MAANDBLAD VAN DE ACOM ALGEMEEN CHRISTELIJKE ORGANISATIE VAN MILITAIREN

Transcriptie

1 DE BOND VAN DEFENSIEPERSONEEL nummer Besluit verplaatsingskosten Defensie op de helling SZVK goed vehikel ziektekostenverzekering krijgsmacht Grenzen beroepsgeheim militair verpleegkundigen MAANDBLAD VAN DE ACOM - ALGEMEEN CHRISTELIJKE ORGANISATIE VAN MILITAIREN

2 DE BOND VAN DEFENSIEPERSONEEL Opzeggen lidmaatschap ACOM Het lidmaatschap van de ACOM wordt aangegaan voor een periode van twaalf maanden, welke aanvangt op de dag van aanmelding als lid. Dit lidmaatschapsjaar hoeft dus niet samen te vallen met het begin en einde van een kalenderjaar. Het lidmaatschap wordt telkenmale stilzwijgend verlengd voor eenzelfde periode. Opzegging van het lidmaatschap dient schriftelijk (dus niet per ) plaats te vinden. Deze opzegging dient uiterlijk drie maanden voor het verstrijken van het lidmaatschapsjaar door de ACOM te zijn ontvangen. ACOM-leden kunnen voor juridische bijstand terecht bij de advocaten van Delissen Martens in Den Haag. Al ruim 10 jaar staan wij ACOM-leden bij in militaire strafzaken, zaken op het gebied van het familierecht en erfrecht, in zaken van huurrecht, bouwrecht en burengeschillen. Bel gerust voor een gratis advies. Als verdere bijstand nodig is, dan hanteren wij gereduceerde tarieven. U bent ook welkom als u in aanmerking komt voor toevoeging (pro deo). Contact: tel , 2 Voor wie, buiten zijn/haar schuld om, financieel in moeilijkheden is geraakt, reikt ACOM een vangnet aan in de vorm van het Fonds Maatschappelijke Bijstand. Behalve lage premies bij gezins- en militaire verzekeringen, biedt ACOM-Boot extra korting op uw autoverzekeringen. ACOM-Boot: voor elk onderdeel een passend antwoord...! ACOM BOOT DFD: De Financiële Dienstverleners; dé specialist voor militair en burgermedewerker. Uw risico is onze uitdaging! De uitzendingen naar Afghanistan of de West, de GVA, de eerste autoverzekering, of de hypotheek (óók de BBT-er). U verzekert ze allemaal bij DFD. Nu en in de toekomst. Drukkerij Valkenstadt is de totaalverzorger voor al uw grafische media-uitingen. Of het nu gaat om het maken van originele ontwerpen of het verzorgen van puntgave drukwerken t.b.v. bijvoorbeeld huisstijlen en promotioneel drukwerk of zelfs complete boekproducties; Drukkerij Valkenstadt zorgt voor het onderscheid en geeft kleur aan uw bedrijf! Gepassioneerde Grafici!

3 U W V O O R Z I T T E R Wat een verschrikkelijke dingen gebeuren er toch in de wereld. Heel de wereld is in shock als gevolg van de gebeurtenissen in Frankrijk. Bij de aanslag werden 12 mensen gedood bij het satrische weekblad Charlie Hebdo. Gerelateerd aan deze aanslag waren er nog eens 5 doden te betreuren. Waarom? Ik kan er niet omheen hier aandacht aan te geven, - er is echter een maar. Mijn maar is dat bij de aanslag in Frankrijk heel de wereld roept dat dit niet kan en extremisme bestreden moet worden. Zeventien doden in Frankrijk, ja dat komt dan wel heel erg dichtbij. Maar vergeten wij dan niet dat er dagelijks veel en veel meer onschuldige slachtoffers vallen als gevolg van allerlei waanideeën. Meestal worden deze gerelateerd aan de Islam en aan het zijn van moslim. Ik zou toch even willen aangeven dat geen enkele godsdienst of geloofsovertuiging het recht geeft andere mensen te vermoorden, verminken of te verkrachten. Laten we ook even kijken wat er heden ten dage aan de hand is. Een kleine opsomming: Boko Haram in Nigeria slacht dagelijks honderden mensen af; gebruikt jonge meisjes als seks-slavinnen of als handelswaar. Al-Shabaab in Somalië en Kenia doet daar niet voor onder. Het Verzetsleger van de Heer (Lord s Resistance Army/ LRA) heeft zijn schrikbewind in Oeganda, Zuid-Soedan, Congo en in de Centraal Afrikaanse Republiek. Dan terug naar Frankrijk waar uit naam van Al-Qaida gemoord werd bij Charlie Hebdo, en door de gijzelnemer in een koosjere supermarkt, - iemand die Islamitische Staat (IS) aanhangt. Al-Qaida en IS vermoorden veel meer mensen in Afghanistan, Irak, Syrië. Dat is volgens mij ook de reden dat de Nederlandse krijgsmacht werd en wordt uitgezonden naar die gebieden. Om enige mate van veiligheid te brengen voor onschuldige mensen maar ook om de daders te kunnen aanpakken. De (vermeende) aanleiding voor de aanslag in Frankrijk was de inbreng en interventie van de Fransen in Mali. Echter, wij zitten daar ook. Is dat dan een reden voor ongerustheid? Natuurlijk niet, maar het is wel een reden voor waakzaamheid. Dit is ook de reden dat allerlei politieke partijen ineens van mening zijn dat inlichtingendiensten versterkt moeten worden en dat het leger, ook binnen Nederland, meer ingezet moet worden. Hierbij vergeten ze gemakshalve dat zij juist verantwoordelijk zijn voor de bezuinigingen op de krijgsmacht en op de inlichtingendiensten. Er wordt nu dan wel vaak geroepen dat vrede niet vrijblijvend (is) oftewel het kost geld, maar de zo noodzakelijke investering in die gewilde veiligheid zie ik niet gepleegd worden. Róepen is een, dóen is twee! Ik sluit dit onderwerp dan ook maar af met pijn in het hart en de constatering dat niet iedereen uit mag komen voor zijn of haar mening zoals wij opgeschreven hebben in de Grondwet: vrijheid van meningsuiting, Je suis Charlie. Tot slot nog even: de arbeidsvoorwaardenonderhandelingen zijn gaande; velen vragen wat de stand van zaken is. Maar zoals eerder aangegeven heerst er radiostilte totdat er wat concreets ligt. Leon van der Hulst INHOUD Inleveren kopij ACOM Journaal #02: 26 januari Volg ons #03: 16 februari Word vriend op Facebook 3

4 N I E U W S Kamer geïnformeerd over bijzondere positie van de militair De minister van Defensie heeft onlangs de Tweede Kamer per brief geïnformeerd over de bijzondere positie van de militair waarover eerder overeenstemming (is) bereikt met de centrales van overheidspersoneel. Minister Hennis houdt de Kamer onder meer voor dat de Nederlandse krijgsmacht nu en in de toekomst voorbereid (moet) zijn op onvoorspelbare dreigingen en risico s. Deze bijzondere taak van de krijgsmacht betekent dat de militair voortdurend bereid en beschikbaar moet zijn op operationele inzet waar dan ook ter wereld en zo lang als nodig. Onvoorwaardelijk karakter Hij is verplicht de aan hem opgedragen taken, met alle daaraan verbonden gevaren, onvoorwaardelijk uit te voeren. Juist het onvoorwaardelijke karakter van deze inzet stelt eisen aan de militair die nergens in onze maatschappij in dezelfde mate en in die combinatie voorkomen. Volgens Hennis is het het meest wezenlijke kenmerk van de krijgsmacht (-) dat de militair bij de onvoorwaardelijke uitvoering van de opgedragen taken het belangrijkste bezit wat hij heeft, namelijk zijn leven, op het spel zet. Dodelijk geweld In het uiterste geval kan een militair gedood worden of ernstig gewond raken. Daarnaast kan de militair in de positie komen dat hij zelf, binnen het kader van de wet en zijn opdracht, dodelijk geweld tegen anderen moet gebruiken. Op onze site is de Kamerbrief De bijzondere positie van de militair te downloaden. 4 Regioseniorenvertegenwoordigers in Leusden bijeen Voor de jaarlijkse afstemmingsbijeenkomst waren op 17 december 2014 zo n dertigtal Regioseniorenvertegenwoordigers naar het ACOM Secretariaat in Leusden gereisd. Bas van Elk verzorgde een presentatie ( Zorg per 1 jan 2015 ) aan de hand voor door hem onderzochte regelgeving. Daarmee werd voor eenieder de komende verschillen duidelijk gemaakt. De belangrijkste conclusies: 1. Inventariseer de problemen van senioren en zet e.e.a. op papier 2. Sta senioren die een beroep op de RSV-er doen bij, door mede aanwezig te zijn bij de z.g. keukentafelgesprekken met de gemeente. 3. Wijs de senioren erop GEEN telefonische interviews met de gemeenten toe te staan in plaats van het keukentafelgesprek. 4. Zorg ervoor op de hoogte te zijn van klachtenregelingen. De heer Van Elk wees er ook op dat doordat veel verantwoordelijkheden naar de gemeenten gaan, er derhalve ook verschillen tussen gemeenten kunnen bestaan! Archieffoto van een eerdere bijeenkomst. Goede zaak Daarna werden de regionale seniorenbijeenkomsten voor 2015 gedeconflicteerd, zodat alle bijeenkomsten over de centraal vast te leggen sprekers kunnen beschikken. Door het besef voor een goede zaak bezig te zijn, werden de data snel met elkaar overeengekomen. Regio Oost deed bij de varia een oproep om de senioren in de ACOM een prominente plaats in de bond te laten houden, en daar ook consequenties aan te verbinden. Gerard Dijkers, als RSV-er uit Zuid, en ook nog Bondsbestuurslid, stelde, dat Oost zich hierover geen zorgen behoefde te maken, doch dat we als ACOM mogelijk meer duiding moeten geven aan het belang voor zowel de bond als de senioren om na pensionering lid van de ACOM te blijven.

