Infomoment NIEUWE VLAAMSE STEDENBOUWKUNDIGE VERORDENING TOEGANKELIJKHEID
|
|
- Daniël Goossens
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Infomoment De nieuwe stedenbouwkundige verordening betreffende toegankelijkheid In samenwerking met/ondersteund door het NAV Agenda Agenda - Onthaal en verwelkoming - Voorstelling Enter vzw - Toegankelijkheid en Universal Design - De stedenbouwkundige Verordening in een notendop - Instrumenten voor de praktijk - Vraagstelling - Receptie 1
2 Verwelkoming Welkom op het infomoment! Situering Enter vzw Situering Enter vzw en toegankelijkheid Expertise in toegankelijkheid 2
3 Situering Enter vzw Enter wil als Vlaams expertisecentrum bijdragen tot een coherent Vlaams toegankelijkheidsbeleid door te - Inspireren - Informeren - Sensibiliseren - Ondersteunen - Samen te werken Situering Enter vzw De vele gezichten van toegankelijkheid - Een publieke omgeving voor iedereen o ontwerpen voor de toekomst o toegankelijkheid in kaart gebracht - Wonen is mogelijkheden creëren o Meegroeiwonen o De Zilveren Sleutel o Wonen met zorg - Naar een geïntegreerde benadering van toegankelijkheid o Mobiliteit, een onmisbare schakel o Toegankelijke stedenbouwkundige projecten 3
4 Situering Enter vzw ENTER websites Vlaams expertise centrum toegankelijkheid Toegankelijkheidsmetingen van bestaande gebouwen Levenslang wonen Zelfstandig wonen van ouderen Ontwerpaanbevelingen voor publieke gebouwen Toegankelijkheid & Universal Design Het belang van toegankelijkheid en Universal Design 4
5 Toegankelijkheid & Universal Design iedereen gelijkwaardig onafhankelijk omgeving produkten gebouwen diensten vervoer informatie Toegankelijkheid Toegankelijkheid = meerwaarde voor iedereen! - Basiskwaliteit van een gebruiksvriendelijke, veilige en comfortabele omgeving voor iedereen Toegankelijkheid = noodzakelijk voor personen met een handicap! - Basisvoorwaarde voor mensen met een beperking om deel te nemen aan het maatschappelijk leven. Toegankelijkheid = basisrecht dat verankerd moet worden in onze samenleving - Van goodwill naar burgerrecht 5
6 Toegankelijkheid Waarom toegankelijkheid? - Iedereen heeft wel eens problemen - Mensen verschillen op fysiek, cognitief, sensorisch, dimensioneel, en cultureel vlak - Behoeften evolueren gedurende levensloop - Breder gemiddelde ontwerpen voor iedereen Toegankelijkheid Waarom toegankelijkheid? - Inspelen op nieuwe tendenzen: o Demografische evolutie o Vergrijzing van de bevolking >25% van Europeanen zijn 60 of ouder in 2010 o Ernstige beperkingen nemen toe met de leeftijd - Maatschappelijke evoluties o Geëmancipeerde gebruiker o Van goodwill naar recht o Van categoriaal naar inclusief o Desinstitutionalisering integratiegericht o Toename thuiszorg en ambulante zorg - Striktere wetgeving toepassing koppeling aan subsidies - Economische voordelen Een toegankelijk aanbod is essentieel in de nabije toekomst! 6
7 Universal Design Nieuwe regelgeving inzake toegankelijkheid Elk gebouw dat toegankelijk is voor het publiek moet zoveel mogelijk beantwoorden aan de principes van integrale toegankelijkheid (Universal Design) Een gebouw dat doordrenkt is van de UD-principes heeft een goed ontwerp - niet enkel regelgeving - een gebouw met een goede structuur is meer flexibeler voor mogelijke latere aanpassingen Universal Design 7 principes van UD 7
8 Film Universal Design Situering De stedenbouwkundige verordening in een notendop Situering 8
9 Situering Nieuwe regelgeving op de toegankelijkheid? Gezamenlijk initiatief van ministers van Gelijke Kansen en Ruimtelijke Ordening Dat niet zomaar ergens vandaan kwam Situering Voorbeelden flankerende regelgeving m.b.t. het thema toegankelijkheid zijn o.a.: Internationaal: - Internationale overeenkomsten (VN-verdrag m.b.t. rechten van personen met een handicap) Federaal: - Antidiscriminatiewet (25/2/2003) redelijke aanpassingen van de arbeidspost voor personen met een beperking - Algemene discriminatiewet (10/5/2007) Vlaams: - Decreet houdende een kader voor het Vlaamse gelijke kansenen gelijke behandelingsbeleid (10/7/2008) - Decreet houdende evenredige participatie op de arbeidsmarkt (8/5/2002) - Voetgangersdecreet (BVR 29/4/1997) 9
10 Situering Wat vooraf ging, het kader waarbinnen deze regelgeving tot stand kwam: Federale wet van 17 juli 1975 betreffende de toegang van gehandicapten tot gebouwen toegankelijk voor publiek Maar Gebrek aan sanctionering en controle Actualisering van de normen was nodig Verouderde visie op toegankelijkheid Situering Decreet van 18 mei 1999 houdende de organisatie van de ruimtelijke ordening: Art 54, 7 : toegankelijkheid van publieke gebouwen kan geregeld worden in een stedenbouwkundige verordening - Betere sanctionering en controle Art 100, 4: stedenbouwkundige vergunning wordt geweigerd wanneer niet voldaan aan de regels inzake toegankelijkheid + Overgenomen in de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening: Art , 7 : Toegankelijkheid van publieke gebouwen kan geregeld worden in een stedenbouwkundige verordening Art : Stedenbouwkundige vergunning wordt geweigerd wanneer niet voldaan aan de regels inzake toegankelijkheid 10
11 Situering Besluit van de Vlaamse Regering van 28 mei dossiersamenstelling aanvraag stedenbouwkundige vergunning, gewijzigd 23/12/2005, 23/6/2006, 29/5/2009 en 3/7/2009: - Art 16 2 c: verplichte toegankelijkheidsmotivering ART. 16. Het dossier van de aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning voor de in artikel 15 bedoelde werken, bevat minstens de volgende stukken in viervoud: 2 een nota, ondertekend door de aanvrager en door de architect als zijn medewerking vereist is, waarin wordt beschreven: c) zo het een geheel of deels voor het publiek toegankelijk gebouw betreft, een beschrijving van de al dan niet vergunningsplichtige voorzieningen om integrale toegankelijkheid te bereiken voor de personen met verminderde beweeglijkheid. Hierbij wordt bijzondere aandacht besteed aan die voorzieningen die verder gaan dan de wettelijk vastgelegde normen; Situering Nieuwe Stedenbouwkundige verordening betreffende toegankelijkheid is nu: - Ingebed in de structuur van RO: - Toegankelijkheidsnormen zijn vervat in voorwaarden voor toekenning stedenbouwkundige vergunning - Vergunningsplicht van toepassing voor structurele elementen (op plan afleesbaar) dus toegankelijkheid wordt gekoppeld aan een bouwdossier - Controle en sanctioneringssysteem RO geldt ook op de toepassing van deze verordening - Actualisatie van de normen - Ruimte voor nieuwe ontwikkelingen werd mee opgenomen 11
12 Toepassingsgebied en normen De stedenbouwkundige Verordening in een notendop Toepassingsgebied en normen Wat gaan we bekijken Een nieuwe verordening? Vandaag vooral antwoord geven op: Hoe ziet die regelgeving er nu eigenlijk uit? Hoe moet je ze dan lezen en begrijpen? Wat staat er concreet in? Kortom een aantal handvaten voor de praktijk! 12
13 Structuur verordening Structuur wettekst: I Definities (art. 1) II Toepassingsgebied: - Toepassen van de verordening of niet? (art. 2) - Bepalen van het toepassingsgebied (Art. 3 t.e.m. 6) - Bepalen van het aanvullend toepassingsgebied (Art. 7 t.e.m. 10) III Normbepalingen: - Algemene elementen (art. 11 t.e.m. 13) - Looppaden (art. 14 t.e.m. 17) - Niveauverschillen (art. 18 t.e.m. 21) - Toegangen en deuropeningen (art. 22 t.e.m. 26) - Parkeerplaatsen (art. 27) - Vaste inrichtingselementen (art. 28 en 29) - Aangepast karakter van constructies (art. 30 t.e.m. 32) - Afwijking en advisering (art. 33 t.e.m. 35) IV Wijzigings- en overgangsbepalingen (art. 36 t.e.m. 41) Verordening lezen en toepassen Ankerpunten voor de doorloop! Vraag 1: Moet ik de verordening aftoetsten? Vraag 2: Indien ja, wat is het toepassingsgebied? Vraag 3: Welke onderdelen moet ik nog als aandachtspunt bekijken? Vraag 4: Indien ze voorkomen en er handelingen aan gebeuren, wat zijn dan de toegankelijkheidscriteria? 13
14 Toepassingsgebied verordening Ankerpunten voor de doorloop! Vraag 1: Moet ik de verordening aftoetsen? Vraag 2: Indien ja, wat is het toepassingsgebied? Vraag 3: Welke onderdelen moet ik nog als aandachtspunt bekijken? Vraag 4: Indien ze voorkomen en er handelingen aan gebeuren, wat zijn dan de toegankelijkheidscriteria? Toepassingsgebied verordening VRAAG 1: (1) De verordening is van toepassing op (art.2, 1) - Publiek toegankelijke gebouwen in Vlaanderen - Bij uitvoering van WERKEN (nieuwbouw, herbouw, verbouwing of uitbreiding) - Waarvoor een stedenbouwkundige vergunning vereist is Let op: Dus NIET voor bestaande gebouwen, waar GEEN structurele WERKEN aan worden voorzien! 14
15 Toepassingsgebied verordening VRAAG 1: (2) In uitzondering hierop is ze niet van toepassing op (art. 2, 2) - Aantal technische handelingen vrijgesteld van de medewerking van een architect (art3, 2 tot 14, van het BVR 23 mei 2003) - Vergunningsplichtige handelingen waarop de verordening geen voorschriften hanteert - Vergunningsplichtige handelingen die worden geadviseerd door de gewestelijke erfgoedambtenaar van het Agentschap RO- Vlaanderen: art. 35: afweging vereisten inzake toegankelijkheid enerzijds en de te behouden erfgoedwaarde anderzijds - Gebouwen met publiek toegankelijke oppervlakte < 150m 2 : enkel normen van art. 22 en 23 Toepassingsgebied verordening Ankerpunten voor de doorloop! Vraag 1: Moet ik de verordening aftoetsen? Vraag 2: Indien ja, wat is het toepassingsgebied? Vraag 3: Welke onderdelen moet ik nog als aandachtspunt bekijken? Vraag 4: Indien ze voorkomen en er handelingen aan gebeuren, wat zijn dan de toegankelijkheidscriteria? 15
