TOESTAND VAN HET WATERSYSTEEM AUGUSTUS 2016

Transcriptie

1 ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// TOESTAND VAN HET WATERSYSTEEM AUGUSTUS 2016 ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Toestand van het watersysteem augustus

2 DOCUMENTBESCHRIJVING Titel Toestand van het watersysteem augustus 2016 Samenstellers Afdeling Operationeel Waterbeheer, VMM Dienst Hoogwaterbeheer, Dienst Grondwater en Lokaal Waterbeheer Inhoud De VMM publiceert elke maand een hydrologisch toestandsrapport. Hierin worden hydrometeorologische parameters beschreven en geduid ten opzichte van de maandnormalen. Het rapport omvat zowel hydrologische als hydro-geologische informatie. Wijze van refereren Vlaamse Milieumaatschappij (2016), Toestand van het watersysteem augustus 2016 Verantwoordelijke uitgever Vlaamse Milieumaatschappij Vragen in verband met dit rapport Vlaamse Milieumaatschappij Dokter De Moorstraat Aalst Tel: /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 2 Toestand van het watersysteem augustus 2016

3 VOORWOORD De VMM - afdeling Operationeel Waterbeheer rapporteert maandelijks over de toestand van de watersystemen onder haar bevoegdheid. Dit rapport kwantificeert en beschrijft de evolutie van de actuele toestand van de onbevaarbare waterlopen en het grondwatersysteem aan de hand van verschillende indicatoren gebaseerd op de waterbalans van de voorbije maanden. Hierbij wordt bijzondere aandacht besteed aan het risico op hydrologische extremen (overstromingen en droogtes). Afwijkingen (anomalieën) ten opzichte van de normale toestand worden gekwantificeerd door een vergelijking met historische waarden. Als referentiesituatie worden de metingen gedurende analoge perioden in het hydrologisch jaar gebruikt. Ook naar de toestand van de voorgaande maanden wordt verwezen. De besproken indicatoren zijn: de antecedente neerslag; de bodemverzadiging; het neerslagtekort (tijdens het groeiseizoen, van april tot en met september) de waterpeilen en debieten; de voorspelde neerslaghoeveelheden en waterstanden; de grondwaterstanden; Het risico op overstromingen wordt beschreven in vergelijking met de situatie voorafgaand aan de storm van november Deze storm veroorzaakte grote schade hoewel geen zeer uitzonderlijke neerslaghoeveelheden werden geregistreerd. Het actueel overstromingsrisico of risico op watertekort hangt af van de combinatie van het potentieel risico met de werkelijk optredende neerslaghoeveelheden en verdampingswaarden gedurende de periode na de beschrijving van dit rapport. Bij een laag potentieel overstromingsrisico kunnen nog steeds overstromingen optreden na een grote neerslaggebeurtenis, analoog kan bij een hoog potentieel overstromingsrisico de toestand stabiel blijven wanneer geen of weinig neerslag valt. De opvolging van het actuele overstromingsrisico gebeurt dag op dag door de dienst Hoogwaterbeheer, en is te volgen via de website Waar toepasselijk kwantificeert en beschrijft dit rapport ook het risico op een watertekort veroorzaakt door droogte aan de hand van specifieke droogteindicatoren. In geval van een droge situatie wordt vergeleken met de droogtes van 1976 en 2011 om de ernst van de huidige situatie in te schatten. Waar mogelijk kwantificeert dit rapport ook de mate waarin de actuele toestand zal evolueren in de komende week tot tien dagen. Op termijn kunnen de in dit rapport beschreven indicatoren bijdragen tot een proactieve waarschuwing voor de potentiële impact van hydrologische extremen (b.v. watertekorten, landbouwschade,...). Naast de verdere ontwikkeling van de technische aspecten met betrekking tot de data en informatie die hiervoor nodig zijn, zal een samenwerking met de betreffende sectoren onontbeerlijk zijn. Tot slot wordt er op gewezen dat parallel aan dit rapport, het bestaande web-instrumentarium ( instaat voor het continu leveren van informatie over het watersysteem op een zeer groot detailniveau en over de evolutie van de toestand in de komende 48 uur. ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Toestand van het watersysteem augustus

