Rapportage Woonruimteverdeling. Centrada 2014

Transcriptie

1 Rapportage Woonruimteverdeling Centrada 2014 Johan Markhorst maart 2015

2 Inhoudsopgave 0. Samenvatting Inleiding Het woonruimteverdeelsysteem... 4 Doelgroepen... 4 Hoe werkt het zoeken van een woning?... 5 Bijzonderheden Woningzoekenden... 6 Wie zijn er op zoek naar een woning?... 6 Zoeken of sparen?... 7 Conclusie woningzoekenden: Aanbod... 9 Aantal huuropzeggingen... 9 Aantal aangeboden huurwoningen... 9 Maatschappelijke verhuringen Conclusie aanbod: Wachttijd Gemiddelde wachttijd Wachttijd per doelgroep Het effect van loten Afspraken lokaal akkoord Conclusie wachttijd: Staatssteunregeling Populariteit Aantal reacties Conclusie populariteit: Weigeringen Urgentie Het urgentiereglement Overige urgenties Aanbod voor de reguliere woningzoekenden Conclusie urgentie: Concluderend Vooruitblik Bijlagen: Bijlage 1. Wachttijden per eiland en woningtype Rapportage Woonruimteverdeling 2014 jma, maart 2015 pagina 1 van 20

3 0. Samenvatting Hieronder een samenvatting van de Rapportage Woonruimteverdeling Het woonruimteverdeelsysteem Centrada verdeelt de in Lelystad vrijkomende (sociale) huurwoningen via het aanbodmodel. Het aanbodmodel kenmerkt zich door het publiceren van het vrijkomende woningaanbod door de verhuurder, en het vervolgens zoeken en reageren van de woningzoekenden zelf. Van de vrijkomende huurwoningen wijst Centrada 85% toe op basis van inschrijfduur. Hoe langer iemand staat ingeschreven als woningzoekende, hoe meer kans hij/zij maakt op een woning. Speciaal voor mensen die per direct op zoek zijn naar een woning, maar nog niet lang staan ingeschreven (spoedzoeker), wordt 15% van de vrijkomende woningen verloot. Woningzoekenden Woningzoekenden komen vooral uit Lelystad (85%). Het aantal woningzoekenden is het afgelopen jaar fors gedaald (afname van tot 9.425). De forse afname van het aantal woningzoekenden wordt deels verklaard door het veranderen van de betaalwijze van de verlengingskosten (van automatische incasso naar zelf betalen via i-deal). Woningzoekenden die na herhaaldelijk herinneren (nog) niet hebben betaald zijn in de tweede helft van 2014 uitgeschreven. Gezien de omvang van de doelgroep en de mate van de activiteit op de woningmarkt in 2014 is de nood bij de gezinnen het hoogst. De spoedzoeker in Lelystad is daarom vooral te vinden in deze doelgroep en nauwelijks in de groep vanaf 55 jaar en ouder. Wat betreft de spoedzoekers kan worden geconcludeerd dat de juiste groep wat inschrijftijd betreft reageert op de te verloten woningen. Zij staan normaal te kort ingeschreven om via inschrijftijd voor een woning in aanmerking te komen. Opvallend is de relatief grote aantrekkingskracht die de te verloten woningen hebben op spoedzoekers van buiten Lelystad (gemiddeld komt 30% van buiten Lelystad en bij de gezinnen is dit 40%). Het aantal spaarders is nog steeds groot (64% van het aantal woningzoekenden). Zij staan ingeschreven maar hebben nog nooit op een woning gereageerd. Zij staan waarschijnlijk uit voorzorg ingeschreven en sparen inschrijfduur. De overige 36% heeft na hun inschrijving minimaal één keer gereageerd op het woningaanbod (= actieve woningzoekende), waarvan 20% (= woningzoekenden) daadwerkelijk in Aanbod Het aantal beschikbare woningen voor de verhuur is in vergelijking met 2013 afgenomen (- 25,6%). De daling wordt grotendeels verklaard door de afname van het aantal opgeleverde nieuwbouwwoningen in De doelstelling om 15% van het aanbod te verloten is met 15,7% gerealiseerd. Wachttijden In 2014 bedraagt de gemiddelde totale wachttijd 3,2 jaar. Hiermee is de totale wachttijd met 0,1 jaar gedaald ten opzichte van Zoomen we in op 2014 dan gaat gemiddeld 1,6 jaar op aan passieve wachttijd en 1,6 jaar aan actieve wachttijd (van eerste reactie tot en met datum huurcontract). Kijkend naar het jaar daarvoor dan vlakt de passieve wachttijd weer wat af en neemt de actieve wachttijd weer wat toe. De langste totale wachttijd is voor de senioren vanaf 70 jaar (4,1 jaar). Opvallende stijger is de totale wachttijd voor de één en twee persoonshuishoudens tussen 23 en 55 jaar (van 3,4 jaar in 2012/2013 naar 3,7 jaar in 2014). Dit lijkt een gevolg van een beperkter aanbod (in aantal) en de aangescherpte woningbezettingsnormen. Het verloten van woningen heeft een positief effect op de wachttijden. De gemiddelde totale wachttijd in 2014 voor een te verloten woning is 1,4 jaar en die van een woning toegewezen op inschrijfduur 3,5 jaar. Gemiddeld genomen hebben de woningzoekenden die reageren op een te verloten woning (de spoedzoekers ) binnen een jaar nadat er voor het eerst is gereageerd een woning (=actieve wachttijd). Daarnaast lijkt het loten geen negatief effect te hebben op de actieve wachttijd van de toewijzingen op basis van de inschrijfduur. Populariteit Gemiddeld reageren er 66 woningzoekenden per geadverteerde woning. Sinds 2014 mag een woningzoekende onbeperkt reageren (was daarvoor maximaal drie per week). De cijfers zijn door deze aanpassing niet meer te vergelijken met het jaar (de jaren) daarvoor. In 2014 zijn de woningen/appartementen die bestemd zijn voor senioren het minst populair (gemiddeld tussen de 8 en 12 reacties). Gevolgd door de kamers (gemiddeld 16 reacties). De eengezinswoning blijft met gemiddeld 96 reacties onverminderd populair. Rapportage Woonruimteverdeling 2014 jma, maart 2015 pagina 2 van 20