16 Toepassingsgebied verordening VRAAG 2: Indien je wel moet aftoetsen Toepassingsgebied bepalen vanuit art. 3, 4 of 5 : - Welk type gebouw heb ik? - Wat is de omvang van het gebouw? Schema s: verduidelijking toepassingsgebied Toepassingsgebied verordening Gebouw, publiek toegankelijk, handelingen voorzien Een publiek toegankelijke functie, niet art. 4 of 5 Bestemming of hoofdfunctie? Toerisme of verblijfsaccommodatie Meergezinswoningen, groepswoningbouw, kamerwoningen, studenten(gemeenschaps)- huizen, gezondheids- en welzijnsinstellingen, internaten (verbonden aan een onderwijsinstelling of onder bevoegdheid VAPH) en strafinrichtingen Art. 2, 2, 4 + Art. 3* Art. 4 Art. 5 *Let op: steeds eerst art. 4 en 5 uitsluiten, dan overgaan naar art. 2, 2, 4 en art. 3 16
17 Toepassingsgebied verordening Gebouw, publiek toegankelijk, handelingen voorzien Een publiek toegankelijke functie, niet art. 4 of 5 Bestemming of hoofdfunctie? Toerisme of verblijfsaccommodatie Meergezinswoningen, groepswoningbouw, kamerwoningen, studenten(gemeenschaps)- huizen, gezondheids- en welzijnsinstellingen, internaten (verbonden aan een onderwijsinstelling of onder bevoegdheid VAPH) en strafinrichtingen Art. 2, 2, 4 + Art. 3* Art. 4 Art. 5 *Let op: steeds eerst art. 4 en 5 uitsluiten, dan overgaan naar art. 2, 2, 4 en art. 3 Toepassingsgebied verordening Termen art. 4? Verblijfsaccommodatie = gebouw Accommodatie = aparte eenheid voor verhuur Voorbeelden: (hotel)kamers, slaapzalen, bungalow, chalet, vakantiestudio s, vakantiewoning, trekkershut, Accommodatievorm = soorten accommodaties Voorbeelden: eenpersoonskamers, tweepersoonskamers, suites, kamer met sanitair, kamer zonder sanitair, Toegangsdeur tot accomodatie = Deur die toegang geeft tot de kamer, bungalow, Let op: steeds deel of bouwelement van een gebouw 17
18 Toepassingsgebied verordening Toeristische verblijfsaccommodatie (art. 4) < 3 accommodaties, min 1 slaapzaal (>60m²) Aantal accommodaties? 3 < accommodaties < 10 > 10 accommodaties Beperkt toepassingsgebied: Alle gelijkvloerse publiek toegankelijke delen, incl. toegangsdeuren accommodatie Niet gelijkvloerse publiek toegankelijke delen, incl. toegangsdeuren accommodatie, tenzij een vertrek op een andere locatie eenzelfde functie vervult en toegankelijk is Uitgebreid toepassingsgebied: Alle gemeenschappelijke delen, incl. toegangsdeuren accommodatie 4 % (minimum 1) van elke accommodatievorm aangepast Toepassingsgebied verordening Gebouw, publiek toegankelijk, handelingen voorzien Een publiek toegankelijke functie, niet art. 4 of 5 Bestemming of hoofdfunctie? Toerisme of verblijfsaccommodatie Meergezinswoningen, groepswoningbouw, kamerwoningen, studenten(gemeenschaps)- huizen, gezondheids- en welzijnsinstellingen, internaten (verbonden aan een onderwijsinstelling of onder bevoegdheid VAPH) en strafinrichtingen Art. 2, 2, 4 + Art. 3* Art. 4 Art. 5 *Let op: steeds eerst art. 4 en 5 uitsluiten, dan overgaan naar art. 2, 2, 4 en art. 3 18
19 Toepassingsgebied verordening Termen art. 5? Groepswoningbouw, meergezinswoning, kamerwoning, studentengemeenschapshuis, studentenhuis, gezondheids- en welzijnsinstelling, internaat, strafinrichting, = gebouw Wooneenheid = private woning Geheel van private woonruimten zoals leefruimte, kookgelegenheid, slaapruimten, Voorbeelden: studio, duplex, appartement, Kamer = private woon- of verblijfsruimte Woning waarin één of meer van de volgende voorzieningen ontbreken: wc; bad of douche; kookgelegenheid, voor deze voorzieningen is bewoner afhankelijk van gem. voorziene ruimten Voorbeelden: studentenkamer, ziekenhuiskamer, Let op: steeds volledige gebouw Toepassingsgebied verordening Termen art. 5? Toegangsdeur tot wooneenheden/ kamers = Deur die toegang geeft tot de private woon- of verblijfsruimte Niveaus = verdiepingen Elke verdieping ( kan tussenverdiep zijn), ook ondergrondse verdiepingen (begaanbaar of min. 1,80m vrije hoogte) Gemeenschappelijke delen = Voorbeelden: toegangspad, inkompartij, verticale- en horizontale circulatie, evacuatieroutes, fietsenstallingen, containerruimtes, bewonersparking, Let op: steeds deel of bouwelement van een gebouw 19
20 Toepassingsgebied verordening Wonen (art. 5) Aantal wooneenheden/kamers + niveaus? Meergezinswoningen en groepswoningbouw > 6 wooneenheden + toegangsdeuren over meer dan 2 niveaus Kamerwoningen en studenten(gemeenschaps)- huizen Gezondheids- en welzijnsinstellingen, internaten (verbonden aan een onderwijsinstelling of onder bevoegdheid VAPH) en strafinrichtingen > 20 kamers + toegangsdeuren over meer dan 2 niveaus Uitgebreid toepassingsgebied: Alle gemeenschappelijke delen, incl. de toegangsdeuren tot elke wooneenheid of kamer Toepassingsgebied verordening Gebouw, publiek toegankelijk, handelingen voorzien Een publiek toegankelijke functie, niet art. 4 of 5 Bestemming of hoofdfunctie? Toerisme of verblijfsaccommodatie Meergezinswoningen, groepswoningbouw, kamerwoningen, studenten(gemeenschaps)- huizen, gezondheids- en welzijnsinstellingen, internaten (verbonden aan een onderwijsinstelling of onder bevoegdheid VAPH) en strafinrichtingen Art. 2, 2, 4 + Art. 3* Art. 4 Art. 5 *Let op: steeds eerst art. 4 en 5 uitsluiten, dan overgaan naar art. 2, 2, 4 en art. 3 20
21 Toepassingsgebied verordening Termen art. 2 en 3? Totale publiek toegankelijke oppervlakte = Som van de oppervlaktes van alle ruimtes, tussen de binnenzijdes van de buitenmuren, inclusief oppervlakte binnenmuren Publiek toegankelijk = Alle ruimten die openstaan voor het publiek, ook al is de toegang beperkt. Uitzondering: ruimtes voor werknemers, technische ruimtes en opslagruimtes, m.i.v. toegangen, gangen, trappen, die uitsluitend naar die ruimtes leiden Voorbeelden: winkelruimten, horeca, dienstverlening, vrije beroepen, bibliotheken, schoolgebouwen, sportgebouwen, Let op: kan een deel of volledige gebouw betreffen Toepassingsgebied verordening Alle andere gebouwen (art. 2, 2, 4 + art. 3) Publiek toegankelijke oppervlakte? < 150m² 150m² < x < 400m² > 400m²* Zeer beperkt toepassingsgebied: Beperkt toepassingsgebied: Uitgebreid toepassingsgebied: Enkel de toegangsdeur, art. 22 en 23 Alle gelijkvloerse publiek toegankelijke delen Niet gelijkvloerse publiek toegankelijke delen, tenzij een vertrek op een andere toegankelijke locatie eenzelfde functie vervult Alle publiek toegankelijke delen van een constructie *Let op: Indien 7500m² verplicht toegankelijkheidsadvies in te winnen toe te voegen bij aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning 21
22 Toepassingsgebied verordening Deel van gebouw dat moet voldoen: Wat begrijpen we onder Gelijkvloers = Steeds referentie naar het niveau waar de (hoofd)toegang van het gebouw gelegen is. Niet gelijkvloers = Elke andere verdieping, zowel boven- als ondergronds gelegen Alle publiek toegankelijke delen = Zowel gelijkvloers als niet gelijkvloers, dubbele functies, alle cirulatiezones, Maar niet: ruimtes voor werknemers, technische ruimtes en opslagruimtes, m.i.v. toegangen, gangen, trappen, die uitsluitend naar die ruimtes leiden Toepassingsgebied verordening Beperkt toepassingsgebied: Niet gelijkvloers tenzij een vertrek op een andere toegankelijke locatie eenzelfde functie vervult = Voorbeeld 1: restaurant met zowel toilet gelegen op gelijkvloers als op verdieping. Gelijkvloerse voldoet, toilet op de verdieping moet niet voldoen. Voorbeeld 2: hotel, enkel receptie gelegen op gelijkvloers, ontbijtruimte op de verdieping. Ontbijtruimte en weg ernaartoe moeten voldoen. Voorbeeld 3: vrij beroep, een ontvangstruimte gelegen op gelijkvloers, een 2 e eenzelfde ontvangstruimte op de verdieping, die niet hoeft te voldoen 22
23 Toepassingsgebied verordening Ankerpunten voor de doorloop! Vraag 1: Moet ik de verordening aftoetsen? Vraag 2: Indien ja, wat is het toepassingsgebied? Vraag 3: Welke onderdelen moet ik nog als aandachtspunt bekijken? Vraag 4: Indien ze voorkomen en er handelingen aan gebeuren, wat zijn dan de toegankelijkheidscriteria? Toepassingsgebied verordening VRAAG 3: Bepalen van het aanvullend toepassingsgebied Art. 6 t.e.m. 10 aftoetsten: Indien deze specifieke ruimten of elementen aanwezig zijn, wat moeten ze dan garanderen i.f.v. toegankelijkheid? Let op: nog enkele aanvullende toepassingsgebieden zijn vervat binnen de normbepalingen van art. 27 en 29, deze worden mee opgenomen 23
24 Aanvullend toepassingsgebied Verbruiksruimte (Art. 6)* Gelegen over meerdere niveaus? Slechts 1 niveau moet toegankelijk zijn Op voorwaarde dat alle functies hier worden aangeboden zoals op de andere niveaus * Dit artikel is enkel van toepassing voor gebouwen die vallen onder het toepassingsgebied van artikel 3 Aanvullend toepassingsgebied Pashokjes en kleedruimten (Art. 7) Aanwezig? Minstens 4%, met een minimum van 1, moet aan de normen van art. 12, 22 t.e.m. 26 voldoen Zowel 1 bij mannen als vrouwen 24
