Lesbrief bij: Er was eens. Een voorstelling voor 4-8 jaar en ouder van Poppentheater Jacobus Wieman

Transcriptie

1 Lesbrief bij: Er was eens Een voorstelling voor 4-8 jaar en ouder van Poppentheater Jacobus Wieman

2 Wat er komt kijken bij theaterbezoek Het theatergezelschap heeft al heel wat werk gedaan voordat het publiek de zaal inkomt. Het is wel interessant om daarover na te denken. De speler technicus heeft s ochtends vroeg de auto ingeladen met het decor, de kostuums, poppen en de licht en geluidsapparatuur. Daarna zijn ze naar de plek gereden waar gespeeld moet worden. Na het uitladen moet het decor neergezet worden, het geluid en het licht ingesteld en gecontroleerd. En dan pas kan de speler zich gaan verkleden en voorbereiden op zijn spel. Als je naar een voorstelling gaat kijken zijn er regels om je aan te houden, voor jezelf, voor de anderen in het publiek en zeker voor de speler(s). Theater wordt gemaakt waar je bij bent. Dat betekent dat de voorstelling niet zomaar stopgezet kan worden, dat er geen hard/zacht knopje op zit, dat er geen spannende stukken in de herhaling komen Je moet dus gewoon goed opletten, goed luisteren en goed kijken. Praten en eten tijdens een voorstelling is heel storend en dat mag daarom ook niet. Het is ook heel storend als iemand tijdens de voorstelling foto s maakt of video-opnamen of gaat zitten bellen. Ook een juf of meester die even iets komt vragen is uiterst storend. Zelfs een jarige die komt trakteren gooit het spel in het honderd. Dan spreekt het vanzelf dat een fotokopieerapparaat of een koffiemachine tijdens de voorstelling het beste uit moet zijn als die in de zelfde ruimte staan. Maar na de voorstelling kan dat allemaal weer wel. Het is fijn als iedereen voor de voorstelling naar de W.C. is geweest. Het verschil tussen drinken en een plasje is ongeveer twintig minuten. Mensen geven meestal na afloop aan of ze het leuk vonden door te klappen. Dat heet applaus. Je kunt hard klappen of lang klappen als je iets heel mooi vond. Als je al veel heb kunnen lachen heb je ook al laten horen dat je het leuk vond. Om voor dat klappen te bedanken moeten de spelers dan buigen. Op die manier vertel je elkaar zonder woorden wat je er van vond. Als de voorstelling in school wordt gespeeld kun je de speler blij maken met een mooie tekening over de voorstelling. Het is dan fijn als er op de tekening een naam, datum en de klas staat geschreven. Meestal duurt het een hele tijd voordat spelers klaar zijn met opruimen en inladen dus je hebt de tijd. Over Poppentheater Jacobus Wieman Als je na afloop van een voorstelling van Jacobus Wieman (Koos) buiten de zaal staat te kijken naar de kinderen die er uit komen, zie je rode wangen, stralende koppies en hoor je aan alle kanten liedjes hummen. Ze genieten na! En met volle teugen. Grote mensen die eruit komen, gniffelen nog na. En als buitenstaander wil je dan ook meemaken wat er daar in die voorstelling gebeurde. Nou, er gebeuren vrolijke kleine wondertjes. Poppen gaan hun eigen leven leiden, ze leveren commentaar op hun bespeler en op elkaar. Ze veranderen de loop van het verhaal en soms zingen ze liedjes. Peuters genieten ervan dat Koos fouten maakt of onhandig is waar zij al beter weten. Kleuters volgen ademloos het verhaal. Naarmate de kinderen ouder zijn, wordt het verhaal ingewikkelder en komt er meer nadruk op

