Onderwerp Ondertekening Herzien Convenant OGGZ-Platforms Zuid-Holland Noord 2011

Transcriptie

1 B&W.nr , d.d BB.nr Onderwerp Ondertekening Herzien Convenant OGGZ-Platforms Zuid-Holland Noord 2011 Burgemeester en wethouders besluiten:behoudens advies van de commissie 1. In te stemmen met het Herzien Convenant OGGZ-Platforms Zuid-Holland Noord 2011, waarin een expliciete omschrijving is opgenomen van de taken, rollen en verwachte inzet van partijen op het terrein van de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg is opgenomen. Burgemeester besluit: 1. De wethouder Jeugd, Welzijn en Zorg te machtigen het Herzien Convenant OGGZ-platforms Zuid-Holland Noord te ondertekenen. Pers samenvatting: In 2002 zijn diverse overleggen in het kader van de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGZ) opgericht. Het Beleidsvoorbereidend en het Bestuurlijk Platform OGGZ dienen in de regio Zuid- Holland Noord als het belangrijkste bestuurlijk samenwerkingsverband op het terrein van de OGGZ. De platforms zijn verantwoordelijk voor het tot stand komen van het basisaanbod OGGZ in deze regio. Tevens ondersteunen de platforms de OGGZ-partners bij het ontwikkelen en uitvoeren van regionaal beleid. Er wordt een 'Herzien Convenant OGGZ-Platforms Zuid-Holland Noord 2011' ondertekend, waarmee de deelnemende partijen aan de diverse platforms zich opnieuw verbinden aan de regionale uitvoering van het basisaanbod OGGZ met als doel een op elkaar afgestemde aanpak ten aanzien van de OGGZ-doelgroep in de regio Zuid-Holland Noord.

2 Burgemeester MACHTIGING De Burgemeester van Leiden, gelet op het bepaalde in artikel 171, eerste en tweede lid, van de Gemeentewet, machtigt hierbij mw. R.A. van Gelderen- Jeugd, Welzijn en Zorg om namens hem het Herzien Convenant OGGZ-Platforms 2011 te ondertekenen. Leiden, 19 september 2011 drs. H.J.J. Lenferink Burgemeester van Leiden

3 Convenant OGGZ Platforms Zuid-Holland Noord 2011 juni 2011

4 Partijen De volgende partijen verbinden zich met dit convenant aan de regionale uitvoering van het basisaanbod OGGZ met als doel een op elkaar afgestemde aanpak ten aanzien van de OGGZ doelgroep in de regio Zuid-Holland Noord. Gemeenten: De vijftien gemeenten in Zuid-Holland Noord, te weten: Leiden, Alphen aan den Rijn, Katwijk, Teylingen, Nieuwkoop, Noordwijk, Noordwijkerhout, Leiderdorp, Lisse, Voorschoten, Oegstgeest, Hillegom, Rijnwoude, Kaag en Braassem, Zoeterwoude. Zorgaanbieders Brijder Verslavingszorg Cardea GGZ Rivierduinen, vertegenwoordigd door GGZ Leiden e.o Kwadraad Rosa Manus Sensoor Zuid-Holland Noord Stichting de Binnenvest Stichting Exodus Stichting De Brug Midden-Nederland Woningcorporaties Vereniging Woningcorporaties Holland Rijnland Zorgkantoor Zorg en Zekerheid Zuid-Holland Noord Overige partijen Stichting ZON GGD Hollands Midden Veiligheidshuis Overwegende Het regionale bereik van het merendeel van de betrokken partijen; De intentie van bovengenoemde partijen om de OGGZ in de regio Zuid-Holland Noord gezamenlijk vorm te geven; De verantwoordelijkheid van alle betrokken partijen voor de uitvoering van het OGGZ- beleid; De verantwoordelijkheid van alle gemeenten in Zuid-Holland Noord voor het realiseren van een samenhangend OGGZ-aanbod; De noodzaak van een slagvaardige overlegstructuur voor de OGGZ in de regio Zuid-Holland Noord zowel op bestuurlijk en beleidsvoorbereidend als op uitvoerend niveau; Dat de cliënt altijd centraal staat; Dat de doelgroep gebaat is bij een integrale aanpak en samenwerking tussen alle hulp- en dienstverlenende organisaties; Dat wonen en activering leidend zijn in het integrale trajectplan van cliënten, en de zorg hieraan ondersteunend is; Dat de verschillen in OGGZ problematiek per gemeente c.q. subregio om maatwerkaanpak vragen. Verklaren te zijn overeengekomen Artikel 1 Definitie OGGZ Onder de OGGZ vallen alle activiteiten op het gebied van de openbare geestelijke gezondheidszorg die niet op geleide van een individuele hulpvraag worden uitgevoerd. Het gaat hierbij om hulpverlening aan individuen, zorg voor (risico-) groepen, preventie en herstel.

