Wo-master Science Education and Communication 3TU.Graduate School. 3 mei NVAO Toets Nieuwe Opleiding

Transcriptie

1 Wo-master Science Education and Communication 3TU.Graduate School 3 mei 2007 NVAO Toets Nieuwe Opleiding Paneladvies Parkstraat 28 Postbus CD Den Haag P.O. Box CD The Hague The Netherlands T +31 (0) F +31 (0) info@nvao.net

2 Inhoud 1 Samenvattend advies 3 2 Inleiding en verantwoording Werkwijze panel Opbouw paneladvies 5 3 Beschrijving van de opleiding Algemeen Profiel instelling Profiel opleiding 6 4 Beoordeling per onderwerp Doelstellingen opleiding Programma Inzet personeel Voorzieningen Interne kwaliteitszorg Condities voor continuïteit 34 5 Overzicht advies 36 Bijlage 1: Samenstelling panel 37 Bijlage 2: Programma site visit 38 Bijlage 3: Overzicht van bestudeerde documenten 40 Bijlage 4: Uitwerking competenties 41 Bijlage 5: Lijst met afkortingen 45 pagina 2

3 1 Samenvattend advies Deze rapportage bevat de toetsing van de nieuwe masteropleiding Science Education and Communication van de 3TU.Graduate School. Het panel heeft alle onderwerpen voldoende beoordeeld. Na uitvoerig beraad door het panel is wel besloten om voor de voltijdopleiding één facet en voor de deeltijdopleiding twee facetten met een onvoldoende te beoordelen. De beoogde eindkwalificaties die de studenten opleiden in het vakgebied van educatie of wetenschapcommunicatie, sluiten aan bij nationaal vastgestelde eisen en beroepsprofielen. De educatie track leidt op tot eerstegraads docent en de eindkwalificaties voor deze track sluiten derhalve aan bij de ICL eisen. De eindkwalificaties voor de wetenschapscommunicatie track sluiten aan bij de beroepsniveauprofielen van communicatiemanagement. Het panel heeft geconstateerd dat de beoogde eindkwalificaties aansluiten bij de nationaal en internationaal gangbare eisen. De eindkwalificaties sluiten ook aan bij de internationale eisen die aan een masteropleiding gesteld zijn en de wetenschappelijke oriëntatie komt voldoende in de eindkwalificaties naar voren. Studenten worden in twee van de vijf onderscheiden rollen expliciet opgeleid tot onderzoeker. Het programma maakt veelal gebruik van het reeds bestaande opleidingsaanbod binnen de 3TU s. De opleiding heeft vijf rollen onderscheiden met een bijbehorend programma. Elk programma begint met een gezamenlijk deel van educatie en communicatie en eindigt met het doen van een onderzoek. Om de doelstellingen te bereiken hanteert de opleiding een onderwijsconcept dat vrij algemeen toepasbaar is en gestoeld is op het bereiken van competenties. Hoewel het panel geen vertaling van de doelstellingen in leerdoelen van de onderwijsonderdelen heeft kunnen verifiëren, sluiten de werkvormen en toetsing aan bij het bereiken van competenties. De opleiding pretendeert een integratief model te hanteren in het onderwijs door middel van dezelfde competenties en gemeenschappelijke thema s, wat doet vermoeden dat er samenhang in het programma aanwezig is. Het panel heeft samenhang ontdekt tussen het bèta- en techniekdeel en het educatiedeel van de opleiding, zoals gangbaar bij eerstegraads lerarenopleidingen. De samenhang is geringer voor het communicatiedeel. Ook tussen de tracks en tussen de locaties is sprake van weinig samenhang. Samenhang is vooral te vinden in de gemeenschappelijke vakken SEC. Ondanks deze variatie in samenhang is het panel toch van mening dat het programma voldoende samenhangend is om de eindkwalificaties van de opleiding te bereiken. De studielast van de deeltijdvariant is door het panel beoordeeld met een onvoldoende, omdat er te weinig rekening gehouden wordt met de situatie waarin deeltijdstudenten zich bevinden. Voor de voltijdstudenten is voldoende mogelijkheid om de studie binnen de gestelde tijd te behalen. Het facet instroom is naar het oordeel van het panel onvoldoende. Tweedegraads docenten, die volgens het panel op vakinhoudelijk gebied een achterstand hebben van ongeveer 120 EC op wo bachelorafgestudeerden, kunnen deze deficiëntie wegwerken met een programma van maximaal 60 EC voor bèta- en techniekvakken. Het panel vindt het niveau van deze instroom te laag met het oog op het behalen van een MSc diploma. pagina 3

4 Er zal voldoende personeel ingezet worden om de opleiding vorm te geven. Het panel is van mening dat de opleiding op het moment van het panelbezoek te weinig wetenschappelijke staf in dienst heeft. Dit wordt door de opleiding erkend. Naast de lopende inspanningen aan de Eindhoven School of Education is door de colleges van bestuur van Twente en Delft in totaal 2,5 miljoen euro toegezegd om de wetenschappelijke staf te versterken, waardoor het panel er vertrouwen in heeft dat de wetenschappelijke staf voldoende zal zijn. De inhoudelijke, didactische en organisatorische kwaliteiten van het in te zetten personeel zijn voldoende om het programma te verzorgen. De materiële voorzieningen van de 3TU s, zijn toereikend om de opleiding goed vorm te geven. Met name de digitale leeromgeving wordt door studenten als goed en nuttig beschouwd en geeft de opleiding de mogelijkheid tot meer samenwerking tussen de verschillende locaties. De studiebegeleiding is adequaat ingericht voor kleine aantallen studenten, door de vele contacten die er bestaan tussen studenten en docenten en begeleiders. De kwaliteitszorgsystematiek betrekt alle belanghebbenden in de kwaliteitszorg en stimuleert belanghebbenden zich te betrekken in de kwaliteitszorg. De systematiek is formeel niet topzwaar opgetuigd en dit vindt het panel erg goed gezien de kleinschaligheid van de opleiding. Het panel is er, mede op basis van extra investeringen in de opleiding en het draagvlak van de 3TU.Graduate School, van overtuigd dat de continuïteit van de opleiding gegarandeerd is. Het panel adviseert de NVAO om positief te besluiten ten aanzien van de kwaliteit van de nieuwe opleiding wo-master Science Education and Communication van de 3TU.Graduate School. Den Haag, 3 mei 2007 Namens het panel ter beoordeling van de toets nieuwe opleiding wo-master Science Education and Communication van de 3TU.Graduate School, prof.dr. J. Lowyck (voorzitter) dr. N.P. Vergunst (secretaris) pagina 4

