie, waarvan de vorm afhankelijk is van het soort type. vb. TEN DB 10 In dit voorbeeld definieert men een als een byte met waarde 10. variabele TEN 2) door het karakter "?" voor onbekende initialisatie. Hiermee kan men een geheugenplaats reserveren met onbekende inhoud, bv. RESERVE DB? In dit voorbeeld reserveert men een geheugenplaats van 1 byte lengte met onbekende waarde. 3) initialisatie met een address-expression, aileen OW of DD. Men kan een variabele initialiseren met

20 ASM86 Assembler pag de naam van een variabele t label, segment of group. Bij gebruik van een variabele- of labelnaam in een DW directive wordt geinitialiseerd met de offset van die variabele of label. Bij gebruik van een segment- of group-naam in een DW directive wordt geinitialiseerd met het paragraph number van dat segment of die group. Bij gebruik van het DO directive wordt bij vermelden van de naam van een variabele of label de offsethiervan in het lower order word en het paragraph number in het higher order word van DD geplaatst. 4) initialisatie van een DB met een string, waarbij de string tussen moet staan, bv. ALFABET DB 'ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ' 5) herhaalde initialisering: hiermee is het mogelijk om een geheugen deel te initialiseren. Dit gebeurt met de DUP constructie. vb. repeatval DUP (val [,... ]) Hierin is repeatval een geheel getal dat aangeeft hoe vaak de initialisatie herhaald moet worden. Als waarde tussen ( ) kan gekozen worden uit een combinatie van de 4 voorgaande mogelijkheden, en ook een andere DUP.. vb. TEN DB 7 DUP (10) In dit voorbeeld definieert men 7 variabelen met naam TEN die allen de waarde 10 hebben. Introductie van records ASM86 heeft een speciaal data initialisatie statement waarmee men bit gecodeerde structuren I genaamd records, kan construeren. Een record mag 8 of 16 bits lang zijn. Elk record heeft per definitie een aantal velden welke een bepaald aantal bits per veld bevatten. In deze velden kan men informatie opslaan en bewerken. Records zijn handig als men bepaalde bits in een structure wil bewerken, bv. flag bits. De operators welke gebruikt worden om de velden te bewerken worden beschreven in par. 3.4.(pag. 3.25). Om records te gebruiken zijn twee stappen nodig. Tijdens de eerste stap definieert men de record en zijn velden. De tweede stap gebruiktde recordnaam in een data initialisatie

21 ASM86 Assembler pag statement om de opgeslagen data echt toe te wijzen. Het RECORD directive: Syntax: [name) RECORD field-name:exp[=initval] [,... J Met het RECORD directive kan men een record definieren en aangeven uit hoeveel velden het record be staat en uit hoeveel bits een veld bestaat. Field Values: name: cord. een unieke ASM86 identifier, de naam voor het refield-name: een unieke ASM86 identifier, de naam voor een bit veld binnen een record. exp: een constante of een expressie welke waarde van 1 tot 16. Deze waarde geeft aan bits het veld bestaat. De som van aile exp's definitie mag niet groter zijn dan 16. leidt tot een uit hoeveel in een record [=initvaij: dit is een constante of een expressie welke leidt tot een waarde welke gerepresenteerd kan worden door het aantal bits in het veld. Als geen initval gegeven wordt, dan is de default waarde nul. vb. ERRORSFLAG RECORD A:6, B:6, C:4 In dit voorbeeld wordt een record genaamd ERRORS FLAG gedefinieerd. Dit record bestaat uit 3 velden A, B en C, resp. 6, 6 en 4 bits lang. De bits zijn niet geinitialiseerd en hebben dus waarde nul. Partial records: dit is een record dat niet een heel "byte" of een heel "word" bezet. Het totaal aantal bits in het record is dan ongelijk aan 8 of 16. De assembler plaatst de gegeven bits in de least significant bits van het "byte" of "word". De ongebruikte most significant bits krijgen waarde nul.