4 INHOUD 1 Toestand onbevaarbare waterlopen Inleiding Antecedente neerslag Bodemverzadiging Neerslagtekort Afvoeren Waterpeilen Modellering (langetermijnvoorspelling) Besluit Grondwaterstandindicator freatisch grondwater juni Inleiding Historische vergelijking Relatieve vergelijking: Wat is de toestand voor de tijd van het jaar? Absolute vergelijking: Staat het grondwater historisch hoog of laag? Is het grondwater gestegen of gedaald? Worden er volgende maand zeer hoge of zeer lage grondwaterstanden verwacht? Besluit Drinkwaterproductie Besluit /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 4 Toestand van het watersysteem augustus 2016

5 LIJST VAN FIGUREN figuur 1: geïnterpoleerde neerslagtotalen voor de voorbije maand (boven) en 3 maanden (onder)... 6 figuur 2: ruimtelijke spreiding van de SPI-1 (boven) en SPI-3 (onder) indicator... 7 figuur 3: voorspelde ruimtelijke spreiding van de SPI-1 (boven) en SPI-3 (onder) indicator... 8 figuur 4: oppervlakkige bodemverzadiging (0-10cm) en bodemverzadiging voor het profiel (0-70cm). 9 figuur 5: cumulatief neerslagtekort en voorspelling voor tien dagen voor de VMM meteostations figuur 6: ruimtelijke spreiding van het waargenomen (boven)en voorspeld (onder) neerslagtekort sinds 1 april figuur 7: ruimtelijke spreiding voor de percentielen van waargenomen en voorspeld neerslagtekort sinds 1 april figuur 8: daggemiddelde debieten en vergelijking met historische debieten voor enkele stations figuur 9: basisdebieten als percentiel (overschrijding) van de normale waarde op maandbasis figuur 10: basisdebieten als percentiel (overschrijding) van de normale waarde op jaarbasis figuur 11: verandering van de huidige basisafvoer ten opzichte van deze van een maand geleden figuur 12: ruimtelijke spreiding van de SSI-1 (boven) en SSI-3 (onder) indicator figuur 13: voorspelde ruimtelijke spreiding van de SSI-1 (boven) en SSI-3 (onder) indicator figuur 14: relatieve toestand van de grondwaterstand: % van de meetplaatsen met een zeer lage, lage, normale, hoge of zeer hoge grondwaterstand figuur 15: absolute toestand van de grondwaterstand: % van de meetplaatsen met een historisch zeer lage, lage, normale, hoge of zeer hoge grondwaterstand figuur 16: grondwaterstandsveranderingen en relatieve situering van de grondwaterstand op de referentiedatum van dit rapport figuur 17: overzichtskaart: locaties waar volgende maand zeer hoge (> P90) grondwaterstanden worden verwacht ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Toestand van het watersysteem augustus

6 1 TOESTAND ONBEVAARBARE WATERLOPEN 1.1 Inleiding Deze nota geeft een inschatting van de toestand van het watersysteem op de onbevaarbare waterlopen begin augustus Bij de opmaak van de nota wordt getracht een inschatting te geven van het risico op overstromingen of watertekort veroorzaakt door droogte. Algemeen beschouwd stijgt de kans op wateroverlast gedurende het najaar en de winter, om vervolgens af te nemen gedurende het voorjaar en de zomer. Anderzijds stijgt gedurende voorjaar en zomer de kans op een droogte die watertekort veroorzaakt. Er wordt verwezen naar de normaalwaarden voor de betreffende maand en de evolutie ten opzichte van de toestand van de voorgaande maanden. Waar mogelijk wordt een inschatting gemaakt van de verwachte evolutie voor de komende tien dagen. 1.2 Antecedente neerslag Ten opzichte van het normale maandtotaal van 73,5 mm wordt de maand juli 2016 met 55,1 mm te Ukkel als normaal beschouwd (bron: KMI). Ook het aantal neerslagdagen (10 t.o.v. een normaal van 14,3) en aantal onweersdagen (8 t.o.v. een normaal van 13,3) was de voorbije maand normaal. Gedurende de maand juli werden neerslagtotalen tussen 16,1 mm (te Wingene) en 83,5 mm (te Liedekerke) gemeten (gemiddelde: 37,6 mm). De ruimtelijke spreiding van neerslagtotalen in de maand juni (figuur 1) laat zien dat de meeste neerslag in het centrum viel. De voorbije drie maanden (mei-juni-juli) kenden een cumulatieve neerslag gaande van 143,4 mm (te Sint-Joris) tot 349,3 mm (te Neeroeteren) (gemiddelde: 257,7 mm). Dit beeld wordt nog sterk beïnvloed door de neerslag van juni en ruimtelijk is de west-oost gradiënt te zien met uitzonderlijk veel neerslag in het oosten van Vlaanderen (figuur 1). figuur 1: geïnterpoleerde neerslagtotalen voor de voorbije maand (boven) en 3 maanden (onder) /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 6 Toestand van het watersysteem augustus 2016