4 De toewijzingsmethode (loten of op inschrijfduur) is van invloed op het gemiddeld aantal reacties en dus de populariteit. Op een te verloten woning wordt gemiddeld 93 keer gereageerd en op een regulier toe te wijzen woning 63 keer. Het loten voorziet klaarblijkelijk in een behoefte. Urgentie Het aantal toegekende urgenties is in 2014 toegenomen. De stijging is vooral het gevolg van een forse toename van het aantal urgentieaanvragen op basis van financiële gronden (veelal gedwongen verkoop ten gevolge van ontslag). Mede door deze stijging en de afname van het beschikbare aanbod in 2014 daalt het aantal woningen dat beschikbaar is voor de reguliere woningzoekenden licht (van 87% in 2013 naar 83% in 2014). Concluderend Het aantal woningzoekenden is het afgelopen jaar fors gedaald (afname van tot 9.425). De forse afname van het aantal woningzoekenden wordt deels verklaard door het veranderen van de betaalwijze van de verlengingskosten (voorheen automatisch en sinds 2014 zelf overmaken via i-deal). Woningzoekenden komen vooral uit Lelystad (85%). Wat betreft de herkomst van de spoedzoeker (zij die reageren op te verloten woningen) wijkt het beeld iets af van het totaal. Gemiddeld komt 30% van de spoedzoekers uit elders en bij de gezinnen is dit circa 40%. De woningen die worden verloot hebben dus een relatief grote aantrekkingskracht op woningzoekenden van elders. Maar 20% (= woningzoekenden) van alle ingeschreven woningzoekenden is ook daadwerkelijk in 2014 actief op zoek naar een woning. Het aantal spaarders is nog steeds groot (64% van het aantal woningzoekenden). Zij staan ingeschreven maar hebben nog nooit op een woning gereageerd. De vaste kern woningzoekenden die waarschijnlijk puur uit voorzorg staan ingeschreven groeit. Het gaat dan om woningzoekenden die langer dan vijf jaar staan ingeschreven (34%). Zij vervuilen de daadwerkelijke vraag en hebben als ze hun inschrijfduur gaan verzilveren een steeds groter wordend (negatief) effect op de (totale) wachttijd. Gemiddeld genomen heeft een woningzoekende nadat deze (ooit) heeft gereageerd op een woning, binnen 19 maanden een woning (= actieve wachttijd van 1,6 jaar). Hiermee stijgt de actieve wachttijd ten opzichte van 2012 (was 1,4 jaar). De stijging komt vooral door een daling van het aanbod (-25,6%); In vergelijking met 2013 zijn er in 2014 nauwelijks nieuwbouwwoningen opgeleverd (133 appartementen in 2013 versus 27 eengezinswoningen in 2014). Het opleveren van nieuwbouw lijkt hiermee een effectief middel om de wachttijden te verlagen. Het verloten van woningen voorziet in een behoefte. Nieuwkomers op de huurwoningmarkt, die nog geen of onvoldoende inschrijftijd/spaartijd hebben, maken van het loten gebruik om alsnog in aanmerking te komen voor een woning. Het effect van loten op de wachttijd is positief. De spoed lijkt zich gezien de actieve wachttijd en het gemiddeld aantal reacties, vooral te richten op de één en twee persoonshuishoudens tussen 23 en 55 jaar en de gezinnen. Vooruitblik 2015 In 2015 evalueert Centrada het huidige woonruimteverdeelsysteem. Op basis van deze evaluatie wordt in overleg met de gemeente nieuw beleid geschreven voor In ieder geval worden de effecten van het loten en de aangescherpte woningbezettingsnormen hierbij betrokken. In 2014 is Centrada gestart met een doorstroom experiment. Doel van het experiment is te groot wonende 65 plussers door te laten stromen van een eengezinswoning naar een appartement. Het experiment wordt in 2015 geëvalueerd en mogelijk (in een andere vorm) voortgezet. In het kader van de Herzieningswet is de inkomensgrens van de staatssteunregeling tijdelijk (5 jaar) verhoogd naar Daarnaast bevat de wet een (her)introductie van de passendheidscriteria. Na een gewenningsperiode van 3 jaar moet - met ingang van elke corporatie 95 procent van de huurtoeslaggerechtigde huishoudens een woning met een huurprijs onder de aftoppingsgrens toewijzen (in 2014: respectievelijk 556 en 596 euro). In overleg met de gemeente wordt in 2015 bekeken hoe deze nieuwe wetgeving kan worden vertaald in een huur inkomen tabel. Ook kan dan de mogelijkheid voor het huisvesten van de groep zogenaamde lage middeninkomens ( tot ) worden meegenomen. Rigo en Platform 31 ondersteunen hierbij. De taakstelling die de gemeente krijgt opgelegd voor het huisvesten van statushouders neemt in 2015 fors toe (van 71 in 2014 naar circa 126 in 2015). De gemeente en Centrada onderzoeken samen de mogelijkheden om op een goede manier gevolg te kunnen geven aan deze doelstelling. Dit zou niet moeten leiden tot verdringing van een bepaalde doelgroep en sterk oplopende wachttijden voor reguliere woningzoekenden. Rapportage Woonruimteverdeling 2014 jma, maart 2015 pagina 3 van 20

5 1. Inleiding Deze rapportage maakt onderdeel uit van de afspraken zoals deze in de Jaarafspraken Lokaal Akkoord 2014 zijn opgenomen. Naast de kwartaaloverzichten met de kengetallen maakt Centrada na afloop van elk jaar een uitgebreide rapportage. De overzichten en de rapportage gebruikt Centrada als sturingsinformatie en voor het monitoren van de jaarafspraken uit het Lokaal Akkoord. Met als doel om, indien nodig, tijdig bij te sturen. Opbouw rapportage Deze rapportage bevat cijfers over 2014, die over het algemeen worden vergeleken met het jaar daarvoor. Daar waar relevant en/of mogelijk wordt apart stilgestaan bij het effect van het loten en/of worden de cijfers in een breder historisch perspectief gepresenteerd (t/m 2010). Ook wordt stilgestaan bij het effect van de in 2013 aangepaste woningbezettingsnormen voor eengezinswoningen. De rapportage begint met algemene informatie over het woonruimteverdeelsysteem en de voor 2014 geldende bijzonderheden. Vervolgens wordt ingegaan op de vraag naar (= het aantal woningzoekenden) en het aanbod van het aantal huurwoningen in Lelystad en welk effect dit heeft op de (actieve) wachttijd. Onderwerpen die daarna aan de orde komen zijn de staatssteunregeling, de populariteit van het woningbezit, het aantal weigeringen en urgenties (toekenningen en verhuringen). Bijna elk hoofdstuk wordt afgesloten met een conclusie. Aan het einde van de rapportage volgt nog een overall conclusie over 2014 en een vooruitblik naar Het woonruimteverdeelsysteem Centrada verdeelt de woningen via het aanbodmodel. Het aanbodmodel kenmerkt zich door het publiceren van het vrijkomende woningaanbod door de verhuurder, en het vervolgens zoeken en reageren van de woningzoekenden zelf. Hieronder wordt het woonruimteverdeelsysteem van Centrada toegelicht. Doelgroepen Verspreid over verschillende wijken in Lelystad heeft Centrada ongeveer huurwoningen in haar bezit. Hiervan is meer dan 99% beschikbaar voor huishoudens met een inkomen tot (prijspeil 1 januari 2014). Deze sociale huurwoningen zijn beschikbaar voor de volgende doelgroepen: Jongeren van 18 tot 23 jaar Ongeveer 500 huurwoningen zijn specifiek bestemd voor een- of tweepersoonshuishoudens in de leeftijd van 18 tot 23 jaar. Het aanbod bestaat grotendeels uit appartementen met één slaapkamer in bijna alle wijken waar Centrada bezit heeft. De huurprijs van deze woningen is maximaal 389,05 (prijspeil 1 januari 2014), zodat een jongere huurtoeslag kan aanvragen. Senioren vanaf 55 jaar en ouder Centrada heeft verspreid over bijna alle wijken in Lelystad circa huurwoningen die bedoeld zijn voor een- of tweepersoonshuishoudens in de leeftijd van 55 jaar of ouder. Er zijn appartementen (vaak met lift bereikbaar) en gelijkvloerse eengezinswoningen (een deel is ook voorzien van zolder). Vaak zijn dit woningen met één of twee slaapkamers. Woningzoekenden vanaf 18 jaar De overige huurwoningen zijn niet specifiek gelabeld voor een doelgroep en in principe voor iedereen beschikbaar. Wel is het aantal kamers van de woning bepalend voor het aantal bewoners dat kan worden gehuisvest (woningbezettingsnormen). Zo wordt voorkomen dat een grote (schaarse) eengezinswoning met bijvoorbeeld vijf slaapkamers wordt verhuurd aan een eenpersoonshuishouden. Het woningaanbod bestaat uit eengezinswoningen met één tot en met vijf slaapkamers en appartementen met één tot en met drie slaapkamers verspreid over Lelystad. Daarnaast heeft Centrada een beperkt aantal kamers (zes) sinds 2013 in de verhuur. Rapportage Woonruimteverdeling 2014 jma, maart 2015 pagina 4 van 20

