Jaarverslag Jaarverslag Beter Wonen

Transcriptie

1 Jaarverslag 2011

2 Samenwerking Het thema voor dit jaarverslag is samenwerking. Samenwerking hebben we op veel gebieden en met verschillende instanties. We doen niet alleen aan interne samenwerking, maar we werken ook samen op gemeentelijk en regionaal niveau, op provinciaal niveau en zelfs op landelijk niveau. Door de verschillende ontwikkelingen in corporatieland moeten we ons goed beseffen dat we met allerlei instanties moeten samenwerken. Dit is noodzakelijk omdat we onze huidige, maar zeker ook onze toekomstige, huurders een thuis willen bieden. 2

3 Jaarverslag 2011 Jaarverslag Beter Wonen 3

4 Inhoudsopgave Algemene gegevens 5 Vol vertrouwen op ingeslagen weg doorgaan 7 1 Verslag directeur-bestuurder 9 2 Verslag van de Raad van Toezicht 19 3 Governance 27 4 Route van 2011 naar VOLKSHUISVESTINGSVERSLAG 5 Huidige klanten voelen zich thuis 43 Tevredenheid bewoners blijft op een hoog niveau Keuzevrijheid voor bewoners Geschikte huisvesting voor senioren 6 Woningzoekenden vinden een huis 49 Kernvoorraad afstemmen op omvang primaire doelgroep Aandacht voor starters Nieuwbouw van sociale huurwoningen 7 Zorginstellingen onder dak 57 Faciliteren van vastgoed zonder zorg 8 Een leefbare maatschappij 59 Betaalbare huren Duurzaamheid en energiebesparing Maatschappelijk vastgoed Leefbaarheid 9 Middelen 67 Vernieuwing van ons bestaande bezit Nieuwe woningen bouwen Financiële slagkracht behouden Verkopen van bezit Dichtbij onze huurders en andere belanghouders Samenwerking zoeken Behouden en delen van kennis 10 Jaarrekening Overige informatie Accountantsverklaring 107 4

5 Algemene gegevens Naam van de toegelaten instelling: Stichting Beter Wonen Adres: Dorpsweg 2 Plaats van vestiging: IJsselmuiden Postcode: 8271 BM Telefoon: Website: info@bwij.nl Datum van oprichting: 8 september 1919 Datum en nummer van het Koninklijk Besluit waarbij de stichting werd toegelaten: 4 november 1919 nr. 48 Datum en nummer goedkeuring Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer waarbij de statuten voor het 16 mei 2003 laatst zijn gewijzigd: kenmerk DGW/SR Datum en nummer van inschrijving in het handelsregister van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Noordelijk 13 augustus 1971 Overijssel te Zwolle: nummer Aangesloten bij de overkoepelende organisatie: Aedes Vereniging van Woningcorporaties Hilversum onder nr Ingeschreven in het Nationaal Register Volkshuisvestingsinstellingen als organisatie die de Bedrijfstakcode Woningcorporaties 16 september 1996 heeft onderschreven: NRV-nr Jaarverslag 2011 Beter Wonen 5

6 6

7 Vol vertrouwen op ingeslagen weg doorgaan Als we terugkijken op 2011 dan gaan mijn gedachten direct terug naar twee projecten die na jaren van inspanning ons een geweldig resultaat hebben opgeleverd. Maarlenhof is een prachtig zorg- en verpleegcomplex dat plaats biedt aan cliënten en bewoners die hier met veel plezier wonen. Sonnenburgh, het Kulturhus van IJsselmuiden, biedt onderdak aan participanten en huurders met een bijzondere mix van voorzieningen op het gebied van welzijn, gezondheid en cultuur. Wat uiteindelijk telt, is het resultaat: prachtige complexen die voldoen aan de behoeften van onze (toekomstige) huurders. maken met besluiten vanuit de overheid die het voor woningcorporaties niet gemakkelijk maken. Ik denk daarbij aan scheiding van daeb en niet daeb-activiteiten en de extra heffing voor huurtoeslag. Op veel aspecten gaan we in dit jaarverslag bij de verantwoording over 2011 dieper in. Namens allen die bij onze organisatie betrokken zijn wens ik u veel leesplezier. Naast het mooie resultaat hebben we ook te maken met zorgen. De financiële crisis is nog niet voorbij, de woningmarkt zit op slot en het aanscherpen van de inkomensgrenzen bij de toewijzing van huurwoningen speelt een belangrijke rol. Daarnaast hebben we te Tom de Wal directeur-bestuurder Dit jaarverslag is ook in te zien of te downloaden via onze website onder het trefwoord publicaties. Jaarverslag 2011 Beter Wonen 7

8 8

9 1 Verslag directeur-bestuurder 2011: het jaar van de nieuwbouw 2011 is een productief jaar geweest, waarin we de oplevering van de nieuwbouwcomplexen Maarlenhof en Kulturhus hebben gerealiseerd. Voor een corporatie als Beter Wonen hebben beide projecten grote invloed gehad op de totale organisatie. Ik denk niet alleen aan de samenwerking met architect en aannemer, maar ook aan de interne totstandkoming van dit project. Veel medewerkers hebben intensief aan dit project gewerkt. Procedures die we moeten doorlopen zorgen er soms voor dat projecten langer duren dan we eigenlijk willen. Bovendien is een zorgvuldige afstemming met betrokken partijen even belangrijk als de voortgang van het project. Op het uiteindelijke resultaat van beide projecten zijn we trots. Naast de nieuwbouw van Maarlenhof en Kulturhus hebben we in mei 2011 onze intrek genomen in ons nieuwe kantoor. Na een aantal maanden van voorbereiding zijn we hier volledig op onze plaats. Een ruim kantoorgebouw dat voldoet aan onze verwachtingen. In dit jaarverslag geven we een helder beeld van wat we in 2011 hebben gedaan en hoe onze aanpak is. Op een duidelijke en transparante manier brengen we in beeld hoe een en ander tot stand is gekomen. Landelijke ontwikkelingen Woningmarkt op slot De verkoop van koopwoningen stagneert, de mutatiegraad bij huurwoningen is laag te noemen, de hypotheekrenteaftrek is bespreekbaar, de inkomensafhankelijke huurverhoging wordt toegepast. Er is al veel gezegd en geschreven over de Woonvisie van minister Donner. Duidelijk is wel dat er geen integrale aanpak van de woningmarkt plaatsvindt. De overdrachtsbelasting is verlaagd van 6 naar 2%. Aan de andere kant wordt er in 2014 een rekening naar corporaties gestuurd van bijna 1 miljard euro: de korting op de huurtoeslag en de heffing voor verhuurders. Het gevoel is dat er vooral naar oplossingen in de koopsector wordt gezocht en de huursector buitenspel wordt gezet. Moeten corporaties niet zelfbewuster zijn en van de redenatie uitgaan dat huren en kopen gelijk moet zijn? Op deze manier kan het probleem van de scheefwoners aangepakt worden. Of gaat het kabinet de aftrek van hypotheekrente beperken tot een bepaald maximum? Hoe het verder moet met de woningmarkt is niet eenvoudig op te lossen. Er zijn genoeg problemen die opgelost moeten worden. Laat elke corporatie ervan bewust zijn dat we in ieder geval proberen om, in eerste instantie, op regionaal niveau de zaken voor elkaar te maken en te houden. Europese Beschikking Met de invoering van de Europese Beschikking per 1 januari 2011 zijn corporaties verplicht om bij de toewijzing van huurwoningen rekening te houden met het inkomen van de woningzoekenden. De regels geven Jaarverslag 2011 Beter Wonen 9

