Inventarisatielijst spelen

Transcriptie

1 Veiligheidsmanagement Systeem Inventarisatielijst spelen Sinds 1997 is de veiligheid van speeltoestellen en de ondergrond in Nederland wettelijk geregeld in het Warenwetbesluit Attractie- en Speeltoestellen (WAS). Deze wet besteedt aandacht aan de toestellen en de ondergrond. De onderlinge plaatsing, de inrichting van het terrein en het straatmeubilair op het terrein worden niet in de wet besproken, hoewel ze van grote invloed zijn op de veiligheid van het speelterrein. Met deze vragenlijst inventariseert u de risico s van alle onderdelen van een speelplek. Deze inventarisatielijst bestaat uit twee onderdelen: een deel met algemene vragen en een deel met vragen op basis van scenario s. Scenario's zijn beschrijvingen van waargebeurde ongevallen of delicten waarbij de slachtoffers op een spoedeisende hulpafdeling van een ziekenhuis zijn behandeld. Ongevallen die vaak voorkwamen zijn verwerkt in de lijsten. Dit kan betekenen dat de lijsten scenario s bevatten die niet mogelijk zijn op de betreffende speelplek, u beoordeelt de scenario dan als uitgesloten. Er zijn ook gevaarlijke situaties die niet op de lijsten staan. Als u deze tegenkomt, kunt u ze zelf toevoegen aan de lijsten bij het kopje opmerkingen en eigen oplossingen. Meer informatie kunt u vinden op onder het onderdeel gemeenten. Algemene vragen Wetgeving Ja Nee 1 Alle speeltoestellen van na maart 1997 hebben een certificaat 2 Alle speeltoestellen hebben een logboek 3 Alle speeltoestellen worden jaarlijks grondig geïnspecteerd 4 Alle speeltoestellen worden 3 keer per jaar globaal geïnspecteerd 1

2 Scenario s A Situering toestellen Elk speeltoestel heeft een vrije ruimte nodig. Dit is de ruimte die nodig is voor het spelen op of met een toestel. Kinderen springen van draaimolens, schommels, klimrekken en glijbanen en kunnen dan verder komen dan u op het eerste gezicht zou denken. Bij het beoordelen van de vrije ruimte houdt u ook rekening met het uitlopen van een toestel (bijvoorbeeld bij de glijbaan), het er omheen rennen en de benodigde ruimte voor begeleiders. Daarnaast is de positionering van speeltoestellen ten opzichte van de zon belangrijk; met name metalen glijgoten kunnen bij warm weer brandwonden veroorzaken. Ook is het handig als de bankjes op het speelterrein zo staan dat met name de kleine kinderen goed in de gaten gehouden kunnen worden. Scenario Kans dat dit voorkomt Ernst van het letsel 1) Kind botst tijdens of na gebruik van speeltoestel tegen muur of afscheiding. Verplaats het toestel als het te dicht bij een looproute, obstakel of ander toestel staat. Verplaats het obstakel. Deel de speelruimte anders in. 2) Kind brandt zich aan hete glijbaan of ander speeltoestel. Verplaats het toestel zodat de glijgoot of het metalen oppervlak niet op het zuiden gericht is. Verplaats het toestel naar een plek in de schaduw. Plaats een toestel van ander materiaal (b.v. kunststof of hout). 2

3 3) Jong kind valt ongezien van speeltoestel waar het kind nog niet aan toe is. Maak een apart gedeelte voor jonge kinderen. Plaats bankjes bij toestellen voor jonge kinderen. Maak een duidelijke afscheiding, bijvoorbeeld in de vorm van hegjes, een aangegeven looppad of andere kleur ondergrond. Controleer of volwassenen bij alle speeltoestellen kunnen komen om een kind bij een speeltoestel te helpen. Eigen scenario 1: Eigen oplossing 1: Eigen scenario 2: Eigen oplossing 2: 3

4 B Toestellen en looproutes Kinderen rennen graag in hun spel en letten daarbij minder op andere kinderen, die bijvoorbeeld rustig in het zand spelen. Drukke of bewegende toestellen (zoals glijbanen en schommels) kunnen daarom het beste achteraan de speelplek of langs de zijkanten staan. Dit vermindert de kans dat kinderen tegen elkaar botsen. Kleine kinderen hebben geen idee over de baan die een schommel aflegt. Als een kind aan het schommelen is, dan kan het gewicht van het kind in zijn zwaai een forse klap geven aan een ander kind. Ook voor balspelen en fietsen zijn aparte (afgeschermde) ruimtes nodig. De toestellen voor jonge kinderen kunnen het beste in een apart deel vooraan op het speelterrein staan. Scenario Kans dat dit voorkomt Ernst van het letsel 4) Kind botst tegen schommelend kind. Scherm de schommel af met hekken of planten, zodat deze niet direct grenst aan een looppad. Verander de looproute, zodat deze niet langs de kopse kant van de schommel loopt. Verplaats de schommel als hij te dicht bij looproute staat. Zorg dat er geen aantrekkelijk zand in de schommelruimte is om te spelen. Laat extra vrije ruimte om de schommel. 4

