Erika Meynaerts. Leen Van Esch. Informatievergadering HERNIEUWBARE ENERGIEATLAS VLAAMSE GEMEENTEN

Transcriptie

1 Erika Meynaerts Leen Van Esch Informatievergadering HERNIEUWBARE ENERGIEATLAS VLAAMSE GEMEENTEN

2 AGENDA» 9.30u-10u: Ontvangst en inleiding door LNE» 10u-10.45u: Methodologie en inschatting huidige productie» 10.45u-11.15u: Koffiepauze» 11.15u-12.15: Voorstelling resultaten drie scenario s en verdeling via Geopunt» 12.15u-12.30u: Afsluiting LNE/vragen

3 Algemeen. Hernieuwbare Energie Atlas Vlaamse Gemeenten

4 DOEL Ondersteunen lokale overheden in realisatie klimaatdoelstellingen» Huidig en potentieel aan hernieuwbare energieproductie voor elke gemeente in Vlaanderen berekenen» Huidig en potentieel aan hernieuwbare energieproductie voor elke gemeente in Vlaanderen visualiseren op een interactieve kaart voor Vlaanderen» Hoe?» Dynamische EnergieAtlas (DEA)» kwantitatief GIS-gebaseerd model waarmee de LNE-gebruiker op interactieve en flexibele wijze kan werken en experimenteren met verschillende ruimtelijke, maatschappelijke en technologische aspecten» output: grafieken, tabellen, kaarten» Hernieuwbare Energieatlas Vlaamse gemeenten» publieke, web-gebaseerde toepassing die lokale overheden inzicht geeft in potentieel aan hernieuwbare energieproductie per gemeente» output: (statische) kaarten uit DEA, aangevuld met tabel, grafiek of tekst» Wetenschappelijk rapport (werkwijze, resultaten)» Bottom-up aanpak voor potentieel hernieuwbaar: vertrekpunt is huidige stand technologie en huidige beschikbare ruimte

5 PLAN VAN AANPAK Uitwerking in twee fasen Fase 1: GIS-toepassing Dynamische EnergieAtlas Verzamelen gegevens Instellen parameters Berekenen huidige en potentiële hernieuwbare energieproductie Licentie stand alone applicatie bij LNE Fase 2: internettoepassing Hernieuwbare Energieatlas Exporteren kaartlagen uit DEA Ontsluiten kaartlagen naar gemeenten en provincies via Geopunt Kaarten per technologie of pakket, productie huidig en potentieel 5

6 PROJECTMANAGEMENT Looptijd: 1/10/ /09/2016 Project coördinatie LNE: Jan Breijne, Kris Rongé VITO: Leen Van Esch Project uitvoering Kernteam VITO: Leen Van Esch, Karolien Vermeiren, Erika Meynaerts Kernteam TerraEnergy: Hans Hoes Expertenteam Project begeleiding Stuurgroep adviserende functie VEA, VLM, VVSG, ALV, Ruimte VL, provincies, Stad Gent, LNE (CAPLO, LHRMG) Overleg op 2/12/2015 en 26/04/2016 Review draft eindrapport periode 12/07/ /08/2016 6

7 Methodologie. Hernieuwbare Energieatlas Vlaamse Gemeenten

8 METHODOLOGIE Het instrument Dynamische EnergieAtlas (DEA)» Kan omgaan met puntlocaties van (grootschalige, centrale) energieproductie en/of (grootschalige) energievraag.» Kan net zo goed overweg met diffuse (kleinschalige, decentrale) energieproductie en/of (kleinschalige) energievraag.» Gaat methodologisch identiek om met energievraag en productie.» Werkt op hoge resolutie: rastercellen van 50x50m.» Maakt kaarten aan per technologie, of aggregatie van technologieën.» Aggregeert en visualiseert waarden voor gebiedsindelingen door de gebruiker gedefinieerd (gemeenten, provincies, stedelijke gebieden, landbouwgebieden, statistische sectoren ). 8

9 METHODOLOGIE Het instrument Dynamische EnergieAtlas (DEA)» Kan omgaan Algemene met puntlocaties vergelijking van (grootschalige, voor Potentiële centrale) Energieproductie energieproductie en/of (grootschalige) energievraag.» Kan net zo goed overweg met PEp diffuse i,t = (kleinschalige, EpF t * EpVV i,t decentrale) * H t energieproductie en/of (kleinschalige) energievraag. Met:» Gaat methodologisch identiek om met energievraag en productie.» PEp Werkt i,t op Potentiële hoge resolutie: Energieproductie rastercellen van door 50x50m. technologie t in locatie i» EpVV Maakt i,t kaarten Energieproductie aan per technologie, Verklarende of aggregatie Variabele van voor technologieën. technologie t in elke» Aggregeert locatie en visualiseert i. Deze geeft waarden zo voor nauwkeurig gebiedsindelingen mogelijke door ruimtelijke de gebruiker spreiding gedefinieerd (gemeenten, van technologie provincies, stedelijke t gebieden, landbouwgebieden, statistische sectoren ). EpF t Energieproductie factor geldende voor de specifieke technologie t. Deze H t drukt de productie aan energie uit per eenheid van de EpVV i,k Haalbaarheid (markt-technisch, maatschappelijk, ) 9