7 De huidige neerslagsituatie ten opzichte van de langjarige neerslagtijdsreeks te Ukkel voor twee stations wordt weergegeven in figuur 2 aan de hand van de Standardized Precipitation Index (SPI). De SPI-indices met accumulatieperiodes van 1 maand (SPI-1) en 3 maanden (SPI-3) geven respectievelijk weer hoe droog of hoe nat de voorbije maand en 3 maanden waren ten opzichte van dezelfde periode in de voorbije 30 jaar te Ukkel (bron: KMI). Een korte droge of natte periode zal dus al een effect hebben op de SPI-1 indicator, terwijl enkel langer aanhoudende droge of natte periodes aanleiding zullen geven tot een afwijking van de SPI-3 indicator. De ruimtelijke spreiding van de SPI op 7 augustus wordt weergegeven in figuur 2 (respectievelijk SPI- 1 en SPI-3 maand). De voorbije maand is de extreem natte situatie voor SPI-1 die aan het eind van de maand juni werd waargenomen genormaliseerd. Momenteel worden over heel Vlaanderen normale waarden waargenomen voor de SPI-1. Op langere termijn (voorbije 3 maanden) is de situatie nog steeds zeer nat en extreem nat in het centrum en oosten van Vlaanderen met normale en matig natte waarden enkel in het westen van Vlaanderen. Op basis van de huidige neerslagverwachting (bron: KMI) wordt verwacht dat tegen 16 augustus de situatie op de korte termijn (SPI-1) verder normaal blijft. Voor de langere termijn (SPI-3) wordt verwacht dat de indicator zal evolueren naar een drogere situatie, maar er blijft wel een zeer natte situatie bestaan in het centrum van Vlaanderen en een extreem natte situatie in het Oosten van Vlaanderen (figuur 3). figuur 2: ruimtelijke spreiding van de SPI-1 (boven) en SPI-3 (onder) indicator ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Toestand van het watersysteem augustus

8 figuur 3: voorspelde ruimtelijke spreiding van de SPI-1 (boven) en SPI-3 (onder) indicator BESLUIT De maand juli was normaal te Ukkel. Ook elders in Vlaanderen werden normale hoeveelheden neerslag gemeten. De neerslag gedurende de maand juli viel voornamelijk in het centrum van Vlaanderen, terwijl de kust en het oosten van Vlaanderen minder neerslag te verwerken kreeg. Op basis van de neerslag in de voorbije 3 maanden kan de neerslagsituatie nog steeds zeer nat genoemd worden in het centrum van Vlaanderen en extreem nat in de provincies Antwerpen en Limburg. De extreme neerslaghoeveelheid van de maand juni blijft dominant. In de rest van Vlaanderen is de situatie normaal. Op basis van de huidige neerslagverwachting (bron: KMI) wordt verwacht dat de neerslagsituatie de komende tien dagen zal evolueren naar een wat drogere situatie. Er blijft wel een zeer natte situatie bestaan in het centrum van Vlaanderen en een extreem natte situatie in het Oosten van Vlaanderen. /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 8 Toestand van het watersysteem augustus 2016

