Post HBO cursus Voedselovergevoeligheid Praktijkdag dinsdag 30 september 2014

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Post HBO cursus Voedselovergevoeligheid Praktijkdag dinsdag 30 september 2014"

Transcriptie

1 Post HBO cursus Voedselovergevoeligheid Praktijkdag dinsdag 30 september 2014 Sessie 1 Helga Merkun Groep B Bespreking ingediende knelpunten Algemeen Belangrijke tip; een casusboek allergie onder redactie van Hans de Groot. Het Casusboek Allergie bevat 32 interessante ziektegeschiedenissen die door de diverse specialismen van het DAC (Delfts Allergie Centrum) zijn verzameld. De cases zijn kritisch beoordeeld door een huisarts, met name op klinisch redeneren en afstemming met de bestaande NHG-Standaarden wat betreft aanvullende diagnostiek en therapiemogelijkheden. Een heerlijk boekje voor diëtisten om mee te oefenen een casus. Achter in het boekje het antwoord! Vele cursusvragen komen terug in dit boekje. - Kunnen we allergie voorkomen? - Gaat eczeem ooit weg? - Nooit te oud voor een allergie? - Gevaarlijke noot? - allergisch voor bijna alles? - is het koemelkallergie? via de onderstaande link kan je het boekje inkijken! Coeliakie Een vrouw wordt verwezen met de diagnose subklinische coeliakie. Knelpunt: wat betekent dit? Is dit anders dan coeliakie aangezien er een glutenvrij dieet wordt gevraagd? Advies: Subklinische betekent nog zonder klachten, is een lichte graad of voorstadium Vraag bij de verwijzer na wat de reden is om nu al een glutenvrij dieet te adviseren. Het dieet is het zelfde als bij coeliakie, de reden om het wel of niet al te starten hangt van de persoonlijk factoren af. Is er onderzoek gedaan? Soms is iemand belast met een familiegen die positief is gevonden, de kans dat je coeliakie kan krijgen is dan bevestigd. Als er nog geen klachten zijn kun je je afvragen of je al moet starten. Meestal dient er eerst vervolg onderzoek plaats te vinden via bloed of biopt. Alleen bij duidelijke verdenking, klachten en een aanwijsbare coeliakie start je het dieet. Alternatieve diëten Geregeld krijg ik cliënten met een uitgebreid dieet via een alternatief therapeut. Zij volgen een uitgebreid dieet en vermijden verschillende producten. Knelpunt: Vaak komen ze niet met de reden van dit dieet binnen maar willen geholpen worden omdat ze vermoeidheidsklachten hebben of omdat ze willen afvallen. Ze willen het dieet waarvan jij je twijfels hebt niet laten vervallen. Advies: Sluit andere oorzaken van de vermoeidheid uit. (stress, ontsteking enz) Ga toch de discussie aan: je vermoeden is, dat de genoemde klachten veroorzaakt worden door eventuele tekorten in het voedingspatroon. Als mensen komen om af te vallen is het erg persoonlijk, mijn persoonlijke mening is dat als ik niet achter het gevolgde dieet kan staan, ik ook niet een goed energiebeperkt dieet

2 kan maken. Technisch kan een diëtist overal iets van maken, maar je zal overal in je behandeling toch het alternatieve dieet weer tegenkomen en het staat in de weg van een goede dieetbehandeling. Begin er niet aan, laat de cliënt kiezen of op jouw manier of alternatief maar dan ook bij een alternatief diëtist. Buikklachten Ik krijg regelmatig verwijzingen voor het uitvoeren van een uitgebreide (dietistische) diagnostiek bij patiënten met zowel somatische als psychische klachten. Deze patiënten zijn vaak jaren lang op zoek naar middelen om hun buikklachten te verminderen. Soms komen ze ook binnen met uitslagen van IgG testen Knelpunt: hoe pas ik mijn diagnostiek aan (welke gegevens heb ik nodig) heeft het wel of geen zin om te testen. Sluit andere oorzaken dan voeding uit. Kijk bij patiënten met psychische klachten of evt. medicatie invloed heeft op eetlust of buikklachten. Als je wilt weten of de klacht allergisch is of wordt veroorzaakt door een intolerantie probeer het risicoprofiel, naar de aard van de evt ook andere klachten te kijken. Als er geen allergie in de familie zit, als de patiënt zelf niet allergisch is. Als er geen acute of andere typische klachten zijn, alleen!! buikklachten. Heeft het geen zin om een allergie test te doen. Eigenlijk is er dan geen verdenking op een allergie. Zie lezing Hans de Groot IgG testen, daar kan je niets mee. Het test wat een patiënt veel gebruiktin de voeding. Check goede voeding en kijk of verdenking is op een allergie of intolerantie. Soms zijn mensen met echte allergische klachten bij de verkeerde onderzoeker terecht gekomen. IgG wil niet zeggen dat alles onzin is. Luister goed naar de rest van het verhaal. Het is soms lastig om te beoordelen welke klachten bij elkaar horen. Bij misselijkheid denk ik aan maagklachten, maar kan ook weer veroorzaakt worden door darmproblemen. Knelpunt: hoe beoordeel ik verschillende soorten buikpijn? Advies: Ga goed na wat bedoelt iemand met buikpijn, welke klachten worden genoemd. Heb je het over het zelfde? Ga na hoe het ontlastingspatroon is. Veel buikpijn is het gevolg van obstipatie. Check altijd het eetpatroon. Kan de buikpijn/misselijkheid veroorzaakt worden door medicatie of andere diagnose/ziekte? Probeer te kijken of er wel of niet een allergische verdenking is door risicoprofiel, klachten en evt testen in kaart te brengen. Laat evt een voedseldagboek invullen, met een kolom voor het noteren van de ontlasting/klachten. Vragen mbt kruisreacties Knelpunt: De verwijzing geeft alleen allergie aan zonder lab-waarden. Advies: vraag goed de klachten en de gebruikte voeding na, kijk of je een relatie ziet. Vaak is het zelfs verstandig eerst goed te luisteren en dan pas naar de lab uitslagen te kijken!! Knelpunt: Als je dan later toch de lab-uitslagen krijgt lijkt er heel veel niet relevant. Klopt het dat bij een pollenallergie er vaak positieve uitslagen worden gevonden die niet relevant zijn? Advies : Ja dat klopt kijk naar de presentatie van Hans de Groot. Er zijn veel allergenen zoals de hazelnoot, pinda, appel die een kruisreactie kunnen geven. Het immuunsysteem herkent het eiwit component in de hazelnoot dat lijkt op het eiwitcomponent van de berkenpollen. De patiënt kan dan wel klachten hebben van bijv. OAS bij het eten van hazelnoten. Vaak zijn de klachten mild. Indien er hazelnootpasta en pindakaas wordt gegeten zonder acute klachten is er geen reden om dit te gaan vermijden! Een positieve test op graspollen en een sensibilisatie voor graspollen.

