Lesbrief bij de voorstelling: Het Prentenpaleis. Met lessuggesties voor en na de voorstelling rondom het thema: Feest!

Transcriptie

1 Jeugdtheatergroep Opslag voor Cacao Lesbrief bij de voorstelling: Het Prentenpaleis. Met lessuggesties voor en na de voorstelling rondom het thema: Feest!

2 LESBRIEF Het Prentenpaleis INHOUD: Wie? 3 Inleiding 4 1. De voorstelling 1.1 Kijken naar een voorstelling, hoe gaat dat? Een gesprekje Voorbereidende opdrachten 6 3. Opdrachten ter verwerking

3 WIE? Het gezelschap Jeugdtheater Opslag voor Cacao maakt jeugdtheater sinds Onder artistieke leiding van Niekie van den Berg en Annemieke Zwierenga is er een stijl ontwikkeld, die zich onderscheidt door humor, toegankelijkheid, fysiek spel en een tot de verbeelding sprekende vormgeving. Kijk voor meer informatie en andere voorstellingen op De voorstelling: Het Prentenpaleis Tekst en spel Muziek Lied Regie advies Decor Kostuums Techniek : Niekie van den Berg en Annemieke Zwierenga : Wolfram Reisiger : Patricia Kuiper : Patrizia Esposito : Bas Peeperkorn : Doriene van der Wijst : Petra van der Werff Lesbrief Foto: Foto/tekening: : Niekie van den Berg : Eut van Berkum : Bas Peeperkorn Informatie en boekingen STT-produkties Postbus AA Olst tel info@sttprodukties.nl 3

4 Inleiding: Dit is de lesbrief bij de voorstelling: Het Prentenpaleis, gespeeld door Jeugdtheatergroep Opslag voor Cacao. In deze lesbrief staat een korte inhoud van de voorstelling. Daarnaast staan er een aantal opdrachten beschreven, die u ter voorbereiding en na afloop met de kinderen kunt doen. In het algemeen geldt dat kinderen meer betrokken zijn bij de voorstelling als ze er vooraf al mee bezig zijn geweest. Door na de voorstelling verwerkende opdrachten te doen zal een verdieping plaatsvinden van de onderliggende thema s. De voorstelling en de lesbrief sluiten aan bij het thema van de Kinderboekenweek 2014: Feest! 1. De voorstelling Voordat u de voorstelling bezoekt leest u de korte inhoud hieronder voor. Ook kunt u samen met de kinderen de foto van de koningin en prinses Maupje bekijken. Het Prentenpaleis Prinses Maupje en de koningin leven samen in een prachtig paleis. Op een dag krijgt de koningin een cadeau; een schilderij waar ze zelf op staat. De koningin is zó trots dat ze besluit om een groot feest te geven, ze gaat meteen aan het werk. Het valt niet mee om alles op tijd af te krijgen; de gasten moeten worden uitgenodigd, het paleis moet opgeknapt en worden versierd met vlaggen en ballonnen én Maupje moet leren om een echte prinses te zijn. Dat is best lastig! Leren rechtop staan, handjes geven, wuiven en alles met een vriendelijke lach. De koningin is druk en heeft bijna geen tijd meer voor Maupje. Als dan alles dreigt mis te gaan en de koningin het echt niet meer ziet zitten is er maar een persoon die rustig blijft en ervoor zorgt dat alles toch nog goed komt; Prinses Maupje! Het feest kan beginnen Kijken naar een voorstelling, hoe gaat dat? Een gesprekje. Sommige kinderen hebben ervaring met voorstellingen, maar er zijn ook kinderen die nog nooit zoiets hebben meegemaakt. Het is prettig als zij vooraf een beeld krijgen van wat er gaat gebeuren. Vertel in eigen woorden waar de voorstelling gespeeld gaat worden en hoe dat in zijn werk gaat. Oudere kinderen met ervaring kunnen uw verhaal aanvullen, zij kunnen misschien hun theaterbelevenis vertellen aan de groep. Wat hebben ze onthouden? Het is handig als u met de kinderen (op hun eigen niveau) doorneemt wat er van ze verwacht wordt. Ze komen rustig de zaal binnen en gaan zitten op de plek, die u aanwijst. Komen er nog meer kinderen van andere groepen? Zo ja, vertel dan wie er komen. Er staan al dingen klaar in de zaal, die in de voorstelling gebruikt worden. Tijdens de voorstelling mogen de kinderen niet gaan lopen. Ze 4

5 kijken naar het spel en reageren op wat er gebeurt. Er wordt gelachen en geklapt. En soms is het heel stil, als het spannend is of een beetje verdrietig. In de voorstelling zijn meerdere interactieve momenten, leg aan de kinderen uit dat de Koningin of Prinses Maupje zeggen wanneer de kinderen mee mogen doen. Uiteraard alleen als ze het leuk vinden, anders hoeft het niet. Aan het eind klappen de kinderen als ze voorstelling mooi hebben gevonden en om de spelers te bedanken. 5