10 METHODOLOGIE Het instrument Dynamische EnergieAtlas (DEA)» Voorbeeld: Kan omgaan Potentieel Algemene met puntlocaties PV vergelijking op daken van (grootschalige, voor Potentiële centrale) Energieproductie energieproductie en/of (grootschalige) energievraag.» EpF» Kan net PV = 132 kwh/m² zo goed overweg met PEp diffuse i,t = (kleinschalige, EpF t * EpVV i,t decentrale) * H t energieproductie en/of» (kleinschalige) EpVV PV = Ruimte energievraag. voor PV = Resterende dakoppervlakte residentieel (m²) per Met:» Gaat 50x50m methodologisch cel identiek om met energievraag en productie.» PEp Werkt Ht i,t = 40% op Potentiële hoge (technisch) resolutie: Energieproductie rastercellen van door 50x50m. technologie t in locatie i» EpVV Maakt i,t kaarten Energieproductie aan per technologie, Verklarende of aggregatie Variabele van voor technologieën. technologie t in elke» Aggregeert locatie en visualiseert i. Deze geeft waarden zo voor nauwkeurig gebiedsindelingen mogelijke door ruimtelijke de gebruiker spreiding gedefinieerd (gemeenten, van technologie provincies, stedelijke t gebieden, landbouwgebieden, statistische sectoren ). EpF t Energieproductie factor geldende voor de specifieke technologie t. Deze H t drukt de productie aan energie uit per eenheid van de EpVV i,k Haalbaarheid (markt-technisch, maatschappelijk, ) 10

11 METHODOLOGIE Het instrument Dynamische EnergieAtlas (DEA)» Voorbeeld: Kan omgaan Potentieel Algemene met puntlocaties PV vergelijking op daken van (grootschalige, voor Potentiële centrale) Energieproductie energieproductie en/of (grootschalige) energievraag.» EpF» Kan net PV = 132 kwh/m² zo goed overweg met PEp diffuse i,t = (kleinschalige, EpF t * EpVV i,t decentrale) * H t energieproductie en/of» (kleinschalige) EpVV PV = Ruimte energievraag. voor PV = Resterende dakoppervlakte residentieel (m²) per Met:» Gaat 50x50m methodologisch cel identiek om met energievraag en productie.» PEp Werkt Ht i,t = 40% op Potentiële hoge (technisch) resolutie: Energieproductie rastercellen van door 50x50m. technologie t in locatie i» EpVV Maakt i,t kaarten Energieproductie aan per technologie, Verklarende of aggregatie Variabele van voor technologieën. technologie t in elke» Aggregeert locatie en visualiseert i. Deze geeft waarden zo voor nauwkeurig gebiedsindelingen mogelijke door ruimtelijke de gebruiker spreiding gedefinieerd (gemeenten, van technologie provincies, stedelijke t gebieden, landbouwgebieden, statistische sectoren ). EpF t Energieproductie factor geldende voor de specifieke technologie t. Deze H t drukt de productie aan energie uit per eenheid van de EpVV i,k Haalbaarheid (markt-technisch, maatschappelijk, ) Leen: nieuw kaartje m² 11

12 METHODOLOGIE Het instrument Dynamische EnergieAtlas» Scenario s zijn varianten op technisch en haalbaar potentieel door uit te gaan van andere (pakketten van) ruimtelijke, technische, maatschappelijke randvoorwaarden» Varianten kunnen doorgerekend en gevisualiseerd worden met Dynamische Energieatlas door:» positieve en negatieve aanknopingspunten aan of uit te zetten, aan te vullen met nieuwe randvoorwaarden» haalbaarheidsparameter Ht anders in te stellen» technische parameters van technologieën aan te passen in functie van technologische evolutie, zoals bv. varianten van vermogen of productie 12

13 METHODOLOGIE Hernieuwbare Energieatlas Vlaamse gemeenten Dynamische EnergieAtlas (DEA) Warmtekaart Vlaanderen huidige productie -zon: PV, zonneboilers -wind -waterkracht -biomassa -ondiepe geothermie PEp i,t = EpF t * EpVV i,t potentiële productie varianten op: -positieve en negatieve aanknopingspunten -haalbaarheidsparameter Ht PEp i,t = EpF t * EpVV i,t * H t -technisch scenario -scenario REV2030 -scenario REV+2030 kansrijke gebieden warmtenetten -industriële restwarmte 13

14 METHODOLOGIE Hernieuwbare Energieatlas Vlaamse gemeenten» We rekenen drie scenario s door met tijdshorizon 2030 waarin het potentieel per technologievorm varieert maar ook de ruimte waarin dit potentieel beschikbaar is, door:» positieve en negatieve (ruimtelijke) aanknopingspunten aan- of uit te zetten» haalbaarheidsparameter HE-technologieën anders in te stellen» Geen modellering of optimalisatie van het totale energiesysteem» Ruimtelijke randvoorwaarden conform huidige landgebruik; in deze studie geen aannames over ruimtelijke ontwikkelingen tot 2030 maar kan met data RuimteModel Vlaanderen 14