22 ASM86 Assembler pag Rekord initialisering en toewiiziging Syntax: [name] record-name <[exp] [,... ]> of [name] record-name repeatval DUP «[exp] [,... ]» ini Met dit directive kan men de data bits van het record tialiseren of de oude waarden overschrijven., Field Values: [name]: een unieke ASM86 identifier, de naam van het byte of word dat toegewezen wordt. record-name: de naam van het eerder gedefiriieerde record. [exp]: als optie kan men de default waarden overschrijven. De expressie moet leiden tot een getal dat past binnen het aantal bits waaruit het veld bestaat. Bij een record van n velden, moet elk veld tussen de < > vermeld worden, hetzij door de initwaarde t hetzij door een komma indien men de bestaande waarde niet wilt veranderen. bv. <f1,f2,...,fn) en <././... /fn) Bij het laatste voorbeeld laatste veld overschreven. wordt alleen de waarde van het repeatval: een geheel getal dat aangeeft hoeveel records gevuld moeten worden. vb. FLAGS ERRORFLAG <0,3,0) In dit voorbeeld geeft record ERRORSFLAG resp. men de velden A, B en evan het de waarden 0, 3 en O. Introductie van structures Men kan "structered" data blokken definieren die opgebouwd zijn uit de basis types van data initialisatie statements. Deze data blokken heten structures. Een structure is opgebouwd uit data initialisatie statements welke de velden binnen een blok definieren. Elk van deze velden kan afzonderlijk bewerkt worden. Structures worden gedefinieerd m.b.v. het STRue directive.

23 ASM86 Assembler paq Bet STRue directive: Syntax: name STRue [fieldname] data-init name ENDS Met het STRue directive kan men structures definieren en initialiseren. Een STRue/ENDS paar definieert een structure met een bepaald aantal velden. Van elk van deze velden kan men het type aangeven (DB, DW, DD, DQ of DT) en de beginwaarde. Field Values: een unieke ASM86 identifier, de naam voor het struc name: ture. fieldname: een unieke ASM86 identifier, de naam voor een bepaald veld in het structure. Bet representeert de offset van het veld vanaf de base van de structure. Een fieldname heeft twee attributen l nl. de offset vanaf de base en het type zoals aangegeven in data-init. data-init: dit mag elk toegestaan statement zijn zoals beschreven op pag. data 3.9. initialisatie vb. COMPLEX STRUe REALPART DQ 0 eomplexpart DQ 0 COMPLEX ENDS In dit voorbeeld wordt een structure COMPLEX gedefinieerd met twee velden REALPART en eomplexpart. Deze structure kan een complex getal bevatten waarvan de beide delen afzonderlijk bewerkt kunnen worden. Structure initialiserinq en toewijziqinq Syntax: [name] structure-name <[exp] [I".]> of [name] structure-name repeatval DUP «[exp] [,.. J» Met dit directive kan men de velden een waarde geven of de

24 ASM86 Assembler pag oude waarde overschrijven. Field Values: [name]: een unieke ASM86 identifier. Deze naam definieert een variabele wiens segment part gelijk zal zijn aan het huidige segment en wiens offset gelijk is aan de geldende location counter. structuie-name: structure. de naam van een eerder gedefinieerde repeatval: een geheel getal dat aangeeft hoeveel structures gevuld moeten worden. exp: dit veld bevat de waarde welke de jdens de definitie geinitialiseerde waarde overschrijft. Het kan zijn een constante, een expressie, een string of een "?". De waarde kan aileen gebruikt worden om een veld te overschrijven indien voor dat veld geldt: 1) Het veld mag geen lijst waarden bevatten en geen DUP constructie. 2) Een DB geinitialiseerd met een string kan aileen door een string overschreven worden. Als de overschrijvende string korter is als de reeds bestaande string, dan blijven de overgebleven karakters staan. Ais de overschrijvende string langer is, dan wordt hij afgekort. 3) De waarde moet passen binnen het veld dat men wil overschrijven. Bij een structure met n velden, moet elk veld tussen de < > vermeld worden, hetzij door een komma indien men de bestaande waarde niet wil overschrijven, hetzij door de initwaarde. bv. <f1,f2,...,fn) en <""" "fn> In het laatste voorbeeld wordt overschreven met de waarde fn. aileen het laatste veld In de rest van deze paragraaf directives beschreven, nl. het rective en het PURGE directive. worden nog enkele andere ORG directive, het EVEN di