3 Knelpunt: Is de klacht bij een allergie altijd direct of kan het zich ook opbouwen gedurende de dag? Mijn cliënt eet veel tarwe en krijgt klachten aan het einde van de dag na de warme maaltijd. Klachten zijn: gasvorming aan het einde van de dag. Advies: Een groot gebruik aan tarwe en geen acute klachten. tarwe lijkt niet relevant en meer te zijn tgv de kruis reactie met graspollen. Ga na of er bij een ruim vezelgebruik ook voldoende vocht wordt gebruikt. Gasvorming lijkt hier geen directe allergische klacht. Zeker als klachten vaak aan het einde van de dag zijn en na de warme maaltijd zijn. Kan de mogelijke klachten veroorzaker in de warme maaltijd zitten? Veel mensen met een kruisreactie hebben buikklachten na het gebruik van (veel) kruiden. Kruiden horen ook bij kruisreacties. Denk aan selderij paprika ed. Rauwe groenten kunnen ook OAS of mogelijk lichte buikklachten geven (tomaat, wortel, paprika, komkommer) Soja kan ook kruis-reageren mogelijk wordt er veel vegetarisch gegeten? Ook hier geldt geen streng dieet en niet (?) 100 % vermijden. Bij de verwijzing wordt aangegeven dat het om een hazelnotenallergie gaat en er wordt door de verwijzer aangegeven dat het een hazelnoot vrij dieet moet zijn, hierbij mogen sporen worden toe gestaan. Knelpunt: Moet je hierover met de arts in discussie gaan of sporen van accepteren waarbij je het risico duidelijk met de cliënt bespreekt. Advies: Wat wordt er bedoeld met sporen? Breng het risico van reageren in kaart en kijk naar de ernst van de genoemde klacht op hazelnoot. Dit bepaalt hoe streng het dieet moet zijn. Bedoelt de arts kleine beetjes omdat het hier mogelijk om een kruis reagerende hazelnoot gaat? Mogelijk zijn er dan geen acute klachten alleen maar milde klachten bij het eten van grote bronnen en directe hazelnoot. Of bedoelt de arts het zinnetje kan mogelijk sporen van hazelnoot bevatten op de verpakking. In je anamnese samen met de test, kan je al een hoop navragen om een evt reactie en risico in kaart te brengen. Kom je hier niet uit dan is het handig om contact op te nemen met de verwijzer. Het gaat hier om hazelnoten. Vraag evt andere noten na in je anamnese, kunnen deze zonder klachten worden gegeten? De eiwit structuur van cashewnoten en pistache noten lijken op elkaar. Verder is kokos een verre neef van de noten die vaak zonder klachten kan worden gebruikt. Amandel en hazelnoot lijken ook op elkaar. Breng de gehele noten groep in kaart. EoE Eosinofiele oesophagitis 18 jarige jongen bekend met Eosinofiele oesophagitis, veel misselijkheid en veel overgeven. Dieet vrij van de grote allergenen. Hij is ook nog een kieskeurige eter, er blijft haast geen fatsoenlijke voeding over. Knelpunt: Hij gebruikt nu 7-8 flesjes drinkvoeding op een dag, dit helaas niet koemelk vrij Advies: drinkvoeding is niet koemelk vrij, maar dit lijkt al bijna op een volledige voeding. Er zijn dus veel andere allergenen wel uit de voeding. Drinkvoeding is een stuk smakelijker dan andere hypoallergene oplossingen. Je kan eerst eens afwachten wat het effect is van dit dieet. Met koemelk en zonder vele andere allergenen. Helaas is er nog geen dieet wat bij alle patiënten werkt. Net als bij de allergie lijkt het een zeer persoonlijk dieet. Ken je ook de producten van Nutricia Elemental 028 en Neocate Active? Persoonlijk advies: iedereen is zoekende en er komen steeds meer resultaten van onderzoeken. Bij ons ziekenhuis hebben we in een aantal moeilijke gevallen gekozen om alleen de tarwe en de melk uit de voeding te halen. (dit omdat het in de literatuur de grootste boosdoeners lijken) Waarbij we ook geen sojamelk geven. Soms heeft dit kort

4 door de bocht dieet gewerkt. Soms ook niet maar vaak ook omdat een streng dieet niet vol te houden is. Hoe te overleggen met artsen na de voorlopige dietistische diagnose Knelpunt Ik heb een heleboel uitgezocht en in kaart gebracht (zie onderstaand) maar mijn verwijzend kinderarts is hier nog niet op terug gekomen. voedingsmiddel Klacht Sampson Onderzoek (IgE en Klinische relevantie score klasse) Kiwi (1)? Tarwe (2) Nee Pinda 4 >100 (6) Ja Hazelnoot (3) Ja Cashewnoot (3) Ja Sesamzaad (2) Nee Soja? 12.8 (3)? Voorstel voor de arts - Kiwi thuis introduceren met een introductie schema - Hazelnoot, cashewnoot en soja provoceren - Dieet vrij van pinda - Tarwe en sesam niet vermijden Advies: Keurig op een rij gezet, dit maakt het overzichtelijk voor de verwijzend arts. Zorg dat het duidelijk is waar je overleg over wilt hebben. Zet bij je rapportage wanneer je ongeveer contact op gaat nemen om te overleggen over te nemen stappen. De verwijzend arts is eindverantwoordelijke en heeft deze patiënt naar jou gestuurd. Bij het behandelen van een allergiepatiënt is er op verschillende momenten in de dieetbehandeling een overleg moment nodig. Zorg dat je hierover afspraken maakt. Als rapporteren en bellen niet werkt stuur dan de patiënt (op het moment dat je niet verder kunt met je dieetbehandeling) terug naar de verwijzer. Laat hen een afspraak maken, laat ze vertellen over het verloop van de dieetbehandeling. Laat indien mogelijk hen de vragen stellen over bijv evt mogelijkheid tot provocatie of introductie. Maak je rapportage niet te lang, er is een hoop dat je kan vertellen uit een zeer uitgebreide anamnese, maar is dit allemaal relevant om te vermelden?! Ronde 2 Groep E Biogene amine/histamine Ik heb een cliënt met een histamine intolerantie. Ze geeft aan dat ze last heeft van spiertrekkingen en pijnlijke tintelingen in het hoofd, bijna de hele dag en vooral na het eten van histamine rijke voedingsmiddelen. De klachten zijn ontstaan als bijwerking van een medicatie, denk mevr! Door het volgen van het dieet worden de klachten iets minder maar zijn bijna nooit helemaal weg. Knelpunt: Ik weet niet hoe ik verder moet. Moet ze altijd dit dieet volgen? Of kan ze medicatie krijgen om histamine af te breken. De klachten zijn wel te verklaren bij iemand met een histamine intolerantie. Advies: mevr komt al binnen en heeft haar eigen diagnose gesteld. Hoe lang heeft ze dit dieet gevolgd? Wat heeft ze weg gelaten en waar heeft ze haar informatie vandaan? Klopt het dieet wat ze volgt en zijn de biogene aminen ook jouw verdenking? De klachten die je noemt zijn behoorlijk bijzonder. Mogelijk ook de bijwerking van medicatie. Gebruikt mevr deze medicatie nog? Mevr zit niet voor niets bij jou. Ik krijg het idee dat

5 mevr zich zelf een streng dieet heeft opgelegd wat niet echt werkt? Een dieet beperkt in biogene aminen is altijd op proef. Meestal is het dieet streng want alle mogelijke! Klachtenveroorzakers worden weg gelaten. Werkt het dieet niet, overtuig dan mevr dat BA mogelijk niet de klachten veroorzakers zijn in de voeding en probeer te introduceren. Bij twijfel introduceer je 1 voor 1 biogene amine rijke producten. In 3 dagen hoog je de hoeveelheid van het product op tot het meer is dan een gebruikelijke hoeveelheid. Het gaat hier immers om een intolerantie. (Bijv een halve banaan, een hele banaan een aantal bananen!) Het nadeel is dat het ook kan gaan om een combinatie van producten. Je kan dan ook een bulk introductie doen. Verzin een maaltijd waar veel BA rijke producten in zitten. Bijvoorbeeld nasi met veel kruiden, varkensvlees, pinda satésaus. Een biertje er bij en een chocolade toetje na. Als de klachten terug komen of duidelijk erger worden heb je evt pas een voorlopige diagnose. De kunst is altijd om de balans tussen gebruik en klachten te vinden. Het eigenlijke dieet is nooit het strenge dieet van de proeffase. De klachten veroorzakende producten zijn persoonlijk ook de mate waarin deze gebruikt kunnen worden. Zorg dat elk voedingsmiddel in beeld komt. Test naast het dieet eerst enkele voedingsmiddelen 1 voor 1 uit. Elke keer stop je met het geteste voedingsmiddel. Als alles gebruikt blijft worden tellen alle voedingsmiddelen weer bij elkaar op en reageert de laatste introductie. Nadat je alles 1 voor 1 hebt getest kan je een combinatie maken van producten. Heel belangrijk bij veel verdenkingen mbt BA werkt het proefdieet niet om de klachten te reduceren. Zorg dan ook dat je duidelijk maakt dat het geen zin heeft om het dieet te blijven volgen. Zorg dat je blijft luisteren en help zoeken na evt andere klachtenveroorzakers in de voeding. Als je de voeding geheel hebt uitgezocht en je kan binnen de voeding geen oorzaak vinden voor de klachten is jouw werk gedaan. Verwijs de cliënt terug! Er is een nieuw product op de markt van bijv Daosin van de firma Disolut. Zij brengen een product op de markt voor de evt behandeling van histamine intolerantie veroorzaakt door een DAO-enzym deficiëntie. Het supplement bevat het enzym Diamine Oxidase. Je kan proefmonsters bestellen. Deze enzymen zijn op de Nederlandse markt redelijk nieuw. Ik heb er persoonlijk nog geen ervaring mee. NB in een andere casus genoemd bij vage klachten. Galbulten dit zijn geen vage klachten maar allergische klachten. Knelpunt: Het opbouwen van introductie bij een verdenking van een intolerantie, begeleiding bij vage klachten. Advies: meestal hebben cliënten zich zelf al op een dieet gezet. Als je denkt dat er geen relatie is van de voeding met de genoemde klachten. Zorg dan dat je na een goede uitleg de voeding weer kan introduceren (zie boven). Bij evt andere intoleranties doe je het zelfde als bij de biogene aminen. Alle verdachte voedingsmiddelen er uit op proef! En dan naast het basis dieet elke keer 1 enkel verdacht voedingsmiddel in 3 stappen in op dosering testen. Het stoppen van het geteste voedingsmiddel en dan naast het basis dieet het volgende verdachte voedingsmiddel testen. Kijk altijd of je een andere oorzaak van de klachten kan vinden. Lactose Mevr. Heeft al 10 jaar een gediagnosticeerde lactose intolerantie. Sinds 3 mnd ervaart mevr darmklachten 2 uur na het eten van tarwe brood (zonder lactose) Na wit brood heeft zij geen klachten. Mevr ervaart geen klachten na het eten van pasta en koek. Mevr wil graag een advies om volwaardig te blijven eten nu ze het bruine brood weg laat. Knelpunt: kunnen de klachten komen van gluten, tarwe of lactose? Mis ik een andere stof in mijn onderzoek? Mevr houdt een dagboek bij. Mevr heeft niets gewijzigd in haar leefsituatie en ook niet in productkeuzes. Er is (nog) geen bloedtest gedaan.