25 Aanvullend toepassingsgebied Sanitaire voorzieningen (Art. 8) Toiletten, douches of combinatie aanwezig? In elk sanitair blok* minstens 1 toegankelijk toilet/douche, dat voldoet aan de normen van art. 30 of 31 voldoen Zowel 1 bij mannen als vrouwen * Een sanitair blok kan bestaan uit enkel toiletten, douches, of combinaties Aanvullend toepassingsgebied Toegankelijke toegang garanderen (Art. 9) Bestaande toegang aanwezig? Bij uitbreidings- of verbouwingswerken Bestaande toegang voldoet aan de normen van art. 12, 22 t.e.m. 25 Bestaande toegang voldoet niet aan de normen aan de normen van art. 12, 22 t.e.m. 25 Werken gepland aan de bestaande toegang: Geen werken gepland aan deze toegang: Toegangsdeur moet na de werken voldoen aan de normen van art. 12, 22 t.e.m. 25 Indien handelingen raken aan de gevel en ontsluiting naar het openbaar domein mogelijk is, toegankelijkheid realiseren via een nieuwe toegang die voldoet aan de normen van art. 12, 22 t.e.m
26 Aanvullend toepassingsgebied Voorbeeld 1: bestaande toegang, interne werken Bestaande toegang voldoet niet, geen werken voorzien Werken raken de gevel niet Bestaande toegang moet niet voldoen Aanvullend toepassingsgebied Voorbeeld 2: bestaande toegang, uitbreiding voorzien Bestaande toegang voldoet niet, geen werken voorzien Werken raken de gevel wel, echter geen ontsluiting mogelijk Bestaande toegang moet niet voldoen, geen alternatieve toegang vereist 26
27 Aanvullend toepassingsgebied Voorbeeld 3: bestaande toegang, uitbreiding voorzien Bestaande toegang voldoet niet, geen werken voorzien Werken raken de gevel wel, ontsluiting is mogelijk Bestaande toegang moet niet voldoen, wel alternatieve toegang vereist Aanvullend toepassingsgebied Toegangspad naar toegang (Art. 10) Handelingen aan bestaande toegang, gegarandeerde toegang (art. 9) of parkeergelegenheid aanwezig? Geen eigen parkeergelegenheid Met eigen parkeergelegenheid Minstens 1 toegangspad vanaf het openbaar domein tot aan de toegang moet voldoen Minstens 1 toegangspad* vanaf het openbaar domein en vanaf de parkeergelegenheid tot aan de toegang moet voldoen* *Let op: ofwel min. 1 vanaf de parkeergelegenheid en min. 1 vanaf openbaar domein ofwel min. 1 vanaf de parkeergelegenheid dat aansluit op het toegangspad vanaf openbaar domein 27
28 Aanvullend toepassingsgebied Aangepaste en voorbehouden parkeerplaats (Art. 27, alinea 1 en 2)* Eigen parkeergelegenheid aanwezig? < 5 parkeerplaatsen parkeerplaatsen > 100 parkeerplaatsen 6% als aangepast voorzien, met minimum 1 6% als aangepast én voorbehouden voorzien, met minimum 1 6% als aangepast én voorbehouden voor de eerste 100 *aanvullend toepassingsgebied vervat binnen de normbepalingen Per extra schijf van 50 parkeerplaatsen, 1 extra als aangepast én voorbehouden voorzien Aanvullend toepassingsgebied Vrije ruimtes voor rolstoelgebruikers (Art. 29)* Vaste zitplaatsen voor toeschouwers of toehoorders aanwezig? 50 zitplaatsen Minstens 2 vrije ruimtes reserveren voor rolstoelgebruikers *aanvullend toepassingsgebied vervat binnen de normbepalingen > 50 zitplaatsen Minstens 2 vrije ruimtes reserveren voor rolstoelgebruikers Per elke volgende schijf van 50 zitplaatsen, 1 extra vrije ruimte voorzien voor rolstoelgebruikers reserveren 28
29 Normen verordening Ankerpunten voor de doorloop! Vraag 1: Moet ik de verordening aftoetsen? Vraag 2: Indien ja, wat is het toepassingsgebied? Vraag 3: Welke onderdelen moet ik nog als aandachtspunt bekijken? Vraag 4: Indien ze voorkomen en er handelingen aan gebeuren, wat zijn dan de toegankelijkheidscriteria? Normen VRAAG 4: Toepassen van de normbepalingen Art. 11 t.e.m. 35 aftoetsten: Toegankelijkheidscriteria waaraan een voorkomend (bouw)element moet voldoen. Let op: toegankelijkheidscriteria worden binnen de verordening weergegeven in verschillende afdelingen (thema s). Binnen de praktijk fungeren ze echter als een keten! Ze dienen steeds op elkaar aan te sluiten 29
30 Normen (Bouw)elementen waarvoor normen opgenomen zijn 7 thema s: Algemene elementen Looppaden Niveauverschillen Toegangen en deuropeningen Parkeerplaatsen Vaste inrichtingselementen Aangepast karakter van constructies of delen van constructies Normen aandachtspunten Maatvoeringen binnen een algemeen kader? Af te stemmen op een gemiddelde gebruiker persoonsgebonden criteria geen minima of maxima! 30
31 Normen aandachtspunten Maatvoeringen binnen een algemeen kader? Meest kritieke gebruiker rolstoelgebruiker Zorgt tevens voor mogelijkheden voor een zeer brede groep gebruikers Normen aandachtspunten Aandachtspunten m.b.t. de normen Slecht indien een (bouw)element voorkomt in het deel van het gebouw dat binnen het toepassingsgebied valt en als er werken aan dat (bouw)element gebeuren. Normen maken deel uit van de voorwaarden voor het verkrijgen van een vergunning: ook niet op plan afleesbare elementen zijn bindend Maatvoeringen zijn steeds minima: grotere uitvoeringsmarge steeds door ontwerper in te rekenen Planafleesbaarheid als basis: verschil ruwbouw- en afwerkingsmaten opgenomen 31
32 Normen aandachtspunten Ruwbouwmaten: - Basis voor inschrijven in regelgeving RO - Controleerbaar op plan (o.a. door ambtenaar) - Plan toegevoegd bij de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning en dus afdwingbaar Maar om de toegankelijkheid van een gebouw te garanderen is er meer nodig! Dus afwerkingsmaten toegevoegd: - Aanvulling op gebruiksvoorwaarden na afwerking om minimale gebruikscriteria te garanderen - Controleerbaar na uitvoering (o.a. door controleur RO) - Bouwovertreding kan vastgesteld worden Normen aandachtspunten Voorbeeld ruwbouw en afwerking: Verschil van 25cm bij looproutes, hellingen, trap, : - Aan elke zijde 12,5cm voor (wand)afwerking - Uitgaan van gemiddelde afwerkingsmaten: Pleisterwerk +/- 2,5 cm (Plinten +/- 1 cm) Vrije ruimte t.o.v. handgreep +/- 5 à 6 cm Handgreep +/- diam. 4 à 5 cm Let op: in praktijk door de ontwerper zelf in te schatten of minimale maatvoering voldoende blijft i.f.v. gekozen of wenselijk afwerkingsprincipe. 32
33 Algemene normen Elke ruimte evenwaardig." Art. 11 t.e.m. 13? Normen algemeen Algemene normen Basiselementen voor elke ruimte van toepassing. - Garanderen dat in elke ruimte een vrije en vlakke draairuimte aanwezig is (Ø 1m 50) - Vrije doorgangshoogte (2m 30) garanderen zodat obstakels in de hoogte vanaf de start beperkt worden - Looprichting aanduiden met een gids- of geleidelijnen 33
34 Normen looppaden "Een obstakelvrije route." Art. 14 t.e.m. 17? Normen looppaden Looppaden Buitenomgeving en binnenomgeving - Vrije doorgang garanderen (1m50 breed) - Versmallingen toegelaten indien minimale vrije doorgang na afwerking gegarandeerd - Looppad is steeds vlak, in buitenomgeving en natte ruimten helling mogelijk i.f.v. afwatering - Ongestoord gebruik garanderen: wandelementen inwerken in nis of voelbaar vanaf vloerniveau 34
35 Normen looppaden Planvoorbeeld - Vrije doorgangsbreedte: min. 1,50m - Vrije doorgangsbreedte versmallingen: - Puntversmalling min. 0,90m - Lijnversmalling 1,20m, afhankelijk van situatie - Vrije draairuimte: 1,50m doormeter, voor en na elke versmalling Normen looppaden Planvoorbeeld - Vrije doorgangsbreedte: min. 1,50m - Vrije doorgangsbreedte versmallingen: - Puntversmalling min. 0,90m - Lijnversmalling 1,20m, afhankelijk van situatie - Vrije draairuimte: 1,50m doormeter, voor en na elke versmalling 35
36 Normen niveauverschillen Keuzemogelijkheden aanbieden. Art. 18 t.e.m. 21? Normen niveauverschillen algemeen Niveauverschillen Kleine drempels, treden, trappen, hellingen en liften. - Buitenomgeving: Max. 2cm niveauverschil toegelaten Van 2 tot 18cm: minimum als helling voorzien Meer dan 18cm: combinatie voorzien - Binnenomgeving: Van 0 tot 18cm: minimum als helling voorzien Meer dan 18cm: combinatie voorzien - Combinatiemogelijkheden zijn: Trap en helling Trap en lift Helling en lift 36
37 Normen niveauverschillen - helling Helling Looppad meer dan 4% hellend in de looprichting. - Max. hellingspercentage af te stemmen op de verhouding te overbruggen niveauverschil/lengte helling - Steeds ruimte voorzien zodat men van richting kan veranderen (vrije draairuimte en tussenbordes) - Vrije doorgangsbreedte gemeten na afwerking (tussen randen en leuningen) - Afrijdbeveiliging en leuningen aan beide zijden Normen niveauverschillen algemeen Planvoorbeeld - Vrije doorgangsbreedte: min. 1,20m - Vrije draairuimte voor en na: 1,50m doormeter - Tussenbordessen min. 1,50x1,50m - Hellingspercentage i.f.v. niveauverschil/ lengte 37
38 Normen niveauverschillen - helling Planvoorbeeld - Randen als beveiliging vanaf min. 0,10m niveauverschil - Leuningen als beveiliging vanaf min. 0,25m niveauverschil - Leuningen lopen min. 0,40m door Normen niveauverschillen algemeen Planvoorbeeld Combinatie helling en trap, algemeen beeld 38