10 aan dat corporaties minimaal 90% van de huurwoningen met een huurprijs tot 652,52 moeten toewijzen aan huishoudens met een inkomen tot De huishoudens met een inkomen boven de grens van komen dus niet in aanmerking voor een sociale huurwoning. Wij maken ons zorgen over woningzoekenden met een inkomen boven de grens van Op deze manier zou dat betekenen dat zij op geen enkele manier in aanmerking komen voor een sociale huurwoning. Er is echter een ontsnappingsmogelijkheid: de vrije ruimte van 10% kan gebruikt worden om huurwoningen toe te wijzen aan kandidaten die erg dringend verlegen zitten om woonruimte en daarvoor, gezien hun inkomen, niet in aanmerking komen. Beter Wonen heeft besloten om de vrije ruimte van 10% te gebruiken voor woningzoekenden met een inkomen tussen de en met een bijbehorende huurprijs van 570,00 tot 652,52. Op deze manier kunnen we toch woningzoekenden met een hoger inkomen helpen aan een sociale huurwoning. Voor de verantwoording van de huishoudinkomens en huurprijs in 2011 is gebleken dat we 6% toewijzen aan huurders met een inkomen hoger dan De overige 94% voldoet aan de verantwoording van de regelgeving vanuit de Europese Beschikking. Scheiding van wonen en zorg Het kabinet Rutte heeft gekozen voor een hervorming van de AWBZ. Er is bekend gemaakt dat de AWBZ alleen nog maar de langdurige zorg aan mensen met ernstige beperkingen zal vergoeden. Dit heeft gevolgen voor de huisvesting van ouderen en anderen die zorg nodig hebben. Hier krijgen niet alleen zorginstanties, maar ook corporaties mee te maken. Het kabinet wil dus doorpakken op het gebied van het scheiden van wonen en zorg. Vanaf 1 januari 2014 is het de bedoeling dat in ieder geval cliënten in verzorgingshuizen zelf voor hun woonruimte gaan betalen. Uiteindelijk zullen ook verpleeghuizen en gehandicapteninstellingen huur moeten gaan betalen, omdat de AWBZ de huisvestingskosten niet langer vergoedt. Om het scheiden van wonen en zorg voor te bereiden gelden vanaf 1 januari 2012 overgangsregels. Hierin is opgenomen dat de vergoeding voor huisvesting gekoppeld is aan de zorgzwaarte van de cliënt. Voor cliënten van verpleeg- en verzorgingshuizen komt een AWBZ-vergoeding beschikbaar die onderverdeeld is in een bedrag voor zorg en een bedrag voor huisvesting: de normatieve huisvestingscomponent (NHC). Het is nog niet duidelijk hoeveel huur betaald moet gaan worden als de scheiding wonen/zorg een feit is. Voor Beter Wonen heeft dit weinig consequenties. Voor het complex Maarlenhof hebben we met Stichting 10

11 IJsselheem langdurige huurcontracten afgesloten waarbij afspraken over de hoogte van de huurprijs zijn gemaakt. Woningwet De invoering van de nieuwe Woningwet (Herzieningswet toegelaten instellingen volkshuisvesting) is procedureel in een vergevorderd stadium. De start van de behandeling in de Tweede Kamer staat gepland voor april Duidelijk is nu al dat woningcorporaties zich moeten voorbereiden op de invoering. Denk bijvoorbeeld aan het aanpassen van de statuten en de administratieve scheiding van activiteiten met en zonder staatssteun. Het domein van corporaties blijft gehandhaafd. Wij mogen ons blijven inzetten voor iedereen die hulp nodig heeft op de woningmarkt. Dat sluit aan bij de visie van Beter Wonen: Beter Wonen wil mensen die dat op eigen kracht niet kunnen, een thuis bieden in een aantrekkelijke woonomgeving. De invoering van de Woningwet heeft als doelstelling een gelijke positie voor commerciële ontwikkelaars en woningcorporaties te creëren. In samenwerking met de gemeente Kampen kunnen we werken aan een toekomstgericht beleid waarin we oog hebben voor een uitgebalanceerd woningaanbod voor al onze doelgroepen. Er blijft staatssteun beschikbaar voor de activiteiten die aangemerkt worden als Diensten van Algemeen Economisch Belang (DAEB). Wij kunnen dus voor de financiering van dit type activiteiten borging krijgen van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). In gebieden waar sprake is van niet-daeb kunnen corporaties ook een rol blijven spelen. Hierbij is er geen staatsteun en/of borging van het WSW mogelijk. Met de invoering van de Woningwet zal een andere rol ontstaan voor de interne en externe toezichthouders. Hoe de exacte invulling eruit komt te zien is op dit moment nog niet duidelijk. Aedes bepleit voor corporaties met een omzet lager dan 40 miljoen euro een uitzondering te maken voor het administratief scheiden. Dit kan voor Beter Wonen gunstige gevolgen hebben. Gemeentelijke overheid In 2011 is er veel contact geweest met de gemeente Kampen. Dit geldt voor het bestuurlijk overleg met wethouders, maar ook voor ambtelijk overleg. De overleggen verlopen in een goede sfeer waarbij we oog hebben voor elkaar. In 2010 hebben Beter Wonen IJsselmuiden, deltawonen en de gemeente Kampen de prestatieafspraken ondertekend. In de afspraken is een aantal speerpunten opgenomen die we in de komende jaren aan de orde willen stellen. De afspraken houden voor Beter Wonen het volgende in: de gemeente helpen bij de inhaalslag van gemiddeld honderd huurwoningen per jaar (gemeentebreed); scheefwoners enthousiasmeren met woningen die beter passen bij hun financiële mogelijkheden; een plan van aanpak maken voor upgrading van energielabels in bestaande bouw; mede uitwerken van de beleidsvisie op het thema wonen en zorg ; opvangen van bijzondere doelgroepen zoals statushouders, daklozen en begeleid zelfstandig wonenden; stimuleren van de ontwikkeling van maatschappelijk vastgoed; beschikbaar stellen van een jaarlijks budget voor leefbaarheid; verkopen van gemiddeld zeven woningen per jaar om nieuwe investeringen mogelijk te maken. Tijdens het jaar hebben vier bestuurlijke overleggen plaatsgevonden. De voortgang van de specifieke onderdelen in de prestatieafspraken wordt besproken. Op deze manier kunnen we de voortgang monitoren en waar nodig bijstellen. Een van de onderdelen in de prestatieafspraken is de uitvoering van nieuwbouwplannen. We zijn al enige jaren in gesprek met de gemeente Kampen om tot afspraken te komen over de realisatie van sociale huurwoningen in IJsselmuiden. Met de realisatie van het complex Maarlenhof en Kulturhus zijn we uiterst tevreden. Dit geldt echter niet voor Slenke Es en Paalkamp. Projecten die al jaren voortslepen en waar weinig vooruitgang is geboekt. We hopen dat we in 2012 over beide projecten def initieve afspraken kunnen maken met betrokken partijen. In de kleine kernen zijn we begonnen met de nieuwbouw van vijf woningen aan de Philip Klingestraat in Wilsum en vier woningen aan de Klaasje van den Brinkerf in Zalk. Alle woningen hebben we Te Woon aangeboden. Dit betekent dat de kandidaat een keus kan maken of hij/zij de woning wil huren of kopen. Acht kandidaten hebben aangegeven dat ze de woning willen huren, één kandi- Jaarverslag 2011 Beter Wonen 11