9 1.3 Bodemverzadiging De evolutie van de oppervlakkige bodemverzadiging (0-10cm) en bodemverzadiging voor het hele profiel (0-70cm) sinds begin vorige maand worden weergegeven in figuur 4. BESLUIT Sinds ongeveer 20 mei was de bodemverzadiging sterk gestegen. Gedurende de maand juli is de bodemverzadiging wat gedaald, maar door de recente neerslag van eind augustus op de meeste plaatsen opnieuw gestegen tot hoge verzadigingen. Momenteel zijn de gemeten bodemverzadigingen voor zowel de oppervlakkige bodemverzadiging (0-10cm) als het hele bodemprofiel (0-70 cm) opnieuw op alle meetlocaties de hoogste of vergelijkbaar met de hoogst gemeten bodemverzadiging voor de tijd van het jaar sinds de start van de metingen. figuur 4: oppervlakkige bodemverzadiging (0-10cm) en bodemverzadiging voor het profiel (0-70cm) ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Toestand van het watersysteem augustus

10 1.4 Neerslagtekort Elk jaar wordt gedurende het hydrologische zomerseizoen, dat loopt van 1 april tot en met 30 september, voor een aantal meteorologische stations het cumulatieve neerslagtekort berekend. Dit cumulatieve neerslagtekort geeft het verschil weer tussen de neerslag en de potentiële evapotranspiratie die gemeten werden op deze stations, en is een indicator voor het risico op watertekort. De evolutie van het neerslagtekort sinds 1 april wordt weergegeven in figuur 5. De ruimtelijke verdelingen van respectievelijk het cumulatief neerslagtekort en de percentielen voor het cumulatief neerslagtekort worden weergegeven in figuur 6 en figuur 7. BESLUIT Door de uitzonderlijke neerslag in de maand juni wordt er momenteel geen noemenswaardig neerslagtekort gemeten, met uitzondering van de 2 meetposten in het westen. Op basis van de huidige voorspellingen (bron: KMI) wordt verwacht dat de komende 10 dagen het neerslagtekort in het westen van de Vlaanderen naar gemiddelde waarden voor de tijd van het jaar zal evolueren, waar het in het oosten van Vlaanderen nog laag zal blijven. /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 10 Toestand van het watersysteem augustus 2016

11 figuur 5: cumulatief neerslagtekort en voorspelling voor tien dagen voor de VMM meteostations ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Toestand van het watersysteem augustus

12 figuur 6: ruimtelijke spreiding van het waargenomen (boven)en voorspeld (onder) neerslagtekort sinds 1 april /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 12 Toestand van het watersysteem augustus 2016

13 figuur 7: ruimtelijke spreiding voor de percentielen van waargenomen en voorspeld neerslagtekort sinds 1 april 1.5 Afvoeren Voor enkele typestroomgebieden worden de momenteel voorkomende afvoeren vergeleken met de afvoer van de voorbije jaren (figuur 8). Sinds begin juli zijn de debieten op de meeste locaties gedaald tot normale waarden voor de tijd van het jaar. De basisdebieten in vergelijking met de langjarig gemeten basisdebieten voor de maand augustus worden weergegeven in figuur 9. Het basisdebiet wordt bepaald door de voorbije neerslag, maar ook door de stroomgebiedseigenschappen (grootte van de waterloop, reactietijd van het stroomgebied). Naar analogie met de SPI (paragraaf 1.2 Antecedente neerslag) wordt ook een Standardized Streamflow Index (SSI) bepaald. Deze SSI evalueert de debieten ter hoogte van de meetpunten in functie van de historische waarnemingen. Opnieuw worden zowel de maandelijkse toestand als de 3- maandelijkse toestand beschouwd. Deze indices zijn gebaseerd op het gemiddelde debiet gedurende deze periodes en zijn dus een indicator voor de algemene toestand. De waarden van de SSI-1 en SSI-3 voor een aantal geselecteerde debietmeetstations verspreid over Vlaanderen worden weergegeven in figuur 12. Voor de korte termijn (SSI-1) worden momenteel over heel Vlaanderen normale waarden (SPI-1 2) waargenomen. Voor de komende 10 dagen worden vooral dalende SSI-1 verwacht. ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Toestand van het watersysteem augustus

