KLEINE KERNEN KOERIER

Transcriptie

1 KLEINE KERNEN KOERIER Jaargang 20, nummer 4, december 2007 Onderzoek in Rivierenland Het Rivierengebied staat in de belangstelling van de Koninklijke Nederlandsche Heidemaatschappij, de Plattelandsjongeren Gelderland en de VKK. Tot de kerst wordt er door de stagiaire vanuit Wageningen Universiteit onderzoek gedaan naar de leefbaarheid in vijf verschillende dorpen. Het doel van dit onderzoek is om erachter te komen wat er in deze dorpen leeft, hoe de communicatie verloopt met de gemeente en wat mogelijkheden zijn voor projecten. Met steun van Europese subsidie vanuit het Leader+ programma kunnen deze projecten mede worden gefinancierd. In staat het Rivierengebied namelijk op de kaart van dit Europese subsidieprogramma. Hiermee worden sociaaleconomische impulsen op gebiedsniveau mogelijk gemaakt. Hierbij kunt u denken aan het verbeteren van bedrijvigheid, identiteit van dorpen en het op de markt brengen van streekproducten. De vijf dorpen die in dit onderzoek centraal staan strekken zich uit over de gehele breedte van het Rivierengebied. Van oost naar west zijn het: Kekerdom met 598 inwoners; Ewijk met 3556 inwoners; Puiflijk met 1225 inwoners; Herwijnen met 2400 inwoners en Poederoijen met een inwoneraantal van 943. Door de ligging en variërende inwonersaantallen is de verwachting dat er in ieder dorp andere zaken leven. In deze dorpen zijn geen dorpsbelangenorganisaties actief, het helpen bij het opzetten van een dorpsbelangenorganisatie (dbo) is zodoende al een mogelijk project van het Leader+ programma. Uiteraard als hier belangstelling voor is vanuit de dorpen. Onderzoek in fases Het onderzoeken van de vijf dorpen kent verschillende fases. Allereerst is er contact gezocht met een betrokken bewoner van het dorp. Deze mensen zijn bijvoorbeeld bestuurslid van het dorpshuis of betrokken bij een vereniging als de Historische vereniging, de Schutterij of Jong Gelre. Met de contactpersonen uit deze dorpen is een interview gehouden om een beeld te krijgen van het dorp. Deze vijf gesprekken hebben onlangs plaats gevonden. Gebleken is dat alle contactpersonen zeer enthousiast zijn over dit onderzoek. Inmiddels is de volgende onderzoeksfase ingegaan. Om erachter te komen wat er in het dorp leeft en welke onderwerpen aandacht nodig hebben, is de beleving en mening van een grotere groep nodig. Door met meer dorpsbewoners samen te praten over de sterke en zwakke punten van het dorp, de kansen en bedreigingen, worden de aandachtspunten helder. Via de geïnter-

2 viewde is een ingang tot het dorp verkregen, en via diens netwerk werd het benaderen van een diverse groep mensen mogelijk gemaakt. Er zijn ouderen, jongeren, representanten van verschillende verenigingen en kerken, ondernemers, nieuwe inwoners en autochtone bewoners uitgenodigd om een avond mee te praten over de leefbaarheid van hun dorp. Naar aanleiding van deze avonden is een verslag geschreven waarin de aandachtspunten van de dorpen genoemd staan. Vervolgens wordt gekeken of er mensen zijn die het voortouw willen nemen om een dbo op te richten. Als een werkgroep kan worden gevormd, wordt contact gezocht met het gemeentebestuur. Deze laatste fase zal rond de kerstdagen bereikt zijn. Deze aanpak is een try-out voor veel meer kleine kernen in Rivierenland waar nog geen dbo actief is. Lukt de aanpak, dan wordt een projectplan geschreven om de komende jaren in het kader van het Leader+ programma in het Rivierengebied een witte vlekkenplan uit te voeren met als doel om in elk dorp waar de bewoners enthousiast zijn voor een dbo, te helpen bij de oprichting. Tevens worden gemeenten ondersteund bij het opzetten van een kleine kernenbeleid. Het voorstel is om in het project ook middelen op te nemen om in elk dorp dat meedoet aan het project, een gewenst idee uit te voeren. We houden u op de hoogte hoe dit project verder vorm krijgt. Josien Hissink, stagaire WUR Inhoudsopgave jaargang 20, nr. 4, december Onderzoek in Rivierenland 2. Inhoudsopgave 2. Van de voorzitter 3. Stand van zaken 4. Federatie van Dorpshuizen in Gelderland 5. Nieuws van de LVKK 6. Even voorstellen 6. Voor u geknipt jaar Terborgs Belang 8. Concept Te Woon 9. Professionalisering van de VKK 10. Vriend in the picture 11. Vrienden van de VKK 11. Bestuur, adviseurs en medewerkers 11. Jaarprogramma Colofon Themanummer: Bouwen in buurtschappen Van de voorzitter Achter de schermen is hard gewerkt aan de toekomst van de VKK en daarmee aan de belangenbehartiging ten aanzien van de leefbaarheid van het platteland in de breedste zin van het woord. De besprekingen met de Federatie Dorpshuizen Gelderland (FDG) hebben op advies van de jurist de heer Van Snippenburg geleid tot een voorstel tot vorming van een federatie en het uitspreken van een intentieverklaring waarin wij het traject, om te komen tot vergaande samenwerking c.q. fusie, weergeven. Tot 1 januari 2010 hebben wij van de provincie de tijd gekregen om de werkplannen van beide organisaties meer in elkaar te schuiven en om gezamenlijke nieuwe activiteiten op te zetten. Op de komende jaarvergadering, 13 maart 2008, zullen wij voorstellen hierover met u bespreken. 2

