Aan een sterk vertakt stelsel van kruipende wortelstokken ontspringen forse, stijf rechtstengels. Zo ontstaan groepsgewijs groeiende planten.

Transcriptie

1 Nr.09 september/oktober 2013 (ed.5) jaar 2 Beste knotter, Voor je ligt al weer het 10 e nummer van t Buitenblad. In verband met de website wordt voortaan in de kop doorgenummerd. Dus de eigenlijke nr 5 ( van jrg 2 ) wordt nr. 09 (eenvoudiger kunnen we het niet maken). In de week dat deze nieuwsbrief verschijnt, wordt er weer gewerkt op de Kievit; leerzaam is het artikel op blz.1 Dat het werk in de zomermaanden doorgaat, kun je lezen op blz. 2 en 3. Een vooruitblik naar het komende winterseizoen tref je aan op blz. 4. Frans van Doorn sjouwt op geheel eigen wijze met De Boomstam. Dat deze nieuwsbrief later verschijnt dan gewoonlijk, heeft te maken met de burendag van 21 september. Een weergave daarvan kan nu het een en ander nog vers in het geheugen zit, meegenomen worden. Martin heeft op blz. 5 en 6 een persoonlijk getint verslag gemaakt. In de rubriek Binnenste buiten somt Dries wat er in de laatste 2 maanden onder meer op bestuurlijke niveau gepasseerd is. Over ruim een maand begint het winterseizoen weer; op dit moment is het programma door onvoorziene omstandigheden niet geheel rond. Bijdragen aan t Buitenblad zijn van harte welkom. Artikelen, foto s, interviews enz. enz. Liefst per mail: aartr006@planet.nl Deadline: half november! Aandacht voor: Heelblaadjes ( Pulicaria dysenterica ) Deze fraaie composiet heb je bij het maai- en afhooiwerk op het grote hooiland van de Kievit kunnen aantreffen. De bloeitijd loopt van juli tot september. Het is een overblijvende, vrij algemene soort van vochtige bermen en grasland. De plant kan tot zo n 90 cm hoog worden en is grijsgroen, viltig behaard. Vroeger werd de plant gebruikt om vliegen te verjagen. Blad en vooral de wortel ruiken naar zeep. Zoals de latijnse soortnaam al aangeeft, werd ze medicinaal gebruikt tegen dysenterie. Ze wordt door vee versmaad en kan zich bij lichte beweiding uitbreiden. Samen met andere niet gevreten planten vormt ze dan haarden. Aan een sterk vertakt stelsel van kruipende wortelstokken ontspringen forse, stijf rechtstengels. Zo ontstaan groepsgewijs groeiende planten. Planten, die dikwijls samen met heelblaadjes voorkomen, zijn o.m. watermunt, rietzwenkgras, koninginnekruid, pastinaak en aardaker. Bron: Wilde bloemen- R. Phillips De Nederlandse ecologische flora Weeda, Westra Een paartje zwanen met jongen hield enkele weken domicilie bij de Buitenplaats. foto: Hans van Aartrijk Agenda: 2 nov. Natuurwerkdag Thematerweg 5, Haarzuilens 9 nov. Boerenkooldag; locatie nog niet bekend 1

2 Van de werkvloer In de periode van 22 juni tot en met 5 juli werd er naast het wegbrengen van haardhout gemaaid en gehooid in de Buitenhof en een es opgehaald van het terrein van O.S.M. in Maarssen. Ook werd een deel van het oude hooiland van de Kievit gemaaid en afgehooid. Op zaterdag 6 juli werd er met 6 man hout uitgevent. Ad en Koos maaiden op dinsdag 9 juli een aantal hooilandjes bij de Tol in Vleuten. Op de donderdag ( met 6 personen ) en de vrijdag ( met 9 personen ) werden alle hooilandjes behalve de legakkers belopen. Bij de Kleine Hof staan in het talud veel rietorchissen. De foto is niet op de locatie genomen. foto s: Hans van Aartrijk Op vrijdag 12 juli werd door 3 pyromanen het maaisel van het oude hooiland van de Kievit, dat op de