12 daat heeft de woning gekocht. Dit heeft plaatsgevonden via verkoop onder voorwaarden. De kandidaat heeft een korting gekregen op de woning om zodoende de starter de gelegenheid te geven te beginnen op de woningmarkt. Bij eventuele verkoop van de woning is Beter Wonen verplicht om de woning binnen drie maanden aan te kopen. Je kunt je afvragen of met het Te Woon-principe de doelstelling is behaald: acht van de negen woningen worden verhuurd en één woning is verkocht. In 2012 gaan we het project evalueren. Een gedifferentieerd woningaanbod is een belangrijk onderdeel bij de bouw van huurwoningen. Uit afspraken met de gemeente Kampen is duidelijk geworden dat we al jaren sturen op de verhouding en De verhouding heeft betrekking op het aanbieden van goedkope, middeldure en dure huurwoningen. De verhouding staat voor de realisatie in 35% huurwoningen en 65% koopwoningen. De verhouding staat de laatste jaren onder druk. Met de gemeente Kampen zijn we nu in gesprek om tot een evenwichtige, gevarieerde en sociale opbouw van de aantallen woningen te komen. Daarbij wordt gekeken of we de oorspronkelijke uitgangspunten moeten loslaten. In het Woonplan Kampen komt naar voren dat er gewerkt moet worden aan nieuwe criteria en indicatoren voor de samenstelling, sociale opbouw en sfeer van een wijk. Een van de speerpunten in de prestatieafspraken is om het probleem van de scheefwoners aan te pakken. In samenspraak met de gemeente Kampen en deltawonen willen we een verleidingsstrategie opstellen om de scheefgroei terug te dringen. Corporaties hebben tot 1 januari 2011 weinig invloed gehad op de combinatie van inkomen en huurprijs van de woning. Met de invoering van de Europese Beschikking per 1 januari 2011 wordt gekeken naar de hoogte van het inkomen en de huurprijs. De oorspronkelijke bewoners van een huurwoning met een hoog inkomen willen we in beeld zien te krijgen. Er was sprake van de invoering van een inkomensafhankelijke huurverhoging. Het kabinet heeft niet tijdig een besluit genomen zodat de invoering van deze maatregel niet per 1 juli 2012 wordt doorgevoerd. Een ander aandachtspunt in de overleggen is de energielabeling van de corporaties. Vanuit het strategisch voorraadbeleid hebben we budget vrijgemaakt om op energiegebied renovatie-projecten uit te voeren. Voor de komende jaren gaat het om een jaarlijks bedrag van Met het investeren in energievraagstukken willen we een verschuiving teweeg brengen in de labeling van E-label naar B-labels. Met de gemeente Kampen willen we, in overleg met de Provincie Overijssel, bereiken dat de subsidie wordt uitgebreid. Samen met collega-corporatie deltawonen willen we in 2011 blijven voldoen aan de taakstelling huisvesting verblijfsgerechtigden. De taakstelling tot 1 januari 2012 is 24 personen. Er is in de afgelopen jaren een achterstand ontstaan die we nog moeten inlopen. Probleem hierbij is dat asielzoekers niet in de gemeente Kampen willen wonen, zodat de huisvestingstaak onder druk komt te staan. In 2011 hebben we afspraken gemaakt om in 2012 een groep vluchtelingen te huisvesten. Op deze manier lopen we een gedeelte van de ontstane achterstand in. In 2011 is er een begin gemaakt met het aanpassen van het huidige WMO-convenant. Samen met deltawonen en de gemeente Kampen willen we het sterk verouderde convenant aanpassen aan de huidige tijd. In 2011 is de aftrap geweest van de visie op Wonen, Zorg en Welzijn. Met allerlei betrokken instanties hebben we gekeken naar de toekomstvisie voor In de komende jaren komt er veel op ons af: de vergrijzing slaat toe, er komt een scheiding tussen wonen en zorg, er is sprake van decentralisatie van het rijksbeleid, kan er sprake zijn van woonservicegebieden? In 2020 zal de gemeente Kampen meer middelen en meer verantwoordelijkheid hebben en de regie sterker in handen hebben genomen. Op het gebied van wonen zal er gewerkt worden met flexibele concepten. Mensen willen in toenemende mate hun eigen keuzes maken, dus zal er maatwerk moeten worden geleverd. Wij hopen dat onze positie in de zorg verder uitgebouwd kan worden. Dit kunnen we niet alleen, maar hebben ook expertise nodig van bijvoorbeeld Stichting Welzijn Senioren Kampen en Stichting IJsselheem. Het zou wenselijk zijn om in de toekomst te fungeren in een positie tussen de woning en de bewoner. Wij zorgen voor de woning en de bewoner kan bij de instantie terecht voor al zijn vragen op het gebied van de zorg. Op 2 juli 2011 is de dag van het dorp georganiseerd: een nieuwe activiteit voor de ontmoeting en samenwerking tussen de kleine kernen, maatschappelijke instellingen en de gemeente Kampen. De dag is ontstaan uit de besprekeningen over het rapport Rondom Kampen. Dit rapport gaat over de toekomstige sociale ontwikkelingen van de kleine kernen. De sociale ontwikkeling is afhankelijk van de inzet en participatie van de dorpsverenigingen en actieve bewoners. Met het rapport is een eerste aanzet 12