3 Per 1 januari 2010 moet eveneens duidelijk zijn of de organisaties VKK en FDG tot één organisatie fuseren. Tot die tijd wil de provincie de subsidies aan de VKK en FDG via Spectrum, centrum voor maatschappelijke ontwikkeling in Gelderland, beschikbaar stellen. Beide organisaties dienen hiervoor prestatiecontracten in bij de provincie. Deze prestatiecontracten zijn wat de VKK betreft een uitwerking van de beleidsafspraken van de provincie zoals vermeld in Vitaal Gelderland thema 8, sociaal economische vitaliteit. Gebleken is dat deze uitwerking door de VKK naadloos aansluit bij de behoeften van de burgers op het platteland. Het provinciaal bestuur ziet ook de belangrijke functie die de VKK in dit kader vervult. Tijdens de jaarvergadering van 2007 heeft Commissaris van de Koningin, de heer Cornielje, dit duidelijk uitgesproken. Ook zag de heer Keereweer als Gedeputeerde Landelijk Gebied en Kleine Kernen, tijdens deze jaarvergadering, in 2020 in elk dorp een actieve dorpsbelangenorganisatie die optimaal communiceert met het gemeentebestuur om de leefbaarheid in de kleine kernen te waarborgen en te versterken. Onze drie medewerkers komen per 1 januari 2008 in dienst bij Spectrum. In een contract wordt vastgelegd dat zij werken voor de VKK conform het afgesproken prestatiecontract. Belangrijk hierbij is dat onze medewerkers het VKK-gezicht blijven. De buitenwacht zal van deze verandering weinig merken. Wij proberen de ondersteuning van de dorpsbelangenorganisaties in de regio Rivierenland met Europese subsidie in het kader van het programma Leader+ vorm te geven. In Rivierenland zijn zeer veel kleine kernen, maar in veel dorpen is nog geen dorpsbelangenorganisatie. Ook het gemeentelijk kleine kernenbeleid staat hier in diverse gemeenten nog in de kinderschoenen. In de vorm van een witte vlekkenplan willen wij helpen bij de oprichting van dorpsbelangenorganisaties, maar ook willen wij gemeenten informeren wat de voordelen zijn van een dorpsbelangenorganisatie en hoe je hier als gemeente profijt van kunt hebben. Zelfwerkzaamheid en eigen verantwoordelijkheid in relatie tot communicatie en vertrouwen zijn de sleutelwoorden waar wij in het nieuw op te zetten project in Rivierenland mee aan de slag gaan. Graag maken wij hierbij gebruik van het fijnmazige netwerk van dorpshuizen in Rivierenland die aangesloten zijn bij de FDG wordt een jaar met veranderingen, maar voorop staat en blijft staan de leefbaarheid in de vele kleine dorpen en buurtschappen. Namens het VKK-bestuur wens ik ons allen veel succes toe het komende jaar. Subsidieregeling Leefbaarheid Platteland top-down bijgesteld De huidige subsidieregeling loopt eind 2007 af. De provincie wil zeker door met de subsidiëring van leefbaarheidsinitiatieven op het platteland. Daarvoor heeft de huidige coalitie ook geld vrijgemaakt voor de komende jaren. Echter, voordat deze nieuwe gelden vrijkomen, wil de provincie de regeling eerst evalueren en aanpassen. Wat ons tegenvalt is dat de provincie, bij de discussie over de aanpassingen, tot nu toe drie belangrijke organisaties, te weten de VKK, de FDG (Federatie Dorpshuizen Gelderland) en de GPVO (Gelderse Plattelandsvrouwenorganisaties) niet betrekt. Zelfs de programmabureaus worden buiten de discussie gehouden. Dit is jammer, temeer omdat het erop lijkt dat de subsidieregeling op wezenlijke punten wordt aangepast. De verwachting is dat de nieuwe subsidieregeling in februari 2008 in Provinciale Staten behandeld wordt. Dorpsplannen Dorpsplannen maken blijft onverminderd populair. De volgende dorpen zijn druk bezig met hun dorpsplan: Gorssel, Harfsen, Terborg, Exel, Valburg en Homoet, Overasselt, Zwartebroek-Terschuur, Westendorp en Emst. Zwolle, Silvolde, Vierhouten, Hoog Soeren, Otterlo, De Steeg en Leuvenheim staan aan het begin van dit proces. In het jaar 2007 zijn er ongeveer 20 dorpen actief geweest met hun dorpsplan. Dit is enkel mogelijk doordat het de VKK wederom gelukt is om een nieuwe groep procesbegeleiders op te leiden. Er zijn nu in totaal 30 vrijwillige procesbegeleiders actief in de verschillende dorpen. Dorpen Groeien op Eigen Wijze Dit programma draait op volle toeren in de pilotdorpen Hellouw, Hoenderloo, Keijenborg, Speuld en Nieuw Dijk. Hellouw en Hoenderloo zijn al een heel eind op weg met de dorpskwaliteitskaarten, wat in het kort gezegd een dorpsvisie met een geïntegreerde ruimtelijke visie is. Ook de vorming van de eerste Dorps Ontwikkelingsmaatschappijen (projectontwikkelingsbedrijf van het dorp), die de uitvoering van de dorpsvisies ter hand moeten nemen, loopt goed. Hoenderloo is hiervoor de pilot en de verwachting is dat er in de eerste maanden van 2008 definitieve stappen gezet zullen worden. Lex Hoefsloot Stand van zaken P.J.J.M. Peters voorzitter VKK Gelderland 3