5 2 Inleiding en verantwoording Deze rapportage geeft de beoordeling weer van het door de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO) ingestelde panel voor toetsing van de nieuwe womasteropleiding Science Education and Communication, aangevraagd door de 3TU.Graduate School bij brief van 26 januari De WHW kent op dit moment formeel nog geen gezamenlijke opleidingen. De aanvragers verzochten evenwel de NVAO deze gezamenlijke aanvraag te behandelen als ware het één opleiding. 2.1 Werkwijze panel Het panel heeft het aanvraagdossier getoetst en beoordeeld op basis van het Toetsingskader Nieuwe Opleiding van de NVAO (14 februari 2003). Om te beginnen is het aanvraagdossier van de masteropleiding Science Education and Communication door de panelleden individueel bestudeerd. Op basis hiervan zijn aanvullende vragen geïnventariseerd die aan de opleiding zijn voorgelegd, om voorafgaand aan het panelbezoek te beantwoorden. Voor het panel was het lastig om aan de hand van het aangeleverde informatiedossier een goed beeld te krijgen van de opleiding. Vooral over de inhoud en de opbouw van de verschillende programma-onderdelen was het dossier weinig expliciet. De verleende toegang tot de elektronische leeromgeving heeft ten dele soelaas kunnen bieden. Op 2 april 2007 heeft het panel een voorbereidende bijeenkomst gehouden, waarin de bevindingen van de panelleden zijn uitgewisseld en de gesprekspunten voor het bezoek zijn bepaald. Op 3 april 2007 heeft het panel een bezoek gebracht aan de opleiding op de locatie van de Technische Universiteit Delft. Het programma van dit bezoek is als bijlage bij dit rapport opgenomen (Bijlage 2 Programma site visit). Aansluitend aan het bezoek heeft het panel een besloten overleg gevoerd, waarin per facet en per onderwerp oordelen geformuleerd zijn. Om het advies beter te kunnen onderbouwen heeft het panel gevraagd om nog aanvullende informatie na te zenden. De secretaris heeft vervolgens een conceptrapport geschreven, dat hij aan het panel heeft voorgelegd. Na overleg hierover is het rapport definitief vastgesteld door de voorzitter na advies van het panel op 3 mei 2007 en voorgelegd aan het bestuur van de NVAO. 2.2 Opbouw paneladvies De kern van dit toetsingsrapport is hoofdstuk 4, waarin het panel de kwaliteit en het niveau van de voorgedragen opleiding toetst aan de hand van de zes onderwerpen en de negentien facetten die in het Toetsingskader Toets Nieuwe Opleiding zijn opgenomen. Per onderwerp is eerst de formulering van het facet weergegeven. Vervolgens is bij bevindingen een samenvatting gegeven van de door de instelling aangeleverde informatie. Onder overwegingen geeft het panel haar overwegingen weer mede gebaseerd op de aanvullende informatie uit de gesprekken, het ter plekke bestudeerde materiaal, en nagezonden, bijkomende informatie. Tot slot trekt het panel op basis van de bevindingen en overwegingen een conclusie en beoordeelt het facet. Elk onderwerp wordt afgesloten met een samenvattend oordeel over het onderwerp op basis van de oordelen over de facetten. In hoofdstuk 3 is een beschrijving van de opleiding opgenomen, bestaande uit het profiel van de opleiding, de eindkwalificaties en de opbouw van het programma. In hoofdstuk 5 is een samenvattend overzicht opgenomen van de oordelen van het panel. pagina 5

6 3 Beschrijving van de opleiding 3.1 Algemeen Land Instelling Opleiding Niveau Oriëntatie Graad Locaties Variant Sector Nederland 3TU.Graduate School, Federatie van technische universiteiten, bestaande uit: Technische Universiteit Delft, Technische Universiteit Eindhoven, Universiteit Twente. Science Education and Communication (SEC) master wo Master of Science Technische Universiteit Delft, Technische Universiteit Eindhoven, Universiteit Twente. voltijd en deeltijd Onderwijs en Lerarenopleiding 3.2 Profiel instelling De drie (technische) universiteiten van Delft, Eindhoven en Twente hebben hun samenwerking beschreven in Slagkracht in Innovatie, sectorplan Wetenschap en Technologie (2003). Op 7 februari 2007 is de stichting 3TU.Federatie officieel opgericht. Het onderwijs wordt verzorgd door de 3TU.Graduate School, die is opgezet ten behoeve van de afstemming van het technisch onderwijs. Binnen dit samenwerkingsverband is een aantal opleidingen ontwikkeld die inmiddels positief zijn beoordeeld door de NVAO. Een van de te ontwikkelen opleidingen is de wo-masteropleiding Science Education and Communication (SEC). De masteropleiding zal verzorgd worden op de locaties van de universiteiten te Delft, Eindhoven en Enschede. De Science Communication track zal vooralsnog niet ingericht worden in Eindhoven. Studenten aan de TU/e die de Science Communication track willen volgen moeten hiervoor uitwijken naar Delft of Twente. 3.3 Profiel opleiding Het aanbieden van een gemeenschappelijke masteropleiding heeft meerwaarde voor zowel de drie universiteiten als voor de studenten. Uit het aanvraagdossier en uit de gesprekken met de opleiding is gebleken dat er duidelijke maatschappelijke overwegingen zijn om een opleiding te starten, waarin vakinhoudelijke kennis op masterniveau, gekoppeld wordt aan educatie en aan communicatie. In het informatiedossier staat: Kennistransfer is één van de pijlers onder een technische universiteit. Een opleiding op academisch niveau die natuurwetenschappen en techniek combineert met educatie en communicatie, wordt node gemist. Afgestudeerden [van de opleiding SEC] zullen uitstekend in staat zijn een brugfunctie te vervullen tussen pagina 6