6 Advies: Het is goed om een dagboek in te laten vullen, daar kan je een hoop informatie uit halen. Kijk naar evt foutjes in het lactose beperkte dieet. Wat was de uitslag van de test, hoeveel lactose kan mevr verdragen. Let ze op lactose of houdt ze een koemelkvrij dieet aan? Na 10 jaar vermijden van koemelk kan ze ook allergisch gaan reageren op koemelk. Een tarwe allergie is niet waarschijnlijk omdat de andere producten met tarwe geen klachten veroorzaken. Bij er een glutenverdenking ga na of dit voorkomt in de familie. Net als lactose is er gelukkig een test om te kijken of er sprake is van een glutenintolerantie. Let op men moet wel gluten gebruiken. Bij een glutenvrij dieet krijg je een vals negatieve uitslag van het bloed of het biopt. (Het familie gen ook te vinden in het bloed wat aangeeft of iemand evt de kans heeft op het ontwikkelen van coeliakie, staat niet onder invloed van glutengebruik) Patiënte wordt verwezen door de huisarts voor een lactose intolerantie (verdenking niet getest) Na grondige anamnese blijkt patiënte regelmatig lactose gebruikt zonder hiervan klachten te ondervinden. Ook blijkt uit de anamnese dat ze regelmatig klachten heeft, die ze zelf toeschrijft aan lactose, zonder dat ze lactose heeft gegeten. Knelpunt: Optie 1 lactose verdenking onderzoeken om dit uit te sluiten? Optie 2 lactose weglaten uit de voeding en aan de hand van een eetdagboek nagaan wat de mogelijke oorzaken van de klachten kunnen zijn. Advies: In je verhaal is het duidelijk dat je lactose niet verdacht vindt voor de klachten. Er zijn wel klachten. Laat eerst zonder dieet een dagboek in vullen en probeer zo eerst een bevestiging van je vermoeden te krijgen. Mogelijk noemt ze niet alles. De huisarts heeft haar doorgestuurd en heeft zijn oordeel al gegeven, vandaar dat je patiënte denkt dat hier alles mee verklaard kan worden. Je kan aangeven dat er naast de lactose mogelijk ook nog andere klachten veroorzakers zijn vandaar dat je een dagboek wilt om niets te missen. Zie ook boven idem zelfde vragen mbt het uitvragen van de verdenking. De soort patiënt kan er ook voor zorgen, dat je het traject dagboek, dieet en herintroductie niet in gaat. Overleg met de huisarts en stel een lactoseadem test voor om de diagnose middels een test te bevestigen of uit te sluiten. Lactose hoeft niet altijd getest te worden. Met eliminatie en herintroductie kan je de persoonlijke tolerantie grens makkelijk onderzoeken. Let op een lactose intolerantie kan ook secundair zijn of na herstel van de darm weer vanzelf overgaan. Naast het product kerulac/ kerutabs zijn er ook de producten van Disolut. De laatste bevat een hoger gehalte aan enzymen. Probeer met de patiënte te kijken welk product het beste is. Let op. Het gehalte aan overgebleven lactose in lactosevrije melk wisselt. Kruisreacties (zie ook ronde 1 groep B) Client met PDS heeft last van OAS klachten bij bepaalde soorten fruit. Mevr. vraag of deze fruitsoorten ook invloed hebben op haar buikklachten. Haar ontlasting wisselt op de dag, meerdere malen ontlasting 4-5 keer per dag normaal of brijig/dun. Knelpunt: is er een klachtenanamnese mbt fruit en kan dit invloed hebben op haar klachten? Advies: Mevr. heeft een hoop buikklachten, ga na in hoeverre ze het OAS fruit nog gebruikt en in welke hoeveelheid. Kijk of dit een oorzaak is van de klachten. Houdt rekening met de mate van bewerking. Het soort fruit en meer of minder reageren op de mate van bewerking is persoonlijk!(bewerken is ook vriezen, drogen, malen, schillen, 2 sec magnetron) Stel dat mevr. toch erg van appels houdt en deze toch ondanks de OAS in grote mate gebruikt kan dit invloed hebben op haar klachten. Laat evt alle fruit soorten die verdacht zijn 1 week weg uit de voeding en kijk of klachten duidelijk minder zijn. Zo ja, laat mevr. het fruit 1 voor 1 introduceren. Evt eerst in verhitte vorm en daar na rauw. Hoog evt de hoeveelheid op en kijk wat het doet met de klachten. Deze mevr. heeft wel heel vaak een dunne ontlasting, ik denk dat je mogelijk op zoek moet naar een

7 andere klachtenveroorzaker. Nb OAS na groenten en te veel rauwkost kan ook nog meespelen. Knelpunt: soms is het moeilijk te achterhalen wat men at voor de allergietesten. Klachten kunnen ook voortkomen uit een onvolwaardige voeding. Advies: probeer er achter te komen hoe lang iemand al bepaalde producten/allergenen heeft vermeden. Wanneer is er getest? Als deze testen positief waren en is het bij een volwassenen al meer jaren geleden en bij een kind een jaar terug. Is mijn advies om weer op nieuw te testen en nav de nieuwe testen het risico te bepalen op evt reactie. Dit bepaalt of je zonder risico weer kan herintroduceren of het voedingsmiddel toch vermeden dient te worden. Als er nog klachten zijn naast de vermeden voedingsmiddelen probeer dan de verdenkingen in beeld te brengen, mogelijk kunnen deze producten worden meegenomen in de test. De soort klachten en de reden om toen een test te doen in het verleden geven ook aan of voeding verdacht is voor (ernstige) reacties. Geef evt het advies om door te sturen naar een allergoloog. Als er voeding lang vermeden is weet je niet zonder recente testen wat het risico is op (acute) reacties bij herintroductie. ADHD en verdenking voedselovergevoeligheid Jongen bekend met ADHD (en een zeer hoge pijngrens) is getest door de psychiater op voedselallergieën. Er komen zeer veel positieve resultaten uit. Het kind kan echter niet goed aangeven waar hij last van heeft. Bij het test resultaat kwam er ook nog een verdenking op gluten bij, de jongen vindt het vreselijk om het brood weg te moeten laten. Ook ouders kunnen geen hoogte krijgen van zijn klachten. Hij heeft geen diarree klachten Knelpunt: wat doe je als iemand geen klachten kan aangeven, moet je blind af gaan op de bloedtesten? Advies: Waarom doet een psychiater een allergietest? Ik denk dat het verstandig is om te vragen met welke verdenking de verwijzer is gaan testen. Er is immers geen diarree (het is wel bekend dat hij kinderen met ADHD en autisme een glutenintolerantie vaker voorkomt) Vraag in het algemeen na of ouders wel eens acute reacties hebben gezien op voeding. (ik denk het van niet, want dit hadden ze wel gemerkt. Ook met een hoge pijngrens is een heftige allergische reactie niet tegen te houden) bijv. heftig braken, benauwdheid enz. Probeer in kaart te brengen wat hij wel! allemaal eet. Als hij bijvoorbeeld pindakaas eet zonder acute klachten is de test niet relevant. Zijn er allergieën in zijn familie is hij zelf allergisch voor bijvoorbeeld katten. Heeft hij last van eczeem ed (risicoprofiel, klachten score) vraag het gebruik na van elk geteste voedingsmiddel. Geeft de psychiater het advies na je bevindingen of om deze jongen naar een allergoloog te sturen. De allergoloog kan een evt meer betrouwbare huidtest met voeding doen, kan aanvullend een componenten test doen. Tot op zekere hoogte kunnen zij ook testen uitvoeren op glutengebied. Is je verdenking mbt de gluten hoger dan de allergie geef dan het advies om hem naar een MDL arts te sturen. Een glutenvrij dieet en dan ook nog eens samen met een evt allergiedieet is een streng dieet, als je geen duidelijke verbetering van klachten kan scoren, denk ik! dat ik niet een proefdieet start maar vraag om meer onderzoek. Bijv. met een darmbiopt. NB Deze lukt niet met een glutenvrij dieet. Een bloed test geeft soms een hoop onnodige verdenkingen. Een kind met ADHD heeft meestal al een moeilijke voedselinname als gevolg van een gebrek aan eetlust door medicatie. Als er geen acute klachten en verdenkingen zijn nog geen dieet maar verder onderzoek! Complexe casus 51 jarige vrouw heeft veel maag/darmklachten. Mevr. is doorverwezen met PDS syndroom. Mevr. is ruim 4 kg afgevallen, mevr. heeft veel voedingsmiddelen uit haar