4 Federatie van Dorpshuizen in Gelderland In het kader van de samenwerking van de VKK met de Federatie van Dorpshuizen in Gelderland (FDG), sprak ik met Fré Hogenbirk, de voorzitter. Ontstaan Federatie In de jaren '70 is met steun van de Provincie Gelderland in elke regio een federatie dorpshuizen opgericht. Het doel was om de vele dorpshuizen in de kleine kernen te ondersteunen bij verbouw- en nieuwbouwplannen. Maar ook de versterking van de bestuurlijke capaciteit, zoals hulp bij regelgeving en opzet van de inhoudelijke organisatie en programmering was een belangrijke taak. Ook in de Achterhoek/Liemers, de Veluwe/Vallei waren federaties. De subsidiekraan werd op een gegeven moment voor deze federaties dichtgedraaid. De federatie in Rivierenland had zich naast de hierboven genoemde taken gespecialiseerd in administratieve dienstverlening voor de leden dorpshuizen, die daar gebruik van wensten te maken. Zo zorgden en zorgen zij nu nog steeds voor loonadministratie, boekhouding en de jaarrekening met accountantscontrole. Door deze betaalde diensten op maat en de contributie van de leden kon deze federatie, in tegenstelling tot de andere delen van de provincie, wèl blijven bestaan. Uitbreiding naar heel Gelderland Hogenbirk woont in Heerde ( inwoners) en werd in 1993 gevraagd om mee te denken bij een plan voor verbetering van het dorpshuis. Hij maakte een analyse en werd prompt het jaar daarop gevraagd om voorzitter te worden. Met een groepje enthousiaste vrijwilligers zijn ze aan de slag gegaan om er een prachtig dorpshuis van te maken met zelfs professionele theaterfaciliteiten. Zo kwam hij in aanraking met het enthousiasme van vrijwilligers bij zelfwerkzaamheid maar ook met alle problemen die vrijwillige bestuurders tegenkomen. Op zoek naar een overkoepelende organisatie die kon helpen bij het oplossen van problemen stuitte hij via het JulianaWelzijnfonds (nu Oranjefonds) op de Federatie van Dorpshuizen in Rivierenland en besloot lid te worden. Nu er behalve Heerde ook andere dorpshuizen buiten het rivierengebied lid waren, is de naam van de federatie aangepast, om de dorpshuizen, multifunctionele accommodaties en Kulturhuser in de gehele provincie te vertegenwoordigen. Hogenbirk beet zich vast in vrijstelling van de energiebelasting voor dorpshuizen. Vanuit deze expertise werd hij gevraagd, toen hij na acht jaar stopte als dorpshuisvoorzitter, om bestuurslid te worden bij de Federatie Dorpshuizen. Vorig jaar november moest Marijke Verstappen stoppen als voorzitter omdat het vrijwilligerswerk niet meer te combineren was met haar nieuwe functie. Hogenbirk werd gevraagd om het stokje over te nemen. Wat hij met grote inzet, betrokkenheid en vastberadenheid doet. Inmiddels is ook het bestuur weer op sterkte, waarbij er voor gezorgd is een dekking over de gehele provincie te realiseren en zoveel mogelijk verschillende deskundigheid in te brengen, zodat gezamenlijk de dorpshuisbesturen kunnen worden ondersteund. Dat betreft het verkrijgen van kortingen op het gebied van verzekeringen en de diverse heffingen zoals BUMA, etc. De administratie wordt tegen betaling gedaan voor de leden die dat wensen en er wordt kort advies gegeven. Deze taken worden door de administratieve medewerkster op het kantoor in Wamel verricht. Daarnaast worden door een tweetal adviseurs van Spectrum, met subsidie van de Provincie, dorpshuisbesturen door middel van workshops gesteund in hun taak en wordt geassisteerd bij de voorbereiding van de plannen in het kader van Vitaal Gelderland. Deze aanpak werkt, in een drietal jaren is het ledenbestand gegroeid van 79 naar 120. 'Hèt dorpshuis bestaat niet Van de 120 dorpshuisbesturen die nu lid zijn van de FDG, is elk dorpshuis weer anders in vorm en inhoud. "Het dorpshuis is een afspiegeling van de bewoners van het dorp. In het ene dorp wordt het dorpshuis volledig door vrijwilligers gerund en betalen de gebruikers zelfs geen huur en in het andere dorp draait een dorpshuis met een professionele beheerder en een volledige horeca-vergunning met zowel commerciële als vrijwilligersactiviteiten. En vele vormen daar tussen in. Dat maakt het ook zo lastig om door middel van wet- en regelgeving onderscheid te maken in deze vele verschijningsvormen." Wet- en regelgeving Toch zijn er resultaten. In goed overleg met vertegenwoordigers van het Ministerie van Financiën en na twee wetswijzigingen, komen dorpshuizen nu ook in aanmerking voor een gedeeltelijke teruggave van de energiebelasting, maar die discussie heeft wel zeven jaar geduurd. 4