6 Hoe werkt het zoeken van een woning? Van de vrijkomende huurwoningen wijst Centrada 85% toe op basis van inschrijfduur. Hoe langer iemand staat ingeschreven als woningzoekende, hoe meer kans hij/zij maakt om voor een woning in aanmerking te komen. Speciaal voor mensen die per direct op zoek zijn naar een woning, maar nog niet lang staan ingeschreven (spoedzoeker), wordt 15% van de vrijkomende woningen verloot. Hieronder op hoofdlijnen hoe het zoeken van een (sociale) huurwoning in 2014 werkt: 1. Inschrijven Alleen als iemand bij Centrada staat ingeschreven als woningzoekende kan er worden gereageerd op de vrijkomende huurwoningen. Inschrijven kan via de website en kost in (wordt per 1 januari ). Eenmaal ingeschreven ontvangt de woningzoekende een inlogcode en een wachtwoord, waarmee kan worden gereageerd op de vrijkomende woningen. Een inschrijving moet jaarlijks worden verlengd (kosten 19). Primair richt Centrada zich op woningzoekenden met een inkomen tot (grens staatssteunregeling in 2014). Woningzoekenden met een hoger inkomen mogen zich ook inschrijven, hoewel men gegeven de huidige toewijzingsregels nauwelijks in aanmerking komt voor een huurwoning. 2. Reageren op vrijkomende woningen De vrijkomende woningen worden wekelijks aangeboden via internet. Elke ingeschreven woningzoekende kan dan afhankelijk van leeftijd, inkomen en gezinssamenstelling op het aanbod reageren. Er kan zowel op woningen worden gereageerd die op basis van inschrijfduur worden toegewezen als op woningen die worden verloot. 3. Voorlopige toewijzing Is een woningzoekende door loten of op basis van de inschrijfduur op de eerste plaats geëindigd, dan ontvangt deze woningzoekende een bericht van Centrada. Dit kan een oproep zijn voor een intakegesprek of een voorlopige toewijzing. 4. Accepteren of weigeren Als de woningzoekende besluit om de aangeboden woning te accepteren, dan dienen aan Centrada de nodige gegevens (onder andere een verklaring van het huishoudinkomen, een verklaring goed woon- en betalingsgedrag en een historisch uittreksel uit de basisadministratie) te worden overhandigd. Als de woningzoekende besluit om de woning niet te accepteren dan krijgt nummer twee de woning aangeboden. Het weigeren kan gevolgen hebben voor een inschrijving. De gevolgen zijn per toewijzingsmethode anders. Bij een toewijzing op basis van inschrijfduur wordt men bij een derde weigering voor zes maanden uitgesloten en bij een zesde weigering uitgeschreven. Bij het loten vervalt bij de eerste weigering de inschrijfduur en wordt men bij de tweede weigering uitgeschreven. 5. Toewijzen van de woning Centrada wijst de woning definitief toe als alle informatie die bij de inschrijving is aangegeven juist is. Zodra de woning beschikbaar is wordt het huurcontract getekend. Nadat een woning is verhuurd, wordt de toewijzing hiervan verantwoord op internet. Zo is voor woningzoekenden (en andere belangstellenden) transparant welke woning op welke wijze is toegewezen. Bijzonderheden Urgentie Woningzoekenden hebben de mogelijkheid om bij een acute, zeer uitzonderlijke en dringende omstandigheid urgentie aan te vragen. Hiervoor is een aparte procedure, die men tegen betaling (als drempel) kan doorlopen. Samengevat gaat het om plotselinge omstandigheden die buiten eigen schuld zijn ontstaan. Wordt de urgentieaanvraag gehonoreerd dan krijgt de woningzoekende absolute voorrang op woningen die op basis van inschrijfduur worden toegewezen. De urgentie wordt verzilverd als de urgente zelf reageert op een passende woning uit het aanbod van vrijkomende woningen. De toekenning van een urgentie geschiedt door de urgentiecommissie van Centrada, op basis van een met de gemeente afgestemd urgentiereglement. Als een urgentieaanvraag wordt afgewezen dan kan de woningzoekende in beroep gaan bij een onafhankelijke geschillencommissie. Rapportage Woonruimteverdeling 2014 jma, maart 2015 pagina 5 van 20

7 Naast de urgenties via het urgentiereglement zijn er nog enkele andere bijzondere situaties, waarbij een woningzoekende absolute voorrang krijgt. Het gaat hierbij om statushouders, personen die door herbestemming en/of sloop gedwongen worden te verhuizen (= stadsurgenten), woningzoekenden met een zorgindicatie (= zorgurgenten) en om de doorstroming bij maatschappelijke organisaties (uitstroom). Woningbezettingsnormen Gezinnen hebben in Lelystad te maken met de langste wachttijden. Centrada heeft daarom besloten, in samenspraak met de gemeente, om per 1 januari 2013 de zogenaamde woningbezettingsnormen van eengezinswoningen aan te passen. De woningbezettingsnormen bepalen de verhouding tussen het aantal kamers van de woning en het aantal personen waarmee de woningzoekende wil verhuizen. Grote (schaarse) eengezinswoningen worden op deze manier toegewezen aan grote(re) huishoudens. De verwachting is dat deze maatregel de wachttijden van gezinnen verkort, aangezien zij meestal op zoek zijn naar een eengezinswoning. Er is afgesproken om deze maatregel in 2014 te handhaven. Hieronder de woningbezettingsnormen van de eengezinswoningen zoals deze waren (2012) en de aanscherping daarvan sinds 1 januari 2013 (bij drie, vier en vijf kamer woningen). Volledigheidshalve zijn ook de ongewijzigde normen voor de appartementen weergegeven. Tabel 1: Woningbezettingsnormen per woningtype Aantal kamers Oude norm (inclusief woonkamer) eengezinswoning Nieuwe norm eengezinswoningen (vanaf 2013) Norm appartement (ongewijzigd) (tot en met 2012) 1 kamer Maximaal 1 persoon Maximaal 1 persoon Maximaal 1 persoon 2 kamers Vanaf 1 persoon Vanaf 1 persoon Vanaf 1 persoon 3 kamers Vanaf 1 persoon Vanaf 2 personen Vanaf 1 persoon 4 kamers Vanaf 2 personen Vanaf 3 personen Vanaf 2 personen 5 kamers Vanaf 3 personen Vanaf 4 personen 6 kamers Vanaf 4 personen Vanaf 4 personen 3. Woningzoekenden Onder een woningzoekende wordt verstaan elk natuurlijk persoon van 18 jaar of ouder die zich bij Centrada heeft ingeschreven voor een huurwoning in Lelystad. Een woningzoekende wordt uitgeschreven als deze een woning heeft toegewezen gekregen, op eigen verzoek of als (her)inschrijvingskosten niet zijn voldaan. Wie zijn er op zoek naar een woning? Aantal Eind 2014 staan er woningzoekenden ingeschreven. Gedurende het jaar 2014 hebben zich meer woningzoekenden uitgeschreven (4.692) dan ingeschreven (2.281). Het aantal woningzoekenden is daardoor gedaald met in vergelijking tot eind Woningzoekenden worden uitgeschreven op eigen verzoek, na het niet voldoen van hun inschrijf- en/of verlengingskosten of nadat een woningzoekende is geholpen aan een woning. De forse afname van het aantal woningzoekenden wordt deels verklaard door het veranderen van de betaalwijze van de verlengingskosten. Dit gebeurde voorheen middels een automatische incasso. Vanaf 2014 moet een woningzoekenden de verlengingskosten zelf betalen via i-deal. Woningzoekenden die dit na herhaaldelijk herinneren (nog) niet hebben gedaan zijn in de tweede helft van 2014 uitgeschreven. Eind 2014 staan er woningzoekenden ingeschreven met een inschrijfdatum uit 2014 (= 21,7%). Het percentage nieuw ingeschreven woningzoekenden neemt daarmee iets toe in vergelijking tot voorgaande jaren (2013->18,4%, > 19,3%, > 21% en > 29%). Een (procentuele) toename die wordt veroorzaakt door de afname van het totaal aantal ingeschrevenen. In aantal is de groep namelijk kleiner dan in 2013 (2.041 versus woningzoekenden). Herkomst Van de woningzoekenden is 84,6% woonachtig in Lelystad en 15,6% elders. Hiermee daalt het percentage elders ten opzichte van 2013 (19,2%). Net als in de jaren daarvoor bestaat de top drie binnen de groep elders uit inwoners van Almere (400), Amsterdam (205) en Dronten (79). Wederom daalt het aantal woningzoekenden uit Almere en Amsterdam in vergelijking met het jaar daarvoor, respectievelijk met bijna 22 en 29%. Van de in 2014 ingeschreven woningzoekenden is 71% woonachtig in Lelystad en 29% elders. Rapportage Woonruimteverdeling 2014 jma, maart 2015 pagina 6 van 20