8 voedingspatroon gehaald en durft haast niets meer te eten. Mevr. geeft aan dat ze niet tegen melk, ei, noten en soja kan. Klachten gasvorming, opgeblazen gevoel, jeuk, slijmvorming, soms bloed in de ontlasting. Vader is 2 mnd geleden gestorven aan darmkanker en mevr. is hier ook bang voor. Medicatie: Duspatal (tegen darmkramp) Allergie test: negatieve test voor melk, ei, en soja. (ook negatief voor pinda, tarwe, selderij, banaan, wortel, appel, tomaat, walnoot) Wel een lichte sensibilisatie voor garnaal, hazelnoot, gras en boompollen. De huisarts heeft ook haar schildklier functie getest deze was afwijkend en wordt behandeld met medicatie. Knelpunt: Na de lactose test blijkt dat mevr. (Indisch) een lactose intolerantie heeft. Toch blijft ze klachten houden bij een lactose beperkt dieet. Het dieet is ook nog vrij van ei en soja Advies: Probeer de situatie opnieuw in kaart te brengen er is een hoop onderzoek geweest. Wat is als eerste gedaan. Wat is er aangepast had dit wel of geen effect op klachten. Wanneer is mevr. met medicatie gestart? PDS door wie is dit vast gesteld, is hier ook de lactose intolerantie ontdekt? De soort onderzoeker geeft weer of dit een redelijke verdenking was. Een huisarts bijv. noemt vele buikklachten al snel PDS. Er zit bloed bij de ontlasting is dit al onderzocht? Is mevr. al bij een specialist geweest, internist? MDL arts? Allergoloog? Mevr. is al gestart met medicatie ivm haar schildklier. Ze was aardig afgevallen, is haar gewicht inmiddels genormaliseerd? Zo niet, dan heeft dit naast het geruststellen een hoge prioriteit van aanpak. De vele stress rond het overlijden van haar vader heeft een zeer grote invloed op haar klachten en gewicht. Check haar intake! Als mevr. beter is in gewicht en mogelijk in een minder stressvolle periode dan kan je haar allergie verder uitzoeken. Een uitgebreide voeding anamnese is hierbij van belang. Blijkbaar haalde mevr. al voeding/allergenen uit haar dag patroon, voor de allergietest. Ei en soja zijn nl negatief in de test. Met welke verdenking en welke klachten is zij het gebruik van soja ei en noten gestopt? Als de test negatief is kan je vaak (her) introduceren. De betrouwbaarheid van een negatieve test is redelijk hoog. Het is van belang om te weten in welke mate mevr. de soja en ei vermijdt en hoe lang al. Introduceren kan met een introductie schema. (zie evt MACK) gezien de angst van mevr. kan dit een fijn houvast zijn. Mevr. heeft een inhalatie allergie, mogelijk zijn er milde klachten geweest bij het gebruik van bijv. noten. De vraag is dan ook of ze alle noten moet vermijden. Waarschijnlijk is een streng dieet niet nodig. Vraag evt om een componenten test om evt vermoeden van kruisreactie te bevestigen. Gebruikt mevr. wel pinda of ziet ze dit ook als een noot. Garnaal komt ook licht op, vermijdt mevr. dit? Neem contact op met je verwijzer. Maak samen een plan van aanpak en zorg dat je op 1 lijn zit.

Centrumlocatie. Voedselprovocatie. Afdeling Allergologie

Centrumlocatie. Voedselprovocatie. Afdeling Allergologie Centrumlocatie Voedselprovocatie Afdeling Allergologie Met u is afgesproken dat u een voedselprovocatie zult doen. Dit is tot op heden de enige test waarin nagegaan kan worden of u een echte reactie krijgt

Nadere informatie

Voedselprovocatie. Havenziekenhuis. april 2012

Voedselprovocatie. Havenziekenhuis. april 2012 Voedselprovocatie april 2012 Een allergie is een reactie van het afweersysteem van het lichaam gericht tegen niet schadelijke stoffen als stuifmeel, huidschilfers of voedingsmiddelen met allergische klachten

Nadere informatie

Voedselallergie en voedselintolerantie

Voedselallergie en voedselintolerantie DC 29 Voedselallergie en voedselintolerantie 1 Inleiding Bij voedselallergie of voedselintolerantie is er sprake van overgevoelige reacties op voedsel of bepaalde bestanddelen in voedsel. De informatie

Nadere informatie

Voedselovergevoeligheid

Voedselovergevoeligheid Voedselovergevoeligheid Diëtetiek Beter voor elkaar 2 Voedselovergevoeligheid Wat is voedselovergevoeligheid? Voedselovergevoeligheid is de overkoepelende term voor overgevoeligheidsreacties op voedsel

Nadere informatie

post HBO cursus Voedselovergevoeligheid

post HBO cursus Voedselovergevoeligheid post HBO cursus Voedselovergevoeligheid Praktijkdag - Dinsdag 30 september 2014 Sessie 1 Irene Herpertz Groep A Bespreking ingediende knelpunten 1 Meisje van bijna 1 met failure to thrive (wfh -1,8 tot

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Voedselallergie. Polikliniek Allergologie

PATIËNTEN INFORMATIE. Voedselallergie. Polikliniek Allergologie PATIËNTEN INFORMATIE Voedselallergie Polikliniek Allergologie Wat is voedselovergevoeligheid? Voedselovergevoeligheid is een overdreven lichamelijke reactie op het eten, inademen of aanraken van bepaalde

Nadere informatie

Sophia Kinderziekenhuis. Voedselprovocatie. Test op voedselallergie

Sophia Kinderziekenhuis. Voedselprovocatie. Test op voedselallergie Sophia Kinderziekenhuis Voedselprovocatie Test op voedselallergie Bij een voedselprovocatie onderzoeken wij of uw kind allergisch is voor bepaalde voedingsmiddelen. In deze folder leest u meer over het

Nadere informatie

Voedselallergie. April 2011 Nederlandse Vereniging voor Allergologie

Voedselallergie. April 2011 Nederlandse Vereniging voor Allergologie Voedselallergie Wat is voedselovergevoeligheid? Voedselovergevoeligheid is een overdreven lichamelijke reactie op het eten, inademen of aanraken van bepaalde voedingsmiddelen. Er zijn twee typen overgevoeligheid:

Nadere informatie

Voedselallergie en voedselprovocatietest bij kinderen

Voedselallergie en voedselprovocatietest bij kinderen Voedselallergie en voedselprovocatietest bij kinderen Albert Schweitzer ziekenhuis Oktober 2012 pavo 0596 Inleiding Uw kind heeft mogelijk een allergie voor een voedingsmiddel. Bijvoorbeeld voor melk,

Nadere informatie

Koemelkallergie. Is je baby allergisch voor koemelk?

Koemelkallergie. Is je baby allergisch voor koemelk? Koemelkallergie Is je baby allergisch voor koemelk? Koemelkallergie = voedselallergie Koemelkallergie is een vorm van voedselallergie. Bij een voedselallergie maakt het lichaam afweerstoffen aan tegen

Nadere informatie

Voedselovergevoeligheid

Voedselovergevoeligheid Afdeling: Onderwerp: Diëtetiek Wat is voedselovergevoeligheid? is de overkoepelende term voor overgevoeligheidsreacties op voedsel zoals voedselallergie en nietallergische voedselovergevoeligheid (intolerantie).

Nadere informatie

Het laag FODMAP dieet

Het laag FODMAP dieet Het laag FODMAP dieet Voeding - gezonde leefstijladviezen & het laag FODMAP dieet Prikkelbare darm syndroom (PDS) is een chronische aandoening van de dikke darm. Bij PDS is de werking van de dikke darm

Nadere informatie

Dermatologie. Voedselallergie. Afdeling: Onderwerp:

Dermatologie. Voedselallergie. Afdeling: Onderwerp: Afdeling: Onderwerp: Dermatologie 1 : Steeds meer mensen hebben er last van Huiduitslag, buikpijn, diarree, benauwdheid, een ellendig moe gevoel: deze verschijnselen komen u vast en zeker bekend voor.

Nadere informatie

Centrumlocatie. Voedselovergevoeligheid. Afdeling Allergologie

Centrumlocatie. Voedselovergevoeligheid. Afdeling Allergologie Centrumlocatie Voedselovergevoeligheid Afdeling Allergologie Bij u is er mogelijk sprake van een voedselallergie (voedselovergevoeligheid). In deze folder kunt u hierover meer lezen. Wat is voedselovergevoeligheid?