5 Artikel 2 Doelgroep OGGZ De doelgroep OGGZ bestaat uit sociaal kwetsbare mensen die: A. niet of niet voldoende in staat zijn om in de eigen bestaansvoorwaarden te voorzien (dak boven het hoofd, voedsel, inkomen, sociale contacten, zelfverzorging); B. meervoudige problematiek hebben, waaronder sociaal isolement, verwaarlozing van eigen lichamelijk functioneren en dat van eventuele kinderen, problemen met (huiselijk) geweld, vervuiling van woonruimte en of van woonomgeving, overlastgevend gedrag, gebrek aan vaste of stabiele woonruimte, schulden, psychische problemen, verstandelijke beperking en verslavingsproblemen; C. vanuit het perspectief van professionele hulpverleners niet de zorg krijgen die zij nodig hebben om zich in de samenleving te handhaven; D. geen hulpvraag stellen waar de reguliere hulpverlening een antwoord op heeft. Familie, buren en omstanders vragen meestal om hulp, waardoor vaak sprake is van ongevraagde bemoeienis of hulpverlening 1. Artikel 3 De functies van OGGZ 3.1 Verder afglijden of uitval wordt voorkomen, door preventie en vroeginterventie. Het gaat hierbij om het vroegtijdig opsporen en beïnvloeden van risicofactoren. Vroeginterventie is erop gericht dat mensen zo lang mogelijk in staat zijn voor zichzelf te zorgen. Doel is om te voorkomen dat mensen het stadium bereiken waarin zij zware zorg nodig hebben. 3.2 Om de doelgroep(en) van de OGGZ de noodzakelijke zorg te kunnen bieden worden 4 functies georganiseerd: Signalering. De herkenning van OGGZ-problematiek start meestal met signalen van buren, politie, woningbouwverenigingen etc. Zorg kan pas in gang gezet worden als de zorgwekkende situatie gesignaleerd is. Inventarisatie en toeleiding. Na signalering worden de problemen met de klant in kaart gebracht en wordt bepaald welke instellingen een rol kunnen spelen bij de oplossing ervan. Er wordt actief contact gelegd met deze instellingen. Zorgaanbod. Bij meervoudige problematiek spelen vaak meerdere instanties en voorzieningen een rol. Het is essentieel dat alle instanties in onderlinge afstemming naast elkaar of na elkaar de zorg inzetten die noodzakelijk is. Monitoring. Het risico van uitval uit de zorg voor deze doelgroep is hoog. Het is daarom van belang om het resultaat voor de klant en de continuïteit van zorg te monitoren. Daarnaast is het belangrijk om hiaten in de zorg te signaleren en hiervoor oplossingen te formuleren. 3.3 Herstel en empowerment van de doelgroep moet er toe leiden dat de doelgroep weer volwaardig kan deelnemen aan de maatschappij. Een gedifferentieerd aanbod met betrekking tot huisvesting en activering zijn hiervan essentiële onderdelen. Artikel 4 OGGZ platforms 4.1 Betrokken partijen nemen deel aan (één van de) OGGZ platforms: Bestuurlijk Platform, Beleidsvoorbereidend Platform en subregionale platforms in de Rijnstreek en in de Duin- en Bollenstreek. 4.2 Het bestuurlijk overleg bestaat uit bestuurders van de kernorganisaties van de volgende partijen: De gemeenten Leiden, Katwijk en Alphen aan den Rijn, die de lokale overheid in de regio Zuid-Holland Noord vertegenwoordigen; Vereniging Woningcorporaties Holland Rijnland Brijder Verslavingszorg Stichting ZON Stichting de Binnenvest Politie Hollands Midden GGZ rivierduinen 1 Fragment afkomstig uit Zorgvisie voor de OGGZ van Academische werkplaats Noordelijk Zuid-Holland januari 2009, aangevuld ten behoeve van het beleidsvoorbereidend platform OGGZ Zuid Holland Noord.