5 5) Kind botst in het spel tegen speeltoestel. Maak speciale looproutes op het speelterrein waar geen obstakels zijn. Zorg dat looproutes niet kruisen met toestelgebonden routes. Plaats toestellen met bewegende onderdelen aan de achter- of zijkant van het terrein. Maak een apart veldje voor balspelen. Zorg dat toestellen niet in de uitloop van een voetbal- of basketbalveld staan. 6) Kind botst in het spel al rennend tegen een ander kind. Zorg dat looproutes niet kruisen met toestelgebonden routes. Plaats toestellen met toestelgebonden routes of druk spel aan de achter- of zijkant van het terrein. Maak een apart veldje voor balspelen. Zorg dat toestelgebonden routes niet over of in de uitloop van een balveld gaan. Scherm een balveldje af met gaas, hek of heg. Deel de speelruimte anders in, haal rustig en druk spel uit elkaar. 5

6 7) Oudere kinderen botsen tegen de allerkleinsten. Maak een apart gedeelte voor jonge kinderen. Maak een duidelijke afscheiding, bijvoorbeeld in de vorm van hegjes, een aangegeven looppad of andere kleur ondergrond. Plaats toestellen voor jonge kinderen vooraan op het speelterrein. Plaats bankjes bij toestellen voor jonge kinderen. Eigen scenario 1: Eigen oplossing 1: Eigen scenario 2: Eigen oplossing 2: 6

7 C Terrein Vallen, struikelen en uitglijden zijn ongevallen die veel voorkomen. Door hun spel letten kinderen minder goed op oneffenheden in het terrein. Kinderen die bijvoorbeeld van een glijbaan afkomen, rennen meestal gelijk weer naar de trap om nogmaals te glijden. Natuurlijk zijn heuvels, muurtjes, bomen en obstakels ook aanleiding voor spel, maar ze moeten wel goed zichtbaar zijn. Denk bij deze scenario s aan de verschillende weersomstandigheden van de seizoenen. Scenario Kans dat dit voorkomt Ernst van het letsel 8) Kind verstapt zich omdat het terrein niet verlicht is (in de winter). Plaats verlichting. Zorg dat het speelterrein ook verlicht wordt door een lantarenpaal aan de straat. 9) Kind valt over oneffenheid (bijv. losse stenen of boomwortel) op het speelterrein. Leg verzakte tegels recht. Vervang kapotte of opkrullende tegels. Herbestraat de ondergrond. Maak afstapjes en hoogteverschillen duidelijk zichtbaar, bijvoorbeeld door kleurverschillen. Graaf het toestel opnieuw in, zodat de fundering niet meer uitsteekt. 7

8 10) Kind verzwikt zich in een kuil (bijv. molshoop of gegraven door hond) op het speelterrein. Egaliseer kuilen. Verbied honden op het speelterrein. 11) Kind valt over balkje of paaltje op het speelterrein. Maak speciale looproutes op het speelterrein waar geen obstakels zijn. Zorg ervoor dat er geen obstakels in een looppad van en naar een toestel staan. Haal obstakels uit gebruiksruimte van toestellen. 8

9 12) Kind glijdt uit (bijv. door los zand, bladeren, natte stenen of nat hout) op het speelterrein. Controleer regelmatig op gladde plekken (in elk geval tijdens de jaarlijkse inspectie). Maak mosachtige gedeelten schoon en zorg voor minder schaduw op deze plekken. Laat de ondergrond schuin aflopen. Leg afwatering aan, verbeter de afwatering of ontstop. Verwijder afgevallen blad. Strooi pekel op, of veeg, de speelplaats bij sneeuw/ijs, behalve als sleeën een speeldoel is. 13) Kind krijgt in het spel een steen, tak of plank tegen zich aan. Verwijder los materiaal, zoals bakstenen of planken, van het speelterrein. Neem controle op los materiaal op in het onderhoudsplan. Maak geen paden en ondergronden van grote kiezels of ander gooibaar materiaal. 9