Nadere informatie

Voedselallergie: Veel gestelde vragen

Voedselallergie: Veel gestelde vragen Thema: Allergie Voedselallergie: Veel gestelde vragen Naam van spreker A.E.J. Dubois 22-11-2013 2 veel gestelde vragen over voedselallergie: 1. wat is het? welke voedingsmiddelen? welke klachten? 2. zit

Nadere informatie

Voedingsadvies bij koemelkallergie. Diëtetiek

Voedingsadvies bij koemelkallergie. Diëtetiek Voedingsadvies bij koemelkallergie Diëtetiek Beter voor elkaar Voedingsadvies bij koemelkallergie Wat is een koemelkallergie? Een koemelkallergie is een ongewenste reactie op het eiwit in de koemelk. De

Nadere informatie

Voedselallergie. Sophia Kinderziekenhuis

Voedselallergie. Sophia Kinderziekenhuis Voedselallergie Sophia Kinderziekenhuis In deze folder leest u over wat een voedselallergie is, welke klachten kunnen voorkomen en welke behandelingen mogelijk zijn. Wij willen u vragen de informatie zorgvuldig

Nadere informatie

Koemelkallergie provocatietest Patiënten informatie

Koemelkallergie provocatietest Patiënten informatie Koemelkallergie provocatietest Patiënten informatie 2 Uw kind heeft klachten gehad die na het stoppen van koemelkvoeding zijn verdwenen. Daarom denkt de arts aan een koemelkeiwit allergie. Om dit te kunnen

Nadere informatie

COELIAKIE Coeliakie bij kinderen

COELIAKIE Coeliakie bij kinderen COELIAKIE Coeliakie bij kinderen Bij uw kind is de diagnose coeliakie gesteld en misschien al een tijd geleden. Coeliakie bij kinderen wordt vaak rond het 2e levensjaar gediagnosticeerd. Wanneer er via

Nadere informatie

Voedsel- of geneesmiddelenallergie Eliminatie-provocatietest

Voedsel- of geneesmiddelenallergie Eliminatie-provocatietest Voedsel- of geneesmiddelenallergie Eliminatie-provocatietest Informatie voor ouders Afdeling kindergeneeskunde Inhoudsopgave Inleiding 2 De eliminatiefase 4 Voedingsmiddelen 4 Geneesmiddelen 4 De klinische

Nadere informatie

Wat kan het Martini Allergie Centrum voor Kinderen voor u betekenen?? Irene Herpertz kinderdiëtist i.herpertz@mzh.nl

Wat kan het Martini Allergie Centrum voor Kinderen voor u betekenen?? Irene Herpertz kinderdiëtist i.herpertz@mzh.nl Wat kan het Martini Allergie Centrum voor Kinderen voor u betekenen?? Irene Herpertz kinderdiëtist i.herpertz@mzh.nl Inhoud Inleiding Diagnostische fase Casuïstiek Behandelfase Nazorg Het team van het

Nadere informatie

Diëtetiek. Voedingsadvies bij koemelkallergie. Afdeling: Onderwerp:

Diëtetiek. Voedingsadvies bij koemelkallergie. Afdeling: Onderwerp: Afdeling: Onderwerp: Diëtetiek Wat is een koemelkallergie? Een koemelkallergie is een ongewenste reactie op het eiwit in de koemelk. De oorzaak hiervan is een abnormale reactie van het natuurlijke afweermechanisme

Nadere informatie

Onderzoek naar koemelkallergie

Onderzoek naar koemelkallergie Onderzoek naar koemelkallergie Uw kind heeft verschijnselen die wijzen op een allergie voor koemelk. In deze folder wordt uitgelegd wat een allergie voor koemelk bij jonge kinderen inhoudt. Ook krijgt

Nadere informatie

Klachtenanamnese voedselovergevoeligheid

Klachtenanamnese voedselovergevoeligheid Klachtenanamnese voedselovergevoeligheid Vragenlijst Hieronder volgen een aantal vragen. Allereerst wat algemene vragen, daarna meer gericht op uw klachten. Wilt u de vragen zo volledig mogelijk beantwoorden

Nadere informatie

Klachtenanamnese voedselovergevoeligheid

Klachtenanamnese voedselovergevoeligheid Klachtenanamnese voedselovergevoeligheid Vragenlijst Hieronder volgen een aantal vragen. Allereerst wat algemene vragen, daarna meer gericht op uw klachten. Wilt u de vragen zo volledig mogelijk beantwoorden

Nadere informatie

Koemelkallergie provocatietest

Koemelkallergie provocatietest Patiënteninformatie Koemelkallergie provocatietest rkz.nl kinderwebsite.rkz.nl Inleiding Uw kind heeft klachten gehad die na het stoppen van koemelkvoeding zijn verdwenen. Daarom denkt de arts aan een

Nadere informatie

Interne Geneeskunde Immunologie-Allergologie

Interne Geneeskunde Immunologie-Allergologie Interne Geneeskunde Immunologie-Allergologie Voedselovergevoeligheid Inleiding U bent verwezen naar de immunoloogallergoloog, omdat u mogelijk last hebt van voedselovergevoeligheid. In deze folder leest

Nadere informatie

Voedselovergevoeligheid

Voedselovergevoeligheid Voedselovergevoeligheid Diëtetiek Beter voor elkaar 2 Voedselovergevoeligheid Wat is voedselovergevoeligheid? Voedselovergevoeligheid is de overkoepelende term voor overgevoeligheidsreacties op voedsel

Nadere informatie

Onderzoeksresultaten. Onderzoeksresultaten. Onderzoeksnr. Patiënt A. Patiënt Onderzoeksnr

Onderzoeksresultaten. Onderzoeksresultaten. Onderzoeksnr. Patiënt A. Patiënt Onderzoeksnr praktijk Mevrouw dokter B. Aanvragers Behandelingslaan 2 1234 AB Arts Nederland Onderzoeksnr. 160308999 Patiënt 205034 A. Patiënt 30-10-1971 RP Analytic, Veerweg 16, 4493 AS Kamperland Aanvrager 205035

Nadere informatie

Afdeling Kind&Jeugd (B5) DUBBELBLINDE KOEMELKEIWITPROVOCATIETEST

Afdeling Kind&Jeugd (B5) DUBBELBLINDE KOEMELKEIWITPROVOCATIETEST Afdeling Kind&Jeugd (B5) DUBBELBLINDE KOEMELKEIWITPROVOCATIETEST PROVOCATIE 1 Dag en datum Tijd Waar Afdeling B5, Kind & Jeugd PROVOCATIE 2 Dag en datum Tijd Waar Afdeling B5, Kind & Jeugd BELAFSPRAAK

Nadere informatie

Richtlijn Diagnostiek van Koemelkallergie bij Kinderen in Nederland

Richtlijn Diagnostiek van Koemelkallergie bij Kinderen in Nederland Richtlijn Diagnostiek van Koemelkallergie bij Kinderen in Nederland OVERZICHT VAN DE DOOR DE NVK GEAUTORISEERDE AANBEVELINGEN Uitgangsvraag 1 Bij welke symptomen, aanwijzingen uit de (voedings)anamnese

Nadere informatie

Koemelkallergietest. Informatie voor ouders / verzorgers. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl

Koemelkallergietest. Informatie voor ouders / verzorgers. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl Koemelkallergietest Informatie voor ouders / verzorgers F0894-1250 oktober 2013 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam

Nadere informatie

Koemelkallergie? De eliminatie-provocatietest

Koemelkallergie? De eliminatie-provocatietest Koemelkallergie? De eliminatie-provocatietest Informatie voor ouders Afdeling allergologie / kindergeneeskunde Inhoudsopgave Inleiding 2 De eliminatiefase 3 Flesvoeding 3 Borstvoeding en/of vaste voeding

Nadere informatie

Praktische tips en trucs over eczeem en voedselallergie. Petra Kentie Verpleegkundig specialist kinderallergie en eczeem Perone Gerritz diëtiste

Praktische tips en trucs over eczeem en voedselallergie. Petra Kentie Verpleegkundig specialist kinderallergie en eczeem Perone Gerritz diëtiste Praktische tips en trucs over eczeem en voedselallergie Petra Kentie Verpleegkundig specialist kinderallergie en eczeem Perone Gerritz diëtiste Het kinderallergie team: KNO- arts Kinderallergoloog Dermatoloog

Nadere informatie

Bijvoeding bij koemelkeiwitallergie

Bijvoeding bij koemelkeiwitallergie Bijvoeding bij koemelkeiwitallergie Uw kind heeft een koemelkeiwitallergie en is ongeveer 4 maanden oud. Vanaf deze leeftijd veranderen de voedingsbehoeften van uw kind. De borstvoeding of de hypo-allergene

Nadere informatie

Minisymposium voedselallergie. 28 april 2011 Chris Nieuwhof, internistallergologe/immunologe

Minisymposium voedselallergie. 28 april 2011 Chris Nieuwhof, internistallergologe/immunologe Minisymposium voedselallergie 28 april 2011 Chris Nieuwhof, internistallergologe/immunologe Verschillende noten Verschillende noten Voedsel allergie Wat is allergie? Allergie is een afweerreactie (van