15 RuimteModel Vlaanderen: Landgebruik BAU Groei ruimtebeslag in ha/dag Vlaanderen verliest per jaar 1% aan ruimte voor windenergie! (Studie Elia-Onthaalcapaciteit, 2011, VITO)

16 METHODOLOGIE Hernieuwbare Energieatlas Vlaamse gemeenten» Technisch scenario: maximaal potentieel aan hernieuwbare energie» haalbaarheidsparameter= 100%» enkel beperkingen in de ruimte omwille van veiligheidsredenen» Scenario REV2030: potentieel in 2030, gegeven huidige context en beleidsmaatregelen» beperkingen in de ruimte conform huidige (beleids)context» haalbaarheidsparameter= correctie potentieel vanuit beschikbare ruimte in functie van trend verleden en impact beleidsmaatregelen (zonneplan, Fastlane, EPB)» Scenario REV+2030: ruimtelijke variant van REV2030 scenario» haalbaarheidsparameter= REV2030» soepelere ruimtelijke randvoorwaarden in vergelijking met REV

17 METHODOLOGIE Hernieuwbare Energieatlas Vlaamse gemeenten» Aftoetsing met doelstelling hernieuwbare energie 2030» huidige productie HEB + potentieel HEB uit de drie scenario s» versus bruto finaal energieverbruik in 2030» Confrontatie ruimte voor hernieuwbare energieproductie met kansrijke gebieden voor warmtenetten» waar liggen meest kansrijke gebieden voor warmtenetten, gekoppeld aan industriële restwarmtebronnen? (Warmtekaart Vlaanderen)» waar liggen gebieden voor hernieuwbare (warmte)productie? (Hernieuwbare Energie Atlas) 17

18 Huidige energieproductie

19 HUIDIGE HE-PRODUCTIE - METHODOLOGIE Hernieuwbare Energieatlas Vlaamse gemeenten Dynamische Energie Atlas (DEA) Warmtekaart Vlaanderen huidige productie -zon: PV, zonneboilers -wind -waterkracht -biomassa -ondiepe geothermie PEp i,t = EpF t * EpVV i,t potentiële productie varianten op: -positieve en negatieve aanknopingspunten -haalbaarheidsparameter Ht PEp i,t = EpF t * EpVV i,t * H t -technisch scenario -scenario REV2030 -scenario REV+2030 kansrijke gebieden warmtenetten -industriële restwarmte 19

20 HUIDIGE HE-PRODUCTIE - INVENTARISATIE Inventariseren bestaande installaties met vermogen en productie» Hernieuwbare energievormen en -technologieën» Zon: PV en zonneboilers» Wind: grootschalige (> 300 kw) en kleinschalige (< = 300 kw) windturbines» Water: kleinschalige waterkracht op sluizen en (historische) molensites» Ondiepe geothermie: niet-particuliere installaties (> 50 kw) (KWO, BEO) en particuliere installaties (<=50 kw)» Biomassa:» biogas - hoofdzakelijk agrarische stromen» biogas - overig» biogas - stortgas» biogas - RWZI» biogas - GFT met compostering» biomassa uit huishoudelijk afval» biomassa uit land- of bosbouw» biomassa gesorteerd of selectief ingezameld afval» Per gemeente inschatting en cartografische weergave van productie 20

21 HUIDIGE HE-PRODUCTIE - INVENTARISATIE Inventariseren bestaande installaties met vermogen en productie» PV: totaal geïnstalleerd vermogen per gemeente waarvan VREG aanvraag tot toekenning groenestroomcertificaten en/of garanties van oorsprong goedkeurde (versie 16/05/2016)» Zonneboilers: aantal zonneboilers huishuidelijk en niet-huishoudelijk per gemeente op basis van premies, EPB aangifte tot en met 2014 (VEA - Burgemeestersconvenant tool)» Wind: stedenbouwkundige vergunningsaanvragen (Ruimte Vlaanderen) (versie 21/04/2016, orthofoto s 01/2016) (vermogen per puntbron)» Water» lijst met productie-installaties waaraan groene stroom certificaten en garanties van oorsprong worden toegekend (vermogen per puntbron) (versie 03/03/2016)» vermogen en productie centrales Kwaadmechelen/Ham en Olen op basis van informatie publiek beschikbaar via website NV De Scheepvaart» Biomassa: lijst met de productie-installaties waaraan groene stroom certificaten en garanties van oorsprong worden toegekend (vermogen per puntbron) (versie 03/03/2016)» Ondiepe geothermie: databank TerraEnergy 21

22 HUIDIGE HE-PRODUCTIE - TOTAAL VOOR VLAANDEREN Resultaten voor Vlaanderen (in GWh) GWh ELEKTRICITEIT WARMTE zon wind water 9 0 biomassa ondiepe geothermie Totaal aantal gezinnen (*) * Gemiddeld Vlaams gezin (met 2 ouders en 1 kind) verbruikt kwh elektriciteit per jaar (Bron: VREG) * Gemiddeld Vlaams gezin verbruikt 16 MWh warmte per jaar (Bron: VREG) 22

23 HUIDIGE HE-PRODUCTIE TOTAAL VOOR VLAANDEREN Biomassa elektriciteit warmte ca. 49% ingevuld door MaxGreen, Stora Enso en Sleco ca. 47% ingevuld door Stora Enso, VC Energy, Mirom Roeselare, Electrawinds Biostoom 23