6 Kwadraad Rosa Manus Zorgkantoor Zuid-Holland Noord GGD Hollands Midden Voorzitter is de wethouder Jeugd, Zorg & Welzijn van centrumgemeente Leiden. 4.3 Het beleidsvoorbereidend overleg bestaat uit managers en verantwoordelijke ambtenaren van: Bovengenoemde kernpartners Stichting Exodus Cardea Sensoor Zuid-Holland Noord Voorzitter is een ambtenaar van centrumgemeente Leiden. De secretarisfunctie is belegd bij de GGDHM. 4.4 De subregionale platforms in de Rijnstreek en in de Duin- en Bollenstreek bestaan uit: De gemeenten in de Rijnstreek respectievelijk de Duin- en Bollenstreek Brijder Verslavingszorg GGZ Rivierduinen Kwadraad GGD Hollands Midden Stichting de Binnenvest (Rijnstreek) Stichting De Brug Midden-Nederland (Duin- en Bollenstreek) Politie HM (Rijnstreek) WonenCentraal (Rijnstreek) Het voorzitterschap is belegd bij ambtenaren van respectievelijk de gemeente Alphen aan den Rijn en de gemeente Katwijk. 4.5 In de Rijnstreek is het 'Subregionaal Convenant OGGZ' van kracht. Het convenant is voor onbepaalde tijd aangegaan. De partners zijn: Kwadraad, St. De Binnenvest, wonencentraal, Politie Hollands Midden (district Rijn- en Veenstreek), Brijder Verslavingszorg, GGD Hollands Midden, GGZ Rijnstreek, Gemeente Nieuwkoop, Gemeente Rijnwoude en Gemeente Alphen aan den Rijn. In het convenant zijn afspraken specifiek voor de Rijnstreek opgenomen. Artikel 5 Doelstelling platforms OGGZ Zuid-Holland Noord 5.1 De OGGZ-platforms hebben het doel de OGGZ-partners te ondersteunen bij het ontwikkelen en uitvoeren van regionaal OGGZ-beleid. 5.2 Het beleidsvoorbereidend platform heeft als doel het voorbereiden van de besluitvorming door het bestuurlijk platform OGGZ, is verantwoordelijk voor het tot stand brengen van het basisaanbod OGGZ en voor de uitvoering van een op elkaar afgestemde aanpak voor de doelgroep OGGZ in de regio Zuid-Holland Noord. De functies van het beleidsvoorbereidend platform zijn: Ontwikkeling van een gezamenlijke regionale visie op doelstellingen, reikwijdte, werkwijze en prioriteiten in het regionale OGGZ beleid; Kennisuitwisseling m.b.t. ontwikkelingen van (landelijk en regionaal) OGGZ beleid; Afstemming en samenwerking bevorderen tussen centrumgemeente en regiogemeenten op het gebied van OGGZ; Afstemming en samenwerking bevorderen tussen de verschillende aanbieders van OGGZproducten (t.b.v. ketenzorg); Gezamenlijk initiëren en ontwikkelen van nieuwe OGGZ activiteiten, gericht op preventie, zorg, nazorg en herstel; Signaleren van leemten en knelpunten en het formuleren van acties en oplossingen. 5.3 In het bestuurlijk platform vindt de besluitvorming plaats. 5.4 De subregionale platforms hebben op subregionaal niveau bovenstaande functies. Zij geven vanuit de subregio input aan de regionale ontwikkelingen op het gebied van de OGGZ, leveren