8 In tegenstelling tot de jaren daarvoor stijgt het percentage elders onder de in 2014 ingeschreven woningzoekenden, dit terwijl de totale groep elders fors is gedaald. Inkomen Wat betreft het inkomen geeft 94% van de woningzoekenden aan dat ze minder verdienen dan (= grens staatssteunregeling). In 2013, 2012 en 2011 was dit respectievelijk nog 87%, 86% en 84%. Bij de woningzoekenden die zich in 2014 hebben ingeschreven geeft 96% aan minder te verdienen dan (2012 -> 93%, > 82%, > 90%, > 92%). De ingestelde inkomens-/staatssteungrens heeft dus effect op de samenstelling van de woningzoekenden qua inkomen. Zo bestaat de groep woningzoekenden steeds meer uit de zogenaamde primaire doelgroep. Doelgroepen De woningzoekenden die per december 2014 stonden ingeschreven, zijn onderverdeeld in 5 doelgroepen (zie tabel). De grootste groep betreft de één en twee persoonshuishoudens in de leeftijd tussen de 23 en 55 jaar (33%). De andere doelgroep die goed is vertegenwoordigd betreft de huishoudens met kinderen (27%). De kleinste groep bestaat uit senioren van 70 jaar en ouder (11%). In vergelijking met voorgaande jaren blijft de omvang van alle doelgroepen procentueel gezien aardig stabiel. Dit ondanks de vergrijzing. Tabel 2: Overzicht omvang en activiteit op de woningmarkt per doelgroep Doelgroep Aantal Omvang in% % min. 1 reactie % min. 1 reactie in 2014 % deelnemers loten in 2014 a. jongeren tot ,3% 29,3% 24,6% 11,9% b. 1+2 pers. HH ,1% 40,9% 21,0% 12,7% c. 1+2 pers. met kinderen ,5% 53,5% 34,2% 24,5% d. 1+2 pers. HH ,2% 17,6% 6,1% 2,7% e. senioren vanaf ,9% 16,3% 4,0% 1,2% Eindtotaal ,0% 36,0% 20,3% 12,7% De mate waarin de woningzoekenden in 2014 actief zijn op de Lelystadse woningmarkt verschilt per doelgroep. Het zijn vooral de gezinnen die in 2014 actief waren (34,2%) gevolgd door de jongeren (24,6%). De ouderen van vijfenvijftig jaar en ouder zijn het minst actief. Kijkend naar welke doelgroepen deelnemen aan het loten in 2014 dan lijkt de nood bij de gezinnen het hoogst. De spoedzoeker in Lelystad is namelijk vooral te vinden in deze doelgroep en nauwelijks in de groep vanaf 55 jaar en ouder. Het beeld in 2014 is vergelijkbaar met het beeld van de jaren daarvoor. Wat betreft de herkomst van de woningzoekenden die in 2014 hebben gereageerd, valt op dat de groep van 55 jaar en ouder (91%) en de jongeren (88%) voornamelijk uit Lelystad komen. Bij één en twee persoonshuishoudens zonder (83%) en met kinderen (78%) ligt dit lager. In vergelijking met 2013 neemt bij alle doelgroepen het percentage dat uit Lelystad komt iets toe. Wordt er gekeken naar de herkomst van de woningzoekenden die deelnemen aan het loten (de spoedzoeker), dan valt op dat het percentage Lelystedelingen lager is (gemiddeld circa 70%). Bij de gezinnen ligt dit percentage zelfs op circa 60%. De woningen die worden verloot hebben dus een beperkte aantrekkingskracht op woningzoekenden van elders. Zoeken of sparen? Van het totaal aantal woningzoekenden per eind december 2014, is 64% (6.031) niet acuut op zoek naar een huurwoning in Lelystad. Na hun inschrijving hebben ze nog nooit gereageerd op een beschikbare huurwoning (= passieve woningzoekende). Deze groep heeft zich waarschijnlijk uit voorzorg ingeschreven en bouwt inschrijfduur op, waarmee ze later meer kans denken te maken op de huurwoning die ze voor ogen hebben. De overige 36% (3.394) heeft na hun inschrijving wel eens gereageerd op het woningaanbod (=actieve woningzoekende), waarvan daadwerkelijk in 2014 (= 20% van het totaal). Rapportage Woonruimteverdeling 2014 jma, maart 2015 pagina 7 van 20