24 HUIDIGE PRODUCTIE TOTALEN PER GEMEENTE Elektriciteit MWh per gemeente Oostende: Electrawinds biostoom (biomassa) Brugge: wind Ieper: wind Roeselare: wind (groot) Oostrozebeke: A&S Energie (biomassa) Eeklo: wind Gent: Max Green, Stora Enso (biomassa) Beveren: Sleco (biomassa) Antwerpen: wind Hoogstraten: wind Arendonk: wind Geel: wind Ham: 4HamCogen (biomassa) Tessenderlo: wind Genk: wind 24

25 HUIDIGE PRODUCTIE TOTALEN PER GEMEENTE Warmte MWh per gemeente Oostende: Electrawinds biostoom (biomassa) Roeselare: Mirom (biomassa) Pittem: Green Power (biomassa) Deinze: VC Energy Gent: Stora Enso (biomassa) 25

26 HUIDIGE HE-PRODUCTIE - TOTALEN PER GEMEENTE Elektriciteit MWh per pixel Warmte MWh per pixel 26

27 HUIDIGE PRODUCTIE FILTER Elektriciteit DEMO MWh per pixel Warmte MWh per pixel 27

28 Potentiële hernieuwbare energieproductie

29 FASE 1: POTENTIËLE HE-PRODUCTIE Warmtekaart Vlaanderen huidige productie -zon: PV, zonneboilers -wind -waterkracht -biomassa -ondiepe geothermie PEp i,t = EpF t * EpVV i,t potentiële productie varianten op: -positieve en negatieve ruimtelijke aanknopingspunten -haalbaarheidsparameter Ht PEp i,t = EpF t * EpVV i,t * H t -technisch scenario -scenario REV2030 -scenario REV+2030 kansrijke gebieden warmtenetten -industriële restwarmte 29

30 FASE 1: POTENTIËLE HE-PRODUCTIE» Hernieuwbare energievormen en -technologieën» Zon: PV en zonneboilers» Wind: grootschalige (2,3 MWe) en kleinschalige (300 kwe) windturbines» Water: kleinschalige waterkracht op sluizen en (historische) molensites» Biomassa: landbouwvergister (2 MWe), pocketvergister, (10kWe) GFT-vergister (2MWe), houtverbranding (1 MWth)» Aardwarmte: ondiepe geothermie en diepe geothermie» Focus op installaties die gebruik maken van lokale inputstromen» Inschatting en cartografische weergave van potentieel aan hernieuwbare energieproductie 30

31 RUIMTE VOOR ENERGIE - DRIE SCENARIO S Zon Zonneboiler TECHNISCH/REV2030/REV+2030 RUIMTELIJKE RANDVOORWAARDEN Positieve aanknopingspunten Resterend residentieel dakoppervlak voor zonneboilers x Negatieve aanknopingspunten Huidige zonneboilers (aftopping op basis van resterende huishoudens per gemeente) x PV TECHNISCH REV2030 REV+2030 RUIMTELIJKE RANDVOORWAARDEN Positieve aanknopingspunten Daken Resterend residentieel dakoppervlak voor PV x x x Resterend niet-residentieel dakoppervlak x x x Grondgebonden Braakliggende percelen bedrijventerreinen x Brownfields x Laag groen in de bermen van spoor- en snelwegen x x Negatieve aanknopingspunten Huidige PV installaties x x X Grondgebonden Open ruimte (min.1000ha) x x X 31

32 RUIMTE VOOR ENERGIE - DRIE SCENARIO S Wind Ruimtelijke criteria grootschalige wind (2,3 Mwe) Positieve aanknopingspunten Vlaanderen Omgeving van bedrijventerreinen Omgeving van lijninfrastructuur TECHNISCH REV2030 REV+2030 x Bedrijventerreinen (min. 5ha) + 250m buffer x x Bestemde bedrijventerreinen (min. 5ha) + 250m buffer x x X X Spoor-, bevaarbare water-, hoofdwegen en primaire wegen + bufferzone 250m 750m Nabijheid van stedelijke gebieden Nabij stedelijk gebied en geplande uitbreiding stedelijk gebied x x Gebieden met een versteningsdichtheid > 50% x x Omgeving van bestaande grootschalige windturbines Locatie grootschalige windturbines + 750m buffer x x Negatieve aanknopingspunten Habitatrichtlijngebieden X X Gebieden in natuurbeheer x x Kwetsbare gebieden x x Open ruimte (1ha) x 2/5 Stiltegebieden x x vogelrichtlijngebied x x Risicozones voor vogels x x VENIVON x x Risicogebieden Overstromingen x x Ankerplaatsen x x Archeologische sites x x Beschermde Landschappen x x Beschermde stad- en dorpsgezichten x x Beschermde monumenten x x Unesco erfgoed x x Wateroppervlakken x x Geplande Woongebieden, buffer 300m x x Gebouwen, buffer 50 m x x x Residentiële percelen, buffer 300m x x x Spoor-, primaire en secundaire, snel-, waterwegen, buffer 50m x x x Hoogspanningsleidingen, buffer 150m x x x Pijpleidingen, buffer 150m x x x Seveso installaties, buffer 200m x x x Rode zones Belgocontrol (DVOR, radar zones, CTR) x x x Oranje zones Belgocontrol (kortere buffers DVOR 1km) x 2/5 Radar Defensie (invloedzones van 15km rondom de radars) x x 32 Defensie oranje (CTR zones) x 2/5 Defensie rood ("high danger zone /Gevarenzone) x x Windmolens gebouwd, buffer 500m x x x Windmolens vergund, buffer 500 m