5 N I E U W S U i t h e t o v e r l e g : Coulanceregeling afgesproken voor roulerend personeel in de Cariben Kort geleden is in het Georganiseerd Overleg afgesproken dat eenheden van CZSK, CLAS en CLSK, die beurtelings op rotatiebasis worden ingezet in het Caribisch Gebied (CZMCARIB), worden vrijgesteld van het betalen van een eigen bijdrage voor huisvesting en voeding. De vrijstelling geldt voor de inzetperiode. Bij het (eindelijk) tot stand komen van die afspraak overheerste het besef, dat een en ander al veel eerder had moeten plaatsvinden. Het betreffende rotatiesysteem wordt immers al een tijdje toegepast in het Caribisch gebied. Coulanceregeling: 500 per vier maanden Tezamen met de overige bonden bij Defensie is de ACOM er dan ook in geslaagd bovenstaande afspraken aan te vullen met een coulanceregeling, inhoudende enige mate van terugwerkende kracht. Die coulanceregeling houdt globaal het volgende in: Diegenen die in bovengenoemde hoedanigheid in het verleden deel hebben uitgemaakt van de compagnie of een vergelijkbaar roterend element in de Cariben, en die tot aan de totstandkoming van bovenomschreven vrijstellingsafspraak hun huisvesting en voeding zelf moesten betalen, zullen per periode van vier maanden dat zij aldaar gediend hebben een netto bedrag van 500,-- uitgekeerd krijgen. Is er sprake geweest van een kortere of langere periode van tewerkstelling dan genoemde vier maanden dan zal het betreffende bedrag naar rato worden verlaagd of verhoogd. De afspraken omtrent deze coulanceregeling zijn van zeer recente datum. Het zal derhalve nog een tijdje duren voordat een en ander op uw rekening is bijgeschreven. Datums pensioenuitkering ABP ABP maakt elke maand op een vaste datum uw pensioen of uitkering over. Of uw geld diezelfde dag op uw rekening staat, verschilt per bank. In 2015 zijn de overmakingsdata van uw pensioen of uitkering als volgt: 22 januari 23 februari 23 maart 23 april 21 mei 23 juni 23 juli 24 augustus 23 september 22 oktober 23 november 23 december Vakantiegeld In het bedrag dat u iedere maand ontvangt, is het vakantiegeld al opgenomen. Het vakantiegeld wordt dus niet apart in één keer overgemaakt, maar u ontvangt elke maand een deel. De SVb keert uw vakantiegeld over de AOW overigens wel in één keer uit in de maand mei. Stoorzender Je zult in januari 2015 maar Charlie heten. Dan heb je er plotseling miljoenen naamgenoten bij gekregen. Maar wie zijn al die Charlie s? Ik keek naar de Mars in Parijs, en kon me niet bedwingen. Allerlei hypocriete politici, die zich plots die naam toe-eigenden, maar het in eigen land ook niet zo nauw nemen met de vrijheid van meningsuiting? Meelopers, ook uit Nederland, die de Mars wel gezellig vonden, en mogelijk in de polls van Maurice de Hond hebben geantwoord, dat ze op de Venlose witkop in Den Haag zouden gaan stemmen Natuurlijk is het vreselijk, dat er slachtoffers van geweld vallen. Maar helaas is dat een gegeven door de geschiedenis heen. Alleen waren er bij de Hoekse en Kabeljauwse twisten (14 e /15 e eeuw) of tijdens de Anabasis in de 4 e eeuw voor Christus geen televisiestations, die en masse (op een gegeven moment zag ik op 4 verschillende tv-stations tegelijkertijd de aanval op de joodse supermarkt) rechtstreeks het volk op de hoogte hielden, of Twitter, waar in een paar kreten ongecontroleerde gevoelens konden worden meegedeeld Hoe kan men een betere leerschool voor geweld creëren? Misschien zou enige terughoudendheid op zijn plaats zijn. Ja geweld was er door de jaren heen. Maar vrijheid van meningsuiting is een grondrecht zeggen we, en daar mag geen grens aan zijn, zoals er ook geen geweld mag zijn dat is gericht tegen dat grondrecht. Maar waar is de grens tussen vrijheid van meningsuiting en haatzaaien? Zegt U het maar! Wat mij wel duidelijk is met al die Charlie s, is dat het ongelooflijk gemakkelijk schijnt te zijn om mensen te beïnvloeden voor het ene of het andere standpunt, en dat mensen zich ongelooflijk bedreigd voelen als het geweld wél in hun achtertuin opduikt. Anders kan ik het verschil in reactie op de gebeurtenissen in Parijs en die in Nigeria niet verklaren. In de op de gebeurtenissen volgende discussies heb ik veel voorbij horen komen: strengere veiligheidsmaatregelen, van opslaan van gegevens van social media tot sluiten van grenzen en inzetten van meer blauw en groen op straat. Eigenlijk heb ik nergens iets gehoord over rekening houden met. Want m.i. is er zelfs aan grondrechten een morele grens. Ik hoop dat de werkgever ook rekening houdt met de werknemers bij Defensie en zich niet door de veiligheidslobby laat verleiden tot het geven van een schijnveiligheid aan de Nederlandse bevolking zonder dat de mogelijke redenen voor het verderfelijk geweld daadwerkelijk worden weggenomen. Zoals ik ook hoop, dat de werkgever rekening houdt met de Defensiewerknemers in de arbeidsvoorwaardenonderhandelingen. Het is oorverdovend stil rond dit onderwerp. Laten we hopen, dat er een mooi ei gelegd gaat worden Immers veel zogeheten januari-charlie s komen er nu achter, dat er wel heel onverantwoord is omgegaan met Defensie in de afgelopen schijnbaar rustige periode. 5 (Bron: ABP)

6 a c t u e e l O o r d e e l Defensie verder onder druk inzake Over de stand van zaken omtrent het AOWgat hebben wij u reeds meerdere malen bijgepraat. Zoals bekend wordt er inmiddels onderhandeld tussen Defensie en de vakbonden met als inzet een fatsoenlijke compensatie voor het inkomensverlies dat wordt teweeggebracht bij post actieve beroepsmilitairen indien zij na het beëindigen van hun uitkering leeftijdsontslag geruime tijd moeten wachten alvorens hun AOW-pensioen ingaat en in de tussentijd enkel hun diensttijdpensioen hebben om van te leven. Kortgeleden is er dienaangaande sprake geweest van een zeer interessante nieuwe ontwikkeling nu het College voor de Rechten van de Mens (voorheen: de Commissie Gelijke Behandeling) zich over deze zaak heeft uitgesproken vanuit de vraagstelling of het AOW-hiaat voor post actieve militairen verboden onderscheid naar leeftijd met zich mee brengt. Een en ander werd toegelicht met de stelling, dat de uitkeringen voor militairen met functioneel leeftijdsontslag het karakter van pensioen hebben. Er is derhalve volgens het College geen relevant verschil tussen de betreffende militair als hij 65 jaar is geworden en jongere gewezen militairen. Zij zijn volgens het College allen op vergelijkbare wijze aangewezen op een vorm van pensioen. 6 De minister maakt door het hanteren van de ABP-pensioenleeftijd van 65 jaar als leeftijdgrens voor een UGM-uitkering onderscheid op grond van leeftijd. De betreffende militair mist hierdoor vijf maanden aan AOW-uitkering. In concreto betrof het een zaak van een beroepsmilitair met leeftijdsontslag die bij het bereiken van de 65-jarige leeftijd te maken zou krijgen met een AOW-gat van vijf maanden en uit dien hoofde van mening was, dat hij in verband daarmee gediscrimineerd werd op leeftijd. Dat laatste werd door Defensie met kracht ontkend vanuit de stelling, dat er bij 65-plussers enerzijds en 65-minners anderzijds geen sprake zou zijn van gelijke gevallen. Ook werd gewezen op de lopende compensatie-onderhandelingen met de bonden in verband met het AOWhiaat. De wet verbiedt leeftijdsonderscheid tenzij er een goede reden voor is. Het College oordeelde dat de minister géén goede reden heeft gegeven. Bovendien krijgt de militair door de leeftijdsgrens te maken met een onredelijke inkomensterugval, die in strijd is met de uit de wetsgeschiedenis blijkende bedoeling van de Uitkeringswet gewezen militairen. Daarnaast is volgens het College het recht van de betreffende militair om niet op grond van zijn leeftijd te worden gediscrimineerd niet afhankelijk van (nog onzekere) uitkomsten van onderhandelingen tussen de minister en de bonden. Vergelijkbare vormen van pensioen Het College voor de Rechten van de Mens sprak als zijn oordeel uit, dat de minister van Defensie verboden onderscheid maakt op grond van leeftijd door de militair vanaf de leeftijd van 65 jaar tot aan het moment waarop hij AOW-gerechtigd is geen uitkering te geven die vergelijkbaar is met een uitkering op grond van de Uitkeringswet Gewezen Militairen.