9 Inschrijfduur Per 31 december 2014 hebben de woningzoekenden een gemiddelde inschrijfduur van 4,2 jaar. In 2013 was dit nog 3,9 jaar. In onderstaand staafdiagram is de inschrijfduur onderverdeeld naar de activiteit op de woningmarkt. Wat opvalt, is dat naarmate de inschrijfduur oploopt de activiteit op de woningmarkt afneemt. Daarnaast is er een grote groep van woningzoekenden die al langer dan 5 jaar staan ingeschreven. Deze groep groeit gestaag naar 34% in 2014 (2012 -> 23%, > 29%). Zij wachten klaarblijkelijk op die ene woning of staan uit voorzorg ingeschreven en sparen inschrijftijd. Kijkend naar de woningzoekenden die reageren op de te verloten woningen dan staat 39,5% korter ingeschreven dan een jaar, 25,6% tussen de 1 en 2 jaar, 17,5% tussen de 2 en 3 jaar en 8,3% tussen de 3 en 4 jaar. Slechts een klein deel reageert met een langere inschrijfduur op een te verloten woning (9,1%). Dit is ook logisch omdat je met een dergelijke inschrijftijd veel kans maakt op een woning die op reguliere wijze via inschrijftijd wordt toegewezen. Bij de woningzoekenden die alleen reageren op de reguliere woningen staat 28,9% langer dan 4 jaar ingeschreven. Conclusie woningzoekenden: Het aantal woningzoekenden is het afgelopen jaar fors gedaald (afname van tot 9.425). De forse afname van het aantal woningzoekenden wordt deels verklaard door het veranderen van de betaalwijze van de verlengingskosten. Dit gebeurde voorheen middels een automatische incasso. Vanaf 2014 moet een woningzoekenden de verlengingskosten zelf betalen via i- DEAL. Woningzoekenden die dit na herhaaldelijk herinneren (nog) niet hebben gedaan zijn in de tweede helft van 2014 uitgeschreven. Daarnaast worden woningzoekenden uitgeschreven op eigen verzoek, na het herhaaldelijk weigeren van een woning of na het verkrijgen van een woning. Woningzoekenden komen vooral uit Lelystad (85%). Bij de nieuwe inschrijvingen (2.041 in 2014) komt 71% van de woningzoekenden uit Lelystad. Wat betreft het inkomen geeft 94% van de woningzoekenden aan dat ze minder verdienen dan (= grens staatssteunregeling). Gezien de omvang van de doelgroep en de mate van de activiteit op de woningmarkt in 2014 is de nood bij de gezinnen het hoogst. De spoedzoeker in Lelystad is daarom vooral te vinden in deze doelgroep en nauwelijks in de groep vanaf 55 jaar en ouder. Wat betreft de spoedzoekers kan worden geconcludeerd dat de juiste groep wat inschrijftijd betreft reageert op de te verloten woningen. Zij staan normaal te kort ingeschreven om via inschrijftijd voor een woning in aanmerking te komen. Wat betreft de herkomst van de spoedzoeker wijkt het beeld iets af van het totaal. Gemiddeld komt 70% van de spoedzoekers uit Lelystad en bij de gezinnen is dit circa 60%. De woningen die worden verloot hebben dus een relatief grote aantrekkingskracht op woningzoekenden van elders. Het aantal spaarders is nog steeds groot (64% van het aantal woningzoekenden). Zij staan ingeschreven maar hebben nog nooit op een woning gereageerd. De groep niet actieve woningzoekenden, die langer dan 5 jaar staan ingeschreven wordt steeds groter (van 29% in 2013 naar 34% in 2014). Zij wachten klaarblijkelijk op die ene woning of staan uit voorzorg ingeschreven en sparen inschrijfduur. Als de woningzoekenden die uit voorzorg staan ingeschreven op enig moment hun spaartijd gaan verzilveren, dan vervuilen zij hiermee de wachttijd. Immers waren zijn niet de gehele duur van hun inschrijving actief op zoek (of aan het wachten) op een passende woning en rijst de vraag in hoeverre er bij deze woningzoekenden gesproken kan worden over wachttijd. Eigenlijk is spaartijd een betere typering. Rapportage Woonruimteverdeling 2014 jma, maart 2015 pagina 8 van 20

10 4. Aanbod Aantal huurwoningen De basis voor het aanbod van huurwoningen wordt gevormd door het aantal huurwoningen van Centrada en de labeling daarvan voor de doelgroepen. Per 31 december 2014 heeft Centrada woningen in haar bezit/beheer (zie taartdiagram). In vergelijking met 2013 is het bezit met 39 woningen afgenomen. De afname wordt veroorzaakt door het stoppen met het beheer van 57 vrije sector appartementen (Reaalhof/Stationsplein) en de verkoop van 9 huurwoningen. Daarnaast zijn er 27 nieuwbouw eengezinswoningen opgeleverd (Parkbos). Aantal huuropzeggingen In 2014 heeft Centrada 723 huuropzeggingen ontvangen (mutatiegraad van 8,3%). Dit zijn er 83 minder dan in 2013 (mutatiegraad van 9,3%). Verklaarbaar omdat in 2014 veel minder nieuwbouw is opgeleverd (27 woningen versus 133 in 2013) en er dus minder zittende huurders doorstroomden. Zowel in 2013 als in 2014 betreft 44% van de huuropzeggingen een eengezinswoning. Niet elke huuropzegging betekent overigens dat de woning ook daadwerkelijk beschikbaar is voor verhuur en wordt geadverteerd. Zo vinden er huuropzeggingen plaats omdat een zittende huurder de woning koopt of omdat de woning wordt geruild met een andere huurder (woningruil). Daarnaast worden enkele woningen direct toegewezen aan urgenten (o.a. zorgurgenten). Aantal aangeboden huurwoningen In 2014 zijn 674 verschillende woningen via een advertentie aangeboden. Het aanbod is hiermee ten opzichte van 2013 (906) met 25,6% gedaald. De daling wordt grotendeels verklaard door de afname van het aantal opgeleverde nieuwbouwwoningen in Daarnaast zijn er in december door de overgang naar een nieuw primair computersysteem gedurende twee weken geen woningen aangeboden. Aantal te verloten woningen In 2014 zijn 106 woningen ter verloting aangeboden (= 15,7%). Hiermee is bijna voldaan aan de doelstelling om 15,0% van het aanbod te verloten (in 2013 was het percentage 14,3%). Het precies halen van het percentage is lastig. Dit heeft te maken met het feit dat het aantal opzeggingen en het type woningen bepalend is of en zo ja hoeveel woningen er worden verloot. Grofweg wordt 1 op de 6 woningen verloot. Als er echter in een bepaalde week weinig woningen worden opgezegd en ook nog bijna geen eengezinswoningen, dan is het aantal te verloten woningen in die week beperkt. Rapportage Woonruimteverdeling 2014 jma, maart 2015 pagina 9 van 20

11 In onderstaande tabel een overzicht van het beoogde en gerealiseerde percentage verlote woningen per type. Tabel 4: Overzicht percentage verlote woningen in 2014 per woningtype Woningtype Doelstelling te verloten woningen (%) Aantal beschikbare woningen Aantal woningen verloot Realisatie te verloten woningen (%) Appartement 15,2% ,4% Eengezinswoning 18,1% ,9% Jongerenappartement 9,1% ,2% Kamer 100,0% ,0% Seniorenappartement 9,7% ,5% Seniorenwoning 11,5% ,1% Woonwagen 0,0% 3 0 0,0% Totaal 15,0% ,7% Maatschappelijke verhuringen Een gedeelte van de woningvoorraad is onttrokken aan het reguliere woonruimteverdeelsysteem, doordat de woningen worden gebruikt door maatschappelijke instellingen en organisaties. In sommige gevallen voor het (onzelfstandig) huisvesten van cliënten (bijvoorbeeld Enkeltje Zelfstandig), in andere gevallen voor het uitvoeren van werkzaamheden (bijvoorbeeld dagopvang). In het Lokaal Akkoord met de gemeente is afgesproken dat het percentage van het bezit dat jaarlijks wordt onttrokken aan de reguliere woningvoorraad maximaal 1% is. Eind 2014 was dit 0,72% (= 62 woningen) van het woningbezit 1. Eind 2013 was dit nog 0,74% (= 64 woningen) van het totale woningbezit 2. Conclusie aanbod: Het aantal beschikbare woningen voor de verhuur is in vergelijking met 2013 afgenomen (- 25,6%). De daling wordt grotendeels verklaard door de afname van het aantal opgeleverde nieuwbouwwoningen in De doelstelling om 15% van het aanbod te verloten is met 15,7% gerealiseerd. 5. Wachttijd De totale wachttijd voor een huurwoning is de periode vanaf het moment van inschrijving tot en met het moment van toewijzing (datum huurcontract). Daarbij wordt onderscheid gemaakt in passieve wachttijd en actieve wachttijd. De passieve wachttijd is de periode vanaf het moment van inschrijving tot en met het moment dat een woningzoekende voor het eerst reageert op een woningadvertentie. De actieve wachttijd is de periode vanaf het moment dat een woningzoekende voor het eerst reageert op een woningadvertentie tot en met de ingangsdatum van het huurcontract. Gemiddelde wachttijd In 2014 bedraagt de gemiddelde totale wachttijd van woningzoekende die een huurcontract hebben getekend 3,2 jaar. Hiermee is de totale wachttijd met 0,1 jaar gedaald ten opzichte van Zoomen we in op 2014 dan gaat gemiddeld 1,6 jaar op aan passieve wachttijd en 1,6 jaar aan actieve wachttijd (van eerste reactie tot en met datum huurcontract). Kijkend naar het jaar daarvoor dan vlakt de passieve wachttijd weer wat af en neemt de actieve wachttijd weer wat toe. 1 Totale woningbezit = 8637, peildatum 31 december Totale woningbezit = 8676, peildatum 31 december 2013 Rapportage Woonruimteverdeling 2014 jma, maart 2015 pagina 10 van 20