7 een bijdrage aan de verspreiding van kennis en best practices en aan de realisatie van doelstellingen die geformuleerd worden in de (sub)regionale platforms OGGZ Zuid-Holland Noord. Artikel 6 Beschrijving taken en rollen van de partijen 6.1 Algemene taken en rollen Alle deelnemers informeren en adviseren elkaar op proactieve wijze over gesignaleerde knelpunten, relevante ontwikkelingen, wensen en behoeften op het gebied van de OGGZ. Doel hiervan is het voorkomen en het aanpakken van gesignaleerde leemten in het aanbod De vertegenwoordiger van een regionale organisatie in één van de platforms OGGZ, is verantwoordelijk voor de interne afstemming van regionale aandachtspunten en informatieoverdracht De persoon die naast zijn eigen organisatie ook een andere organisatie vertegenwoordigt in een platform OGGZ, is verantwoordelijk voor de afstemming van regionale aandachtspunten en informatieoverdracht met betreffende organisatie. 6.2 Taak en rol gemeenten Gemeenten hebben vanuit de Wmo (prestatievelden 7, 8 en 9) de volgende wettelijke taken met betrekking tot de OGGZ: Preventie: het signaleren en bestrijden van risicofactoren op het gebied van de OGGZ; Signaleren: het organiseren van een meldpunt voor signalen van crisis of dreiging van crisis bij kwetsbare personen en risicogroepen; Organiseren van toeleiding, zorg en nazorg: het bereiken en begeleiden van kwetsbare groepen en risicogroepen; Regie: het realiseren van beleidsdoelen door het sturen op afspraken tussen betrokken organisaties over de uitvoering van de OGGZ De gemeenten hebben een regierol en dragen zorg voor het coördineren en afstemmen van activiteiten in het kader van OGGZ. Zij zijn daarmee verantwoordelijk voor: het bij elkaar brengen van de verschillende partijen; het formuleren van een visie; het sturen op afspraken; het evalueren van beleid Gemeente Leiden is als centrumgemeente verantwoordelijk voor de inzet van de Rijksmiddelen in het kader van de maatschappelijke opvang, verslavingsbeleid en OGGZ, voor de realisatie van een met de regiogemeenten af te stemmen adequaat en vraaggestuurd voorzieningenniveau rond de maatschappelijke opvang, verslavingsbeleid en OGGZ. De gemeente Leiden coördineert de afspraken over en evaluatie van hieruit voortvloeiende specifieke taakstellingen voor de regio De regiogemeenten richten zich minimaal op preventie-, nazorg- en herstel-activiteiten in de regio. Deze inzet leidt tot minder zorg en opvangtrajecten in de centrumgemeente De gemeenten Katwijk, Alphen aan den Rijn en Leiden vertegenwoordigen respectievelijk de subregio s Duin en Bollenstreek, Rijnstreek en de Leidse regio in het beleidsvoorbereidend en het bestuurlijk OGGZ platform. Zij zorgen voor de informatie-uitwisseling tussen de gemeenten in de subregio s en het beleidsvoorbereidend en bestuurlijk platform De gemeenten uit de subregio s nemen structureel deel aan de subregionale platforms OGGZ Gemeenten zorgen voor afstemming met beleidsterreinen die voor de OGGZ van belang zijn, zoals de Wet Werk en Bijstand, en onderschrijven het belang van een lokaal pakket aan maatregelen dat op maat kan worden ingezet zoals schuldhulpverlening en re-integratie Voor ieder platform is een werkplan leidend, waarin ontwikkeling van beleid en concrete activiteiten zijn opgenomen. De werkplannen worden ter kennisname aan de overige platforms voorgelegd. Het werkplan van het beleidsvoorbereidend platform OGGZ ZHN wordt vastgesteld in het bestuurlijk platform OGGZ ZHN. 6.3 Taak en rol zorgaanbieders De zorgaanbieders hebben de taak om te signaleren en na inventarisatie zorg en diensten aan te bieden aan mensen, afgestemd op en passend bij de behoeften die uit hun persoonlijke leefsituatie voortvloeien. Het Meldpunt Zorg en Overlast van de GGD heeft daarbij de taak signalen van zorg te inventariseren en de toeleiding naar zorg te coördineren. 6.4 Taak en rol woningcorporaties

8 De woningcorporaties hebben als maatschappelijke taken: Het passend huisvesten van lagere inkomensgroepen en mensen die zorg en begeleiding behoeven; Het bijdragen aan de leefbaarheid in buurten en wijken. 6.5 Taak en rol zorgkantoor Het zorgkantoor ontwikkelt na consultatie van betrokken partijen een visie op de OGGZ. De visie is richtinggevend voor het inkopen van AWBZ zorg voor de OGGZ doelgroep. Het zorgkantoor heeft de taak: De uitvoering van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten, die betrekking heeft op niet te verzekeren langdurige ziektekosten; De uitvoering van de zorgverzekeringswet (ZVW), die betrekking heeft op noodzakelijke op genezing gerichte zorg; Het zo goed mogelijk op elkaar afstemmen van de zorgvraag en het zorgaanbod binnen hun werkgebied; Overleg te voeren met partijen en het contracteren c.q. inkopen van de benodigde AWBZ zorg. 6.6 Taak en rol overige partijen Stichting ZON behartigt de belangen van cliënten en participeert in platforms en diverse taakgroepen om voor de doelgroep gewenst beleid te realiseren GGD Hollands Midden heeft een faciliterende rol naar de platforms en diverse taakgroepen door inzet van beleidscapaciteit, door uitvoering te geven aan het Meldpunt Zorg en Overlast en door een coördinerende rol te vervullen in de zorgtoeleiding en voor trajectbegeleiding van bijzondere groepen Politie Hollands Midden signaleert vanuit de rol van ordebewaarder, burgers met overlastgevend gedrag, maar ook burgers die zorg nodig hebben. Vanuit deze signalerende rol kunnen hiaten in de zorg zichtbaar worden. Samen met zorgpartijen worden oplossingen gezocht waarbij zorg en veiligheid op elkaar worden afgestemd. Het Veiligheidshuis is de locatie waar zorg en veiligheid elkaar treffen. Artikel 7 Verwachte inzet van de partijen 7.1 Algemeen Partijen zetten menskracht en middelen in om de doelstellingen van dit convenant te realiseren Partijen versterken elkaar door een integrale aanpak en doen een beroep op elkaars expertise en inzet door consultatie en advies. Acties en afspraken worden zo concreet mogelijk geformuleerd (wie doet wat wanneer) Partijen spreken elkaar aan op hun verantwoordelijkheden met betrekking tot de OGGZdoelgroep. De rollen, taken en verantwoordelijkheden zijn belegd in het basisaanbod en omschreven in artikel zes van dit convenant Partijen stimuleren en faciliteren de uitvoering van dit convenant binnen hun eigen organisaties, alsmede de afstemming met de overige convenantpartners Partijen zijn flexibel, gaan creatief om met de mogelijkheden van de eigen organisatie, stimuleren hun medewerkers om creatief en out of the box te denken Partijen dragen zorg voor vervanging vanuit de eigen organisatie bij afwezigheid tijdens één van de OGGZ platforms Partijen spannen zich naar vermogen in om een oplossing te vinden voor de knelpunten die uit de platforms naar voren komen. 7.2 Gemeenten Elke gemeente zorgt voor heldere afspraken tussen de verschillende (lokale) ketens/sectoren (veiligheid, zorg en jeugd) Elke gemeente zorgt voor een lokaal pakket aan maatregelen dat op maat ingezet kan worden voor de hulp aan deze groep en ter preventie dient van onder meer huisuitzettingen Elke gemeente zorgt voor een pakket aan schuldhulpverlening, budgetbegeleiding en budgetbeheer dat afgestemd op de vraag en de behoefte van een OGGZ-cliënt kan worden ingezet.