7 A la gc et mu e enl C o l l e g e v o o r d e R e c h t e n v a n d e M e n s o v e r A O W - g a t m i l i t a i r e n verboden leeftijdsonderscheid Juridisch niet bindend Ter voorkoming van ongebreideld enthousiasme aangaande dit belangwekkende oordeel willen wij in de eerste plaats opmerken, dat uitspraken van het College voor de Rechten van de Mens juridisch niet bindend zijn dit in tegenstelling tot reguliere rechterlijke uitspraken van de burgerrechter of de bestuursrechter. De minister kan bovenstaand oordeel dus formeel naast zich neerleggen en heeft dat in het verleden al gedaan bij soortgelijke uitspraken van het College inzake burgerambtenaren. We hebben het hier dus primair over een dringend, zwaarwegend appel op de werkgever Defensie in het kader van goed werkgeverschap. Dit appel zou bijvoorbeeld extra kracht kunnen worden bijgezet via het indienen van een bezwaarschrift tegen de beschikking inzake de einddatum van de uitkering leeftijdsontslag. Dit betreft dus maar een beperkte groep: degenen, die nog geen zes weken geleden zo n beschikking hebben ontvangen dan wel degenen, die binnenkort zo n beschikking zullen ontvangen. Indien u een dergelijke actie overweegt kunt u contact opnemen met ons secretariaat (info@acom.nl ) en zult u in het bezit gesteld worden van een passende tekst met toelichting. Ook degenen buiten deze doelgroep kunnen desgewenst een tekst krijgen voor een brief gebaseerd op bovengenoemd oordeel van het College voor de Rechten van de Mens teneinde in de richting van Defensie de druk op de ketel te houden. Dat alles laat onverlet dat er wat ons betreft zo spoedig mogelijk aan de onderhandelingstafel een passende oplossing voor dit al geruime tijd slepende probleem dient te worden bewerkstelligd. De onzekerheid voor een groot aantal post actieve militairen heeft inmiddels wel lang genoeg geduurd. 7

8 Boot s Echtscheidingsbemiddeling ( Een scheiding brengt naast veel emoties, ook diverse financiële en gerechtelijke gevolgen met zich mee. Dankzij deze complete bemiddelingsservice kunnen we nu elk onze eigen weg gaan. ) Boot s Echtscheidingsbemiddeling: goed snel en betaalbaar. De professionele partij bij de afwikkeling van een echtscheiding. > De voordelen: Een vaste contactpersoon Betrouwbare, gespecialiseerde partners Een kwalitatief goede werkwijze Een vlotte gang van zaken Een vaste lage prijs Een correcte afwikkeling voor alle betrokkenen acom boot acom Wilt u kennismaken met Boot s Echtscheidingsbemiddeling: bel of kijk op

9 M E R K S T E N E N Goede voornemens Wie een grens in tijd of ruimte passeert, maakt veelal nieuwe plannen. Het klinkt wat abstract, maar met een voorbeeld is het zeker duidelijk. Het bekendste voorbeeld zijn de goede voornemens met Nieuwjaar. Elke jaarwisseling nemen mensen zich weer verstandige dingen voor; goed intenties als stoppen met roken of het kwijtraken van overtollige kilo s. Wanneer u dit leest, januari 2015, zijn er misschien al enkele voornemens gesneuveld. Dan is de eerste sigaret weer opgestoken, die ongezonde maar gemakkelijke vette hap verslonden en is van het voorgenomen sportprogramma weinig terecht gekomen. Zelf ken ik die voornemens en verstandige plannen maar al te goed. Toen enige maanden geleden mijn plaatsing op Curaçao afliep en ik vanuit de West vertrok, had ik er zo ook een paar. Een ervan was, dat ik iets van het relaxte Antilliaanse tempo zou bewaren en me niet gek zou laten maken door alle stress en haast in het vaderland. Nu ik enige weken verder ben, betrap ik mij erop dat het stressniveau in de oud-hollandse files stevig kan toe nemen en dat ik me on-antilliaans kan ergeren aan traag klungelende mensen voor mij aan de kassa. Dit is zeker het geval als ik enige haast heb. Reflectie Dat veel goede voornemens mislukken, betekent niet dat het maken ervan een zinloze bezigheid is. Allereerst zijn er natuurlijk veel intenties die wel worden waargemaakt. Ook in 2015 zijn er weer heel wat verstokte rokers met roken gestopt, is menigeen een paar kilo kwijtgeraakt en werpt de fysieke training na twee weken zijn eerst vruchten af. Plannen lukken heel vaak wel. Ik hoop van ganser harte dat u tot die groep mensen behoort. Maar zelfs als uw voornemens het einde van januari niet hebben gehaald, waren ze niet voor niets. Het maken van nieuwe plannen dwingt een mens zijn leven goed in ogenschouw te nemen. Hij denkt na over hoe zijn leven gelopen is en wat er nodig is. Plannen dwingen iemand om te reflecteren op zijn situatie en wat hij in de toekomst wil. Vandaar dat ze vooral gemaakt worden als er iets verandert in iemands leven, of, zoals ik in de eerste regel schreef, een grens in ruimte of tijd wordt gepasseerd. De FLO-conferentie Bovenstaande gedachte over goede plannen kwam bij mij op, toen ik enige tijd geleden een FLO-conferentie op het Vormingscentrum Beukbergen begeleidde. FLO-conferenties worden militairen en burgermedewerkers en hun partners aangeboden bij dienstverlating. Voor militairen is dit als ze met functioneel leeftijdsontslag FLO gaan, vandaar de naam. Wanneer iemand de dienst verlaat, passeert hij een grens. En ook niet zo n kleintje. Werk is voor veel mensen een belangrijk deel van hun leven. Daar hebben ze veel tijd en energie in gestoken, waarbij ze maanden van huis konden zijn. Soms hebben mensen meer gepraat en gediscussieerd met hun collega s dan met hun partner. Dat valt allemaal weg, van de ene dag op de andere. Vandaar dat Defensie haar medewerkers in de gelegenheid stelt om zich op het leven na Defensie voor te bereiden. De FLO-conferentie is daar een deel van. In de conferentie kijken Defensiemedewerkers terug op hun loopbaan en zoeken naar de rode draad, die daarin te ontdekken is. De partners vertellen hun verhaal. Hoe hebben zij die jaren beleefd. Wat waren voor hen de waarden, die de afgelopen jaren waardevol hebben gemaakt. Vandaar kijken we vooruit naar de nieuwe mogelijkheden die zich voordoen. Het gaat daarbij niet alleen om het eigen verhaal, maar ook om het horen van andermans verhalen. Wat heeft hen gedreven en hoe willen zij de toekomst inkleuren. Wat zijn hun voornemens? Een FLO-conferentie gaat dus over terugblikken, stilstaan bij de huidige situatie en vooruitkijken. De zakelijke facetten zoals financiën en regelingen, laten we daarbij voor wat ze zijn. Daar zijn andere deskundigen voor. In de conferentie willen we drie dagen nemen om te kijken wat al die jaren bij Defensie gebracht hebben en wat belangrijke elementen voor de toekomst zijn. De conferenties worden gegeven door de Geestelijke Verzorging, maar ze worden bij dienstverlating aangeboden via Bureau Personeelszorg. Als u of uw partner aan het einde van de diensttijd bent, kan ik de conferentie van harte aanbevelen. Als het voor u nog niet zover is, dan is het misschien een uitstekend voornemen. Frans Kerklaan Vlootaalmoezenier 9