Nadere informatie

Voedselallergie en -intolerantie

Voedselallergie en -intolerantie Algemene informatiefolder Voedselallergie en -intolerantie Stichting Voedsel Aller Allergie Patiëntenorganisatie voor voedselallergie en voedselintolerantie Inleiding Deze folder geeft antwoord op de meest

Nadere informatie

Tarwe intolerantie vs. glutenintolerantie & glutensensitiviteit

Tarwe intolerantie vs. glutenintolerantie & glutensensitiviteit Tarwe intolerantie vs. glutenintolerantie & glutensensitiviteit Prima vertering graanproducten Vezelrijk, bevordert de stoelgang Vermindert opgeblazen gevoel na de maaltijd Iemand met coeliakie kan absoluut

Nadere informatie

Onderzoek naar allergie voor koemelk

Onderzoek naar allergie voor koemelk 1/5 Kindergeneeskunde Onderzoek naar allergie voor koemelk Inleiding Uw kind heeft verschijnselen die kunnen wijzen op een allergie voor koemelk. In deze folder leest u meer over deze allergie en over

Nadere informatie

Leefstijladviezen bij darmklachten

Leefstijladviezen bij darmklachten Leefstijladviezen bij darmklachten Inleiding Deze folder geeft informatie over darmklachten, de oorzaak ervan en wat ertegen te doen is. Het is belangrijk om de informatie aandachtig door te lezen want

Nadere informatie

Welkom op de polikliniek voor kinderen met allergische klachten

Welkom op de polikliniek voor kinderen met allergische klachten Welkom op de polikliniek voor kinderen met allergische klachten Albert Schweitzer ziekenhuis augustus 2012 pavo 0916 Inleiding U bent door uw arts verwezen naar de polikliniek voor kinderen met allergische

Nadere informatie

Voedselprovocatietest. Informatie voor ouders

Voedselprovocatietest. Informatie voor ouders Voedselprovocatietest Informatie voor ouders Er is verdenking van een voedselallergie, daarbij is door uw kinderarts over een voedselprovocatietest gesproken. Deze folder is bedoeld om uitleg te geven

Nadere informatie

Voedselallergie; kliniek en diagnostiek

Voedselallergie; kliniek en diagnostiek Voedselallergie; kliniek en diagnostiek WDH allergie nascholing 5 oktober 2010 Annejet Plaisier, kinderarts Janneke Ruinemans-Koerts, klinisch chemicus Casus Dylano, ruim 2 ½ jaar oud Reden van komst:

Nadere informatie

Dermatologie. Constitutioneel eczeem en (voedsel)allergie

Dermatologie. Constitutioneel eczeem en (voedsel)allergie Dermatologie Constitutioneel eczeem en (voedsel)allergie Dermatologie Veel ouders van kinderen, en ook volwassenen, denken dat een allergie de oorzaak is van eczeem. Zij komen met de vraag bij de huisarts

Nadere informatie

(Verdenking) koemelkallergie. Afdeling Kindergeneeskunde

(Verdenking) koemelkallergie. Afdeling Kindergeneeskunde (Verdenking) koemelkallergie Afdeling Kindergeneeskunde Inhoudsopgave Inleiding 4 Algemene informatie 4 Wat betekent koemelkallergie? 4 Waarom komt het vaak voor bij baby s? 4 Mogelijke symptomen 4 Hoe

Nadere informatie

Voedselprovocatietest. Informatie voor ouders

Voedselprovocatietest. Informatie voor ouders Voedselprovocatietest Informatie voor ouders 2 Er is verdenking van een voedselallergie, daarbij is door uw kinderarts over een voedselprovocatietest gesproken. Deze folder is bedoeld om uitleg te geven

Nadere informatie

Maak De Beste Start Met Het FODMAP-arm Dieet

Maak De Beste Start Met Het FODMAP-arm Dieet Maak De Beste Start Met Het FODMAP-arm Dieet Marloes Collins www.fodmap-dieet.nl Helpt het FODMAP-arm dieet voor het verminderen van je buikpijn? 75% van de deelnemers heeft aantoonbaar minder klachten!

Nadere informatie

Voedselallergie is een veel voorkomende vorm van overgevoeligheid voor voedsel, waarbij immunoglobuline type E (IgE)-antistoffen een rol spelen. Allergische reacties op voedsel staan steeds meer in de

Nadere informatie

Informatie afkomstig van de Nederlandse Vereniging voor Allergologie (september 2011) In deze folder vindt u informatie over voedselallergie.

Informatie afkomstig van de Nederlandse Vereniging voor Allergologie (september 2011) In deze folder vindt u informatie over voedselallergie. Voedselallergie Informatie afkomstig van de Nederlandse Vereniging voor Allergologie (september 2011) In deze folder vindt u informatie over voedselallergie. Wat is voedselovergevoeligheid? Voedselovergevoeligheid

Nadere informatie

Colofon. www.stichtinggezondheid.nl. Dit e-book is een uitgave van Stichting Gezondheid. Teksten: Stichting Gezondheid

Colofon. www.stichtinggezondheid.nl. Dit e-book is een uitgave van Stichting Gezondheid. Teksten: Stichting Gezondheid Colofon Dit e-book is een uitgave van Stichting Gezondheid Teksten: Stichting Gezondheid Vormgeving: Michael Box (Internet Marketing Nederland) Correspondentie: Stichting Gezondheid (Stefan Rooyackers)

Nadere informatie

GRATIS E-BOOK WORDT JE DOOR HET ETEN VAN GLUTEN ZIEK?

GRATIS E-BOOK WORDT JE DOOR HET ETEN VAN GLUTEN ZIEK? P R A K T I J K D E W A T E R L E L Y GRATIS E-BOOK WORDT JE DOOR HET ETEN VAN GLUTEN ZIEK? WWW.PRAKTIJKDEWATERLELY.NL WORDT JE DOOR HET ETEN VAN GLUTEN ZIEK? Auteur: Petra Vermeer Orthomoleculair- en

Nadere informatie

Onderzoek naar koemelkallergie

Onderzoek naar koemelkallergie Onderzoek naar koemelkallergie Uw kind heeft verschijnselen die wijzen op een allergie voor koemelk. In deze folder leest u wat een allergie voor koemelk bij jonge kinderen inhoudt. Ook leggen we in deze

Nadere informatie

Allergenen. Gluten. Schaaldieren

Allergenen. Gluten. Schaaldieren Allergenen Allergenen zijn stoffen in producten die bij iemand met een voedselallergie een allergische reactie kunnen veroorzaken. Dit kan variëren van jeuk en tranende ogen tot ademhalingsproblemen en

Nadere informatie

Allergenen. Gluten. Schaaldieren

Allergenen. Gluten. Schaaldieren Allergenen Allergenen zijn stoffen in producten die bij iemand met een voedselallergie een allergische reactie kunnen veroorzaken. Dit kan variëren van jeuk en tranende ogen tot ademhalingsproblemen en

Nadere informatie

ImuPro wijst de weg naar een voor u goede voeding. Het is uw route naar een betere gezondheid.

ImuPro wijst de weg naar een voor u goede voeding. Het is uw route naar een betere gezondheid. Uw persoonlijke ImuPro Screen + documenten Testnummer: 2017 Geachte heer/mevrouw, Samen met deze brief ontvangt u het ImuPro resultaat van uw persoonlijke voedingsintolerantie test. Dit rapport laat in

Nadere informatie

06 - Informatie over voedselallergie

06 - Informatie over voedselallergie 06 - Informatie over voedselallergie Inhoud Wat zijn voedselallergenen?... 1 Wat weet men eigenlijk over voedselallergenen?... 2 Allergene verwantschappen... 4 Voedingsmiddelen die vaak allergieën veroorzaken...