7 wetenschap en techniek en verschillende maatschappelijke doelgroepen met elk hun eigen informatiebehoefte. In deze opleiding zal de kennistranfer georiënteerd zijn op enerzijds wetenschapscommunicatie en anderzijds op wetenschapseducatie dat gericht is op het doceren in het middelbaar onderwijs. Om ervoor te zorgen dat er in de toekomst voldoende bètadocenten zullen zijn, wil de 3TU.Graduate School de lerarenopleiding interessanter maken voor studenten, door enerzijds integratie van de lerarenopleiding met een vakinhoudelijke opleiding en anderzijds door de studenten een bredere basis te bieden van Educatie en Communicatie. Na een gezamenlijk begin van de opleiding kan de student een track kiezen, Educatie of Communicatie. Binnen deze tracks kan de student nog kiezen voor een bepaalde specialisatie; drie in de Education track en twee in de Communication track. Door deze combinaties denkt de 3TU.Graduate School meer studenten te trekken, waarvan er ook meer dan nu zullen kiezen voor de opleiding tot leraar met een eerstegraads lesbevoegdheid. Doelen van de opleiding MSc in Science Education and Communication De algemene doelstelling voor de opleiding luidt als volgt: De masteropleiding Science Education and Communication stelt zich ten doel studenten op te leiden tot academici die, vanuit hun grondige kennis van een bètawetenschappelijk domein of discipline, gedegen theoretische kennis van educatie of communicatie combineren met de competenties om die kennis aan te wenden in de onderwijs- en wetenschapscommunicatiepraktijk, bij het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek naar educatie- en wetenschapscommunicatieprocessen en bij het oplossen van educatieen wetenschapscommunicatieproblemen. Toegespitst op de twee tracks van de opleiding vertaalt zich bovenstaande doelstelling tweeërlei: - De track Science Education (SE) stelt zich ten doel studenten op te leiden tot academici die een gedegen theoretische kennis van leren en onderwijzen in het bètaen techniekdomein combineren met de competenties om die kennis aan te wenden in de onderwijspraktijk, bij het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek naar educatieprocessen en bij het oplossen van educatieproblemen in een organisatiecontext. Volgens het informatiedossier kunnen deze academici werk vinden in rollen als onderwijsonderzoeker, -ontwerper, -adviseur, -medewerker of leraar in het voorbereidend hoger onderwijs (VHO). - De track Science Communication (SC) stelt zich ten doel studenten op te leiden tot academici die een gedegen theoretische kennis van de wetenschapscommunicatie in het bèta- en techniekdomein combineren met de competenties om die kennis aan te wenden bij het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek naar wetenschapscommunicatieprocessen en bij het oplossen van wetenschapscommunicatieproblemen in een organisatiecontext. Deze academici kunnen werk vinden in rollen als wetenschapscommunicatieonderzoeker, en -ontwerper, of in intermediaire rollen als wetenschapscommunicatiemedewerker, of -adviseur. pagina 7

8 In de opleiding wordt bèta- en techniekkennis geïntegreerd met educatieve dan wel communicatieve kennis en vaardigheden. Het verwerven van zowel vakinhoudelijke bètaen techniekcompetenties als van educatieve of communicatieve competenties is daarvoor noodzakelijk. De twee tracks zijn verder onderverdeeld in respectievelijk drie en twee specialisaties. Deze specialisaties zijn gekoppeld aan verschillende rollen. De opleiding heeft 9 sets van competenties ontwikkeld, waarvan twee algemene competenties die voor elke student gelden, één vakinhoudelijke competentie voor de gehele Education track, één vakinhoudelijke competentie voor de gehele Communication track en één voor elke rol (3 voor de SE en 2 voor de CE track). De competenties zijn vertaald in verschillende eindkwalificaties. Een voorbeeld van zo n vertaling is hieronder gegeven bij de ontwikkelcompetenties. Hieronder staan de competenties behorende bij de negen rollen op hoofdlijnen. In bijlage 4 zijn de uitgewerkte competenties met de bijbehorende eindkwalificaties terug te vinden. Algemeen 1. Vakinhoudelijke bèta- en techniekcompetenties De bèta- en techniekcompetenties zijn voor alle rollen van belang. Zij bouwen voort op de bèta- en techniekcompetenties van de gevolgde bacheloropleiding. Zij behelzen verdieping en verbreding van de betreffende wetenschappelijke discipline. Daarnaast dient de masterstudent bekend te zijn met maatschappelijke aspecten van de discipline. Daaronder vallen ethisch en historisch bewustzijn. Voor de leraar VHO geldt dat hij dient te beschikken over de vakinhoudelijke kennis en vaardigheden zoals die beschreven zijn in de vakinhoudelijke eindtermen van de Interdisciplinaire Commissie Lerarenopleidingen van de VSNU (ICL). Vakinhoudelijke bèta- en techniekcompetenties zijn in overleg met de opleidingsdirecteuren en examencommissies van de betreffende opleidingen vertaald naar een curriculum. Voor de SC-track worden hierover per persoon afspraken gemaakt. 2. Ontwikkelingscompetenties Behalve de rolspecifieke competenties zijn er ook algemene competenties die aangeduid worden als ontwikkelingscompetenties, omdat in deze competenties de professionele ontwikkeling en daarbij horende werkhouding centraal staat. Een hierbij horende eindkwalificatie is: De afgestudeerde beschikt over de vaardigheden die nodig zijn voor het zelfstandig vormgeven en voortzetten van de professionele ontwikkeling, zoals reflectie, informatie- en studievaardigheden, en is bekend met de voor de betreffende discipline relevante informatiebronnen en kanalen. Science Education track 3. Vakinhoudelijke E-competentie De vakinhoudelijke educatiecompetentie is van belang voor alle rollen in deze track en is gericht op de kennis en inzichten in het wetenschappelijk domein educatie (leren en onderwijzen) en op de toepassing van die kennis en inzichten vooral met het oog op ontwikkeling van de wetenschappelijke discipline. pagina 8

9 4. Professionele E-competentie De professionele E-competentie is gericht op de koppeling van theorie en praktijk in een niet schoolse, bètawetenschappelijk en techniekgeoriënteerde omgeving. 5. Educatieonderzoeks- en ontwerpcompetentie De educatie-onderzoeker en -ontwerper is competent in het uitvoeren van sociaal wetenschappelijk onderzoek in een bèta- en techniekonderwijsleeromgeving en in het ontwerpen van onderwijsleeromgevingen en materialen. 6. Leraar VHO competentie De competenties van de beginnend leraar VHO zijn de competenties als opgenomen in de wet Beroepen in het onderwijs (BIO). Zij zijn aangescherpt om recht te doen aan de specifieke bèta- en techniek aspecten. Science Communication track 7. Vakinhoudelijke SC-competentie De vakinhoudelijke SC-competentie is gericht op kennis en inzicht in het wetenschappelijke domein Science Communication en op toepassing van die kennis en inzicht vooral met het oog op ontwikkeling van de wetenschappelijke SCdiscipline. 8. Professionele SC-competentie De SC-professional wordt opgeleid voor een functie als adviseur en wetenschapsvoorlichter. Hij brengt de theorie in de praktijk in een bèta- en techniekomgeving en koppelt ervaringen terug naar de theorieontwikkeling. 9. SC-onderzoeks- en ontwerpcompetentie De SC-onderzoeker en ontwerper is competent in het uitvoeren van sociaal wetenschappelijk onderzoek in een bèta- en techniekwetenschapscommunicatieomgeving en in het ontwerpen van producten en processen voor de SC-praktijk. Programma Het programma is globaal opgebouwd als in onderstaande tabel is aangegeven waarbij de totale studielast steeds 120 EC is. Het programma bestaat uit vier blokken. Hoewel de tabel wellicht een volgtijdelijkheid suggereert is dit niet het geval. De aangegeven marges bieden ruimte voor het samenstellen van geïndividualiseerde opleidingstrajecten. pagina 9