39 Normen niveauverschillen trap Trap Opeenvolging van verschillende treden. - Vrije doorgangsbreedte gemeten na afwerking (tussen leuningen) - Maximaal aantal opeenvolgende treden beperken (max. 17) - Treden zo gelijkvormig mogelijk uitvoeren, verdreven treden optimaal vermijden - Stapmodulus respecteren - Trapleuning aan beide zijden Normen niveauverschillen trap Planvoorbeeld - Vrije doorgangsbreedte: min. 1,00m - Tussenbordessen min. 1,00m diep 39
40 Normen niveauverschillen trap Planvoorbeeld - Op- en aantrede volgens stapmodulus: 2xO+A = 57 à 63 - Steeds leuningen - Leuningen lopen min. 0,40m door Normen niveauverschillen - lift Lift Lift in een afgesloten koker of verticale plateaulift, geen trapliften - Minimaal rolstoeltoegankelijk: Verticale plateaulift: minimale afmeting plateau Kokerlift: Type 2 EN Toegang tot de kokerlift of plateaulift garanderen - Afwijking plaatsing lift? - Gebouw bestemd voor industrie of ambacht - Bepaalde gebouwen bestemd voor toerisme of verblijfsaccommodatie 40
41 Normen niveauverschillen - lift Planvoorbeeld - Min. afmeting kooi 1,10x1,40m - Min. afmeting plateau 1,00x1,40m - Vrije doorgang toegang 0,90m - Vrije draairuimte t.h.v. toegang 1,50m doormeter Toegangen en deuropeningen Evenwaardig bruikbaar voor iedereen. Art. 22 t.e.m. 26 FOUT!? 41
42 Normen toegangen en deuropeningen Toegangen en deuropeningen Inkomdeuren, binnendeuren, poortjes, hekjes, - Vrije doorgangsbreedte (0m90 na afwerking) en hoogte (2m10 na afwerking) respecteren - Draaikruisdeur: alternatieve toegang of mechanisme dat gebruik door personen met een beperking garandeert - Vrije draairuimte - Manueel te bedienen deuren: specifieke ligging vrije draairuimtes en zijdelingse opstelruimte - Geen niveauverschillen toegelaten t.h.v een toegang of deur Normen toegangen en deuropeningen Planvoorbeeld Waar vrije doorgangsbreedtes meten? Gemeten vanaf openstaand deurblad (90 ) tot aan deurkader Voorbeeld referenties: Standaard deurblad 93cm 87 à 88cm Niet ok! Standaard deurblad 98cm 92 à 93cm Ok! 42
43 Normen toegangen en deuropeningen Planvoorbeeld Waar opstelruimte meten? gemeten vanaf deurkader tot eventueel nevengelegen wand of object Let op indien afwerkingselementen aansluiten (leuningen, radiators) Normen toegangen en deuropeningen Planvoorbeeld Manueel te bedienen deur: - Specifieke ligging vrije draairuimte - Zijdelingse opstelruimte: 0,50m 43
44 Normen toegangen en deuropeningen Planvoorbeeld Mogelijke liggingen vrije draairuimte Normen toegangen en deuropeningen Planvoorbeeld Synthese: manueel bedienbare deur, aansluitend op langse of kopse looproute 44
45 Normen parkeerplaatsen Voorbehouden parkeerplaats voorzien. Art. 27? Normen parkeerplaatsen Parkeren Aangepaste en voorbehouden parkeerplaatsen. - Minimale afmetingen i.f.v. type parkeerplaatsen (dwars, langs en schuin) - Afmetingen meten op de as van de omlijning - Ligging van de parkeerplaatsen - Max. toegelaten helling i.f.v. afwatering - Voorbehouden plaatsen moeten conform wegcode en KB van en het MB van gesignaliseerd zijn 45
46 Normen parkeerplaatsen Planvoorbeeld Dwarsparkeren: - Min. 3,50m breed (op aslijnen markering) - Max. 2% helling i.f.v. afwatering - Blauwe markering of parkeerzone blauw ingekleurd - Signalering E9a met ITS-symbool Normen parkeerplaatsen Planvoorbeeld Schuinparkeren: - Afmeting min. 3,50x6,00m (meten op aslijnen markering) - Max. 2% helling i.f.v. afwatering - Blauwe markering of parkeerzone blauw ingekleurd - Signalering E9a met ITS-symbool 46
47 Normen vaste inrichtingselementen Het gebruik van objecten is een randvoorwaarde. Art. 28 en 29? Normen vaste inrichtingselementen - onthaal Vast inrichtingselement voor onthaal: Onthaalbalie, ontvangst, infopunt, - Vrije draairuimte voor het vaste meubel, zodat manoeuvreren mogelijk is - Minimum een verlaagd (onderrijdbaar) deel voorzien 47
48 Normen vaste inrichtingselementen - onthaal Planvoorbeeld - Hoogte bovenzijde balie 0,80m - Vrije hoogte onder balie 0,70m - Vrije diepte onder balie 0,60m - Vrije draairuimte t.h.v. balie 1,50m doormeter Normen vaste inrichtingselementen - zitplaats Zitplaatsen voor toeschouwers of toehoorders In bioscoop, aula s, schouwburg, stadia, - Vrije zone voorzien zodat rolstoelgebruikers plaats kunnen nemen - Geen niveauverschillen - Op het looppad naar de plaats en ter hoogte van de vrije zitzone voldoende ruimte om te manoeuvreren 48
49 Normen vaste inrichtingselementen - zitplaats Planvoorbeeld - Vrije zone min. 0,90x1,40m - Vrije draairuimte 1,50m doormeter - Geen niveauverschillen Normen aangepast karakter Multifunctioneel is meer! Art. 30 t.e.m. 32? 49
50 Normen aangepast karakter Aangepast karakter: Aangepaste sanitaire ruimten zoals toilet, douche of een combinatie. Aangepaste accommodatie - Minimale ruwbouwmaten ruimte of garanderen gebruik na afwerking voor: Toilet Doucheruimte Toilet in combinatie met douche Normen aangepast karakter Planvoorbeeld Toilet na afwerking min. 1,65x2,20m 50
51 Normen aangepast karakter Planvoorbeeld Doucheruimte na afwerking min. 2,15x2,35m Normen aangepast karakter Planvoorbeeld Toilet in combinatie met douche na afwerking min. 2,35x2,40m 51
52 Normen aangepast karakter Afwijken van ruwbouwmaten aangepast toilet? Aantonen dat het gebruik van de toestellen in de ruimte gegarandeerd kan worden. - Vrije draairuimte aan de toestellen - Transferruimten aan toiletpot - Vrije circulatieruimte tussen de toestellen - Minimale zitdiepte van toiletpot - Onderrijdbaarheid wastafel Normen aangepast karakter Planvoorbeeld Transferruimten aan toiletpot - Transferruimte naast toiletpot 0,90m - Transferruimte voor toiletpot 1,20m - Vrije ruimte tussen toestellen 0,90m 52
53 Normen aangepast karakter Planvoorbeeld Zitdiepte toiletpot - Voorzijde toiletpot tot achterzijde wand 0,70m - Let op voor inbouwspoelsystemen met voorzetwanden! Normen aangepast karakter Planvoorbeeld Onderrijdbaarheid wastafel - Bovenzijde wastafel 0,80m - Vrije hoogte onder wastafel 0,70m - Vrije diepte onder wastafel 0,60m - As wastafel tot hoek 0,50m - Let op voor uitvoeringswijze aansluiting aan- en afvoer! 53
54 Normen aangepast karakter Afwijken van ruwbouwmaten aangepaste doucheruimte? Aantonen dat het gebruik van de toestellen in de ruimte gegarandeerd kan worden. - Vloerafwerking doucheruimte en douchezone - Vrije draairuimte aan de toestellen - Transferruimten aan douchezitje - Vrije circulatieruimte tussen de toestellen - Plaats douchekraan Normen aangepast karakter Planvoorbeelden Douchezone en douchezitje - Douchezone 1,20x1,20m - Max. 2% helling i.f.v. afwatering - Douchezitje 0,45x0,40m - As douchezitje 0,45m - Kraan max. 0,55m - Let op voor omliggende toestellen! 54
55 Normen aangepast karakter Planvoorbeelden Douche: transferruimte aan douchezitje - Transferruimte naast douchezitje 0,90m - Transferruimte voor douchezitje 1,20m - Let op voor omliggende toestellen! Normen aangepast karakter Planvoorbeelden Synthese: basis te voorziene min. gebruiksruimte t.h.v. toilet, douche en wastafel 55
56 Normen aangepast karakter Aangepaste accommodatie Indien één of meerdere aangepaste accommodaties voorzien moeten worden volgens de toepassing van art. 4, 3. - Sanitaire voorzieningen van de accommodatie moeten voldoen - Vakantiewoning: aangepaste parkeerplaats moet voorzien zijn vlakbij de toegang Normen afwijkingen Als het toch niet zou kunnen. Art. 33 t.e.m. 35? 56
57 Normen afwijkingen Afwijkingen - Afwijking kan enkel toegestaan worden door de vergunningverlener mits gemotiveerd verzoek aanvrager, indien: Plaatselijke omstandigheden of specifieke eisen van technische aard vragen andere bouwwijze Gebruik van bijzondere nieuwe technieken waarbij een evenwaardige toegankelijkheid gegarandeerd wordt - De vergunningverlener kan hierbij het advies inwinnen van een door de Vlaamse regering erkende instantie Normen afwijkingen Verplichte advisering - Gebouwen waarvoor geldt: Gebruik of uitbating door overheid En/ of in opdracht van de overheid En afwijking op normbepalingen wordt gevraagd - Alle gebouwen waarvoor geldt: Totale publiek toegankelijke oppervlakte 7500m² Advies toe te voegen aan de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning 57
58 Wijzigings- en overgangsbepalingen Tot slot Wijzigings- en overgangsbepalingen (art ) - Inwerkingtreding: aanvragen ingediend vanaf 1 maart Bestaande provinciale stedenbouwkundige verordeningen en bestaande gemeentelijke stedenbouwkundige verordeningen houden op uitwerking te hebben bij inwerkingtreding van dit besluit Samenvatting Dus niet te vergeten! Stap 1 art. 2 Moet ik de verordening aftoetsen? Stap 2 art. 3, 4 en 5 Indien ja, moet ik voldoen en welk deel van mijn gebouw moet voldoen? Stap 3 art. 6 t.e.m. 35 Welke specifieke onderdelen als aandachtspunt te bekijken? Aanvullend toepassingsgebied (Art. 6 t.e.m. 10, 27 en 29) Algemene normbeepalingen (Art. 11 t.e.m. 35) Stap 4 normbepalingen toepassen Indien elementen voorkomen en handelingen uitgevoerd worden! Let op: Definities verduidelijken termen, zijn geen normen! 58