kade was gedeponeerd, verbrand. foto: Jan Kleymans Zaterdag was een rustige uitventdag met 5 vrijwilligers. Het grasland evenwijdig aan de Groenendaal te Harmelen werd op donderdagmorgen 18 juli gemaaid en direct afgehooid. Gelukkig waren er dit keer geen wespennesten. s Middags werd er verkast naar de Bijleveld en wat voorbereidend werk gedaan wat betreft t vrijmaken van een enorme wilg. Dazen en ander gespuis hadden het vooral voorzien op onbedekte armen, benen en hier en daar een tors. De volgende morgen werd het merendeel van de wilg in te tillen brokken gezaagd; ook werd er van een 2-tal elzen, die een paar maanden eerder in het water waren gevallen en nu droog lagen, het bruikbare hout verwerkt. F foto: Hans van Aartrijk Ad N. en Truusje zorgden dat ze ver van het motorzaaggeweld waren en hielden zich onder een brandende zon bezig met het in de vereniging zeer geliefde elsje trekken. In principe eindigt elk stukje natuur in het climaxstadium bos. Om het schraalgrasland te laten blijven wat het is, moet dus voorkomen worden dat de jonge elsjes een kans krijgen uit te groeien tot bomen. de moeraswespenorchis komt in zeer grote aantallen voor in t schraalgrasland van de Bijleveld foto s: Hans van Aartrijk Op zaterdag 20 juli was er een bescheiden houtritprogramma; daarnaast werd er aan acquisitie gedaan en aan elsjes getrokken. Zes personen waren op deze dag actief. In de maand juni belde de eigenaresse van de Hamtoren, mevr. Batenburg met de mededeling dat er een boom in het water bij de toren was gevallen. Ter plekke blijkt dat de boom een behoorlijk forse wilg is en afgesproken wordt dat, zodra de vereniging er tijd voor heeft, er een poging zal worden ondernomen om zoveel als mogelijk van de boom op het droge te krijgen. Op donderdag 25 juli was het dan zover. Met Rucker en flink wat gereedschap toog men met 7 man naar de Hamtoren. Uiteraard werd er eerst koffie gedronken en een plan de campagne opgesteld. Daan zou voor foto s en een tekst richting het Utrechts Nieuwsblad zorgen. 2

3 foto s :Hans van Aartrijk Eerst werden de zijtakken verwijderd en per bootje of met hulp van Rucker naar de oever gebracht. Het snoeihout werd weggewerkt achter het prikkeldraad bij de elzensingel. Het dikkere hout werd in brokken gezaagd. Ad en Koos in actie. Bij het motorzaagwerk op de dikke stam verloor Ad zijn evenwicht en ging kopje onder. Gelukkig heeft hij, naar verluid, geen hekel aan water. Koos was vrijwel constant tussen de waterplanten en dus als oud-marinier in zijn element. Op vrijdag had Jan de tolk ook de ( nieuwe ) zwembroek aangetrokken en langzaam maar zeker werd de hoeveelheid hout in het water kleiner en kleiner. Na afloop van het werk kon er even geposeerd worden door het aanwezige team van die dag. foto s: Daan v.d. Elst Bericht in het U.N. van 26 juli. Op de laatste werkdag van de week werd er naast het zagen en kloven aan acquisitie gedaan. In de eerste week van augustus werd er totaal zo n 7 kuub ( voornamelijk ) els gehaald van de Vitenskade en van het geriefbosje van Sturkenboom aan de Wildveldseweg. Elf personen laadden het hout bestemming Buitenplaats. Op zaterdag 3 augustus was er alleen acquisitie. Nabij de bosakker werd er door 4 leden gemaaid op donderdag 8 augustus. Het laatste ( zware ) wilgenhout werd uit de Bijleveld en van de Hamtoren gehaald op vrijdag met zijn achten. s Zaterdags werd er gezaagd, gekloofd, gemaaid ( bij