12 Wachttijd per doelgroep Per doelgroep zijn de wachttijden zeer uiteenlopend (zie onderstaande grafiek). In 2014 hebben de jongeren tot 23 jaar met 2,1 jaar nog steeds de kortste totale wachttijd. De langste totale wachttijd is voor de senioren vanaf 70 jaar (4,1 jaar). Opvallende stijger is de totale wachttijd voor de één en twee persoonshuishoudens tussen 23 en 55 jaar (van 3,4 jaar in 2012/2013 naar 3,7 jaar in 2014). Dit lijkt een gevolg van een beperkter aanbod (in aantal) en de aangescherpte woningbezettingsnormen. Daarnaast nemen de actieve wachttijden voor één en twee persoonshuishoudens met en zonder kinderen in 2014 weer iets toe. Die van de 55 plussers weer iets af. Zie ook grafiek hieronder. Het effect van loten In onderstaande grafiek is het effect van het loten zichtbaar op de wachttijden. Dit in totaliteit en per doelgroep. In de grafiek zijn de wachttijden van 2012 tot en met 2014 per doelgroep en per verdeelmethode (op basis van inschrijfduur en op basis van loten) naast elkaar gezet. In de grafiek is goed te zien dat de wachttijd voor de te verloten woningen substantieel lager is. Enige uitzondering vormt de doelgroep van 70 jaar of ouder. Gezien de grillige wachttijden bij het loten lijkt de woning voor deze woningzoekenden de doorslag te geven en niet zozeer de verdeelmethode. Goed om op te merken dat het bij deze doelgroep slechts om enkele woningen gaat die zijn verloot. Rapportage Woonruimteverdeling 2014 jma, maart 2015 pagina 11 van 20

13 Kijkend naar de totale wachttijd van de toegewezen woningen op basis van loten en op basis van inschrijfduur dan is er een groot verschil tussen beiden. De gemiddelde totale wachttijd in 2014 voor een te verloten woning is 1,4 jaar en die van een woning toegewezen op inschrijfduur 3,5 jaar. Ook de activiteit op de woningmarkt van de woningzoekenden die reageren op de twee verschillende volgordecriteria (loten en inschrijfduur) is verschillend. De groep woningzoekenden die reageert op de te verloten woningen, de zogenaamde spoedzoekers, wachten relatief kort met hun eerste reactie (passieve wachttijd van 0,5 jaar). Na hun eerste reactie hebben ze binnen één jaar een woning (actieve wachttijd van 0,9 jaar). Zij die reageren op de woningen die op inschrijfduur worden toegewezen, staan gemiddeld 1,8 jaar ingeschreven voordat zij voor het eerst reageren op het woningaanbod (= passieve wachttijd). Daarna duurt het gemiddeld nog 1,7 jaar voordat zij een woning hebben (= actieve wachttijd). Het effect van de aangepaste woningbezettingsnormen Uit analyse van de verhuringen in 2012 bleek dat er relatief veel grote eengezinswoningen terecht komen bij kleine huishoudens. Zo werd 60% van de drie kamer eengezinswoningen toegewezen aan één persoon en 39% van de vier kamer eengezinswoningen aan twee personen. Bij de vijf kamer eengezinswoningen werd 56% toegewezen aan huishoudens tot 3 personen. Door de verandering van de woningbezettingsnormen per 1 januari 2013 (zie pagina 6) is dit beeld veranderd. Dit komt goed tot uiting in de gemiddelde bezettingsgraad van een woning. Ten opzichte van 2012 is de gemiddelde bezettingsgraad van een drie, vier en vijf kamer eengezinswoningen met minimaal een half persoon gestegen. Het effect op de wachttijden was in 2013 lastig te bepalen. Dit omdat de wachttijd samenhangt met het aanbod, dat juist in 2013 door de oplevering van nieuwbouw veel hoger was dan in 2012 (+ 26,2%). Zo leken de aangepaste woningbezettingsnormen een positief effect te hebben op de actieve wachttijden. In 2014 is er wat betreft het aanbod (nagenoeg geen nieuwbouw) een nagenoeg vergelijkbare situatie met het jaar 2012 (het jaar waarin er nog geen sprake was van aangescherpte woningbezettingsnormen). Als de cijfers van 2012 en 2014 met elkaar worden vergeleken, dan valt op dat de actieve wachttijden voor de drie en vier kamer eengezinswoningen niet positief of negatief lijken te worden beïnvloed door de aanpassing van de woningbezettingsnormen (zie bijlage 1). Wel is er een significant verschil bij de vijf en zes kamer eengezinswoning (in 2014 zijn de actieve wachttijden hoger dan in 2012). Dit lijkt echter meer het gevolg van de afname van het aanbod in 2014 in vergelijking met De aangepaste woningbezettingsnormen hebben een negatief effect op de keuzevrijheid van de eenpersoonshuishoudens tussen de 18 en 55 jaar. Omdat alle twee kamer eengezinswoningen van Centrada zijn gelabeld voor senioren, komen zij sinds 2013 niet meer in aanmerking voor een eengezinswoning. Daarnaast hebben de woningbezettingsnormen een negatief effect op de doorstroming van de één en twee persoonshuishoudens, die nu in een te grote eengezinswoning wonen (vijf en zes kamer eengezinswoningen). Zij willen wellicht naar een kleinere eengezinswoning maar kunnen niet of leveren dan teveel in (minder ruimte in combinatie met een veelal hogere huurprijs). Afspraken lokaal akkoord In het met de gemeente Lelystad afgesloten Lokaal Akkoord zijn streefwaarden opgenomen ten aanzien van de gemiddelde actieve wachttijden. In onderstaande tabel is de gerealiseerde actieve wachttijd vanaf 2011 afgezet tegen de na te streven actieve wachttijd (doel). Tabel 6: Overzicht actieve wachttijden per doelgroep in jaren Doelgroep: Doel Realisatie Verschil Realisatie Verschil Realisatie Verschil Realisatie Verschil Jongeren van 18 tot 23 jaar 0,9 1,1 + 0,2 1,0 + 0,1 1,0 + 0,1 0,9 0,0 1 en 2 pers. huishoudens jaar 1,4 2,0 + 0,6 1,9 + 0,5 1,4 0,0 1,8 + 0,4 1 en 2 pers. huishoudens met kinderen 1,3 2,2 + 0,9 2,1 + 0,8 1,8 + 0,5 2,0 + 0,7 1 en 2 pers. huishoudens jaar 0,9 1,3 + 0,4 0,7-0,2 1,0 + 0,1 0,8-0,1 Senioren vanaf 70 jaar 1,0 1,3 + 0,3 0,7-0,3 1,4 + 0,4 1,0 0,0 De gerealiseerde actieve wachttijden voor 2014 liggen voor drie van de vijf doelgroepen op of onder de beoogde actieve wachttijd uit het Lokaal Akkoord. De actieve wachttijd van de één en twee persoonshuishoudens tussen de 23 en 55 jaar en de gezinnen blijven afwijken van het beoogde doel. De daling in 2013 lijkt nu niet zozeer een effect van de woningbezettingsnormen, maar eerder een gevolg van de oplevering van de nieuwbouw in 2013 en het effect hiervan op de doorstroming in het bezit. Rapportage Woonruimteverdeling 2014 jma, maart 2015 pagina 12 van 20