6 2. Voorbereidende opdrachten Opmerking: Deze opdrachten geven een richtlijn. Maak zelf een keuze. U bent de expert wat het niveau/spanningsboog van uw groep betreft. Pas de opdrachten aan door ze te vereenvoudigen of uit te breiden. En gebruik vooral uw fantasie, misschien heeft u nog veel meer ideeën! 2.1. Feest We zijn als groep uitgenodigd door de Koningin om naar haar paleis te komen en te kijken hoe het gaat met alle voorbereidingen van het grote feest. Vraag de kinderen of zij ook wel eens eerder naar een feest zijn geweest, wat voor een feest dan? Welke andere feesten zijn er nog meer? Wat doe je dan en wat vier je? Kies samen met de kinderen een feest uit, dat feest gaat u samen met de kinderen voorbereiden en kort vieren. Bijvoorbeeld: We vieren vandaag dat de beer uit de poppenhoek jarig is. Wat moeten we allemaal doen: Slingers ophangen, ballonen opblazen, taart bakken, stoel versieren, liedje zingen, kadootjes geven. U kunt deze handelingen uitbeelden of ervoor kiezen alles echt even te spelen. Als u de smaak te pakken heeft, kunt de volgende dag weer een ander feestje vieren. Bijvoorbeeld de geboorte van een broertje of zusje, trouwen, kerstmis. Op bezoek in het paleis Als je naar een paleis gaat en dan ook nog naar een feest, dan zorg je ervoor dat je er netjes uitziet. De kinderen gaan handelingen uitbeelden die met er verzorgd uitzien te maken hebben. Vertel een verhaal, dit kan in de kring in het (speel)lokaal of zittend op een stoel. We gaan ons netjes maken; Haren kammen, tandenpoetsen, handen wassen, netjes in een zakdoek niezen, nette kleren aan, welke kiezen we? Probeer het steeds even mis te laten gaan, waardoor het grappig wordt. Bijvoorbeeld bij het tandenpoetsen knoei je tandpasta op je trui, bij het haren kammen komt er steeds een plukje haar omhoog, probeer het met een beetje spuug plat te krijgen en je niest per ongeluk naast de zakdoek. Vraag steeds als het mis gaat aan de kinderen: is dit goed? Als iedereen er helemaal netjes uitziet bekijk je jezelf alsof in de spiegel. We zijn er helemaal klaar voor! 6

7 3. Verwerkingsopdrachten U kunt kort over de voorstelling praten. Hoe hebben de kinderen het gevonden? Wat hebben ze speciaal onthouden? Oudere kleuters kunnen misschien iets vertellen over het decor (het paleis), viel ze iets op? Over de verschillende attributen en over de muziek. En misschien hebben ze een mening over het verhaal en de voorstelling: grappig, zielig, saai, mooi? 3.1: Een bewegingsverhaal Herhaal met de kinderen het verloop van de voorstelling, door te vertellen en door de kinderen te laten spelen en bewegen. U leidt het verhaal, maar geeft ook ruimte voor aanvullende opmerkingen en ideeën van de kinderen. Bij peuters is uw aandeel uiteraard groter dan bij kinderen uit groep 3. U kunt de onderdelen achter elkaar doen, maar ook splitsen als het te lang duurt of voor een opdracht kiezen. Nodig: Als u de speelzaal kunt gebruiken is dat ideaal. Muziek zal de opdracht ondersteunen; een dansmuziekje voor de schoonmaak/opknapdans, een circusmuziekje voor de optocht. Ontbijten Alle kinderen zitten op de grond in een kring of in de klas aan hun tafel. Iedereen veranderd in prinsjes en prinsesjes, u speelt de koning of de koningin. Het is leuk om bij het spelen van de rol uw houding en stem te veranderen en/of een kroon op te zetten. Zo is het voor de kinderen duidelijk wanneer u leerkracht bent of de rol van koningin speelt. De koningin vraagt aan de kinderen of ze lekker hebben geslapen en vertelt dat iedereen een koninklijk ontbijtje krijgt. Eerst schenkt iedereen heel netjes en voorzichtig een kopje thee in, suiker erbij, roeren en blazen en netjes kleine slokjes nemen, zo ook een boterham, een bord met pap. Bij het pap eten gaat het steeds een beetje mis, eerst een klodder aan hun kin, dan op hun trui, proberen schoon te maken maar dan zit het overal en het bord valt ook nog om. Beeld zelf alles uit en vertel het verhaaltje. Aan het einde spreekt u de kinderen streng toe wat een viespeuken de kinderen toch zijn! En dat dit echt niet kan! Als je een echte prinses of een prinsje bent. Want een echte prins en een echte prinses doen altijd hun BEST. Samen ruimen jullie als weer op. Werken en spelen. De koningin deelt alsof aan iedereen een schriftje en een potlood uit. Vandaag gaan we leren om heel netjes tussen de lijntjes te schrijven. Dat is heel belangrijk voor een prins en prinses. Deze spelopdracht lijkt een beetje op Annemaria Koekkoek. 7