10 M E D E Z E G G E N S C H A P Medezeggenschap en uitvoering personeelsbeleid (slot) Vorige maand hebben wij geschreven over de huidige mogelijkheden van levensfasebewust personeelsbeleid bij Defensie. Het begin is het functioneringsgesprek waarin de medewerker kan aangeven wat zijn/haar mogelijke noden en wensen zijn. Die kunnen liggen op het vlak van arbeidstijden en arbeidsduur en ook bij het zich verder kunnen ontwikkelen bij Defensie ten bate van de loopbaan maar ook ten bate van de algemene ontwikkeling en verbetering van de positie op de arbeidsmarkt. worden aangepast. Na een operatie, bij het afnemen van de fysieke gesteldheid enz. kan gekeken worden naar een andere verdeling van de werkzaamheden over de medewerkers waarbij natuurlijk ook de belasting van de andere medewerkers niet teveel moet worden. Misschien moet nog een keer gekeken worden naar het werkproces en blijkt dat het zware werk anders kan met hulpmiddelen of anderszins. 10 Deze maand gaan we verder met het ervaring opdoen buiten defensie maar wel binnen de overheid, het aanpassen van de fysieke zwaarte van het werk, de andere werklocatie, eventuele problematiek bij het uitvoeren van levensfasebewust personeelsbeleid bij een eenheid als geheel en de rol van de medezeggenschap. Elders binnen de overheid aan de slag De mogelijkheden om elders binnen de overheid ervaring op te doen om later weer terug te gaan naar Defensie of bij die andere overheid te blijven zijn er wel, maar nog heel beperkt. De teruggang in het aantal ambtenaren binnen de gehele overheid maakt dat de mogelijkkheden niet groter zijn geworden. Deze uitwisseling van personeel, tijdelijk of definitief, tussen overheden kan nieuwe impuls gebruiken. Door beter te weten waar de personeelstekorten bij de overheid zijn en deze functies nog duidelijker bekend te stellen zou mobiliteit tussen de overheden gestimuleerd kunnen worden. Aanpassen fysieke zwaarte van het werk Op momenten in de loopbaan kan het zijn dat fysiek zware elementen 'tijdelijk' moeten Een andere werklocatie of zelfs thuis Een ander element van levensfasebewust personeelsbeleid (personeelsbeleid zoveel als mogelijk aangepast aan de noden en wensen van de medewerker op verschillende momenten in diens leven en loopbaan) is het op een andere locatie aan het werk kunnen gaan. Met name als positief worden ervaren het op een locatie dichter bij huis kunnen werken en het eventueel thuis kunnen werken. Het resultaat van deze maatregel is dat de medewerker meer tijd thuis kan zijn doordat de reistijd verkort wordt. Bijkomend is het uitsparen van reiskosten. Hick ups in de uitvoering van levensfasebewust personeelsbeleid Hoe groter de verschillende mogelijkheden zijn voor de medewerkers bij Defensie, hoe lastiger het wordt om de noden en wensen van iedereen in overeenstemming te krijgen met de taken van de eenheid. Als de eenheid tussen 8.00 en uur bereikbaar moet zijn en iedereen is met het beleid van flexibel beginnen en eindigen om uur al vertrokken, dan wordt het tijd voor afspraken over de minimale bezetting. Hiermee wordt al jaren op verschillende locaties naar 'redelijke' tevredenheid van iedereen gewerkt.

11 M E D E Z E G G E N S C H A P levensfasebewust Zo werkt het ook met ouderschapsverlof en andere meer structurele zaken. Wat nog wel eens roet in het eten gooit voor wat betreft de balans privé en werk, werk en privé en de balans tussen individuele wensen binnen de eenheid en de taken van de eenheid zijn meer incidentele zaken. Op de korte termijn aangewezen worden voor een opleiding, het verschuiven of uitlopen van een oefening, een op korte termijn aangekondigde saamhorigheidsbijeenkomst enz. enz. De hierboven genoemde hick ups ofwel storende factoren in de balans bij de medewerker kunnen door betere planning en eerdere communicatie worden ondervangen. Ook kan wrevel worden voorkomen door meteen de van toepassing zijnde regelgeving te noemen in de planning. Noem bijvoorbeeld een bijeenkomst van gezamenlijke eenheden waardoor de medewerkers 1 tot 2 uur later naar huis kunnen dan anders. Indien deze bijeenkomst in plaats van een paar dagen van te voren, 1 tot 2 maanden van te voren wordt aangekondigd en aangegeven wordt dat het overuren oplevert is dat een stuk beter. individuele zaken, maar kan wel stimuleren en controleren dat functioneringsgesprekken worden gehouden, niet alleen jaarlijks, maar ook als een wijziging in de privésituatie van de medewerker daarom vraagt. Ook kan extra voorlichting worden gegeven aan alle medewerkers bij de eenheid om de mogelijkheden van levensfasebewust personeelsbeleid bekend te maken en de medewerkers erop te wijzen dat ze zeker ook zelf het initiatief kunnen nemen richting de eigen leidinggevende. 11 Indien een HDE een medewerker die nog geen maand geleden ouder is geworden inplant voor een opleiding die direct begint, dan heeft deze HDE het levensfasebewust personeelsbeleid duidelijk niet begrepen. Hoe zou het dan wel moeten? Het HDE feliciteert de medewerker zodra aangegeven wordt dat hij/zij ouder zal gaan worden en maakt niet lang daarna een afspraak met diezelfde medewerker om alle zaken met betrekking tot het werk, dus ook opleidingen die nog gevolgd moeten worden, door te spreken en daarvoor een planning af te spreken. Overzicht MC-verkiezingen Defensie- Eenheid Verkiezingen Opgeven voor onderdeel Met zijn allen voor: Niet alleen een nieuwe impuls, maar ook een verbetering van de mogelijkheden! Als zowel medewerker, leidinggevende, hoofd diensteenheid en MC nog intensiever met Levensfasebewust personeelsbeleid aan de slag gaan dan kan er zeker nog meer uit gehaald worden. Daarbij worden de eventuele knelpunten zichtbaar en kan onze minister weer met deze knelpunten aan de slag voor niet alleen een nieuwe impuls voor het levensfasebewust personeelsbeleid maar ook voor een verbetering van de instrumenten en uitvoeringsmogelijkheden. De MC en levensfasebewust personeelsbeleid De medezeggenschap kan een behoorlijke rol spelen bij het uitvoeren van levensfasebewust personeelsbeleid bij de eenheid. De medezeggenschap overlegt niet met het HDE over CLAS KTOM en Museum Bronbeek 1 maart Gesloten CLAS HQ OOCL 23 maart 1 februari CLAS USAG Benelux 1 april 14 februari CZSK Zr.Ms. Zeven Provinciën 24 februari Gesloten CZSK SCBRNDCBV 26 februari Gesloten CZSK Personeel & Ondersteuning 8 mei 26 maart CDC MGGZ 18 maart 4 februari KMar District KMar Schiphol 30-3 t/m februari

12 a l g e m e e n Centrale Raad van Beroep legt bom onder beperkt vergoedingenregime Defensie Verplaatsingskostenbesluit op de helling Sinds jaar en dag hanteert de werkgever Defensie bij de toekenning van vergoedingen woon-werkverkeer, voeding en huisvesting het begrip eigen huishouding. Tevens worden in deze context strikte regels gesteld aan samenwonende militairen in die zin, dat zij wederzijdse zorgplicht moeten aantonen via huwelijk, geregistreerd partnerschap of notarieel samenlevingscontract een en ander gekoppeld aan een uittreksel uit de Gemeentelijke Basis Administratie ten bewijze van het samenwonen op één adres. 12 Ten gevolge hiervan worden met name militairen, die nog bij hun ouders wonen ernstig beperkt in de vergoedingen die zij ter zake van Defensie ontvangen dit terwijl zij doorgaans dezelfde kosten hebben als hun collega s die wèl aan het criterium voeren van een eigen huishouding voldoen. Niet meer te verdedigen onderscheid Tezamen met de zusterbonden heeft de ACOM dan ook al geruime tijd gehamerd op afschaffing van dit uit een oogpunt van gelijke behandeling niet meer te verdedigen criterium. Twee jaar geleden kregen wij al een behoorlijke steun in de rug toen het College voor de Rechten van de Mens (voorheen: Commissie Gelijke Behandeling) het begrip eigen huishouding en het daarop gebaseerd beleid (inclusief de regelgeving) van Defensie met de grond gelijk maakte omdat hier absoluut niet meer kon worden gesproken van een te rechtvaardigen onderscheid in behandeling. Helaas zijn de uitspraken van dit college (nog steeds) niet juridisch bindend. Defensie kon een en ander dan ook zonder problemen naast zich neer leggen. Sinds eind november 2014 is dit echter volstrekt anders geworden, nu de Centrale Raad van Beroep, het hoogste rechtscollege in Nederland in sociaalrechtelijke aangelegenheden, een uitspraak heeft gedaan die voor Defensie als vernietigend kan worden gekwalificeerd. De Centrale Raad heeft in een casus van bij ouders woonachtige militairen namelijk onomwonden uitgesproken, dat bovenomschreven onderscheid dat met betrekking tot vergoedingen woon-werkverkeer inmiddels is neergelegd in artikel 19 en volgende van het Verplaatskostenbesluit Defensie (VKBD) niet te rechtvaardigen valt en dat deze bepalingen bijgevolg in strijd zijn met het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten (IVBPR) en artikel 1 van de Grondwet. Baanbrekend! Een baanbrekende rechterlijke uitspraak omdat hiermee de weg openligt voor iedere militair die bovengenoemde onkosten maakt om deze kosten daadwerkelijk vergoed te krijgen zonder onderscheid wat betreft woonsituatie. Formeel ging het in de uitspraak primair om de vergoeding woon-werkverkeer maar gevoeglijk mag worden aangenomen dat dezelfde verruimde criteria dienen te gelden voor de voeding en de huisvesting (legering). Wat nu te doen? Dien een rekest in! Door de in dit verband wat ongelukkige sluitingsdatum van het decembernummer van ACOM Journaal waren wij helaas (net) niet meer in staat deze beschouwing mee te nemen in dat nummer. Desondanks ontvingen wij inmiddels al een behoorlijk aantal reacties van leden, die uit anderen hoofde op de hoogte waren van bovengenoemde uitspraak. Het spreekt voor zich dat wij iedere belanghebbende adviseren om via een rekest aanspraak te maken op de aldus verruimde vergoedingen. Via een naar ons secretariaat (info@acom.nl) kunt u daartoe in het bezit komen van een (maatwerk)tekst die u zelf kunt gebruiken bij het indienen van een rekest. Het is in dat verband handig dat u kort uw (woon)situatie bekend stelt en kenbaar maakt om wat voor soort vergoeding(en) het u te doen is.