10 schema van het programma zoals weergegeven in het informatiedossier Evenals de competenties en de eindkwalificaties, is ook het programma van de opleiding verdeeld in twee tracks: Science Education en Science Communication, met daarbinnen de onderscheiden specialisaties. Deze specialisaties zijn uitgewerkt in vijf verschillende rollen. Binnen de SE track bestaan de rollen: professional leraar, professional-educatief medewerker en educatie onderzoeker & ontwerper. Binnen de SC track bestaan de rollen wetenschapscommunicatie-professional en wetenschapscommunicatie onderzoeker & ontwerper. Elke student volgt een gemeenschappelijk deel van Science Education en Science Communication. Daarnaast volgt elke student bèta- en techniekvakken, om hierin een mastergraad te behalen. Vervolgens zijn er vijf verschillende programma s passend bij de vijf onderscheiden rollen. Drie van deze programma s leiden de student op in de track Science Education en twee programma s in de track Science Communication. Tot slot hoort bij elk programma een onderzoek waarin een integratie plaatsvindt van enerzijds vakinhoud en anderzijds Science Education of Science Communication. De studiepunten per onderdeel in de tabel variëren per locatie en per instromende student, afhankelijk van de competenties waarover de student reeds beschikt. Hierdoor ontstaat voor elke student een individueel leertraject. Het programma is zowel in voltijd als in deeltijd te volgen. Nieuwe opleiding voor Nederland Een wo-masteropleiding waarin op deze wijze wetenschapseducatie en communicatie wordt aangeboden op het gebied van techniek bestaat nog niet in Nederland. De opleiding combineert op academisch niveau natuurwetenschappen en techniek met educatie en communicatie, waardoor afgestudeerden in staat zullen zijn om een brugfunctie te vervullen tussen wetenschap en techniek en verschillende maatschappelijke doelgroepen met elk hun eigen informatiebehoefte. In het bestaande opleidingsaanbod in Nederland is deze expliciete koppeling nog niet gemaakt. pagina 10

11 Nieuwe opleiding voor de instelling Een gecombineerde opleiding waarin een combinatie van vakinhoud en Science Education of Science Communication, met een gemeenschappelijk deel van Science Education en Science Communication bestaat nog niet binnen de 3TU s. De opleiding SEC maakt gebruik van reeds bestaande opleidingen binnen de drie technische universiteiten. De bèta-inhoudelijke vakken zijn vakken die regulier door de verschillende masteropleidingen van de drie TU s worden aangeboden. De bestaande lerarenopleidingen hebben een prominente plaats in deze masteropleiding. Zij zijn te beschouwen als een specialisatie binnen de SE-track van de opleiding. De educatieve en communicatieve vakken zijn deels al bestaand in het opleidingsaanbod van de TULO en van andere faculteiten en instituten. Een kleiner aantal vakken is in ontwikkeling. De SCtrack zal vooralsnog niet in Eindhoven verzorgd worden. In Delft en Twente wordt hiervoor grotendeels gebruik gemaakt van de bestaande communicatieopleidingen. Studieomvang De opleiding beslaat 120 EC en de voltijdvariant duurt twee jaar. In de deeltijdvariant krijgen studenten meer tijd om de studie te voltooien. pagina 11

12 4 Beoordeling per onderwerp In dit hoofdstuk toetst het panel de aanvraag aan de hand van de zes onderwerpen en negentien facetten uit het toetsingskader. Per facet is telkens de letterlijke omschrijving ervan uit het toetsingskader overgenomen. Daarna volgen eveneens per facet de bevindingen als een summiere samenvatting van de informatie verstrekt door de instelling, en de overwegingen en het oordeel van het panel. Tot slot geeft het panel per onderwerp een samenvattend oordeel. 4.1 Doelstellingen opleiding Voor de beschrijving van de doelstellingen wordt verwezen naar het voorgaande hoofdstuk Domeinspecifieke eisen (facet 1.1) De beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). Bevindingen De eindkwalificaties van de opleiding zijn geformuleerd in algemene competenties, competenties voor de Science Education track en competenties voor de Science Communication track. De algemene competenties bestaan uit vakinhoudelijke competenties en ontwikkelingscompetenties. De vakinhoudelijke bèta- en techniekeisen zijn in overleg met de betrokken faculteiten geformuleerd. De eisen zijn verwoord in termen van verdieping, verbreding, maatschappelijke oriëntatie en onderzoek. Ze sluiten aan bij de internationale vakinhoudelijke eisen op het gebied van bèta en techniek. Deze aansluiting is verankerd in de internationale netwerken waarin de betrokken faculteiten participeren. De competenties voor de Science Education track zijn gebaseerd op de wettelijk bepaalde bekwaamhiedseisen: Wet Beroepen in het Onderwijs (wet BIO) en op de ICL-eisen. Momenteel loopt een proces om deze vakinhoudelijke eisen opnieuw te bezien. Hierop vooruitlopend zijn in verband met de onderhavige aanvraag nieuwe vakinhoudelijke eisen geformuleerd in overleg met de faculteiten. Deze vakinhoudelijke eisen zijn in het heroverwegingsproces van de ICL ingebracht. Bij het opstellen van de competenties voor de Science Communication track zijn de beroepsniveauprofielen van communicatiemanagement als uitgangspunt genomen. Deze zijn vastgesteld door de Onderwijsadviesraad van de Beroepsvereniging voor Communicatie in samenwerking met de Vereniging voor Overheidscommunicatie. Het betreft de profielen op het niveau van een Senior Communicatiemedewerker en Senior Adviseur. Het gaat er binnen wetenschapscommunicatie om dat studenten in staat zijn bètaen techniekkennis betekenisvol te gebruiken in communicatieprocessen en -producten. Studenten moeten daarom zowel op masterniveau kennis hebben van bèta- en techniekwetenschappen als op masterniveau kennis hebben van de verschillende communicatiedeelgebieden die van toepassing zijn binnen SC, en deze kunnen integreren. De opleiding heeft bij het opstellen van de competenties gebruik gemaakt van haar intensieve contacten met het afnemend beroepenveld. Zo zijn er interviews gehouden met potentiële opdrachtgevers. Ook vindt er afstemming plaats met andere opleidingen op het gebied van de Science Communication. Medewerkers van de opleiding nemen deel aan het pagina 12