33 RUIMTE VOOR ENERGIE DRIE SCENARIO S Wind Ruimtelijke criteria middelgrote wind (300 kwe) Positieve aanknopingspunten Vlaanderen Negatieve aanknopingspunten Gebouwen, buffer 50 m Residentiële percelen, buffer 200m Hoogspanningsleidingen, buffer 100m Pijpleidingen, buffer 150m Seveso installaties, buffer 200m Rode zones Belgocontrol (DVOR, radar zones, CTR) Windmolens gebouwd, buffer 500m Ligging potentieel grootschalige wind TECHNISCH x x x x x x x x x

34 RUIMTE VOOR ENERGIE DRIE SCENARIO S Waterkracht WATERKRACHT TECHNISCH REV2030/REV+2030 RUIMTELIJKE RANDVOORWAARDEN Positieve aanknopingspunten Locatie resterende watermolens x Locatie resterende sluizen x Locatie resterende sluizen Albertkanaal x

35 RUIMTE VOOR ENERGIE DRIE SCENARIO S Biomassa BIOMASSA TECHNISCH REV2030/REV+2030F RUIMTELIJKE RANDVOORWAARDEN Positieve aanknopingspunten Landbouwvergister Nabijheid voldoende meststromen (> ton) in straal van 15km Nabijheid voldoende grote meststromen (stallen > ton) x x Pocketvergister Nabijheid voldoende grote meststromen (stallen > ton) x x Houtverbrandingsinstallatie 1MWth In zones met voldoende warmtevraag (residentieel, tertiair) x Nabijheid voldoende houtig materiaal in straal van 10km GFT-vergister Nabijheid voldoende inputstromen (> ton) (geen maximale zoekstraal) Nabij bestaande composteerinstallaties x x x In REV2030/REV+2030 worden alle beschikbare meststromen (kalver- en rundermest) ingezet voor pocketvergisting

36 RUIMTE VOOR ENERGIE DRIE SCENARIO S Biomassa BIOMASSA TECHNISCH REV2030/REV+2030 RUIMTELIJKE RANDVOORWAARDEN Mobilisatiefactoren (TECHNISCHE HAALBAARHEID) Landbouwvergister Mobilisatiefactor runder-, kalver-, varkensmest 100% Mobilisatiefactor pluimveemest 0% Pocketvergister Mobilisatiefactor runder-, kalvermest 100% 100% Mobilisatiefactor varkensmest, pluimveemest 0% 0% Houtverbrandingsinstallatie Mobilisatiefactor loof- en naaldhout 60% * 70% Mobilisatiefactor groenafval 15% GFT vergister Mobilisatiefactor GFT 100% Mobilisatiefactor groenafval 0% Mobilisatiefactor bermgras 25% 36

37 RUIMTE VOOR ENERGIE DRIE SCENARIO S Biomassa technisch potentieel kleinschalige houtverbrandingsinstallaties 1 MWth (41 locaties)

38 RUIMTE VOOR ENERGIE DRIE SCENARIO S Biomassa REV2030 potentieel pocketvergisters (3.849 locaties)

39 RUIMTE VOOR ENERGIE DRIE SCENARIO S Ondiepe geothermie Ruimtelijke criteria ondiepe geothermie TECHNISCH REV2030/REV+2030 Positieve aanknopingspunten Niet bebouwde zone van bebouwde percelen x Niet bebouwde zones van residentieel gebied X Negatieve aanknopingspunten Beschermingszones waterwingebieden x x Niet toegankelijke tuinen x x Huidige KWO/BEO installaties x x

40 TECHNISCH SCENARIO Technologie ondiepe geothermie» Vertrekken vanuit het potentieel per pixel op basis van de geologische omstandigheden per pixel (100m)» Beschikbare grondoppervlakte in rekening brengen (% pixel dat geen gebouw bevat) Particuliere installaties Niet particuliere installaties 40

41 TECHNISCH SCENARIO Technologie ondiepe geothermie» Aftopping op basis van de huidige warmtevraag:» Warmtekaart 2012:» Voor particulier: potentieel afgetopt obv warmtevraag gebouwen (residentieel, tertiair en landbouw), gekend op 100m resolutie» Voor niet-particulier: potentieel afgetopt obv warmtevraag totaal (gebouwen en kleine industrie) 41