Nadere informatie

Allergie kind: Provocatietest bij kinderen

Allergie kind: Provocatietest bij kinderen Allergie kind: Provocatietest bij kinderen Algemeen Uw kind heeft verschijnselen die kunnen passen bij een allergie (overgevoeligheid) voor voedsel (bijvoorbeeld koemelkeiwit of pinda's) of medicijnen

Nadere informatie

Allergie kind: Koemelkeiwittest aanvullende informatie (Kinderafdeling)

Allergie kind: Koemelkeiwittest aanvullende informatie (Kinderafdeling) Allergie kind: Koemelkeiwittest aanvullende informatie (Kinderafdeling) Algemeen Wat is een allergie? Verschijnselen van voedselallergie RAST-test Eliminatie-provocatieproef Aantonen van koemelkeiwitallergie

Nadere informatie

Casusboek Allergie ONDER REDACTIE VAN: DR. H. DE GROOT, ALLERGOLOOG CENTRUM VOOR ALLERGIE EN KIND DIACONESSENHUIS VOORBURG, REINIER DE GRAAF GROEP

Casusboek Allergie ONDER REDACTIE VAN: DR. H. DE GROOT, ALLERGOLOOG CENTRUM VOOR ALLERGIE EN KIND DIACONESSENHUIS VOORBURG, REINIER DE GRAAF GROEP Casusboek Allergie Casusboek Allergie ONDER REDACTIE VAN: DR. H. DE GROOT, ALLERGOLOOG CENTRUM VOOR ALLERGIE EN KIND DIACONESSENHUIS VOORBURG, REINIER DE GRAAF GROEP Met medewerking van: Liesbeth Bakker-Jonges,

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Voedselallergie. Polikliniek Allergologie

PATIËNTEN INFORMATIE. Voedselallergie. Polikliniek Allergologie PATIËNTEN INFORMATIE Voedselallergie Polikliniek Allergologie PATIËNTENINFORMATIE Wat is voedselovergevoeligheid? Voedselovergevoeligheid is een overdreven lichamelijke reactie op het eten, inademen of

Nadere informatie

Voedselprovocatietest bij kinderen

Voedselprovocatietest bij kinderen Patiënteninformatie Voedselprovocatietest bij kinderen Informatie voor ouders bij verdenking op een voedselallergie bij hun kind 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Algemeen 4 Aantonen voedselallergie

Nadere informatie

Voedselprovocatie bij kinderen

Voedselprovocatie bij kinderen Voedselprovocatie bij kinderen In overleg met de kinderarts en diëtiste heeft u voor uw kind een afspraak gemaakt voor een voedselprovocatietest. Tijdens dit onderzoek krijgt uw kind onder begeleiding

Nadere informatie

Allergie. A27/ Allergie bij kinderen

Allergie. A27/ Allergie bij kinderen Allergie Wat is een allergie? Een allergie is een overdreven reactie (overgevoeligheidsreactie) van het afweersysteem op, in het algemeen niet-schadelijke stoffen, zoals: stuifmeel, huidschilfers van huisdieren,

Nadere informatie

Uw individuele resultatenrapport. Beoordeling van het IgE-testresultaat. Tips voor omgang met uw IgG4-testresultaten

Uw individuele resultatenrapport. Beoordeling van het IgE-testresultaat. Tips voor omgang met uw IgG4-testresultaten Inhoudsopgave 1 2 2.1 2.2 3 4 5 6 7 8 9 Uw individuele resultatenrapport Uw testresultaat IgE-test IgG4-test Uw IgE-testresultaat Beoordeling van het IgE-testresultaat Uw IgG4-testresultaat Tips voor omgang

Nadere informatie

Opbouw workshop. Leerdoelen? Aan de hand van casuïstiek De verschillende soorten voedselallergie Diagnostiek Behandeling en begeleiding

Opbouw workshop. Leerdoelen? Aan de hand van casuïstiek De verschillende soorten voedselallergie Diagnostiek Behandeling en begeleiding Trends 2018 Gerbrich van der Meulen, kinderarts-allergoloog Eva Koffeman, fellow kinderallergologie Opbouw workshop Aan de hand van casuïstiek De verschillende soorten voedselallergie Diagnostiek Behandeling

Nadere informatie

Reflux en allergie: wat met de borstvoeding? Waar of niet waar? 21/02/2019. dr. Rolinde Demeyer diëtist/lactatiekundige. 1. Allergie en borstvoeding

Reflux en allergie: wat met de borstvoeding? Waar of niet waar? 21/02/2019. dr. Rolinde Demeyer diëtist/lactatiekundige. 1. Allergie en borstvoeding Reflux en allergie: wat met de borstvoeding? dr. Rolinde Demeyer diëtist/lactatiekundige Waar of niet waar? Een baby zonder eczeem heeft geen allergie. 6 maanden exclusief bv is voorbij gestreefd met de

Nadere informatie

Bijlage 14A. SYMPTOOMSCOREFORMULIER DUBBELBLINDE PLACEBOGECONTROLEERDEKOEMELK PROVOCATIE 2 E EN 3 E LIJN

Bijlage 14A. SYMPTOOMSCOREFORMULIER DUBBELBLINDE PLACEBOGECONTROLEERDEKOEMELK PROVOCATIE 2 E EN 3 E LIJN Bijlage 14A. SYMPTOOMSCOREFORMULIER DUBBELBLINDE PLACEBOGECONTROLEERDEKOEMELK PROVOCATIE 2 E EN 3 E LIJN Betreft 0 TEST DAG 1 (Voor zowel TEST DAG 1 en TEST DAG 2 wordt dit formulier ingevuld) 0 TESTDAG

Nadere informatie

(Verdenking) koemelkallergie

(Verdenking) koemelkallergie (Verdenking) koemelkallergie Afdeling Kindergeneeskunde Locatie Purmerend/Volendam Inleiding Om met zekerheid vast te stellen of uw kind een koemelkallergie heeft adviseert de kinderarts een koemelkprovocatietest.

Nadere informatie

U heeft een leerling met coeliakie in de klas. Deze lesbrief is bedoeld om zijn/haar klasgenoten te leren wat coeliakie is en hoe je ermee omgaat.

U heeft een leerling met coeliakie in de klas. Deze lesbrief is bedoeld om zijn/haar klasgenoten te leren wat coeliakie is en hoe je ermee omgaat. LESBRIEF Wij zijn GLUTENVRIJ, en jij? VOOR DE DOCENT U heeft een leerling met coeliakie in de klas. Deze lesbrief is bedoeld om zijn/haar klasgenoten te leren wat coeliakie is en hoe je ermee omgaat. Wij

Nadere informatie

Voedselallergie bij kinderen:

Voedselallergie bij kinderen: Voedselallergie bij kinderen: hoe begeleid ik ouders & kind en hoe ga ik om met mispercepties? Vlieg & Melse Diëtisten Praktijk voor Voedselovergevoeligheid Mw. Dr. B.J. Vlieg-Boerstra Mw. D.J. Luiten

Nadere informatie

Coeliakie. Door Laurie Mentink

Coeliakie. Door Laurie Mentink Coeliakie Door Laurie Mentink Ik heb coeliakie.??? Wie van jullie weet wat dat is? 1 op de 200 mensen heeft coeliakie, (ook wel gluten allergie genoemd) Maar lang niet iedereen weet het. Ik wil jullie

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Ondervoeding. in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek

PATIËNTEN INFORMATIE. Ondervoeding. in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek PATIËNTEN INFORMATIE Ondervoeding in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek Ondervoeding bij ziekte Ondervoeding door ziekte is in ziekenhuizen een veel voorkomend probleem. Ongeveer 1 op de 4 patiënten is

Nadere informatie

Joep, en zijn vermoeide ouders

Joep, en zijn vermoeide ouders Casus 1 Joep 1 Joep, en zijn vermoeide ouders Joep is 3 maanden oud en komt met zijn jonge ouders op het spreekuur. Ouders zien er vermoeid en gespannen uit. Joep huilt veel en is moeilijk te troosten,

Nadere informatie

ALLERGENENWETGEVING IN DE HORECA

ALLERGENENWETGEVING IN DE HORECA ALLERGENENWETGEVING IN DE HORECA Allergenen De allergenenwetgeving heeft betrekking op 14 allergenen : ( vis, gluten, soja, ei, melk, schaaldieren, weekdieren, noten, pinda s, sesamzaad, lupine, selderij,

Nadere informatie

Gluten & koemelk De link met gezondheidsklachten Een complete gids voor therapeut & patiënt

Gluten & koemelk De link met gezondheidsklachten Een complete gids voor therapeut & patiënt Gluten & koemelk De link met gezondheidsklachten Een complete gids voor therapeut & patiënt Hilde Maris 4 TherapieWijzer Een woordje uitleg... 9 1. De geschiedenis van granen... 13 1.1. Tarwe is genetisch

Nadere informatie

Prikkelbare Darm Syndroom

Prikkelbare Darm Syndroom MEDISCH CENTRUM Prikkelbare Darm Syndroom 2 Wat is een prikkelbare darm? We spreken van het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) of spastisch colon wanneer iemand gedurende tenminste 12 weken in de loop van

Nadere informatie

13447_BW_Casusboek Allergie.indd 9 27-09-12 15:28

13447_BW_Casusboek Allergie.indd 9 27-09-12 15:28 Deel 1: Casuïstiek 13447_BW_Casusboek Allergie.indd 9 27-09-12 15:28 13447_BW_Casusboek Allergie.indd 10 27-09-12 15:28 n Casus 1 Kunnen we allergie voorkomen? De ouders van Stijn, een atopisch 3-jarig

Nadere informatie

Herintroductie FODMaPs

Herintroductie FODMaPs Herintroductie FODMaPs Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Na minimaal zes weken het FODMaP-beperkte dieet te hebben gevolgd zijn uw klachten als gevolg van het