13 aanpak van (ex-) gedetineerden. De eerste aanzet tot een concreet plan is in 2011 tot stand gekomen. We verwachten in 2012 tot een afronding te komen. Met het maken van regionale samenwerkingsafspraken en het uitvoeren van het proces willen we de nazorg van ex-gedetineerde burgers in de Regio IJsselvecht beter monitoren. gegeven, maar nu moet een gezamenlijk concreet plan worden uitgewerkt. Tijdens de dag van het dorp is hier volop aandacht aan besteed. In 2012 wordt hier helaas geen gevolg aan gegeven door het ontbreken van initiatiefnemers. Binnen elke gemeente verblijven bewoners die minder gemakkelijk aansluiting vinden met de maatschappij. Gemeenten en overheid hebben het initiatief genomen om afspraken te maken om beter in contact te komen met betreffende burgers. Een van de initiatieven die genomen is heeft betrekking op de nazorg van (ex-) gedetineerden. Primaire doelstelling is om het aantal recidivegevallen terug te dringen, wat moet leiden tot een vermindering van de overlast. Dit wordt gedaan door het vergroten van de reïntegratiemogelijkheden op het gebied van huisvesting, inkomen en werk, schulden etc. Het resultaat moet erop gericht zijn om de (ex-) gedetineerde in een stabiele situatie te krijgen na detentie. Samen met een groot aantal stakeholders, gemeenten, woningcorporaties, penitentiaire inrichtingen, politie, UWV etc., willen we een belangrijke rol spelen bij de Woonplan Kampen In 2011 hebben we een eerste aanzet gegeven om een Woonplan Kampen op te stellen met deltawonen en de gemeente Kampen. Evenals in andere plaatsen stagneert in Kampen de woningmarkt. De verkoop van nieuwe en bestaande woningen in de gemeente Kampen verloopt moeizaam. De korte termijnperspectieven zijn matig, terwijl die op de lange termijn goed zijn te noemen. De recente prognoses tonen aan dat Kampen verder zal blijven groeien in aantal inwoners en huishoudens. De uitdaging is om met effectieve maatregelen te komen om de woningmarkt door de crisis te loodsen. Samen met marktpartijen is gesproken over de woningmarkt en zijn er aanvullende keuzes en maatregelen genomen. De belangrijkste ontwikkelingen zijn: De perspectieven voor de gemeente Kampen zijn goed. De totale plancapaciteit voor de lange termijn is evenwichtig, maar voor de korte termijn is temporisering voor de kern Kampen noodzakelijk. De manier van ontwikkeling van locaties en projecten moet flexibeler, organischer, kleinschaliger en met een focus op de marktvraag. Woningcorporaties blijven de motor in de ontwikkeling en realisatie van woningen. De uitdaging is of zij kunnen voorzien in een groeiende behoefte aan sociale huurwoningen in Kampen. Starters kunnen zorgen voor doorstroming in de woningmarkt. Koppel de startersleningen daarom behalve aan nieuwbouwoningen ook aan bestaande woningen. Ga werken aan een benadering van de totale woonlasten: rente, aflossing, onderhoud en energie. Daarom willen we bestaande huurwoningen verduurzamen. In de komende jaren willen we de focus houden op bovenstaande aandachtspunten. De woningmarkt is op dit moment erg onzeker. De kans is ook reëel dat de ontwikkelingen op de woningmarkt anders lopen dan we hadden durven voorzien. Dat vraagt om flexibiliteit in het woonbeleid. Met alle experts op dit gebied zullen we de komende jaren in gesprek moeten blijven en uitvoering moeten geven aan de ingezette koers. Verder is er een onderzoek van de gemeente Kampen gaande naar de woonbehoeften in de kleine kernen. Jaarverslag 2011 Beter Wonen 13

14 Woononderzoek De gemeente Kampen, deltawonen en wij willen graag weten hoe de inwoners van Kampen wonen, wat ze van hun buurt vinden en of ze verhuiswensen hebben. Om dit te onderzoeken vindt er een landelijk Woononderzoek plaats. De antwoorden die worden gegeven zullen gebruikt worden om een goed woonbeleid te kunnen voeren. Wij vinden het belangrijk om de wensen van de bewoners te koppelen aan het beleid. De wensen gaan over de buurt, maar ook over verhuisplannen en eventueel een nieuwe woning. Vanaf september 2011 is gestart met de eerste onderzoeken en zijn bewoners benaderd. In 2012 zal het definitieve onderzoek afgerond worden. Strategisch voorraadbeleid In 2009 is de strategische koers vastgesteld voor de periode tot Aspecten als kernvoorraad, nieuwbouw en herstructurering, verkopen en energiebesparende maatregelen zijn in de vastgoedsturing opgenomen. Daarbij heeft er een doorrekening plaatsgevonden in een financiële vertaalslag. In 2011 is er meer duidelijkheid ontstaan in de plannen die we op het oog hadden. Bovendien moeten we constateren dat er sprake is van een stagnerende woningmarkt en dat de overheid maatregelen heeft genomen waardoor de investeringsruimte beperkt wordt. Vandaar dat we de koers willen herijken. In 2011 hebben we een eerste aanzet gegeven op basis van de meest actuele prognoses, zodat we een scherp beeld krijgen van de toekomstvisie. Het woningbezit is een statisch geheel. Het bezit moet beter afgestemd worden op de huidige bewoner en de woningzoekende. Het is een continu proces dat we willen blijven monitoren. Er is gekeken naar de doelgroepen van beleid, de demografische ontwikkelingen, de woningvoorraad en de kwalitatieve en kwantitatieve veranderopgave. Verder is gekeken naar de financiële analyse. Een belangrijk onderdeel om de veranderopgave te kunnen dekken is het monitoren van de kasstromen. Het WSW heeft hierbij de rol om ervoor te zorgen dat corporaties zich met voldoende waarborg kunnen begeven op de kapitaalmarkt. In 2012 zullen we een standpunt moeten innemen over het herziene strategische voorraadbeleid, waarbij vooral de focus moet liggen op de kasstromen na Herstructurering In ons strategisch voorraadbeleid van 2009 hebben we geconstateerd dat complexen van meergezinswoningen in 2016 de einde van de economische levensduur naderen en dat we toe willen naar een vermindering van meergezinswoningen zonder lift. In het beleid hebben we daarom opgenomen dat we de 48 portieketagewoningen aan de Drostenstraat en de 16 etagewoningen aan de Slenkstraat als sloop/vervangende nieuwbouw hanteren in In 2011 hebben we door FM Advies een inventarisatie laten maken van de woningen. De beoordeling van de woningen heeft plaatsgevonden op bouwtechnische, woontechnische en woonomgeving aspecten. We hebben gekeken naar de mogelijkheden van renoveren en levensduurverlenging, sloop gevolgd door nieuwbouw of levensduurverlenging met 10 jaar. De financiële doorrekening hebben we ook meegewogen. Belangrijk aandachtspunt bij de communicatie over dergelijke plannen is het betrekken van de huurders in het geheel. In verschillende sessies hebben we de huurders hierbij betrokken. In een eerste sessie hebben we de geconstateerde gebreken toegelicht en de bewoners de vraag gesteld of zij zich hierin herkenden. De meningen waren verdeeld. Sommige bewoners ervaren geen problemen, terwijl andere bewoners dit wel ervaren. In de tweede sessie hebben we de mogelijkheden getoond van de verbeteringsvoorstellen en die besproken. In de laatste bijeenkomst hebben we een financiële vertaalslag gemaakt. Denk daarbij onder andere aan de hoogte van de huurprijs, het al dan niet moeten verhuizen, de verhuiskostenvergoeding en de besparing bij energiebesparende maatregelen. Verder hebben we de plannen besproken en voorgelegd aan de HuurdersVereniging groot IJsselmuiden (HVgIJ). Ze hebben alle bewoners schriftelijk benaderd en een enquête uit laten voeren. Het advies was om de woningen te renoveren en de levensduur met 25 jaar te verlengen. Daarnaast hebben we samen met FM Advies de eigen standpunten doorgenomen. We hebben de verschillende scenario s uitgewerkt en een aantal wegingsfactoren laten meewegen. Denk daarbij aan het strategisch beleid, de woontechnische staat van de woning, de markt, de financiële gevolgen en de mening van de huurders. Het resultaat is dat we de 48 flatwoningen aan de Drostenstraat in 2016 willen slopen en een plan maken voor nieuwbouw. De gemeente Kampen hebben we in een overleg geïnformeerd over ons voorgenomen besluit. We zijn daarna in overleg gegaan over de gewenste invulling van het stedebouwkundige plan. De 16 etagewoningen aan de Slenkstraat willen we in exploitatie houden tot 2018 en in dat jaar overgaan tot sloop van de woningen. Verder willen we voor beide complexen een actieplan 14