59 Opmerking Opmerking bij de huidige verordening: De Vlaamse minister van Gelijke Kansen formuleerde eerder al de wens om bepaalde schoonheidsfoutjes uit de verordening te halen. Punten waarop deze eventuele wijziging betrekking hebben: - Art. 2, 2, punt 4: nu enkel de toegangsdeur, ook het toegangspad en niveauverschillen opnemen - Art. 6: nu In afwijking op art. 3, uitbreiden naar art. 4 en 5 - Art 7, 2 en 8, 3: nu apart aangepast toilet man én vrouw, een multifunctioneel aangepast toilet zou ook mogelijk worden Opmerking - Art 21, 2: nu enkel voor de liftdeur, ook voor plateauliftdeur toevoegen - Art. 24: nu overlappen van draairuimten slechts in enkele gevallen mogelijk, deze bepaling is echter niet relevant en zou geschrapt worden - Art 25: Vrije en vlakke opstelruimte na afwerking 50cm i.p.v. 45cm - Art. 31, 2, g: nu plaats douchekraan 55cm, wijzigen naar zone tussen 45 en 55cm. Dit zijn voorstellen geformuleerd vanuit het Vlaamse Gelijkekansenbeleid. Deze voorstellen werden nog niet getoetst aan een IKW of bij de Vlaamse Regering. 59
60 Opmerking Indien wijzigingen komen Aanwezigen infomomenten worden op de hoogte gehouden! Of via nieuwsbrief: De architect De stedenbouwkundige verordening in een notendop De architect en de stedenbouwkundige verordening toegankelijkheid 60
61 De architect De architect en toegankelijkheid - Toegankelijkheid opnemen in het ontwerp van bij de start o Makkelijker toe te passen o Mooi geïntegreerd in het ontwerp - Aanpassingen in een later stadium zijn moeilijk - Stel na bouw opmerkingen van gebruikers op vlak van toegankelijkheid o Vergrijzing, mondigere gebruikers, antidiscriminatiewet men hecht meer belang aan toegankelijkheid o Klachten en ontevreden burgers o Negatieve belangstelling o Aanpassingen ->vaak moeilijkheden Instrumenten voor de praktijk Instrumenten voor de praktijk - Informatiebrochure - Digitale tool o Handboek toegankelijkheid publieke gebouwen o Quickscan en checklist - Wanneer kan ik welk instrument gebruiken? 61
62 Instrumenten voor de praktijk Brochure - Laagdrempelig - Bekend maken en informeren - Achtergrond en doelstelling - Handboek als inspiratiebron - Waar kan je terecht voor informatie en advies - Toepassing verordening in een notendop - Integrale tekst verordening Instrumenten voor de praktijk Handboek 62
63 Instrumenten voor de praktijk Handboek toegankelijkheid publieke gebouwen - Handboek als inspiratiebron met aanbevelingen, hoe en waarom, voorbeelden, - Verklarende woordenlijst - Regelgeving met integrale tekst, o Achtergrondinfo toegankelijkheid en UD o Checklist en quickscan - Activiteiten, informatievragen, nieuwsbrief, De website zal nog verder aangevuld worden met faq, nieuwsbrief, voorbeeldprojecten, Vraag de nieuwsbrief aan! Instrumenten voor de praktijk Quickscan en checklist Online tool op Doorklikken naar regelgeving checklist Digitale tools Toegankelijkheid Quickscan Voor de architect, ontwerpers, Bij de start en gedurende de ontwerpfase Digitale vragenlijst: ook onbekende gegevens kunnen afgetoetst worden Output: hulpmiddel bij het verdere ontwerp Checklist Voor architect en ambtenaar Na voltooiing van het ontwerp Digitale vragenlijst: concrete gegevens worden bevraagd Output: toevoeging bij de bouwaanvraag In orde stellen met de verordening + art.16, 2 beschrijvende nota integrale toegankelijkheid 63
64 Instrumenten voor de praktijk Quickscan: demoversie Checklist: demoversie - Voorbeeld - voorbeeld -Surfen naar regelgeving checklist Instrumenten voor de praktijk Opbouw schermen Vraag 64
65 Instrumenten voor de praktijk Opbouw schermen Helptekst (uitklapbaar) Instrumenten voor de praktijk Opbouw schermen Antwoorden (verschillende mogelijkheden) 65
66 Instrumenten voor de praktijk Opbouw schermen Navigeerknoppen (doorgaan of terug) Instrumenten voor de praktijk Quickscan: demoversie Checklist: demoversie - voorbeeld -Surfen naar regelgeving checklist 66
67 checklist 67
68 68
69 69
70 70
71 71
72 72
73 73
74 74
75 75
76 76
77 77
78 Instrumenten voor de praktijk Voorbeeld output Waarvoor dient de checklist + informatie Gegevens Moet je voldoen of niet. Indien je niet moet voldoen zal deel 2,3, niet verschijnen Instrumenten voor de praktijk Voorbeeld output Om welk toepassingsgebied gaat het en wat is belangrijk (hier m²) In het aanvullend toepassingsgebied verschijnt per item of het van toepassing is of niet, en wat er moet voldoen 78
79 Instrumenten voor de praktijk Voorbeeld output Vervolg aanvullend toepassingsgebied waar per item verschijnt of het van toepassing is of niet, en wat er moet voldoen Tabel: geeft het aantal parkeerplaatsen ingevuld door de architect; het aantal als aangepast te voorziene parkeerplaatsen wordt gegenereerd. De ambtenaar zal de plannen moeten nakijken op Juistheid van deze cijfers De normen die van toepassing zijn Instrumenten voor de praktijk Voorbeeld output Hier wordt weergegeven of er een verplicht advies is. Er kan ook weergegeven worden of er een vrijwillig advies gevraagd werd. Indien er afwijkingen zijn moet men verplicht een Motivatie Naar aanleiding van art. 16, 2, c (dossiersamenstelling) een mogelijkheid om te beschrijven wat je méér doet dan wettelijk gevraagd. 79
80 Instrumenten voor de praktijk Voorbeeld output Architect en bouwheer ondertekenen de checklist. Hierin verklaren ze dat ze de checklist hebben ingevuld conform plannen en bestek. Er wordt een privacywaarborg vermeld Voor aanvullende informatie kan men terecht bij Enter vzw en op Instrumenten voor de praktijk Quickscan - Voorbeeld vraag - Voorbeeld output 80
81 Instrumenten voor de praktijk Checklist - Voorbeeld vraag - Voorbeeld output Instrumenten voor de praktijk Advies Dossierbegeleiding op maat! Gespecialiseerde architecten en mobiliteitsdeskundigen Op basis van planbesprekingen dossiergebonden oplossingen aanbieden, knelpunten bespreken, Maar ook: - Haalbaarheidsstudie - Meten van toegankelijkheid - Onderzoek - Informatieverstrekking en sensibilisering - Vorming op maat - 81
82 Instrumenten voor de praktijk Waar kan u terecht voor advies: Provinciale adviesbureaus toegankelijkheid: Toegankelijkheidsbureau vzw Limburg en Vlaams-Brabant West-Vlaams Bureau voor Gelijke Kansen en Toegankelijkheid vzw Adviesbureau Toegankelijke Omgeving (ATO) Oost-Vlaanderen Centrum Toegankelijkheid van de Provincie Antwerpen (CTPA) Instrumenten voor de praktijk Instrumenten als hulp ter vervulling van toegankelijkheid binnen het bouwproces - Ontwerpfase o Regelgeving brochure o Handboek: o Quickscan o Advisering 82
83 Instrumenten voor de praktijk Instrumenten als hulp ter vervulling van toegankelijkheid binnen het bouwproces - Bouwaanvraagfase o Toegankelijkheidsnota OF o Checklist Instrumenten voor de praktijk Instrumenten als hulp ter vervulling van toegankelijkheid binnen het bouwproces - Bouwaanvraagfase Onder de toepassing van de verordening De stedenbouwkundige verordening toegankelijkheid toepassen + Vlaamse Codex ruimtelijke ordening Besluit (uitvoeringsbesluit) van de Vlaamse Regering van 28 mei dossiersamenstelling aanvraag stedenbouwkundige vergunning Art c: verplichte toegankelijkheidsmotivering + bijzondere aandacht voor voorzieningen die verder gaan dan wettelijk vastgelegd Publiek toegankelijk gebouw Niet onder de toepassing van de verordening In navolging van Art.16 2 c (dossiersamenstelling) Aandacht voor het toegankelijk maken van je gebouw Hulpmiddel: Handboek Bouwaanvraagfase: Beschrijvende nota OF CHECKLIST toevoegen aan de bouwaanvraag 83
84 Instrumenten voor de praktijk Instrumenten als hulp ter vervulling van toegankelijkheid binnen het bouwproces - Bouwfase o Handboek: - Gebruik o Publiek o Burgers Instrumenten voor de praktijk Architect: toepassing van de basis toegankelijkheid! Jullie kunnen het verschil maken! Toegankelijkheid is investeren in de toekomst! 84
85 Warme oproep Warme oproep - Schrijf je in op onze nieuwsbrief! - Goede voorbeeldgebouwen: steeds welkom! - Vlaams Netwerk Toegankelijk Bouwen Vlaams Netwerk Toegankelijk Bouwen Vlaams Netwerk Toegankelijk Bouwen - Efro project - Enter vzw, WTCB, In-HAM - Doelstelling: Toegankelijkheid en UD meer ingang laten vinden in de dagdagelijkse bouwpraktijk van bouwprofessionelen - Hoe: aan tafel met verschillende actoren uit de bedrijfswereld o Workshops o Infosessies o WTCB publicatie o 85
86 Vraagstelling Vragen? - presentatie downloadbaar op Bedankt Bedankt! U wordt uitgenodigd voor de receptie. Belgiëplein Kermt info@entervzw.be Boudewijngebouw Brussel
Infomoment 20 oktober 2009 NIEUWE VLAAMSE STEDENBOUWKUNDIGE VERORDENING TOEGANKELIJKHEID
Infomoment 20 oktober 2009 Verwelkoming Verwelkoming Heidi Vander Poorten Directeur Gelijke Kansen in Vlaanderen Boudewijngebouw 30 B-1000 Brussel Tel. 02 553 58 46 Fax 02 553 51 38 Film Universal Design
Nadere informatieVerslag Symposium De nieuwe stedenbouwkundige verordening betreffende toegankelijkheid
Verslag Symposium De nieuwe stedenbouwkundige verordening betreffende toegankelijkheid - Fien Vandenabeele De presentatie bestaat uit een situering van vzw Enter, een korte samenvatting van het begrip
Nadere informatieWijzigingen in de stedenbouwkundige verordening toegankelijkheid Gent 16/06/2011 Leuven, 25/11/2011 Verwelkoming!