13 K M S Burgemeester Heijmans kijkt terug op een niet te winnen strijd tegen sluiting KMS Sluiting KMS in Weert een historische blunder van Defensie en de Tweede Kamer Een historische blunder van Defensie. Maar ook van de Tweede Kamer die dat heeft laten gebeuren. Jos Heijmans, burgemeester van Weert, is, verzekert hij, niet verbitterd. Maar de onherroepelijke sluiting van de Van Hornekazerne en de Koninklijke Militaire School, de onderofficiersopleiding waarmee Weert sinds mensenheugenis wordt geassocieerd, doet hem pijn. Spijt en pijn omdat hij die historische blunder niet heeft kunnen voorkomen en omdat daardoor 250 directe en 750 indirecte arbeidsplaatsen voor Weert verloren zijn gegaan. En chagrijn omdat deze wonderlijk verlopen zaak de samenleving veel geld heeft gekost en haar wellicht nog meer op kosten zal jagen. Platte politieke motieven Ik heb altijd geroepen, licht Heijmans zijn emotie toe, dat ik alles in het werk zou stellen om de KMS voor Weert te behouden. Welnu, ik heb alles wat wij in de kast hadden daadwerkelijk ook uit de kast gehaald om de sluiting van de kazerne te voorkomen. Samen met de provincie Limburg hebben we daarvoor stad en land afgereisd en iedereen, maar dan ook iedereen die zou kunnen helpen erbij gehaald. Het heeft helaas niet mogen baten en dat als gevolg van platte politieke motieven, - dat is mijn vaste overtuiging. Want sommige politieke partijen in Den Haag lieten uit electorale overwegingen liever een kazerne in Limburg sluiten dan dat ze dat lieten gebeuren in het noorden van het land. U mag gerust weten dat ik daar wel slapeloze nachten door gehad heb. Vooral vanwege die Weertenaren die nu door de sluiting de WW in moeten. Heijmans haalt nog eens in herinnering dat Defensie indertijd besloot in het kader van haar omvangrijke bezuinigingsoperatie de KMS in Weert te sluiten en de (onderofficiers) opleidingen samen te bundelen in de Generaal Spoorkazerne in Ermelo. Dat zou immers een stuk voordeliger uitpakken voor het alsmaar krapper wordende krijgsmacht budget. Maar vóór de KMS haar tenten in Ermelo kon opslaan moesten daar de nodige voorzieningen, zoals de bouw van extra onderkomens, worden getroffen. Nu blijkt dus dat Defensie zóveel extra investeringen moet doen dat de bezuinigingsoperatie in Weert is omgeslagen in een investeringsoperatie in Ermelo, is de droge conclusie van de Weerter burgervader. 1 Inktzwarte dag Vorig jaar vierde de Midden-Limburgse stad haar 600-jarig bestaan. Wat een feestjaar moest worden gemarkeerd door tal van festiviteiten werd overschaduwd door die zwarte dag, namelijk 19 december 2014, - de dag waarop de poorten van de KMS definitief werden dichtgetrokken. In zijn nieuwjaarstoespraak sprak burgemeester Jos Heijmans van een inktzwarte bladzijde in de geschiedenis van Weert. U hebt samen met de provincie Limburg om de KMS in Weert te houden Defensie voorstellen gedaan waar ze de vingers bij kon aflikken? 13 Sterker nog, we hebben een business case 2 gepresenteerd in de Tweede Kamer in de Vaste Kamercommissie voor Defensie. Daar waren ook de burgemeesters van Ermelo, Assen en Leeuwarden bij. De Kamerleden zwaaiden ons lof toe terwijl de plannen van de collega s kritische commentaren kregen 1 In een rondetafelgesprek met de Vaste Kamercommissie voor Defensie in januari 2013 wees de burgemeester van Weert de Kamerleden er nadrukkelijk op dat in discussie over vastgoedbezuinigingen waar budgetten leidend zijn, niet (is) uit te leggen om een geschikte kazerne te sluiten om vervolgens op een andere locatie in het land een bestaande kazerne voor veel geld te verbouwen. Dit valt aan de belastingbetalers van Nederland niet uit te leggen. 2 Businesscase KMS 2020; Kazerne van de Toekomst.

14 K M S 14 gepaard met het advies om een voorbeeld te nemen aan de business case van Weert waarmee Defensie haar voordeel kon doen. Wrang genoeg is de uitkomst van het geheel dat Weert gesloten is en de Defensielocaties in de andere steden open blijven. Op welk moment besefte u dat u streed voor een verloren zaak? In het najaar van 2014 toen met name SGP en ChristenUnie in het herziene akkoord van de VVD en de PvdA, zaken voor de kazernes in het noorden hadden weten te regelen. Toen besefte ik dat we in een wedstrijd zaten die we nooit konden winnen. Tijdens de wedstrijd werden namelijk de spelregels telkens weer veranderd waardoor wij onmogelijk konden scoren. Kijk, in onze business case kreeg de minister nog geld toe als ze de Van Hornekazerne zou openlaten. Maar ook dat was kennelijk onvoldoende, - heel triest. Een gang van zaken die niemand de mensen in het land kan uitleggen. Waarom een goed functionerende kazerne in Weert sluiten en in feite een nieuwe bouwen in Ermelo? Bovendien hadden we alles voor Defensie willen voorfinancieren maar ja ook daar wilde men kennelijk niet aan. Het is echt onbegrijpelijk. Gaat Weert straks toch nog bijvoorbeeld projecten ontwikkelen op het voormalige kazerneterrein, wellicht met financiële steun van het rijk? NIMH 10 jaar Nee. We hebben overigens helemaal niets van het rijk aan compensatie gekregen. Ons is wat dat betreft ook niets in het vooruitzicht gesteld. Het terrein is bovendien eigendom van Defensie en het wordt straks door het Rijksvastgoedbedrijf doorverkocht. Overigens zal projectontwikkeling of iets dergelijks op het terrein nog een ingewikkelde procedure vergen, - er staan namelijk gebouwen op het terrein die de status van monument hebben. Een misrekening van Defensie die dacht het terrein voor veel geld te kunnen verkopen ten behoeve van woningbouw. Dan stuit je toch op de structuurvisie van de gemeente die daar niet in voorziet omdat we aan de andere kant van de stad grond voor woningbouw hebben aangekocht. We hadden namelijk in de verste verte niet zien aankomen dat Defensie de KMS en de kazerne zou sluiten. Gezond verstand Toch blijft Heijmans, tegen beter weten in?, hopen dat bij Defensie alsnog het gezonde verstand zal zegevieren en dat ze alsnog aan de slag gaat met elementen uit de business case. Bijvoorbeeld de verpaarsing: alle onderofficiersopleidingen in Weert en een specialistische vervolgopleiding bij het betreffende krijgsmachtdeel zoals ook de officiersopleiding op de Defensieacademie in Breda is ingericht. Dat zou hier in Weert fantastisch kunnen. Een tweede element is om bij de opleidingen samen op te trekken met de Duitsers, Belgen en Luxemburgers. Ook dat zou hier in Weert fantastisch kunnen gegeven ook de centrale ligging ten opzichte van die landen. Een ander punt is de transparantie. Defensie wil naar een ander soort kazernes, niet meer gesloten maar open naar de samenleving toe. Krijgsmacht locaties die als het ware midden in de samenleving staan en meer betekenen voor de samenleving. Ook dat zou hier in Weert gezien de ligging van de kazerne in het centrum fantastisch gekund hebben. Maar dit alles is alleen te herstellen en te verwezenlijken als ze de kazerne opnieuw in gebruik nemen natuurlijk. Het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) viert dit jaar zijn 10-jarig bestaan. Marine, Land-, Luchtmacht en Marechaussee voegden op 1 juli 2005 hun eigen militair-historische diensten bijeen en legden zo de fundering voor het NIMH. In verband met het jubileum staan enkele speciale activiteiten op stapel. Daaronder de publicatie van een éénmalig glossy tijdschrift over het interessante onderzoeksveld dat de militaire geschiedenis is. Daarin verweven komt aan bod wat het NIMH bijdraagt aan dit vakgebied. Geschiedenis Nederlandse strijdkrachten Het NIMH is een gespecialiseerd kennis- en onderzoekscentrum op het gebied van de Nederlandse militaire geschiedenis. Het gaat om de geschiedenis van de Nederlandse strijdkrachten in de periode van de Tachtigjarige Oorlog ( , met een Twaalfjarig Bestand in de jaren ) tot nu. Het Nederlands Instituut voor Militaire Historie beheert een unieke militair-historische collectie en maakt deze toegankelijk voor een breed publiek. Daarnaast publiceert het instituut wetenschappelijke studies en verzorgt daarnaast onderwijs en lezingen. (Bron: NIMH)