14 Voor de langere termijn (SSI-3) word en momenteel op 3 van de 9 locaties extreem natte en op nog eens 3 van de 9 locaties zeer natte waarden gemeten. De overige waarden blijven normaal tot matig nat. Voor de komende tien dagen worden nog lichte stijgingen van de SSI-3 verwacht (tengevolge de neerslag eind juni). BESLUIT De voorbije maand daalde overal in Vlaanderen de afvoeren. Op korte termijn (SSI-1) is de situatie genormaliseerd, op langere termijn blijven de SSI-3 waarden hoog voor de tijd van het jaar. figuur 8: daggemiddelde debieten en vergelijking met historische debieten voor enkele stations /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 14 Toestand van het watersysteem augustus 2016

15 ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Toestand van het watersysteem augustus

16 figuur 9: basisdebieten als percentiel (overschrijding) van de normale waarde op maandbasis figuur 10: basisdebieten als percentiel (overschrijding) van de normale waarde op jaarbasis. figuur 11: verandering van de huidige basisafvoer ten opzichte van deze van een maand geleden /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 16 Toestand van het watersysteem augustus 2016

17 figuur 12: ruimtelijke spreiding van de SSI-1 (boven) en SSI-3 (onder) indicator figuur 13: voorspelde ruimtelijke spreiding van de SSI-1 (boven) en SSI-3 (onder) indicator ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Toestand van het watersysteem augustus

18 1.6 Waterpeilen Momenteel is de situatie met betrekking tot de waterpeilen normaal voor geheel Vlaanderen. Bij het beheer van de waterlopen wordt o.a. rekening gehouden met de invloed van opstuwing van het waterpeil door plantengroei. Hierbij staat een maximale beperking van het overstromingsrisico ter hoogte van bebouwing centraal. Het groeiseizoen is momenteel volop bezig waardoor er opstuwing kan ontstaan in een aantal waterlopen met verhoogde waterstanden en een wat vertraagde afvoer tot gevolg. 1.7 Modellering (langetermijnvoorspelling) Cruciaal in de inschatting van de verdere ontwikkeling van de situatie is vanzelfsprekend de voorspelde neerslag en de effecten hiervan op het bodemvocht en de afvoeren. Volgens de deterministische voorspelling wordt de komende 7-10 dagen (t.e.m. 17 augustus) voor verschillende locaties tussen 4,3mm en 19,1mm neerslag voorspeld met een gemiddelde van 9,8mm (bron: KMI). Het grootste deel van deze neerslag wordt momenteel voorspeld voor 10 augustus. Zowel op de korte termijn (48u) als op de lange termijn (tot 10 dagen vooruit) worden momenteel geen (kritieke) overstromingen voorspeld. Deze voorspellingen worden dagelijks bijgesteld, de meest recente resultaten zijn raadpleegbaar via BESLUIT De komende 7-10 dagen (t.e.m. 17 augustus) wordt voor verschillende locaties tussen 4,3mm en 19,1mm neerslag voorspeld met een gemiddelde van 9,8mm (bron: KMI). Het grootste deel van deze neerslag wordt momenteel voorspeld voor 10 augustus. Zowel op de korte termijn (48u) als op de lange termijn (tot 10 dagen vooruit) worden momenteel geen (kritieke) overstromingen voorspeld. Deze voorspellingen worden dagelijks bijgesteld, de meest recente resultaten zijn raadpleegbaar via Besluit Begin augustus is de hydrologische toestand in het westen van Vlaanderen genormaliseerd na de uitzonderlijk natte maand juni, waar in het oosten de toestand nog nat tot extreem nat is. De bodemverzadiging blijft op alle meetlocaties vrij hoog voor de tijd van het jaar Het huidige potentiële risico op overstromingen blijft dus duidelijk hoger dan normaal voor de tijd van het jaar, maar de toestand evolueert verder in gunstige zin. De komende 7-10 dagen (t.e.m. 17 augustus) wordt voor verschillende locaties tussen 4,3mm en 19,1mm neerslag voorspeld met een gemiddelde van 9,8mm (bron: KMI). Het grootste deel van deze neerslag wordt momenteel voorspeld voor 10 augustus. Zowel op de korte termijn (48u) als op de lange termijn (tot 10 dagen vooruit) worden momenteel geen (kritieke) overstromingen voorspeld. Deze voorspellingen worden dagelijks bijgesteld, de meest recente resultaten zijn raadpleegbaar via /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 18 Toestand van het watersysteem augustus 2016