14 Conclusie wachttijd: In 2014 bedraagt de gemiddelde totale wachttijd 3,2 jaar. Hiermee is de totale wachttijd met 0,1 jaar gedaald ten opzichte van Zoomen we in op 2014 dan gaat gemiddeld 1,6 jaar op aan passieve wachttijd en 1,6 jaar aan actieve wachttijd (van eerste reactie tot en met datum huurcontract). Kijkend naar het jaar daarvoor dan vlakt de passieve wachttijd weer wat af en neemt de actieve wachttijd weer wat toe. De langste totale wachttijd is voor de senioren vanaf 70 jaar (4,1 jaar). Opvallende stijger is de totale wachttijd voor de één en twee persoonshuishoudens tussen 23 en 55 jaar (van 3,4 jaar in 2012/2013 naar 3,7 jaar in 2014). Dit lijkt een gevolg van een beperkter aanbod (in aantal) en de aangescherpte woningbezettingsnormen. Het verloten van woningen heeft een positief effect op de wachttijden. De gemiddelde totale wachttijd in 2014 voor een te verloten woning is 1,4 jaar en die van een woning toegewezen op inschrijfduur 3,5 jaar. Gemiddeld genomen hebben de woningzoekenden die reageren op een te verloten woning (de spoedzoekers ) binnen een jaar nadat er voor het eerst is gereageerd een woning (=actieve wachttijd). Daarnaast lijkt het loten geen negatief effect te hebben op de actieve wachttijd van de toewijzingen op basis van de inschrijfduur. De aangescherpte woningbezettingsnormen zorgen er voor dat de bezettingsgraad van de eengezinswoningen gemiddeld met een half persoon is toegenomen. Wel lijkt de aanscherping nauwelijks een positief of negatief effect te hebben op de actieve wachttijden voor de drie en vier kamer eengezinswoningen. De aangepaste woningbezettingsnormen hebben wel een negatief effect op de keuzevrijheid en de doorstroommogelijkheden van de eenpersoonshuishoudens tussen de 18 en 55 jaar. Centrada heeft door de labeling van haar twee kamer eengezinswoningen (allemaal gelabeld voor senioren) geen eengezinswoningen voor deze doelgroep. 6. Staatssteunregeling Centrada dient in 2014 minimaal 90% van de sociale huurwoningen toe te wijzen aan huishoudens met een inkomen tot In overleg met de gemeente is daarom besloten om alleen nog in uitzonderlijke situaties (urgentie) sociale huurwoningen aan hogere inkomens te verhuren. Dit heeft tot gevolg dat er in 2014 zeven keer een woning bij deze groep is terecht gekomen (in 2013 waren dit vijftien en in 2012 zes). Voor 2014 komt hiermee het aantal sociale verhuringen aan huishoudens met een inkomen tot op 97,9%. Hiermee voldoet Centrada ruim aan de staatssteunregeling. Huishoudens met een laag middeninkomen ( tot ) hebben in Lelystad in principe voldoende aanbod in de goedkope koopsector. Een deel van deze groep heeft echter geen toegang tot deze markt, bijvoorbeeld omdat men vanwege de leeftijd niet meer in aanmerking komt voor een hypotheek. Daarom worden in 2015 aanvullende toegangsregels geformuleerd voor de middeninkomens. Hierbij wordt rekening gehouden met de Herzieningswet om de doelgroepgrens voor wooncorporaties voor een bepaald percentage van de verhuringen vijf jaar lang te verhogen naar Populariteit Centrada bepaalt aan de hand van het aantal reacties per woningadvertentie hoe populair een bepaald woningtype en/of buurt is. Hierbij wordt verondersteld dat een gewilde/populaire huurwoning meer reacties genereert dan een minder gewilde huurwoning. Centrada publiceert elke week de huurwoningen die beschikbaar komen of zijn. Op basis van huishoudsamenstelling, leeftijd en inkomen kan een woningzoekende sinds 2014 onbeperkt op het aanbod reageren. De populariteit wordt enigszins verkleurd door het aantal aangeboden woningen. Minder aanbod betekent vaak meer reacties en dus een stijging in populariteit. Daarnaast is er de calculerende woningzoekende. Deze reageert pas als deze in zijn ogen voldoende wachttijd/inschrijftijd heeft opgebouwd om kans te maken op een woning. Aantal reacties Aantal reacties per advertentie In 2014 heeft Centrada advertenties gepubliceerd met huurwoningen van Centrada. Op deze advertenties is in totaal keer gereageerd. Het gemiddeld aantal reacties komt hierdoor op 66 reacties per woning. 3 Een aantal huurwoningen is meer dan één keer geadverteerd om een (geschikte) huurder te vinden. In totaal gaat het om 674 unieke adressen. Rapportage Woonruimteverdeling 2014 jma, maart 2015 pagina 13 van 20

