Tegenwind. Het weer verslechtert

Transcriptie

1 Jaarverslag 2012

2 Tegenwind Het weer verslechtert Het jaar 2012 is voor woningcorporaties vergelijkbaar met het weer. Een veel besproken en geliefd onderwerp. Het gebeurt regelmatig, dat na een prachtige zonsopgang, naarmate de dag vordert, de weersomstandigheden slechter worden. In onze sector begon 2012 met vrij rustig weer, het zonnetje scheen nog, maar verwaterde al snel. Hoe verder in het jaar, des te onstuimiger werd het weer. Aan het eind van 2012 kunnen we spreken van een storm die over de sector woedt en schade veroorzaakt. Door het hele jaarverslag hebben we dit thema zichtbaar gemaakt. Niet omdat we bij de pakken gaan neerzitten, integendeel, we blijven onze opdracht uitoefenen: mensen die dat zelf niet kunnen een thuis bieden. Ook onze maatschappelijke inspanningen worden op prijs gesteld. Een aantal vertegenwoordigers van instellingen die bij ons onderdak vinden, hebben hun mening gegeven. Die staan op negen plaatsen in dit jaarverslag. En dat beschouwen we als opklaringen. Dat doet ons dan weer goed. 2

3 Jaarverslag 2012 Jaarverslag Beter Wonen 3

4 Inhoudsopgave Algemene gegevens 5 Aan de slag! 7 1 Verslag directeur-bestuurder 9 2 Verslag van de Raad van Toezicht 21 3 Governance 31 4 Op weg naar VOLKSHUISVESTINGSVERSLAG 5 Huidige klanten voelen zich thuis 43 Tevredenheid van bewoners blijft op hoog niveau Keuzevrijheid voor bewoners Geschikte huisvesting voor senioren 6 Woningzoekenden vinden een huis 53 Kernvoorraad afstemmen op omvang primaire doelgroep Aandacht voor starters Nieuwbouw van sociale huurwoningen 7 Zorginstellingen onder dak 61 Faciliteren van vastgoed zonder zorg 8 Een leefbare maatschappij 65 Betaalbare huren Duurzaamheid en energiebesparing Maatschappelijk vastgoed Leefbaarheid 9 Middelen 75 Vernieuwing van ons bestaande bezit Nieuwe woningen bouwen Financiële slagkracht behouden Verkopen van bezit Dichtbij onze huurders en andere belanghouders Samenwerking zoeken Behouden en delen van kennis 10 Jaarrekening Overige informatie Accountantsverklaring 123 4

5 Algemene gegevens Naam van de toegelaten instelling: Stichting Beter Wonen Adres: Dorpsweg 2 Plaats van vestiging: IJsselmuiden Postcode: 8271 BM Telefoon: Website: info@bwij.nl Datum van oprichting: 8 september 1919 Datum en nummer van het Koninklijk Besluit waarbij de stichting werd toegelaten: 4 november 1919 nr. 48 Datum en nummer goedkeuring Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer waarbij 9 november 2012 de statuten voor het laatst zijn gewijzigd: kenmerk WBI/WM Datum en nummer van inschrijving in het handelsregister van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Noordelijk 13 augustus 1971 Overijssel te Zwolle: nummer Aangesloten bij de overkoepelende organisatie: Aedes Vereniging van Woningcorporaties Hilversum onder nr Ingeschreven in het Nationaal Register Volkshuisvestingsinstellingen als organisatie die de Bedrijfstakcode Woningcorporaties 16 september 1996 heeft onderschreven: NRV-nr Jaarverslag 2012 Beter Wonen 5

6 6

7 Aan de slag! Als we terugblikken op 2012 valt als eerste onrust op. Onrust, ontstaan door problemen bij een relatief klein deel van de woningcorporaties. Het gevolg? Heftige reacties en een negatieve beeldvorming die op de hele sector terugslaat. Dit leidt ook tot ingrepen door de politiek. Het huidige beleid is, dat corporaties terug moeten naar hun roots en ook stevig moeten bijdragen aan het terugdringen van het overheidstekort. Helaas worden de gevolgen daarvan voor de arbeidsmarkt niet meegenomen en zal de werkloosheid in de bouw verder toenemen. Onze corporatie is financieel gezond, zelfs als we de heffingen die ons opgelegd gaan worden, doorrekenen. Wél zullen we nieuwbouw en herstructureringsprojecten moeten uitstellen. Maar we blijven woningen toevoegen om de groeiende groep woningzoekenden te kunnen helpen. In 2012 hebben we op een feestelijke manier zorgcentrum Maarlenhof en Kulturhus Sonnenburgh geopend, hebben we in twee kernen nieuwe woningen opgeleverd en maakten we plannen voor de nieuwbouw van woningen en appartementen. Zeker, ook wij hebben onze zorgen. Een woningmarkt die op slot zit, tegenvallende verkopen, toenemende regelgeving zijn daar enkele voorbeelden van. Maar dat neemt niet weg dat we met enthousiasme doorgaan om bewoners een goede woning te bieden. Een woord van dank aan alle belanghouders die het mogelijk maakten dat we ook in 2012 zoveel hebben kunnen bereiken, is hier op zijn plaats. Namens allen die bij onze organisatie betrokken zijn wens ik u veel leesplezier. Tom de Wal directeur-bestuurder Dit jaarverslag is ook in te zien of te downloaden via onze website onder het trefwoord publicaties. Jaarverslag 2012 Beter Wonen 7