25 ASM86 Assembler pag Ret ORG directive: Syntax: ORG exp Met het ORG directive kan men binnen het geldend segment zelf de location counter een gewenste waarde geven. Men moet er wei voor oppassen dat men dan niet eerder gedefinieerde data of code overschrijft. Het ORG directive wordt gebruikt om data of code op een bepaalde plaats in het segment te plaatsen. Field Values: exp: dit is een expressie die mag leiden tot een waarde van ( 64 Kbyte ). Men mag ook de geldende waarde van de location counter in de expressie gebruiken. De location counter wordt weergegeven door het $-teken. vb. ORG OFFSET ( $ ) In dit voorbeeld verhoogt men de geldende location counter met Het EVEN directive: Syntax: EVEN Met het EVEN directive kan men er voor zorgen dat de data of de code volgend op het directive begint op een even adres ( adres eindigt op 0 binair ). Het PURGE directive: syntax: PURGE name [,... J Met het PURGE directive kan men de definitie van een bepaald symbool vernietigen, zodat men dat symbool opnieuw kan definieren. Bij aanroepen van dat symbool na PURGE en voor de herdefinitie wordt dit behandeld als een forward reference. De volgende symbolen kan men niet "purgen": 1) register namen. 2) het symbool??seg. 3) hands-off keywords zie appendix C van de ASM86 Language Reference Manual, nr ). 4) een symbool dat in een PUBLIC statement voorkomt.

26 ASM86 Assembler pag Bewerken van data In deze paragraaf wordt besproken hoe men de data, die opgeslagen is in bv. een record of in een structure kan bewerken. Hiertoe wordt in deze paragraaf de syntax van een instructie statement beschreven, en worden de verschillende operaties besproken. 8086/87/88 Instruction Statements: Syntax: [label:] [prefix] mnemonic [operand [,operand]] De instructie statements zijn het programma in assembleer taal. Deze wat de processor doet. belangrijkste van een statements definieren Field Values: [label:]: een unieke ASM86 identifier, gevolgd door een ":", wordt gebruikt om een label te definieren, zie ook pag.3.7. [prefix]: een 8086/8088 prefix instructie, zie paragraaf 3.6. mnemonic: 3.6. een 8086/8088 of 8087 instructie, zie paragraaf operand: er zijn verschillende types van operands, zoals registers, constante waardes, variabelen en labels. Het type operand is afhankelijk van de opgegeven instructie. Alle mogelijke types van operands worden in het nu volgende besproken. De verschillende operands: Registers: De 8086/8088 registers kunnen gebruikt worden als operand in vele instructies. Bij twee operand-instructies kunnen registers zowel als bron of als bestemming fungeren. Er is keuze uit de volgende registers: Segment registers: General registers General registers Pointers en index CS, DS, SST ES. (16 bits): AX,BX,CX,DX,SP,BP,SI,DI. (8 bits): AL,AH,BL,BH,CL,CH,DL,DH. registers: BX,BP,SI,DI.