5 Een ander probleem is de erkenning als Instelling van Algemeen Nut (ANBI). Het steekt Hogenbirk dat de Hoge Raad heeft uitgesproken dat een dorpshuis niet valt onder deze regeling. De rechter ziet een dorpshuis als een organisatie die zaalruimte exploiteert. "Blijkbaar ziet de rechter niet de belangrijke functie die het dorpshuis vervult voor de leefbaarheid in een dorp en met name voor de sociale cohesie. Maar natuurlijk zijn we juist vele uren bezig voor het algemeen nut, waar doen we het anders voor", vraagt hij zich vertwijfeld af. Het dorpshuis vervult de voor iedereen toegankelijke ontmoetingsfunctie in het dorp naast kerk en café. "Maar een kerk wordt wel als een ANBI gezien en een dorpshuis niet." Hogenbirk noemt als voorbeeld de merkwaardige situatie van een dorpshuis waar een bestuurslid is overleden en een legaat van heeft geschonken aan het dorpshuis. Doordat het dorpshuis geen ANBI is, moet schenkingsrecht worden betaald aan de Belastingdienst. Het gevolg is dat er van het legaat nog overblijft! Maar behalve dat legaten in het hoogste tarief worden belast en giften niet aftrekbaar zijn, steekt het ook dat het werk dat duizenden vrijwilligers verrichten, niet wordt erkend. Een ander probleem is de zogenaamde kantine-vrijstelling, deze vrijstelling is in de wet omzetbelasting met een drempelbedrag vastgesteld, maar dit bedrag is in jaren niet geïndexeerd. Gevolg hiervan is dat hoe langer hoe meer verenigingen en stichtingen nu BTW dienen af te dragen. Ook hier is actie nodig. Kortom, er is voor het FDG-bestuur in samenwerking met de andere provinciale federaties nog genoeg te bereiken voor de leden. Vitaal Gelderland Drie jaar geleden, bij het instellen van de subsidieregeling Leefbaarheid Platteland, onderdeel van het programma Vitaal Gelderland, heeft de FDG steun gekregen van Spectrum Gelderland, Centrum voor Maatschappelijke Ontwikkeling, in de vorm van twee enthousiaste adviseurs. Op deze wijze kon de ondersteuning van dorpshuizen bij verbeteringsplannen goed vorm krijgen. Een groot aantal dorpshuizen heeft gebruik gemaakt of gaat nog gebruik maken van de mogelijkheden om maximaal van de provincie te krijgen. Een onderbouwd projectplan en een toekomstvisie zijn hierbij essentieel. Mede door de nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) kunnen dorpshuizen ook overdag een functie vervullen bij zowel welzijns- als zorgactiviteiten. Denk bijvoorbeeld aan kinderopvang, buitenschoolse opvang, dagopvang ouderen en dagprojecten voor verstandelijk gehandicapten. Activiteiten die steeds vaker vorm kunnen krijgen in kleine kernen, maar natuurlijk ook interessant zijn voor de noodzakelijke sluitende exploitatie. De adviseurs helpen bij het proces om een goed plan te maken. Nu de regeling Vitaal Gelderland wordt herzien, bepleit de FDG dat niet alleen het stapelen van stenen voor nieuwe activiteiten subsidiaal is. Ook het behoud van de bestaande infrastructuur en de ondersteuning van de besturen verdienen aandacht, zodat de capaciteit van de adviseurs ook voor dat doel kan worden aangewend. Samenwerken met VKK Bij deze belangenbehartiging werkt de FDG graag samen met de VKK. "Lokaal versterken dorpshuisbesturen en besturen van dorpsbelangenorganisaties elkaar", aldus Hogenbirk. Maar ook in het provinciaal gezamenlijk optrekken en gezamenlijk overleg met het provinciaal bestuur ziet Hogenbirk voordelen. "We moeten de tijd die de provincie ons gegeven heeft tot 1 januari 2010 om tot een volledige fusie te komen, zo goed mogelijk benutten voor versterking van deze samenwerking", besluit Hogenbirk. Peter van Heek Nieuws van de LVKK Het landelijke PlattelandsParlement op 6 oktober 2007 was een zeer geslaagde dag. Ruim 200 bewoners van het platteland gingen met elkaar en met Tweede Kamerleden in debat in verschillende werkgroepen, workshops en lezingen. Vanuit de verschillende discussiegroepen zijn zes moties meegenomen naar Den Haag. De voorzitter van de Tweede Kamer heeft aan het kabinet een reactie gevraagd op deze moties. Inmiddels heeft plattelandsminister Verburg hierop gereageerd. De grote opkomst en actieve inbreng van plattelandsbewoners en andere bij het platteland betrokken burgers bij dit tweede PlattelandsParlement heeft haar getroffen. Op de website is de reactie van minister Verburg, maar ook alle verslagen van de verschillende groepen te lezen. 5

6 Even voorstellen Mag ik me even voorstellen: ik ben Henk Reijmer en VKK-adviseur onderwijszaken en openbaar vervoer. Direct na mijn geboorte in 1939 te Babberich, heeft men mij Henk genoemd naar mijn grootvader van vaderszijde, Hendrik Reijmer. Na de MULO, de Kweekschool en de onvergetelijke militaire dienst, ben ik altijd scholier gebleven. In de beginjaren als onderwijzer aan de lagere school en aan een ulo-mavo-school als docent handelskennis en Duits, en later als vrijgestelde conrector aan een brede scholengemeenschap. Ik heb de eer gehad mede leiding te mogen geven aan een aantal scholenfusies, waardoor onder andere het Linde College in Wolvega tot stand is gekomen. Ik heb als bouwcoördinator in zeer intensieve en dankbare samenwerking met collega s, een prachtige school mogen bouwen (3,2 ha) voor VMBO, HAVO en Atheneum met een eigen sporthal en sportterrein. Daarnaast was ik kaderlid voor de onderwijsbond CNV en bestuurder van een parochieverband en een paar stichtingen. In 2005 ben ik teruggekomen naar Zevenaar vanuit Steenwijkerwold, waar ik 40 jaar heb gewoond en gewerkt. Op dit moment ben ik bestuurslid van de Dorpsraad Ooij, adviseur bij de VKK en kaderlid van de onderwijsbond CNV. Namens de VKK heb ik zitting in het Regionaal Overleg Consumentenorganisaties Openbaar Vervoer Gelderland / Stadsregio Arnhem-Nijmegen (ROCOV). Het ROCOV is een bij de wet ingesteld adviesorgaan voor de provincie. Ik heb daar zitting in de commissie Handhaving, Toezicht en Monitoring Openbaar Vervoer. Ik zou heel graag vanuit de dorpsraden respons willen hebben ten aanzien van het functioneren van bus, trein en regiotaxi. Het is van groot belang de wensen ten aanzien van het openbaar vervoer op het platteland kenbaar te maken bij het ROCOV. De deelnemende consumentenorganisaties bespreken regelmatig de binnengekomen opmerkingen en wensen met de provincie en de vervoerders. Met vriendelijke groet, H.W.B. Reijmer Zoals wij u in de vorige Kleine Kernen Koerier hebben gemeld is de VKK Gelderland een nieuw enthousiast vrijwilligersteam rijker: de VKKadviseurs. Mocht u advies nodig hebben over een bepaald onderwerp dan kunt u dat melden bij het VKKkantoor. In deze Kleine Kernen Koerier stelt VKKadviseur Henk Reijmer zich aan u voor. Voor u geknipt Uit Meddo s Magazine (oktober 2007). Geschreven naar aanleiding van de VKK-bijeenkomst Het bestuur komt naar u toe (26 september 2007), voor de leden in de Achterhoek en Liemers. 6