9 7.2.4 Elke gemeente zorgt voor dagbesteding en activering voor de doelgroep, afgestemd op de vraag en de behoefte van cliënten en in aanvulling op de productieafspraken van de zorgkantoren Elke gemeente ondersteunt eventuele terugkeer van de OGGZ doelgroep afkomstig uit haar gemeente Gemeente Leiden geeft als centrumgemeente invulling aan haar regionale verantwoordelijkheid om een voorzieningenniveau te realiseren dat recht doet aan de knelpunten in de gehele regio. Hierover vindt regionale afstemming met alle gemeenten plaats. Regiogemeenten dragen bij aan de realisatie van passende huisvesting en bijzondere woonconcepten ten behoeve van de noodzakelijke uitstroom uit de maatschappelijke opvang. 7.3 Zorgaanbieders en Meldpunt Zorg en Overlast De zorgaanbieders zetten zich in om aan personen en gezinnen met meervoudige problemen voldoende cq. noodzakelijke diensten, ondersteuning en zorg te bieden die nodig zijn om de zelfredzaamheid te versterken en een stabiele leefsituatie te realiseren. Zij doen dit door: het vroegtijdig inzetten van hulp aan cliënten, met zo min mogelijk drempels, schakels en selectieprocedures; elk, vanuit hun eigen expertise, aan individuele cliënten zorg en/of diensten aan te bieden conform indicatiestelling, zorgtoewijzing en op basis van individuele trajectplannen; het conform afspraak, met inachtneming van het privacyreglement, uitwisselen van cliëntgegevens ten behoeve van een goede ketenzorg, registratie en monitoring; het melden van zorgmijdende personen en gezinnen bij het Meldpunt Zorg en Overlast; het bespreken van OGGZ-cliënten in het daarvoor bestemde casusoverleg; het samenwerken met betrokken ketenpartners en daar waar nodig een outreachende aanpak in te zetten: (pro)actief signaleren en bereid zijn om cliënten actief op te zoeken teneinde hen te bereiken; het bieden van een hulpverleningstraject gericht op het verbeteren van zijn/haar leefsituatie, op herstel van het sociale netwerk (gezin en sociale omgeving). De eigen kracht en de wensen van een cliënt zijn hierbij zoveel mogelijk uitgangspunt; bij elke multiprobleemsituatie een coördinerende hulp- of dienstverlener als trajectregisseur of casemanager aan te wijzen. Hij of zij is verantwoordelijk voor de samenhang in het traject en de afstemming van alle hulpverleningsactiviteiten. Tevens is hij/zij de vaste contactpersoon waar de cliënt met vragen rond het traject of problemen terecht kan. 7.3 Woningcorporaties De woningcorporaties zorgen voor: Het beschikbaar stellen van de jaarlijks met de gemeenten afgesproken capaciteit aan woonruimte voor huisvesting aan de OGGZ-doelgroep; Het melden van huurders over wie zorgen bestaan in de lokale zorgnetwerken conform regionale afspraken. 7.4 Overige partijen De overige partijen zetten zich ieder vanuit het eigen taakveld en verantwoordelijkheid in om in samenwerking met de andere partijen en in lijn met de afspraken in dit convenant een bijdrage te leveren aan het verbeteren van de leefsituatie van de doelgroep. Artikel 8 Privacy en uitwisseling van gegevens Partijen werken volgens het gezamenlijk ondertekende privacyreglement. Artikel 9 Financiële kaders 9.1 Centrumgemeente Leiden zet de middelen die zij van het Rijk ontvangt voor maatschappelijke opvang en verslavingsbeleid transparant en in overleg met de regio in t.b.v. de realisatie van een regionaal voorzieningenaanbod OGGZ. 9.2 Gemeenten dragen naar vermogen en in verhouding tot de aard en omvang van de lokale problematiek vanuit eigen middelen bij aan de realisatie van een lokaal aanbod aan activiteiten.