8 8

9 1 Verslag directeur-bestuurder In dit jaarverslag geven we een klip-en-klaar beeld van onze activiteiten gedurende Op een duidelijke en transparante manier brengen we onze inspanningen voor het voetlicht. Een tumultueus jaar 2012 was een jaar waarin we de definitieve oplevering van de nieuwbouwprojecten Maarlenhof en Kulturhus in IJsselmuiden hebben afgewikkeld. Feestelijke openingen markeerden de afsluiting van deze grote projecten. Ook kon medio 2012 in de kernen Zalk en Wilsum nieuwbouw worden opgeleverd. Eengezinswoningen die betrokken werden door starters op de woningmarkt. Plannen voor nieuwbouw van twee uitdagende projecten liggen eind 2012 op de tekentafel. We hebben dit jaar niet stil gezeten. Dat kan ook de politiek niet verweten worden. Kabinet Rutte I viel, een gelegenheidskwintet stelde het Lenteakkoord samen waarin de hervorming van de woningmarkt een belangrijk onderdeel was, het kabinet Rutte II verzwaart de lasten van corporaties nog meer. De visie die de landelijke overheid op corporaties heeft, zorgt voor meer dan voldoende hectiek. Huren is uit eigen woningbezit is in. Belangen van huurders die een minimaal inkomen hebben en daarvan rond moeten zien te komen, sneeuwen in dit politieke geweld onder. Huren wordt tweederangs. Toch moet het onze inspanning blijven de belangen van bewoners en woningzoekenden die zich geen eigen woning kunnen veroorloven, zo goed mogelijk te borgen. Dat geldt in versterkte mate voor huurders die aangewezen zijn op huurtoeslag. Elk jaar gaat voor de ontvangers van huurtoeslag de eigen bijdrage omhoog. Inclusief 2012 is de korting op huurtoeslag al opgelopen tot 18,64 per maand. Voor huurders met een minimum inkomen is dat een zware dobber, naast alle andere bezuinigingsmaatregelen die deze groep hard treffen. Landelijke ontwikkelingen Woningmarkt op slot De verkoop van koopwoningen stagneert, de mutatiegraad bij huurwoningen is laag. Corporaties krijgen vanaf 2013 een rekening, de verhuurdersheffing, gepresenteerd die meer naar een afrekening tendeert. Deze heffing wordt jaarlijks verhoogd en loopt in 2017 op tot 1,75 miljard euro. Deze bijdrage wordt aangewend om het financieringstekort van de overheid te verminderen. Als inkomstenbron die corporaties voldoende mogelijkheden zou bieden om deze heffing te kunnen betalen, wordt twee jaar een inkomensafhankelijke huuraanpassing mogelijk gemaakt. Afgezien van het feit dat dit een belastingmaatregel is, uit te voeren door woningcorporaties, is deze heffing volstrekt onvoldoende om de verhuurdersheffing te kunnen betalen. De investeringscapaciteit van woningcorporaties wordt hierdoor ernstig beperkt. Dat heeft uiteraard grote invloed op de werkgelegenheid in bouw en aanverwante sectoren. Dit lijkt ons geen oplossing voor de vastzittende woningmarkt, noch voor het op gang krijgen van de bouw. Maar Beter Wonen zal doen wat kan. Wij gaan niet bij de pakken neerzitten. Wel zullen we projecten in de tijd moeten temporiseren. Jaarverslag 2012 Beter Wonen 9

10 Daar valt niet aan te ontkomen nu we op termijn van elke woning anderhalve maand huur aan Den Haag moeten afdragen. De komende jaren zal de woningmarkt een heet hangijzer blijven. Een oplossing daarvoor vinden is ingewikkeld. Het is spijtig dat het plan voor integrale hervorming van de woningmarkt, Wonen 4.0, - ontwikkeld en gedragen door Aedes, makelaarsorganisaties, Woonbond en Vereniging Eigen Huis - niet door het nieuwe kabinet is overgenomen. Dit medio 2012 gepresenteerde plan had als doel de woningmarkt goed te laten functioneren en bracht grote voordelen voor de samenleving en economie met zich mee. Saneringsheffing Het is onomstotelijk dat er corporaties zijn die door de opgelegde verhuurdersheffing in moeilijkheden zullen komen. Enkele corporaties zijn al door andere handelingen in problemen gekomen. Vestia is daarvan de exponent. Eind 2012 zijn twee corporaties saneringscorporaties geworden en zijn veertien corporaties onder verscherpt toezicht van het Centraal Fonds Volkshuisvesting geplaatst. Ook dat brengt financiële consequenties voor de andere corporaties met zich mee. In de komende twee jaren hebben we in de begroting rekening gehouden met een totale afdracht voor de stroppenpot van ,-. Ook in de daarop volgende jaren wordt van ons als gezonde corporatie een bijdrage voor corporaties in problemen gevraagd. Deze afdracht beperkt onze investeringsmogelijkheden. Een aspect dat we niet uit het oog mogen verliezen is dat voor Vestia een overlevingsplan is opgesteld, dat ook de verkoop van eenheden in de komende tien jaar bevat. Lukt dat niet of tegen een lagere prijs dan begroot, dan zal de corporatiesector wellicht opnieuw worden aangesproken. Europese Beschikking Met de invoering van de Europese Beschikking per 2011 zijn corporaties verplicht om bij de toewijzing van huurwoningen rekening te houden met het inkomen van de woningzoekenden. De regels geven voor 2012 aan dat corporaties minimaal 90 procent van huurwoningen met een huurprijs tot 664,66 moeten toewijzen aan huishoudens met een inkomen tot ,-. Wij maken ons zorgen over woningzoekenden met een inkomen niet veel boven de grens van ,-. Onder dit beschikkingsjuk zou dat betekenen dat zij op geen enkele manier in aanmerking komen voor een sociale huurwoning. Er is wel een ontsnappingsmogelijkheid: de vrije ruimte van 10 procent kan ook benut worden om huurwoningen toe te wijzen aan kandidaten die dringend verlegen zitten om woonruimte maar daar, gezien hun inkomen, in feite niet voor in aanmerking komen maar ook geen woning kunnen kopen. Beter Wonen heeft daarom besloten om, voor zover mogelijk, de vrije ruimte van 10 procent te gebruiken voor woningzoekenden met een inkomen tussen de ,- en ,- met een bijbehorende huurprijs van 570,- tot 664,66. Op deze manier kunnen we een beperkt aantal woningzoekenden met een hoger inkomen helpen aan een sociale huurwoning. Voor de verantwoording van de huishoudinkomens en huurprijs in 2012 is gebleken dat we bijna 10 procent toewijzen aan huurders met een hoger inkomen. Ruim 90 procent van de toewijzingen voldoet aan de Europese Beschikking. Bezwaar tegen de Europese beschikking In 2010 hebben wij samen met een groot aantal collega s steun verleend aan een negental corporaties dat bezwaar aantekende tegen de Europese Beschikking over staatssteun aan woningcorporaties. Eind 2011 heeft het Europese gerechtshof dit bezwaar niet ontvankelijk verklaard op grond van de overweging dat de corporaties geen gesloten groep vormen. Tegen deze beslissing is in 2012 een hoger beroep ingediend bij het Hof van Justitie. De behandeling zal in de eerste helft van 2013 plaatsvinden. Scheiding van wonen en zorg De overheid heeft gekozen voor hervorming van de AWBZ. Er is bekend gemaakt dat de AWBZ alleen nog maar de langdurige zorg aan mensen met ernstige beperkingen zal vergoeden. Dit heeft gevolgen voor de huisvesting van ouderen en anderen die zorg nodig hebben. Hier krijgen niet alleen zorginstanties, maar ook corporaties mee te maken. Het kabinet wil snel doorpakken op het gebied van het scheiden van wonen en zorg. Vanaf januari 2013 zullen nieuwe bewoners in verzorgingshuizen zelf voor hun woonruimte moeten betalen. In de toekomst zullen ook cliënten van verpleeghuizen en gehandicapteninstellingen huur moeten gaan betalen omdat de AWBZ de huisvestingskosten niet langer vergoedt. Voor woonzorgcomplex Maarlenhof hebben we met Zorgcentrum IJsselheem een langetermijn huurcontract afgesloten waarbij afspraken over de hoogte van de huurprijs zijn gemaakt. Dit werd overeengekomen in de tijd dat de AWBZ ook de huisvestingskosten vergoedde. Doordat zorginstellingen zelf huur moeten gaan vragen 10