7 Oproep De vertegenwoordigers van de VKK in het ROCOV hebben bij hun werk specifiek de hulp nodig vanuit de kleine kernen in Gelderland. Hebt u problemen of wensen ten aanzien van het openbaar vervoer in uw kern (bus, trein, regiotaxi), dan kunt u dit kenbaar maken bij: VKK-adviseur Henk Reijmer Telefoonnummer: adres: hwbreijmer@hetnet.nl Adres: Schokkencamp 4, 6905 CN Zevenaar 100 jaar Terborgs Belang Terborgs Belang, de belangenorganisatie van Terborg, is maar liefst honderd jaar jong! Dit jaar staat in het teken van de viering en terugblik op deze honderd jaar. Reden genoeg om een interview te houden met Els Bakker, de voorzitter van Terborgs Belang. Volgens Els Bakker hebben ze niet precies kunnen achterhalen waarom de belangenvereniging destijds is opgericht. Aangenomen wordt dat de insteek dezelfde is geweest als nu: de belangen van de bewoners van Terborg behartigen in de ruimste zin van het woord. Vandaag de dag beslaat het takenpakket in ieder geval alle aspecten rondom de leefbaarheid van Terborg. Net als bij veel andere kernen in de Achterhoek is het na de gemeentelijke herindeling alleen maar belangrijker geworden om de wensen van de inwoners van Terborg naar buiten kenbaar te maken. In 2005 hebben alle belangenverenigingen in de gemeente Oude IJsselstreek een convenant getekend met de gemeente. In dit convenant zijn onder andere afspraken gemaakt over de communicatie tussen belangenverenigingen en gemeente. Onlangs, op een avond voor alle belangenverenigingen in Oude IJsselstreek, bleek dat men over het algemeen redelijk tevreden is over de contacten met de gemeente. Els vertelt: "Het is logisch dat je niet alles er door krijgt en natuurlijk zijn er verbeterpunten, maar de opzet is goed en het valt ons niet tegen". Terborgs Belang gestart met het maken van een stadsplan. Het woord dorpsplan klinkt voor menigeen misschien bekender, maar aangezien Terborg al sinds het jaar 1419 een stad is, noemen ze het een stadsplan. De werkgroep is druk doende een visie op te stellen hoe Terborg er over tien jaar uit zou moeten zien. De input hiervoor is gekomen vanuit een avond voor alle bewoners en vanuit de diverse reacties die er naderhand nog zijn binnen gekomen. Als belangenvereniging van een relatief grote kleine kern (ongeveer 4600 inwoners) is aandacht voor het draagvlak bij de inwoners belangrijk. Els licht toe dat Terborgs Belang bewust de publiciteit blijft zoeken. Zo staan er geregeld artikelen in dag- en regiobladen en laat Terborgs Belang regelmatig van zich horen op Radio Optimaal FM. "Iedere keer weer vertellen we wie we zijn, wat we doen, en dat we er voor alle bewoners zijn." Daarnaast is er de nieuwsbrief die huis-aan-huis verspreid wordt en is er de zeer goed onderhouden website waar menige andere belangenvereniging jaloers op kan zijn. De rol van de bestuursleden van Terborgs Belang in de communicatie naar de inwoners is ook essentieel. Ieder heeft een eigen netwerk van buren, familie en vrienden. Ook de groep jongeren ontbreekt zowel in het bestuur van Terborgs Belang als in de stadsplanwerkgroep niet. Door de jaren heen heeft Terborgs Belang verschillende successen behaald. In het verleden heeft men met de belangenvereniging van buurdorp Silvolde, Silvolds Belang, voor elkaar gekregen dat er op de rand van Terborg en Silvolde (de plaatsen liggen tegen elkaar aan) een openlucht zwembad is gekomen. Dit zwembad is een aanwinst om trots op te zijn. Ook de sportvelden en het fitnesscentrum op dezelfde locatie maken dat het een onmisbare voorziening is geworden voor de inwoners. Een ander project waar Terborgs Belang nauw bij betrokken was, is rapper op de trapper. De verkeersveiligheid van fietsers langs de drukke doorgaande weg vanuit Ulft naar Doetinchem door de plaatsen Silvolde, Terborg en Gaanderen is het speerpunt. Inmiddels is er langs een Els, geboren en getogen Terborgenaar, is al sinds haar achttiende actief in het Terborgse verenigingsleven. Na bij diverse verenigingen secretaris geweest te zijn, werd ze een aantal jaar geleden gevraagd voorzitter te worden van Terborgs Belang. Over deze vraag hoefde ze niet lang na te denken. "Terborg gaat me aan het hart. Als ik op die manier kan helpen om de allure en leefbaarheid van Terborg te behouden, dan zet ik me daar graag voor in." Om deze allure van Terborg te behouden is begin 2007 een groep enthousiaste bewoners als werkgroep onder 7