15 opstellen waarbij de route wordt vastgelegd voor het uitplaatsen van de bewoners en het tijdstip waarop alleen nog tijdelijke huurcontracten, op basis van de leegstandswet, kunnen worden afgesloten. De HVgIJ zullen we continu blijven informeren en betrekken bij de plannen, omdat we inzien dat het juist communiceren van essentieel belang is voor het slagen van het traject. Belanghouders Ter gelegenheid van ons 90-jarig jubileum in 2009 hebben we een symposium georganiseerd met belanghouders waar we terug en vooruit hebben gekeken. De inbreng van het symposium was de basis voor het ondernemingsplan In 2011 willen we graag een reflectie op de ontwikkeling van de werkzaamheden en willen we graag weten van de belanghouders hoe zij denken over onze verplichtingen en taken. Op 24 november 2011 hebben wij onze tweede belanghoudersbijeenkomst gehouden in De Maarlenhof. Politici, ambtenaren, vertegenwoordigers uit de wereld van zorg en welzijn, collega-corporaties, dorpsbelangen en een huurdersafvaardiging waren aanwezig. Na het tonen van de bedrijfsfilm werd de kennis van de belanghouders onderzocht. Aan de hand van vraagstukken werden stellingen besproken en werd er gediscussieerd over de onderwerpen. In de komende jaren richten we ons onder andere op tevredenheid, keuzevrijheid en geschikte huisvesting voor bewoners. Daarnaast schenken we veel aandacht aan woningzoekenden en het leefbaar houden en maken van de maatschappij. Verder blijft vastgoed een essentieel onderdeel van het geheel en spelen de financiën een belangrijke rol. Aan het eind van de bijeenkomst concludeerden we dat het een zinvolle bijeenkomst is geweest. We hebben bruikbare informatie ontvangen voor het uitzetten van ons beleid. We blijven in de toekomst doen waar we goed in zijn: het aanbieden van betaalbare, goed onderhouden woningen. De belanghouders verwachten wel van ons dat we onze maatschappelijke verantwoordelijkheid oppakken. Men vindt het onze taak om naast een prettige woning ook een aangenaam woonklimaat, voorzieningen en veiligheid te bieden. Vastgoed Essentieel onderdeel voor het slagen van onze missie is om over woningen te beschikken waar de bewoner zich thuis voelt. Het vastgoed moet daarom in een goede staat van onderhoud verkeren. In 2011 hebben we een bedrag van aan onderhoudskosten uitgegeven. Dit heeft niet alleen betrekking op het dagelijks- en mutatieonderhoud, maar ook op het planmatig onderhoud. Jaarverslag 2011 Beter Wonen 15

16 Naast de investeringen voor het bestaande bezit moeten we oog houden voor ontwikkelingen op het gebied van nieuwbouw. In 2011 zijn we gestart met de nieuwbouw van vier woningen in Zalk en vijf woningen in Wilsum. In 2012 zal de oplevering plaatsvinden. Naast genoemde projecten hebben we in 2011 het complex Maarlenhof in exploitatie genomen. De verhuur van 25 huurappartementen, de ruimte aan kinderdagverblijf Ienieminie en de verhuur van zorg- en verpleegplaatsen aan Stichting IJsselheem hebben in 2011 plaatsgevonden. Met de realisatie van Maarlenhof hebben we een prachtig resultaat bereikt. We hebben al eerder aangegeven dat de woningmarkt op slot zit. Dit blijkt ook uit het feit dat we in het Jaarplan 2011 hebben opgenomen dat we tien huurwoningen willen verkopen. Dit is helaas niet gelukt. In totaal hebben we zes huurwoningen verkocht en ons voormalige kantoorpand. Maatschappelijke investeringen In 2010 zijn we gestart met de realisatie van een Kulturhus in IJsselmuiden. Met het Kulturhus realiseren we een mix van voorzieningen op het gebied van wonen, zorg en welzijn. Naast de realisatie van achttien huurwoningen verhuren we ruimten aan dependances van de openbare bibliotheek, basisschool, kinderopvang, muziekschool, cultureel werk, JGZ, speel-o-theek, apotheek en huisartsen. In 2012 was de officiële oplevering en is de naam van het gebouw onthuld: Sonnenburgh. Met de realisatie van het Kulturhus is een Vereniging van Eigenaars (VVE) tot stand gekomen. Beter Wonen neemt in het bestuur van de VVE de functie van secretaris op zich. Eenmaal per maand vindt er overleg plaats binnen het bestuur en komen allerlei onderwerpen aan de orde. Het totale bestuur bestaat uit vier personen, waarvan drie kopers en Beter Wonen. Alle partijen moeten nog wennen aan hun rol binnen de VVE. Naast de realisatie van een Kulturhus op maatschappelijk gebied doen we financiële bijdragen ten behoeve van huisvesting van dak- en thuislozen en vrouwenopvang. Huurdersparticipatie De HuurdersVereniging groot IJsselmuiden (HVgIJ) is de belangrijkste vertegenwoordiger van de huurders. Op basis van de Overlegwet hebben we een samenwerkingsovereenkomst ondertekend. In de overeenkomst zijn afspraken gemaakt over de invulling van de huurdersparticipatie. Denk daarbij aan onderwerpen waarbij om advies wordt gevraagd of aan wijzigingen van het beleid waar instemming is vereist. De bereidheid van de bestuursleden om zich te bekwamen in specifieke onderwerpen heeft ertoe geleid dat zij in 2011 een cursus kompas in corporatiefinanciën hebben gevolgd. De kosten van de cursus hebben wij voor onze rekening genomen. Vier maal per jaar hebben we overleg met het bestuur. Allerlei onderwerpen komen hierbij aan de orde. Met de huurders proberen we feeling te houden. Aan de hand van enquêtes bij nieuwe en vertrokken huurders proberen we aandachtspunten in beeld te krijgen. Verder voeren we bij grote renovatieprojecten een enquête uit. De organisatie Het succes van een organisatie begint bij de medewerkers. Beter Wonen heeft een hecht team van medewerkers. Feit is wel dat de werkdruk in het afgelopen jaar hoog is geweest. Een van de oorzaken is de veranderende regelgeving vanuit de overheid. Het blijft als relatief kleine corporatie een uitdaging om te blijven voldoen aan de geldende regelgeving. De nieuwe regelgeving op het gebied van de Raad voor de Jaarverslaggeving en de Woningwet zijn belangrijke aspecten die aan de orde komen. De druk op de organisatie is groot. Vandaar dat we veel aandacht hebben voor scholing en opleiding. In het afgelopen jaar hebben we met alle medewerkers bijzondere prestaties geleverd. Een woord van dank aan alle medewerkers voor hun inzet is zeker op zijn plaats. Over integriteit Corporaties staan maatschappelijk onder druk. Daarom besteden ze veel aandacht aan integriteit. Vanuit de Governancecode wordt er ook gekeken naar integriteit. In de vernieuwde Governancecode geldt het beginsel pas-toe-of-leg-uit. Van de normen uit de governancecode mag de corporatie afwijken als de governance beter gediend is met een andere uitwerking. Er zijn drie bepalingen dwingend: het toepassen van de sectorbrede beloningscode voor bestuurders; de honoreringsregeling voor commissarissen; de zittingstermijnen voor commissarissen. Ook wij zijn ons bewust van de kwetsbare positie van woningcorporaties. Integriteit is een onderwerp dat regelmatig op onze agenda staat. Zowel de leden van de Raad van Toezicht, de directeur en alle personeelsleden hebben een integriteitverklaring ondertekend. In die verklaring is ook een klokkenluiderregeling opgenomen. Aan de spelregels die in deze verklaring staan houden we ons. In aanvulling daarop hebben we een geheimhoudingsverklaring opgesteld. Alle personeelsleden 16