11 aan nieuwe cliënten met een indicatie voor een lichtere vorm van zorg (ZZP 1 en 2), kan deze wijziging op termijn ook consequenties voor corporaties met zich meebrengen. We houden deze ontwikkeling nauwlettend in de gaten en zullen overleg met de zorgverleners over de veranderde situatie niet uit de weg gaan. Herzieningswet De invoering van de nieuwe Woningwet (Herzieningswet toegelaten instellingen volkshuisvesting) is procedureel in een vergevorderd stadium. In juli 2012 heeft de behandeling in de Tweede Kamer plaats gehad. Door maatregelen in het regeerakkoord Rutte II wil de minister nog met aanpassingen komen. Dat betekent uitstel van de behandeling door de Eerste Kamer. Op zijn vroegst kan de wet per januari 2014 worden ingevoerd. WNT In de staart van 2012 zat venijn. De Wet Normering Topinkomens werd aangenomen. De minister heeft daarna echter normen vastgesteld voor de salarissen van bestuurders van woningcorporaties. Daarbij is een koppeling aan de grootte van de woningcorporatie doorgevoerd. Ten opzichte van de sectorbrede beloningscode bestuurders woningcorporaties betekent de staffel van de minister een aanzienlijke verlaging van salarissen van corporatiebestuurders. Deze maatregel moet gezien worden als een reactie op de jarenlange discussies over hoge beloningen in de corporatiesector. In de WNT is rekening gehouden met een overgangsregeling van vier jaar. Daarna moeten de salarissen in drie jaar afgebouwd worden tot de vastgestelde norm. Op termijn kan deze maatregel gevolgen hebben voor kleinere corporaties en leiden tot opschaling en fusies. Dat betreuren wij, omdat steeds weer blijkt dat kleine en middelgrote corporaties hun zaakjes prima voor elkaar hebben en dicht bij de huurders staan. Aedes en MKW Wij zijn lid van onze branche-organisatie Aedes. Aedes behartigt onze belangen bij diverse organisaties was een minder succesvol jaar dan we verwachtten. Wonen 4.0 werd afgewezen, de verhuurdersheffing en inkomensafhankelijke huurverhogingen werden ondanks het verzet van Aedes toch doorgevoerd. Wel gingen de leden akkoord met de uitwerking van toezicht met bite. In een poging vertrouwen te winnen van overheid en andere belanghouders is een aanpak geaccepteerd waarbij Jaarverslag 2012 Beter Wonen 11

12 bestuurders van corporaties aan bepaalde eisen moeten voldoen. Of dit gaat werken valt te betwijfelen. Het schenden van vertrouwen gaat vaak om excessen door lonely riders. Zij laten zich niet afschrikken door eisen die aan bestuurders gesteld worden. Het MKW behartigt belangen van corporaties tot een grootte van woningen. Eind 2012 werd een themapublicatie Trots tot stand gebracht waarin de kracht en vitaliteit van MKW- corporaties voor het voetlicht kwam. Ook een aantal van onze projecten werd daarin opgenomen. Plaatselijke ontwikkelingen Gemeentelijke overheid In 2012 is er veel contact geweest met de gemeente Kampen. Dit geldt zowel voor het bestuurlijk overleg als voor gesprekken met ambtenaren. Over het algemeen typeren we onze contacten als goed. Wij zijn overtuigd van elkaars belang en inspanningen voor de kwaliteit van de woningmarkt en leefomgeving in Kampen. Op een aantal van de vele contacten gaan we dieper in. Prestatie-afspraken en bestuurlijk overleg In 2010 hebben Beter Wonen, deltawonen en de gemeente Kampen de prestatieafspraken ondertekend. In de afspraken is een aantal speerpunten opgenomen dat we in de komende jaren tegen het licht van actuele ontwikkelingen willen houden: de uitvoering van nieuwbouwplannen en het voorraadbeheer; hoe realistisch is de afspraak m.b.t. de inhaalslag van gemiddeld honderd huurwoningen per jaar extra (gemeentebreed); kunnen we scheefwoners verleiden te verhuizen; zorgen voor een gedifferentieerd woningaanbod; de evaluatie van Koopgarant en Te Woon; hoe gaan we om met de upgrading van energieprestaties in bestaande bouw; de rol van corporaties bij het thema wonen en zorg ; hoe organiseren we de opvang van bijzondere doelgroepen zoals statushouders, daklozen en begeleid zelfstandig wonenden; kunnen we de ontwikkeling van maatschappelijk vastgoed stimuleren; hoe passen we een jaarlijks budget voor leefbaarheid toe; wat moeten we doen om jaarlijks een bepaald aantal woningen te verkopen; evaluatie van en verbeteringen in het woonruimteverdeelsysteem. In 2012 hebben vijf bestuurlijke overleggen met de wethouder Wonen en collega deltawonen plaatsgevonden. Deze gesprekken verlopen in een goede en open sfeer. Naast actuele onderwerpen wordt de voortgang op de specifieke onderdelen in de prestatieafspraken frequent gevolgd. Kampen Merkbaar Beter De visie op de toekomst van Kampen in 2030 is in 2012 in dit document vastgelegd. Vijf strategische speerpunten zijn daarin geformuleerd. In dit traject zullen wij samen optrekken met de gemeente Kampen. Wij treffen elkaar bijvoorbeeld bij de kwaliteit van de gebouwde woonomgeving. Woonplan De woningmarkt zit vast. Mutaties in huurwoningen nemen af, de verkoop van nieuwe en bestaande woningen in de gemeente Kampen verloopt moeizaam. De kortetermijn perspectieven zijn matig, terwijl die op de lange termijn goed zijn te noemen. De recente prognoses tonen aan dat Kampen verder zal blijven groeien in aantal inwoners en huishoudens. De uitdaging is om met effectieve maatregelen te komen om de woningmarkt door de crisis te loodsen. Samen met marktpartijen is gesproken over de woningmarkt en zijn er aanvullende keuzes en maatregelen genomen. In februari 2012 heeft de gemeenteraad het lokale Woonplan behandeld. De conclusies zijn: Kampen blijft groeien; zorgen voor voldoende (sociale) huurwoningen; met leningen kunnen starters doorstroming op gang brengen; bestaande woningen kunnen aantrekkelijker gemaakt worden; nieuwe ontwikkelingen moeten flexibel, kleinschalig en organisch met ruimte voor collectief particulier opdrachtgeverschap; flexibel plannen. Aan deze conclusies zijn acties toegevoegd. Met de gemeentelijke organisatie hebben wij de gezamenlijke behoefte aan sociale huur besproken en uiteraard op welke manier beide corporaties aan deze ontwikkelingen kunnen bijdragen. De uitkomsten worden in de prestatieafspraken opgenomen. Consultatie woningmarkt De woningmarkt houdt ook na vaststelling van het Woonplan uiteraard de volledige aandacht van de politieke partijen. De raad heeft daarom in oktober een 12