8 sen om de leefbaarheid in de kleine kernen te ondersteunen. Van de bijna 500 woningen in de kerkdorpen, zijn er iets meer dan 330 aangewezen voor Te Woon. Bewoners van deze woningen krijgen begin december een brief waarin ze hun woning Te Woon aangeboden krijgen. Ze kunnen dan kiezen uit alle vier de producten. Willen ze blijven huren dan is dit prima. Want de klant maakt zelf zijn keuze, niet ProWonen! groot deel van de weg een nieuw fietspad aangelegd. Eén van de belangrijkste ontwikkelingen op dit moment in Terborg is het plan De Rietborgh Leeft. De ontwikkeling voor dit nieuwe wijkcentrum met daarin een brede school (drie basisscholen worden hier ondergebracht), consultatiebureau, kinderopvang, peuterspeelzaal en mogelijkheden voor verenigingen, is al ver gevorderd. Terborgs Belang praat mee over het verkeersplan voor De Rietborgh. Meepraten gebeurt op dit moment ook over onder andere het groenbeleid, het beleid voor speelruimten en het LOP (Landschapsontwikkelingsplan). Kortom, er is genoeg gaande in Terborg en Terborgs Belang zal ook de komende jaren een belangrijke rol spelen in de diverse ontwikkelingen van deze stad. Toewijzing vrijkomende woningen Toewijzing van de woningen die door verhuizing vrijkomen, gebeurt via het reguliere woonruimteverdeelsysteem. In dit systeem worden woningen via drie modellen aan klanten aangeboden: dit zijn het aanbod-, loting- en optiemodel. Een groot deel van de woningen in de kerkdorpen valt onder het optiemodel. Het aanbod- en lotingmodel De vrijkomende woningen worden via De Huispagina in het Achterhoek Nieuws en de Gelderse Post en op de websites aangeboden. U kunt hierop reageren met de woonbon. In principe vindt bij het aanbodmodel toewijzing plaats aan de woningzoekende met de langste inschrijfduur. Bij loting wordt de woning verloot onder de woningzoekenden die een woonbon hebben ingezonden. Rianne Boenink Concept Te Woon ProWonen Wooncorporatie ProWonen heeft ongeveer 8000 woningen in acht hoofdkernen en 17 kerkdorpen. Tot december 2007 hebben de klanten van ProWonen kunnen kiezen uit een beperkt aantal huurmogelijkheden. Nu heeft ProWonen een heel nieuw concept: Te Woon. Te Woon Te Woon is het concept dat keuzevrijheid geeft tussen kopen en huren. Klanten kunnen nu niet alleen meer kiezen waar ze willen wonen, maar ook hoe. Er zijn op dit moment vier producten die onder Te Woon vallen: Huurvariabel, Huurvast 5 of 10 jaar, Koopgarant en Koopcomfort. Wat de producten gemeen hebben, is dat de woningen altijd weer terug in het bezit komen van ProWonen. Zo heeft niet alleen de eerste klant, maar ook de tweede en de volgende een echte keuze. Te Woon in kerkdorpen Te Woon start in de kerkdorpen. En juist daar kan Te Woon iets toevoegen. Vaak zijn er in deze dorpen geen betaalbare woningen voor koopstarters. Te Woon slaat een brug tussen de betaalbare huurwoningen en de dure koopwoningen. Daarmee biedt het concept wellicht kan- Het optiemodel Bent u als woningzoekende ingeschreven bij ProWonen, dan kunt u ook een optie nemen op clusters woningen. Deze clusters bestaan uit diverse adressen van hetzelfde type woning, vaak gelegen in dezelfde straat. Als u graag in een bepaalde straat of een type woning wilt wonen, dan kunt u hier dus een optie op nemen. Komt één van de woningen in het cluster vrij en wordt deze aan u toegewezen, dan kunt u kiezen hoe u de woning wilt afnemen: Huurvariabel, Huurvast 5 of 10 jaar, Koopgarant of Koopcomfort. Wilt u meer informatie over Te Woon of over het optiemodel? Kijk dan op Heleen Weerkamp communicatieadviseur ProWonen 8

9 Professionalisering van de VKK In het kader van het 20-jarig bestaan van de VKK komt Ben Kothuis aan het woord. Kothuis was 5 jaar secretaris van het bestuur. In april 1998 stopte hij als wethouder financiën bij de gemeente Doetinchem. Bestuurslid Tinie Voortman vroeg hem of hij wilde helpen bij de VKK. Kothuis kwam op het VKK-kantoor destijds achter de kerk in Halle. Hij trok een kast open en zag wel honderd kilo papier liggen. Een fatsoenlijk secretariaat met een duidelijk archief was er niet. Zijn klus bij de VKK begon met het sorteren en in overleg weggooien van stapels papier. Tevens werd de basis gelegd voor het opbergsysteem in de kast en het digitale netwerk. Met name het hangmappensysteem per lid wordt nog dagelijks gebruikt. "Het was monnikenwerk, maar daar hou ik wel van. Ik ben namelijk tamelijk secuur". Kothuis zag dat de VKK jaarlijks een exploitatiesubsidie kreeg van de provincie van maximaal gulden. Hij kwam in contact met VKK s in andere provincies en merkte dat de noordelijke provincies subsidies gaven van enige tonnen voor organisatie en projecten, zodat gewerkt kon worden met betaalde krachten. Geld en status Na deze ervaring toog het bestuur naar gedeputeerde Hans Boxem om te praten over professionalisering van de VKK. Het probleem was dat er niet genoeg geld was en niet genoeg status. Onder leiding van voorzitter Reiny Dijkstra, sociaal-geograaf en voormalig wethouder van de gemeente Wisch (Varsseveld en omgeving), startte een intensieve lobby richting GS en statenleden. Dit resulteerde in een toezegging van gedeputeerde Boxem van een exploitatiesubsidie van euro per jaar (vanaf ). "De exploitatiesubsidie vind ik een raar systeem. Per definitie moet je een tekort hebben. Gelukkig kwam Joop Spijkers uit Vragender in het bestuur. Hij zorgde als penningmeester voor een professioneel opgezette boekhouding, zodat jaarlijks de maximale subsidie werd binnengehaald, aangevuld met bijdragen uit projecten". Het geldprobleem was opgelost, nu het statusprobleem nog. De achteraf locatie in Halle was volgens Kothuis niet goed. Hij kwam aan de praat met Jurjen Moorman, manager van het Plattelandshuis (toen nog SPA, Stichting Plattelandshuis Achterhoek en Liemers), die vertelde dat hij op zoek was naar een ander gebouw. "Heb je een kamer over, denk dan aan ons!", vroeg Kothuis. Hij zag onmiddellijk de voordelen van een beter kopieerapparaat, meeliften op de telefooncentrale, de keuken, vergaderfaciliteiten, frankeermachine, etc. Zijn credo is: "Zonder fatsoenlijke gereedschapskist kun je de klus niet klaren". Moorman dacht inderdaad aan de VKK en zo kon een contract afgesloten worden over gezamenlijk gebruik van het gebouw en de inrichting. "Echter bij het voorstel om samen te werken met het Plattelandshuis bleek dat diverse bestuursleden en ook leden bang waren dat het Plattelandshuis de VKK wilde overnemen". Kothuis zag dit probleem niet, omdat de VKK eigendom is en blijft van de leden. "Niemand kan de vereniging opkopen". "Met de professionaliteit in het Plattelandshuis en het mooie grote kantoorgebouw zit je beter dan achter de kerk in Halle. Je moet de nadelen onder controle houden en van de voordelen profiteren", volgens Kothuis. Effecten Kothuis constateert dat de VKK nu een erkende naam heeft. "De naam is bekend bij veel mensen, je moet er dus zuinig op zijn". Hij ziet nu van afstand dat de VKK goed op poten staat. "Je ziet dat je mensen plezier doet als er resultaten geboekt worden". 9