de buren ) en was men bezig voor het komend winterprogramma. Donderdag 15 augustus was geen dag om in te lijsten: het maaien van de bermen in de Joostenlaan liep al snel averij op en moest één van de maaimachines afgevoerd naar de importeur. Het vrijmaken langs een elzensingel van rotzooi i.v.m. komend winterwerk verliep gelukkiger. Vrijdags werd met 5 leden deze klus afgerond, zodat men straks in het winterseizoen er een horizontale werkplek heeft en het snoeihout gemakkelijker verwerkt kan worden. Zaterdags waren er weer houtritten en werd er aan acquisitie gedaan. Totaal waren 7 leden actief. 22 augustus was een dag met een gevarieerd werkaanbod: o.m. zagen en kloven, ophalen van de aanhanger van Coen en acquisitie. Negen knotters zagen de nieuwe aanwinst, die direct werd volgeladen met zakjes hout. Het zagen en kloven ging op de daaropvolgende vrijdag door; bovendien ging Koos met 3 enthousiastelingen ( zie foto s ) aan de slag om de Reint Klein Beekmankade te maaien en af te hooien. Zeven mannen namen er na afloop een consumptie op. Op zaterdag 24 augustus werd er met vier personen hout gebracht naar houtklanten. In de laatste week van augustus werden de bermen van de R.K.B.- kade verder gemaaid en afgehooid. Ook de hooilandjes tegenover het hondenspeelveld in de Buitenplaats werden afgewerkt. foto s: Jan Kleymans 3

4 Een vooruitblik.. Komend winterseizoen werken we wederom voor S.B.B. Dit keer in t Natuurpark Het Gagelbos ten noorden van de stad Utrecht. Sommige (oude) leden kunnen zich wellicht nog herinneren dat we lang geleden ( in de vorige eeuw ) er al onze afdrukken hebben achtergelaten. De bedoeling is dat we een aantal gagelbosjes ten westen van het elzenbos gaan vrijmaken van ander geboomte. Ook moet het bos 10 tot 15 meter worden teruggezet. Daarbij moeten besdragers als lijsterbes, meidoorn worden ontzien. Houdt de website in de gaten voor het werkmoment!! Werkadres: Kooydijk 24, Westbroek Ter bevordering van de herkenbaarheid en verdere informatie geeft het volgende artikel de nodige wetenswaardigheden.. Wilde gagel (Myrica gale) Het is een struik, die voorkomt op natte, zure, venige grond op heidevelden, in moerasbossen en laagveenmoerassen. De soort staat op de Nederlandse Rode Lijst van planten als algemeen voorkomend, maar sterk in aantal afgenomen. I In ons land is de struik door ontginning en ontwatering sterk achteruit gegaan. De wilde gagel bloeit in het begin van de lente en komt daarna in blad. De aromatisch geurende struik wordt 0,6 tot 1,5 m hoog, maar manshoge gagel vinden we voornamelijk in laagveenmoerassen. De takken zijn glanzend donkerbruin. Bladeren zijn dof grijsgroen, langwerpig met de grootste breedte boven het midden. Jonge takken en de onderkant van de bladeren dragen haarvlokjes en glanzend goudgele harsklieren, die een sterke lauriergeur verspreiden. De wortels van de gagel vertonen net als die van elzen opzwellingen, bestaand uit groepen wortelknolletjes. Hierin leeft een organisme dat stikstof uit de lucht bindt. Gagelbladeren waren vroeger als geneesmiddel tegen huidziekten in gebruik. Als zodanig heette de plant Myrtus Brabantinus (Brabantse myrte); een andere naam was Drentse thee. De aromatische olie uit de harsklieren is vergiftig en roesverwekkend. De struik is dan ook insectenwerend. Eeuwenlang diende de gagel, ondanks strenge verboden, om in plaats van hop het bier te kruiden. Als zodanig heette de plant po(r)s(t); een word dat we nu nog tegenkomen in plaatsaanduidingen als Postel in Noord-Brabant en Posterholt in Limburg. In België wordt gagel toegevoegd aan het biologische bier Gageleer. De twijgen van de struik worden in Denemarken gebruikt bij het bereiden van de zachte gagel-jenever. (Porsesnaps). Daarnaast wordt de plant toegepast bij het leerlooien en de gele bloemknoppen als verfstof gebruikt. Bron: Wikipedia Nederlandse ecologische flora Weeda, Westra e.a.. 4