10 9.3 De besteding van de middelen in de OGGZ is voor partijen inzichtelijk. Het overzicht en de toelichting erop worden jaarlijks geactualiseerd. Artikel 10 Werkingsduur en evaluatie 10.1 Dit convenant treedt in werking na ondertekening door alle partijen en geldt voor onbepaalde tijd Eens per twee jaar wordt het convenant op initiatief van de centrumgemeente met alle partijen in het beleidsvoorbereidend platform OGGZ geëvalueerd De subregio s worden via de bestaande overlegstructuren om evaluatiepunten gevraagd. Artikel 11 Wijziging, naleving en beëindiging van het convenant: 11.1 Partijen onderschrijven de doelstellingen van het convenant en verplichten zich de in het convenant vastgelegde afspraken na te komen Voorstellen tot wijziging van dit convenant worden besproken in het beleidsvoorbereidend platform en zo nodig geagendeerd in het bestuurlijk platform OGGZ. De partij die de wijziging wenst, licht de voorgestelde wijziging mondeling toe Wijzigingen van dit convenant of aanvullingen daarop zijn slechts geldig voor zover zij schriftelijk tussen alle partijen zijn overeengekomen Partijen zijn gerechtigd om op basis van zwaarwegende belangen, waaronder ook tekortkoming in de nakoming, tussentijds het convenant op te zeggen. Hiervoor geldt een opzegtermijn van zes maanden. Opzegging geschiedt schriftelijk en met opgave van redenen aan de afzonderlijke ondertekenaars van het convenant. De opzegging vindt niet eerder plaats dan nadat partijen zich tot het uiterste hebben ingespannen deze situatie in onderling overleg op te lossen Nieuwe partijen hebben de mogelijkheid om als deelnemer in het convenant toe te treden. Als deze gedurende de looptijd van dit convenant deel willen nemen aan (een van de) de platforms OGGZ, dan worden zij verzocht zich conformeren aan dit convenant. Zij worden individueel in het convenant bijgeschreven en ondertekenen het.

11 Ondertekenaars Namens de gemeenten Gemeente Leiden Gemeente Alphen aan den Rijn Mevr. R.A. van Gelderen Gemeente Katwijk Dhr. S.J.P. Lyczak Gemeente Teylingen Dhr. I.G. Mostert Gemeente Nieuwkoop Mevr. C.M.L. Lambrechts Gemeente Noordwijk Dhr. A. Muilwijk (voorlopig) Gemeente Leiderdorp Dhr.G. van Duin (voorlopig) Gemeente Lisse Dhr. K. Wassenaar Gemeente Voorschoten Dhr. A.D. de Roon Gemeente Oegstgeest Mevr. drs I.C.J. Adema-Nieuwenhuizen Gemeente Hillegom Mevr. mr. E. Van Oortmerssen-Schutte Gemeente Rijnwoude Dhr. G. Kleijheegh Gemeente Noordwijkerhout Dhr. M.J. Dresden Gemeente Kaag en Braassem Dhr. B.J.M. de Haas Gemeente Zoeterwoude F.M. Schoonderwoerd Dhr. K. den Ouden

12 Namens de zorgpartijen Brijder Verslavingszorg Stichting de Binnenvest Mevr. M.T. Poot Regiomanager bedrijfsvoering Zuid-Holland Noord Cardea Dhr. W.A. van t Veer Directeur GGZ Rivierduinen Kwadraad Dhr. P. Vader Directeur Algemene Zaken Leiden e.o. Rosa Manus Dhr. R.J. Verkuylen Bestuurder Sensoor Zuid-Holland Noord Stichting Exodus Leiden Dhr. J. van der Tuin Directeur Stichting De Brug Midden-Nederland Dhr. W.Th.C. van Doorn Manager Mevr. D. Bancken Directeur Namens de woningcorporaties Vereniging Woningcorporaties Holland Rijnland Namens het Zorgkantoor Zorg en Zekerheid Zuid-Holland Noord Namens de overige partijen Stichting ZON GGD Hollands Midden Veiligheidshuis Dhr. J.J.M. de Gouw Directeur