Infomoment Wijzigingen in de stedenbouwkundige verordening toegankelijkheid Fien Van den Abeele Kathleen Polders Gent 16/06/2011 Leuven, 25/11/2011 Infomoment Verwelkoming! 1 Agenda Agenda Situering verordening
Nadere informatieEen introductie over de Vlaamse verordening inzake toegankelijkheid voor leden van adviesraden
Een introductie over de Vlaamse verordening inzake toegankelijkheid voor leden van adviesraden Yiling To (Inter) Congres Naar een toegankelijke gemeente 10 oktober 2016 1 Najaar 2013: Vlaamse Regering
Nadere informatieInfomoment WIJZIGINGEN VLAAMSE STEDENBOUWKUNDIGE VERORDENING TOEGANKELIJKHEID
Infomoment Wijzigingen in de stedenbouwkundige verordening toegankelijkheid Kathleen Polders Fien Van den Abeele Gent, 16/06/2011 Infomoment Verwelkoming! 1 Agenda Agenda Situering verordening en wijzigingsproces
Nadere informatieInfomoment. Wijzigingen in de stedenbouwkundige verordening toegankelijkheid. Fien Van den Abeele Kathleen Polders
Infomoment Wijzigingen in de stedenbouwkundige verordening toegankelijkheid Fien Van den Abeele Kathleen Polders Gent 16/06/2011 Leuven, 25/11/2011 Infomoment Verwelkoming! Agenda Agenda Situering verordening
Nadere informatieGewestelijke stedenbouwkundige verordening Toegankelijkheid
Gewestelijke stedenbouwkundige verordening Toegankelijkheid ing. Filip Belmans toegankelijkheidsadviseur Situering NIEUWE VLAAMSE STEDENBOUWKUNDIGE VERORDENING TOEGANKELIJKHEID 1 maart 2010 gewestelijke
Nadere informatieToegankelijkheid en de wetgeving Universal design
Toegankelijkheid en de wetgeving Universal design 20/11/2015 Brussel Vastgoedforum Kathleen Polders Architect/projectmedewerker Agentschap Toegankelijk Vlaanderen AGENTSCHAP TOEGANKELIJK VLAANDEREN 1 1
Nadere informatieInspiratiedag Toegankelijke zorginfrastructuur. Inleiding van de dag. Mieke Broeders, directeur. Enter vzw, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid
Inspiratiedag Toegankelijke zorginfrastructuur Inleiding van de dag Mieke Broeders, directeur Enter vzw, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid Enter Enter vzw vzw, - Belgiëplein Vlaams Expertisecentrum
Nadere informatieDe Vlaamse stedenbouwkundige verordening toegankelijkheid
De Vlaamse stedenbouwkundige verordening toegankelijkheid Naam (Inter) Naam evenement datum Over Inter 1 Geschiedenis Besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige
Nadere informatieBesluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening betreffende toegankelijkheid DE VLAAMSE REGERING,
Besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening betreffende toegankelijkheid DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het decreet van 18 mei 1999 houdende de organisatie
Nadere informatieBesluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening betreffende toegankelijkheid DE VLAAMSE REGERING,
Besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening betreffende toegankelijkheid DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het decreet van 18 mei 1999 houdende de organisatie
Nadere informatieBetondag 2014, Brussel Kathleen Polders, Enter vzw. Enter, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid 1
Bouwen met oog voor toegankelijkheid en zorg De Vlaamse stedenbouwkundige verordening toegankelijkheid, ontwerpinstrumenten en inspiratie voor zorgprojecten Betondag 2014, Brussel Kathleen Polders, Enter
Nadere informatieDE VLAAMSE REGERING, Gelet op de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening van 15 mei 2009, artikel 2.3.1;
1 Besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van diverse bepalingen van het besluit van de Vlaamse Regering van 5 juni 2009 tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening betreffende
Nadere informatienoot 2: de Vlaamse Regering heeft deze verordening gewijzigd op 18 februari Wijzigingen in rood in onderstaande tekst.
noot 1: dit Besluit trad in werking op 1 maart 2010 en verving het KONINKLIJK BESLUIT van 9 mei 1977 genomen in uitvoering van de wet van 17 juli 1975 betreffende de toegang van gehandicapten tot gebouwen
Nadere informatieGelet op het advies van de Vlaamse Commissie voor Ruimtelijke Ordening, gegeven op 20 mei 2009;
Besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening betreffende toegankelijkheid DE VLAAMSE REGERING, Gelet op de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, zoals
Nadere informatieDe Stedenbouwkundige vergunningsaanvraag, dé sleutel tot een toegankelijk gebouw. 18/06/2015 Boeverbos, Brugge
De Stedenbouwkundige vergunningsaanvraag, dé sleutel tot een toegankelijk gebouw 18/06/2015 Boeverbos, Brugge AGENTSCHAP TOEGANKELIJK VLAANDEREN 1 1 Verwelkoming 2 Het Agentschap Toegankelijk Vlaanderen:
Nadere informatieToegankelijkheidsscreenings Cultuur en Gemeenschapscentra
Toegankelijkheidsscreenings Cultuur en Gemeenschapscentra Cultuurcentra op de kaart 9 november 2011 Enter, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid 1 Overzicht 1. Voorstelling Enter en toegankelijkheid
Nadere informatieStudiedag toegankelijke cultuur
Studiedag toegankelijke cultuur Workshop toegankelijke infrastructuur Voorstelling Caroline Delveaux, architect, toegankelijkheidsadviseur Screenings Limburg: 37 Vlaams-Brabant: 5 Brussel (Lasso): 30 Antwerpen:
Nadere informatieWerken aan integrale toegankelijkheid en universal design. Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.
Werken aan integrale toegankelijkheid en universal design Enter vzw - Belgiëplein 1 3510 Hasselt - 011 26 50 30-011 87 41 39 - info@entervzw.be Programma universal design & toegankelijkheid film universal
Nadere informatieAanstiplijst toegankelijkheid Provinciale stedenbouwkundige verordening toegankelijkheid
Aanstiplijst toegankelijkheid Provinciale stedenbouwkundige verordening toegankelijkheid Waarvoor dient dit formulier? Met dit formulier kunt u nagaan of de aanvraag voldoet aan de provinciale stedenbouwkundige
Nadere informatieBesluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid
Besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid bvr 5/6/2009 b.s. 2/9/2009 HOOFDSTUK I. - Definities Artikel 1. In dit besluit
Nadere informatieStudiedag Toegankelijke Cultuur
Studiedag Toegankelijke Cultuur Toegankelijkheid van permanente infrastructuur 7 mei 2012 Enter, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid Enter vzw - Belgiëplein 1-3510 Hasselt 011/26.50.30 - info@entervzw.be
Nadere informatieWelzijns-en gezondheidsvoorzieningen. Belang van toegankelijkheid. Mieke Broeders Directeur Enter vzw
Welzijns-en gezondheidsvoorzieningen Belang van toegankelijkheid Mieke Broeders Directeur Enter vzw Inhoud Voorstelling ENTER Wat is integrale toegankelijkheid Belang van toegankelijkheid Ontwerpen voor
Nadere informatieRecepten voor een toegankelijke woning en woonomgeving
Recepten voor een toegankelijke woning en woonomgeving Mieke Broeders Directeur Enter, Vlaams expertisecentrum toegankelijkheid Aalst, 7 mei 2014 Enter, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid Investeren
Nadere informatie1617 AMBT VERBOUWING VAN EEN HERENWONING AMBTMANSTRAAT ANTWERPEN HAALBAARHEIDSSTUDIE 7 MAART 2017
1617 AMBT VERBOUWING VAN EEN HERENWONING AMBTMANSTRAAT 6 2000 ANTWERPEN HAALBAARHEIDSSTUDIE 7 MAART 2017 STUDIO 22 ARCHITECTS BVBA VLAAMSEKUNSTLAAN 39 2020 ANTWERPEN LIGGING OMGEVING INPLANTING PRAKTIJK
Nadere informatieWERKGROEP ANTWERPEN TOEGANKELIJK - WAT -
WERKGROEP ANTWERPEN TOEGANKELIJK - WAT - 29 maart 2012 Werkgroep Antwerpen Toegankelijk samengesteld uit vertegenwoordigers van organisaties van personen met een handicap - WAT sensibiliseert, onderzoekt
Nadere informatieuw gemeente, een toegankelijke gemeente
uw gemeente, een toegankelijke gemeente Structureel samenwerken met experten inzake toegankelijkheid. 10/12/2015 Brussel AGENTSCHAP TOEGANKELIJK VLAANDEREN 1 INHOUD 1 Het Agentschap Toegankelijk Vlaanderen
Nadere informatieToegankelijkheid van. stemlokalen. Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van stemlokalen te verhogen.
Toegankelijkheid van stemlokalen Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van stemlokalen te verhogen. Het helpt u als bestuur bij de keuze van de locatie en de inrichting van maakt u stemhokjes
Nadere informatieVerslag aan de Regering bij de gewestelijke stedenbouwkundige verordening betreffende toegankelijkheid (BS 02/09/09)
VLAAMSE REGERING De Vice-minister-president van de Vlaamse Regering en Vlaamse minister van Financiën en Begroting en Ruimtelijke Ordening en de Vlaamse minister van Mobiliteit, Sociale Economie en Gelijke
Nadere informatieMeegroeiwonen MEEGROEIWONEN Meegroeiwonen in de praktijk? Een dynamische visie op mens en ruimte. ... een duurzame,
MEEGROEIWONEN Meegroeiwonen Een dynamische visie op mens en ruimte Houbrechts Lieve Adviseur wonen en zorg Vzw Toegankelijkheidsbureau 08.05.2012... een duurzame, lange termijnvisie op wonen en bouwen......
Nadere informatieToegankelijkheid openbare gebouwen
Toegankelijkheid openbare gebouwen Toegankelijkheid van openbare gebouwen is een belangrijk kwaliteitsaspect. Iedereen, jong en oud, moet gemakkelijk zijn weg kunnen vinden. Dus ook voor mensen met een
Nadere informatie1.: Verbeteren van de toegankelijkheid in de woning. 1. Drempels / dorpels. Algemeen:
Gemeentelijk reglement tot toekenning van een aanpassingspremie voor woningen bewoond door senioren en personen met een handicap. TECHNISCHE NOTA 1.: Verbeteren van de toegankelijkheid in de woning. 1.
Nadere informatieToegankelijkheid van. sociale diensten
Toegankelijkheid van sociale diensten Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van sociale diensten te verhogen. Het geeft ontwerpers en bouwheren een aantal tips om de sociale dienst en de
Nadere informatieHet Landhuis Regionaal infokantoor
Het Landhuis Regionaal infokantoor www.toerismekleinbrabant.be info@tkbs.be 03 899 28 68 Boomstraat 1 2880 Bornem Het infokantoor is gelegen op de Markt in Borne Er zijn in de onmiddellijke omgeving parkeerplaatsen
Nadere informatieCategorie A: verbeteren van de toegankelijkheid in de woning
Technische nota Categorie A: verbeteren van de toegankelijkheid in de woning 1. Drempels / dorpels Algemeen: - Voor de toegangsdeur dient een vlak opstelvlak van minimum 1,20 x 1,50 m te worden voorzien.