5 In de rubriek De Boomstam wordt een (aspirant)lid uitgenodigd te verhalen wat de beweegredenen zijn een deel van de vrije tijd in te zetten voor het landschapsbeheer.. In deze nieuwsbrief verhaalt Frans van Doorn Zware boomstam zie hier Frans (3e van bij rechts) met wat zwaar hout! Voor degene, die mij niet kennen, ik ben Frans van Doorn uit Vleuten. Ik ben sinds 2005 lid van de club en ben begonnen in foto: Jan Kleymans de Balije ( daar ken ik Jan en Frans nog van ). Na een poosje niet zo actief geweest te zijn, dacht ik: nu gaan we eens wat doen. Ik woon vlakbij de Buitenplaats, 1 à1,5 kilometer. Ook ken ik Koos al een poosje en daarmee is het voor mij goed samenwerken. Ook toen ik een keer in mijn rechterhand zaagde. Auw! Met de locaties de Hamtoren en het veld daarachter ( Bijleveld?) en met de Kievit heb ik inmiddels kennisgemaakt. Naast het kloven vind ik hout laden en lossen ook erg leuk.je ziet weer eens andere gezichten en ook wie onze klanten zijn! De sfeer is altijd goed en al praten sommigen wat minder dan ik, dat is niet erg; we zijn tenslotte allemaal niet hetzelfde. Hamtoren. Vrijdag 10 augustus naar de Hamtoren. Daar zou een stam van een wilg in het water liggen en die moest eruit. Nou, daar aangekomen, bleek het een aardig stammetje te zijn! 550 cm x 120 à 130 cm of zoiets. Nou, dat was een hele kluif. De kleine trekker erbij gehaald en aan de slag. Toen kwam het heldere idee om hem door midden te zagen en te kijken of ie er voor de helft ( scheelt een paar kilo ) er wel uit kon. Het lukte zowaar. Nou weer eruit proberen te trekken en om wat voor manier dan ook vastmaken. Na een aantal pogingen ging de stam, stukje voor stukje, er dan toch eindelijk uit. Verschillende mensen hadden er een hard hoofd in. Uiteindelijk is ie er nu uit. Misschien voor de volgende keer een krachtige auto (Cadillac Escalade; 400 pk) of flinke trekker regelen. Grapje. Nou al met al is de stam nu uit het water! Op naar de volgende dag op de Buitenplaats en hoop weer gauw te kunnen knotten en kloven Goede sfeer dus bij onze vereniging! Groet, Frans van Doorn Ad aan het werk foto: Jan Kleymans De Boomstam wordt voortgedragen door Ad Nederpelt. 5

6 Geslaagde Burendag en BBQ Zaterdag 21 september hebben we meegedaan aan de nationale Burendag en aansluitend was de jaarlijkse BBQ gepland. Het bestuur nam het initiatief tot deelname aan de nationale Burendag om onze naambekendheid te verhogen en ons gebouw de Buitenplaats te tonen aan de omwonenden. Het was - mede dankzij het mooie weer - een groot succes, we hebben ongeveer 150 bezoekers gehad. Er waren allerlei activiteiten georganiseerd zoals zaag- en kloofdemonstraties, rondleidingen in het Maximapark, prijsvraag gekoppeld aan houtsoort herkenning, verkoop van houtpakketjes enz. Aan de kinderen was gedacht in de vorm van een rondrit per boerenkar achter Rucker, marshmallows smelten in een vuurtje en een springkussen. De bezoekers werden