17 hebben die ondertekend. Zo hebben we gewerkt aan bewustwording van de normen en waarden die het werk betreffen. Om het onderwerp integriteit expliciet te maken, hebben wij onze personeelsleden tijdens elke personeelsvergadering een aantal dilemma s voorgeschoteld. Hoe handel je in een geschetste situatie? Zijn de anderen het daarmee eens? Dat leidde tot interessante gedachtenwisselingen. In 2010 hebben we een handboek gemaakt met de titel Zo doen we dat : wat kan wel, wat kan niet binnen onze organisatie? In 2011 hebben we aan die hoofdstukken aandacht geschonken. Woonruimteverdeling Op 24 mei 2011 zijn we gestart met het invoeren van een nieuwe woonruimteverdeling. Samen met collegacorporaties deltawonen, Openbaar Belang en SWZ uit Zwolle hebben we een gezamenlijk systeem voor het toewijzen van vrijkomende woningen. De belangrijkste kenmerken van het nieuwe systeem zijn: onderscheid in een wens- en spoedmodule samenvoegen van de woningmarkten in Zwolle en Kampen zoeken en reageren alleen via website geen aparte regeling voor urgenten keuzevrijheid voor alle woningzoekenden. De resultaten van de evaluatie over de periode van mei tot en met december 2011 vragen om bijsturing van het systeem. Met name in de spoedmodule vallen een aantal zaken op. Bij de implementatie van het systeem zijn we uitgegaan van een slaagkans van 66% in het nieuwe systeem om binnen een periode van zes maanden een woning te verkrijgen. In de praktijk blijkt dit percentage aanzienlijk lager te liggen. Opvallend is verder dat de weigeringsgraad in de spoedmodule hoog ligt. De meeste weigeringen hebben te maken met het gegeven dat de woning niet bevalt, maar opvallend is ook het aantal woningzoekenden dat gewoonweg niet komt opdagen voor een intakegesprek. De sanctie voor het weigeren van een woning in de spoedmodule is bijgesteld van drie naar twaalf maanden. Zowel vanuit de politiek als vanuit de woningcorporaties is er volop aandacht voor de werking van het woonruimteverdeelsysteem. De mate waarin urgente woningzoekenden worden bediend, heeft onze gezamenlijke zorg. Met de gemeenten Kampen en Zwolle zijn we in overleg om aanbevelingen te doen op het huidige systeem. In 2012 zal dit een vervolg krijgen. In het jaarverslag geven we een toelichting op de bevindingen. Tot slot In dit verslag heb ik een beeld geschetst van de vele ontwikkelingen in het afgelopen jaar. Ik heb ook een doorverwijzing gemaakt naar activiteiten die we in 2012 gaan oppakken. Ik hoop dat wij erin slagen u te overtuigen van de uitstekende prestaties die we in 2011 hebben geleverd. Als kleine corporatie zijn we actief op diverse fronten. We beseffen dat er vanuit allerlei invalshoeken een beroep op ons wordt gedaan. Wij beschikken over voldoende plannen en zullen ook in 2012 van ons laten horen. Dit alles doen we om de missie van de corporatie te doen slagen: Beter Wonen wil mensen die dat op eigen kracht niet kunnen, een thuis bieden in een aantrekkelijke woonomgeving. Verklaring De middelen van de stichting Beter Wonen zijn gedurende het verslagjaar besteed in het belang van de volkshuisvesting. Tom de Wal directeur-bestuurder Jaarverslag 2011 Beter Wonen 17

18 18

19 2 Verslag raad van toezicht Inleiding De Raad van Toezicht (RvT) heeft tot taak toezicht te houden op de directeur-bestuurder en het functioneren van Beter Wonen in het uitoefenen van haar maatschappelijke taak. Aan de hand van het reglement bestuur en toezicht en het ondernemingsplan beoordeelt hij achteraf besluiten van de directeur-bestuurder (goedkeuring) en laat hij zich door de directeur-bestuurder, huurdersvereniging en anderen uit de omgeving van Beter Wonen informeren. Verder staat hij de directeur-bestuurder met raad en daad terzijde (klankbordrol) en adviseert hij gevraagd en ongevraagd de directeur-bestuurder. In dit jaarverslag, dat samen met het volkshuisvestingsverslag en de jaarrekening deel uit maakt van het jaarverslag van Beter Wonen, verantwoordt de RvT zich. Werkwijze Het kader dat voor de RvT als grondslag fungeert voor het uitoefenen van de toezichthoudende taak is: het Besluit Beheer Sociale Huursector de Governance Code en de Aedescode het ondernemingsplan het jaarplan en begroting voor De uitwerking van taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de RvT ligt vast in artikel 18 van de statuten van de corporatie. Een verdere uitwerking ligt vast in het Reglement voor bestuur en Toezicht, dat is vastgesteld en goedgekeurd op 20 april De RvT heeft in 2011 zeven keer vergaderd in aanwezigheid van de directeur-bestuurder. De agenda werd samengesteld door de secretaris, voorzitter en directeurbestuurder. Daarnaast is er eenmaal vergaderd buiten aanwezigheid van de directeur-bestuurder om. Het doel hiervan is te komen tot onderlinge afstemmingen. Daarnaast is het functioneren van de directeur-bestuurder beoordeeld. In het najaar van 2011 heeft de RvT de zelfevaluatie uitgevoerd. De voorzitter van de RvT heeft een maandelijks overleg met de directeur-bestuurder. Daarin zijn zaken besproken die onder meer betrekking hebben op de relatie met gemeente, personele organisatie, projecten, voortgang ondernemingsplan e.d. Gelet op de grootte van onze corporatie is er geen reden om kerncommissies in te stellen. Het interne besluitvormingsproces van de RvT is opgenomen in de statuten. De statuten zijn te vinden op de website van Beter Wonen. Middels 4-maandrapportages geeft de directeur-bestuurder aan de RvT inzicht in het reilen en zeilen van de corporatie. Gezien de omvang en de hiermee gepaard gaande risico s heeft ook in 2011 de nadruk gelegen op de projectrapportages. Verder is er gebruik gemaakt van externe rapportages van het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting en Aedes. Vergelijkende cijfers van andere corporaties die in deze rapporten waren opgenomen vormden mede een basis voor onze beoordeling. Jaarverslag 2011 Beter Wonen 19