Nadere informatiePROJECT G-GOLF GOLF DOET JE HANDICAP VERGETEN. Toegankelijkheid golfclubs
PROJECT G-GOLF GOLF DOET JE HANDICAP VERGETEN Toegankelijkheid golfclubs 1. Inleiding Dit document geeft een aantal richtlijnen en tips voor het toegankelijk maken van de infrastructuur van een golfclub
Nadere informatieToegankelijkheid van. kantoren van vrije beroepen
Toegankelijkheid van kantoren van vrije beroepen Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van kantoorruimten voor vrije beroepen te verhogen. Het geeft ontwerpers, bouwheren en beoefenaars
Nadere informatieGewestplan Gentse en Kanaalzone zoals goedgekeurd bij K.B. van 14 september 1977. Zonering : woongebied
Provincie Arrondissement Gemeente Oost-Vlaanderen Gent Evergem Uittreksel uit het plannenregister van de gemeente Evergem Evergem : 1 april 2015 Volgnummer : P2015_237 Het uittreksel uit het plannenregister
Nadere informatieSTEDENBOUWKUNDIGE VERORDENING INZAKE PARKEERPLAATSEN EN FIETSSTALPLAATSEN BIJ HET CREËREN VAN MEERDERE WOONGELEGENHEDEN
STEDENBOUWKUNDIGE VERORDENING INZAKE PARKEERPLAATSEN EN FIETSSTALPLAATSEN BIJ HET CREËREN VAN MEERDERE WOONGELEGENHEDEN Art. 1 - Toelichting Sedert de afschaffing van de omzendbrief van 17 juni 1970 betreffende
Nadere informatieGEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN
GEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN VLAAMSE GEMEENSCHAP N. 2011 791 VLAAMSE OVERHEID [C 2011/35237] 18 FEBRUARI 2011. Besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van diverse bepalingen van het besluit
Nadere informatieStedenbouwkundige verordening met het oog op het versterken van de woonkwaliteit in de gemeente.
Stedenbouwkundige verordening met het oog op het versterken van de woonkwaliteit in de gemeente. Voorgelegd aan de Gewestelijke Stedenbouwkundige Ambtenaar op 28/01/2010 Voorgelegd aan de GECORO in zitting
Nadere informatie2. Artikelsgewijze toelichting
VLAAMSE REGERING De Vice-minister-president van de Vlaamse Regering en Vlaamse minister van Financiën en Begroting en Ruimtelijke Ordening en de Vlaamse minister van Mobiliteit, Sociale Economie en Gelijke
Nadere informatieGemeentelijke stedenbouwkundige verordening ter bevordering van het kwaliteitsvol wonen
Gemeente Moorslede Dienst ruimtelijke ordening Marktplaats 1 8890 Moorslede Tel.: 051/788 914 Gemeentelijke stedenbouwkundige verordening ter bevordering van het kwaliteitsvol wonen Principiële goedkeuring
Nadere informatieVOOR EIGEN REGIE IN ZORG EN SAMENLEVING
Toegankelijkheidsonderzoek Werkplein West Jan van Galenstraat 323 donderdag 11 maart 2010 ALGEMEEN Het gebouw aan de Jan van Galenstraat bestaat uit twee gedeeltes: Het publieksgedeelte en het personeelsgedeelte.
Nadere informatieAanbevelingen voorbehouden parkeerplaatsen
Inhoud 1 Inleiding...3 2 Aangepaste en voorbehouden parkeerplaatsen...4 2.1 Normen en voorbeeldtekeningen 4 2.2 Specificaties 5 2.2.1 Basisafmetingen... 5 2.2.2 Inplanting... 5 2.2.3 Vormgeving en afmetingen...
Nadere informatieSTAD IZEGEM STEDENBOUWKUNDIGE VERORDENING WONINGKWALITEIT
STAD IZEGEM STEDENBOUWKUNDIGE VERORDENING WONINGKWALITEIT Definitief vastgesteld door de gemeenteraad in zitting van 29 mei 2018 Gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op 3 augustus 2018 Artikel 1 DOEL
Nadere informatieVragenlijst tbv de website toegankelijkheid van de gemeente Leidschendam-Voorburg (www.leidschendamvoorburg.nl/toegankelijk)
Vragenlijst tbv de website toegankelijkheid van de gemeente Leidschendam-Voorburg (www.leidschendamvoorburg.nl/toegankelijk) Basis informatie van het gebouw 1 Naam van de organisatie 2 Bezoekadres. 3 Postcode
Nadere informatieBouwen met focus op toegankelijkheid en welzijnszorg
Bouwen met focus op toegankelijkheid en welzijnszorg Universal Design in welzijns- en gezondheidsinfrastructuur, hoe kan het gebouw een bijdrage leveren? Fien Van den Abeele, architect Enter vzw, Vlaams
Nadere informatieStedenbouwkundige verordening. inzake oppervlaktenormen voor meergezinswoningen. Vrijheid 29 B-2370 Arendonk
Stedenbouwkundige verordening inzake oppervlaktenormen voor meergezinswoningen Versie: 0.4 Datum: 18 juni 2015 www.arendonk.be Vrijheid 29 B-2370 Arendonk COLOFON Contact: Gemeentebestuur van Arendonk
Nadere informatieer worden informatiesessies georganiseerd voor de belangrijkste stakeholders.
VLAAMSE REGERING De minister-president van de Vlaamse Regering De Vlaamse minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel De Vlaamse minister van Financiën, Begroting, Werk, Ruimtelijke Ordening
Nadere informatieToegangspad : Het toegangspad naar de verschillende ingangen zijn voorzien in betondals en liggen vlak.
De Zilverreiger www.zilverreiger.be/ info@zilverreiger.be Tel: 03 889 06 03 Scheldestraat 18 Bornem (Weert) Parkeren : Men kan parkeren in de straat aan het gebouw. Voor de deur is er een voorbehouden
Nadere informatieToegankelijkheid van. sporthallen en zwembaden
Toegankelijkheid van sporthallen en zwembaden Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van sporthallen en zwembaden te verhogen. Het geeft ontwerpers, bouwheren, eigenaars en uitbaters een
Nadere informatieToegankelijkheid van. stemlokalen. Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van stemlokalen te verhogen.
Toegankelijkheid van stemlokalen Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van stemlokalen te verhogen. Het helpt u als bestuur bij de keuze van de locatie en de inrichting van het lokaal.
Nadere informatieToegankelijkheid van. appartementsgebouwen
Toegankelijkheid van appartementsgebouwen Dit wenkenblad is een leidraad om appartementsgebouwen toegankelijk te maken. Het geeft promotoren, bouwbedrijven, ontwerpers en bouwheren een aantal tips om appartementsgebouwen
Nadere informatieGOUVERNEMENTS DE COMMUNAUTE ET DE REGION GEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN GEMEINSCHAFTS- UND REGIONALREGIERUNGEN
MONITEUR BELGE 02.09.2009 BELGISCH STAATSBLAD 59717 3 e degré Personnel scientifique Premier assistant Assistant Assistant-stagiaire 4 e degré Personnel non scientifique Les emplois correspondant à des
Nadere informatieToegankelijk voor iedereen!
Toegankelijk voor iedereen! Werk maken van een toegankelijke omgeving Personen met een handicap en ouderen vormen een interessante doelgroep voor de toeristische sector. Dikwijls hebben ze meer tijd om
Nadere informatieVlaams Netwerk Toegankelijk Bouwen EFRO VNTB. Peter Deboutte, vzw In-HAM 9 maart 2010
Vlaams Netwerk Toegankelijk Bouwen EFRO VNTB Peter Deboutte, vzw In-HAM 9 maart 2010 Uitvoerende Partners Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf Contactpersonen: J. Desmyter & S. Danschutter
Nadere informatieDe verduidelijking in de rechterkolom behoort niet tot de vastgestelde verordening en heeft als dusdanig geen rechtskracht
STEDENBOUWKUNDIGE VERORDENING INZAKE HET VERSTERKEN VAN DE WOONKWALITEIT De verduidelijking in de rechterkolom behoort niet tot de vastgestelde verordening en heeft als dusdanig geen rechtskracht TITEL
Nadere informatieWijziging gewestelijke verordening toegankelijkheid
Wijziging gewestelijke verordening toegankelijkheid standpunt 1. Inleiding Sinds 1 maart 2010 is de gewestelijke stedenbouwkundige verordening toegankelijkheid van kracht. Deze verordening regelt de toegankelijkheid
Nadere informatieToegankelijke Stemlokalen Toegankelijkheidscriteria voor stemlokalen (update maart 2014)
Toegankelijke Stemlokalen Toegankelijkheidscriteria voor stemlokalen (update maart 2014) 1. INLEIDING Op verzoek van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK) zijn door PBTconsult
Nadere informatieMEEGROEIWONEN en zo wisselen de bewoners steeds opnieuw! Meegroeiwonen Een dynamische visie op mens en ruimte of vroeger nadenken over het wonen van morgen! MEEGROEIWONEN is duurzame, lange termijnvisie
Nadere informatieToegankelijkheid van. hogescholen en universiteiten
Toegankelijkheid van hogescholen en universiteiten Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van hogescholen en universiteiten te verhogen. Het geeft ontwerpers, bouwheren, directies en verantwoordelijken
Nadere informatieStedenbouwkundige verordening. inzake parkeren en stallen van auto s en fietsen
Stedenbouwkundige verordening inzake parkeren en stallen van auto s en fietsen Versie 2.1 22 december 2016 Pagina 2 van 7 Artikel 1. DEFINITIES Voor de toepassing van deze stedenbouwkundige verordening
Nadere informatieInspiratiebundel Toegankelijkheid van Woonzorgcentra
Inspiratiebundel Toegankelijkheid van Woonzorgcentra (Herziene versie met dementiespecifieke aanbevelingen) Uitgewerkt door in opdracht van Inspiratiebundel toegankelijkheid van woonzorgcentra 2 Inhoud
Nadere informatieVERTICALE CIRCULATIE DOELGROEPOMSCHRIJVINGEN KEUZEPROCESSEN TEGEMOETKOMINGEN VAPH
VERTICALE CIRCULATIE DOELGROEPOMSCHRIJVINGEN KEUZEPROCESSEN TEGEMOETKOMINGEN VAPH AGORIA 2012 Ivo De Raeymaeker OPLOSSINGEN VERTICAAL TRANSPORT TRAP NEMEN Oplossingen die de trap volgen Traplift Hefplatform
Nadere informatietoegankelijkheid Toegankelijkheidsadvies Toegankelijke wandelingen Donkmeer wandelroute project verkorte lus Donkmeer Toerisme Oost-Vlaanderen
toegankelijkheid project Opdrachtgever Toegankelijke wandelingen Donkmeer wandelroute verkorte lus Donkmeer Provincie Oost-Vlaanderen Toerisme Oost-Vlaanderen Toegankelijkheidsadvies v.z.w. ATO Driegaaienstraat
Nadere informatieHoe podiumkunsten toegankelijk maken voor iedereen? Workshop Age on Stage 30 oktober 2018
Hoe podiumkunsten toegankelijk maken voor iedereen? Workshop Age on Stage 30 oktober 2018 Wie zijn wij? Inter? Het Vlaams expertisecentrum toegankelijkheid. We streven naar een integraal toegankelijke
Nadere informatieAan de slag met de Toegankelijk Vlaanderen databank in uw stad of gemeente
Aan de slag met de Toegankelijk Vlaanderen databank in uw stad of gemeente Greta Lijnen (Inter) Maandag 10 oktober Congres: naar een toegankelijke gemeente voor iedereen Weten of je ergens kan geraken,
Nadere informatieToegankelijkheid van. jeugdlokalen. Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van jeugdlokalen en jeugdhuizen te verhogen.