13 aantal deskundigen geconsulteerd over hun visie op de ontwikkelingen. Ook de corporaties hebben hun inbreng kunnen geven. Wij werden gevraagd onze visie op de huurwoningmarkt te geven en waar de focus van Beter Wonen de komende jaren op ligt. De veranderopgave en uitbreiding van ons bezit hebben we toegelicht, waarbij uiteraard de kanttekening werd gemaakt dat verkoop van huurwoningen stagneert en dat de landelijke politieke situatie verre van corporatievriendelijk is. De adviezen die de deskundigen verstrekten worden door het college van B&W in gedeeltes uitgewerkt. Doelgroep en kernvoorraad Corporaties en gemeente hebben een onderzoek laten instellen naar de verwachte ontwikkeling van de doelgroep tot 2020 en de kernvoorraad huurwoningen die daarvoor nodig is. Hierbij spelen zoveel factoren een rol dat harde conclusies moeilijk te trekken zijn. Op een workshop in juli 2012 is de basis gelegd voor het onderzoek. Het eindrapport dat in oktober gepresenteerd werd, baseert zich op een economische nulgroei of een groei van 1,2 procent per jaar, maar houdt ook rekening met een halvering van de bouwproductie. Bij nulgroei zal 20 procent van de netto-toevoeging in het sociale huursegment moeten plaatsvinden. Bij een groei van 1,2 procent is nieuwbouw in dit segment beperkt tot vervanging voor verkoop en sloop. Het rapport signaleert ook dat de inkomenspositie van inwoners van Kampen voor een gemeente van deze omvang relatief laag scoort. Met de strenge eisen voor hypotheken en toewijzingen volgens de Europese regelgeving hebben huishoudens met inkomens tot ,- moeite om aan een woning te komen. Ook signaleren de samenstellers dat de marktdruk in de huursector toeneemt en de wachttijden in het algemeen oplopen. De conclusies uit het rapport zijn bouwstenen voor de nadere uitwerking van de prestatieafspraken tussen gemeente en corporaties. Onderzoek kleine kernen Kampen telt vijf kleine kernen. Uit die gemeenschappen komen regelmatig signalen dat er behoefte is aan woningbouw. De gemeente wil daarvoor ruimte bieden, maar heeft zich wel vooraf willen overtuigen van de aantallen woningen die nodig zijn om in de lokale behoefte te voorzien. Rekening is gehouden met de wensen van starters en senioren. Willen zij nog wel in de kern blijven? De vraag van vestigers is buiten beschouwing gebleven. De conclusies van het onderzoek zijn dat voor de komende tien jaar per kern een toevoeging van 10 tot 15 woningen gewenst is. De fasering is daarbij een buitengewoon aandachtspunt. Het aandeel huurwoningen varieert tussen 20 en 30 procent. Deze woningen staan wel genoteerd als multifunctioneel: zowel starters als senioren moeten zich in dat type kunnen bewegen. Wij gaan met de gemeente en met de verenigingen van dorpsbelangen om tafel om de vraag naar huurwoningen te bespreken en daarover duidelijkheid te krijgen. Per kern beoordelen wij de noodzaak. In Zuideinde kregen we in 2012 de mogelijkheid huurwoningen te bouwen. De vraag naar huurwoningen is in Zuideinde echter minimaal. Dat werd gestaafd door een onderzoek dat wij hebben uitgevoerd. Reden voor ons om van deze bouwmogelijkheid af te zien. Huisvesting verblijfsgerechtigden Samen met collega-corporatie deltawonen hebben we ons weer ingespannen om te voldoen aan de taakstelling huisvesting verblijfsgerechtigden. De taakstelling was 13 personen in Omdat het jaar begon met een achterstand van 14 personen, moest in 2012 aan 27 verblijfsgerechtigden onderdak worden geboden. Dat is gelukt. Eind 2012 is de achterstand omgebogen naar een voorstand. Probleem is overigens wel dat veel asielzoekers niet in de gemeente Kampen willen wonen, waardoor de huisvestingstaak onder druk komt te staan. Wonen-Zorg-Welzijn In 2012 is de sociale beleidsagenda vastgesteld. De uitgangspunten hiervoor bestrijken zeven velden. Het doel is om de goede sociale kwaliteit van Kampen te behouden. De uitwerking gebeurt in samenspraak met de sociale partners. Als corporatie zijn wij betrokken bij een aantal uitgangspunten. Efficiënt gebruik van maatschappelijk vastgoed, het benutten van digitale mogelijkheden en partnerschap zijn voorbeelden van raakvlakken. Wij zullen onze inspanningen gaan leveren bij de uitwerking van deze prestatievelden. Als eerste stap komt het WMO- en gezondheidsbeleidsplan Kampen aan de orde. Dat plan geeft onder de noemer Iedereen doet mee in Kampen! een aantal beslispunten aan die in samenspraak met een groot aantal instellingen worden behandeld en vervolgens vertaald naar uitvoeringsprogramma s. De gemeente Kampen verdient een compliment voor de wijze waarop zij deze taak die door de regering naar gemeenten wordt overgeheveld, heeft opgepakt. Woononderzoek De gemeente Kampen, deltawonen en Beter Wonen willen graag weten hoe de inwoners van Kampen wonen, wat hun bevindingen en wensen zijn. Om dit te onderzoeken heeft een landelijk Woononderzoek Nederland Jaarverslag 2012 Beter Wonen 13

14 plaatsgevonden, het WoOn 2012 dat eenmaal per drie jaar wordt gehouden. We hebben meegedaan aan de oversampling. Op grond daarvan kunnen op plaatselijk niveau betrouwbare uitspraken gedaan worden. De bevindingen zullen gebruikt worden om een goed woonbeleid te kunnen opstellen en te toetsen. De vragen gaan over de buurt, over leefbaarheid maar ook over verhuisplannen en eventueel wensen voor een nieuwe woning. De uitkomsten kunnen via benchmarking worden vergeleken met referentiegebieden. De eerste uitkomsten worden in april 2013 gepresenteerd. Belanghouders Op 24 november 2011 hebben wij een belanghoudersbijeenkomst gehouden in De Maarlenhof. Politici, ambtenaren, vertegenwoordigers uit de wereld van zorg en welzijn, collega-corporaties, dorpsbelangen en een huurdersafvaardiging waren aanwezig. In 2012 is hard gewerkt aan de ideeën en adviezen die de belanghouders verstrekten. In officiële bijeenkomsten en in de wandelgangen is daarover veel overleg gevoerd met politici, collega s, bewoners, huurdersvereniging, bestuurders van zorginstellingen en vele anderen. Aan het eind van 2012 hebben wij de blauwdruk klaar van een voortgangsrapportage. Die sturen we begin 2013 aan alle belanghouders toe, zodat men een goed beeld krijgt van ons handelen op grond van hun ideeën. Strategisch voorraadbeleid Onze strategische koers is vastgesteld voor de periode tot Aspecten als kernvoorraad, nieuwbouw en herstructurering, verkopen, huurbeleid en energiebesparende maatregelen zijn in de vastgoedsturing opgenomen. Daarbij hebben we ook een financiële vertaalslag gemaakt. In 2011 is er meer duidelijkheid ontstaan in de plannen die we op het oog hadden. Bovendien moeten 14