13 Bijlage 1 Basisaanbod OGGZ ZHN Het basisaanbod OGGZ omvat een keten van zorg bestaande uit in ieder geval de volgende onderdelen: 1. Preventie en vroeginterventie; 2. Signalering; 3. Inventarisatie en toeleiding; 4. Zorgaanbod (waaronder ook voorzieningen voor crisisopvang/ acute zorg); 5. Herstel en empowerment; 6. Huisvesting; 7. Monitoring op beleidsniveau. Organisatie van dit basisaanbod vraagt om een samenwerking in sluitende ketens, waarbij verschillende partners in onderlinge afstemming naast elkaar en na elkaar de noodzakelijke zorg, hulp en begeleiding bieden. In onderstaande paragrafen wordt deze keten van zorg nader beschreven. Hierbij is gebruik gemaakt van de notitie Niemand over de schutting, Professionalisering van de OGGZ opgesteld door de GGZ-partijen uit de G4 in 2006 en van zorgvisie voor de OGGZ ZHN van B. v. Hemert (2009). 1. Preventie en vroeginterventie Preventie betreft die activiteiten om te voorkomen dat problemen (zoals dakloosheid, toenemende schulden, psychische problemen en/ of verslaving) bij een cliënt verder oplopen. Het kan ook gaan om het vroegtijdig opsporen van deze problemen. Preventie moet erop gericht zijn dat mensen zo lang mogelijk in staat zijn voor zichzelf te zorgen en te voorkomen dat mensen zware zorg nodig hebben. Maatregelen die genomen worden, zijn: het voorkomen van huisuitzettingen; GGZ-preventie door vroegtijdige signalering en een gericht aanbod van cursussen; Budgetcursussen over schuldhulpverlening; Voorlichting op scholen over verslavingsproblematiek; Etc. 2. Signalering Signalering is een taak van iedereen. De OGGZ problematiek start meestal met signalen van buren, politie, woningcorporaties etc. Zorg kan pas in gang gezet worden als de zorgwekkende situatie gesignaleerd is. Op basis van een signaal of een gevoel dat er iets niet pluis is, wordt actie ondernomen. De uitkomst is een keuze voor het hulpverleningskanaal waar de cliënt naar toe moet. Signalering houdt in dat partijen actief optreden. Zij leggen contact met de cliënt en zoeken met hem/haar naar oplossingen. Zij bouwen vertrouwen op, verleiden de cliënt tot zorg en volgen hem of haar. Dit vraagt niet alleen een pro-actieve houding van organisaties en hun medewerkers, maar ook een investering in outreachend werken en het leveren van bemoeizorg. Burgers kunnen meldingen over OGGZ-cliënten bij diverse professionals doen zoals bij: woningcorporaties, politie, hulpverlenende instanties etc. In beginsel ondernemen deze organisaties actie op de melding. In een aantal gevallen kan het zo zijn dat de problematiek dusdanig complex is dat één organisatie het zelfstandig af kan of dat de cliënt een zorgmijder is (dat wil zeggen geen contact wil of mijdt) en dat een gezamenlijke en gecoördineerde aanpak noodzakelijk is. In deze gevallen kan het Meldpunt Zorg en Overlast worden ingeschakeld. 3. Inventarisatie en toeleiding Het vinden van het best passende hulpverleningsaanbod voor een persoon is de kern van toeleiding. Iedere persoon krijgt zorg die hij of zij nodig heeft en niemand wordt uitgestoten (uit de boot vallen) of uitgesloten (tussen wal en schip vallen). Bij de OGGZ doelgroep kan het leggen van contact en het motiveren van de persoon om zorg te accepteren enige tijd kosten. De scheidslijnen tussen ondersteuning, begeleiding en