getrakteerd op taart, sap en koffie. Gezien de reacties hebben we veel goodwill gekweekt. Het bestuur heeft veel tijd besteed aan het bedenken en organiseren van allerlei activiteiten. Hulde! Miek achter de tafel met t welkomdrankje + taart Koos in poll-position met levende have foto s: Daan v.d. Elst De BBQ was ook zeer geslaagd, een geanimeerd samenzijn. Goed voor de onderlinge samenhang om elkaar weer eens te spreken.fijn dat zoveel leden (met partner) de moeite hadden genomen om te komen maar het is voor mij onverteerbaar dat zo weinigen de moeite hadden genomen zich aan te melden. Het is een kwestie van respect voor de organisatoren om je even aan te melden (of af te melden) want dan kunnen die bij het doen van inkopen rekening houden met het aantal te verwachten bezoekers. Niet reageren is onfatsoenlijk! Ik stel het bestuur voor om een week (of twee) voor de Nieuwjaarsborrel te inventariseren hoeveel mensen zich hebben aangemeld en aan de hand daarvan te bepalen of het wel of niet doorgaat. Als op de Nieuwjaarsborrel mensen komen die zich niet hebben aangemeld dan zijn ze natuurlijk welkom maar moeten daar wel op aangesproken worden. Aanmelden en helpen opruimen is de enige tegenprestatie, is dat teveel gevraagd? Wat valt er te melden over de BBQ? Truusje voert voor de bbq een rituele dans uit, na afloop voert de keukenbrigade een charge uit foto s: Ad van Nuenen - Het was lekker, leuk en gezellig. 6

7 - Atja en Kees vertrokken helaas voordat de BBQ begon want ze hadden zich niet aangemeld. Jammer, maar respect! - Truusje en haar zus zorgden voor een voortreffelijke Griekse salade terwijl Ad niet alleen fraaie filmpjes kan maken maar ook goed vlees kan braden. Van zulke leden moet je het hebben! - Het vlees en de BBQ had Daan bij slagerij van Rhenen uit Harmelen besteld. De voor vegetariërs bedoelde vegaburgers zijn waarschijnlijk door niet-vegetariërs gegeten maar we hebben geen klachten gekregen. - Hans v.d. Z had voor de dranken gezorgd. - Miek liet zien dat ijskoud ijs voortreffelijk valt te combineren met bloedhete frambozensaus. Een prima afsluiter. - Gelukkig waren velen (dank dames!) behulpzaam bij het opruimen en schoonmaken. In het donker werd de boel afgesloten. Conclusie: een mooie dag met veel bezoekers en veel leden. Martin B.A. door Dries Willems voorzitter Binnenste buiten Wat een prachtige dag was de Burendag op 21 september! Zo n 150 buren, waaronder opvallend veel kinderen, bezochten de Buitenplaats en spraken met een groep enthousiaste en betrokken leden van onze Vereniging. Ook de voorbereiding liep gesmeerd, omdat iedereen deed wat er van hem of haar werd gevraagd, of zelfs meer nog. We zijn er trots op dat we het bestuur mogen zijn van deze club mensen en willen vanaf deze plaats iedereen die mee heeft gewerkt aan deze dag, bedanken voor zijn of haar inzet. We hebben niet alleen een goede relatie met de buurt opgebouwd, maar ook de onderlinge betrekkingen verder verbeterd. Voor een verslag van de dag zie elders in dit Buitenblad. Binnen het bestuur hebben we een eerste meerjarenraming besproken voor het onderhoud van De Buitenplaats, aan de hand van een indrukwekkend stuk van Ben van Bommel, onze beheerder onderhoud gebouw. Het stuk geeft inzicht in de kosten die we tot 2033 (!) moeten maken om ons gebouw up-todate te houden. Een volgende keer gaan we hier met Ben verder over doorpraten en kijken wat dit voor de jaarlijkse