Toegankelijkheid van jeugdlokalen Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van jeugdlokalen en jeugdhuizen te verhogen. Het geeft ontwerpers, bouwheren en jeugdverenigingen een aantal tips
Nadere informatieToegankelijkheid van. cultuur- en gemeenschapscentra
Toegankelijkheid van cultuur- en gemeenschapscentra Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van cultuuren gemeenschapscentra te verhogen. Het geeft ontwerpers, bouwheren, verantwoordelijken
Nadere informatietoegankelijkheid Toegankelijkheidsadvies Toegankelijke wandelingen Siesmeers - Zuidlede wandelroute project Zuidlede wandellus
toegankelijkheid project Opdrachtgever Toegankelijke wandelingen Siesmeers - Zuidlede wandelroute Zuidlede wandellus Provincie Oost-Vlaanderen Toerisme Oost-Vlaanderen Toegankelijkheidsadvies v.z.w. ATO
Nadere informatieToegankelijkheid van. het publiek domein
Toegankelijkheid van het publiek domein Dit wenkenblad levert aan de hand van het DOD-principe een aantal basis richtlijnen om de toegankelijkheid van het publiek domein te verhogen. DOD staat voor: Doorgangen
Nadere informatieArtikel 4. De normen met de betrekking tot de toegang zijn de volgende:
Koninklijk Besluit van 9 mei 1977 (BS van 8 juni 1977) genomen in uitvoering van de Wet van 17 juli 1975 betreffende de toegang van gehandicapten tot gebouwen toegankelijk voor het publiek. Artikel 1.
Nadere informatieToegankelijke Stemlokalen Toegankelijkheidscriteria voor stemlokalen (juni 2012)
Toegankelijke Stemlokalen Toegankelijkheidscriteria voor stemlokalen (juni 2012) 1. INLEIDING Op verzoek van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK) zijn door het Projectbureau
Nadere informatieGewestplan Gentse en Kanaalzone zoals goedgekeurd bij K.B. van 14 september 1977.
Provincie Arrondissement Gemeente Oost-Vlaanderen Gent Evergem Uittreksel uit het plannenregister van de gemeente Evergem Evergem : 19 maart 2019 Volgnummer :P2019_189 Het uittreksel uit het plannenregister
Nadere informatieToegankelijk Amsterdam
Onderzoeksformulier www.toegankelijkamsterdam.nl Naam van het gebouw Stuur het ingevulde formulier naar Cliëntenbelang Amsterdam Antwoordnummer 47323 1070 WC Amsterdam Een postzegel is niet nodig. Cliëntenbelang
Nadere informatieDE RAAD: Gelet op de bouwverordening betreffende de parkeerplaatsen, goedgekeurd in de vergadering van de gemeenteraad dd 16 maart 1993;
DE RAAD: Gelet op de bouwverordening betreffende de parkeerplaatsen, goedgekeurd in de vergadering van de gemeenteraad dd 16 maart 1993; Overwegende dat een aantal artikels aanleiding geven tot interpretatie.
Nadere informatieToegankelijkheid van. winkels. Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van winkels te verhogen.
Toegankelijkheid van winkels Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van winkels te verhogen. Het geeft handelaars, ontwerpers en bouwheren een aantal tips om hun winkel bereikbaar en bruikbaar
Nadere informatieToegankelijke wandelroutes
Toegankelijke wandelroutes Marcel Wijnker produktdesigner, mobiliteitsdeskundige 1 Wie is iedereen? Wetgeving en richtlijnen Subsidie 2 Wie is iedereen? 3 Iedereen? Probleemstelling: onze omgeving is vormgegeven
Nadere informatieToegankelijkheid van. scholen
Toegankelijkheid van scholen Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van scholen te verhogen. Het geeft ontwerpers, bouwheren en directies van scholen een aantal tips om hun gebouwen bereikbaar
Nadere informatieOnderzoeksformulier en vragenlijst voor de website: www.toegankelijk.rotterdam.nl www.toegankelijkrijnmond.nl. Basisinfo van het gebouw.
Onderzoeksformulier en vragenlijst voor de website: www.toegankelijk.rotterdam.nl www.toegankelijkrijnmond.nl MEE Rotterdam Rijnmond Schiedamse Vest 154 3011 BH Rotterdam T 010 282 11 11 Contactpersoon:
Nadere informatieToegankelijk voor iedereen!
Toeristische infrastructuur: Toegankelijk voor iedereen! Werk maken van een toegankelijke omgeving Personen met een beperking en ouderen vormen een interessante doelgroep voor de toeristische sector. Dikwijls
Nadere informatienr. 272 van JENNE DE POTTER datum: 13 februari 2015 aan HILDE CREVITS
SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 272 van JENNE DE POTTER datum: 13 februari 2015 aan HILDE CREVITS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS Toegankelijkheid schoolgebouwen Onderzoek
Nadere informatietoegankelijkheid Toegankelijkheidsadvies Toegankelijke wandelingen Molsbroek-Buylaers wandelroute Personen m project Toerisme Oost-Vlaanderen
toegankelijkheid project Opdrachtgever Toegankelijke wandelingen Molsbroek-Buylaers wandelroute Provincie Oost-Vlaanderen Toerisme Oost-Vlaanderen Toegankelijkheidsadvies v.z.w. ATO 9100 Sint Niklaas Tel
Nadere informatieGemeente Ruiselede Stedenbouwkundige verordening met oog op het versterken van de woonkwaliteit bij meergezinswoningen
P a g i n a 1 Gemeente Ruiselede Stedenbouwkundige verordening met oog op het versterken van de woonkwaliteit bij meergezinswoningen Aangenomen door de gemeenteraad in zitting van 16 maart 2017 Goedgekeurd
Nadere informatieToegankelijkheid van voorzieningen voor preventieve en ambulante gezondheidszorg
Toegankelijkheid van voorzieningen voor preventieve en ambulante gezondheidszorg Een voorsmaakje van de inspiratiebundel Meer inspiratietips: download de volledige inspiratiebundel op www.entervzw.be of
Nadere informatieINFOFICHE: TOEGANKELIJKHEID
INFOFICHE: TOEGANKELIJKHEID 1. Comfortabele toegankelijkheid voor iedereen Toerisme Vlaanderen streeft naar een comfortabele toegankelijkheid van alle toeristisch-recreatieve projecten en evenementen.
Nadere informatieInformatieblad. MIVA Voorzieningen. ITS & MIVA Uitgangspunten
ITS & MIVA De toegankelijkheid van een gebouw hangt af van veel factoren. Mensen met een functiebeperking willen, voordat zij ergens naar toe gaan weten of zij er kunnen komen, binnen kunnen komen en gebruik
Nadere informatieStudiedag: Het onderwijs voor dove en slechthorende mensen uitgedaagd
Scholenbouw en scholeninfrastructuur Studiedag: Het onderwijs voor dove en slechthorende mensen uitgedaagd Mieke Broeders 29/11/2012 Enter, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid Investeren in toegankelijkheid
Nadere informatieLevenslang wonen Aanpasbaar (ver)bouwen
Levenslang wonen Aanpasbaar (ver)bouwen 1 Levenslang wonen Aanpasbaar (ver)bouwen Hoe lang wil je blijven wonen in de woning waar je nu woont? mijn leven lang Levenslang wonen Aanpasbaar (ver)bouwen Is
Nadere informatieToegankelijkheid van communicatie: over begrijpen en begrepen worden
Toegankelijkheid van communicatie: over begrijpen en begrepen worden Toegankelijkheid We gaan er vaak van uit dat de toegankelijkheid van de fysieke omgeving een voldoende voorwaarde is om iedereen te
Nadere informatieINFOFICHE: TOEGANKELIJKHEID
INFOFICHE: TOEGANKELIJKHEID 1. Comfortabele toegankelijkheid voor iedereen Toerisme Vlaanderen streeft naar een comfortabele toegankelijkheid van alle toeristische projecten. Dit is dan ook een belangrijk
Nadere informatietoegankelijkheid Toegankelijkheidsadvies Toegankelijke fietsroute Wachtebeke project
toegankelijkheid project Opdrachtgever Toegankelijke fietsroute Wachtebeke Provincie Oost-Vlaanderen Toegankelijkheidsadvies v.z.w. ato Driegaaienstraat 160 9100 Sint Niklaas Tel : 03 / 780.35.36 Fax :
Nadere informatieToegankelijkheid van. restaurants en cafés
Toegankelijkheid van restaurants en cafés Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van restaurants en cafés te verhogen. Het geeft ontwerpers, bouwheren, eigenaars en uitbaters een aantal
Nadere informatieAanvraag aanpassingspremie voor een woning
Aanvraag aanpassingspremie voor een woning Tegemoetkomingen-01-190601 /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Nadere informatieGEMEENTE JABBEKE STEDENBOUWKUNDIGE VERORDENING INZAKE PARKEERPLAATSEN BIJ BOUWWERKEN
GEMEENTE JABBEKE STEDENBOUWKUNDIGE VERORDENING INZAKE PARKEERPLAATSEN BIJ BOUWWERKEN Voormelde verordening bepaalt het aantal parkeerplaatsen dat men bij bouwwerken verplicht dient aan te leggen. Tevens
Nadere informatie(Versie 12/12/2013) Provincie Vlaams-Brabant Gemeente Opwijk
Gemeentelijke stedenbouwkundige verordening inzake parkeren en stallen van auto s & fietsen en realisatie van bergruimten bij meergezinswoningen (Versie 12/12/2013) Provincie Vlaams-Brabant Gemeente Opwijk
Nadere informatieToegankelijkheid van. voetbalstadions
Toegankelijkheid van voetbalstadions Dit wenkenblad is een leidraad om de toegankelijkheid van voetbalstadions te verhogen. Het geeft ontwerpers en clubverantwoordelijken een aantal tips om hun stadion
Nadere informatie