15 interview To e k o m s t v o o r d e z o r g v e r z e k e r a a r v a n D e f e n s i e z i e t e r r o o s k l e u r i g u i t SZVK-Zorgzaam een slim en goed vehikel voor ziektekostenverzekering Defensie Als de Stichting ZiektenkostenVerzekering Krijgsmacht (SZVK) en haar civiele spiegelbeeld Zorgzaam 1 niet bestonden, dan moesten ze terstond worden opgericht. Een gedachte die zich spontaan aandiende tijdens het vraaggesprek dat ACOM Journaal onlangs had met de directeur van de SZVK Nel Gerbranda en haar senior beleidsmedewerker Hanneke Kok. Econoom Gerbranda fungeert, soms unisono met senior beleidsmedewerker Kok, begeesterd als het boegbeeld van de SZVK. In dit opzicht is er niets veranderd vergeleken met elf jaar geleden toen het eerste interview voor ACOM Journaal haar werd afgenomen. Ze vertrouwde ons toen onder meer toe elke ochtend fluitend naar haar werk te gaan. Dat is niet meer, volgens de beleidsmedewerker, ze komt nu zingend naar het werk! SZVK en Zorgzam Toch is er in het afgelopen decennium het een en ander veranderd in de vormgeving en inrichting van de ziektekostenverzekering in Nederland. Daar is in de eerste plaats misschien wel de moeder aller veranderingen namelijk de invoering, per 1 januari 2006, van de Zorgverzekeringswet 2. Die bleek in de praktijk niet op maat gesneden voor militairen, gegeven hun bijzondere taak en positie. Als gevolg daarvan werd de Stichting ZiektenkostenVerzekering Krijgsmacht nog uitsluitend verzekeraar voor (actieve) militairen en kon geen onderdak meer bieden aan gezinsleden van militairen noch aan hun post actieve collega s. Om in die lacune te voorzien besloten de vakbonden van Defensiepersoneel toen Zorgzaam op te tuigen als, zeg maar, de burgertegenhanger van de SZVK. Voor de leiding en medewerkers van het bureau van de SZVK was het van meet af aan alle hens aan dek. Nu nog is het werkritme en het arbeidsklimaat op de Haagse burelen van de zorgverzekeraar van Defensie te typeren als never a dull moment. Zo is de afgelopen tijd heel veel effort en energie gestoken in het aan de man brengen van Zorgzaam omdat het, zo werd het bij Zorgzaam zelf ervaren, schortte aan de naamsbekendheid. Maar met een eenheid aan strategische marketingcommunicatie benevens een nieuwe, veel meer gebruikersvriendelijke website voor Zorgzaam werd en wordt voortvarend gewerkt aan een ommekeer. Loon in natura Aangezien de SZVK sociale partners bij Defensie gevraagd dan wel ongevraagd mag adviseren was de WUL-discussie gerede aanleiding voor het SZVK-bestuur om het afgelopen jaar met twee rapporten op het tapijt te verschijnen. Nee!, was klip en klaar de goed beargumenteerde conclusie, de premie mag niet gezien worden als loon in natura. De militair, wijdt de SZVK-directeur verder uit, betaalt net als elke andere Nederlander een kostendekkende premie en loonheffing over het werkgeversdeel. Sommigen roepen wel eens dat het om een relatief lage premie gaat in verhouding tot het pakket en tot wat verzekerden buiten Defensie moeten betalen. Maar als we het hebben over de rest van Nederland dan kijken we naar een grote populatie van jong tot oud. Bij militairen hebben we het toch over een beperkte populatie van ca mannen en vrouwen in de leeftijdscategorie van 18 tot ongeveer 60 jaar, die een goede lichamelijke conditie hebben. En wie wat ernstigs mankeert gaat doorgaans de dienst uit. Helaas zijn er natuurlijk slachtoffers te betreuren bij de inzet in missiegebieden zoals bijvoorbeeld in Afghanistan. Die schade wordt uiteraard door de SZVK vergoed en doorberekend aan Defensie. Feestelijk geornamenteerde verzekering Bij het gemor over de feestelijk geornamenteerde zorgverzekering voor militairen dat hier en daar bij tijd en wijle de kop opsteekt, zijn de pijlen steevast gericht op het mooie pakket dat de SZVK biedt. Inderdaad, een heel mooi pakket, erkent Gerbranda volmondig, maar dat is ook terecht en wel omdat militairen een bijzondere positie innemen. Uiteindelijk als het oorlog wordt en het erop aan komt, staan die militairen wel vooraan en verschuilen wij ons achter hun rug. Ze zijn nu weer in Afghanistan om mensen op te leiden, ze doen mee in de strijd tegen Islamitische Staat (IS), en ze zijn alweer enige tijd in touw in Mali. Onze krijgsmacht wordt overal in de wereld waar brandhaarden zijn ingezet, maar ook in eigen land bij calamiteiten. Als de nood aan de man is blaast men bij wijze van spreken op een fluitje en dan moet Defensie op stel en sprong aantreden. Een voorwaarde daarvoor is een goede ziektekostenverzekering. Ook voor het thuisfront is dat belangrijk want als jouw man of vrouw wordt uitgezonden naar conflictgebieden 15 1 De Stichting ZiektekostenVerzekering Krijgsmacht is de ziektekostenverzekering voor militairen in actieve dienst. Zorgzaam, opgericht op aanstichting van de bonden van Defensiepersoneel, is de zorgverzekeraar voor iedereen die een arbeidsrelatie heeft of heeft gehad met het ministerie van Defensie. Ook partner en gezinsleden van deze personen, militairen en medewerkers van vakbonden voor Defensiepersoneel, Natres en Home-Base support kunnen een zorgverzekering bij Zorgzaam afsluiten. 2 De Zorgverzekering of Basisverzekering is een verplichte ziektekostenverzekering voor ingezetenen van Nederland. De Zorgverzekering dekt noodzakelijke, op genezing gerichte, zorg. De nieuwste Zorgverzekering is sinds 1 januari 2006 van kracht. (-) Met de invoering van de zorgverzekering kwam het onderscheid tussen particuliere ziektekostenverzekeringen en ziekenfonds te vervallen. Tevens kwamen de speciale regelingen voor ambtenaren te vervallen. (Bron: Wikipedia)