27 ASM86 Assembler pag Immediate operands: Een immediate operand is een constante waarde (een nummer). Een immediate operand kan ook een expressie z~jn welke tot een constante waarde leidt. Immediate operands fungeren in 8086/8088 instructies als bron operands. Voorbeelden: MOV AL, 5 ;AL = 5 ADD DX, (20 * 2) /10 ;add 4 to DX Memory operands: Een memory operand verwijst naar een specifieke locatie in het geheugen. Er zijn verschillende types van adressering mogelijk: MOV AX, COUNT In dit voorbeeld wordt de inhoud van de aangegeven door COUNT in AX geplaatst. geheugenlocatie Direct address: de operand is nu een variabele- of een label-naam. Deze naam representeert de offset van de operand welke gebruikt wordt om het adres te berekenen,bv: Register indirect address: in dit geval bevindt de offset van de geheugenlocatie zich in een van de pointer of index registers. Om een locatie te adresseren moet men eerst de offset in een register plaatsen en dan de register-naam gebruiken als operand, zie volgend voorbeeld: MOV BX, OFFSET AVAR MOV AX, [BX] In dit voorbeeld wordt eerst de offset van geheugenlocatie AVAR in register BX geplaatst, zie ook pag Bij de tweede MOV opdracht wordt deze offset gebruikt om de inhoud van geheugenlocatie AVAR in AX te plaatsen. Om aan te geven dat men van BX niet de inhoud moet gebruiken, maar de inhoud van de geheugenlocatie aangegeven door BX, moet men BX tussen [ J plaatsen. Based address: dit lijkt veel op register indirect address, maar met als verschil dat nu een verplaatsing wordt toegevoegd aan de inhoud van het register.

28 ASM86 Assembler nag,3, 18 Hiermee kan het register de base van een data aanwijzen, terwijl de verplaatsing gebruikt om een bepaald veld in dat data structure aan voorbeeld: structure kan worden te wijzen, MOV BX, OFFSET AVAR MOV AX, [BX + 5] Nu wordt niet de inhoud van de geheugenlocatie AVAR in AX ingelezen, maar de inhoud van de geheugenlocatie die 5 plaatsen boven AVAR ligt ( met andere woorden,de vijfde byte van het data structure dat begint bij geheugenlocatie AVAR, Indexed address; indexed addressering is gelijksoortig aan based addressing met als verschil dat de registers 51 of 01 worden gebruikt samen met een variabele-naam, De inhoud van de registers specificeren een bepaald aantal bytes verplaatsing vanaf de offset weergegeven door de variabele, De registers worden gebruikt als index voor de offset van de variabele, Based indexed address: deze methode van adressering gebruikt de inhoud van een base register (BX,BP), de inhoud van een indexregister (SI,Dl) en naar vr1je keuze een verplaatsing, Met deze methode kan het base register naar de base van een data structure W1Jzen terwijl het index register dient als index binnen het data structure.vb,: MOV MOV MOV BX, OFFSET DATASTRUC 51 I 10 AX, [BX + 51] load base address set index to 10 get element In plaats van [BX + 51] kan men ook schrijven Indien men bij deze manier van adresseren steeds het index register met 1 verhoogt of dan kan men aile elementen van het data verplaatsen of bewerken, (BX][SI], in een Ius verlaagt, structure Segment Register Defaults: de verwijzigingen naar variabelen zoals [BX], [BP] enz. noemt men anonymous references omdat er geen variabele-naam gegeven is. Segment registers voor anonymous references worden vastgelegd door hardware defaults, tenzij men expliciet zelf een segment opgeeft. De hardware defaults zijn: - [BX] heeft als default segment register DS.