13 zogenaamde Sectoroverleg C, een interuniversitair overlegorgaan over de opleidingen Wetenschapscommunicatie. In internationaal verband wordt deelgenomen aan een netwerk, waarin professionals en onderzoekers op het gebied van wetenschapcommunicatie overleggen. Dit netwerk dient als referentiekader voor de eigen doelstellingen van de masteropleiding. Overwegingen Volgens het panel sluiten de vakinhoudelijke bèta- en techniekcompetenties van beide tracks voldoende aan bij de (inter)nationale eisen die gesteld worden. Zo zijn de beroepsniveauprofielen gebruikt bij het beschrijven van de eindkwalificaties en wordt er deelgenomen aan overleg met de sector. De internationale netwerken van de faculteiten en de verantwoordelijke onderwijsontwikkelaars waarborgen voldoende een permanente bewaking van deze aansluiting. Het panel heeft geconstateerd dat voor de eindkwalificaties van de Science Education track, de wet BIO en de ICL eisen als uitgangspunt zijn genomen. Het panel is van mening dat de eindkwalificaties voldoende hierop aansluiten en daarmee voldoen aan de eisen die door vakgenoten gesteld worden. De eindkwalificaties van het Science Communication sluiten aan op de beroepsniveauprofielen van communicatiemanagement. Volgens het panel heeft de opleiding hiermee voldoende aangetoond dat de competenties voor de Science Communication track voldoen aan de gangbare normen in de discipline. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 1.1 Domeinspecifieke eisen als voldoende Master (facet 1.2) De beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een master. Bevindingen De drie TU s hebben de Dublin descriptoren uitgewerkt in zeven academische kwalificaties. Deze zijn vastgelegd in het document Criteria voor Academische Bachelor en Master Curricula. De NVAO heeft deze uitwerking geaccordeerd als een voldoende substituut voor de Dublin descriptoren. De zeven competentiegebieden die onderscheiden worden en die een academicus karakteriseren luiden als volgt. Hij of zij: 1) is kundig in een of meer wetenschappelijke discipline(s); 2) is bekwaam in onderzoeken; 3) is bekwaam in ontwerpen; 4) heeft een wetenschappelijke benadering; 5) beschikt over intellectuele basisvaardigheden; 6) is bekwaam in samenwerken en communiceren; 7) houdt rekening met de temporele en maatschappelijke context. In het informatiedossier wordt in tabel 2-11 de koppeling gelegd tussen de academische criteria en de competenties van de opleiding. pagina 13

14 Overwegingen Het panel onderschrijft de manier waarop de opleiding een relatie legt tussen de competenties van de opleiding en de academische criteria. De uitwerking van de competenties in eindkwalificaties staat in bijlage 4. 1) kundig in een of meer wetenschappelijke discipline(s) Dit komt tot uitdrukking in de vakinhoudelijke competenties. Elke student moet zich bekwamen in de vakinhoudelijke bèta- en techniekcompetenties. Daarnaast moet de student zich bekwamen in de competenties die behoren bij de Education track of de Communication track. 2) bekwaam in onderzoeken Van een afgestudeerde wordt verwacht dat hij zelfstandig een onderzoek kan opzetten en uitvoeren. De volgende eindkwalificatie illustreert dit: De student is in staat tot zelfstandige en planmatige uitvoering van de kerntaken van de wetenschapsbeoefenaar, zoals probleemstelling formuleren, literatuuronderzoek, onderzoeksopzet, dataverzameling en bewerking en rapportage. 3) bekwaam in ontwerpen De student wordt zodanig voorbereid dat hij in staat is nieuwe kennis te construeren en over te dragen. Deze competentie komt bijvoorbeeld terug in de eindkwalificatie: De student is in staat om onderzoeksresultaten te duiden en te verwerken bij het ontwerpen van optimale leerprocessen. 4) wetenschappelijke benadering Dit komt tot uitdrukking in het in staat zijn om wetenschappelijke kennis te gebruiken bij het analyseren en oplossen van complexe problemen. 5) intellectuele basisvaardigheden Een afgestudeerde beschikt over een professionele werkhouding, gekenmerkt door de bereidheid tot reflectie, het constructief omgaan met feedback op resultaten en persoonlijk functioneren en de gerichtheid op verdere professionele ontwikkeling en studie. 6) bekwaam in samenwerken en communiceren Dit komt tot uitdrukking in het in staat en bereid zijn tot samenwerken vanuit het principe van een open communicatie en respect voor anderen. 7) de temporele en maatschappelijke context. De student heeft inzicht in ethische vraagstukken in het bèta- en techniekdomein. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 1.2 Master als voldoende Oriëntatie wo (facet 1.3) De beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de volgende beschrijvingen van een master in wo: De beoogde eindkwalificaties zijn mede ontleend aan eisen vanuit de wetenschappelijke discipline, de internationale wetenschapsbeoefening en voor daarvoor in aanmerking komende opleidingen de relevante praktijk in het toekomstige beroepenveld. pagina 14

15 Een wo-master heeft de kwalificaties om zelfstandig wetenschappelijk onderzoek te verrichten of multi- en interdisciplinaire vraagstukken op te lossen in een beroepspraktijk waarvoor een wo-opleiding vereist is of dienstig is. Bevindingen Voor beide tracks geldt dat een afgestudeerde dient te beschikken over voldoende kennis en inzicht in het domein van bèta en techniek. Dit is verwoord in de volgende eindkwalificaties. De opleiding SEC stelt zich ten doel de student zodanig op zijn toekomst voor te bereiden dat hij: - (voortbouwend op de vakinhoudelijke competenties van de bacheloropleiding) verdiepende kennis en inzicht heeft in de ontwikkeling, de grondbegrippen en theorieën van in ieder geval één gekozen profileringsgebied van de bètawetenschappelijke masteropleiding; hij kan die verwerven middels het gekozen vakkenpakket of via de afstudeeropdracht, of beide; - verbredende kennis en inzicht heeft in de ontwikkeling, de grondbegrippen en theorieën van in ieder geval een of meer andere profileringsgebieden van de bètawetenscahppelijke masteropleiding; - inzicht heeft in ethische vraagstukken in het bèta- en techniekdomein; - in staat is tot gebruik van wetenschappelijke kennis (theorieën, concepten, modellen, technieken) bij het analyseren van complexe (onderzoeks- of ontwerp)problemen op bètawetenschappelijk en techniekgebied; - in het geval van een leraar VHO, beschikt over de kennis van het schoolvak zoals die beschreven is in de vakinhoudelijke eindtermen van de ICL. Deze eindkwalificaties gelden als een vakinhoudelijke basis voor de in hoofdstuk 3 onderscheiden rollen die een afgestudeerde in een van de beide tracks kan vervullen. In de rollen is duidelijk het verrichten van wetenschappelijk onderzoek of het oplossen van vraagstukken in de beroepspraktijk waarvoor een wo-opleiding vereist of dienstig is herkenbaar. De competenties zijn zodanig opgesteld dat een afgestudeerde in staat is een of meerdere van deze rollen te vervullen. De opleiding tot leraar VHO in de SE-track verloopt conform de in Nederland gemaakte afspraken over de universitaire lerarenopleidingen. In het informatiedossier is de SC track globaal vergeleken met de Nederlandse universitaire Communicatieopleidingen en met de Science Communication opleidingen die in Nederland en internationaal worden aangeboden. Daaruit blijkt dat er naast overeenkomsten ook duidelijke verschillen zijn. De kenmerkende eigenschap van SEC is de nadruk op techniek. Ook is de positie van het communicatiekundig ontwerpen in vergelijking met andere opleidingen sterker aangezet. In internationaal perspectief laat de SC track zich goed vergelijken met buitenlandse opleidingen als het Imperial College in Londen, waar het gaat om de aandacht voor Social Studies of Science. Een belangrijk verschil met andere opleidingen is dat in de SC track het vergroten van journalistieke en communicatieve vaardigheden een minder belangrijke plaats krijgt. Overwegingen Het panel is van mening dat de beoogde competenties voor de onderscheiden rollen voldoen aan de eisen vanuit de wetenschappelijke discipline en de internationale wetenschapsbeoefening. In beide tracks wordt volgens het panel in de geformuleerde pagina 15