16 interview 16 waar ook ter wereld, dan moet in ieder geval de ziektekostenverzekering goed geregeld zijn. Behandeling verplicht Maar als militairen fit en gezond van lijf en leden zijn dan zou je als leek denken dat het begrip spekkoper meer dan ooit van toepassing is op de SZVK. Nou, dat valt tegen, werpen Gerbranda en Kok tegen. De schade varieert van 80 tot 86 miljoen euro op jaarbasis voor ruim militairen. We hebben ook laten onderzoeken waar dat aan ligt. Met Defensie heeft de SZVK een bepaald systeem afgesproken op basis waarvan de ziektekostenpremie geraamd wordt. Maar de laatste jaren is gebleken dat de kostenontwikkeling die we in de premieraming meewegen en die we aangedragen krijgen van Volksgezondheid steeds lager is dan in de praktijk feitelijk blijkt. Overigens zien we dat ondanks afnemende aantallen militairen het totale schadebedrag niet naar rato daalt. We constateren zelfs een stijging van de gemiddelde kosten per militair bij een gemiddeld iets hogere leeftijd. Hoe komt dat nu? We hebben te maken met een aantal belangrijke verschillen: militairen kennen geen eigen risico en geen beperking op fysiotherapie. Dit heeft te maken met hun inzetbaarheid en uitzendgereedheid. Dental fitness, geestelijke gezondheidszorg, medicamentenverstrekking bij de militaire apotheek. - Dat zijn allemaal zaken die ertoe bijdragen dat ondanks dat we te maken hebben met een relatief jonge, fitte groep mensen, er verhoudingsgewijs meer zorg geconsumeerd wordt. Zo n ontmoedigingsmechanisme, als een eigen risico, moet je overigens ook niet willen bij een krijgsmacht die op afroep beschikbaar moet zijn voor allerhande zaken die met de borging van onze veiligheid te maken hebben. Want zo meteen laat een militair zich niet behandelen terwijl hij/zij dat wel verplicht is op grond de Militaire Ambtenaren Wet (MAW). Een eigen risico is hiermee in strijd. Het ontbreken van een eigen risico leidt er toe dat er relatief meer geconsumeerd wordt. We verwachten dan ook niet dat dit consumptiegedrag in de toekomst anders zal worden. Maar ik moet eraan toevoegen dat we de absolute hoogte van die consumptie wel omlaag zien gaan als een missie wordt beëindigd. Overigens zien we de schade nu alweer aantrekken in verband met Mali en IS. Reserves opgesoupeerd Toch heeft de toegenomen zorgconsumptie bij de krijgsmacht er niet toe geleid dat de SZVK aan de einder het aalmoezeniershuis als wenkend perspectief ziet. Niets is of lijkt althans minder waar, - want zo n tien jaar terug bezat de zorgverzekeraar nog een aardig stootkussen aan reserves. Maar daar is in de loop der tijd op uiteenlopende wijze op ingeteerd, constateert Nel Gerbranda ontnuchterend. Bij de Zorgverzekeringswet is voor gezinsleden en postactieven met ons administratiekantoor Univé een verevening afgesproken. Als de premie te hoog werd zou het accres in een apart fonds worden gestort. Op een gegeven moment is dat geld aan de SZVK uitgekeerd waardoor we ineens een omvangrijke geldreserve bezaten. Met de toenmalige hoofddirecteur personeel Ben Völkers is er toen overleg geweest om het geld, dat tenslotte is opgebracht door werknemers en de werkgever, aan de betrokkenen terug te geven. Ruim 8 miljoen euro is toentertijd beschikbaar gesteld voor het arbeidsvoorwaardenoverleg en dat is, meen ik, gebruikt voor de UKW-compensatie in verband met de Zorgverzekeringswet. Na die teruggaaf resteerde nog zo n 18 miljoen euro in de reservepot. In 2009, 2010 en 2011 is dat echter achter elkaar opgesoupeerd. In totaal is zo n 20 miljoen extra uitgekeerd aan schade. Defensie zat begrotingstechnisch ook vrij krap in die tijd en men zocht naarstig naar mogelijkheden om waar dan ook geld vandaan te halen. De zorgverleners van de krijgsmacht beseften toen dat hun werkzaamheden ook in de verzekeringsvoorwaarden van de SZVK staan vermeld en dat ze die dus bij ons konden declareren. Dat heeft er mede toe geleid dat alle reserves als sneeuw voor de zon verdwenen. We stonden op een gegeven moment zelfs in de min maar dat hebben we met de eigen liquiditeiten kunnen opvangen, - zoals dat ook gebeurt in het geval van na-ijlende schade. Voetangels en klemmen De solvabiliteit en de reservepositie van de ziektekostenverzekeraar van Defensie zijn inmiddels (weer) op een niveau aangeland dat tot tevredenheid stemt. Een en ander is toe te schrijven aan minder schade-uitkeringen als gevolg van afnemende missie-inzet door Defensie. Toch is alertheid geboden want er zijn de nodige voetangels en klemmen die vermeden moeten worden bij het ramen van de schade. Nel Gerbranda en Hanneke Kok leggen, elkaar bijna eenstemmig aanvullend, uit: Niet alle zorgverleners bij Defensie dienen hun declaraties tijdig in, dat maakt het proces van schaderaming voor ons heel erg lastig. Het afgelopen jaar kwamen er te elfder ure nog declaraties over 2013 binnen. Daardoor waren we binnen een tijdsbestek van 2 tot 3 dagen

17 interview als het ware 4 miljoen euro armer en moest de raming drastisch worden bijgesteld. De SZVK maakt gebruik van de diensten van zorgverzekeraar Univé als administratiekantoor. Indertijd moest de werving van een administratiekantoor Europees aanbesteed worden, is die EU-brede aanbesteding nu van de baan? Nee, dat is weer gebeurd en Univé heeft de laatste keer de opdracht nipt binnengehaald. Het was een fotofinish als het ware. En wat het Europees aanbesteden betreft, het gaat daarbij wel altijd om in Nederland gevestigde zorgverzekeraars. Daarbij komt dat de eisen, sinds de aanslagen van 11 september , verder zijn aangescherpt door Defensie. Geen sinecure Zorgverzekeraar SZVK ziet er sinds 1 januari 1995 al op toe dat militairen die de dienst verlaten en dus ook uit de SZVK-verzekering stappen, niet onverzekerd blijven. Die postactieven worden in één vloeiende beweging als het ware qua ziektekostenverzekering ondergebracht bij Zorgzaam met een vergelijkbare aanvullende verzekering. Werkgever Defensie en de personeelsbonden hebben voor deze aanpak gekozen. Mocht de aldus verzekerde militair daar niet van gediend zijn dan staat het betrokkene vrij de verzekering, 30 dagen na ontvangst van de polis, stop te (laten) zetten. De SZVK probeert, mits tijdig geïnformeerd door Defensie over bijvoorbeeld hulpvaarten van (Zr. Ms.) Karel Doorman naar ebola-gebieden in Afrika, rekening te houden met de gevolgen voor de schade. Maar dat blijkt nog geen sinecure hoewel er voldoende reserves zijn om eventuele calamiteiten op te vangen. Gerbranda is er trots op dat de SZVK in de twintig jaar van haar bestaan geen enkele keer bij de minister de hand (heeft) hoeven op te houden. Miljoenen niet in ramingen Overigens loopt de SZVK wel tegen extra kosten aan. Neem bijvoorbeeld het dental fit maken van adspirant-militairen die in het verleden, gegeven de staat van hun gebit, niet zouden zijn aangenomen. Daar zijn, benadrukt senior beleidsmedewerker Kok, toch miljoenen mee gemoeid die destijds niet in de ramingen of de premie zijn meegenomen. De mindset bij Defensie is er, zo blijkt vaker, niet op ingesteld om dit soort vitale zaken die van invloed kunnen zijn op raming en premie, tijdig met de SZVK te delen. Maar, dit soort (relatief) klein bier aan sores ten spijt, voelt Nel Gerbranda zich als functionaris nog altijd als een vis in het water bij de SZVK. Jazeker, anders was ik allang overgestapt naar een andere baan. Ik herhaal het nog maar eens: er gebeurt zoveel bij de SZVK, - het is er nooit saai. Maar, constateert de directeur, inmiddels is het zo dat de SZVK zich moet verantwoorden en verdedigen voor het feit dat ze door Defensie zelf, in overleg met de sociale partners, is opgericht en waarom dat gedaan is. Het is nu dus de wereld op zijn kop dat wíj aan Defensie moeten uitleggen waarom ze indertijd de SZVK heeft opgericht. Het historisch besef lijkt minder geworden. Slim en goed vehikel Uitgaande van de bijzondere positie van de militair, zopas nog door de minister aan de Tweede Kamer uiteengezet, en in het kader van de (op handen zijnde) reorganisaties bij de Defensie Gezondheidszorg Organisatie (DGO) is er overeenstemming tussen Defensie en de bonden over het voorzieningenniveau voor de militair. In het licht daarvan is de SZVK natuurlijk een prachtig instrument. En op deze manier kan de SZVK nog jaren doorgaan tegen de achtergrond van de bijzondere positie van de militair en het voorzieningenniveau waarvan we met zijn allen vinden dat het erbij hoort, stelt Gerbranda met nadruk vast De aanslagen op 11 september 2001 (Nine-Eleven). Op deze datum boorden zich twee vliegtuigen in de Twin Towers van het World Trade Center, gelegen op de zuidelijke punt van Manhattan in New York City en een ander vliegtuig in het Pentagon, in de buurt van Washington D.C. Een vierde vliegtuig stortte neer in de buurt van Shanksville (Pennsylvania). Ledenvergadering Regio Zuid Regio Zuid van de ACOM houdt op 2 februari 2015 haar algemene ledenvergadering. Locatie: ECHOS Home de Vrijheid, Eindhovensedijk 33 te Oirschot (tegenover de Generaal-Majoor de Ruyter van Steveninck Kazerne). Op de agenda van deze vergadering staat onder meer: Jaarverslag Actualiteiten (door een lid van het Dagelijks Bestuur) Bestuursverkiezing.