10 Vriend in the picture De Kleine Kernen Koerier besteedt altijd aandacht aan bedrijven die de Vereniging Kleine Kernen financieel steunen. In deze koerier staat Van der Reijt en Reijenga Netwerk Notarissen in de belangstelling. Als Vriend van de VKK hebben zij dit najaar de statuten van de Stichting Vrienden van de Vereniging Kleine Kernen kosteloos gewijzigd. Onze hartelijke dank hiervoor! Het voormalige VKK-kantoor in Halle Kothuis is niet helemaal weg bij de VKK. Als eindredacteur controleert hij nog steeds elke Kleine Kernen Koerier zorgvuldig op spel- en taalfouten. Toekomst De aandacht van de VKK voor kleine kernen moet in welke vorm dan ook goed overeind blijven. Hij heeft de voorbereiding op de gemeentelijke herindeling in de Achterhoek actief meegemaakt. Volgens hem ontstaan dergelijke plannen bij het rijk mede uit de behoefte om de problemen van Den Haag te spreiden over het land. "Als het rijk financiële problemen heeft krijgt iedereen minder geld. Het rijk is dan van het probleem af, maar de provincies en gemeenten en anderen moeten het dan maar oplossen. De herindeling is een financieel fiasco voor de gemeenten. De nieuwe gemeenten missen reserves. Je kon voorzien dat de nieuwe gemeenten met een relatief kleiner budget moeten werken dan de oude gemeenten", aldus de oud-wethouder financiën. Volgens Kothuis kan er ooit nog een vervolg op de herindelingsslag komen, waardoor er nog meer kleine kernen komen in één gemeente. Feit is dat de dorpen harder moeten knokken om gehoord te worden bij de gemeente. "Een sterke overkoepelende organisatie blijft nodig", volgens Kothuis. "De VKK is en blijft van de leden. Hoe groter de vereniging, hoe sterker de positie". Ook in de elektronische ontwikkelingen ziet Kothuis dat er nog grote veranderingen komen op het platteland. "Wie weet komt het ooit zover dat je je dagelijkse boodschappen via internet bestelt en dat ze thuis bezorgd worden", vraagt Kothuis zich hardop af. Peter van Heek Notariskantoor Van der Reijt en Reijenga uit s Heerenberg is aangesloten bij een landelijk samenwerkingsverband, Netwerk Notarissen, waarbij ruim 150 zelfstandige notariskantoren zijn aangesloten. In 2006 is het notariskantoor Vriend geworden van de VKK. Wij vroegen de heer Reijenga, één van de twee notarissen van het kantoor, waarom ze het platteland en de kleine kernen een warm hart toedragen. "Als notariskantoor hebben wij natuurlijk een andere binding met de directe omgeving dan bijvoorbeeld de lokale bakker dat heeft. Onze klantenkring is verspreid over heel Gelderland. Toch zijn wij er ons van bewust dat dit onze thuisbasis is en dat je de leefbaarheid hier moet ondersteunen. Verenigingen in de buurt helpen we daarom soms een handje." Een groot deel van het werk van Van der Reijt en Reijenga Netwerk Notarissen gaat zitten in advies voor ondernemers. Denk onder andere aan advies bij bedrijfsovernames en overdrachten, maar ook aan advies voor veranderingen in de privé-situatie die hierbij komen kijken. De heer Reijenga is van mening dat het in de Achterhoek nog bruist van bedrijvigheid. "Ik ben blij dat het nog zo bruist en dat moet ook zo blijven." Toch ziet de heer Reijenga dat het voor middenstanders op het platteland steeds moeilijker wordt, met name voor speciaalzaken. Zelfs in de grote kern s Heerenberg ziet hij steeds meer winkels verdwijnen. "Dat is jammer. Mensen trekken weg naar grotere plaatsen en steden, waar nog wel alles te koop is, terwijl de middenstand juist in kleine kernen erg belangrijk is als voorziening voor de inwoners daar". De VKK wenst Notariskantoor Van der Reijt en Reijenga veel succes toe voor de toekomst. Rianne Boenink 10