29 ASM86 Assembler pag [BPJ heeft als default segment register Als een index register wordt gebruikt zonder base register (zoals in [51 + 5J ), dan is het default segment register OS. - Als een index register wordt gebruikt met een base register (zoals in [BX][DI] )1 dan is het default segment register dat van het base register. Er zijn twee uitzonderingen op deze defaults: Operaties die impliciet verwijzen naar de stack (PUSH, POP, CALLI RET, INT en IRET) gebruiken altijd 55, en dit kan niet veranderd worden. String instructies gebruiken altijd ES als segment register voor operands welke worden aangewezen door 01. Oyerzicht van expressies; Een expressie kan een waarde definieren welke data initialiseert of wordt gebruikt als een operand in een instructie. Een expressie kan een numerieke waarde specificeren of een adres in het geheugen dat dan dient als een instructie operand. Er zijn verschillende soorten operaties welke gebruikt kunnen worden om expressies te maken, zoals rekenkundige en logische operaties. Deze worden verderop in dit verslag besproken. Eerst worden de mogelijke types van operands beschreven die in de expressies gebruikt mogen worden. Types van expressie operands: Numbers: een nummer of een constante kan worden gebruikt in de meeste expressies. Er zijn enkele beperkingen betreffende het gebruik van relocatable numbers (nummers waarvan de waarde tijdens het assembleren onbekend zijn). Deze beperkingen en de definitie van relocatable numbers zijn als volgt: 1) Segments en groups: deze waarde is relocatable voor aile segmenten en groups behalve voor een segment gedefinieerd met de "AT exp" vorm van het SEGMENT directive. Deze waardes worden toegekend door de locater of loader. 2) Variabele en labels: een variabele of label wordt niet beschouwd als relocatable als het gedefinieerd is in een "niet~relocatable segment". Dit is een segment dat een PARA of PAGE alignment type heeft terwijl het geen PUBLIC of STACK segment is, of een segment dat gedefinieerd is met de "AT exp" vorm. Gebruik van een variabele-naam in een

30 ASM86 Assembler pag expressie impliceert de waarde van zijn offset binnen het segment. Deze waarde is relocatable voor elke variabele of label dat gedefinieerd is in een "relocatable segment" of in een EXTRN directive. Deze waardes worden toegekend door de linker. 3) Numbers: een constante is relocatable als het gedefinieerd is in een EXTRN directive van type ABS. In dit geval geeft de term relocatable --aan dat de waarde van het nummer, gedefinieerd in een andere module, onbekend is tijdens het assembleren. In het nu volgende deel worden de operaties beschreven die zijn toegestaan: Arithmetic operators: HIGH/LOW Syntax: HIGH operand of LOW operand HIGH en LOW accepteren zowel een numerieke expressie, een variabele of een label als operand. HIGH geeft het highorder byte en LOW geeft het low-order byte van de operand. Multiplication en division Syntax: multiplication: division: modulo: operand * operand operand / operand operand MOD operand Als operand mag men hier aileen absolute numbers gebruiken, en het resultaat is ook altijd een absolute number. Elke operand mag een expressie zijn, zolang als deze expressie leidt tot een absolute number. Shift operators Syntax: shift right: shift left: operand SHR count operand SHL count De shift operators verschuiven een aantal bits van de operand. Het aantal bits dat geschoven wordt, wordt aangegeven door count. De bits binnen de operand die geschoven worden, krijgen waarde nul. De operand moet een numerieke expressie zijn welke leidt tot een absolute number.

31 ASM86 Assembler pag Addition en substaction Syntax: addition: substraction: operand + operand operand - operand De operands kunnen zowel relocatable als absolute operands zijn, maar de addition van twee relocatable operands is niet toegestaan. De operand is een expressie welke leidt tot een absolute number, of een variabele- of labelnaam. Relational Operators: Syntax: equal: not equal: less than: less than or equal: greater than: greater than or equal: operand EQ operand operand NE operand operand LT operand operand LE operand operand GT operand operand GE operand De operands mogen ofwel beide absolute numbers zijn, of variabele- of label-namen met hetzelfde type van.relocatability. Het resultaat van een relational is altijd een absolute number. Logical Operators: Syntax: operand OR operand operand XOR operand operand AND operand NOT operand De operands moeten absolute numbers zijn l is ook altijd een absolute number. het resultaat Attribute overriding operators: Segment override: Syntax: CS:varlab DS:varlab SS:varlab ES:varlab segname:varlab groupname:varlab