42 RUIMTE VOOR ENERGIE DRIE SCENARIO S Diepe geothermie (> 500m diepte) Ruimtelijke criteria diepe geothermie Positieve aanknopingspunten Aanwezigheid geschikte geologische formatie en minimale afstand van 3km tussen de centrales Negatieve aanknopingspunten TECHNISCH/REV+2030 x Niet toegestane gebieden (na divergent boren in rekening te hebben gebracht voor specifieke criteria): gasopslag, grondwaterzones I en II, habitatrichtlijngebieden, ruimtelijk kwetsbare gebieden, veiligheidsbuffer hoogspanning en pijpleidingen, VEN gebieden Woongebied Gebieden met hoge verstedelijkingsgraad (>90%) x x x

43 HAALBAARHEID - DRIE SCENARIO S» Technisch scenario» haalbaarheid = 100%» REV2030-scenario» potentieel binnen beschikbare ruimte ingeperkt, gegeven ontwikkelingen laatste jaren en kennis over concrete projecten/impact beleid (zonneplan, fast lane, EPB)» enkel technologieën met potentiële groei, gegeven huidige trends» geen potentieel voor grondgebonden PV, kleinschalige windturbines, landbouwvergisters, GFT-vergister, houtverbrandingsinstallaties, ondiepe geothermie voor niet-particulier gebruik en diepe geothermie» REV+2030-scenario» haalbaarheid= REV2030» bijkomende Ht voor potentieel diepe geothermie en grondgebonden PV langs spoor- en snelwegbermen 43

44 POTENTIEEL HE-PRODUCTIE RESULTATEN VOOR VLAANDEREN Overzicht resultaten voor de drie scenario s In GWh Zon Wind Water Biomassa PV op residentieel dak TECHNISCH REV2030 REV+2030 VANUIT DE VANUIT DE FINAAL POTENTIEEL NA TOEPASSEN Ht VANUIT DE FINAAL POTENTIEEL NA TOEPASSEN Ht ELE WARMTE aantal ELE WARMTE Ht ELE WARMTE aantal ELE WARMTE Ht ELE WARMTE aantal gezinnen gezinnen gezinnen (835 ( ha 5,94% 5,94% (835 ha ha dakoppervlak) dakoppervlak) dakoppervlak) PV op niet-residentieel dak ha dakoppervlak 2,01% 302 ha dakoppervlak 2,01% 302 ha dakoppervlak grondgebonden PV langs spoor- en snelwegbermen ha bermoppervlak 3,98% 52 ha bermoppervlak overige grondgebonden PV (braakliggend AO en brownfields) ha zonneboiler residentieel gezinnen 4,72% gezinnen 4,72% gezinnen Totaal grootschalige wind ,13% 240 turbines 38,14% 735 turbines kleinschalige wind Totaal sluizen % 3 sluizen 100% 3 sluizen watermolens % 100% Totaal landbouwvergisters 308 pocketvergisters ,56% 60 vergisters ,56% vergisters houtverbrandingsinstallaties 41 GFT-vergister 5 Totaal ondiep particulier - afgetopt obv warmtevraag gezinnen 0,83% gezinnen 0,83% gezinnen ondiep niet-particulier - afgetopt obv warmtevraag Geothermie installaties diep 468 centrales 2,14% 10 centrales Totaal Totaal

45 MWh per pixel Technisch potentieel ELEKTRICITEIT GWh, ca. 78% wind en 21% zon 1,5% REV GWh, ca. 56% zon en 43% wind 2,3% REV GWh, ca. 69% wind en 31% zon 45

46 Technisch potentieel MWh per pixel WARMTE GWh ca. 89% diepe en ondiepe geothermie REV2030 0,6 % 353 GWh ca. 65% zon en ca. 33% ondiepe geothermie 1,3 % REV GWh ca. 67% diepe geothermie en ca. 32% zon 46

47 REV2030-SCENARIO W= wind Z= PV ZB= zonneboiler WP= warmtepomp elektriciteit Z Z W Z W Z W W Z Z W W W W Z Z W Z Z Z Z Z W Z W W W Z W Z Z W Z W Z W W MWh per pixel warmte WP ZB WP WP ZB WP ZB ZB WP ZB WP WP WP ZB ZB WP WP ZB ZB MWh per pixel 47

48 REV2030-SCENARIO elektriciteit Opgelet, in de potentieelinschattingen zijn niet alle mogelijke hernieuwbare technologievormen opgenomen ** Potentieelinschatting op basis van huidige trends en beleid 48

49 VOORBEELD LOKEREN Huidige productie MWh elek zonne-energie > 10kW elek PV particulier elek Windturbines groter dan 300 kw elek biogas - hoofdzakelijk agrarische stromen 44 elek totaal huidige productie warmte grondgekoppelde warmtepompen particulier warmte Zonneboilers residentieel 534 warmte biogas - hoofdzakelijk agrarische stromen 62 warmte Zonneboiler niet-residentieel 34 warmte totaal huidige productie Bijkomend potentieel REV2030 elek Windturbines Groot elek PV's op residentiële daken elek PV's op niet-residentiële daken elek Pocketvergisters 50 elek totaal warmte Zonneboilers residentieel warmte Ondiepe geothermie particuliere installaties 858 warmte pocketvergisters 71 warmte totaal 2.306