15 Sinds 2014 is het maximum aantal reacties (drie per week) niet meer van toepassing. Een woningzoekende kan dus voortaan onbeperkt reageren. De cijfers zijn door deze aanpassing niet meer te vergelijken met het jaar (de jaren) daarvoor. Aantal reacties per woningtype Het aantal reacties per woningtype verschilt. Het minst populair zijn de woningen/appartementen die bestemd zijn voor senioren (gemiddeld tussen de 8 en 12 reacties). Gevolgd door de kamers (gemiddeld 16 reacties). Voor appartementen die bestemd zijn voor jongeren ligt het gemiddeld aantal reacties op 57. Op de appartementen en eengezinswoningen die niet specifiek bestemd zijn voor een doelgroep wordt gemiddeld respectievelijk 52 en 96 keer gereageerd. Door de overdracht van het beheer van enkele vrije sector appartementen (Reaalhof/Stationsplein) per 1 september 2014, is het gemiddeld aantal reacties voor appartementen in het derde kwartaal fors gestegen. Het geringe aantal reacties op deze relatief dure appartementen drukte het totaal gemiddelde aanzienlijk. Aantal reacties per toewijzingsmethode Wordt het aantal reacties uitgesplitst per toewijzingsmethode (op basis van loten en inschrijftijd) dan wordt op een te verloten woning gemiddeld 93 keer gereageerd en op een regulier toe te wijzen woning 63 keer. Als de toewijzingsmethode wordt onderverdeeld naar woningtypen dan valt op dat vooral de te verloten appartementen populairder zijn. Bij de andere woningtypen zijn de te verloten woningen iets populairder (iets meer reacties). Enige uitzondering zijn de seniorenappartementen; hier maakt de toewijzingsmethode niet uit voor het aantal reacties (zie tabel 8). Tabel 8: Aantal gemiddelde reacties per woningtype en toewijzingsmethode Woningtype Aantal gem. reacties 2014 Aantal gem. reacties 2014/loten Aantal gem. reacties 2014/inschrijftijd Appartement Eengezinswoning Jongerenappartement Kamer Seniorenappartement Seniorenwoning Gem aantal reacties Aantal reacties per eiland Kijkend naar het gemiddeld aantal reacties per eiland in combinatie met het woningtype dan zijn er enorme verschillen. De woningen in Warande zijn het populairst (gezien het gemiddeld aantal reacties). Een stuk minder populair zijn de woningen in het Lelycentre, Centrum, Haven en de Zuiderzeewijk. Tabel 9: Aantal gemiddelde reacties 2014 per woningtype en eiland Woningtype / Eiland Warande Punter Jol Galjoen Schouw Kempenaar Gondel Hanzepark Botter Schoener Tjalk Zuiderzeewijk Lelycentre eo Atolwijk Boswijk Waterwijk Haven Centrum Gem aantal reacties Appartement Eengezinswoning Jongerenappartement Kamer Seniorenappartement Seniorenwoning Gem aantal reacties Conclusie populariteit: Gemiddeld reageren er 66 woningzoekenden per geadverteerde woning. Sinds 2014 mag een woningzoekende onbeperkt reageren (was daarvoor maximaal drie per week). De cijfers zijn door deze aanpassing niet meer te vergelijken met het jaar (de jaren) daarvoor. In 2014 zijn de woningen/appartementen die bestemd zijn voor senioren het minst populair (gemiddeld tussen de 8 en 12 reacties). Gevolgd door de kamers (gemiddeld 16 reacties). De eengezinswoning blijft met gemiddeld 96 reacties onverminderd populair. De toewijzingsmethode (loten of op inschrijfduur) is van invloed op het gemiddeld aantal reacties en dus de populariteit. Op een te verloten woning wordt gemiddeld 93 keer gereageerd en op een regulier toe te wijzen woning 63 keer. Het loten voorziet klaarblijkelijk in een behoefte. Als de toewijzingsmethode wordt onderverdeeld naar woningtypen, dan valt op dat vooral de te verloten appartementen populairder zijn. Bij de andere woningtypen zijn de te verloten iets populairder (iets meer reacties). Enige uitzondering zijn de seniorenappartementen; hier maakt de toewijzingsmethode niet uit voor het aantal reacties Rapportage Woonruimteverdeling 2014 jma, maart 2015 pagina 14 van 20

16 8. Weigeringen Van een weigering is sprake als een woningzoekende alsnog afziet van de door hem/haar gewenste woning, omdat de woning/woonomgeving toch niet voldoet of omdat blijkt dat de woningzoekende niet aan de juiste criteria voldoet (inkomen, leeftijd en/of huishoudensamenstelling). In 2014 zijn er in totaal 822 weigeringen. Gemiddeld moet een woning twee keer worden aangeboden voordat deze wordt verhuurd (vergelijkbaar met 2013 en 2012). Vanaf 2010 is het aantal weigeringen ingeperkt. Voor die tijd mochten woningzoekenden nog onbeperkt de woningen, waar ze zelf op hadden gereageerd, weigeren. Nu volgt na drie weigeringen een uitsluiting van zes maanden en na 6 weigeringen een uitschrijving. In 2014 zijn 13 woningzoekenden voor een half jaar uitgesloten (in 2013 waren dit er negentien en in 2012 negen). Geen enkele woningzoekende heeft in 2014 zes keer geweigerd en er is dus niemand uitgeschreven. Dit was ook het geval in 2013, 2012 en Bij de te verloten woningen betekent een weigering het verlies van de inschrijftijd. Dit ter voorkoming dat men zo maar een gokje waagt en bewust kiest voor een te verloten woning. Bij een tweede weigering wordt men uitgeschreven. Ondanks deze restrictie hebben 49 ingelote kandidaten de woning geweigerd en hebben hun opgebouwde (beperkte) inschrijftijd verloren. In 2013 waren dit er 47 en 2012 nog 11. Ongeveer 50% van de kandidaten die hebben geweigerd, stonden relatief kort ingeschreven (< 6 maanden). Blijkbaar is voor hen het verliezen van de relatief korte wachttijd geen straf of blijkt de nood toch niet zo hoog. Er is in 2014 geen één ingelote kandidaat die twee keer heeft geweigerd en dus daarom is uitgeschreven. Daarnaast valt op dat 37% van de weigeraars niet uit Lelystad komen. 9. Urgentie Woningzoekenden hebben de mogelijkheid om bij een acute, zeer uitzonderlijke en dringende omstandigheid urgentie aan te vragen op basis van het urgentiereglement. Naast de urgenties via het urgentiereglement zijn er nog enkele andere bijzondere situaties, waarbij een woningzoekende absolute voorrang krijgt. Het urgentiereglement Urgentieverzoeken worden tweewekelijks beoordeeld door de urgentiecommissie van Centrada. In 2014 zijn 58 dossiers in behandeling genomen. Dit is iets hoger dan in 2013 (52). De stijging is vooral het gevolg van een forse toename van het aantal urgentieaanvragen op basis van financiële gronden (veelal gedwongen verkoop ten gevolge van ontslag). Bij 35 van de 58 behandelde dossiers heeft de commissie in 2014 urgentie toegekend (in 2013 zijn 25 urgenties verstrekt). Er zijn 23 urgentieverzoeken afgewezen. Op verzoek van de aanvragers zijn 16 afgewezen urgentieverzoeken ter tweede beoordeling voorgelegd aan de onafhankelijke geschillencommissie van Centrada (in 2013 waren dit er 12). De geschillencommissie heeft geen enkele urgentie alsnog toegewezen. Het totaal aantal urgenties blijft hiermee op 35. Zie tabel hieronder. Tabel 10: Aantal toegekende urgenties Type urgentie Medische urgentie Financiële urgentie Sociale urgentie Totaal Wachttijdbonus (18mnd) nvt nvt In 2014 zijn 42 woningen verhuurd op basis van urgentie conform het urgentiereglement. Hiermee stijgt het aantal verhuringen aan urgenten ten opzichte van 2013 (23). Zoals al eerder aangegeven is hier vooral de toename van de financiële urgentie debet aan. Waren er in 2013 nog vier verhuringen op financiële gronden in 2014 is dit gestegen naar 19 (toename van 375%). Gemiddeld heeft een urgente in 2014 met 1,1 maand nadat de urgentie is toegekend een woning. Centrada voldoet hiermee aan de afspraken in het Lokaal Akkoord (wachttijd urgenten is korter dan 3 maanden). Daarnaast vonden er nog twee verhuringen plaats op basis van de toegekende wachttijdbonus van 18 maanden. Dit zijn de laatste omdat de wachttijdbonus vanaf begin 2012 niet langer wordt toegekend. Rapportage Woonruimteverdeling 2014 jma, maart 2015 pagina 15 van 20