15 we constateren dat er sprake is van een stagnerende woningmarkt en dat de overheid maatregelen heeft genomen waardoor onze investeringsruimte beperkt wordt. Daarom is de koers bijgesteld opdat we een zuiver beeld krijgen van de (on)mogelijkheden. Woningbezit is een statisch geheel. Het bezit moet goed afgestemd worden op de huidige bewoner en de woningzoekende. Dit is een continu proces dat we willen blijven monitoren. Er is gekeken naar de doelgroepen van beleid, de demografische ontwikkelingen, de woningvoorraad en de kwalitatieve en kwantitatieve veranderopgave. Verder is een financiële vertaling en analyse opgesteld. Een belangrijk onderdeel om de veranderopgave te kunnen dekken is het monitoren van de kasstromen. Het WSW heeft hierbij de rol om ervoor te zorgen dat corporaties zich met voldoende waarborg kunnen begeven op de kapitaalmarkt. In 2012 hebben we een standpunt ingenomen over het herziene strategische voorraadbeleid, waarbij vooral de focus is gelegd op de kasstromen na Nadien zijn weer andere maatregelen genomen door de overheid die een grotere lastenverzwaring betekenen voor woningcorporaties. Dat houdt in, dat we op niet te lange termijn ons voorraadbeleid nogmaals onder de loep nemen waarbij vooral de financiële ruimte bepalend zal zijn voor de ingrepen in en toevoegingen aan de woningvoorraad. Onze bouwplannen 2012 is ook weer een jaar geweest waarin we veel overleg gevoerd hebben om tot afspraken te komen over de bouw van sociale huurwoningen. Er zit vordering in de afwikkeling van het plan Paalkamp dat opgenomen wordt in het uitbreidingsplan Het Meer. In eerste instantie gaan we in dat plan 22 woningen bouwen voor senioren en starters. Bouwen op een terrein waar nu nog een tuincentrum zit, krijgt ook steeds meer vorm. Het bestemmingsplan wordt begin 2013 behandeld door de gemeenteraad. Ons aandeel is de realisatie van 22 appartementen. Het project Slenke-Es, waarin wij een appartementencomplex willen realiseren, staat op losse schroeven. Begin 2013 zal de projectontwikkelaar een eindvoorstel aan de gemeente moeten overleggen wil het plan nog kans van slagen hebben. Wij twijfelen sterk aan de haalbaarheid van dit plan. In de kern Wilsum staan voor ons zes woningen op het programma voor De verwachting is dat er onvoldoende animo uit deze kern voor huurwoningen is. Het is niet uit te sluiten dat we deze bouw op lange baan zullen schuiven. Herstructurering In ons strategisch voorraadbeleid hebben we geconstateerd dat complexen van meergezinswoningen in 2016 het einde van de economische levensduur naderen en dat we toe willen naar een vermindering van meergezinswoningen zonder lift. In het beleid hebben we op grond daarvan opgenomen dat we de 48 portieketagewoningen aan de Drostenstraat en de 16 etagewoningen aan de Slenkstraat als sloop/vervangende nieuwbouwprojecten prognosticeren in 2016 en In 2011 hebben we dat besproken met de bewoners en zijn met de gemeente daarover in overleg gegaan. Door ziekte van de directeurbestuurder is in 2012 weinig voortgang geboekt in de verdere planvorming. We hebben de bewoners daarvan op de hoogte gesteld, maar hen tegelijk geïnformeerd dat door de steeds toenemende heffingen niet uit te sluiten is dat de plannen uitgesteld moeten worden. Of dat op een verantwoorde manier kan, laten we in het eerste kwartaal van 2013 onderzoeken. Vastgoed Essentieel onderdeel voor het slagen van onze missie is om over woningen te beschikken waar de bewoner zich thuis voelt. Het vastgoed moet daarom in een goede staat van onderhoud zijn. In 2012 hebben we een bedrag van ruim een miljoen euro aan onderhoudskosten uitgegeven. Dit heeft niet alleen betrekking op het dagelijks en mutatie-onderhoud, maar ook op planmatig onderhoud. Door ons scherp op de kosten te focussen zijn we er in geslaagd de begrote onderhoudskosten met twintig procent te verminderen. Duurzaamheid Gedurende het jaar zijn we verder gegaan met het isoleren van woningen uit ons bezit. De vooruitgang is goed af te lezen in de tabellen die de labeling weergeven aan het begin van het jaar en eind De theoretische besparing door het aanbrengen van isolatie is in gasverbruik 2,75 procent en de vermindering van CO2 uitstoot per woning is bijna 2 procent. Ook in 2013 zullen we investeren in ons isolatieprogramma. We gaan onderzoeken of we een intensiveringsslag kunnen maken via het plaatsen van zonnepanelen. Maatschappelijke investeringen In 2010 zijn we gestart met de realisatie van een Kulturhus in IJsselmuiden en daarmee een mix van voorzieningen op het gebied van wonen, zorg en welzijn. Naast de realisatie van achttien huurwoningen verhuren we ruimten aan dependances van de openbare bibliotheek, Jaarverslag 2012 Beter Wonen 15