3 de theatrale aspecten. Om uiteindelijk als student ingewijd te worden in de verschillende technieken van het poppenspel en de grote kunst van de improvisatie. Koos Wieman ontwikkelt elke productie helemaal zelf. Hij maakt zelf zijn poppen, ontwikkelt soms de muziek, maakt het decor en schrijft het verhaal. Maar hij komt pas echt op stoom als er publiek is, waar zijn poppen op kunnen reageren. Het bijzondere improvisatietalent is dan ook onmisbaar, niet alleen tijdens maar ook bij de aanmaak van zijn voorstellingen. Dat is de reden waarom elke voorstelling anders is, waarom een productie in de loop der tijden verandert. Kortom: het poppentheater van Jacobus Wieman leeft. Het decor is gemaakt met hulp van Manon Huizer. Het verhaal van: Er was eens Koos verzint sprookjes. Hij schrijft ze allemaal op in een heel groot sprookjesboek. Nog één sprookje past er in het boek. Op een avond wordt er op de deur geklopt. Een klein, vreemd uitziend mannetje met een baardje staat plotseling in de kamer. Had Koos nou de deur al open gedaan? Het mannetje lijkt zo uit een sprookje te zijn gestapt. Hij heeft een rieten mandje bij zich. In het mandje ligt zijn kindje, vertelt hij. Maar zijn kindje is veranderd in een aapje. Jij moet mij helpen. Want jij weet er toch zo veel van? zegt het mannetje. Ik wil mijn kindje terug. In sprookjes kunnen mensen dieren worden en andersom. Koos kent gelukkig veel sprookjes en dat kan het mannetje zeker helpen. Net zo plotseling als het mannetje kwam is hij weg. Koos moet het alleen uitzoeken. Er zijn veel vragen. Bestaan er wel sprookjes met aapjes? Moeten we gaan toveren? Wie is dat mannetje en is het wel zijn kindje? Genoeg reden om te zoeken en te vertellen. Bij Wieman komen poppen tot leven, leveren commentaar op hun bespeler en elkaar. Daarnaast vertelt hij gewoon. Namen in sprookjes. In sprookjes hebben de mensen meestal bijzondere namen. Meestal vertelt zo n naam iets over de mensen in het sprookje. Noem er maar eens een aantal op Er komen maar een paar echte namen terug zoals Grietje. Dat betekent meisje en een naam als Hans is duidelijk een jongen. Bedenk nu eens zelf een sprookjesnaam Beroepen in sprookjes. In de sprookjes komen een aantal beroepen vaker voor. Die hebben meestal iets te maken met dingen die we nodig hebben om te leven, Of het zijn mensen die de baas zijn. Noem een aantal sprookjes beroepen. Er staan al een aantal letters. 1. De koning 2. M. 3. Kl

4 4. J Tekenopdrachten Maak een tekening van wat je het spannendste uit de voorstelling vond. Leg uit waarom. Teken alle figuren uit de voorstelling. Hoeveel zijn er? In sprookjes en ook in de voorstelling komen dingen voor die zogenaamd leven. Dat kun je zien als ze praten maar ook als ze hun eigen gang willen gaan. Welke dingen ken je uit sprookjes? En welke uit het verhaal? Spelopdrachten De meeste spelopdrachten kunnen het beste na de voorstelling worden gedaan. Er komen veel dieren voor in sprookjes. Er zijn een paar dieren heel bekend uit de sprookjes. Omcirkel ja of nee. Betaat dit beest in een sprookje? kip ezel hond kat Krokodil kikker paard adder dolfijn vleermuis ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee Vertellen aan de klas. Vertel de klas een deel van een sprookje en noem dingen als een paleis, een bos of een heksenhuisje alleen maar kort dat heet aanduiden. Zonder het uitgebreid te beschrijven zien de kinderen heel veel voor zich. Je kunt er een aantal dagen op terugkomen. Laat ze dan iets uit dat verhaal tekenen. Als de kinderen al goed zijn in

5 spellen, kun je ze een verhaaltje laten afschrijven. Vaak kan iets met fantasie veel mooier of spannender lijken dan het is. Als de klas nog niet schrijft: Begin een verhaal met simpele figuren. Een sprookjes plek.(bos) (Paleis)(huisje) of zoiets. Vertel een kort stukje en laat dan een kind het even overnemen. Om de beurt mag er worden verteld. Als het verhaal vast loopt, mag de leerkracht het lostrekken en deze mag beslissingen nemen. Als dit ingewikkeld is kun je ook de klas een stapel verhaaltje laten vertellen. Iemand gaat op reis en neemt mee: Iedereen mag iets verzinnen om mee te nemen. Nog een variant is het verhaal van de soep Een kok moet soep koken voor een koning die van smullen hield. De kok had geen idee en daarom mag de klas helpen met het verzinnen van de soep en wat er allemaal in moet. En zelfs mogen ze verzinnen wat er nog meer op tafel mag komen. Er was eens een sprookje. Hieronder staat het begin van een aantal sprookjes. Kies een begin en maak het verhaaltje zelf af. In een diep donker bos leefde eens een klein kind. Alle mensen in de stad wisten dat het kind er woonde en ze noemden het..(vul een eigen sprookjesnaam in) Ze wisten niet of het een jongen of een meisje was. In het bos stond een klein huisje en daar sliep het kind. De koning van het land had gehoord van het geheimzinnige kind. Hij riep zijn ministers bij elkaar en vertelde dat hij dat kind uit het bos wilde ontmoeten. Er leefde eens lang geleden in een land hier ver vandaan drie dieren in een huis. Colofon Poppentheater Jacobus Wieman Voor informatie en boekingen: Impresariaat Lipman &van Pelt Kolklaan BL Maarsbergen

6 Foto s M. le Comte