18 Ook voor onafhankelijk hypotheekadvies kunt u bij ons terecht! De expertise en zorg van twee specialisten; Ook hypotheken aan te bieden voor militairen met een FPS fase-1 of -2 contract; Echt onafhankelijk en persoonlijk advies; Maximale zekerheid, ook voor de toekomst; Duidelijkheid en transparantie, u weet hoeveel en waarvoor u betaalt; De optimale hypotheek met de scherpste tarieven; Gezamenlijk alles voor u te regelen. Jazeker! DFD is al 20 jaar de specialist op het gebied van verzekeringen voor (ex-) militairen en hun gezinsleden. Om u nog beter van dienst te zijn, werkt DFD samen met De Hypotheker, de grootste onafhankelijke hypotheekadviesketen van Nederland met zo n 160 vestigingen. De Hypotheker adviseerde inmiddels één miljoen Nederlanders succesvol bij de grootste en leukste aankoop van hun leven: hun huis. Onze samenwerking biedt u zorgeloos woongenot en voordeel door: Interesse in onze gezamenlijke dienstverlening op het gebied van hypotheekadvies? Bezoek onze site of bel met (040) Uw hypotheek onze zorg! Verzekeren Hypotheken Sparen Tel: (040) dfd@dfd.nl

19 a l g e m e e n C o n f l i c t v a n p l i c h t e n Waar ligt de grens van het beroepsgeheim van militair verpleegkundigen? Bij onze rechtspraktijk kwamen recentelijk vragen binnen waarmee kennelijk geworsteld wordt door algemeen militair verpleegkundigen bij Defensie (nader te noemen: AMV-ers). De casus is vaak simpel: de AMV-er wordt geconfronteerd met de medische gevolgen van (hard)drugsgebruik bij een militair met een hulpvraag. Niet excessief. Uitsluitend om dagelijks te kunnen functioneren en te kunnen slapen. Wat te doen? Het beleid van de krijgsmacht is bekend en met name wat betreft drugs is dat zeer overzichtelijk: het gebruik van drugs en het functioneren als militair gaan niet samen. Geheimhouding is de hoofdregel Voor een AMV-er ligt dat minder overzichtelijk want hier conflicteert nog al wat: zijn beroepsgeheim en het belang van de krijgsmacht heel simpel gesteld. En dat maakt de zaak toch tamelijk complex. Laten we beginnen met zijn beroepsgeheim. Uitgangspunt van onze beschouwing dient te zijn het bepaalde in artikel 88 van de Wet op de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (Wet BIG). Die bepaling luidt als volgt: Een ieder is verplicht geheimhouding in acht te nemen ten opzichte van al datgene wat hem bij het uitoefenen van zijn beroep op het gebied van de individuele gezondheidszorg als geheim is toevertrouwd, of wat daarbij als geheim te zijner kennis is gekomen of wat daarbij te zijner kennis is gekomen en waarvan hij het vertrouwelijke karakter moest begrijpen. Dat is heel heldere taal en eigenlijk de kurk waar de gezondheidszorg op drijft ook als het betreft gezondheidszorg voor personeel van de krijgsmacht. Want waar blijven we als een arts of een verpleegkundige datgene wat hem met het oog op medische hulpverlening in vertrouwen is verteld van de daken gaat schreeuwen. Dat kan niet: ook voor medisch personeel is er verschoningsrecht, zoals dat bijvoorbeeld ook geldt voor advocaten en geestelijken. Uiteraard is dit maar de halve waarheid. Wij willen aanhalen de Nationale Beroepscode van Verpleegkundigen en Verzorgenden van de Vereniging van Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland V&VN 1 waarin onder punt 2.10 is neergelegd, dat de verpleegkundige/verzorgende zorgvuldig om dient te gaan met vertrouwelijke informatie over de zorgvrager. Een en ander wordt in de code nader uitgewerkt. Geheimhouding versus preventie Twee aspecten hiervan willen wij nader uitlichten. In de eerste plaats het aspect, dat informatie over de zorgvrager verstrekt wordt indien dat wettelijk verplicht is en in de tweede plaats het aspect, dat de verpleegkundige/verzorgende in uitzonderlijke gevallen zijn zwijgplicht (dat is immers de hoofdregel) mag verbreken indien hij een conflict ervaart tussen zijn plicht tot geheimhouding en zijn plicht om ernstige schade voor de zorgvrager of een ander te voorkomen. Een conflict van plichten dus waarbij tegenstrijdige dingen tegen elkaar moeten worden afgewogen. Daarbij staat nog steeds voorop, dat het belang van het medisch geheim annex beroepsgeheim van een andere orde is dan andere (deel)belangen. Er moet dus sprake zijn van een zeer zwaarwegende reden om dit belang uiteindelijk ondergeschikt te maken aan andere belangen. Anders gezegd: er moet sprake zijn van een noodsituatie, die geen andere wegen openlaat om het belangenconflict op te lossen Mocht u lid zijn van de V&VN dan is een handleiding inzake het gebruik van deze beroepscode gratis te downloaden op de site van de V&VN.

20 a l g e m e e n 20 Toetsingscriteria In de literatuur rondom het medisch tuchtrecht worden de volgende criteria genoemd die beroepsbeoefenaren kunnen hanteren bij een beroep op een conflict van plichten: De hulpverlener heeft alles gedaan om toestemming van de patiënt te krijgen; De hulpverlener verkeert in gewetensnood bij vasthouden aan het beroepsgeheim; Niet doorbreken van het beroepsgeheim leidt zeer waarschijnlijk tot ernstige schade voor een en ander; Met doorbreking van het geheim kan schade aan een ander vrijwel zeker worden voorkomen of beperkt blijven; Er is geen andere weg om het probleem op te lossen; De hulpverlener schendt het geheim zo min mogelijk. Het hogere belang Buiten kijf staat dat het gebruik van hard drugs ernstige rechtspositionele schade met zich mee brengt voor de betreffende militair maar evenzeer kan gesteld worden, dat de gezondheid van betrokkene op termijn is gediend met adequate medische maatregelen om van hard drugs gebruik af te komen. Het gebruik van hard drugs als slaapmiddel bijvoorbeeld kan immers in geen enkel opzicht als normaal worden beoordeeld. Daarnaast staat evenzeer buiten kijf dat een hard drugs gebruikende beroepsmilitair niet alleen een gevaar voor zich zelf maar ook voor zijn collega s en in breder verband voor de krijgsmacht als zodanig kan zijn. In die context is ook bij het betrachten van de uiterste prudentie in bovengenoemde zin de conclusie onvermijdelijk, dat de betrokken verpleegkundige/verzorgende dergelijke kennis niet in redelijkheid voor zich kan houden. Het functioneren als militair en het gebruik van drugs gaan immers niet samen. Wij benadrukken, dat het vorenstaande gedeeltelijk betreft een interpretatie onzerzijds op basis van de beschikbare bronnen, in de eerste plaats de betreffende bepaling uit de Wet BIG uiteraard, die ook met zo veel woorden is terug te vinden in de door de V&VN gepubliceerde Eed van Verpleegkundigen en Verzorgenden. Dat alles laat onverlet dat het gewetens- annex belangenconflict zich bij elk nieuw geval onverkort zal aandienen. Elke afweging dient derhalve in zijn volle omvang plaats te vinden omwille van de elementaire zorgvuldigheid die ook bij deze gevallen altijd dient te prevaleren. Over de vraag of ook bij elk geval dat zich dienaangaande aandient onmiddellijk de volle macht van het militair strafrecht dient te worden betrokken willen wij ons in het kader van deze beschouwing niet uitlaten. Het zou in ieder geval geen zelfstandige factor bij bovenomschreven afwegingsproces moeten zijn maar is dat in de praktijk natuurlijk wel Nederlandse blauwhelmen krijgen binnenkort Nobelprijs draaginsigne Nederlandse militairen die tussen 1956 en 1988 hebben deelgenomen aan de VN-vredesmissies krijgen het draaginsigne Nobelprijs VN-militairen toegekend. Dit heeft minister van Defensie Hennis op 16 december jl. schriftelijk aan de Tweede Kamer laten weten. In 1988 kregen de VN-vredesmachten de Nobelprijs voor de Vrede voor deelname aan vredesmissies na Hierop gebaseerd en als erkenning voor de (oud-)militairen die namens Nederland in die periode zijn uitgezonden, besloot de Defensieminister het nieuwe draaginsigne in te stellen. UNIFIL Van de groep VN-militairen die voor het draaginsigne in aanmerking komen vormen de blauwhelmen die van 1979 tot en met 1985 naar Libanon werden uitgezonden (United Nations Interim Force in Lebanon of wel UNIFIL) de grootste groep. De Nederlandse UNIFIL-vereniging heeft volgens de minister van Defensie positief gereageerd op het concept-ontwerp van het insigne. Defensie zal in nauwe samenwerking met deze vereniging de verdere uitwerking en verstrekking van het draaginsigne voor haar rekening nemen, aldus Hennis in haar brief aan de Kamer. Behalve aan de Unifillers zal de medaille ook worden uitgereikt aan (oud-)militairen die tot 1988 deelnamen aan een VN-missie in onder meer Congo (UNOC), India/Pakistan (UNIPOM), Syrië/Jordanië (UNTSO) of Jemen (UNYOM). Het draaginsigne zal vanaf een nog nader vast te stellen datum in 2015 worden verstrekt aan de desbetreffende (oud-)militairen.