16 basisschool, kinderopvang, muziekschool, cultureel werk, JGZ, speel-o-theek, apotheek en huisartsen. In 2012 was de feestelijke officiële oplevering en is de naam van het gebouw onthuld: Sonnenburgh. Met de realisatie van het Kulturhus is een Vereniging van Eigenaars (VVE) tot stand gekomen. Beter Wonen neemt in het bestuur van de VVE de functie van secretaris op zich. Naast de realisatie van een Kulturhus op maatschappelijk gebied verstrekken we financiële bijdragen ten behoeve van huisvesting van dak- en thuislozen en vrouwenopvang. Onze huurders De Huurders Vereniging groot IJsselmuiden (HVgIJ) is de belangrijkste vertegenwoordiger van de huurders. Op basis van de Overlegwet hebben we een samenwerkingsovereenkomst ondertekend. In de overeenkomst zijn afspraken gemaakt over de invulling van de huurdersparticipatie. Denk daarbij aan onderwerpen waarbij om advies wordt gevraagd of aan wijzigingen van het beleid waarvoor instemming is vereist. In 2012 hebben we driemaal vergaderd. We werken op een constructieve manier samen. De HVgIJ heeft in een brandbrief aan de gemeente Kampen haar bezorgdheid geuit over de geringe bouwproductie van sociale huurwoningen en beschikbaarheid voor huishoudens met een inkomen dat iets boven de ,- grens ligt. Het bestuur van de HvgIJ is ook actief betrokken geweest bij de voordracht en benoeming van leden van de regionale klachtenadviescommissie. Om de betrokkenheid van huurders bij de huurdersvereniging te vergroten, hebben we besloten dat Beter Wonen de contributie van nieuwe huurders voor het eerste jaar van lidmaatschap zal betalen. Over 2012 leverde deze constructie een ledenaanwas van 30 procent op. Met de huurders houden we op verschillende manieren feeling. Aan de hand van enquêtes bij nieuwe en vertrokken huurders proberen we aandachtspunten in beeld te krijgen. Verder bezoeken we alle bewoners tijdens het uitvoeren van binnenonderhoud en voeren we na grote onderhoudsprojecten een enquête uit. Met tevredenheid constateren we dat bewoners ons ruime voldoendes geven. Dat blijkt ook uit de enquête die we onder alle huurders hebben gehouden. Onze dienstverlening kreeg een 8,0 en het onderhoud van de woning gemiddeld een 7,9. Ook is de score via het KWH iets verhoogd: over 2012 bereikten we een totaalscore van 8,2. Dat zijn cijfers waar we trots op zijn. Woonruimteverdeling Op 24 mei 2011 zijn we overgegaan op een nieuw woonruimteverdelingssysteem. Samen met collega-corporaties deltawonen, Openbaar Belang en SWZ uit Zwolle hebben we een gezamenlijk systeem voor het toewijzen van vrijkomende woningen. De belangrijkste kenmerken van het nieuwe systeem zijn: onderscheid in een wens- en spoedmodule samenvoegen van de woningmarkten in Zwolle en Kampen zoeken en reageren alleen via website geen aparte regeling voor urgenten keuzevrijheid voor alle woningzoekenden. De resultaten van de evaluatie nadat het nieuwe systeem een jaar in werking was, vroegen om bijsturing, met name in de spoedmodule. Bij de implementatie van de spoedzoekersmodule zijn we uitgegaan van een slaagkans van 66 procent binnen een periode van zes maanden. In de praktijk bleek dit percentage aanzienlijk lager te liggen, namelijk op 30 procent. Om het percentage te verhogen zijn studenten en studentenwoningen uitgesloten van deze module, is de spoedmodule alleen opengesteld voor inwoners van Zwolle en Kampen en zijn zware sancties opgelegd bij het weigeren van een woning. Door de vastzittende woningmarkt worden in Kampen gewoon onvoldoende woningen aangeboden om de slaagkans te halen en is in Zwolle het aantal reacties te hoog. Hoewel door deze maatregelen de slaagkans in het vierde kwartaal aanmerkelijk verbeterd is, zal in 2013 een verdiepingsslag plaatsvinden voor een nog betere werking van het systeem. Zowel vanuit de politiek als vanuit de woningcorporaties is er volop aandacht voor de werking van het woonruimteverdeelsysteem. Short Stay Een beroep op de hardheidsclausule wordt slechts sporadisch gehonoreerd, in 2012 zesmaal. Daarover kwamen veel klachten binnen bij corporaties en gemeenten. De mogelijke oplossing ligt in het creëren van tijdelijke opvangplaatsen. Door de gemeenten wordt gehamerd op het inrichten van leegstaande kantoorgebouwen. De corporaties richten hun aandacht eerst op leegstaande woningen die vrij snel als tijdelijke opvang kunnen worden ingericht. In 2013 krijgt deze short-stay-aanpak een verdere uitwerking. 16

17 Over integriteit Wij zijn ons terdege bewust van de kwetsbare positie van woningcorporaties. Ze liggen onder het vergrootglas van de maatschappij. Integriteit is een onderwerp dat ook om die reden regelmatig op onze agenda staat. Zowel de leden van de Raad van Toezicht, de directeur en alle personeelsleden hebben een integriteitverklaring ondertekend. In die verklaring is ook een klokkenluiderregeling opgenomen. Aan de spelregels die in deze verklaring staan, houden we ons. In aanvulling daarop hebben we een geheimhoudingsverklaring opgesteld. Alle personeelsleden hebben die ondertekend. Zo werken we continu aan bewustwording van de normen en waarden die het werk betreffen. We hebben een handboek samengesteld onder de titel Zo doen we dat : wat kan wel, wat kan niet binnen onze organisatie? Aan die richtlijn schenken we aandacht in vergaderingen. De organisatie Het succes van een organisatie begint bij de medewerkers. Beter Wonen heeft een hecht team van medewerkers. Feit is wel dat de werkdruk in het afgelopen jaar hoog is geweest. Een van de oorzaken is de toenemende vraag uit samenwerkingsinstanties zoals gemeente, regionale klachtencommissie en woonruimteverdeling. Ook zorgt de steeds groter wordende stortvloed van regelgeving door de overheid en toezichthoudende instanties voor veel werkdruk. Het blijft als relatief kleine corporatie een kunst om te blijven voldoen aan de geldende regelgeving. De nieuwe regelgeving van de Raad voor de Jaarverslaggeving is een belangrijk aspect dat in 2012 aan de orde kwam. De regeldruk op de organisatie is groot. Vandaar dat we veel aandacht hebben voor scholing en opleiding. In het afgelopen jaar hebben we met alle medewerkers bijzondere prestaties geleverd. Een woord van dank aan alle medewerkers voor hun inzet en betrokkenheid is zeker op zijn plaats. Dat geldt ook voor de leden van de Raad van Toezicht. Hun toewijding en verantwoordelijkheid verdienen veel respect. Tot slot In dit verslag heb ik een beeld geschetst van de vele ontwikkelingen in het afgelopen jaar. Ik heb ook een doorverwijzing gemaakt naar activiteiten die we in 2013 gaan oppakken. Ik hoop dat het ons lukt u te overtuigen van de goede prestaties die we in 2012 hebben geleverd. Als kleine corporatie zijn we actief op diverse fronten. We beseffen dat er vanuit allerlei invalshoeken een beroep op ons wordt gedaan. Wij beschikken over voldoende plannen en zullen ook in 2013 van ons laten horen. Dit alles doen we om onze missie te laten slagen. Verklaring De middelen van de stichting Beter Wonen zijn gedurende het verslagjaar besteed in het belang van de volkshuisvesting. Tom de Wal directeur-bestuurder Jaarverslag 2012 Beter Wonen 17

18 18

19 Participanten over Beter Wonen Martine Stekelenburg Als één van de eerste participanten betrok Allio kinderopvang per 1 december 2011 het Kulturhus Sonnenburgh. Wij zijn tevreden over de samenwerking met Beter Wonen. Gedurende het afgelopen anderhalf jaar waren er veel vragen over voornamelijk facilitaire zaken. Vragen en problemen werden snel opgepakt en zo mogelijk opgelost. Het is prettig een vaste contactpersoon te hebben en dat de lijnen kort zijn. Daarnaast sluit Beter Wonen aan bij overleggen tussen participanten en treedt actief op bij vraagstukken over (brand)veiligheid. Martine Stekelenburg Vestigingsmanager Allio KDV/BSO Laanzicht en BSO Akelei Jaarverslag 2012 Beter Wonen 19