50 VOORBEELD LOKEREN Huidige productie MWh elek zonne-energie > 10kW elek PV particulier elek Windturbines groter dan 300 kw elek biogas - hoofdzakelijk agrarische stromen 44 elek totaal huidige productie warmte grondgekoppelde warmtepompen particulier warmte Zonneboilers residentieel 534 warmte biogas - hoofdzakelijk agrarische stromen 62 warmte Zonneboiler niet-residentieel 34 warmte totaal huidige productie Bijkomend potentieel REV2030 elek Windturbines Groot elek PV's op residentiële daken elek PV's op niet-residentiële daken elek Pocketvergisters 50 elek totaal warmte Zonneboilers residentieel warmte Ondiepe geothermie particuliere installaties 858 warmte pocketvergisters 71 warmte totaal 2.306

51 VOORBEELD LOKEREN Huidige productie MWh elek zonne-energie > 10kW elek PV particulier elek Windturbines groter dan 300 kw elek biogas - hoofdzakelijk agrarische stromen 44 elek totaal huidige productie warmte grondgekoppelde warmtepompen particulier warmte Zonneboilers residentieel 534 warmte biogas - hoofdzakelijk agrarische stromen 62 warmte Zonneboiler niet-residentieel 34 warmte totaal huidige productie Bijkomend potentieel REV2030 elek Windturbines Groot elek PV's op residentiële daken elek PV's op niet-residentiële daken elek Pocketvergisters 50 elek totaal warmte Zonneboilers residentieel warmte Ondiepe geothermie particuliere installaties 858 warmte pocketvergisters 71 warmte totaal 2.306

52 VOORBEELD LOKEREN Huidige productie MWh elek zonne-energie > 10kW elek PV particulier elek Windturbines groter dan 300 kw elek biogas - hoofdzakelijk agrarische stromen 44 elek totaal huidige productie warmte grondgekoppelde warmtepompen particulier warmte Zonneboilers residentieel 534 warmte biogas - hoofdzakelijk agrarische stromen 62 warmte Zonneboiler niet-residentieel 34 warmte totaal huidige productie Bijkomend potentieel REV2030 elek Windturbines Groot elek PV's op residentiële daken elek PV's op niet-residentiële daken elek Pocketvergisters 50 elek totaal warmte Zonneboilers residentieel warmte Ondiepe geothermie particuliere installaties 858 warmte pocketvergisters 71 warmte totaal 2.306

53 VOORBEELD LOKEREN Huidige productie MWh elek zonne-energie > 10kW elek PV particulier elek Windturbines groter dan 300 kw elek biogas - hoofdzakelijk agrarische stromen 44 elek totaal huidige productie warmte grondgekoppelde warmtepompen particulier warmte Zonneboilers residentieel 534 warmte biogas - hoofdzakelijk agrarische stromen 62 warmte Zonneboiler niet-residentieel 34 warmte totaal huidige productie Bijkomend potentieel REV2030 elek Windturbines Groot elek PV's op residentiële daken elek PV's op niet-residentiële daken elek Pocketvergisters 50 elek totaal warmte Zonneboilers residentieel warmte Ondiepe geothermie particuliere installaties 858 warmte pocketvergisters 71 warmte totaal 2.306

54 VOORBEELD LOKEREN Huidige productie MWh elek zonne-energie > 10kW elek PV particulier elek Windturbines groter dan 300 kw elek biogas - hoofdzakelijk agrarische stromen 44 elek totaal huidige productie warmte grondgekoppelde warmtepompen particulier warmte Zonneboilers residentieel 534 warmte biogas - hoofdzakelijk agrarische stromen 62 warmte Zonneboiler niet-residentieel 34 warmte totaal huidige productie Ht = 38% 6 locaties Bijkomend potentieel REV2030 elek Windturbines Groot elek PV's op residentiële daken elek PV's op niet-residentiële daken elek Pocketvergisters 50 elek totaal warmte Zonneboilers residentieel warmte Ondiepe geothermie particuliere installaties 858 warmte pocketvergisters 71 warmte totaal 2.306

55 VOORBEELD LOKEREN Huidige productie MWh elek zonne-energie > 10kW elek PV particulier elek Windturbines groter dan 300 kw elek biogas - hoofdzakelijk agrarische stromen 44 elek totaal huidige productie warmte grondgekoppelde warmtepompen particulier warmte Zonneboilers residentieel 534 warmte biogas - hoofdzakelijk agrarische stromen 62 warmte Zonneboiler niet-residentieel 34 warmte totaal huidige productie MWh per pixel Bijkomend potentieel REV2030 elek Windturbines Groot elek PV's op residentiële daken elek PV's op niet-residentiële daken elek Pocketvergisters 50 elek totaal warmte Zonneboilers residentieel warmte Ondiepe geothermie particuliere installaties 858 warmte pocketvergisters 71 warmte totaal 2.306

56 VOORBEELD LOKEREN Huidige productie MWh elek zonne-energie > 10kW elek PV particulier elek Windturbines groter dan 300 kw elek biogas - hoofdzakelijk agrarische stromen 44 elek totaal huidige productie warmte grondgekoppelde warmtepompen particulier warmte Zonneboilers residentieel 534 warmte biogas - hoofdzakelijk agrarische stromen 62 warmte Zonneboiler niet-residentieel 34 warmte totaal huidige productie Ht = 2% 42 locaties Bijkomend potentieel REV2030 elek Windturbines Groot elek PV's op residentiële daken elek PV's op niet-residentiële daken elek Pocketvergisters 50 elek totaal warmte Zonneboilers residentieel warmte Ondiepe geothermie particuliere installaties 858 warmte pocketvergisters 71 warmte totaal 2.306