10 Eigen scenario 1: Eigen oplossing 1: Eigen scenario 2: Eigen oplossing 2: 10

11 D Straatmeubilair Naast een strategische plaatsing op het speelterrein, moeten bankjes, fietsenrekken en prullenbakken veilig zijn. Kinderen zijn geneigd om alles op en om een speelterrein als speeltoestel te gebruiken. Bekijk daarom of fietsenrekken en prullenbakken niet uitnodigen om te beklimmen en kijk of er geen glasbakken en huisvuilverzamelpunten in de buurt van het speelterrein aanwezig zijn. Fietsen moeten buiten het speelterrein gestald kunnen worden. Scenario Kans dat dit voorkomt Ernst van het letsel 14) Kind botst in het spel tegen straatmeubilair (b.v. prullenbak of bank). Plaats obstakels zoals prullenbakken buiten looproutes. Plaats bankjes en prullenbakken die veilig zijn. Plaats straatmeubilair op een veilige afstand van elkaar. 15) Kind bezeert zich aan scherp of kapot straatmeubilair. Neem straatmeubilair mee in inspecties van speeltoestellen. 11

12 16) Kind speelt op fietsenrekken en valt. Schaf fietsenrekken aan die niet uitnodigen tot spelen of maak bestaande fietsenrekken minder interessant om op te spelen. Plaats het fietsenrek dicht tegen een muur. Zorg ervoor dat er geen uitstekende of scherpe delen zitten (ooghoogte kind). Zorg ervoor dat het fietsenrek stabiel staat. 17) Kind stoot tegen losstaande/liggende fietsen. Zorg voor een fietsenstalling aan de buitenkant of rand van het terrein. Plaats fietsenrekken die voor alle fietsen geschikt zijn (bijv. crossfietsen, mountainbikes en kleine kinderfietsjes). 12

13 18) Kind bezeert zich aan iets scherps dat bij een glasbak of prullenbak op/bij het speelterrein ligt. Verwijder glasbakken of huisvuilverzamelpunten in de buurt van het speelterrein. Maak een afscheiding tussen glasbak en het speelterrein. Voer extra controles in op vervuiling met glas. Eigen scenario 1: Eigen oplossing 1: Eigen scenario 2: Eigen oplossing 2: 13

14 E Omheining Kinderen zijn geneigd alles op en om een speelterrein te gebruiken in hun spel, ook omheiningen. Denk na over waarom een hek geplaatst is en waarom een kind er overheen zou willen klimmen (bal ophalen, verstoppertje, op weg naar huis). Het kan aanleiding zijn om een doorgang of een andere opstelling te maken. Scenario Kans dat dit voorkomt Ernst van het letsel 19) Kind komt klem te zitten tussen de spijlen van het hek of onder het hek. Verklein de ruimte tussen de onderkant van de omheining en de bodem. Vervang het hek door een hek waarbij de afstand tussen de spijlen kleiner is, maximaal 10 cm. Bij een verschil in hoogte aan weerszijden van het hek moet de spijlafstand maximaal 9 cm zijn. 20) Kind verwondt zich aan scherpe punten, randen of prikkeldraad van de omheining. Verwijder scherpe onderdelen zoals punten, randen of prikkeldraad. Vervang kapot gaas. Vervang de omheining. Gebruik planten of struiken die niet prikken of snijden. 14

15 21) Kind klimt op of over de omheining en valt eraf. Maak een doorgang in de omheining. Bemoeilijk klimmen door opstapmogelijkheden( bankje, prullenbak, fietsenrek) te verwijderen. Plaats een ander type hek of een combinatie van hek en planten. Plaats een hoger hek, (minimaal 1,20 m voor peuters/kleuters, veel hoger voor grotere kinderen). Eigen scenario 1: Eigen oplossing 1: Eigen scenario 2: Eigen oplossing 2: 15

16 F Planten Kleine kinderen steken vaak van alles in hun mond. Planten met rode, giftige besjes zouden dus niet op een speelplek horen te staan. Ook prikkende of snijdende struiken zijn niet prettig op speelterreinen. Als dit soort struiken als afscheiding wordt gebruikt, kijk dan of er aan de speelzijde van de afscheiding iets anders is gebruikt. Anders kunnen kinderen zich er lelijk aan bezeren. Scenario Kans dat dit voorkomt Ernst van het letsel 22) Kind eet van giftige plant. Giftige planten en struiken verwijderen. 23) Kind verwondt zich aan stekelige plant. Plaats planten en struiken zonder prikkels aan de speelzijde van het terrein. Vermijd het gebruik van gemeen stekende of bijtende planten. 16

17 Eigen scenario 1: Eigen oplossing 1: Eigen scenario 2: Eigen oplossing 2: 17