20 20

21 2 Verslag van de Raad van Toezicht Inleiding De Raad van Toezicht (RvT) heeft tot taak toezicht te houden op de directeur-bestuurder en het functioneren van Beter Wonen in het uitoefenen van haar maatschappelijke taak. Aan de hand van het reglement bestuur en toezicht en het ondernemingsplan beoordeelt zij besluiten van de directeur-bestuurder (goedkeuring) en laat zij zich door de directeur-bestuurder, huurdersvereniging en anderen uit de omgeving van Beter Wonen informeren. Verder staat zij de directeur-bestuurder met raad en daad terzijde (klankbordrol) en adviseert zij gevraagd en ongevraagd de directeur - bestuurder en vervult de werkgeversrol. In dit jaarverslag, dat samen met het volkshuisvestingsverslag en de jaarrekening deel uit maakt van het jaarverslag van Beter Wonen, verantwoordt de RvT zich. Werkwijze Het kader dat voor de RvT als grondslag fungeert voor het uitoefenen van de toezichthoudende taak is: Het Besluit Beheer Sociale Huursector De Governance Code en de Aedescode Het ondernemingsplan De meerjarenbegroting De uitwerking van taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de RvT liggen vast in artikel 18 van de statuten van de corporatie. Een verdere uitwerking ligt vast in het Reglement voor bestuur en Toezicht, dat is vastgesteld en goedgekeurd op 20 april 2005 en, op grond van de aangepaste Governancecode, in de vergadering van 8 februari 2012 opnieuw vastgesteld en goedgekeurd. De RvT heeft in 2012 zeven keer vergaderd in aanwezigheid van de directeur-bestuurder en/of de manager financiën en beleid. De agenda werd samengesteld door de secretaris, voorzitter en directeur-bestuurder. Daarnaast is er voorafgaand aan elke vergadering vergaderd buiten aanwezigheid van de directeurbestuurder. Het doel hiervan is te komen tot onderlinge afstemmingen. Daarnaast is het functioneren van de directeur-bestuurder beoordeeld. In het najaar van 2012 heeft de RvT de zelfevaluatie uitgevoerd. De voorzitter van de RvT heeft een maandelijks overleg met de directeur-bestuurder. Daarin zijn zaken besproken welke onder meer betrekking hebben op de relatie met gemeente, personele organisatie, projecten, voortgang ondernemingsplan e.d. Gelet op de grootte van onze corporatie is er geen reden om kerncommissies in te stellen. De directeur-bestuurder is een aantal maanden wegens ziekte uit de roulatie geweest. Tijdens de herstelperiode heeft hij zijn taak stapsgewijs weer opgepakt. Gedurende de ziekte van de directeur-bestuurder hebben de voorzitter en de secretaris met de beide MT - leden periodiek overleg gevoerd. Jaarverslag 2012 Beter Wonen 21

22 Het interne besluitvormingsproces van de RvT is opgenomen in de statuten. De statuten zijn te vinden op de website van Beter Wonen. Middels 4-maandrapportages geeft de directeur-bestuurder aan de RvT inzicht in het reilen en zeilen van de corporatie. Gezien de omvang en de hiermee gepaard gaande risico s heeft ook in 2012 de nadruk gelegen op de projectrapportages. Verder is er gebruik gemaakt van externe rapportages van het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting en Aedes. Vergelijkende cijfers van andere corporaties die in deze rapporten waren opgenomen vormden mede een basis voor onze beoordeling. Bij de behandeling van het jaarverslag 2011 is de accountant uitgenodigd en heeft verslag uitgebracht van zijn bevindingen. Daarbij is vooral aandacht besteed aan de financiële ontwikkelingen en vooruitzichten van Beter Wonen. Ook is uitvoerig gesproken over de RJ 645. Naast het bijwonen van de reguliere vergaderingen heeft een aantal leden zich verdiept in bepaalde onderwerpen. Zij hebben daarvoor de volgende bijeenkomsten bezocht: Seminar financiële actualiteiten Algemene vergadering VTW Regionale bijeenkomst over samenspel bestuurder en commissaris en dilemma s over bestuurlijke vraagstukken Seminar investeringen en treasury bij woningcorporaties Regiobijeenkomst over zelfevaluatie Lid commissie geschiktheidtoets zelfevaluatie. De leden van de RvT zijn allen lid van de Vereniging van Toezichthouders Woningcorporaties (VTW). Voor nieuwe leden geldt dat zij, bij toetreden tot de RvT, lid worden van VTW. Uitgangspunt van de RvT is om op het ingewikkelde speelveld waarbinnen de woningcorporaties opereren relevante informatie tot zich te nemen en daardoor goed beslagen ten ijs te komen. In 2012 hebben de leden van de RvT, die op voordracht van de HuurdersVereniging groot IJsselmuiden (HVgIJ) zijn benoemd, eenmaal overleg gevoerd met het bestuur van de Huurdersvereniging. Inhoudelijk toezicht De basis voor ons toezicht is het strategisch ondernemingsplan Wij hebben daaraan in 2010 onze goedkeuring gegeven. De missie is als volgt verwoord: Beter Wonen wil mensen, die dat op eigen kracht niet kunnen, een thuis bieden in een aantrekkelijke woonomgeving. In het ondernemingsplan zijn de belangrijkste ontwikkelingen voor de komende periode beschreven, is er een interne analyse gemaakt en een SWOT - analyse. De gevolgen voor Beter Wonen zijn hieruit geconcludeerd en beschreven met een duidelijke visie op de toekomst. De ontwikkelingen in de branche en de huidige situatie van de economie zijn onder de aandacht van de RvT. We zien nu geruime tijd een woningmarkt die volledig op slot zit door een gebrek aan vertrouwen bij consument en banken. Door de rem op de verkoop/koop van nieuwbouw woningen zullen nieuwbouwprojecten steeds moeilijker kunnen worden opgestart. De doorstroming wordt verder beperkt. Wat zijn de gevolgen voor de starters op de woningmarkt? Ook de Europese Beschikking heeft grote impact voor de corporaties. Negentig procent van de woningen met een huurprijs tot 664,66 moet worden verhuurd aan diegenen die een verzamelinkomen hebben tot ,-. Dit heeft dus gevolgen voor het toewijzingsbeleid van de corporaties. Prestatie afspraken In 2010 zijn prestatie- afspraken gemaakt met de gemeente Kampen voor de jaren 2010 tot en met Beide partijen verplichten zich om de ambitieuze doelstellingen te realiseren. In deze prestatie afspraken, die jaarlijks worden geëvalueerd, is met name aandacht voor de primaire doelgroep, de starters en de bijzondere groepen met beperkingen. Ook het maatschappelijk ondernemen en het streven naar een duurzame en energiezuinige woningvoorraad vormt een belangrijk onderdeel van de prestatie afspraken. De komende jaren zal blijken of de ambities waargemaakt kunnen worden. Klachtenadviescommissie Met genoegen hebben we geconstateerd dat de regionale klachtencommissie in 2012 geen klachten die betrekking hebben op onze corporatie in behandeling hoefde te nemen. Onderwerpen Raad van Toezicht 2012 Nieuwbouw Beter Wonen heeft diverse nieuwbouwprojecten in ontwikkeling. Middels de 4-maandsrapportages en aanvullende rapportages is de RvT door de directeur - bestuurder in 2012 hierover uitgebreid geïnformeerd. Financiële positie De financiële positie is besproken met de accountant. Ook heeft de RvT kennis genomen van het solvabiliteits- 22