11 Vrienden van de Vereniging Kleine Kernen Lankhof Beveiliging AALTEN Mini Camping De Wolboom AALTEN Klein Camping de Rijnstrangen AERDT Mondra Groep Metaalbewerking ANDELST SAB Advies voor Ruimtelijke Ordening BV ARNHEM Joh. Rutgers Timmer-Meubelfabriek BV DE HEURNE Rabobank Graafschap-Zuid DINXPERLO Postma en Partners elektrotechniek BV DUIVEN Bongers en Lemmers Makelaardij GAANDEREN Ernst Bouwbedrijf BV GAANDEREN Gamalco GAANDEREN Schildersbedrijf H.J. te Boekhorst GAANDEREN Hondeveld Weg- en Waterbouw GELSELAAR Rabobank Achterhoek-Oost GROENLO Schoonheids- en pedicuresalon Willy HAAFTEN Coops Mengvoeders BV HALLE Notariskantoor Van der Reijt en Reijenga S HEERENBERG Rabobank Achterhoek-Noord LOCHEM Mart Schouten Advies LOCHEM Woningstichting Beter Wonen LOENEN Mombarg Groep BV MARIËNVELDE Installatiebedrijf Pierik MEDDO Café Restaurant J. ter Voert MEGCHELEN Kiwitz Megchelen BV MEGCHELEN Tillman Chemische Bouwstoffen BV MEGCHELEN Wissing Hoveniers BV MEGCHELEN Rabobank Groesbeek/Millingen a/d Rijn MILLINGEN a/d RIJN Geerdink Groen NEEDE Geerdink Handelsmaatschappij B.V. NEEDE Wanders Metaalprod. BV NETTERDEN Mevr. E.M. Vennevertloo Fysiotherapie RIETMOLEN H.P. Goudswaard SILVOLDE M.I.D. Group B.V. SILVOLDE Hotel Restaurant Herberg Jan SILVOLDE Ankersmit Tuinmachines SINDEREN Hotel-restaurant De Roode Leeuw TERBORG Ulamo BV Metaal ULFT Straalbedrijf Gebr. Van Ginkel BV VALBURG Enning-Fokkink garantiemakelaars VARSSEVELD G.J. Kramp BV VARSSEVELD Restaurant Van Hal VOORST Fa. Lucassen Boomkwekerij VORDEN Rabobank Wehl WEHL WBC-Projekten BV WINTERSWIJK Bouwbedrijf H.J. Wiggers en Zn. WOOLD Rabobank Liemerse Poort ZEVENAAR Het bestuur van de Stichting Vrienden van de VKK Gelderland bestaat uit: Nico Wissing (voorzitter) tel , Reiny Dijkstra (secretaris) en Pieter Hulsegge (penningmeester) Paul Peters, voorzitter pjjmpeters@hetnet.nl Tinie Voortman, vice-voorzitter tinietedorsthorst@planet.nl Joke van der Kerk, secretaris j.van.der.kerk@tip.nl Joop Spijkers, penningmeester joop.spijkers@hetnet.nl Ate van Balen, bestuurslid atevanbalen@versatel.nl Wim Giesbers, bestuurslid wim_giesbers@hotmail.com Theo Harbers, bestuurslid harbers@planet.nl Pieter Hulsegge, bestuurslid iet.pieter@hetnet.nl Frans Turling, bestuurslid Michiel Verschoor, bestuurslid nisse25@hotmail.com Peter ter Beek, Jan Bruinshoofd, Eduard Poodt, Henk Reijmer, Gerard Roos, Specialisme verkeer en burgerparticipatie ruimtelijke ordening landbouw, natuur/landschapsprojecten, agrarisch natuurbeheer onderwijs en openbaar vervoer plattelandsvernieuwing, reconstructie, leefbaarheid, kleine kernenbeleid De VKK adviseurs zijn bereikbaar via het VKKkantoor: Telefoonnummer: info@vkkgelderland.nl Peter van Heek, Lex Hoefsloot, Rianne Boenink, BESTUUR VKK-ADVISEURS MEDEWERKERS coördinator info@vkkgelderland.nl consulent lexhoefsloot@vkkgelderland.nl junior consulent rianneboenink@vkkgelderland.nl JAARPROGRAMMA maart Algemene Ledenvergadering VKK Gelderland 20 mei Themabijeenkomst Veluwe / IJsselvallei / GelderseVallei 27 mei Themabijeenkomst Achterhoek / Liemers 3 juni Themabijeenkomst Rivierenland 4 oktober Plattelands Parlement Gelderland 25 november Bijeenkomst kleine kernen en buurtschappen tot 800 inwoners

12 De VKK Gelderland wenst u prettige feestdagen en een voorspoedig en kernachtig 2008! Colofon Jaargang 20, nummer 4, december 2007 De Kleine Kernen Koerier is het officiële orgaan van de VKK Gelderland en verschijnt vier keer per jaar. Oplage: 1020 VKK Gelderland, Hummeloseweg 85, 7021 KN Wittebrink Telefoon , Fax Het kantoor is geopend op dinsdag, woensdag en donderdag info@vkkgelderland.nl, Website: Redactie: Rianne Boenink Martin Bouwmeesters Peter van Heek Peter Venhuis Tinie Voortman Eindredactie: Ben Kothuis Vormgeving: Ton Baake, Hengelo(O) Druk: Drukkerij Weevers Vorden Het volgende nummer Het volgende nummer verschijnt in maart Reacties en kopij graag sturen of mailen naar het VKK-kantoor. Abonnement VKK-leden ontvangen drie exemplaren per nummer voor de voorzitter, secretaris en penningmeester van de dorpsbelangenorganisatie. Extra nummers of losse nummers sturen wij toe via een abonnement. Dit abonnement kost 15,- per jaar. Hiervoor ontvangt u vier nummers. Opgave voor een abonnement bij het VKK-kantoor. kijk ook op onze site:

13

14