16 competenties voldoende gewicht gelegd in het verrichten van onderzoek, waarmee voldaan wordt aan de eis van het zelfstandig kunnen verrichten van wetenschappelijk onderzoek. De meeste nadruk hierop ligt bij de competenties van de wetenschapseducatie-onderzoeker en -ontwerper en bij de wetenschapscommunicatie-onderzoeker en -ontwerper. Ook sluiten de competenties voldoende aan op het kunnen vervullen van de verschillende beroepsrollen in de twee tracks, waarbij het met name gaat om de professional leraar, professional educatief medewerker en de wetenschapscommunicatie professional. Met deze competenties is de afgestudeerde in staat om multi- en interdisciplinaire vraagstukken op te lossen in een beroepspraktijk waarvoor een wo-opleiding vereist of dienstig is. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 1.3 Oriëntatie wo als voldoende Samenvattend oordeel onderwerp 1 Doelstellingen opleiding Het panel constateert dat de beoogde eindkwalificaties van de opleiding gebaseerd zijn op vastgestelde eisen, zoals de wet BIO, ICL eisen en de beroepsniveauprofielen van communicatiemanagement. De internationale netwerken waarin geparticipeerd wordt, bieden goede condities voor voldoende bewaking van de aansluiting van de beoogde eindkwalificaties bij de (inter)nationale eisen. De beoogde eindkwalificaties sluiten bovendien aan op de criteria voor academische bachelor- en masteropleidingen zoals die door de 3TU s zijn opgesteld en welke geaccordeerd zijn door de NVAO als een voldoende substituut van de Dublin descriptoren. Hiermee sluiten de beoogde eindkwalificaties aan op de internationaal geaccepteerde beschrijving van de kwalificaties van een wetenschappelijke master. Afhankelijk van de beroepsrol, wordt de student op basis van de geformuleerde eindkwalificaties voldoende opgeleid tot het zelfstandig kunnen uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek of het kunnen oplossen van vraagstukken in de beroepspraktijk waarvoor een wo-opleiding vereist of dienstig is. Het panel is van mening dat de beoogde doelstellingen voldoen aan alle eisen die nationaal en internationaal gesteld worden en beoordeelt het onderwerp Doelstellingen als voldoende. pagina 16

17 4.2 Programma Voor de beschrijving van het programma wordt verwezen naar het voorgaande hoofdstuk Eisen wo (facet 2.1) Het beoogde programma sluit aan bij de volgende criteria voor het programma van een woopleiding: Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats in interactie tussen het onderwijs en het wetenschappelijk onderzoek binnen relevante disciplines. Het programma sluit aan bij ontwikkelingen in de relevante wetenschappelijke discipline(s) door aantoonbare verbanden met actuele wetenschappelijke theorieën. Het programma waarborgt de ontwikkeling van vaardigheden op het gebied van wetenschappelijk onderzoek. Bij daarvoor in aanmerking komende opleidingen heeft het programma aantoonbare verbanden met de actuele praktijk van de relevante beroepen. Bevindingen Volgens het informatiedossier wordt het onderwijs gevoed door nationaal en internationaal wetenschappelijk onderzoek gericht op bètaonderwijs & vakdidactiek van de bèta- en techniekvakken, inbegrepen de professionalisering van docenten, en gericht op wetenschapscommunicatie. De bijdrage aan dit onderzoek vanuit de 3TU s is beschreven in het 3TU Onderzoeksprogramma SEC. De leidende gedachte daarbij is ondersteuning te bieden aan de educatie- of communicatieprofessional in zijn beroepspraktijk. Vanuit het gemeenschappelijke domein en de gemeenschappelijke visie is het onderzoeksprogramma specifiek ingevuld voor educatie en communicatie. Het SEC educatieonderzoek kent twee lijnen. De eerste lijn is de professionalisering van de docent, niet alleen als uitvoerder van onderwijs, maar ook in de rol van (mede-) ontwerper ervan. De andere lijn is die van het ontwerpen van (onderdelen van) leeromgevingen voor wetenschapseducatie. De impact van dit onderzoek komt in de opleiding aan de orde in de vakdidactiek (leerlijn leraar VHO) en in de onderzoek- en ontwerpvakken (alle leerlijnen). In hun onderzoek en tijdens hun stage kunnen studenten participeren in het onderzoek binnen hun track. In het SEC communicatieonderzoek staat het communicatieproces centraal. Dit proces wordt onderzocht vanuit de betekenis van onder meer de begrippen kennis en motivatie gekoppeld aan de verschillende doelgroepen en communicatieprofessionals (actoren). Studenten uit alle leerlijnen van SC participeren in het wetenschapscommunicatieonderzoek dat door de stafleden wordt uitgevoerd. Het onderzoek vormt een van de vertrekpunten voor de vakken in het thema communicatiekundig onderzoeken en ontwerpen en in het thema wetenschapscommunicatietheorie. Eén van de langere termijndoelstellingen van het gemeenschappelijke onderzoeksprogramma is het realiseren van synergie tussen wetenschapseducatieonderzoek en wetenschapscommunicatieonderzoek. Overwegingen Het panel is van mening dat het onderwijs beantwoordt aan de eisen van wetenschappelijkheid, maar nog te weinig gevoed wordt door onderzoek van de eigen wetenschappelijke staf, aangezien de wetenschappelijke staf gering in omvang is en tot op pagina 17