20 Bij de behandeling van het jaarverslag 2010 is de accountant uitgenodigd en deze heeft verslag uitgebracht van zijn bevindingen. Daarbij is vooral aandacht besteed aan de financiële ontwikkelingen en vooruitzichten van Beter Wonen. Naast het bijwonen van de reguliere vergaderingen heeft een aantal leden zich verdiept in bepaalde onderwerpen. Zij hebben daarvoor de volgende bijeenkomsten bezocht: Risicomanagement, workshop Corporaties in financieel zwaar weer; regiobijeenkomst Governance code; regiobijeenkomst Woningcorporatie, Financiën en Raad van Toezicht, cursus SOM Nieuwe wet - en regelgeving; bijscholing over de consequenties van de nieuwe Woningwet. Basiskennis voor Toezicht op Financiën; tweedaagse cursus. De leden van de RvT zijn allen lid van de Vereniging van Toezichthouders in Woningcorporaties (VTW). Voor nieuwe leden geldt dat zij, bij toetreden tot de RvT, lid worden van VTW. Uitgangspunt van de RvT is om op het ingewikkelde speelveld waarbinnen de woningcorporaties opereren, relevante informatie tot zich te nemen en daardoor goed beslagen ten ijs te komen. De ontwikkelingen in de branche en de huidige situatie van de economie zijn onder de aandacht van de RvT. We zien nu geruime tijd een woningmarkt die volledig op slot zit door een gebrek aan vertrouwen bij consument en banken. Door de rem op de verkoop/koop van nieuwbouwwoningen zullen nieuwbouwprojecten steeds moeilijker kunnen worden opgestart. De doorstroming wordt verder beperkt. Wat zijn de gevolgen voor de starters op de woningmarkt? Ook de Europese Beschikking heeft grote impact op de corporaties. Negentig procent van de woningen met een huurprijs tot 652,52 moet worden verhuurd aan diegenen die een verzamelinkomen hebben tot Dit heeft dus gevolgen voor het toewijzingsbeleid van de corporaties. Prestatie-afspraken In 2010 is Beter Wonen, hierbij aangemoedigd door de RvT, erin geslaagd prestatie-afspraken te maken met de gemeente Kampen voor de jaren 2010 tot en met Beide partijen verplichten zich om de ambitieuze doelstellingen te realiseren. In deze prestatie-afspraken, die jaarlijks worden geëvalueerd, is met name aandacht voor de primaire doelgroep, de starters en de bijzondere groepen met beperkingen. Ook het maatschappelijk ondernemen en het streven naar een duurzame en energiezuinige woningvoorraad vormt een belangrijk onderdeel van de prestatie-afspraken. De komende jaren zal blijken of de ambities waargemaakt kunnen worden. In 2011 hebben de leden van de RvT, die op voordracht van de HuurdersVereniging groot IJsselmuiden (HVgIJ) zijn benoemd, eenmaal overleg gevoerd met het bestuur van de Huurdersvereniging. Inhoudelijk toezicht De basis voor ons toezicht is het strategisch ondernemingsplan Wij hebben daaraan in 2010 onze goedkeuring gegeven. De missie is als volgt verwoord: Beter Wonen wil mensen die dat op eigen kracht niet kunnen, een thuis bieden in een aantrekkelijke woonomgeving. In het ondernemingsplan zijn de belangrijkste ontwikkelingen voor de komende periode beschreven. Er is een interne analyse gemaakt en een SWOT- analyse. De gevolgen voor Beter Wonen zijn hieruit geconcludeerd en beschreven met een duidelijke visie op de toekomst. 20