8 Als leerkracht vertel u: Wanneer de kinderen allemaal netjes en stil schrijven draait de koningin zich om en loopt een paar stappen weg. Alle kinderen springen op om te gaan spelen. Als de koningin zich weer omdraait zitten alle kinderen heel snel weer op de grond netje stil te schrijven. Dit doet u een paar keer. U wisselt dus van leerkracht/verteller naar koningin door het opzetten van de kroon en lekker groot te spelen. En bijvoorbeeld de zin te zeggen: Zijn jullie nog netjes aan het werk. De kinderen antwoorden met; jaaaaaaaa, mama. Spelvormen kunnen zijn: huppelen, springen, springtouwen, dansen. Bij drukke groepen blijven de kinderen het spelen op de plek doen. Aanvulling: Een kind speelt de koningin. Een lijstje; wat te doen. De koningin maakt een lijstje wat er allemaal moet gebeuren voor het grote feest. Maak samen met de kinderen een eigen lijstje. We beginnen met de gasten uitnodigen, hoe kun je gasten uitnodigen? Bellen, zoals in de voorstelling. Zijn er nog meer mogelijkheden, welke dan? Wie gaan we uitnodigen? Echte mensen zoals opa en oma, maar ook fantasiefiguren zoals de draak. Kies twee manieren om de gasten uit te nodigen en speel dit na. Variatie: Oudere kinderen kunnen twee aan twee dit uitspelen, elkaar bellen in verschillende rollen. Bijvoorbeeld: de koning belt de grote verkouden reus, de muis belt aan bij de olifant om hem op zijn feestje te vragen en de twee boeven nodigen elkaar uit om naar een geheim dansfeest te gaan. Een aantal groepjes laten hun ontmoeting zien aan de groep/het publiek. Het paleis schoonmaken en opknappen. De kinderen staan in een kring. Voor dat het grote feest gehouden moet worden moet het paleis eerst schoon gemaakt en opgeknapt worden. Bedenk samen met de kinderen zoveel mogelijke handelingen die met schoonmaken en opknappen te maken hebben. Oefenen deze handelingen. Wanneer alle handelingen goed zijn geoefend herhaald u de handelingen op een slapstick muziekje. Zo ontstaat de grote schoonmaak/opknap dans. Voorbeelden van handelingen: de vloer aanvegen, 4x aan iedere kant, verven van de muren hoog en laag, afstoffen; heel klein en voorzichtig en heel groot en snel, een muurtje metselen kleine stenen en hele grote zware stenen, heel hoog bouwen, kleedjes op de tafels leggen met een mooie draai. Probeer de handelingen ritmisch te herhalen. Waarbij u steeds de handelingen zegt en als eerste voordoet. 3.2 Hoe kijk ik dan? Deze opdracht kan zowel in de klas als in het speellokaal gedaan worden. Benoem samen met de kinderen de emoties die in de voorstelling voorkomen: blij, boos, bang, stoer, ondeugend, trots etc. Zeg de emotie, klap in u handen en iedereen laat de emotie zien in houding en gezichts- 8

9 uitdrukking. Kies een of meer kinderen uit en benoem met de kinderen samen wat er zo goed werkt bij dit kind en de emotie die hij/zij uitbeeld. Maak van karton een grote lijst (zoals in de voorstelling) of gebruik een oude lege lijst. Maak van iedereen een foto in de lijst met verschillende emoties. Hang deze foto s in de klas als een fototentoonstelling. Kinderen uit groep 3 kunnen eventueel zelf de uitgebeelde emotie erbij schrijven. 3.3 Een feestelijke optocht. Locatie: In de klas, door de gangen van de school en/of op het schoolplein. Organiseer samen met de kinderen een feestelijke optocht, in het kader van de Kinderboekenweek, vanwege een andere feestelijke gebeurtenis of omdat het gewoon tijd is voor een feestje. Met verkleedkleren, attributen, muziekinstrumenten, feestmutsen en ballonnen. Kies verschillende kinderen die steeds voorop lopen bij de optocht. Oefen het klappen, juichen, geluiden van verschillende instrumenten en zing feestelijke liedjes. Op het schoolplein kunt u met stoepkrijt pijlen of een route maken. De optocht volgt deze getekende route. Of een groot vierkant, driehoek, cirkel, rechthoek; een kronkelweg. Het kind dat voorop loopt bepaald welk figuur er word gelopen. Om de optocht stil te laten staan, spreekt u van te voren goed af dat ze op uw stop teken stil zijn en staan. Oefen dit een paar keer voor de optocht begint. Meestal moeten de kinderen stil door de gangen lopen maar in deze feestelijke optocht mag iedereen horen dat het FEEST is! 9

10 Het is mogelijk om deze les te laten geven door een van de spelers. Voor aanvraag/informatie: Een feestelijk groet van Theatergroep Opslag voor Cacao 10