18 heden slechts een gering aantal wetenschappelijke publicaties in peer gereviewde internationale tijdschriften heeft gepubliceerd op het gebied van educatie of wetenschapscommunicatie. Het onderwijs wordt wel gevoed door wetenschappelijk onderzoek en literatuur van buiten de eigen opleiding. Hoewel de eigen wetenschappelijke inbreng van de staf gering is, vindt het panel het programma inhoudelijk voldoende aansluiten bij ontwikkelingen in de relevante wetenschappelijke disciplines. De opleiding maakt in hoge mate gebruik van bestaande vakken uit het reguliere curriculum van de bèta masteropleidingen en de TULO die reeds geaccrediteerd zijn. De inhoudelijke bètadiscipline en de Science Education track worden derhalve door het panel gezien als voldoende wetenschappelijk. Voor de Science Communication track is dit nog niet duidelijk, maar gegeven de investeringen die door het panel geconstateerd zijn, is het panel van mening dat ook het programma van de Science Communication track een voldoende wetenschappelijk karakter zal hebben. Er is door de colleges van bestuur een financiële injectie in de opleiding toegezegd, die aangewend zal worden om hoogleraren en U(H)D ers aan te trekken. Het panel gaat er van uit dat de dringend noodzakelijke realisatie van deze personele versterking de interactie tussen onderwijs en eigen onderzoek van de docenten zal bevorderen. Het vakinhoudelijke bèta- of techniekdeel in het programma van de opleiding leidt de studenten op tot een afgestudeerde op wo-masterniveau in bèta of techniek. De Science Education track, die voortkomt uit de bestaande TULO, en de Science Communication track stijgen door de combinatie met het vakinhoudelijke bèta- of techniekgedeelte van de opleiding, dat van masterniveau is, boven het bachelorniveau uit tot masterniveau. De onderzoekscomponent in het programma van de opleiding is volgens het panel voldoende om de vaardigheden op het gebied van wetenschappelijk onderzoek te waarborgen. Naast vakken waarin onderzoeksvaardigheden en methoden aan bod komen, is er 30 tot 45 EC in het programma ingeruimd voor het afstudeeronderzoek. Het panel is positief over de mate waarin de Science Education en Science Communication tracks een student voorbereiden op de beroepspraktijk, zoals het beroep van leraar bèta en techniek, wetenschapsjournalist en wetenschappelijk onderzoeker. Voor de opleiding in Delft geldt dat een student ook opgeleid kan worden tot educatieontwerper. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 2.1 Eisen wo als voldoende Relatie tussen doelstelling en programma (facet 2.2) Het beoogde programma, het didactisch concept, de werkvormen en de wijze van toetsing weerspiegelen de te bereiken eindkwalificaties van de opleiding. De te bereiken eindkwalificaties zijn aantoonbaar vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het beoogde programma. Bevindingen De opleiding geeft in het informatiedossier aan dat het onderwijsprogramma gericht is op het (zelfstandig) verwerven van kennis en vaardigheden en op het aanleren van multidisciplinair samenwerken om oplossingen te vinden voor actuele educatieve of communicatieve problemen in het bèta- en techniekdomein. De opleiding hanteert een opleidingsconcept dat gebaseerd is op het gedachtegoed van de cultuurhistorische school en het sociaal constructivisme. De opleidingsdidactiek die hieraan gekoppeld is, heeft de volgende kenmerken: authentieke contexten, actief leren, zelfstandig en zelfverantwoordelijk leren, individuele trajecten met aandacht voor individuele pagina 18

19 verschillen, reflecteren, producerend, sociaal en samenwerkend leren, ICT en de leercyclus van Kolb. De werkvormen zijn divers, afwisselend en activerend en erop gericht studenten ruime gelegenheid te geven de competenties te verwerven door het onderling en met docenten uitwisselen en delen van kennis en ervaringen. Toetsing vindt zoveel mogelijk plaats in een vorm die relevant is voor de beroepspraktijk. Peer assessment is daarbij een regelmatig toegepaste evaluatie- en beoordelingsmethode. Self assessment is onder andere gerealiseerd in reflectie en reflectieverslagen. Uiteraard is er naast deze vormen van assessment door studenten ook sprake van een afsluitende assessment door docenten, waarbij de docent zowel een interne opleider van een opleidingsschool als een docent van een opleidingsinstituut kan zijn, of beide (bijvoorbeeld in het geval van een eindbeoordeling van de stage). Naast productbeoordeling is er ook voortdurend aandacht voor het proces. De toegepaste toetsingsvormen worden zo gekozen dat studenten optimaal de gelegenheid krijgen hun competenties te tonen. Naast tentamens voor de primair cognitief georiënteerde vakken, worden werkstukken, essays, presentaties, procesevaluaties en praktijkobservaties voor de toetsing ingezet. Presentaties en praktijkobservaties bieden beoordelaars de gelegenheid ook de houdingsaspecten die tot de competenties behoren te waarderen. Voorts is het hierin mogelijk de communicatieve vaardigheden van de studenten te beoordelen. De studenten die een lesbevoegdheid voor het VHO willen behalen illustreren hun groei naar competent handelen met behulp van een portfolio. In het afstudeeronderzoek (de meesterproef) laat de student zien dat hij erin geslaagd is een effectieve en verantwoorde koppeling te maken tussen het bèta-inhoudelijke domein en educatie of wetenschapscommunicatie. Het informatiedossier bevat nogal algemene informatie om te kunnen nagaan op welke wijze de competenties van de opleiding zijn vertaald in leerdoelen van onderdelen van het programma. De toegang tot de elektronische leeromgeving, de inzage van het studiemateriaal en de gesprekken tijdens de site visit hebben wel toegelaten een concreter zicht te krijgen op de relatie tussen competenties en leerdoelen. Overwegingen De communicatieve vaardigheden in de Science Communication track staan wel in de doelstellingen, maar ze komen niet als afzonderlijk opleidingsonderdeel voor in het programma. Er wordt in diverse vakken wel aandacht aan besteed, maar in het informatiedossier wordt aangegeven dat dit in de opleiding een minder belangrijke plaats krijgt. De gesprekken met de opleiding hebben duidelijk gemaakt dat de opleiding niet het vergroten van journalistieke en communicatieve vaardigheden an Sich beoogt, maar wel op inzichtelijk niveau de link wil leggen tussen bèta- en techniek en wetenschapscommunicatie De mogelijkheid bestaat dat een student zelf een programma samenstelt dat hem/haar onvoldoende in staat stelt om de doelstellingen te behalen. In het informatiedossier wordt aangegeven dat hierop controle is door zowel de toelatingscommissie aan de hand van een aansluitingsmatrix met gebruikmaking van een portfolio, gevolgd door een intake-assessment als de examencommissie. Studenten rapporteren wel vrijheid in het invullen van hun programma. Het panel is van mening dat het didactisch concept zeer breed is geformuleerd en dat dit hierdoor goed toepasbaar is op deze opleiding. De werkvormen (interactief, in werkgroepen) en de hieraan gekoppelde toetsing zijn naar het oordeel van het panel goed op elkaar afgestemd en adequaat in competentiegericht onderwijs. Ook het gebruik van portfolio s pagina 19