57 VOORBEELD LOKEREN Huidige productie MWh elek zonne-energie > 10kW elek PV particulier elek Windturbines groter dan 300 kw elek biogas - hoofdzakelijk agrarische stromen 44 elek totaal huidige productie warmte grondgekoppelde warmtepompen particulier warmte Zonneboilers residentieel 534 warmte biogas - hoofdzakelijk agrarische stromen 62 warmte Zonneboiler niet-residentieel 34 warmte totaal huidige productie MWh per pixel Bijkomend potentieel REV2030 elek Windturbines Groot elek PV's op residentiële daken elek PV's op niet-residentiële daken elek Pocketvergisters 50 elek totaal warmte Zonneboilers residentieel warmte Ondiepe geothermie particuliere installaties 858 warmte pocketvergisters 71 warmte totaal 2.306

58 VOORBEELD LOKEREN Huidige productie MWh elek zonne-energie > 10kW elek PV particulier elek Windturbines groter dan 300 kw elek biogas - hoofdzakelijk agrarische stromen 44 elek totaal huidige productie warmte grondgekoppelde warmtepompen particulier warmte Zonneboilers residentieel 534 warmte biogas - hoofdzakelijk agrarische stromen 62 warmte Zonneboiler niet-residentieel 34 warmte totaal huidige productie Op Geopunt technisch potentieel - elektriciteit technisch potentieel - warmte biomassa water wind zon biomassa geothermie zon Bijkomend potentieel REV2030 elek Windturbines Groot elek PV's op residentiële daken elek PV's op niet-residentiële daken elek Pocketvergisters 50 elek totaal warmte Zonneboilers residentieel warmte Ondiepe geothermie particuliere installaties 858 warmte pocketvergisters 71 warmte totaal REV elektriciteit REV warmte biomassa water wind zon biomassa geothermie zon MWh huidige productie - elektriciteit huidige productie - warmte Gemeenten biomassa water wind zon biomassa geothermie zon Lokeren

59 RESULTATEN VIA GEOPUNT Te raadplegen op het geoportaal ( via thema Energie in themaboom 59

60 RESULTATEN VIA GEOPUNT Te raadplegen op het geoportaal ( via thema Energie in themaboom 60

61 RESULTATEN VIA GEOPUNT Mogelijkheid om de kaarten en overzichtstabel te downloaden Vanaf oktober (eventueel november)» Tabel Geopunt» Kaartlagen in GIS-formaat 1 Energie Hernieuwbare energieatlas Vlaanderen Huidige productie Huidige productie PV 2 Huidige productie zonneboilers 3 Huidige productie windturbines 4 Huidige productie waterkracht 5 Huidige elektriciteitsproductie vanuit specifieke biomassastromen 6 Huidige warmteproductie vanuit specifieke biomassastromen 7 Huidige productie vanuit ondiepe geothermie 8 Huidige hernieuwbare elektriciteitsproductie 9 Huidige hernieuwbare warmteproductie 10 Bijkomend technisch potentieel Bijkomend technisch potentieel PV 11 Bijkomend technisch potentieel particuliere zonneboilers 12 Bijkomend technisch potentieel wind 13 Bijkomend technisch potentieel waterkracht 14 Bijkomend technisch potentieel elektriciteitsproductie biomassa 15 Bijkomend technisch potentieel warmteproductie biomassa 16 Bijkomend technisch potentieel ondiepe geothermie 17 Bijkomend technisch potentieel diepe geothermie 18 Totaal bijkomend technisch potentieel elektriciteitsproductie 19 Totaal bijkomend technisch potentieel warmteproductie 20 Bijkomend potentieel REV2030-scenario Bijkomend potentieel REV2030-scenario PV 21 Bijkomend potentieel REV2030-scenario particuliere zonneboilers 22 Bijkomend potentieel REV2030-scenario grootschalige wind 23 Bijkomend potentieel REV2030-scenario waterkracht 24 Bijkomend potentieel REV2030-scenario elektriciteitsproductie biomassa 25 Bijkomend potentieel REV2030-scenario warmteproductie biomassa 26 Bijkomend potentieel REV2030-scenario ondiepe geothermie 27 Totaal bijkomend potentieel REV2030-scenario elektriciteitsproductie 28 Totaal bijkomend potentieel REV2030-scenario warmteproductie

62 KADERING RESULTATEN Vergelijking met bruto finaal energieverbruik» Doelstelling: tegen 2030 moet minstens 27% van het bruto finaal energieverbruik afkomstig zijn van hernieuwbare energiebronnen» Vertaalslag naar Vlaanderen:» bruto finaal energieverbruik in 2030 op basis van meest recente energie- en broeikasgasprognoses (LNE) ( with existing measures ): GWh» aandeel van 27%= GWh» Geeft indicatie van inspanningen! 62 * Opgelet, in de potentieelinschattingen zijn niet alle mogelijke hernieuwbare technologievormen opgenomen

63 Bedankt!