21 Klachtenadviescommissie Met genoegen hebben we geconstateerd dat de regionale klachtencommissie in 2011 geen klachten die betrekking hebben op onze corporatie, in behandeling moest nemen. Onderwerpen Raad van Toezicht 2011 Nieuwbouw Beter Wonen heeft ambitieuze nieuwbouwprojecten in ontwikkeling. Middels de 4-maandsrapportages en aanvullende rapportages is de RvT door de directeurbestuurder in 2011 hierover uitgebreid geïnformeerd. Financiële positie De financiële positie is besproken met de accountant. Daarnaast heeft de RvT kennis genomen van het solvabiliteitsoordeel 2011 (verslagjaar 2010) en het continuïteitsoordeel 2011 over de jaren 2011 tot en met Beide oordeelsbrieven zijn van het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting. Daarnaast is de Oordeelsbrief 2011 van het ministerie van VROM binnen de RvT besproken, net als de bedrijfstakinformatie van Aedes en het Centraal Fonds. Strategisch voorraad beleid Beter Wonen heeft het Strategisch Voorraad Beleid (SVB) geformuleerd. Van dit rapport heeft de RvT in 2009 al kennis genomen. Om de impact van het SVB goed te kunnen beoordelen, is de termijn van de meerjarenprognose (huidig 5 jaar) op verzoek van de RvT verlengd naar een horizon van 10 jaar. Daarnaast heeft de RvT, in overleg met de directeur-bestuurder, kaders geformuleerd waarbinnen de financiële vertaling van het SVB moet passen. Het strategisch voorraadbeleid is een belangrijk instrument voor sturing en zal aan nieuwe ontwikkelingen worden aangepast. De meerjarenroute wordt hierop aangepast. Ondernemingsplan Betrokken, gedreven en praktisch. Dit zijn de trefwoorden die staan voor het ondernemingsplan dat in 2010, mede op basis van de input door de RvT, tot stand is gekomen. Het ondernemingsplan, dat is goedgekeurd door de RvT, geeft voor de komende vijf jaren de richting aan die Beter Wonen uitgaat. Beter Wonen zal als een kleine organisatie dicht bij de huurders blijven staan, waarbij de huurders voldoende keuzevrijheid geboden zal worden. De focus zal verder primair gericht blijven op het bouwen en verhuren van betaalbare woningen. Het is de taak van de RvT om de komende jaren toe te zien of de mooie woorden in het ondernemingsplan ook worden omgezet in mooie daden. Het ondernemingsplan is door directeur-bestuurder en voorzitter RvT overhandigd en toegelicht aan de gemeente Kampen en zorginstelling IJsselheem. Maatschappelijk ondernemen De RvT heeft in 2011 nadrukkelijk de discussie gevoerd over het onderwerp maatschappelijk ondernemen. Het is een ingewikkelde materie waar het nodige over te zeggen valt. De RvT wil een concretere invulling geven aan het maatschappelijk ondernemen van de corporatie. Het spanningsveld tussen de missie en het maatschappelijk ondernemen zal steeds in het oog gehouden moeten worden. Reglement bestuur- en toezicht In 2011 heeft de RvT het reglement bestuur en toezicht getoetst aan de Governance Code en aan de hand hiervan het reglement op een aantal punten aangepast. Besluiten Raad van Toezicht De RvT heeft in 2011 het jaarverslag inclusief jaarrekening over het verslagjaar 2010 goedgekeurd. Ook werd goedkeuring verleend aan het jaarplan De RvT heeft in 2011 onder meer de volgende besluiten genomen over c.q. goedkeuring gegeven aan: Kaderstelling Strategisch Voorraadbeleid financieel statuut herstructurering woningen Drostenstraat en Slenkstraat ontbinding contracten Paalkamp jaarplan De RvT heeft de bovengenoemde besluiten bij unanimiteit goedgekeurd aan de hand van door de directeur-bestuurder ingebrachte documenten. De besluiten zijn door de RvT getoetst aan het ondernemingsplan en de jaarbegroting c.q. meerjarenbegroting. Verbindingen Beter Wonen heeft geen nevenstructuur waarin verbindingen zijn opgenomen. Alle activiteiten vallen daarmee rechtstreeks onder de Raad van Toezicht. Risicobeheersing De activiteiten van Beter Wonen worden jaarlijks vertaald in een jaarplan. De RvT verleent haar goedkeuring aan dit jaarplan. De realisatie hiervan wordt bewaakt via de interne 4-maandsrapportages en het jaarverslag. Daarnaast neemt de RvT kennis van het accountantsrapport en het continuïteits- en solvabiliteitsoordeel van het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting. Jaarverslag 2011 Beter Wonen 21

22 Beter Wonen werkt aan de hand van het financieel statuut, waarin het speelveld voor de financierings- en beleggingsactiviteiten zijn opgenomen. Beter Wonen heeft bewust gekozen voor een minimale risicostructuur. Het financieel statuut is in 2010 geactualiseerd en in de RvT- vergadering van februari 2011 definitief goedgekeurd. Professionalisering Governance en Integriteit De RvT onderschrijft de Governance Code voor woningcorporaties en de Aedescode. In 2011 is het reglement bestuur en toezicht opnieuw afgestemd met de Governance code en daar waar nodig aangepast. Deze aanpassingen zijn in de RvT-vergadering van december 2011 formeel goedgekeurd. In het reglement voor bestuur en toezicht is opgenomen met welke stukken de directeur-bestuurder de leden van de RvT dient te informeren en de periodiciteit daarvan. Dat kan via de 4-maandsrapportage en via de jaarlijkse informatie van het jaarplan en de jaarrekening. Een aantal aspecten uit de Governance Code wordt verder toegelicht: Het reglement voor bestuur en toezicht, het jaarverslag inclusief het verslag van de RvT, de Governance Code en de Aedes Code zijn op de website van Beter Wonen terug te vinden. Het thema Governance Structuur is op de website van Beter Wonen geplaatst. De integriteitscode is door Beter Wonen uitgewerkt. In deze code zijn thema s opgenomen die van belang zijn als het gaat om gedrag en vertrouwen. De medewerkers hebben de integriteitscode ondertekend en het belang hiervan onderschreven. In 2009 heeft de RvT de integriteitscode eveneens ondertekend. Jaarlijks zal de code geëvalueerd worden met de medewerkers. De integriteitscode is ook te vinden op de website van Beter Wonen. De klokkenluiderregeling maakt onderdeel uit van de integriteitscode. Er hebben in het verslagjaar geen transacties plaatsgevonden waarbij tegenstrijdige belangen van de RvT of directeur-bestuurder hebben gespeeld. Er zijn geen meldingen binnengekomen van (mogelijke) integriteitschendingen. Accountant Begin 2012 heeft de accountant een management letter uitgebracht over de interim-controle die in 2011 is uitgevoerd. Deze managementletter zal in de RvT-vergadering besproken worden. In 2012 zal de RvT samen met de directeur-bestuurder het functioneren van de externe accountant beoordelen. Zelfevaluatie Raad van Toezicht In 2011 heeft de RvT het eigen functioneren besproken. Daarnaast is vooruitgekeken naar de thema s die de RvT het komende jaar wil oppakken. Evaluatie directeur-bestuurder In het kader van de zelfevaluatie is het functioneren van de RvT tijdens overleg met de directeur-bestuurder besproken. Binnen een corporatie van de omvang van Beter Wonen verdient de balans tussen afstand en nabijheid continue aandacht. Afstand als toezichthouder; nabijheid om de rol als klankbordfunctie te kunnen vervullen. Verantwoording aan en beleidsbeïnvloeding door belanghouders In november 2011 heeft Beter Wonen een belanghoudersbijeenkomst georganiseerd in de Maarlenhof. Politici, ambtenaren, vertegenwoordigers van organisaties zorg en welzijn, collega corporaties, dorpsbelangen, de leden van de Raad van Toezicht en een huurderafvaardiging waren aanwezig. De kennis van de belanghouders werd door middel van stellingen onderzocht; de nieuwbouw van het Kulturhus en de Maarlenhof kwam uitgebreid in beeld. Vervolgens werd de aanwezigen stellingen voorgelegd. Allen werden in de gelegenheid gesteld om Beter Wonen tips mee te geven. Hier werd veelvuldig gebruikt van gemaakt. De organisatie zal deze bekijken en beoordelen op hun waarde voor het functioneren van de corporatie. Verantwoording van het beleid rondom de beloning van de directeur-bestuurder Het bezoldigingsbeleid dat voor de directeur-bestuurder wordt toegepast is in 2009 getoetst aan het Advies van de Commissie Arbeidsvoorwaarden Statutair Directeur Woningcorporaties (rapport commissie Izeboud). Dit heeft geresulteerd in een aangepaste arbeidsovereenkomst die door de directeur-bestuurder en de voorzitter van de RvT is ondertekend. Op basis van dit rapport is de beloning van de directeurbestuurder vastgesteld. Directeur-bestuurder Naam: T. de Wal (m) Leeftijd: 60 jaar In dienst sedert: 1 september 1982 Directeur-bestuurder sinds: 1 oktober