23 oordeel 2012 (verslagjaar 2011) en het continuïteitsoordeel 2012 over de jaren 2012 tot en met Beide oordeelsbrieven zijn van het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting. Daarnaast is de Oordeelsbrief 2012 van het Ministerie van VROM binnen de RvT besproken, net als de bedrijfstakinformatie van Aedes en het Centraal Fonds. Strategisch voorraad beleid Beter Wonen heeft het Strategisch Voorraad Beleid (SVB) geformuleerd. Met dit beleid heeft de RvT in 2009 al ingestemd. Om de impact van het SVB goed te kunnen beoordelen is de termijn van de meerjarenprognose (5 jaar), op verzoek van de RvT, verlengd naar een horizon van 10 jaar. Daarnaast heeft de RvT, in overleg met de directeur-bestuurder, kaders geformuleerd, waarbinnen de financiële vertaling van het SVB moet passen. Het strategisch voorraad beleid is een belangrijk instrument voor sturing en zal aan nieuwe ontwikkelingen worden aangepast. De meerjaren route wordt hierop aangepast. Ondernemingsplan Betrokken, gedreven en praktisch. Dit zijn de trefwoorden die staan voor het ondernemingsplan dat in 2010, mede op basis van de input door de RvT, tot stand is gekomen. Het ondernemingsplan, dat is goedgekeurd door de RvT geeft voor deze vijf jaren de richting aan die Beter Wonen uitgaat. Beter Wonen zal als een kleine organisatie dicht bij de huurders blijven staan, waarbij de huurders voldoende keuzevrijheid geboden zal worden. De focus zal verder primair gericht blijven op het bouwen en verhuren van betaalbare woningen. Het is de taak van de RvT om de komende jaren toe te zien of de mooie woorden in het ondernemingsplan ook worden omgezet in mooie daden. Het ondernemingsplan is door directeur-bestuurder en voorzitter RvT overhandigd en toegelicht aan de Gemeente Kampen en zorginstelling IJsselheem. Maatschappelijk ondernemen De RvT wil een concretere invulling geven aan het maatschappelijk ondernemen van de corporatie. Het spanningsveld tussen de missie en het maatschappelijk ondernemen zal steeds in het oog gehouden moeten worden. Besluiten Raad van Toezicht De RvT heeft in 2012 het jaarverslag inclusief jaarrekening over het verslagjaar 2011 goedgekeurd. Tevens werd goedkeuring verleend aan het jaarplan Jaarverslag 2012 Beter Wonen 23

24 De RvT heeft in 2012 onder meer de volgende besluiten genomen over, c.q. goedkeuring gegeven aan: Kaderstelling Strategisch Voorraadbeleid en de Meerjarenbegroting zijn aangepast door aanpassingen in de uitvoering van projecten. De accountant voor één jaar te herbenoemen. De management - en procuratieregeling. Geen woningen te bouwen in plan De Erven in Kampen. Het project Slenke - Es wordt verplaatst naar In project Het Meer worden in woningen opgenomen en in 2017 nogmaals 22 woningen. De integriteitcode toevoegen bij opdrachten aan toeleveranciers. Herstructurering woningen Drostenstraat en Slenkstraat. In het project Drostenstraat worden minder huurwoningen gerealiseerd (24), de rest van de grond wordt verkocht. Bij de samenstelling van de jaarrekening 2012 uit te gaan van de bepalingen in de RJ 645 Het jaarplan 2013 en meerjarenbegroting De statutenwijziging goed te keuren De visitatie laten plaatsvinden in Wet Normering Topinkomens. Salaris Directeur - Bestuurder. Vergoedingen leden Raad van Toezicht Herbenoeming twee leden van de Raad van Toezicht. De RvT heeft de bovengenoemde besluiten bij unanimiteit goedgekeurd aan de hand van door de directeur-bestuurder ingebrachte documenten. De besluiten zijn door de RvT getoetst aan het ondernemingsplan en de jaarbegroting cq. meerjarenbegroting. Verbindingen Beter Wonen heeft geen nevenstructuur waarin verbindingen zijn opgenomen. Alle activiteiten vallen daarmee rechtstreeks onder de Raad van Toezicht. Risicobeheersing De activiteiten van Beter Wonen worden jaarlijks vertaald in een jaarplan. De RvT verleent haar goedkeuring aan dit jaarplan. De realisatie hiervan wordt bewaakt via de interne 4-maandsrapportages en het jaarverslag. Daarnaast neemt de RvT kennis van het accountantsrapport en het continuïteits- en solvabiliteitsoordeel van het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting. Beter Wonen werkt aan de hand van het financieel statuut, waarin het speelveld voor de financierings- en beleggingsactiviteiten zijn opgenomen. Beter Wonen heeft bewust gekozen voor een minimale risicostructuur. Professionalisering Governance en Integriteit De RvT onderschrijft de Governance Code voor woningcorporaties en de Aedescode. In 2012 is het reglement bestuur en toezicht opnieuw afgestemd met de Governance code en daar waar nodig aangepast. Deze aanpassingen zijn in de RvT vergadering van december 2011 formeel goedgekeurd en in februari 2012 definitief vastgesteld. In het reglement voor bestuur en toezicht is opgenomen met welke stukken de directeur-bestuurder de leden van de RvT dient te informeren en de periodiciteit daarvan. Dat kan via de 4-maandsrapportage en via de jaarlijkse informatie van het jaarplan en de jaarrekening. Een aantal aspecten uit de Governance Code worden verder toegelicht: Het reglement voor bestuur en toezicht, het jaarverslag inclusief het verslag van de RvT, de Governance Code en de Aedes Code zijn op de website van Beter Wonen terug te vinden. Het thema Governance Structuur is op de website van Beter Wonen geplaatst. De integriteitscode is door Beter Wonen uitgewerkt. In deze code zijn thema s opgenomen die van belang zijn als het gaat om gedrag en vertrouwen. De medewerkers hebben de integriteitscode ondertekend en het belang hiervan onderschreven. In 2009 heeft de RvT de integriteitscode eveneens ondertekend. Jaarlijks zal de code geëvalueerd worden met de medewerkers. De integriteitscode is ook te vinden op de website van Beter Wonen. De klokkenluiderregeling maakt onderdeel uit van de integriteitscode. Er hebben in het verslagjaar geen transacties plaatsgevonden waarbij tegenstrijdige belangen van de RvT of directeur - bestuurder hebben gespeeld. Er zijn geen meldingen binnengekomen van (mogelijke) integriteitschendingen. Accountant Begin 2012 heeft de accountant een management letter uitgebracht over de interim-controle die in 2011 is uitgevoerd. Deze managementletter is in de RvT vergadering besproken worden. In 2013 zal de RvT samen met de directeur-bestuurder het functioneren van de externe accountant beoordelen. Zelfevaluatie Raad van Toezicht In 2012 heeft de RvT het eigen functioneren besproken in aanwezigheid van de directeur -bestuurder. 24