begroting betekent. Enige zorgelijke woorden kwamen van de penningmeester, die de laatste tijd nogal hoge rekeningen kreeg gepresenteerd van machines en materialen die gerepareerd moesten worden. Machines moeten werken, maar tegen welke prijs? Een lastig dilemma steeds weer. De inventarisatie die stagiaire Ninja onder begeleiding van Tabe heeft gemaakt van alles wat er groeit en bloeit in de Buitenhof, hebben we nog niet kunnen bespreken omdat het rapport nog niet klaar is. Als het meezit, bespreken we het in onze vergadering van oktober. In onze vergadering van augustus heeft Ad van Nuenen melding gemaakt van positieve berichten op financieel gebied. Voor het zomerprogramma van De Tol, Joostenlaan en Hamlaan is 6000,-, toegezegd, en voor de Buitenhof circa 2700,-. Ook de vergoeding voor het beheer van de natuurterreinen van de Kievit is besproken met het Utrechts Landschap, maar daar is nog geen witte rook. Kijk, dit zijn bedragen, waar je mee kunt thuis komen! De braderie op 31 augustus in Vleuten bleek een onverwachts succes. Met een attractieve kraam wisten we veel belangstellenden te trekken die we later ook terugzagen op de Burendag. We verwachten hier wel enkele nieuwe leden aan over te houden. Een goede marketing lijkt dus wel degelijk te lonen! We hebben naar aanleiding van een kritisch geluid uit de ALV de begin- en eindtijden van het dagelijkse werk nog eens besproken en opnieuw vastgesteld. Zie hiervoor het kader op blz. 8. 7

8 Piet is begonnen met het schoonmaken en schilderen van de nieuwe keet. Hij krijgt een kleur, tegenovergesteld aan de oude keet: wit met groen logo. De oude keet krijgt een nieuwe bestemming en gaat weg van het terrein. Het informatiebord aan de buitenkant van de Buitenplaats laat al enige tijd op zich wachten, omdat nog niet duidelijk is hoe het uiteindelijke ontwerp eruit gaat zien en wie het gaat uitvoeren. De extra vergadering van de ALV van 28 juni j.l. hebben we geëvalueerd. We vonden de sfeer en de toon positiever dan de eerste vergadering. Met het rapport Visie op Groen, dat volgens de ALV toekomstgerichter en publieksvriendelijker zou kunen, is Hans van Aartrijk meteen aan de slag gegaan. Het ligt nu in handen van een extern redacteur, die er een publieksvriendelijke versie van gaat maken. De natuurwerkdag op 2 november zal gehouden worden op Geertjes hoeve, Thematerweg 5 in Haarzuilens. Op passende wijze heeft het bestuur afscheid genomen van Tabe Tietema als voorzitter van de Vereniging. Ook de locatie was passend: in ons oude onderkomen De Balije in De Meern! Phil Ras heeft ons laten weten geen prijs te stellen op enige vorm van afscheid bij zijn vertrek uit de Vereniging. Dit respecteren wij. Op woensdag 16 oktober en 20 november zijn de volgende bestuursvergaderingen, vanaf uur. Vanuit het bestuur, Dries Willems Begin- en eindtijden op werkdagen Om half negen beginnen we met het verzamelen en inladen van de benodigde materialen. Het vertrek van de Buitenplaats zal circa 8.45 uur zijn; vervolgens is er koffie op de werkplek, waarna het eigenlijke werk begint. Op de website komt de vermoedelijke aankomsttijd voor mensen die rechtstreeks naar de werkplek rijden. Einde van de werkdag is afhankelijk van de omstandigheden, zoals het weer, de hoeveelheid werk, het aantal aanwezige mensen en de werkzaamheden de volgende werkdag. Ook moeten we rekening houden met terugbrengen en opruimen van de materialen. 8