Nadere informatie

Malabsorptie bij Maag-Darm aandoeningen. 22 januari Annet van Gorp

Malabsorptie bij Maag-Darm aandoeningen. 22 januari Annet van Gorp Malabsorptie bij Maag-Darm aandoeningen. 22 januari 2018. Annet van Gorp Casusvoorstelling In consult per april 2016. Dhr. van der B. 71 jaar Diagnose: T3N1Mx pancreaskopcarcinoom waarvoor gemodificeerde

Nadere informatie

Koemelkallergie. Test met voedselprovocatie. Allergie of intolerantie? Voedselprovocatie. Provocatie en eliminatie

Koemelkallergie. Test met voedselprovocatie. Allergie of intolerantie? Voedselprovocatie. Provocatie en eliminatie Koemelkallergie Test met voedselprovocatie Uw kind heeft verschijnselen die kunnen passen bij een allergie voor koemelk. In deze folder leggen we u het een en ander uit over allergie voor koemelk bij jonge

Nadere informatie

COELIAKIE Coeliakie bij volwassenen

COELIAKIE Coeliakie bij volwassenen COELIAKIE Coeliakie bij volwassenen Bij u is de diagnose coeliakie gesteld en dit is misschien al een tijd geleden. Om klachten en complicaties te voorkomen is het van essentieel belang dat u begeleid

Nadere informatie

Resultaat Test Reactiesterkte Aantal voedselallergenen Eenheden

Resultaat Test Reactiesterkte Aantal voedselallergenen Eenheden Pagina 1 IgG antilichaam detectie op 5-6-2013 ID nummer : 2013100 Resultaat Test Aantal voedselallergenen Eenheden Detectie van IgG antilichamen 0 70 < 7.5 µg/ml 1 4 vanaf 7.5 µg/ml 2 2 vanaf 12.5 µg/ml

Nadere informatie

Allergenen. Nancy Josten

Allergenen. Nancy Josten Allergenen Voedselallergieën en voedselintoleranties Allergenen Naar aanleiding van de informatieplicht over allergenen in de maaltijden stellen wij een brochure voor. Deze brochure is aangeboden door

Nadere informatie

DE 3 GEZONDE VOEDINGSMIDDELEN DIE DARMKLACHTEN VEROORZAKEN

DE 3 GEZONDE VOEDINGSMIDDELEN DIE DARMKLACHTEN VEROORZAKEN GRATIS CHEAT SHEET DE 3 GEZONDE VOEDINGSMIDDELEN DIE DARMKLACHTEN VEROORZAKEN Welkom! Wouter hier... ik ga jouw grootste zorg uitklaren indien je hier nieuw bent... WIE BEN IK EN WAAROM ZOU JE NAAR MIJ

Nadere informatie

Geneesmiddelenallergie. Sophia Kinderziekenhuis

Geneesmiddelenallergie. Sophia Kinderziekenhuis Geneesmiddelenallergie Sophia Kinderziekenhuis Uw kind heeft mogelijk klachten gekregen na gebruik van medicatie. In deze folder leest u wat geneesmiddelovergevoeligheid is, wat de klachten zijn en welke

Nadere informatie

Allergie op school of de kinderopvang, waar let je op?

Allergie op school of de kinderopvang, waar let je op? Allergie op school of de kinderopvang, waar let je op? Programma 19.30 Welkom Gerbrich van der Meulen, kinderarts-allergoloog 19.40 Algemene inleiding in voedselallergie Gerbrich van der Meulen, kinderarts-allergoloog

Nadere informatie

Verdiepingsmodule. Astma bij volwassenen: Aanvullende diagnostiek allergietest (Toets)

Verdiepingsmodule. Astma bij volwassenen: Aanvullende diagnostiek allergietest (Toets) 1. Toelichting Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard van oktober 2007 (tweede herziening) Allergie speelt een belangrijke rol in de pathofysiologie van astma: klachten en symptomen kunnen erdoor

Nadere informatie

5 vragen om zelf te ontdekken of je sulfiet gevoelig bent

5 vragen om zelf te ontdekken of je sulfiet gevoelig bent 5 vragen om zelf te ontdekken of je sulfiet gevoelig bent Als je wijn drinkt, hoeveel glazen wijn drink je dan? 1 tot 3 glazen A 1 Meer dan 3 glazen B 2 Als je wijn drinkt, heb je dan last van een of meer

Nadere informatie

Bij een voedselallergie is het immuunsysteem rechtstreeks betrokken. Hierbij spelen allergenen een rol.

Bij een voedselallergie is het immuunsysteem rechtstreeks betrokken. Hierbij spelen allergenen een rol. Borstvoeding en (voedsel)overgevoeligheid door Andrea Gnoth Als voedsel niet goed verdragen wordt noemen we dat tegenwoordig een voedselovergevoeligheid. De afgelopen jaren hebben de wetenschap en de medische

Nadere informatie

Patiënten informatie polikliniek Allergologie. Geneesmiddelovergevoeligheid Juni 2011 vakgroep Allergologie

Patiënten informatie polikliniek Allergologie. Geneesmiddelovergevoeligheid Juni 2011 vakgroep Allergologie Patiënten informatie polikliniek Allergologie Geneesmiddelovergevoeligheid Juni 2011 vakgroep Allergologie Geneesmiddelovergevoeligheid Uw arts heeft u verwezen naar de polikliniek van de allergoloog omdat

Nadere informatie

Buikklachten, altijd een opvlamming? Rinze ter Steege, MDL-arts Martini ziekenhuis Groningen IBD dag 22 september 2018

Buikklachten, altijd een opvlamming? Rinze ter Steege, MDL-arts Martini ziekenhuis Groningen IBD dag 22 september 2018 Buikklachten, altijd een opvlamming? Rinze ter Steege, MDL-arts Martini ziekenhuis Groningen IBD dag 22 september 2018 Korte introductie MDL-arts in Martini ziekenhuis sinds 1 september 2016 Gestudeerd

Nadere informatie

Onderzoek naar koemelkeiwitallergie

Onderzoek naar koemelkeiwitallergie Onderzoek naar koemelkeiwitallergie Uw kind wordt verdacht van een koemelkallergie. In deze brochure informeren wij u over de werkwijze die wij hanteren in Zuyderland Medisch Centrum om een allergie voor

Nadere informatie

Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 62 81 o (0223) 69 63 29

Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 62 81 o (0223) 69 63 29 Diverticulitis Naam : Datum : Specialist : Diëtist : Telefoonnummer : o (0223) 69 69 16 o (0223) 69 69 27 o (0223) 69 62 81 o (0223) 69 63 29 1 Inhoud pag. Inhoud...2 Wat is diverticulitis?...3 Oorzaken

Nadere informatie

Anamnese Formulier Pijn

Anamnese Formulier Pijn Anamnese Formulier Pijn Onderstaand formulier geeft mij een indruk van uw klachten en de diagnose van uw arts/specialist, de reguliere medicatie die u gebruikt. Ik verzoek u daarom dit formulier zo volledig

Nadere informatie

LEESVAARDIGHEID 1-3T

LEESVAARDIGHEID 1-3T LEESVAARDIGHEID 1-3T Testtoets lezen H1 Tekst 1 Broodje allergie [1] Na één hap ging het fout bij Djoeke Boonstra. Jeuk, rode huid, gezwollen lippen en benauwdheid. Wat was er aan de hand? Voedselallergie!

Nadere informatie

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen 1. Toelichting op dit onderwijsmateriaal Deze verdiepingsmodule is gebaseerd op de NHG-Standaard M47 van oktober 2010. Voedselallergie wordt veel vaker vermoed dan dat het feitelijk voorkomt. Daarnaast

Nadere informatie

Geneesmiddelenallergie

Geneesmiddelenallergie Geneesmiddelenallergie Geneesmiddelovergevoeligheid Uw arts heeft u verwezen naar de polikliniek van de allergoloog omdat u mogelijk klachten heeft gekregen als het gevolg van medicatiegebruik. In deze

Nadere informatie

Allergie op school of de kinderopvang, waar let je op?

Allergie op school of de kinderopvang, waar let je op? Allergie op school of de kinderopvang, waar let je op? Programma 19.30 uur Welkom Algemene inleiding in voedselallergie Rienus Doedens, kinderarts-immunoloog 20.20 uur Speciale aandachtspunten voor scholen

Nadere informatie

Overgevoeligheid voor geneesmiddelen

Overgevoeligheid voor geneesmiddelen Allergologie Patiënteninformatie Overgevoeligheid voor geneesmiddelen U ontvangt deze informatie, omdat u mogelijk klachten heeft door uw medicatiegebruik. Uw arts heeft u hiervoor doorverwezen naar de

Nadere informatie

Dubbelblinde voedselprovocatietest bij uw kind; informatie voor ouders

Dubbelblinde voedselprovocatietest bij uw kind; informatie voor ouders Dubbelblinde voedselprovocatietest bij uw kind; informatie voor ouders Deze folder geeft u informatie over de dubbelblinde placebo gecontroleerde voedselprovocatie test bij uw kind. Uw kind heeft mogelijk

Nadere informatie