19 2 GRONDWATERSTANDINDICATOR FREATISCH GRONDWATER JUNI Inleiding De grondwaterstandindicator geeft een beeld van de huidige stijghoogte van het grondwater ten opzichte van het verleden. De analyse van de stijghoogtegegevens is gebaseerd op maandelijkse peilmetingen door de VMM aangevuld met peilmetingen van het SCK en De Watergroep. De peilmetingen worden op twee manieren met historische gegevens vergeleken: Een relatieve situering van de stijghoogte, dit houdt in dat, per peilfilter, de stijghoogte van de laatste maand vergeleken worden met de stijghoogtes van die maand in de afgelopen jaren (wat is de toestand voor de tijd van het jaar?) en een absolute situering waarbij de stijghoogte vergeleken wordt met de volledige stijghoogtereeks. Tegelijkertijd wordt er bepaald of er een relatieve stijging of daling is opgetreden tussen de voorlaatste en de laatste maand. De gegevens worden in een kaart en een aantal grafieken verwerkt. Hierdoor krijgt men een beeld van de toestand voor de tijd van het jaar, of het grondwater dan ook historisch hoog of laag staat en of het al dan niet aan het normaliseren is. Momenteel worden enkel de freatische aquifers besproken. De peilfilters van het primair meetnet met continue meetreeksen van 11 jaar of meer en met een gemiddelde stijghoogte van 10 m-mv of minder worden voor de analyse weerhouden. De stijghoogtes van deze peilfilters geven het meest getrouwe beeld weer van de recente klimatologische variaties en deze kunnen getoetst worden aan een relatief lang verleden. 2.2 Historische vergelijking Relatieve vergelijking: Wat is de toestand voor de tijd van het jaar? Tijdens de maand juli zijn de grondwaterstanden vooral gedaald. Hierdoor is de toestand relatief gezien (voor de tijd van het jaar) geëvolueerd naar een minder extreme situatie. In het begin van de maand was de toestand vooral zeer hoog voor de tijd van het jaar (> 80 % van de locaties). Aan het einde van de maand was de toestand zeer hoog tot hoger dan normaal (respectievelijk 43 % en 31 % van de locaties) met een beperkter aantal normale grondwaterstanden en zo goed als geen lager dan normale of zeer lage grondwaterstanden (zie figuur 14) Absolute vergelijking: Staat het grondwater historisch hoog of laag? Door de dalende grondwaterstanden zijn aan het einde van de maand juli de grondwaterstanden vooral normaal (41 %), maar ook lager dan normaal (22 %) en hoger dan normaal (26 %). Er zijn nog 9 % zeer hoge grondwaterstanden (zie figuur 15). De situatie is vergelijkbaar met eind maart-begin april met dat verschil dat er nu veel meer lager dan normale grondwaterstanden voorkomen. ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Toestand van het watersysteem augustus

20 figuur 14: relatieve toestand van de grondwaterstand: % van de meetplaatsen met een zeer lage, lage, normale, hoge of zeer hoge grondwaterstand figuur 15: absolute toestand van de grondwaterstand: % van de meetplaatsen met een historisch zeer lage, lage, normale, hoge of zeer hoge grondwaterstand /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 20 Toestand van het watersysteem augustus 2016

21 2.3 Is het grondwater gestegen of gedaald? Dalende grondwaterstanden (84 % van de locaties) zijn goed gespreid over heel Vlaanderen en de stijgende grondwaterstanden komen vooral in Vlaams-Brabant en Limburg voor. Er is een duidelijk verschil tussen het oosten en het westen van Vlaanderen. Zeer hoge grondwaterstanden zijn vooral en in vrij grote mate in het in het oostelijk deel aanwezig en niet in het westelijk deel. In het westelijk deel zijn de grondwaterstanden eerder normaal en lager dan normaal. figuur 16: grondwaterstandsveranderingen en relatieve situering van de grondwaterstand op de referentiedatum van dit rapport 2.4 Worden er volgende maand zeer hoge of zeer lage grondwaterstanden verwacht? Hoewel de toestand nog steeds zeer hoog tot hoger dan normaal is voor de tijd van het jaar verwachten we volgende maand weinig zeer hoge grondwaterstanden en dan vooral in de provincie Limburg (zie figuur 17). Volgende maand verwachten we geen zeer lage grondwaterstanden (niet afgebeeld op kaart). ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Toestand van het watersysteem augustus