14 behandeling zijn dun. Soms is het wenselijk te starten met de behandeling, maar is dit nog niet mogelijk en moet eerst vertrouwen worden gewonnen. Een strikte scheiding in de tijd tussen toeleiding en zorg is dan ook lastig te maken. Vaak zijn dit parallel lopende processen. Toeleiden is een proces met stabiele zorg als einddoel, maar het is geen eenmalige actie. Motiveren om zorg te (blijven) accepteren is een taak die blijvende aandacht vraagt van de hulpverlener die bij de persoon betrokken is. Dit vraagt om vasthoudendheid en creativiteit. Het gaat om het vinden van uitzonderingen op de regels. Voor elke cliënt volgt een persoonsgerichte aanpak, dat wil zeggen dat de problemen van de cliënt op alle leefgebieden in kaart worden gebracht en in hun onderlinge samenhang worden bezien en aangepakt. Het gaat om het leggen van verbindingen tussen de benodigde hulpverleningsdisciplines, tussen zorg en veiligheid en tussen volwassenenzorg en jeugdzorg. Voor laagdrempelige signalering en snelle toeleiding is het belangrijk dat bemoeizorg direct toegankelijk is. 4. Zorgaanbod Een goede aanpak, behandeling en begeleiding van de OGGZ doelgroep vraagt om multidisciplinaire samenwerking. Het vraagt dat professionals actief de samenwerking zoeken, hulp en ondersteuning regelen op diverse leefgebieden en een regievoerder of casemanager aanwijzen. Zorginstellingen leveren in onderlinge afstemming naast elkaar of na elkaar het aanbod van (keten)zorg dat de cliënt nodig is en dat passend is voor zijn situatie. Partijen plaatsen hun acties in een breder kader. Het gaat niet alleen om de cliënt, maar ook om diens gezin. Partijen werken dan ook vanuit het motto: één klant, één gezin, één plan. Bij het opstellen van een trajectplan wordt gewerkt vanuit meerdere leefgebieden (huisvesting, financiën, sociaal functioneren, psychisch functioneren, zingeving, lichamelijk functioneren, praktische functioneren en dagbesteding). Per onderdeel worden samen met de cliënt concrete afspraken gemaakt voor zowel de korte als de langere termijn. Afspraken over het trajectplan worden zorgvuldig met de benodigde partijen afgestemd. Waar nodig worden ook de diverse casusoverleggen geïnformeerd over de gemaakte afspraken. Bepaald wordt wie de regiehouder is voor de cliënt. Partijen spannen zich in om de best passende hulp te organiseren voor een klant. Hierbij is de cliënt steeds het uitgangspunt. Het risico van uitval uit de zorg is hoog voor deze doelgroep. Het is daarom van belang om de continuïteit van zorg op individueel niveau te volgen. 5. Werk en dagbesteding Werk en dagbesteding zijn een wens van veel OGGZ cliënten en is in het kader van herstel van essentieel belang. Het bieden van een dagstructuur is belangrijk om het leven (opnieuw) invulling te geven, brengt contacten met zich mee, stelt eventuele verslavingsbehoefte uit en versterkt de eigenwaarde. Velen willen liefst ook betaald werk, de hoogste sport op de participatieladder. Het is belangrijk hier aandacht voor te hebben. Door middel van goede begeleiding en overdracht, waarbij aangesloten wordt bij ervaring en opleiding en eventuele beroepswensen, wordt systematisch toegewerkt naar werk dat het meest passend is, qua niveau en inhoud. 6. Nazorg, herstel en empowerment Nazorg is de ondersteuning die OGGZ cliënten nodig hebben om een stabiele leefsituatie te kunnen behouden en terugval te voorkomen. Herstel is een proces door cliënten zelf geïnitieerd en zo mogelijk/wenselijk door hulpverleners gefaciliteerd. Gedurende dit proces verwerven cliënten meer greep op hun stoornis die niet langer hèn in de greep houdt. Cliënten hernemen geleidelijk hun burgerrollen weer, die verloren zijn gegaan en worden weer partner, ouder, werknemer, burger en zijn niet langer enkel ziek. Empowerment kan helpen om mensen en groepen te versterken zodat ze kunnen deelnemen aan de samenleving. Via empowerment krijgen individuen, organisaties en gemeenschappen greep op hun eigen situatie en hun omgeving. Daarbij worden capaciteiten gebruikt en ontwikkeld van burgers om in economisch, sociaal, en politiek opzicht actief mee gestalte te geven aan zijn eigen leven en dat van de gemeenschap waarvan men deel uit maakt. 7. Huisvesting Huisvesting is een essentieel onderdeel om tot een succesvolle hulpverleningsaanpak te komen. Immers, zonder huisvesting heeft de cliënt geen stabiele woonsituatie van waaruit de hulpverlening

15 adequaat vorm gegeven kan worden. Een gedifferentieerd woningaanbod en passende opvang is noodzakelijk. 8. Monitoring op beleidsniveau Het verzamelen van gegevens over sociaal kwetsbare groepen in de regio brengt trends en veranderingen in beeld. Zo kunnen ontwikkelingen in aard en opvang van doelgroepen voor maatschappelijke opvang-, OGGZ en verslavingsbeleid gevolgd worden en kan beleid en zorgaanbod afgestemd worden op doelgroepen die nog onvoldoende bereikt worden.

16