32 ASM86 Assembler pag De segment override wordt gebruikt om de segment attribute van een variabele of label te veranderen. In de vermelde operators is varlab de naam van een variabele of label, of een adres-expressie. vb.: MOV BL, ES:[BX] In dit voorbeeld gebruikt de 8086/8088 het ES het fysisch adres van een geheugenlocatie te terwijl de default waarde het DS register is. override kan dus hetzelfde effect hebben als directive. register om berekenen, Een segment het ASSUME PTR operator: Syntax: type PTR name De PTR operator wordt gebruikt om een memory reference te definieren van een bepaald type. Het type kan een van de volgende waarden aannemen: BYTE, WORD, DWORD, QWORD, TBYTE, NEAR of FAR. De naam kan zijn een variabele-naam, een label- naam, een adres- of register-expressie of een integer welke een offset representeert. De PTR operator kan gebruikt warden om het type van een operand aan te geven (vb.1) of om het type attribute van een variabele of label te veranderen (vb.2). vb.1 INC DS:BYTE PTR 10 vb.2 MOV CL I BYTE PTR AWORD increment byte at offset 10 from DS get first byte AWORD In het laatste voorbeeld heeft AWORD hiervan wordt aileen het eerste byte in geplaatst. als het type word en CL register SHORT Operator: Syntax: SHORT label De SHORT operator wordt gebruikt om te specificeren dat het genoemde label bij vermelden van een jump instructie binnen bytes van die instructie ligt. De operator wordt aileen gebruikt als het label een forward reference heeft. Het label moet wei adresseerbaar zijn via het CS register.

33 ASM86 Assembler pag,3. 23 Attribute Value Operators Met de operators die in dit deel besproken worden kan men de numerieke waarden van de attributen van een variabele of label opvragen. De operators veranderen de attributen echter niet. THIS Operator: Syntax: THIS type De THIS operator definieert een geheugen locatie op de dan geldende locatie van assembleren. Deze locatie kan een variabele of een label zijn. Het type wordt aangegeven door de operand in deze operator en kan een van de volgende waarden aannemen: BYTE, WORD, DWORD, QWORD, TBYTE, NEAR of FAR. Het gebruik van deze operator komt overeen met het gebruik van het LABEL directive. Deze operator wordt ofwel gebruikt samen met het EQU directive, zie voorbeeld, of wei als deel van een operand in een instructie. vb. AWORD EQU THIS WORD SEG Operator: Syntax: SEG varlab Deze operator geeft de segment waarde van een variabele of een label, een base relocatable grootheid. Deze operator kan twee gevolgen hebben, afhankelijk van het gebruik. Bij gebruik in een ASSUME directive geeft deze operator aan in welk segment een object is gedefinieerd. In het nu volgend voorbeeld geeft de operator aan dat CS het paragraph number bevat van het segment waarin COUNT zich bevindt. ASSUME CS:SEC COUNT De operator kan ook gebruikt worden om het paragraph number in een variabele op te slaan of om een segment register te initialiseren, zie voorbeelden. SETSTART DW SEC COUNT store paragraph number for the segment INIT: MOV AX, SEC COUNT MOV DS, AX init DS with count's segment

34 ASM86 Assembler pag.). 24 OFFSET Operator: Syntax: OFFSET varlab Deze operator geeft de offset van de variabele of label vanaf de base van het segment waarin het gedefinieerd is. Wordt hoofdzakelijk gebruikt om variabelen of registers te initialiseren bij indirect addressing. Zie pag.3.17 TYPE Operator: Syntax: TYPE varlab Deze operator geeft een waarde welke het type van de operand weergeeft. Het geeft dus als resultaat een getal afhankelijk van het type van de operand en wei volgens volgende lijst: 1. Een byte geeft een Een word geeft een Een dword geeft een Een qword geeft een Een tbyte geeft een Een structure-naam geeft een getal dat gelijk is aan het aantal bytes w~lke in de structure gedeclareerd is. 7. Een near label geeft een Een far label geeft een 254. LENGTH Operator: Syntax: LENGTH variabele De LENGTH operator geeft een getal dat aangeeft uit hoeveel data units (bytes, words of dwords) de variabele bestaat. De data unit is gelijk aan het type van de variabele. voorbeeld: AWORDARRAY DW 150 DUP (OJ Hier wordt een array van 150 words gedefinieerd. Bij aanroepen van LENGTH AWORDARRAY neemt de processor hiervoor de waarde 150.