22 figuur 17: overzichtskaart: locaties waar volgende maand zeer hoge (> P90) grondwaterstanden worden verwacht 2.5 Besluit De grondwaterstanden zijn tijdens de maand juli op de meeste plaatsen en verspreid over Vlaanderen opnieuw beginnen dalen. Historisch gezien is de toestand op het einde van de maand juli in grote lijnen vergelijkbaar met eind maart - begin april, met dat verschil dat er nu meer lager dan normale grondwaterstanden voorkomen. Ondanks deze daling was de toestand voor de tijd van het jaar op het einde van de maand toch nog zeer hoog tot hoger dan normaal. De zeer hoge grondwaterstanden bevinden zich vooral in het oostelijk deel van Vlaanderen. In het westelijk deel zijn de grondwaterstanden eerder normaal en hoger dan normaal voor de tijd van het jaar. We verwachten volgende maand geen extreme toestand. Zeer lage grondwaterstanden worden niet voorspeld en het beperkt aantal zeer hoge grondwaterstanden worden vooral in de provincie Limburg voorspeld. 3 DRINKWATERPRODUCTIE De Watergroep verwacht geen problemen bij de productie van drinkwater en dit voor zowel de oppervlaktewaterwinningen als de grondwaterwinningen. /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 22 Toestand van het watersysteem augustus 2016

23 4 BESLUIT ONBEVAARBARE WATERLOPEN Begin augustus is de hydrologische toestand in het westen van Vlaanderen genormaliseerd na de uitzonderlijk natte maand juni, waar in het oosten de toestand nog nat tot extreem nat is. De bodemverzadiging blijft op alle meetlocaties vrij hoog voor de tijd van het jaar Het huidige potentiële risico op overstromingen blijft dus duidelijk hoger dan normaal voor de tijd van het jaar, maar de toestand evolueert verder in gunstige zin. De komende 7-10 dagen (t.e.m. 17 augustus) wordt voor verschillende locaties tussen 4,3mm en 19,1mm neerslag voorspeld met een gemiddelde van 9,8mm (bron: KMI). Het grootste deel van deze neerslag wordt momenteel voorspeld voor 10 augustus. Zowel op de korte termijn (48u) als op de lange termijn (tot 10 dagen vooruit) worden momenteel geen (kritieke) overstromingen voorspeld. Deze voorspellingen worden dagelijks bijgesteld, de meest recente resultaten zijn raadpleegbaar via GRONDWATER De grondwaterstanden zijn tijdens de maand juli op de meeste plaatsen en verspreid over Vlaanderen opnieuw beginnen dalen. Historisch gezien is de toestand op het einde van de maand juli in grote lijnen vergelijkbaar met eind maart - begin april, met dat verschil dat er nu meer lager dan normale grondwaterstanden voorkomen. Ondanks deze daling was de toestand voor de tijd van het jaar op het einde van de maand toch nog zeer hoog tot hoger dan normaal. De zeer hoge grondwaterstanden bevinden zich vooral in het oostelijk deel van Vlaanderen. In het westelijk deel zijn de grondwaterstanden eerder normaal en hoger dan normaal voor de tijd van het jaar. We verwachten volgende maand geen extreme toestand. Zeer lage grondwaterstanden worden niet voorspeld en het beperkt aantal zeer hoge grondwaterstanden worden vooral in de provincie Limburg voorspeld. DRINKWATER De Watergroep verwacht geen problemen bij de productie van drinkwater en dit voor zowel de oppervlaktewaterwinningen als de grondwaterwinningen. Een volgend toestandsrapport wordt voorzien voor 8 september ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Toestand van het watersysteem augustus