20 past in dit didactisch concept. De toetsing is gevarieerd en er vindt terugkoppeling plaats door de docent aan de student. Hoewel het panel van mening is dat de relatie tussen de doelstellingen en het programma nog concreter en meer expliciet kan worden geformuleerd, vindt het panel dat het programma de studenten in voldoende mate in staat stelt om de competenties van de opleiding te behalen. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 2.2 Relatie tussen doelstelling en programma als voldoende Samenhang programma (facet 2.3) Het beoogde programma is inhoudelijk samenhangend. Bevindingen De opleiding geeft in het informatiedossier aan dat de samenhang in het programma op drie manieren wordt geborgd. Allereerst spreekt de opleiding van een integratief model: In dit model wordt gestreefd naar samenbrengen van de vakwetenschappelijke component en de beroepscomponent in een tweejarige master. Afstemming en integratie kan dan op allerlei manieren vorm krijgen, afhankelijk van de lokale situatie en wensen tot profilering. In de tweede plaats wordt de samenhang gewaarborgd doordat de verschillende onderwijsonderdelen in samenhang met elkaar zijn gebracht en zijn ingebed in leerlijnen die gekoppeld zijn aan de onderscheiden rollen. In de derde plaats wordt er per fase in het onderwijsprogramma er is sprake van een semesterindeling die weer verdeeld is in blokken voor zorggedragen dat de verschillende onderwijsonderdelen samenhangend aan de orde komen. De opleiding heeft nog geen uitgewerkt OER vastgesteld, maar beschikt slechts over een model-oer dat nog grotendeels ingevuld moet worden. De samenhang in het programma wordt zoals in paragraaf is aangegeven geborgd door de toelatingscommissie en de examencommissie, waardoor een student een zodanig pakket van vakken samenstelt dat gewaarborgd is dat een student een programma volgt dat voldoende toegerust is om de beoogde eindkwalificaties van de opleiding te bereiken. Overwegingen Het panel onderscheidt drie vormen van samenhang in de opleiding SEC. Allereerst kan er samenhang zijn tussen de Science Education track en de Science Communication track. Daarnaast kan er samenhang zijn binnen een track en ten slotte is er nog samenhang mogelijk tussen de diverse locaties waar de opleiding verzorgd wordt. Hierboven is aangegeven hoe volgens de opleiding de samenhang binnen een track op drie manieren is gewaarborgd. Het panel constateert dat op cursusniveau een afstemming bestaat tussen bèta- en techniek en de SE track zoals bepaald door de eisen van ICL. Voor het Science Communication deel van de opleiding is dit minder sterk. Wel wordt in beide tracks een geïntegreerd onderzoek van EC voorzien, waar die samenhang deel uitmaakt van de doelen. Het panel heeft bovendien kunnen constateren dat er een goede samenhang is tussen theorie en toepassing tijdens de stages. Derhalve oordeelt het panel dat er potentieel voldoende samenhang is binnen een track om de beoogde pagina 20

21 eindkwalificaties van de opleiding te kunnen bereiken. Wel vergt de samenhang binnen de opleiding nog aandacht en de borging van de samenhang in het programma kan nog beter geregeld worden. Tussen de tracks lijkt er weinig inhoudelijke samenhang te zijn, hoewel er voor een beperkt aantal EC een gemeenschappelijk programma is. Het panel is daarom van mening dat er vooralsnog nauwelijks sprake is van een opleiding tot een geïntegreerde MSc in Science Education and Communication, maar dat er gesproken kan worden van twee opleidingen die eerder inhoudelijk zelfstandig zijn. In de verschillende locaties worden de specialisatievakken SC verschillend ingevuld. In Delft richt de opleiding zich meer op ontwerpen en in Twente richt de opleiding zich meer op de sociaal-wetenschappelijke benadering van communicatie. In Eindhoven is de Communicatiion track afwezig in het programma. Tussen de lerarenopleidingen op de verschillende locaties is er op TULO-niveau in toenemende mate sprake van afstemming tussen docenten over de inhoud van de vakken, wat de inhoudelijke samenhang binnen de Science Education track ten goede komt. De samenhang van de individuele trajecten wordt geborgd door de toelatingscommissie en de examencommissie die het programma van elke student moet goedkeuren. Het panel vindt dat er in potentie voldoende samenhang in het programma is binnen een track, maar nog te weinig tussen de tracks of tussen de locaties. De gesprekken met de bestuurlijk en inhoudelijk verantwoordelijken hebben het panel wel inzicht gegeven in de onderbouwde plannen die gericht zijn op een grotere samenhang van een geïntegreerde masteropleiding. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 2.3 Samenhang programma als voldoende Studielast (facet 2.4) Het beoogde programma is studeerbaar doordat factoren die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Bevindingen Het programma is zo opgesteld dat een studeerbaar pakket van vakken ontstaat. De roosters van de opleiding op de verschillende locaties illustreren dit. Een mogelijk knelpunt voor de studeerbaarheid van het onderwijsprogramma wordt veroorzaakt door de in potentie vele verschillende vakwetenschappelijke disciplines die een plaats in de opleiding hebben en die elk hun eigen rooster kennen. Daardoor kunnen roosterconflicten ontstaan. De opleiding SEC probeert dit zoveel mogelijk te voorkomen door nauw te overleggen met de betrokken opleidingen. Een ander knelpunt hangt samen met de omstandigheid dat, in het bijzonder in de lerarenopleiding, veel studenten kiezen voor een combinatie van de opleiding met een parttime baan. Speciaal voor deze categorie studenten is de deeltijdvariant van de opleiding aantrekkelijk. Desondanks leidt de combinatie van studie en werk soms tot studievertraging. De SEC-opleiding zal in dit soort gevallen in overleg treden met de betreffende onderwijsinstelling om tot een gezamenlijk plan te komen waarmee de studievertraging zoveel mogelijk wordt ingelopen. Er zal vervolgens ook regelmatig overleg plaatsvinden over de studievoortgang. De mogelijk geachte roosterproblemen werden door de studenten bevestigd tijdens het locatiebezoek. Dit geldt voor de deeltijdvariant en het vakinhoudelijke bèta- en techniektraject. Door de studenten is aangegeven dat er weinig flexibiliteit is, doordat pagina 21